(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2 فصل اول : طرح تحقیق 1- 1 . بیان مسئله ………………………………………………………………………………………………………………………………. 6 1- 2 . اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………………………….. 7 1- 3 . اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………… 7 1-3-1. اهدف اصلی…………………………………………………………………………………………………………………………… 7 1-3-2. اهداف فرعی………………………………………………………………………………………………………………………….. 7 1- 4 . سوالهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………… 8 1- 5 . فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………. 8 1- 6 . روش تحقیق و مراحل آن …………………………………………………………………………………………………………. 9 1-6 -1.روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………… 9 1-6-2. مراحل تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………. 9 1- 7 . جامعه آماری ، حجم نمونه و متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………………. 10 1- 8 . پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………. 14 1- 9 . محدوده مورد مطالعه ………………………………………………………………………………………………………………… 18 1- 10 . موانع ومحدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….. 20 1- 11 . واژه ها و مفاهیم…………………………………………………………………………………………………………………….. 20 فصل دوم : مبانی نظری ،روش شناسی وتکنیک های تحقیق 2-1. تعاریف ومفاهیم مشارکت……………………………………………………………………………………………………………. 24 2- 2 . انواع مشارکت بر حسب موضوع و قلمرو اجرایی ……………………………………………………………………… 26 2- 2 – 1 . مشارکت اجتماعی …………………………………………………………………………………………………………….. 26 2- 2 – 2 . مشارکت اقتصادی …………………………………………………………………………………………………………….. 26 2- 2 – 3 . مشارکت سیاسی ……………………………………………………………………………………………………………….. 27 2- 2 – 4 . مشارکت فرهنگی ……………………………………………………………………………………………………………… 27 2- 3 . الگوهای مشارکت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 27 فهرست مطالب عنوان صفحه 2- 3 – 1 . الگوهای مشارکت بر حسب نوع………………………………………………………………………………………….. 28 2- 3 – 2 . الگوهای مشارکت بر حسب سطوح جغرافیایی……………………………………………………………………… 28 2- 3 – 3 . الگوهای مشارکت بر حسب کیفیت و همکاری …………………………………………………………………….. 29 2- 3 – 3 – 1 – . مشارکت طبیعی……………………………………………………………………………………………………….. 29 2 – 3 – 3 – 2 . مشارکت ارادی…………………………………………………………………………………………………………… 29 2- 3 – 3 – 3 . مشارکت خود به خودی ………………………………………………………………………………………………………….. 29 2- 3 – 3 – 4 . مشارکت بر انگیخته……………………………………………………………………………………………………………………….. 29 2-4 . مشارکت و نقش آن در توسعه روستایی……………………………………………………………………………………………. 30 2 – 5 . مشارکت مسولیت پذیری……………………………………………………………………………………………………………. 31 2- 6 . ضرورت مشارکت در توسعه روستایی …………………………………………………………………………………………….. 31 2 – 7 . قدرت و مشارکت ………………………………………………………………………………………………………………………. 32 2 – 8 . مشارکت و پایداری اقتصاد روستایی ……………………………………………………………………………………………….. 34 2-9. مشارکت و کشاورزی پایدار………………………………………………………………………………………………………….. 35 2-10 . مشارکت اطلاعات محور…………………………………………………………………………………………………………… 36 2- 11 . فرایند مشارکت …………………………………………………………………………………………………………………………… 37 2- 12 . پیش شرطهای ضروری برای مشارکت مردم ………………………………………………………………………………….. 37 2- 12 – 1 . وجود یک نظام مردمی ………………………………………………………………………………………………………….. 38 2- 12 – 2 . ایجاد روحیه دموکراسی و تصمیم گیری جمعی……………………………………………………………………….. 38 2- 12 – 3 . تمرکز زدایی…………………………………………………………………………………………………………………………. 38 2 – 12 – 4 . واگذاری اختیار و قدرت تصمیم گیری به مردم……………………………………………………………………….. 39 2- 12 – 5 . وجود رهبران قدرتمند محلی…………………………………………………………………………………………………. 39 2- 12 – 6 . وجود سنتهای فرهنگی و اجتماعی…………………………………………………………………………………………. 40 2- 12 – 7 . پذیرش تنوع افکار در بین روستاییان………………………………………………………………………………………. 40 2- 12 – 8 . پذیرش سیستم های نظارتی از طرف مردم روستایی…………………………………………………………………. 41 2- 12 – 9 . قراردادن اطلاعات و آگهی های لازم در دسترس روستاییان………………………………………………………. 41 2- 13 . مشارکت و اعتماد اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………… 41 2- 14 . ابزار مشارکت……………………………………………………………………………………………………………………………… 42 فهرست مطالب عنوان صفحه 2 – 15 . نقاط قوت مشارکت مردمی در پیشبرد اهداف توسعه روستایی…………………………………………………… 44 2 – 16 . آثار مشارکت در مراحل مختلف برنامه ریز توسعه روستایی ………………………………………………………… 45 2- 17 . موانع مشارکت…………………………………………………………………………………………………………………………….. 46 2- 18 . نظریه های توسعه روستایی مشارکتی………………………………………………………………………………………… 49 2-19 .روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….. 52 2-20. تکنیک های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 52 فصل سوم : ویژگیهای جغرافیایی محدوده مورد مطالعه 3-1 . ویژگی های طبیعی…………………………………………………………………………………………………………………….. 54 3-1-1.موقعیت جغرافیایی…………………………………………………………………………………………………………………… 54 3-1-2 . زمین شناسی…………………………………………………………………………………………………………………………. 56 3-1-3 .توپوگرافی……………………………………………………………………………………………………………………………… 58 3-1-4 .اقلیم……………………………………………………………………………………………………………………………………… 59 3-1-5 .پوشش گیاهی…………………………………………………………………………………………………………………………. 59 3-1- 6. خاک…………………………………………………………………………………………………………………………………… 59 3-1-7. هیدرولوژی…………………………………………………………………………………………………………………………… 61 3-2 . ویژگیهای انسانی……………………………………………………………………………………………………………………….. 61 3-2-1 . ویژگی های جمعیتی واجتماعی………………………………………………………………………………………………. 61 3-2-2. تعداد خانوار ،جمعیت وبعد خانوار………………………………………………………………………………………….. 61 3-2-3.تراکم نسبی……………………………………………………………………………………………………………………………… 63 3-2-4.تراکم بیولوژیک……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 63 3-2-5 . ترکیب جنسی……………………………………………………………………………………………………………………………. 63 3-2- 6 . سواد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 64 3-2-7.مهاجرت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 65 3-3 . ویژگیهای اقتصادی…………………………………………………………………………………………………………………….. 66 3-3-1. فعالیت و اشتغال……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 66 3-3-2. کشاورزی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 66 3-3-3 .صنعت…………………………………………………………………………………………………………………………………… 67 فهرست مطالب عنوان صفحه 3 -4 .خدمات……………………………………………………………………………………………………………………………………. 68 3-4-1 . خدمات زیربنایی……………………………………………………………………………………………………………………. 68 3-4-1-1 .شبکه ارتباطی………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 68 3-4-1-2 .برق ،آب ،گاز…………………………………………………………………………………………………………………….. 69 3-4-2.خدمات روبنایی……………………………………………………………………………………………………………………….. 69 3-4-2-1 . آموزشی ،فرهنگی و ورزشی……………………………………………………………………………………………….. 69 3-4-2-2 .مذهبی ،سیاسی واداری………………………………………………………………………………………………………. 71 3-4-2-3 .بهداشتی ودرمانی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 72 3-4-2-4 . مخابرات وارتباطات…………………………………………………………………………………………………………………………….. 73 3-4-2-5. بازرگانی و خدمات…………………………………………………………………………………………………………….. 74 فصل چهارم یافته های تحقیق 4-1 .مشخصات فردی و عمومی پاسخگویان………………………………………………………………………………………….. 76 4-1-1 . جنس……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 76 4-1-2.سن ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 77 4-1-3. نوع سکونت در روستا ……………………………………………………………………………………………………………. 78 4-1- 4 . میزان تحصیلات…………………………………………………………………………………………………………………… 79 4- 1-5 . وضعیت اشتغال……………………………………………………………………………………………………………………. 80 4- 2 . رضایت از طرحها و پروژه ها ……………………………………………………………………………………………………. 81 4-2-1 . رضایتمندی از محل سکونت …………………………………………………………………………………………………. 81 4- 2-2 .طرحها و پروژه های اجرا شده در روستا ها ……………………………………………………………………………. 83 4-2-3 . میزان رضایت از طرح ها وپروژه های اجرا شده ……………………………………………………………………… 84 4-3 . وضعیت مشارکت روستائیان……………………………………………………………………………………………………….. 85 4-4 . میزان اعتقاد روستائیان به مشارکت در توسعه روستایی …………………………………………………………………. 87 4-4-1 .میزان اعتقاد روستاییان به مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا ……………………………… 87 4-3-2 .میزان مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا……………………………………………………………. 88 4-3-3 . تاثیر نقش مشارکت مردم روستایی در به ثمر رسیدن طرحهای توسعه روستایی ………………………….. 90 4-3-4 .