دانلود پروپوزال رشته حقوق با موضوع:مطالعه تطبیقی حقوق زنان در ازدواج موقت و نكاح مسیار،با تمركز بر فقه شیعه و فقه اهل سنت | ... | |
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پروپوزال درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پروپوزال به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) 5.بیان مسأله (تشریح ابعاد، حدود مسأله، معرفی دقیق مسأله، بیان جنبههای مجهول و مبهم و متغیرهای مربوط به پرسشهای تحقیق، منظور تحقیق) از زمان خلقت انسان نکاح میان زن و مرد به وجود آمد و پس از آن به مرور زمان اجتماعات اولیه به وجود آمدند و روستاها و شهرها و کشورها را به وجود آوردند.نکاح در طی دورانهای مختلف یا شیوه و ایین های مختلفی بوده است که تا عصر کنونی پیش رفته است.در این میان در دوره معاصر به دلیل وضعیت اقتصادی و معیشتی جوانان،دشواری های عرفی و تشریفات گسترده نکاح،بالا رفتن سن ازدواج در جوانان،ازدواج موقت و نکاح مسیار را به عنوان قاعده ثانویه و اضطراری راهکاری برای ازدواج بیان شده است.در حالی که همان طور که بیان خواهد شد ازدواج وقت را شارع مقدس اسلام به خاطر پاسخگویی به نیازهایی که وجود دارد تشریع نمده است در حالی که نکاح مسیار زن را در حالت بی تکلیفی قرار می دهد.
ازدواج موقت در کشور با رواج زیادی نتوانسته روبرو شود؛در این باره شورای فرهنگی اجتماعی زنان در پانصد و شصتمین جلسه خود موانع ازدواج موقت را بر شمرده اند که عبارتند از:عدم تصویب آیین نامه اجرایی قانون تسهیل ازدواج جوانان،مسکوت ماندن احکام فقهی ازدواج موقت در کتب حقوقی و مدنی،عدم تضمین حقوق زنان در ازدواج موقت،عدم حمایت از حقوق اطفال متولد از نکاح موقت،طرح گسترش و عفاف و حجاب و راهکارهای اجرایی آن،رجحان ازدواج دائم به موقت و عرف نبودن ازدواج موقت.
ازدواج مسیار به دلایل ذیل مورد استقبال مردان و زنان قرار گرفته است: دلایل استقبال زنان:1) افزایش جمعیت:مهمترین سببی كه منجر به انتشار ازدواج مسیار شده، وجود تعداد زیادی از زنان در كشورهای عربی است كه به سن ازدواج رسیده، اما امكان ازدواج برای آنان به دلایلی فراهم نشده است. عواملی مانند: جنگ، ازدواج با زنان خارجی، دیدگاه منفی مردان و اجتماع در مورد زنان ازدواج نكرده یا زنان مطلقه به ویژه اگر از شوهر سابق فرزندی داشته باشند. باعث ازدیاد زنان بیشوهر میشود (اشقر، 1420،ص168) 2)داشتن محرم برای سفر و…: بسیاری از دختران دانشجو به سبب داشتن محرم در سفر خواهان ازدواج مسیار هستند. زنان با مردانی كه كثیرالسفر یا خارجی هستند و معمولاً هر ماه یك بار یا هر دو ماه یك بار مسافرت میكنند ازدواج میكنند. برای این زنان جزئیات زندگی زناشویی، استمرار و استقرار آن مهم نیست. بلكه مسافرت و گردش به نقاط مختلف دنیا مهم است؛ زیرا چنین سفرهایی فقط با محرم در این كشورها امكانپذیر است. مهمترین شرط برای استمرار این ازدواج، استمرار سفرها است و زندگی زناشویی و زوجیت با پایان سفرها پایان میپذیرد (www.aliyadhj-np.com) .3)نگاه اقتصادی به همسر:در مورد دیگر ازدواج مسیار، زن شرط میكند كه شوهر به عنوان معامله اقتصادی، اجارة منزل وی را پرداخت نماید. حتی اگر نكاح با طلاق و… پایان پذیرد، عقد اجاره قطع نمیشود؛ لذا ازدواج مسیار برای او در مدت كوتاهی منعقد میشود و هیچ نوع استقراری در آن نیست و این شرط سبب میگردد، زن برای مدت طولانی از مسكن مناسب برخوردار شود (همان).4)عدم مسئولیت: ازدواج مسیار برای زنانی كه وقت زیادی را به كار مشغولند یا زنانی كه نمیتوانند بین كار و پاسخ به نیازهای خانواده جمع نمایند از ازدواج معمولی بهتر و مناسبتتر است زیرا در چنین ازدواجی زن شرط می کند كه شوهر از زمان ورود و خروج از منزل و مكانهای كه میرود سؤال نكند و در روابط خود آزاد باشد (همان). به همین سبب در عربستان سعودی بسیاری از زنان پزشك خواهان ازدواج مسیار با غیرسعودیها هستند، زیرا مردان سعودی معمولاً نمیپذیرند كه زن در ساعات طولانی خارج از منزل باشد (اشقر، پیشین، ص167). 4) مادر شدن:عدهای از زنان به سبب داشتن سن بالا و عدم رغبت ازدواج با آنها، تنها به دلیل مادر شدن و اشباع عاطفه مادری خواهان ازدواج مسیار هستند، هرچند به عنوان همسر دوم یا سوم باشند. ایشان در ازدواج مسیار وسیلهای برای تحقق هدف مادر شدن مییابند و در ازدواج مسیار یك شرط طلب میكنند و آن حامله شدن و فرزندآوری است و در این حال تمامی مسئولیتهای تربیت، تكالیف و هزینههای اقتصادی طفل را خود بر عهده میگیرند (همان، ص168) .5)ارضای غرائز:برخی از زنان كه ازدواج معمولی پاسخگوی نیاز جنسی آنان نبوده، خواهان ازدواج مسیار هستند. برخی از نویسندگان نقش ارضای غریزه جنسی در انتشار این ازدواج را مهم شمردهاند، زیرا غریزه جنسی از قویترین غرایز نفسانی انسان است و انگیزه دعوت كننده به اشباع آن نیز خیلی قوی است (همان، ص167) دلایل مردان:1) بعضی مردان به دلیل نیاز به تعدد ازدواج یا رغبت در معاشرت جنسی و عدم اكتفا به یك زن و عدم توانایی مالی برای ازدواج مجدد و تأمین هزینههای آن مانند مهر، نفقه و تهیه محل سكونت، خواهان ازدواج مسیار هستند تا هم به نیاز خود پاسخ داده و هم متحمل هزینة زیاد نگردند.2) برخی دیگر از مردان توان مالی خوبی دارند، اما نمیخواهند اموال خود را در این راه خرج كند، لذا خواهان ازدواج مسیار هستند.3) گاهی این ازدواج راهی برای استیلای مرد بر اموال یا بخشی از اموال زن میباشد. زن ثروتمند بخشی از اموال خود را در برابر چنین ازدواجی به شوهر میبخشد؛ زیرا بیم جدا شدن شوهر را دارد.4) گاهی به دلیل ناراحت شدن همسر اول از ازدواج مجدد مرد یا نارضایتی خویشاوندان و فرزندان وی كه ازدواج مجدد را نمیپسندند، مرد خواهان ازدواج مسیار مخفی است. مانند موردی كه كار مرد در دو شهر است و در هر شهر خانه و خانوادهای تشكیل میدهد (همان، ص170). ازدواج مسیار نوعی ازدواج در فقه اسلامی است که در آن زن و شوهر با قراردادن شروطی در عقد نکاح از برخی حقوق و تکالیف خود مانند نفقه، زندگی مشترک، تعیین مسکن توسط شوهر، حق همبستری صرف نظر میکنند و زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی برند. در نکاح مسیار معمولاً زن و شوهر جدا از یکدیگر زندگی میکنند. این ازدواج در ابتدای مرسوم شدنش، مخالفت بزرگان اهل سنت را بر انگیخت و در کتابها و به خصوص فتاوای خود، با آن به مخالفت برخاستند، به گونهای که مطلقاً آنرا حرام و در ردیف زنا برشمردند. از جمله این فتاوا میتوان به فتوای بن باز درسال1420 امّا در حدود هفت سال بعد توسط مجمع فقهی اسلامی که تابع مجموعه «الرابطة العالم الاسلامی» که مرکز آن در مکه مکرمه قرار دارد اجازه شرعی برای ازدواج مسیار صادر میشود و دلائل متعددی در جواز آن برشمرده شده است. این نکاح از تاسیسات فقه عامه است.این نوع ازدواج بیشتر در میان اعراب سنیمذهب ساکن عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس رواج دارد.
