دکتر مرتضی خمیری

دکتر صبیحه سلیمانیان­زاد

استاد مشاور:

دکتر سید مهدی جعفری

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) فهرست مطالب: فصل اول: مقدمه و كلیات 1-1- مقدمه و اهمیت موضوع…………………………………………………….. 2 1-2- تعریف مسئله…………………………………………………………………. 4 1-3- اهداف………………………………………………………………………….. 5 1-4- فرضیات………………………………………………………………………… 5 فصل دوم: بررسی منابع 2-1- غذاهای فراسودمند…………………………………………………………… 8 2-2- فراورده های غذایی فراسودمند حاوی میکروب‌های پروبیوتیک…………… 8 2-3- ماست پروبیوتیک……………………………………………………………… 9 2-4- پروبیوتیک‌ها…………………………………………………………………… 10 2-4-1- معیار انتخاب میکروارگانیسم به عنوان پروبیوتیک……………………… 11 2-4-2- اثرات سودمند پروبیوتیک‌ها……………………………………………….. 12 2-5- گونه‌های شناخته شده پروبیوتیک‌ها ……………………………………….14 2-5-1- گونه لاکتوباسیلوس پلانتاروم……………………………………………. 15 2-5-2- لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7……………………………………………… 2-6- فرایند ریزپوشانی…………………………………………………………….. 16 2-6-1- ریزپوشانی پروبیوتیک‌ها…………………………………………………… 19 2-6-2- ساختمان ریزپوشینه………………………………………………………. 20 2-6-3- انواع روش‌های ریزپوشانی………………………………………………… 21 2-6-4- استفاده از روش امولسیون به منظور ریزپوشانی پروبیوتیک‌ها………. 23 2-6-5- کاربرد امولسیون‌های چند گانه در توسعه مواد غذایی سالم………… 25 2-6-6- کاربرد امولسیون دوگانه در ریزپوشانی میکروارگانیسم‌ها…………….. 26 2-6-7- سورفاکتانت‌ها…………………………………………………………….. 27 2-7- مواد مصرفی برای ریزپوشینه‌دار کردن……………………………………… 29 2-7-1- صمغ‌های ژلان و زانتان……………………………………………………. 29 2-7-2- ژلاتین………………………………………………………………………. 30 2-7-3- نشاسته…………………………………………………………………… 30 2-7-4- کاراگینان……………………………………………………………………30 2-7-5- سلولز استات فتالات……………………………………………………… 31 2-7-6- کیتوزان……………………………………………………………………… 31 2-7-8- آلژینات………………………………………………………………………. 31 2-7-9- صمغ فارسی………………………………………………………………. 32 2-8- مروری بر تحقیقات انجام شده در زمینه ارزیابی بقاء باکتری‌های پروبیوتیک ریزپوشینه شده  طی نگهداری در ماست…..34 2-9- مروری بر تحقیقات انجام شده در زمینه ارزیابی میزان بقاء باکتری‌های پروبیوتیک ریزپوشانی شده نسبت به شرایط شبیه‌سازی شده گوارشی………….35 2-10- هدف از انجام پژوهش……………………………………………………. 37   فصل سوم: مواد و روش‌ها 3-1- معرفی تجهیزات، موادو میکروارگانیسم‌های مورد استفاده……………. 40 3-1-1- تجهیزات مورد استفاده………………………………………………….. 40 3-1-2- مواد شیمیایی……………………………………………………………. 41 3-1-3- میکروارگانیسم مورد استفاده………………………………………….. 43 3-2- عملیات میکربی…………………………………………………………….. 44 3-2-1- فعال سازی و نگهداری باکتری پروبیوتیک………………………………. 44 3-2-2- آزمون‌های بیوشیمیایی به منظور شناسایی باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7 3-3- آنالیز شیمیایی شیرخشک بدون چربی  و صمغ فارسی………………. 46 3-3-1- اندازه‌گیری خاکستر……………………………………………………… 46 3-3-2- اندازه‌گیری رطوبت و ماده خشک………………………………………. 46 3-3-3- اندازه‌گیری چربی………………………………………………………… 47 3-3-3-1- روش سوسكله……………………………………………………….. 47 3-3-3-2- روش ژربر……………………………………………………………….. 