کار گروهی وآسان شدن کارها ………………………………………………………………………………………………… 91 فهرست مطالب عنوان صفحه 4-3-5 . مشورت با دیگران در انجام کارها ………………………………………………………………………………………….. 93 4-3-6 .میزان اعتقاد روستاییان به تصمیم گیری های گروهی………………………………………………………………….. 95 4-3-7. میزان اعتقاد مردم به طلب همه امور روستا از مسئولین ……………………………………………………………… 97 4-3-8 . میزان اعتقاد روستاییان به کار گروهی …………………………………………………………………………………….. 98 4-3-9 .دولت بهتر می داند روستا چه می خواهد………………………………………………………………………………….. 100 4-3-10 .تأثیر نقش مسئولین در بهبود وضعیت روستا بدون حضور روستائیان…………………………………………. 102 4-3-11 . همکاری مداوم روستائیان در طرحها و پروژه های عمرانی روستا…………………………………………….. 104 4-3-12. میزان اعتقاداهالی به اختصاص دادن بخشی از در آمد برای اجرای طرحهای عمرانی…………………. 106 4-3-13.میزان اعتقاد به مشارکت برای پیشبرد طرحهای عمرانی در روستا بدون دریافت دستمزد……………… 108 4-3-14 . میزان پیگیری طرح وپروژه های اجرا شده در روستا ……………………………………………………………… 109 4-3-15.اجرای طرح بهسازی و تعریض فضاها…………………………………………………………………………………………………………….. 111 4-3-16 .مشارکت روستاییان دراجرای طرحهای عمرانی (نیروی انسانی) ……………………………………………… 112 4-3-17 . مشارکت در انتخابات شوراهای اسلامی روستا……………………………………………………………………….. 113 4-3-18 .میزان مشارکت روستاییان در انتخابات شوراها ……………………………………………………………………….. 114 4-3-19 .میزان انتقاد و اظهارنظر اهالی به کارهای شورای اسلامی روستا ……………………………………………….. 116 4-3-20 .میزان مشورت با شورای روستا در رابطه با امور مربوط به روستا ……………………………………………… 117 4-3-21 . میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه های مختلف ……………………………………………………….. 118 4-3-22 .میزان تمایل به مشارکت در زمینه مالی ……………………………………………………………………………………. 119 4-3-23 .میزان خودیاری مالی به طرحها و پروژه های اجرا شده …………………………………………………………… 121 4-3-24. میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه فکری ومشورتی …………………………………………………… 123 4-3-25 .میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه کاری وفیزیکی……………………………………………………… 125 4-3-26 . میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه رعایت حرائم………………………………………………………. 126 4-3-27 . میزان تمایل اهالی به اهدای زمین ………………………………………………………………………………………. 128 4-3-28 .میزان تمایل روستاییان به حل تعارضات اجتماعی …………………………………………………………………… 131 4- 4 .میزان مشارکت روستائیان در فعالیت های مختلف روستا ………………………………………………………………. 132 4-4-1 . میزان علاقمندی روستاییان به مشارکت در فعالیتهای فرهنگی…………………………………………………… 132 4-4-2 . ابعاد مشارکت روستاییان ……………………………………………………………………………………………………….. 134 فهرست مطالب عنوان صفحه 4-4-3 . عامل تصمیم گیرنده روستا از نظر روستاییان……………………………………………………………………………. 136 4-4-4. تأمین منافع همگن اعضا وتأ ثیر آن بر مشارکت ………………………………………………………………………. 137 4-4-5 .علل کاهش مشارکت روستاییان ……………………………………………………………………………………………….. 138 4-4-6 .تمایل به مشارکت درازای پاداش………………………………………………………………………………………………. 139 4-4- 7 .میزان مشارکت روستاییان در بعد تشکل های مردمی ………………………………………………………………… 141 4-4-8 .میزان تمایل اهالی برای یکپارچه سازی و استفاده مشتر ک از وسائل کشاورزی…………………………….. 143 4-5 .مشارکت وتوسعه روستایی……………………………………………………………………………………………………………. 145 4-5-1 . مشارکت و توسعه اقتصادی اجتماعی…………………………………………………………………………………………………….. 147 4-5-2. میزان نقش مشارکت در توسعه فرهنگی …………………………………………………………………………………… 149 4-5-3 . میزان نقش مشارکت در توسعه کالبدی…………………………………………………………………………………….. 151 فصل پنجم : آزمون فرضیه ها ، نتیجه گیری وارائه پیشنهادها 5-1 .آزمون فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………………………….. 155 5- 2 . نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………… 163 5-3 . پیشنهاد ها…………………………………………………………………………………………………………………………………. 165 منابع و ماخذ : ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 167 پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 171 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 1-1.روستاهای نمونه ونحوه توزیع پرسشنامه در روستاهای مورد مطالعه………………………………………… 11 جدول3 -1 .تعدادخانوار وجمعیت و بعد خانواربخش خشکبیجار(1390)………………………………………………. 61 جدول 3-2. تراکم نسبی جمعیت بخش خشکبیجار ……………………………………………………………………………. 63 جدول 3-3. تراکم بیولوژیک بخش خشکبیجار……………………………………………………………………………………… 63 جدول 3-4. ترکیب جنسی جمعیت بخش خشکبیجار (1390) ……………………………………………………………… 64 جدول3-5. جمعیت 6 ساله و بیشترودر صد باسوادی دهستان ها وبخش خشکبیجار(سال1390)……………….. 65 جدول 3-6. تعداد جمعیت فعال و شاغل………………………………………………………………………………………………. 66 جدول 3-7. سطح زیر کشت اراضی زراعی بخش خشکبیجار(1392)……………………………………………………… 67 جدول 3-8.وضعیت راه ارتباطی روستاهای بخش خشکبیجار (1390) ………………………………………………….. 68 جدول 3-9 . برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات زیر بنایی (1390)………………………………… 69 جدول 3- 10. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات آموزشی ، فرهنگی و ورزشی (1390)… 70 جدول 3-11. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات مذهبی ، سیاسی و اداری(1390)………….. 71 جدول 3-12. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات بهداشتی و درمانی (1390)………………………………………. 72 جدول 3-13. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجاراز خدمات مخابرات و ارتباطات(1390)…………………. 73 جدول 3- 14. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات و بازرگانی (1390) …………………………………… 74 جدول 4-1. ترکیب پاسخ گویان بر حسب جنس ………………………………………………………………………………….. 76 جدول 4-2 .ترکیب پاسخ گویان بر حسب سن……………………………………………………………………………………… 77 جدول 4-3. ترکیب پاسخ گویان بر حسب نوع سکونت ………………………………………………………………………… 78 جدول 4 – 4. ترکیب پاسخ گویان بر حسب سطح تحصیلات ………………………………………………………………… 79 جدول 4-5.توزیع پاسخگویان بر حسب اشتغال…………………………………………………………………………………….. 81 جدول 4-6.میزان رضا یتمندی افراد از محل سكونتشان…………………………………………………………………………. 82 جدول 4-7.میزان رضایت اهالی از طرحها و پروژه ها ……………………………………………………………………….. 84 جدول 4-8 .میزان عضویت پاسخگویان در نهادهای مشارکتی ………………………………………………………………… 86 جدول 4- 9.مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به روستا……………………………………………………………………… 88 جدول 4-10 .میزان مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا …………………………………………………. 89 جدول 4-11. تأثیرمشارکت مردم در به ثمر رسیدن طرحها…………………………………………………………………….. 91 جدول 4-12.کار گروهی وآسان شدن کارها…………………………………………………………………………………………… 92 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 4- 13. میزان اعتقاداهالی به مشورت با دیگران …………………………………………………………………………. 94 جدول 4- 14. میزان اعتقاد روستاییان به تصمیم گیری های گروهی ……………………………………………………… 96 جدول 4- 15. میزان اعتقاد مردم به طلب همه امور روستا از مسئولین …………………………………………………….. 97 جدول 4-16.میزان اعتقاد روستاییان به کار گروهی………………………………………………………………………………… 99 جدول 4- 17. دولت بهتر می داند روستا چه می خواهد……………………………………………………………………….. 101 جدول 4-18.تاثیر نقش مسئولین در بهبود وضعیت روستا………………………………………………………………………. 103 جدول 4- 19. همکاری مداوم روستاییان در طرحها و پروژه ها …………………………………………………………….. 105 جدول 4- 20. میزان اعتقاد روستاییان به اختصاص بخشی از درآمد برای طرحها …………………………………. 107 جدول 4-21. میزان اعتقاد اهالی به مشارکت در طرحها بدون دریافت دستمزد ……………………………………… 108 جدول 4-22.پیگیری طرحها و پروژه ها توسط روستاییان………………………………………………………………………. 110 جدول 4- 23.اجرای طرح بهسازی وتعریض فضاها ……………………………………………………………………………… 111 جدول 4- 24. مشارکت اهالی دراجرای طرحها ……………………………………………………………………………………. 112 جدول 4-25. مشارکت روستاییان در انتخابات شوراها ………………………………………………………………………….. 114 جدول 4-26. میزان مشارکت اهالی در انتخابات…………………………………………………………………………………….. 115 جدول 4-27.میزان مشورت روستاییان با شوراها……………………………………………………………………………………. 117 جدول 4- 28 . میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه های مختلف ………………………………………………… 119 جدول 4-29.میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه مالی……………………………………………………………….. 120 جدول 4- 30.میزان تمایل روستاییان به خودیاری مالی …………………………………………………………………………. 122 جدول 4-31.میزان تمایل روستاییان به مشارکت فکری ومشورتی …………………………………………………………… 124 جدول 4- 32. میزان تمایل روستاییان به مشارکت کاری وفیزیکی …………………………………………………………… 125 جدول 4-33.میزا ن تمایل روستاییان به رعایت حرائم …………………………………………………………………………… 127 جدول 4-34. میزان تمایل اهالی به اهدای زمین ……………………………………………………………………………………. 