فهرست مطالب :

مقدمه …………………………………………………………………………. 1

فصل اول: کلیات

1.تبیین موضوع …………………………………………………….. 3

2.اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………… 3

3.اهداف و فوائد تحقیق …………………………………………………….4

4.روش تحقیق ……………………………………………………………… 4

5.طرح مسئله و پرسشهای تحقیق …………………………………………5

6.پیشینه تحقیق …………………………………………………………….. 5

7.ساختار تحقیق ……………………………………………………………..6

8.محدودیت تحقیق …………………………………………………………. 7

9.مفاهیم و اصطلاحات کلیدی ……………………………………………. 7

فصل دوم: حقیقت حیات دینی و هویت اسلامی

گفتار اول: حیات معنوی انسان و احیاء آن ………………………. 8

جمع بندی مطالب …………………………………………………….. 20

گفتار دوم : چیستی هویت اسلامی ……………………………… 22

هویت دینی انسان …………………………………………………… 28

شاخصه های هویت دینی………………………………………………29

1.اعتقادی………………………………………………………………………. 29

1-1-اعتقاد به خدا ………………………………………………………….. 29

1-2-اعتقاد به معاد …………………………………………………………. 29

1-3-اعتقاد به پیامبر ……………………………………………………….. 30

1-4-اعتقاد به ائمه معصومین ……………………………………………… 30

2.شاخصه های اخلاق ………………………………………………………..30

2-1- توکل ……………………………………………………………………..31

2-2-تواضع ……………………………………………………………………..31

1.شاخصه های سیاسی ………………………………………………………..32

3-1- دشمن شناسی …………………………………………………………..32

فصل سوم: امام معصوم و احیاگری ………………………………………..36

گفتار اول: نیازمندی به حجت الهی ……………………………………….. 36

دلائل نیاز به امام معصوم ……………………………………………………. 39

1.تبیین مفاهیم قرآن ………………………………………………………….. 39

2.ارشاد و هدایت انسانها …………………………………………………….. 39

3.برقراری عدل و امنیت …………………………………………………….. 40

4.جلوگیری از تحریف دین …………………………………………………..40

دیدگاه ملاصدرا درخصوص دلیل نیاز به امام ……………………………. 41

1.ختم نبوت …………………………………………………………………… 41

2.فواید وجودی امام ………………………………………………………… 42

3.وجوب وجود امام ………………………………………………………… 44

دیدگاه آیه ا.. جوادی آملی در خصوص نیاز به امام

گفتار دوم: جایگاه امامت در تفکر شیعه ………………………………… 53

1.آیه اکمال …………………………………………………………………….53

1 -1- روزی که باعث یاس کفار شد ………………………………….. 54

1-2- روزی که مایه اکمال دین شد …………………………………….. 54

1-3- روزی که خداوند دین اسلام را به عنوان دین پسندید ……….. 54

2.سبب نزول…………………………………………………………………54

تفسیر آیه در سایه احادیث …………………………………………. 56
4.وجوب معرفت امام و قبول ولایت او ………………………………..60

5.رویکرد علمای امامیه نسبت به مسئله امامت …………………….. 62

5-1-شیخ صدوق ……………………………………………………….. 62

5-2- شیخ مفید …………………………………………………………..63

5-3- سید مرتضی ……………………………………………………… 63

5-4-شیخ طوسی ………………………………………………………. 63

1.نقش امامت در دین ………………………………………………….. 64

الف)امامت اساس اسلام ………………………………………………… 64

ب)امامت رهبری دین ………………………………………………….. 64

ج) امامت سنگر دفاع از دین …………………………………………. 64

د) امامت مایه نظامندی دین …………………………………………….65

2.توقف شناخت امامت بر نبوت و فهم نبوت ……………………….65

3.مفهوم واقعی معرفت امام …………………………………………… 66

4.امامت استمرار ولایت ……………………………………………… 67

گفتار سوم: اصالت مهدویت ………………………………………….. 78

مهدویت در قرآن ………………………………………………………. 79

مهدویت در احادیث ………………………………………………….. 83

1.حدیث ثقلین ………………………………………………………… 84

2.حدیث من مات…………………………………………………….. 92

3.حدیث اثنا عشر……………………………………………………..96

بررسی تاریخی…………………………………………………….. 100

خلاصه ……………………………………………………………… 101

احادیث خاص ……………………………………………………..102

گفتار چهارم: احیاگری حضرت در جامعه ……………………113

 