47 3-3-4- اندازه‌گیری پروتئین و ازت کل………………………………………………47 3-3-5- اندازه‌گیری اسیدیته برحسب اسید لاكتیك…………………………….. 48 3-5- رسم منحنی رشد…………………………………………………………… 48 3-6- تهیه سوسپانسیون فعال سلولی جهت ریزپوشانی…………………….. 49 3-7- فرایندهای ریزپوشانی……………………………………………………….. 49 3-8- آنالیز رهایش سلول‌ها از ریزپوشینه‌ها……………………………………. 50 3-9- محاسبه‌ی بازده فرایند ریزپوشانی………………………………………… 50 3-10- بررسی مورفولوژی ریزپوشینه‌ها توسط میکروسکوپ  نور.ی………….. 51 3-11- تهیه‌ی ماست پروبیوتیک و ارزیابی خصوصیات میکروبیولوژیکی، فیزیکی و حسی نمونه‌های ماست…51 3-11-1- تهیه ماست پروبیوتیک……………………………………………………. 51 3-11-2- آزمون‌های انجام شده بر روی ماست…………………………………… 53 3-11-3- ارزیابی میزان بقا پروبیوتیک‌ها درطول دوره نگهداری ماست…………. 54 3-12- بررسی میزان بقاء سلول‌های آزاد و ریزپوشینه شده در محیط شبیه‌سازی شده گوارشی….54 3-13- آماده‌سازی عصاره‌های شبیه‌سازی شده گوارشی……………………… 55 3-14- ارزیابی پایداری سلول‌های آزاد و ریزپوشینه شده در شرایط شبیه‌سازی شده گوارشی…..55 3-15- ارزیابی حسی……………………………………………………………….. 55 3-16- آنالیز آماری داده‌ها ……………………………………………………………56 فصل چهارم: نتایج و بحث 4-1- آزمون‌های بیوشیمیایی………………………………………………………. 58 4-2- آزمون‌ها و بررسی‌های شیمیایی…………………………………………… 62 4-2-1- شیرخشک………………………………………………………………….. 62 4-2-2- صمغ فارسی………………………………………………………………… 63 4-3- منحنی رشد باکتری لاکتوباسیلوس پلانتارومA7…………………………… 4-4- فرایندهای ریزپوشانی و پوشش‌دهی………………………………………. 65 4-4-1- شکل ریزپوشینه‌های تولید شده…………………………………………. 65 4-5- میزان بقاء سلول‌های ریزپوشینه شده لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7 در طی دوران نگهداری در دمای 4 درجه سانتی گراد…66 4-6- میزان بقا سلول‌های آزاد و ریزپوشینه شده لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7 در ماست در طول نگهداری….67 4-7- نتایج ارزیابی مقاومت سلول‌های آزاد و ریزپوشینه شده لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7 در ماست، قبل و بعد از افزودن به ماست در شرایط شبیه‌سازی شده گوارشی………70 4-8- ارزیابی آزمون های شیمیایی ماست طی زمان نگهداری……………. 74 4-8-1- تغییرات pH……………………………………………………………….. 4-8-2- تغییرات اسیدیته بر حسب اسیدلاکتیک در نمونه‌های ماست…….. 75 4-9- ارزیابی آزمون‌های فیزیکی و کیفی  ماست طی زمان نگهداری……… 77 4-9-1- تغییرات گرانروی………………………………………………………….. 77 4-9-2- تغییرات سفتی و نفوذ ناپذیری بافت ماست…………………………… 78 4-10- ارزیابی خصوصیات حسی ماست………………………………………. 79 فصل پنجم: نتیجه‌گیری 5-1- جمع بندی نتایج کلی……………………………………………………… 82 5-2- پیشنهادات………………………………………………………………….. 