129 جدول 4-35. کاربری انتخابی زمین اعطایی از طرف اهدا کننده ……………………………………………………………. 130 جدول 4-36. میزان تمایل روستاییان به حل تعارضات……………………………………………………………………………. 131 جدول 4-37.میزان مشارکت اهالی در فعالیتهای فرهنگی……………………………………………………………………….. 133 جدول 4-38.ابعاد مشارکت روستاییان …………………………………………………………………………………………………. 135 جدول 4-39.عامل تصمیم گیرنده روستا از نظر اهالی …………………………………………………………………………… 136 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 4-40.تامین منافع و تاثیر آن بر مشارکت ……………………………………………………………………………………. 138 جدول4-41.علل کاهش مشارکت روستاییان…………………………………………………………………………………………… 139 جدول 4-42.تمایل اهالی به پاداش درازای مشارکت ……………………………………………………………………………… 140 جدول 4-43. میزان تمایل روستاییان برای یکپارچه سازی اراضی……………………………………………………………. 143 جدول 4- 44. میزان نقش مشارکت در توسعه روستا …………………………………………………………………………….. 146 جدول 4-45.میزان نقش مشارکت در توسعه اقتصادی واجتماعی …………………………………………………………… 148 جدول 4-46. میزان نقش مشارکت در توسعه فرهنگی……………………………………………………………………………. 150 جدول 4-47. میزان نقش مشارکت در توسعه کالبدی……………………………………………………………………………… 152 جدول 5-1. آزمون کولموگوروف برای بررسی نرمال بودن توزیع داده های دومتغیر…………………………………. 156 جدول5-2. آزمون ویلکاکسون برای مقایسه مشارکت از طریق نیروی انسانی ومشارکت مالی……………………… 156 جدول 5-3.آزمون کولموگوروف برای تعیین نوع آزمون………………………………………………………………………… 158 جدول 5-4. آزمون کراسکال والیس مقایسه سطح تحصیلات ومیزان مشارکت………………………………………….. 159 جدول 5-5 .رتبه مشارکت براساس سطح تحصیلات……………………………………………………………………………. 159 جدول5-6. مقایسه وضعیت اقتصادی و میزان مشارکت…………………………………………………………………………… 161 جدول5-7. رتبه مشارکت روستاییان براساس اشتغال…………………………………………………………………………….. 162 جدول 5- 8. استفاده از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن برای سنجش دو متغیر……………………………………. 163 جدول 5-10. آزمون اسپیرمن برای سنجش دو متغیر…………………………………………………………………………….. 163 فهرست اشکال عنوان صفحه شکل 1-1. پراکندگی روستاهای بخش خشکبیجار…………………………………………………………………………………. 12 شکل 1-2. پراکندگی روستاهای نمونه محدوده مورد مطالعه……………………………………………………………………. 13 شکل 1-3. محدوده مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………………… 19 شکل 2-1. نردبان آرنستاین از مشارکت ………………………………………………………………………………………………. 33 شکل2-2. تعیین ابزار درگیری محلی، چه هنگام و نسبت به چه کسانی…………………………………………………… 43 شکل 3-1.جایگاه محدوده مورد مطالعه در تقسیمات کشوری………………………………………………………………….. 55 شکل 3-2. زمین شنا سی محدوده مورد مطالعه………………………………………………………………………………………. 57 شکل 3-3. توپوگرافی محدوده مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………… 58 شکل 3-4. خاک محدوده مورد مطالعه………………………………………………………………………………………………….. 60 شکل 3-5. پراکندگی آبادیهای محدوده مورد مطالعه براساس طبقات جمعیت…………………………………………… 62 شکل 3- 1. ترکیب جنسی جمعیت بخش خشکبیجار……………………………………………………………………………. 64 شکل 3-2. درصدجمعیت با سواد بخش خشکبیجار به تفکیک زن ومرد سال 1390…………………………………. 65 شکل 3- 3. وضعیت راه ارتباطی روستاهای بخش خشکبیجار………………………………………………………………… 68 شکل 3- 4. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات زیر بنایی 1390…………………………………….. 69 شکل 3-5. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات آموزشی، فرهنگی و ورزشی…………………….. 70 شکل 3-6. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات مذهبی سیاسی اداری………………………………. 71 شکل 3- 7. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات بهداشتی درمانی…………………………………… 72 شکل 3- 8. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات مخابرات وارتباطات……………………………….. 73 شکل 3-9. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار ازخدمات وبازرگانی………………………………………………. 74 شکل 4-1 .درصد ترکیب پاسخ گویان بر حسب جنس…………………………………………………………………………… 76 شکل 4-2. درصد ترکیب پاسخگویان برحسب سن……………………………………………………………………………….. 77 شکل 4-3.درصدترکیب پاسخگویان برحسب سکونت……………………………………………………………………………. 78 شکل 4- 4. درصد ترکیب پاسخ گویان بر حسب سطح تحصیلات………………………………………………………….. 80 شکل 4-5. درصد توزیع پاسخگویان بر حسب اشتغال……………………………………………………………………………. 81 شکل 4-6.میزان رضا یتمندی افراد ازمحل سکونتشان……………………………………………………………………………. 83 شکل 4-7.طرحها و پروژه های اجرا شده در روستا……………………………………………………………………………….. 83 شکل 4- 8. میزان رضایت اهالی از طرحها و پروژها……………………………………………………………………………… 85 فهرست اشکال عنوان صفحه شکل 4- 9.میزان عضویت پاسخ گویان در نهادهای مشارکتی …………………………………………………………………. 86 شکل 4-10. میزان اعتقادبه مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا ………………………………………… 88 شکل4- 11. میزان مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا…………………………………………………….. 89 شکل 4-12. میزان مشارکت در تصمیم گیریهای امور روستا براساس طبقه بندی روستاها………………………….. 90 شکل 4-13.تأثیرمشارکت مردم در به ثمر رسیدن طرحها ……………………………………………………………………… 91 شکل 4-14.میزان اعتقاد به کار گروهی ………………………………………………………………………………………………. 93 شکل 4-15.میزان اعتقاد به کار گروهی براساس طبقه بندی روستاها ………………………………………………………. 93 شکل 4-16. میزان اعتقاد اهالی به مشورت با دیگران ……………………………………………………………………………. 94 شکل 4-17 .میزان اعتقاد اهالی به مشورت با دیگران براساس طبقه بندی روستاها …………………………………. .95 شکل 4- 18. میزان اعتقاد روستاییان به تصمیم گیری های گروهی …………………………………………………………. .96 شکل 4-19.اعتقاد روستائیان به تصمیم گیری گروهی براساس طبقه بندی روستاها ………………………………….. .96 شکل 4- 20. میزان اعتقاد مردم به طلب همه امور روستا از مسئولین ………………………………………………………. 98 شکل 4-21.میزان اعتقاد روستائیان به طلب امور روستا از مسئولین براساس طبقه بندی روستاها………………… 98 شکل 4- 22. میزان اعتقاد روستاییان به کار گروهی ……………………………………………………………………………… 100 شکل 4-23. میزان اعتقاد روستائیان به کار گروهی یراساس طبقه بندی روستاها……………………………………….. 100 شکل 4- 24.دولت بهتر می داند روستا چه می خواهد ………………………………………………………………………….. 101 شکل 4-25. اعتقاد به نقش دولت در توسعه روستا براساس طبقه بندی روستاها……………………………………….. 102 شکل 4-26.تاثیر نقش مسئولین در بهبود وضعیت روستا………………………………………………………………………… 103 شکل 4-27.تأثیر نقش مسئولین در بهبود وضعیت روستا براساس طبقه بندی روستاها ……………………………… 104 شکل 4-28. همکاری مداوم روستاییان در طرحها و پروژه ها ……………………………………………………………….. 105 شکل 4-29.همکاری مداوم روستائیان در طرحها و پروژه ها براساس طبقه بندی روستاها ………………………… 105 شکل 4- 30. میزان اعتقاد روستاییان به اختصاص بخشی از درآمد برای طرحها ……………………………………… 107 شکل 4-31.میزان اعتقاد اهالی به اختصاص بخشی از درآمدبرای طرحها براساس طبقه بندی روستاها ………. 107 شکل 4- 32. میزان اعتقاد اهالی به مشارکت در طرحها بدون دریافت دستمزد ………………………………………… 109 شکل 4- 33. میزان اعتقاد اهالی به مشارکت در طرحها براساس طبقه بندی روستاها ……………………………….. 109 شکل 4-34. پیگیری طرحها و پروژه ها توسط روستاییان ………………………………………………………………………. 110 شکل 4-35.میزان اعتقاد به پیگیری طرحها و پروژه ها توسط روستائیان براساس طبقه بندی روستاها…………. 111 فهرست اشکال عنوان صفحه شکل 4-36.اجرای طرح بهسازی وتعریض فضاها ………………………………………………………………………………… 112 شکل 4-37. مشارکت اهالی در اجرای طرحهای ازطریق نیروی انسانی……………………………………………………. 113 شکل 4-38. مشارکت روستاییان در انتخابات شوراها ……………………………………………………………………………. 114 شکل 4- 39. میزان مشارکت اهالی در انتخابات ……………………………………………………………………………………. 115 شکل 4-40.میزان مشارکت اهالی درانتخابات براساس طبقه بندی روستاها ……………………………………………… 116 شکل 4-41.میزان اظهارنظر به کارهای شورای اسلامی روستا ………………………………………………………………… 117 شکل 4-42. میزان مشورت روستاییان با شوراها …………………………………………………………………………………… 118 شکل 4-43.میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه های مختلف …………………………………………………….. 119 شکل 4-44.میزان تمایل روستاییان به مشارکت زمینه مالی ……………………………………………………………………. 121 شکل 4-45. میزان تمایل اهالی به مشارکت مالی بر اساس اندازه طبقه بندی روستاها ……………………………….. 121 شکل 4-46.میزان تمایل روستاییان به خودیاری مالی ……………………………………………………………………………. 122 شکل 4-47.میزان تمایل روستاییان به خودیاری مالی براساس طبقه بندی روستاها ………………………………….. 123 شکل 4-48. میزان تمایل روستاییان به مشارکت فکری و مشورتی …………………………………………………………… 124 شکل 4-49.میزان تمایل روستائیان به مشارکت فکری ومشورتی بر اساس طبقه بندی روستاها……………………. 