مسیار در لغت و اصطلاح تعریف شده است.در باره ریشه لغوی مسیار در نظریه مطرح است،بعضی گفته اند مسیار ریشة لغوی ندارد، بلکه کلمة عامیانهای است که در سرزمین نجد در عربستان سعودی به معنای دیدار روزانه (الزیارة النهاریة) به کار میرود علت نام گذاری این ازدواج آن است که شوهر غالباً در دیدارهای روزانه به دیدن زوجه میآید، شبیه دیدار از همسایهها(تمیمی، 1418ق: ش 46، ص10) برخی نیز معتقدند مسیار از سیر گرفته شده و به مردی گفته میشود که در مسیر سفر خود برای تجارت یا کسب علم با زنی ازدواج میکند و در زمان تحصیل و تجازت نزد زوجه می رود(اشقر،پیشین،ص161).
فقها و حقوقدانان معاصر آن را این گونه تعریف نمودهاند:«ازدواجی است که در آن مرد و زن عقد شرعی با تمام ارکان و شرایط میبندند و فقط زن از سکونت و نفقه صرف نظر میکند» (تمیمی، پیشین، ص10). «مسیار ازدواجی است که با ایجاب و قبول، شهادت شهود و حضور ولیّ، بین مرد و زن منعقد میشود؛ بنابراین زن از حقوق مادی مثل مسکن، نفقه و فرزندانی که به دنیا میآورد و برخی حقوق معنوی مانند: حق قسم و همخوابگی صرف نظر میکند. در این ازدواج زن قبول میکند که مرد فقط گاهی به او سر بزند. این عقد طبق توافق طرفین هم میتواند علنی و رسمی باشد که برای آن سند صادر شود و هم مخفی و سرّی. طرفین میتوانند توافق کنند، در این ازدواج نسب و ارث حفظ میشود. اما زن در خروج از منزل آزاد است، چون شرط نفقه وجود ندارد، زیرا اطاعت زن در صورتی واجب است که شوهر نفقه بپردازد و اگر نفقه نباشد اطاعت واجب نیست» (زحیلی، 1428 ق: ص84).همچنین در معرفی ازدواج مسیار آوردهاند: «زنانی که مشکل مادی، مسکن و نفقه ندارند؛ ولی به دلیل بیوه بودن کسی با آنان ازدواج نمیکند، این زنان از حق نفقه، مسکن و مبیت صرف نظر میکنند و شوهر مختار است هر وقت میسر شد با وی ملاقات کند و این ازدواج تمام شرایط و ارکان عقد نکاح شرعی از قبیل گواه، تعیین مهر و ثبوت نسب را دارد. در این ازدواج زوجین توافق میکنند که زن در خانه والدین خود بماند و تقاضای مسکن، نفقه و حق قسم از شوهر ننماید. غالباً این ازدواج از جانب مردی است که فقیر بوده یا ازدواج مجدد سبب مشکلات با همسر اول میشود. این عقد علناً با حضور گواهان با رضایت کامل زوجین و حضور ولیّ زن و کلماتی که بر دوام نکاح دلالت دارد انجام میشود» (www.Sunnionlin.com ). برخی از فقهای شیعه ازدواج مسیار را چنین تعریف می کند: «ازدواج مسیار به حسب ظاهر ازدواج دائم با همه شرایط است، اما در آن حق نفقه، قسم و ارث نیست، یعنی شرط عدم مطالبه شده است و شرط عدم استحقاق زن نیست» (مکارم شیرازی، 1383، ص21).
یکی از مسائل فقهی مورد توجه فقه شیعه، ازدواج موقّت است اما اهل سنت موضعگیری سختی کرده و مخالفت با متعه را جزو اصول تغییر ناپذیر فقه و مذهب خود دانستهاند، امّا واقعیتهای اجتماعی، آنان را به سمتی سوق داد که چارهای جز پذیرش ازدواج جدیدی به نام «نکاح مسیار» نداشتند.این نکاح نوعی از نکاح دائم می باشد که جز با طلاق یا فسخ نکاح پایان نمی پذیرد ولی از لحاظ نتایج و آثار همان ازدواج موقت است که فقط وقت را در آن ذکر نکردهاند، اگر چه موقّت بودن را میتوان نیّت کرد.در فقه شیعه صحبتی از نکاح مسیار به میان نیامده است اگرچه لغو برخی از شرایط؛ مانند نفقه و مسکن که حق زن است اشکالی ندارد.
در مورد حکم ازدواج مسیار بین علمای معاصر اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد، برخی آن را جایز، برخی حرام و برخی قائل به توقف شدهاند. 1-جواز
[جمعه 1398-07-12] [ 07:50:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|