83 منابع………………………………………………………………………………..86 چکیده: تحقیقات نشان داده است که اکثر مواد‌غذایی پروبیوتیکی حتی زمانی که در دماهای پایین نگهداری می‌شوند تعداد پروبیوتیک‌های آن‌ها کم می‌شود و این امر باعث می­شود تعداد آنها در زمان مصرف کمتر از حد لازم باشند (CFU/g107). روش­های مختلفی برای افزایش مقاومت باکتری­های حساس پروبیوتیک پیشنهاد شده که از آن جمله می‌توان به ریز‌پوشانی اشاره کرد. در تحقیق حاضر، سلول­های سویه­ی بومی لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7 که یک پروبیوتیک شناخته شده است، توسط صمغ فارسی و به روش امولسیون دوگانه پوشش داده شد و در بستر ماست اضافه شد. خصوصیات ظاهری این ریزپوشینه­ها توسط میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرارداده شد. میزان بقاء این باکتری به دو صورت آزاد و پوشش داده شده با صمغ فارسی در بستر ماست و به صورت جداگانه در مدت 21 روز نگهداری در دمای 4 درجه سانتی­گراد بررسی شد. طی این مدت تغییرات pH واسیدیته نمونه­ها، خواص حسی، ویسکوزیته و سفتی نمونه­­های  ماست حاوی سلول‌های پوشش داده شده و آزاد نیز مورد بررسی قرار گرفت. در انتهای دوره­ی نگهداری مشخص شد که اثر ریزپوشانی بر زنده مانی باکتری­ها معنی­دار بوده است (05/0p<). در نمونه­ی حاوی میکروب ریزپوشانی شده با صمغ فارسی طی 21 روز انبارمانی در یخچال تنها 8/0 سیکل لگاریتمی از تعداد میکروب وارد شده کاهش پیدا کرده بود و تعداد هنوز بیشتر از CFU/g107 بود. در شرایط شبیه­سازی شده گوارش نیز اختلاف معناداری بین سلول ریزپوشینه و آزاد وجود داشت. pH و اسیدیته تمامی نمونه­ها تغییر معنی‌داری در روزهای اولیه داشت. میزان  ویسکوزیته در طول زمان نگهداری کاهش پیدا کرد و در همین مدت زمان، سفتی بافت افزایش پیدا کرد. خواص حسی نمونه ماست حاوی پروبیوتیک ریزپوشانی­شده دارای اختلاف معنی‌داری با نمونه شاهد بود. به طور کلی نتایج این پژوهش، روش امولسیون دوگانه و صمغ فارسی را پوشش دهنده­ مناسبی برای باکتری پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7 در بستر ماست معرفی کرد و مشخص شد که این روش می­تواند از جمله راهکارهایی برای افزایش بقاء این باکتری در نظر گرفته شود. فصل اول: مقدمه و کلیات 1-1- مقدمه و اهمیت موضوع نقش ترکیبات فعال رژیم غذایی در تغذیه انسان، یکی از مهم­ترین مسائل مورد توجه و تحقیق در زمینه علم تغذیه است. یافته­های پژوهشی در مورد این موضوع، پیامدهای گسترده­ای برای مصرف‌کنندگان، مسئولان بهداشتی، متخصصان تغذیه و هم­چنین تولیدکنندگان، فرآیندکنندگان و توزیع­کنندگان موادغذایی داشته است. شواهد علمی جدید در مورد فواید و خطرات مرتبط با جنبه­های منحصر به فرد ترکیبات رژیم­غذایی، به طور مداوم در حال ظهور و  پیشرفت می­باشند. اثرات بالقوه مواد مغذی و اجزای دیگر در رژیم­غذایی، منجر به تحقق ایده تولید مواد غذایی با ویژگی­های خاصی شده است که فراتر از برآوردن نیازهای اساسی تغذیه­ای، بر عملکرد بدن نیز مؤثر باشند. این عامل توجیه­کننده­ی علاقه­ی زیاد مردم به غذاهای فراسودمند[1] است (بورگاین و همکاران، 2006). موادغذایی که به طور رضایت­بخشی باعث بهبود وضعیت سلامت و یا کاهش خطر ابتلا به بیماری­ها، می­شوند را غذاهای فراسودمند می نامند. این محصولات در حال حاضر، بازار رو به رشدی داشته و یکی از زمینه­های اصلی فعالیت در تولید محصولات جدید است. از آن­جایی که مصرف‌کنندگان بیش از پیش به دنبال غذاهای سالم با ارزش­ بالاتری هستند، محصولات موفق­تر آنهایی هستند که می­توانند ادعا کنند دارای  فواید سلامتی­بخش بیشتری هستند. از آنجا که اثرات مفید مواد غذایی تابعی از ترکیبات فعال در رژیم غذایی (اجزای فراسودمندا) می­باشد، طراحی و توسعه این غذاها نیاز به روش­هایی برای تعریف و بهینه­سازی حضور آنها دارد،  چه با افزایش سهم ترکیبات اولیه با