124 شکل 4- 50. میزان تمایل اهالی به مشارکت کاری وفیزیکی …………………………………………………………………… 126 شکل 4-51. میزان تمایل اهالی به مشارکت کاری وفیزیکی بر اساس طبقه بندی روستاها…………………………… 126 شکل 4-52.میزان تمایل روستائیان به رعایت حرائم ……………………………………………………………………………… 127 شکل 4-53.میزان تمایل روستائیان به رعایت حرائم بر اساس طبقه بندی روستاها …………………………………… 128 شکل 4- 54. میزان تمایل اهالی به اهدای زمین …………………………………………………………………………………… 129 شکل 4-55.میزان تمایل اهالی به اهدای زمین بر اساس طبقه بندی روستاها……………………………………………… 129 شکل 4- 56.کاربری انتخابی زمین اهدایی از طرف اهدا کننده ………………………………………………………………. 130 شکل 4-57. میزان تمایل اهالی به حل تعارضات …………………………………………………………………………………… 132 شکل 4- 58. میزان تمایل اهالی به حل تعارضات براساس طبقه بندی روستاها………………………………………… 132 شکل 4-59. میزان مشارکت اهالی در فعالیتهای فرهنگی ………………………………………………………………………. 134 شکل 4-60.میزان مشارکت اهالی در فعالیتهای فرهنگی بر اساس طبقه بندی روستاها……………………………….. 134 شکل 4-61.ابعاد مشارکت روستاییان …………………………………………………………………………………………………… 135 شکل 4-62. عامل تصمیم گیرنده روستا از نظر اهالی ……………………………………………………………………………. 137 فهرست اشکال عنوان صفحه شکل 4- 63. تأمین منافع وتأثیر آن بر مشارکت …………………………………………………………………………………….. 138 شکل 4-64. علل کاهش مشارکت روستاییان………………………………………………………………………………………….. 139 شکل 4- 65 .تمایل اهالی به پاداش در ازای خدمات………………………………………………………………………………. 140 شکل 4-66.تمایل اهالی به پاداش در ازای خدمات براساس طبقه بندی روستاها……………………………………….. 140 شکل 4-67. وجود تشکل های مردمی در زمینه تعیین حق آبه…………………………………………………………………. 141 شکل 4-68. مشارکت در زمینه تعیین حق آبه براساس طبقه بندی روستاها………………………………………………. 141 شکل 4- 69. وجود تشکل های مردمی در زمینه تعیین نوع وزمان کشت………………………………………………….. 142 شکل 4-70. مشارکت روستاییان در زمینه نوع وزمان کشت براساس طبقه بندی روستاها……………………………. 142 شکل 4-71. میزان تمایل روستاییان برای یکپارچه سازی اراضی……………………………………………………………… 144 شکل 4- 72. میزان تمایل روستاییان برای یکپارچه سازی اراضی براساس طبقه بندی روستاها………………………………… 144 شکل 4- 73. تأثیرنقش مشارکت در توسعه روستا………………………………………………………………………………………………………. 145 شکل 4- 74. میزان نقش مشارکت در توسعه روستا……………………………………………………………………………….. 146 شکل 4-75. میزان نقش مشارکت در توسعه روستا بر اساس طبقه بندی روستاها………………………………………. 147 شکل 4-76. تأثیر نقش مشارکت در توسعه اقتصادی و اجتماعی……………………………………………………………… 147 شکل 4-77. میزان نقش مشارکت در توسعه اقتصادی و اجتماعی …………………………………………………………… 149 شکل 4-78.میزان نقش مشارکت در توسعه اقتصادی واجتماعی براساس طبقه بندی روستاها…………………….. 149 شکل 4-79. میزان اعتقاد به نقش مشارکت در توسعه فرهنگی………………………………………………………………… 150 شکل 4-80. میزان اعتقاد به مشارکت درتوسعه فرهنگی بر اساس طبقه بندی روستاها………………………………. 151 شکل 4-81.میزان اعتقاد به نقش مشارکت در توسعه کالبدی…………………………………………………………………… 153 شکل 4-82. میزان اعتقادبه نقش مشارکت در توسعه کالبدی بر اساس طبقه بندی روستاها ……………………….. 153 شکل 5-1.مشارکت از طریق نیروی انسانی واهدای زمین ومالی ……………………………………………………………… 157 شکل 5-2. میزان مشارکت در توسعه روستایی……………………………………………………………………………………….. 160 چکیده رشد و توسعه روستایی، ارتباطی تنگاتنگ با مشارکت روستاییان دارد، چرا که مشارکت در واقع کارایی برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و کیفیت تصمیم گیری برای مناطق روستایی را افزایش می دهد. ضعف مشارکت مردمی در جامعه روستایی، از پویایی روستاها می کاهد. و رشد وشکوفایی روستاها را با دشواری مواجه می سازد. هدف پژوهش حاضر، تحلیل نقش مشارکت های مردمی در توسعه روستاهای بخش خشکبیجار، شهرستان رشت می باشد. بر این اساس مطالعه بر روی 400نفر از روستائیان، در 18 روستای نمونه بخش خشکبیجار شهرستان رشت انجام گرفته ودر آن از دو روش اسنادی (کتابخانه ای)و مطالعات میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه برای شناسایی وضعیت مشارکت در روستاهای نمونه استفاده شده است. برای دستیابی به این هدف، پس از تهیه پرسشنامه و بررسی اعتبارروایی و پایایی آن مقدارآلفای کرانباخ (0.81)،پرسشنامه ها در بین روستاهای نمونه در بین افراد توزیع شده و از نتایج آنها برای تأیید یا رد فرضیه ها استفاده گردیده. برای آزمون فرضیه ها با استفاده ازمؤلفه های سطح تحصیلات، وضعیت اقتصادی خانوارها، میزان رضایت و میزان مشارکت روستاییان،درفرآیندتوسعه روستایی از طریق آزمون های ویلکاکسون، همبستگی اسپیرمن و کروسکال والیس اقدام شده است.مطالعات انجام شده نشان می دهد که در محدوده مورد مطالعه، علاوه بر وجود پتانسیل ها و زمینه های مشارکت روستائیان در توسعه روستایی، موانع و مشکلاتی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بر سر راه مشارکت فعال روستائیان وجود دارد، که رفع هر کدام از آنها مستلزم به کار گیری راهکارهای اساسی است. مجموعه اقدامات مذکور، به ارائه راهکار و برنامه ریزی منطبق با توانمندی موجود در ناحیه روستایی مورد نظر نیاز دارد. واژگان کلیدی :روستا، مشارکت،توسعه روستایی، بخش خشکبیجار، شهرستان رشت. مقدمه در فرایند تاریخی تحولات مربوط به توسعة روستایی، در دهه های ابتدایی پس از جنگ جهانی دوم، تغییر از نگرش رشدبه سوی توسعة اجتماعی و توسعة انسانی، دربردارندة این پیام بود كه عامل اقتصادی و برنامه ریزی متمركز به تنهایی نمی تواند معادلة توسعه را تبیین کند. در این دهه ها، بسیار از كشورهای در حال توسعه به منظور دستیابی به توسعةاجتماعی و اقتصادی به ویژه در نواحی روستایی روش هایی را تحت عنوان راهبردهای توسعه آزمودند(مطیعی لنگرودی و نجفی كانی،1385،ص147). توسعه در ابتدا به سازمانهای مشارکتی و ساختار نهادی توسعه مربوط است که ظرفیت و توانایی مردم را در کنترل زندگی واداره مشکلات جامعه افزایش می دهد ( Michael,2002,P5) .موضوع مشارکت(درمعناومفهوم چند بعدی آن) از موضوعات بسیار پراهمیت در توسعه وپیشرفت محسوب می گردد(simpson,B.Cala,C.,2001,P1) .امروزه بیشتر صاحب نظران توسعه روستایی معتقدند که دستیابی به توسعه ی پایدار بدون مشارکت آحاد مردم ممکن نیست و بدون تردید با مشارکت مردم دوره گذار توسعه تسهیل ، تسریع و کم هزینه تر می شود. تجربة تاریخی كشور ما ضمن تأكید بر اعمال راهبرد بالا به پایین در توسعه، از شكست آن در فرآیند توسعةروستایی حكایت داد. بنابراین، برمبنای این تجربه و افزایش حوزة معرفتی و دانش علمی، لازم است كه جامعه، توجه به توسعة روستایی را با محوریت مشاركت مردمی، سرلوحة برنامه ها و تدابیر خود قرار دهد.توسعة خودجوش و درون زا حكم می كند كه در تمامی مراحل توسعه و در شرایط مختلف، مبنای كار برجلب مشاركت مردم محلی در جهت بسیج منابع و نهادینه سازی مشاركت های محلی با تأكید بر توانمندسازی و ظرفیت سازی قرار گیرد. مشاركت مردم باعث می شود تا مردم با برنامه ها و عناصر جدید احساس بیگانگی نكنند و از سوی دیگر درطول طراحی و پس از آن در انجام و نگهداری طرح ها سهیم باشند، طرح و محصول به دست آمده را از آن خود بدانند ودر نگهداری و پویایی آن بیشترین همكاری را داشته باشند.در مقولة توسعة روستایی، مشاركت و توانمندسازی مردم محلی دارای اهمیت فراوانی است. در گذشته، بر گزینه ی کار برای مردم روستایی تأكید می گردید، ولی امروزه و ازدیدگاه مشاركتی بر گزینه ی كار به وسیله مردم روستایی تأکید می شود.لذاتوانمندسازی مردم روستا كمك مؤثری به آنان برای تشخیص، تجزیه و تحلیل مسائل و رویدادها ودرنتیجه تصمیم مقتضی در مواجهه با شرایط پیش بینی نشده و متغیر می نماید (حیاتی ،1386،ص176).ولی متأسفانه گاهی مشاهده می شود که در یک منطقه طرح های آبادانی اجرا می شود، بدون اینکه روستائیان آن منطقه در جریان امور قرار گیرند. پس از اتمام برنامه ها و پروژه ها، به دلیل عدم مشارکت دادن روستائیان در جریان تصمیم گیری،برنامه ریزی واجرا استقبالی در استفاده وبهره برداری از آن به عمل نمی آید(نجفی کانی،1391،ص120). لذا برای اینکه برنامه ها و هزینه های صورت گرفته در روستاها به توسعه منجر گردد باید نیازها و خواسته های روستائیان را شناسایی کردوآنها را در انجام امور مشارکت داد. زیرا که از یک سو مشارکت روستائیان موجب تقویت مؤسسات روستایی و سازمان های اجتماعی که فرآیند توسعه را تسهیل می کنند منجر خواهد شدواز سویی موجب به کار گیری توانایی و استعداد های روستائیان در جهت توسعه ملی و نگه داشت جمعیت روستاها و کاستن نابرابری های منطقه ای خواهد گردید(سرور وموسوی،1390،ص119). ولی متأسفانه گاهی مشاهده می شود که در یک منطقه طرح های آبادانی اجرا می شود، بدون این که روستاییان آن منطقه در جریان امور قرار گیرند. پس از اتمام برنامه ها و پروژه ها، به دلیل عدم مشارکت دادن روستاییان در جریان تصمیم گیری، برنامه ریزی واجرا، استقبالی در استفاده وبهره برداری از آن به عمل نمی آید. برای اینکه چنین مشکلی بروز نکند، باید هنگام تصمیم گیری وبرنامه ریزی، روستاییان مشارکت داشته باشند حتی از آنها خواسته شود که در مرحله اجرا،نگهداری وارزیابی نیز به صورت فعال شرکت کنند(نجفی کانی،1391،ص120).