وجود امنیت در زمان حضرت ………………………………… 117

ضرورت امنیت ………………………………………………….. 121

اقسام امنیت ……………………………………………………… 124

1.امنیت فردی…………………………………………………..  124

2.امنیت اجتماعی ……………………………………………… 125

امنیت در عصر امام مهدی …………………………………… 127

چرایی و علل و عوامل امنیت ………………………………. 128

1-ایدئولوژی واحد ………………………………………….. 129

2-حاکم شدن دولت واحد دینی …………………………… 130

3-رشد و شکوفایی اقتصادی ………………………………. 133

4-ایمان و دین مداری ………………………………………. 134

5-کمال اخلاقی …………………………………………….. 135

6-بالندگی عقل ……………………………………………. 136

7- رشد دانش ……………………………………………… 137

نتیجه …………………………………………………………..138

2.برقراری عدالت اجتماعی توسط حضرت …………… 138

حضرت مهدی و عدالت اجتماعی ……………………….. 139

ابعاد عدالت اجتماعی ………………………………………. 144

1.بعد اقتصادی ………………………………………………. 145

2.بعد اداری و سازمانی …………………………………….. 150

3.بعد سیاسی …………………………………………………. 151

4.بعد فرهنگی …………………………………………………153

شیوه های تحقق عدالت اجتماعی …………………………..155

1.پیاده نمودن کامل قانون …………………………………… 155

2.دستگاه قضایی عدل محور ……………………………….. 156

3.به کار گماردن کارگزاران عادل …………………………. 159

4.بازگرداندن حقوق از دست رفته انسانها ……………….. 160

5.کنترل و نظارت دقیق ……………………………………… 161

6.قاطعیت در برخورد با متخلفان …………………………. 162

7.رشد معرفت و توانایی ……………………………………. 162

جمع بندی و نتیجه گیری …………………………………… 164

نتیجه …………………………………………………………… 165

پیشنهادات ……………………………………………………. 166

پی نویس …………………………………………………….. 167

کتاب نامه ……………………………………………………. 168

پیوست ………………………………………………….177

 

چکیده :

حیات انسان , ذاتی او نیست  از این رو انسان، محتاج به مبدأ بی نیازی می باشد. وحی و نبوت زنده کننده جامعه انسانی است و همانگونه که آب مایه حیات مادی برای انسان است، امامان معصوم نیز حیات معنوی را به انسان اعطا می کنند.باتوجه به روایات وارده در خصوص شرایط آخر الزمان و فراگیری ظلم وجور در آن، احیا هویت اسلامی در خصوص انسان – که همان رفتار و سلوکی می باشد که ریشه در وحی داشته و منجر به محکم شدن ارتباط انسان به عالم وحی و خداوند می باشد – و جامعه توسط ولی عصر(عج) انجام می گیرد تا زمینه برای پذیرا شدن عدالت و امنیت در همه عرصه ها از سوی مردم و جامعه، فراهم گردد. بنابراین در زمان ظهور، حقیقت دین مبین اسلام که با فطرت انسانی  هم خوانی داشته و باعث فراهم آمدن حیاتی توأم با امنیت و عدالت برای انسان می باشد، توسط حضرت احیا می گردد و اینگونه با توجه به فرمایش امام علی (ع) ( خطبه 108) دیگر از تحریف اسلام و وارونه نشان دادن آن خبری نبوده که در دو گفتار ابتدای تحقیق، این مباحث تبیین گردیده است.آنچه که باعث استمرار امامت بعداز ختم نبوت می باشد با توجه به بیان ملاصدرا، ولایتی است که از سوی خداوند به ائمه معصومین ارزانی شده است و این حجت های الهی راه وصول به خدای متعال و نجات از عذاب اخروی بوده که تحت عناوین نیازمندی به حجت الهی و جایگاه امامت در تفکر شیعه در تحقیق بیان گردیده است.حقیقت مهدویت ، منتهی شدن  جوامع جهانی به سوی جامعه واحد و برخوردار از امنیت و رفاه و عدالت و غلبه حق بر باطل و.. می باشد که در احادیث عام وخاص مبنی بر وجود حضرت و حکومت بر حق ایشان، ذیل عنوان اصالت مهدویت بیان شده است.

دو محوریتی که بعد از فراهم آمدن بستر برای پذیرش آن در جامعه توسط حضرت اجرا می گردد امنیت و عدالت در تمامی عرصه ها بوده، امنیت دارای دو بعد ایجابی و سلبی است : از یک سو وجود آرامش و اطمینان روحی و روانی و از سوی دیگر فقدان ترس و دلهره و نگرانی.در نگاه کلی امنیت به دو قسم فردی و اجتماعی تقسیم شده است که بطور مفصل به آن پرداخته شده است. دومین محوریت برقراری عدالت در همه عرصه هاست. امام صادق (ع) در ذیل آیه 17 سوره حدید منظور از احیای زمین را برقراری عدالت در جامعه و حیات مجدد زمین توسط آن می دانندو در حدیث دیگری شیخ صدوق از امام باقر(ع) نقل می کند: که مصداق این آیه حضرت حجت می باشد از این جهت در دعای شبهای ماه رمضان حضرت را «عدل» نامیدند : « اللهم و صل علی ولی امرک القائم المومل و العدل المنتظر» که بطور مفصل ابعاد این عدالت و شیوه های تحقق آن در جامعه مهدوی در آخرین گفتار مطرح شده است.

کلید واژه ها: مهدویت، احیاء هویت اسلامی، ولایت، حیات معنوی،امنیت، عدالت

مقدمه:

قر آن کریم در مواردی از زمین و تحولات آینده آن سخن گفته است و مسئله حیات مجدد زمین پس از مرگش از همین سخنان نورانی است: اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها [1]. اگر لفظ زمین در آیه به معنای زمینه باشد، ظهور امام عصر(عج) از مصادیق بارز آن خواهد بود و نیازمند توضیح نیست؛ اما چنانکه از آن لفظ معنای ظاهری آن مراد