اثرات مفید و چه با محدود کردن ترکیباتی که دارای پیامدهای منفی برای سلامتی هستند. از گذشته غذا نه تنها به عنوان عامل تامین­کننده انرِژی بدن انسان بوده است بلکه به عنوان عاملی برای افزایش سلامت مصرف­کننده نیز، مورد استفاده قرار می­گرفته است. بنابراین، امروزه تحقیقات علم تغذیه، در مواردی از جمله دریافت بهینه مواد مغذی، شناسایی اجزای با کیفیت در ترکیبات موادغذایی و توسعه غذاهایی جدید با عملکرد جدید که همان نقش ترکیبات غذایی در پیشگیری از بیماری­ها با تعدیل سیستم­های فیزیولوژیکی است، توسعه یافته است. اولین تعریف غذاهای فراسودمند را به بقراط نسبت می­دهند با شعار غذا را داروی خود کنید (ریاض. م، 1999). بعد از آن اولین بار در سال 1980،  ژاپن  غذاهایی را که با هدف ارتقاء سلامت مصرف­کننده تولید و فراوری می‌شد، فراسودمند نامید (شاه و همکاران، 2000). امروزه غذاهای فراسودمند به صورت زیر تعریف می­شوند، محصولات غذایی که علاوه بر ارزش تغذیه­ای معمول، مزایای خاص دیگری هم برای سلامتی دارند و یا غذاهایی که حاوی سطوحی از ترکیبات زیست فعال می­باشند که به ارزش غذایی معمول محصول اضافه می­کنند (نازار و همکاران، 2009). این روزها مردم علاقه به مصرف غذاهای سالم­تر، بدون تغییر اساسی در رژیم غذایی خود دارند. این بی­علاقگی مصرف­کنندگان نسبت به تغییر عادات غذایی پیشنهاد می­دهد که بازار بالقوه­ای برای غذاهایی وجود دارد که ارزش تغذیه­ای آنها عوض شده است، ولی خواص حسی آنها تغییر نکرده است (ریاض و همکاران، ‌1999). علاوه بر این علاقه مردم به مصرف غذاها و یا مکمل­های غذایی که به بهبود میکروفلور روده کمک می­کند، بیشتر شده است (ساندوال و همکاران، 2010). در این میان غذاهای پروبیوتیک مهم­ترین غذاهای ارتقاء دهنده سلامت مصرف­کننده می­باشند و در سال­های اخیر آگاهی مردم نسبت به اینکه مصرف پروبیوتیک­ها اثرات مفیدی بر سلامتی دارد، افزایش یافته است (چمپاجن و همکاران، 2007). استفاده از پروبیوتیک­ها در غذاهای فراسودمند و صنایع دارویی رشد زیادی داشته است، به طوری­که 65 درصد از بازار غذاهای فراسودمند را به خود اختصاص داده‌اند (آگوست، 2006). موادغذایی نسبت به داروها حامل بهتری برای پروبیوتیک­ها محسوب می­شوند زیرا مصرف­کنندگان تمایل بیشتری به مصرف غذاهای سودمند نسبت به داروها دارند و غذای پروبیوتیک ارزش غذایی بیشتری نسبت به داروی حاوی پروبیوتیک دارد. باکتری­های پروبیوتیک به این صورت تعریف می­شوند؛ میکروارگانیسم­های زنده­ی غیر بیماریزایی، که وقتی به مقدار کافی مصرف شوند اثرات مفیدی بر سلامت میزبان (که می­تواند انسان یا دام باشد) خواهند داشت (دلا پورتا و همکاران، 2012؛ پیکوت و همکاران، 2000). امروزه محصولات پروبیوتیکی از قبیل سویا، آب­پرتقال، محصولاتی بر پایه­ی غلات و حتی شکلات پروبیوتیک در بازار عرضه می­شوند (رودگرز. س، 2011). عواملی موجب کاهش زنده­مانی پروبیوتیک­ها در موادغذایی می­باشند مثل pH نامطلوب، دما، پتانسیل اکسیداسیون – ­احیا و تولید هیدروژن پراکسید (چاواری و همکاران، 2010؛ آلان و همکاران، 2010)، در نتیجه در بسیاری از محصولات به هنگام مصرف تعداد باکتری به اندازه مطلوب باقی نمانده است. هم­چنین اسید معده و قلیای روده هم در زنده­مانی باکتری­ها موثر است (کاپلا و همکاران، 2007). روش­های مختلفی برای افزایش مقاومت باکتری­های پروبیوتیک حساس