1ـ1 مفاهیم و تعاریف… 14 1ـ1ـ1 تاریخچه نفت… 14 1ـ1ـ2 دوران ابتدایی کشف نفت در ایران. 14 1ـ1ـ3 ذخایر نفتی.. 15 1ـ1ـ4 استخراج نفت… 15 1ـ1ـ5 کمپانی‌های نفتی.. 16 1ـ2 تاریخچه قراردادهای نفت ایران. 18 1ـ2ـ1 امتیازات نفتی.. 18 1ـ2ـ2 امتیاز شرکت هاتز. 19 1ـ2ـ3 قرارداد دارسی.. 19 1ـ2ـ4 قرار داد آرمیتاژ اسمیت… 20 1ـ2ـ5 الغای امتیاز نفت دارس… 21 1ـ2ـ6 امتیاز شرکت استاندارد اویل نیوجرسی.. 22 1ـ2ـ7 امتیاز شرکت نفت سینکلر. 23 1ـ2ـ8 شرکت نفت کویر خوریان. 23 1ـ2ـ9 قرارداد1933. 24 1ـ2ـ10 قرارداد الحاق گس ـ گلشائیان. 25 1ـ2ـ11 شرکت نفت ایران. 26 1ـ2ـ12 نهضت ملی شدن صنعت نفت… 26 1ـ2ـ13 تحولات صنعت نفت ایران تا انقلاب 1357. 27 1ـ2ـ14 دوران پس از انقلاب… 29 1ـ2ـ15 صادرات نفت در سالهای گذشته. 30 1ـ3 انواع قراردادهای نفتی.. 32 1ـ3ـ1 قراردادهای امتیازی (مالکیت کل محصول درون مخزن) 33 1ـ3ـ2 قراردادهای مشارکت در تولید. 33 1ـ3ـ3 قراردادهای خدماتی.. 34 1ـ3ـ4 سابقه قراردادهای خدمت در صنعت نفت… 36 1ـ3ـ5 ویژگیهای قراردادهای خدمات… 38 1ـ3ـ6 قراردادهای اکتشاف و توسعه. 39 1ـ3ـ7 انواع قراردادهای خدماتی.. 40 1ـ3ـ8 قراردادهای صرفا خدماتی.. 40 1ـ3ـ9 قراردادهای خدماتی خطرپذیر. 41 1ـ3ـ10 قراردادهای کاملا خطر پذیر. 42 1ـ3ـ11 قراردادهای بیع متقابل.. 42 1ـ3ـ12 موارد مهم در قراردادهای خدماتی.. 46 1ـ3ـ13 حل و فصل اختلاف در قراردادهای خدماتی.. 47 1ـ3ـ14 قراردادهای خدمت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی.. 48 1ـ3ـ15 نسل جدید قراردادهای نفتی.. 48 1ـ3ـ16 قراردادهای نسل چهارم خدماتی ایران (ipc) 49 1ـ3ـ17الزامات مدل IPC. 49 ‌1ـ3ـ18 ویژگی‌های مدل جدید. 50 1ـ3ـ19 تحولات تقنینی قراردادهای بالا دستی نفت و گاز. 51 1ـ3ـ19ـ1 قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی.. 52 1ـ3ـ19ـ2 قانون بودجه سال 1382. 52 1ـ3ـ19ـ3 قانون برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. 52 1ـ3ـ19ـ4 ماده 14 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران 53 1ـ3ـ19ـ5 1390 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران 1394. 53 1ـ3ـ19ـ6 قانون اصلاح قانون نفت مصوب تیر ماه 1390. 53 1ـ3ـ19ـ7 قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت مصوب 1391. 54 فصل دوم: سرمایه‌گذاری خارجی.. 55 2ـ1 توضیح و تبیین سرمایه‌گذاری خارجی.. 56 2ـ1ـ1 تاریخچه سرمایه‌گذاری خارجی.. 56 2ـ1ـ2 تاریخچه سرمایه‌گذاری خارجی در ایران. 57 2ـ1ـ3 تعریف سرمایه‌گذاری خارجی.. 59 2ـ1ـ4 تعریف برخی سازمان‌های بین‌المللی از سرمایه‌گذاری خارجی.. 59 2ـ1ـ5 روش‌های جذب سرمایه‌گذاری خارجی در جهان. 60 2ـ1ـ6 سرمایه‌گذاری خارجی در جهان و جایگاه ایران. 61 2ـ1ـ7 اهداف سرمایه‌گذار و سرمایه پذیر. 62 2ـ2 اهمیت جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت ایران. 65 2ـ2ـ1 سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه اقتصادی.. 67 2ـ3 مقررات قانونی حاکم بر سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت… 69 2ـ3ـ1 قانون اساسی.. 69 2ـ3ـ2 قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی و آئین نامه اجرایی آن. 71 2ـ3ـ3 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه. 74 2ـ3ـ4 قانون نفت 1366 اصلاحی 1390. 75 2ـ3ـ5 قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت… 76 2ـ3ـ5ـ1 صدور پروانه. 77 2ـ3ـ5ـ2 مشارکت با بخش خصوصی داخلی و خارجی.. 78 2ـ3ـ6 سرمایه‌گذاری خارجی و اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت… 79 2ـ3ـ7 تهدیدها و فرصتها در سرمایه‌گذاری خارجی.. 81 فصل سوم: صنعت نفت و جذب سرمایه‌گذاری خارجی.. 84 3ـ1 بسترهای لازم جهت دستیابی به سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت کشور. 85 3ـ1ـ1 ملاحظات سیاسی.. 88 3ـ1ـ2 ملاحظات غیر سیاسی.. 89 3ـ1ـ3 تحریمهای اقتصادی.. 90 3ـ1ـ4 طرحهای صنعت نفت… 91 3ـ1ـ5 بیمه، قوانین گمرکی و قوانین کار. 93 3ـ1ـ6 عوامل سیاسی.. 94 3ـ1ـ7 عوامل اقتصادی.. 95 3ـ1ـ8 عوامل حقوقی و فرهنگی.. 96 3ـ1ـ9 عوامل جغرافیایی.. 96 3ـ1ـ10 چالشهای سرمایه‌گذاری خارجی.. 97 3ـ1ـ11 برخی از چالشهای موجود سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت ایران. 100 3ـ2 جذابیت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران. 101 3ـ2ـ1 فواید سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت… 104 3ـ2ـ2 بخش بالادستی و سرمایه‌گذاری خارجی.. 107 3ـ3 سرمایه‌گذاری خارجی و قراردادهای نفتی خدماتی.. 108 3ـ3ـ1 قراردادهای خدماتی منعقدشده در بخش نفت… 113 3ـ3ـ1ـ1 توسعۀ میدان نفتی درود. 113 3ـ3ـ1ـ2 میدان نفتی بلال. 113 3ـ3ـ1ـ3 توسعۀ میادین نفتی سروش و نوروز. 113 3ـ3ـ1ـ4 طرح توسعۀ میادین نفتی نصرت و فرزام. 113 3ـ3ـ1ـ5 طرح توسعۀ میادین نفتی فروزان و اسفندیار. 114 3ـ3ـ1ـ6 طرح توسعۀ میدان نفتی دارخوین.. 114 3ـ3ـ1ـ7 توسعۀ میدان نفتی مسجد سلیمان. 114 3ـ3ـ2 مرور نتایج پروژه‌های خدماتی.. 115 3ـ3ـ3 معایب قراردادهای خدماتی در جذب سرمایه‌گذاری خارجی.. 115 نتیجه‌گیری.. 119 پیشنهادات… 123 منابع و ماخذ. 125 چکیده انگلیسی.. 132 چکیده طی بیش از یک قرن که از اکتشاف طلای سیاه در خاک ایران می‌گذرد، صنعت نفت کشور شاهد دوران پر فراز و نشیبی بوده است. از دوران تاریک اجرای قراردادهای امتیازی و رقابت کشورها برای کسب سهم بیشتر از منابع نفتی و عملاً اعمال سیاست‌های کشورهای خارجی در ایران تا ملی شدن صنعت نفت و دوره کنسرسیوم‌ها و سپس انقلاب اسلامی ایران که موجب افزایش چشمگیر قیمت نفت شد و پس از ایجاد اوپک به عنوان شوک اول در افزایش قیمت نفت، شوک دوم نفتی را رقم زد. انقلاب اسلامی ایران باعث شد کنسرسیوم‌ها به بهانه امنیت، ایران را ترک کنند و درنتیجه فعالیت‌ها در این بخش متوقف شد، اما پس از انقلاب شرکت‌های خارجی خواستار بازگشت و از سرگیری فعالیت‌ها در ایران شدند. در ادامه این روند با‌ تحمیل جنگ هشت ساله به ایران از سوی عراق هیچ سرمایه‌گذاری در این بخش اتفاق نیفتاد و پس از دوران جنگ شاهد عقب افتادگی در این بخش و نبود تکنولوژی لازم برای توسعه میادین گازی و نفتی بودیم. ایران به عنوان مهره کلیدی در خاورمیانه برای توسعه صنعت نفت خود نیاز به سرمایه‌گذاری دارد، استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی و تکنولوژی و تسریع برنامه‌های سرمایه‌گذاری ضروری به نظر می‌رسد. طی یک دهه اخیر، ایران تلاش کرده است، قراردادهایی را معرفی کند که مغایر با خط قرمزها نباشد و بخشی از سرمایه و تکنولوژی مورد نیاز را در خدمت صنعت نفت به کار گیرد. در نتیجه تجربیات کسب شده در مذاکرات متعدد طی دوران سرمایه‌گذاری‌های اخیر در صنعت نفت ایران، قراردادهای خدماتی شکل کاملتری به خود گرفتند. در عین حال، با وجود تحولات سریع در شرایط این صنعت، هنوز چالش‌هایی برای طرفین قرارداد وجود دارد. با این وجود قراردادهای خدماتی به عنوان یکی از عوامل مهم اثرگذار بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی مطرح هستند. کلمات کلیدی: قراردادهای خدماتی، سرمایه‌گذاری خارجی، صنعت نفت مقدمه

از طرف دیگر هر نظام سیاسی با اینکه به ثبات و پایداری گرایش دارد، ولی هر نظام پویا در تعامل با محیط داخلی و خارجی خویش، درگیر تنش­ها و بی ثباتی­هایی نیز می­باشد و توانایی این مجموعه(نظام حاکم)، در مهار و بازگشت به ثبات اولیه است که مشخص می­شود. در همه جوامع ، وجود یا عدم وجود ثبات سیاسی، روی متغیرهای اقتصادی بی­تأثیر نیست. ثبات سیاسی در هر کشوری عامل توسعه و پیشرفت اقتصادی آن کشور است و عدم ثبات سیاسی به معنی هدر­­دادن منابع فیزیکی، انسانی و سرمایه­های اجتماعی خواهد بود و خود به منزله عقب­گرد اقتصادی محسوب می­شود، اولین و کمترین هزینه­ای که بی­ثباتی سیاسی در یک کشور ایجاد می­کند، فرار سرمایه­های داخلی و عدم جذب سرمایه­های خارجی است که هر دو شکل دهنده اشتغال، تولید و در نتیجه کاهش انحرافات اجتماعی می باشند(سبولا[3]،2011). طبق نظر بیلسون[4](1982) رشد اقتصادی، عناصر پویای جامعه را قادر می­سازد که هم از نظر اقتصادی و هم از نظر اجتماعی مستقل از دولت عمل کنند و بنابراین دموکراسی ارتقا پیدا کند. علاوه بر این پن نار و همکاران[5](1993) استدلال می­کنند که رشد اقتصادی به تولید ثبات سیاسی منتهی می­شود، زیرا مانند افرادی که بیشتر تحصیل می­کنند به عنوان یک نتیجه از رفاه اقتصادی، آنها شروع به مطالبه دموکراسی می­کنند. محققانی چون لوندرگان و پوله[6](1996) و فنگ[7](1997) این نظریه را از نظر تجربی حمایت می­کنند. ادبیات اقتصاد شامل دیدگاه­های مثبت و منفی در مورد ارتباط رشد و ثبات سیاسی است، کی­فر و کنک[8](1997) ارتباط منفی بین این دو متغیر را مطرح کردند. از سمت دیگر بوکو[9](2002)، هانکی[10](1997) و پرزورسکی و لیمونگی[11](1993) نشان دادند که تغییرات مثبت در آزادی سیاسی منجر به تغییرات مثبت در رشد اقتصادی می­گردد. بطور مشابه، بابا[12] (1997) استدلال می­کند دموکراسی قادر است نهاد­ها و سازمان­هایی که با شفافیت، فرآیند سیاست­گذاری در ترویج رشد اقتصادی را تضمین می­کنند را توسعه دهد علاوه بر این، وی متذکر می شود که در حال حاضر دموکراسی نظیر حقوق مالکیت، برای رشد اقتصادی حیاتی بوده و آن را تضمین می­کند. با این حال بورخارت و لیویز­ بک[13](1994) هیچ رابطه­ای بین ثبات سیاسی و رشد اقتصادی نمی­یابند. ملاحظات نظری و تجربه جهانی مبین این واقعیت است که آزادی اقتصادی و توسعه اقتصادی پایدار، بدون آزادی سیاسی میسر نمی­­باشند. توسعه و رشد پایدار اقتصادی غالباً در کشورهایی صورت گرفته است که دارای نظامی دموکراتیک می‌باشند. برعکس، در کشور­های غیر­دموکراتیک، امر توسعه اقتصادی، غالباً ناپایدار بوده و بعد از حداکثر چند دهه، با بروز بحران­های سیاسی و اقتصادی متوقف شده است(سبولا[14]،2011). بدون آزادی سیاسی، منافع توسعه اقتصادی به انحصار گروه حاکم در می‌آید. این امر غالباً به پیدایش انحصارها، تخصیص نامطلوب منابع، توسعه نابهنجار، پیدایش بحران‌های اقتصادی، نا آرامی اجتماعی، بی­ثباتی سیاسی و نهایتاً فروپاشی نظام منجر می‌گردد. همچنین وجود دموکراسی، رفتار سیاست­مداران و احزاب سیاسی را کنترل کرده، مانع از آن می‌شود که سیاست­مداران بتوانند سیاست­های نامتعادل و نادرست در پیش­گیرند. در صورت اتخاذ سیاست­های نادرست، دموکراسی، با تأمین روشی مسالمت­آمیز برای تغییر دولت، هزینه­ی اقتصادی و اجتماعی تصحیح سیاست­های نادرست را کاهش داده، موجب افزایش ظرفیت بلندمدت اقتصاد می­گردد. در واقع دموکراسی، سیستمی مؤثر و کم هزینه برای تعدیل و تصحیح سیاست­های دولت می‌باشد، تا آن­ها را با خواسته­ها و مطالبات مردم هماهنگ سازد(سبولا[15]،2011). از سوی دیگر ملاحظات نظری و تجربه جهانی دال بر آن است که آزادی سیاسی و توسعه اقتصادی هر دو مستلزم آزادی اقتصادی می‌باشند. اقتصاد دولتی، ثروت جامعه را به انحصار دولت در می‌آورد و موجب می‌شود تا هم قدرت اقتصادی و هم قدرت سیاسی در یک نهاد و در دست عده محدودی متمرکز گردد. این شدت تمرکز پایه­های دموکراسی را سست کرده موجب فروپاشی آن می‌شود. اساساً دموکراسی در چنین بستری پا نمی‌گیرد. افزون براین، اقتصاد دولتی با حذف انگیزه‌های مالکیت و رقابت موجب افت کارآیی اقتصاد و گسترش فساد اقتصادی و اجتماعی می‌شود که به نوبه­ی خود موجب سست شدن پایه­های دموکراسی می‌گردد. در عمل تاکنون هیچ یک از سیستم­های متکی بر اقتصاد دولتی نتوانسته­اند نه آزادی سیاسی و نه توسعه اقتصادی پایدار را تأمین کنند. بر عکس، نظام­های متکی بر اقتصاد آزاد در مجموع در امر تأمین آزادی سیاسی، کارایی و توسعه اقتصادی پایدار موفق­تر بوده­اند(سبولا،2011). در حالی که یقین این­که عوامل فوق چگونه بر رشد اقتصادی تأثیر می­گذارند دشوار است، ولی فرض می­شود که آزادی­های اقتصادی و سیاسی به عنوان یک تسهیل کننده در افزایش رشد جامعه عمل کنند. اما رشد اقتصادی هم ممکن است به نوبه خود موجب افزایش این آزادی­ها شود(هانک و والترز،[16]1997). ارتباط بین آزادی اقتصادی و آزادی سیاسی مدت زیادی است که مورد بررسی و استدلال قرار می­گیرد، در کتاب سرمایه­داری و آزادی میلتون فریدمن[17](1962) ارتباط فوق بسیار پیچیده عنوان شده که به هیچ وجه یک­طرفه نیست و در ضمن وی معتقد است که آزادی اقتصادی و دموکراسی متقابلاً همدیگر را تقویت می­کنند، بر اساس این فرضیه، دموکراسی باید رشد اقتصادی را از طریق افزایش انگیزه در انجام معاملات تولیدی توسعه دهد. علیرغم آزادسازی تجاری و جهانی شدن اقتصاد­ها که دو مشخصه اصلی نظام تجارت جهانی در عصر حاضر به شمار می­روند، اما از اهمیت رویکرد به بلوک­ها، تشکل­ها و ترتیبات اقتصادی و تجاری بین کشور­ها کاسته نشده است. انگیزه­هایی همچون افزایش تجارت، نیل به منافع رفاهی، همکاری­های متقابل در زمینه­های تجاری و رشد اقتصادی، افزایش چانه­زنی در مسائل سیاسی، اقتصادی با کشور­های فرا­منطقه­ای و انجام همکاری­ها در زمینه­های رشد و توسعه و اعتلای سرمایه­گذاری از جمله عوامل روی آوردن به این­گونه همکاری­های گروهی هستند، گروه D8 یکی از این تشکل­هاست که هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ سیاسی دارای اهمیت ویژه­ای در منطقه است. گروه D8، اتحاد همکاری­های منطقه­ای کشور­های بزرگ مسلمان از جمله ایران، بنگلادش، مصر، اندونزی، مالزی، نیجریه، پاکستان و ترکیه که به منظور ایجاد روابط مستحکم اقتصادی بین کشور­های در حال توسعه اسلامی و تقویت نفوذ این کشورها در بازار­های جهانی و برقراری گفتگو با کشور­های صنعتی تشکیل گردیده، از دیگر اهداف شکل­گیری این سازمان همکاری اقتصادی، تنوع و ایجاد فرصت­های جدید در روابط تجاری، افزایش مشارکت در تصمیم­گیری در سطح بین المللی، تأمین استاندارد­های زندگی بهتر و رفاه عمومی برای مردم کشورهای عضو و توسعه اقتصادی، اجتماعی با تکیه بر اصول ذیل: صلح به جای منازعه، گفتگو به جای رویارویی، همکاری به جای استعمار، عدالت به جای روش­های دوگانه، تساوی به جای تبعیض و مردم سالاری به جای ظلم می­باشد. 1-3 ضرورت تحقیق آزادی سیاسی، ثبات سیاسی و ثبات سیاست­های اقتصادی سه بعد اصلی هر نظام سیاسی می‌باشند، که شالوده­ی سیاسی مدیریت اقتصاد را تشکیل می‌دهند. این ابعاد هم مستقیم وهم غیر­مستقیم، از طریق تأثیرگذاری بر روی عوامل تعیین­کننده رشد اقتصادی مانند تورم، سرمایه­گذاری، سرمایه نیروی انسانی، توزیع درآمد، حقوق مالکیت و رشد جمعیت بر رشد اقتصادی تأثیر می‌گذارند. بی­ثباتی سیاسی و اقتصادی موجب کاهش سرمایه­گذاری، سقوط ارزش پول، پیدایش تورم­های نجومی، فرار سرمایه، اتلاف انبوه منابع اقتصادی و رکود اقتصادی می‌گردد. توسعه اقتصادی مستلزم جوی است که در آن بخش­های مختلف جامعه بتوانند برای فعالیت­های خود برنامه­ریزی کرده و سرمایه خود را درگیر فعالیت­های بلند مدت کنند. از طرفی توسعه و رشد اقتصادی پایدار کشور­­ها مستلزم آزادی سیاسی، ثبات سیاسی، آزادی اقتصادی و ثبات سیاست­های اقتصادی است. برای پیشبرد این اهداف، جامعه می‌بایست بر مبنایی خردگرا و آینده­نگر سازمان داده شود تا بتواند با درک پارادایم­های جهان کنونی موانع دموکراسی و توسعه اقتصادی را از سر راه برداشته و کار استقرار دموکراسی و توسعه اقتصادی کشور را سامان دهد. اکنون اقتصاد جهانی با چنان سرعتی در حال تحول است که شکست در برنامه اصلاحات اقتصادی و سیاسی می‌تواند کشورها را به حاشیه اقتصاد جهانی براند و در فرصتی کوتاه آن را اسیر دور تسلسل باطل عقب ماندگی کند. پس لزوم بررسی تأثیر آزادی اقتصادی و ثبات سیاسی به عنوان پارامتر­­های تأثیر­گذار بر رشد اقتصادی در شرایط کنونی و در کشور­های در حال توسعه بسیار دارای اهمیت است. از این­رو کشورهای گروه D8برای انجام این تحقیق انتخاب می­شوند، زیرا از یک سو جزء کشور­های در­حال توسعه می­باشند و کمتر مورد توجه و بررسی اقتصاد­­دانان قرار گرفته­اند و از سوی دیگر با برخورداری از پتانسیل­های جمعیتی حدود یک میلیارد نفری، ۱۴درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند. پس نتایج این تحقیق می­تواند بسیار حائز اهمیت باشد. 1-4 فرضیه‌های تحقیق فرضیه­های اصلی شاخص آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشور­های D8 اثر معنی­داری دارد. شاخص ثبات سیاسی بر رشد اقتصادی کشور­های D8 اثر معنی­داری دارد. فرضیه فرعی تأثیر ثبات سیاسی بر رشد اقتصادی کشورهای D8، بیشتر از آزادی اقتصادی است. 1-5 اهداف تحقیق اهداف اصلی بررسی آثار شاخص آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی در کشور­های D8 بررسی آثار شاخص ثبات سیاسی بر رشد اقتصادی در کشور­های D8 هدف فرعی مقایسه تأثیر ثبات سیاسی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای D8 1-6 روش تحقیق این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه­ی پژوهش، تجربی و تحلیلی است. داده­های آماری مورد نیاز از پایگاه اطلاعاتی بانک جهانی[18]، بانک­ مرکزی کشور­های مورد مطالعه و همچنین از بنیاد هریتج[19] استخراج شده است. ابزار اصلی تجزیه و تحلیل اطلاعات، معادلات رگرسیونی تلفیقی[20] است که توسط نرم­افزار ایویوز 7 برآورد خواهد شد. در مطالعات متعدد، شاخص­های متفاوتی برای آزادی اقتصادی و ثبات سیاسی عنوان شده، در این مطالعه به تبعیت از” سبولا[21]-2011″ برای محاسبه شاخص آزادی اقتصادی از اطلاعات و آمار منتشر شده از سوی بنیاد هریتج استفاده می­شود. برای محاسبه آزادی اقتصادی هر کشوری ، بنیاد هریتج 10 متغیر را بررسی و اندازه‌گیری می‌کند.10 متغیر تشکیل‌دهنده شاخص آزادی اقتصادی در این­جا عبارتند از آزادی کسب‌وکار- آزادی تجارت- آزادی مالیاتی- مخارج دولت- آزادی پولی- آزادی سرمایه‌­گذاری- آزادی تأمین مالی- حقوق مالکیت- آزادی از فساد مالی- آزادی نیروی کار. برای هر کدام از این متغیر­ها، امتیازی بین 0 تا 100 در نظر گرفته شده و میانگین امتیاز­های کسب شده در این10 متغیر تعیین‌کننده امتیاز نهایی شاخص آزادی اقتصادی برای یک کشور خواهد بود. بر اساس امتیاز نهایی به‌دست آمده، وضعیت اقتصادی کشورها به پنج طبقه تقسیم شده است. امتیاز کمتر از 50 اقتصاد بسته، بین 50تا 59 اقتصاد تقریباً بسته، بین 60تا 69 اقتصاد آزاد متوسط، بین 70تا 79 اقتصاد تقریباً آزاد و بالاخره امتیاز بین 80 تا 100 اقتصاد آزاد می­باشد. برای محاسبه شاخص ثبات سیاسی، از داده­های بانک جهانی[22](2012) استفاده می­­شود و جهت برآورد الگو از روش داده‌های تلفیقی مبتنی بر حداقل مربعات تعمیم یافته[23](GLS) استفاده می­گردد. 1-7- قلمرو مکانی و زمانی تحقیق قلمرو مکانی این پژوهش کشور­های عضو گروه D8 (ایران، بنگلادش، مصر، اندونزی، مالزی، نیجریه، پاکستان و ترکیه) و قلمرو زمانی مربوط به دوره­­های 2008 تا 2011 میلادی است. 1-8 واژگان کلیدی

نظم‌های منطقه‌ای در سیستم نوین بین‌الملل به عنوان یکی از موضوعات مطرح در حوزه علم روابط بین‌الملل می‌باشد و اهمیت آن نیز به صورت فزاینده‌ای افزایش می‌یابد در این میان یافتن راه‌های مدیریت نظم منطقه‌ای به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی کشورها در حوزه سیاست خارجی منطقه‌ای بوده است. لذا نظم‌های منطقه‌ای بر اساس ویژگی‌های خود، سیستم‌های مدیریتی مختلفی را تجربه نموده‌اند. سیستم بازدارندگی از جمله سیستم‌هایی است که مورد توجه کشورها در نظم آنارشیک منطقه‌ای و جهانی قرار گرفته است. اما این سیستم با سیستم‌های کمکی مانند سیستم دفاع موشکی همراه شده است که البته کارکردهای مختلفی را در ثبات و بی‌ثباتی آن و در نتیجه نظم منطقه‌ای به دنبال داشته است. بر این اساس کارکرد سیستم‌های موشکی در ثبات و بی‌ثباتی بازدارندگی و همچنین تاثیر آن بر امنیت منطقه‌ای به عنوان یکی از پرسش‌های اساسی مطرح بوده که توجه چندانی به آن نشده است. لذا این موضوع به عنوان محور پرسش اساسی پژوهش حاضر مطرح گردیده، و بررسی آن در دستور کار پژوهش قرار گرفته است. در پاسخ به این پرسش این فرضیه بیان شده است که سیستم‌های دفاع موشکی تاثیرات دو وجهی بر امنیت منطقه‌ای کشورها داشته و در قالب سیستم بازدارندگی و ثبات راهبردی آن تبیین می‌گردد. پژوهش با محور قرار دادن این فرضیه در خاورمیانه به این نکته رهنمون شده است که در وضعیت بی‌ثباتی و نظم آنارشیک خاورمیانه سیستم دفاع موشکی ج. ا. ایران یکی از راه‌های تقویت امنیت ملی آن در منطقه به شمار می‌آید. واژگان کلیدی: بازدارندگی، سامانه‌های موشکی، امنیت منطقه‌ای، موازنه قوا، خاورمیانه فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول: مقدمه 1-1-طرح موضوع………………………………………………………………………… 2 1-2- سوالات اصلی………………………………………………………………………. 4 1-3- سوالات فرعی………………………………………………………………………. 5 1-4- ادبیات موضوع……………………………………………………………………. 5 1-5- هدف پژهش………………………………………………………………………. 7 1-6- فرضیه……………………………………………………………………………… 8 1-7-عملیاتی کردن فرضیه و تعریف مفاهیم………………………………………………… 8 1-7-1-متغییرهای پژوهش…………………………………………………………………….. 9 1-7-2-مدل تحلیلی فرضیه……………………………………………………………………. 10 1-8-روش آزمون…………………………………………………………………………. 12 1-9- پیامدهای اثبات فرضیه……………………………………………………………………. 12 1-10- محدوده زمانی و مکانی……………………………………………………….. 12 1-11-ساماندهی پژوهش………………………………………………………………………… 13 فصل دوم : بنیان‌های مفهومی و نظری 2-1-طرح موضوع………………………………………………………………………….. 15 2-2-نظم منطقه‌گرایانه سیستم نوین………………………………………………….. 17 ‌2-3- بازدارندگی در نظم منطقه‌گرایانه………………………………………………….. 20 2-4-کالبد شکافی نظریه بازدارندگی…………………………………………………………. 22 2-5-منطق بازدارندگی…………………………………………………………………….. 23 2-6-راهبرد های بازدارندگی و سیستم‌های مربوطه (سیستم دفاع)………………………. 28 2-7-سازه‌های فیزیکی بازدارندگی و گونه‌شناسی…………………………………….. 29 2-8- سامانه موشکی و جایگاه آن در منطق بازدارندگی………………………………… 30 2-9-معادله دفاع تهاجم و و امنیت منطقه‌ای……………………………………………….. 33 عنوان صفحه 2-10-سامانه‌های موشکی و کارکرد آن درسازه‌های فیزیکی بازدارندگی………… 37 2-10-1-نقاط هدف در انواع بازدارندگی…………………………………………… 37 2-10-2-کارکرد سامانه‌های موشکی بر اساس نقاط هدف……………………….. 38 2-11-کارکرد سامانه های موشکی در شرایط ثبات و بی ثباتی بازدارندگی……………. 41 2-12-کارکرد سامانه‌های موشکی در نظم‌های منطقه‌ای و جهانی………………………. 41 2-13-نتیجه‌گیری و ارائه مدل نهایی …………………………………….. 44 فصل سوم: نگرش تاریخی بر سامانه‌های موشکی 3-1-طرح موضوع………………………………………………………………. 47 3-2-قابلیت‌های موشک………………………………………………………… 49 3-2-1سامانه های موشکی آمریکا و شوروی (سابق)…………………… 3-2-2-سیاست آمریکا با روش مرحله به مرحله تطبیقی((P.A.A…………… 51 3-2-3-چشم‌انداز راهبردی سامانه‌های دفاع موشکی آمریکا………………… 54 3-2-4-سامانه‌های موشکی آمریکا و بررسی زوایای گوناگون………………… 57 3-2-5-هزینه‌های نظامی ایالات متحده………………………………….. 64 3-2-6-تحول نظامی در عصر تکنولوژی نوین……………………… 71 3-2-7-سیستم دفاع موشکی روسیه…………………………………………… 74 3-2-7-1-سامانه‌های موشکی شوروی سابق و بروز تنش در روابط دو ابر قدرت……. 74 3-2-7-2-هزینه‌های نظامی شوروی سابق…………………………………………. 77 نتیجه گیری…………………………………………………………………. 78 فصل‌ چهارم: امنیت منطقه‌ای ج.ا. ایران و سیستم‌های دفاع موشکی 4-1-طرح موضوع…………………………………………………………… 80 4-2- بازدارندگی در نظم منطقه‌‌ای خاورمیانه…………………………………….. 83 4-3- سازه‌های فیزیکی بازدارندگی و گونه‌شناسی در خاورمیانه…………… 84 4-4- کالبد شکافی سیستم بازدارندگی در منطقه خاورمیانه…………………. 86 4-5- معادله دفاع- تهاجم در سیستم بازدارندگی خاورمیانه و ج.ا. ایران……………… 87 4-6- راهبردهای بازدارندگی و سیستم‌های مربوطه در منطقه خاورمیانه و ج. ا. ایران………… 90 4-7- سامانه‌های موشکی و جایگاه آن در منطق بازدارندگی و نظم منطقه‌ای خاورمیانه……….. 97 4-8-ایران…………………………………………………………………………. 97 عنوان صفحه 4-8-1ویژگی‌های بازدارندگی منطقه‌ای ج . ا . ایران…………………………… 97 4-8-2- رژیم صهیونیستی و سامانه های موشکی…………………………………… 102 4-8-3- عربستان سعودی و سامانه های موشکی……………………………….. 103 4-8-4-ترکیه و سامانه های موشکی………………………………………….. 105 4-9-تاثیر سامانه‌های موشکی بر مدل فیزیکی بازدارندگی منطقه‌ای خاورمیانه و ج. ا. ایران…. 107 4-10-معادله ثبات و بی‌ثباتی راهبردی در خاورمیانه و ج. ا. ایران ………………….. 108 4-11-نتیجه‌گیری و مدل تحلیلی کاربردی……………………………………… 110 4-11-1- سیاست‌های پیشنهادی ……………………………………………………. 113 فهرست منابع و مأخذ منابع فارسی……………………………………………………………….. 117 منابع انگلیسی……………………………………………………………… 122 طرح موضوع سیستم سپر دفاع موشکی از سوی ابر قدرت‌های شرق و غرب پس از جنگ جهانی دوم مورد توجه قرار گرفت.کشورهای آمریکا و شوروی با توجه به توان نظامی و قدرت بازدارندگی خود، این سیستم جدید و پیشرفته را بعنوان یک اهرم فشار موثر برگزیدند، ایالات متحده آمریکا در این عرصه به عنوان پیشتاز موضوع سپر دفاع موشکی، از سال 1950م ابتدا با طرح پیشنهادی پنتاگون به آیزنهاور موسوم به «نایک زئوس» مطرح گردید و سپس طرح رونالد ریگان موسوم به «ابتکار دفاع استراتژیک» یا «جنگ ستارگان» و پس از آن طرح بوش پدر بود که به نام «سیستم دفاع در برابر حملات محدود» شهرت یافت با ورود کلینتون به جایگاه ریاست جمهوری امریکا طرح دفاع ضدموشکی کلینتون ، زنجیره‌ای از صدها موشک رهگیر در برخی از پایگاه‌های زمینی آمریکا مستقر می‌شدند تا موشک‌های دشمن هنگامی که در مراحل اولیه پرتاب هستند و هنوز به حالت بالستیک در نیامده اند، قبل از رسیدن به خاک امریکا به کمک شبکه هشدار دهنده‌ای متشکل از رادارها و ماهواره‌ها رهگیری شده و مورد هدف قرار گیرند (آجورلو، 1386). البته آزمایش‌های زیادی صورت گرفت لکن این طرح نیز آن‌طور که تصور می‌شد اهداف مورد نظرشان را تامین نکرد و این طرح نیز عملا موفق نبود. علی رغم صرف هزینه‌های زیاد اکثر این طرح-‌ها برروی کاغذ باقی ماندند و هیچگاه عملیاتی نگردیدند. اما یکی از مهم‌ترین طرح‌های مطرح شده ، طرح سپر دفاع موشکی آمریکا یا جنگ ستارگان در زمان بوش پسر مطرح گردید. این طرح نظامی که قرار است تا سال 2020میلادی اجرا گردد به طرح ضربه سریع جهانی موسوم(PGS) [1] گردیده است این طرح در ابتدا درسال 2001 در وزارت دفاع آمریکا وپنتاگون تصویب گردید و در سال2006میلادی مورد تجدید نظر قرار گرفت. هدف نهایی این طرح آن است که در کمتر از شصت دقیقه بدون نیاز به جابه‌جایی عظیم نیروی انسانی و تجهیزات فوق‌العاده نظامی ، اهداف خود را درسراسر جهان مورد هدف و تهاجم قرار دهد. این طرح در واقع نوعی استراتژی پیش‌دستانه ضربه اول است که الگوی زمینی جنگ ستارگان محسوب می‌گردد. طرح ابتکار دفاع استراتژیک یا همان استراتژی جنگ ستارگان براین فرض طراحی گردیده که از زمان صدور دستور حمله موشکی دشمن فرضی تا هنگام شلیک موشک زمانی لازم است تا موشک‌های مذبور از سیلوها خارج شوند و از سکوی‌های پرتاب شلیک شوند این طرح براین فرض استوار است که بهترین زمان حمله به سایت موشکی حد فاصل دستور شلیک تا زمان پرتاب موشک است. این سامانه دفاعی بر ضد شوروی طراحی گردیده بود، اما هیچ گاه مورد استفاده قرار نگرفت. پس از فرو پاشی شوروی، آمریکا قصد دارد این سامانه موشکی را برای حمله در سراسر جهان آماده و مهیا نماید((military.ir. دفاع موشکی نقش بسیار مهم و راهبردی در استراتژی امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی دارد. دفاع موشکی به عنوان پشتوانه نظامی برای دیپلماسی و صلح عمل می‌کند و توان بازدارندگی کشورها را افزایش می‌دهد. به طورکلی قدرت نظامی نه تنها از بعد نظامی بلکه از حیث سیاسی و اقتصادی نیز حائز اهمیت است و کشوری می‌تواند در عرصه دیپلماسی و چانه‌زنی موفق گردد که در عرصه دفاع نظامی نیز دارای پتانسیل‌های بالقوه باشد و از آن به عنوان ابزاری برای پیشبرد توانائی دیپلماسی خود درعرصه بین‌المللی و منطقه‌ای استفاده نماید. اما دولتهایی که داوطلبانه می پذیرند که جزو « ندارها » باشند خود را در معرض « نامعلوم بودن» قرار می ‌دهند و هیچ پشتوانه و تضمینی به عنوان استراتژی بقا برای خود ندارند(عسکرخانی ، 1377).

تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) فهرست مطالب صفحه عنوان 1 چکیده فصل اول: مقدمه 3 1-1- مقدمه 4 1-2- اهداف 4 1-2-1- هدف اصلی 4 1-2-2- هدف اختصاصی 4 1-3- پرسش اصلی تحقیق 5 1-4- نمودار تحقیق فصل دوم: مروری بر منابع 7 2-1- بسته­بندی 7 2-2- پلیمر و بیوپلیمر 7 2-2-1- مزیت بیوپلیمرها 8 2-2-2- خصوصیات بیوپلیمرها 8 2-2-2-1- بازدارندگی در برابر گازها 9 2-2-2-2- بازدارندگی نسبت به بخار آب 9 2-2-3- بكارگیری بیوپلیمرها در بسته بندی 10 2-2-4- روشهای تولید بسته بندیهای زیستی (بیوپلیمری) 10 2-3- پوششها و فیلمهای خوراكی 11 2-3-1- تاریخچه استفاده از پوشش­های خوراكی 12 2-3-2- مواد به كار رفته در پوششها و فیلمهای خوراكی 12 2-3-2-1- پوششها و فیلمهای بر پایه پلیساكارید 12 2-3-2-2- پوششها و فیلمهای بر پایه كیتوزان 13 2-3-2-3- پوششها و فیلمهای بر پایه سلولز 13 2-3-2-4- پوششها و فیلمهای بر پایه آلژینات 13 2-3-2-5- پوششها و فیلمهای بر پایه پکتین 14 2-3-2-6- پوششها و فیلمهای بر پایه کاراگینان 14 2-3-2-7- پوششها و فیلمهای بر پایه نشاسته 15 2-3-2-8- پوششها و فیلمهای بر پایه دکسترینها 15 2-3-2-9- پوششها و فیلمهای بر صمغهای میكروبی 15 2-3-2-10- پوششها و فیلمهای بر پایه پروتئین 16 2-3-2-11- پوششها و فیلمهای بر پایه زئین 16 2-3-2-12- پوششها و فیلمهای بر پایه گلوتن 17 2-3-2-13- پوششها و فیلمهای بر پایه كازئین 17 2-3-2-14- پوششها و فیلم های بر پایه پروتئینهای آب پنیر 17 2-3-2-15- پوششها و فیلمهای بر پایه ژلاتین 18 2-3-2-16- پوششها و فیلمهای بر پایه كلاژن 18 2-3-2-16- پوششها و فیلمهای بر پایه پروتئین سویا 19 2-3-2-17- پوششها و فیلمهای بر پایه چربی 20 2-3-2-18- فیلمهای مركب 21 2-3-3- روش تهیه فیلمهای خوراكی 21 2-3-4- خصوصیات فیلم های خوراكی 21 2-3-4-1- خصوصیات مكانیكی 23 ارزیابی خواص مكانیكی فیلمهای خوراكی 25 2-3-4-2- خصوصیات ارگانو لیپتیك 25 2-3-4-3- حلالیت در آب و چربی 25 2-3-4-4- نفوذپذیری 29 2- 3-5- افزودنیهای فیلمهای خوراكی 30 2– 3 -6- مزایا و كاربرد فیلمها و پوششهای خوراكی 32 2– 3 –7- معایب پوششهای خوراكی 33 2-3-8- پوششها وبسته بندی­های جدید 34 2-3-8-1- بسته بندی فعال 34 2-3-8-2- بسته بندی ضدمیكروبی 35 2-3-8-3- مزایای استفاده از بسته بندیهای ضدمیكروبی 35 2-3-8-4- معایب استفاده از بسته بندی­های ضدمیكروبی 36 2-3-8-5- كاربرد مواد ضدمیكروبی در فیلم­های خوراكی 38 2-3-8-6- مكانیسم عمل اسانس­ها و عصاره­ها در جلوگیری از رشد میكرو ارگانیسمها 39 2– 4- میكروارگانیسم­های مورد بررسی 39 2-4-1- اشرشیا كلی 41 2-4-2- استافیلوكوكوس اورئوس 42 2-5- پژوهشهای انجام شده روی ساگو و نشاسته آن 42 2-5-1- گیاه شناسی ساگو 43 2-5-2- منشا و پراکنش جغرافیایی ساگو 43 2-5-3- نشاسته در پالم ساگو 44 2-5-4- اجزاء غیر نشاستهای در مغز ساگو 45 2-5-5- خواص عملکردی و فیزکوشیمیایی نشاسته ساگو 48 2-5-6-کیفیت نشاسته ساگو 49 2-6- پژوهشهای انجام شده روی عصاره آویشن 49 2-6-1- تاریخچه آویشن 50 2-6-2- مشخصات گیاهشناسی و رده بندی آن 51 2-6-3- مواد مؤثره 52 2-6-4- محلهای بیوسنتز و تجمع اسانس ومونوترین ها 54 2-7- پژوهشهای انجام شده روی تاثیر پلاستیسایزر 59 2-8- پژوهشهای انجام شده روی خواص فیزیکوشیمیایی 62 2-9- پژوهشهای انجام شده روی خواص مکانیکی 65 2-10- پژوهشهای انجام شده روی خواص ضد میکروبی فصل سوم: مواد و روشها 70 3-2- روشها 70 3-2-1- تهیه عصاره 70 3-2-2- تهیه فیلم­های خوراكی حاوی عصاره و شاهد 71 3-2-3- باكتریهای مورد استفاده و روش نگهداری آنها 71 3-2-4- تهیه سوسپانسیون میكروبی 5/0 مكفارلند 71 3-2-5- بررسی اثر ضدمیكروبی فیلمها 72 3-2-6- اندازه گیری ضخامت فیلمها 73 3-2-7- اندازه گیری میزان نفوذپذیری به بخارآب 74 3-2-8- اندازه گیری ظرفیت جذب آب WAC 74 3-2-9- اندازه گیری میزان حلالیت در آب 75 3-2-10- تعیین رنگ فیلمها 75 3-2-11- اندازه گیری نفوذپذیری به اکسیژن 75 3-2-12- تعیین آزمون طیف نورسنج (درصد عبور و جذب نور مرئی ) 75 3-2-13- بررسی طیفهای FTIR 75 3-2-14- ویژگیهای مکانیکی 76 3-2-14-1-مقاومت کششی(TS) 77 3-2-14-2- ازدیاد طول(EL) 77 3-2-14-3- مدول الاستیکی (EM) 78 3-2-15- تجزیه وتحلیل آماری فصل چهارم: نتایج و بحث 80 4-1- تشكیل فیلم­های خوراكی 80 4-2- خواص ضدمیكروبی فیلم­های خوراكی 82 4-2-1- تاثیر فیلم نشاسته ساگو حاوی عصاره­متانولی آویشن بر استافیلوكوكوس اورئوس 84 4-2-2- تاثیر فیلم نشاسته حاوی عصاره متانولی آویشن بر اشرشیاكلی 84 4-3- نفوذپذیری فیلمها نسبت به بخارآب 86 4-4- میزان ظرفیت جذب آب 87 4-5- میزان حلالیت درآب 88 4-6- نتایج رنگ فیلمها 90 4-7- نفوذپذیری نسبت به اکسیژن 91 4-8- نتایج آزمون طیف نورسنج(درصد عبور و جذب نور مرئی) 92 4-9- بررسی طیفهای FTIR 93 4-10- میزان مقاومت كششی، درصد ازدیاد طول و مدولا لاستیکی 93 4-10-1- مقاومت کششی 94 4-10-2- درصد ازدیاد طول 95 4-10-3- مدول الاستیکی فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات 98 5-1- نتیجه­گیری 100 5-2- پیشنهادات 101 منابع و مآخذ 119 چکیده انگلیسی چکیده امروزه تمایل به استفاده از بسته­بندی­های زیست تخریب پذیر شامل پوشش­­ها و فیلم­های خوراکی به دلیل عاری بودن از مواد شیمیایی سنتزی و عدم ایجاد آلودگی­های زیست محیطی، در صنعت روز به روز در حال افزایش است. در این راستا به کارگیری ترکیبات ضد میکروبی طبیعی نظیر انواع عصاره­های گیاهی می تواند کارایی این نوع بسته­بندی را تا حد زیادی بهبود بخشد. هدف ازانجام این تحقیق، بررسی اثر عصاره آویشن برخصوصیات فیزیکوشیمیایی، مکانیکی و ضدمیکروبی فیلم خوراكی نشاسته ساگو می­باشد. در این تحقیق فیلم­های خوراكی نشاسته ساگو حاوی عصاره آویشن در چهار سطح غلظت تولید شدند. از گلیسرول وسوربیتول به عنوان پلاستی­سایزر استفاده شد و فیلم­ها تحت شرایط کنترل­شده به روش کاستینگ تهیه گردید. آزمون­های فیزیکو­شیمیایی (میزان جذب آب (WAC)، نفوذ­پذیری نسبت به بخار آب (WVP)، نفوذپذیری به اکسیژن، حلالیت در آب، رنگ،UV-visible وFTIR) و خواص مکانیکی (قدرت کشش، ازدیاد طول و مدول الاستیکی) مورد بررسی قرار گرفت. اثر غلظت عصاره آبی و متانولی استخراج شده از آویشن بر خواص ضد­میکروبی فیلم­های نشاسته ساگو نیز به روش انتشار بر سطح آگار در برابر اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اندازه­گیری گردید. نتایج نشان داد که افزودن عصاره آبی، باعث افزایش جذب آب و نفوذپذیری نسبت به بخار آب و اکسیژن به طور معنی­دار کاهش ((p<0.05، اما تاثیر معنی­داریp>0.05)) روی حلالیت نداشته است.در بررسی طیف­های FTIRنتایج نشان داد با تغییر غلظت عصاره آبی واکنش شیمیایی جدیدی بوجود نیامده است.