پیشنهاد شده از جمله آنها می­توان به انتخاب سویه­های مقاوم به اسید معده، استفاده از بسته­بندی غیر­قابل­نفوذ به اکسیژن یا استفاده از موادی که اکسیژن را مصرف می­کنند مثل آسکوربیک اسید، ایجاد سازش با استرس، دو مرحله­ای کردن تخمیر (اگر محصول تخمیری است)، الحاق باکتری به ریزمغذی­ها مثل اسیدهای آمینه و پپتید­ها و ریزپوشانی اشاره کرد (آلان و همکاران، 2010). ریزپوشانی[2] فرایندی است که سلول­ها در شبکه ریزپوشینه یا در یک غشا قرار می­گیرند. یک ریزپوشینه شامل غشایی نفوذ ناپذیر یا نیمه نفوذپذیر، کروی، نازک و محکم است که اطراف هسته­ی مایع/جامد را پوشانده است که قطر آن بین یک میلی­متر تا چند میکرون متغیر است. پلیمر­های غذایی مثل آلژینات، کیتوزان، کربوکسی متیل سلولز، کاراگینان، ژلاتین و صمغ­ها از جمله صمغ فارسی و صمغ عربی به طور عمده و با روش­های مختلف در ریزپوشانی استفاده می­شوند. چون جمعیت سلول­ها طی فرایند ریزپوشانی تحت تاثیر قرار می­گیرد، ضروری است که اطمینان حاصل شود که تکنیک ریزپوشانی تاثیر منفی بر جمعیت سلولی ندارد. یک روش جایگزین برای حفاظت از باکتری­های پروبیوتیک وارد کردن آنها به امولسیون آب در روغن در آب است. امولسیون دوگانه احتمالا محافظ مناسبی برای باکتری­ها هنگام عبور آنها از محیط معده است و به عنوان کپسولی زیستی[3] برای ریزپوشانی باکتری­ها برای مصارف صنعتی در صنعت لبنیات استفاده می­شود (گنزالس و همکاران). 2-1- تعریف مسئله

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود تکه هایی از متن به عنوان نمونه : فهرست مطالب: چکیده……………………………………………………………………………………………………………………………….1 فصل اول: کلیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………..2 1-1- بیان مساله………………………………………………………………………………………………………………….3 1-2- ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………………………….4 1-3- محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………..4 1-4- تعریف متغیر ها………………………………………………………………………………………………………….5 1-5- اهداف و فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………8 فصل دوم: ماهیت و ابعاد حقوقی اسناد حمل………………………………………………………………..10 2-1- تاریخچه کنوانسیون های بین المللی حمل و نقل دریایی………………………………………………..12 2-2- ارتباط اسناد حمل با قرارداد حمل دریایی…………………………………………………………………….16 2-2-1- اسناد مالکیت کالا ………………………………………………………………………………………………..20 2-2- 2- اسناد حمل و «اصل نسبی بودن قراردادها»………………………………………………………………21 2-3- ارتباط اسناد حمل و بارنامه دریایی……………………………………………………………………………..22 2-4- وصف تجاری اسناد حمل………………………………………………………………………………………….23 2-4-1- قابلیت انتقال اسناد حمل و انواع روش های انتقال…………………………………………………….24 2-4-2- اسناد حمل و وصف تجریدی………………………………………………………………………………..25 2-4-3- اسناد حمل و وصف تضامنی………………………………………………………………………………….26 2-4-4- اسناد حمل و اصل عدم توجه ایرادات……………………………………………………………………..27 2-4-5- اسناد حمل و وصف تنجیزی………………………………………………………………………………….28 فصل سوم: ارتباط اسناد حمل با قرارداد حمل دریایی، قرارداد اجاره کشتی و شروط مندرج در بارنامه های دریایی………………………………………………………..30 3-1- بارنامه دریایی و قرارداد اجاره کشتی…………………………………………………………………………..31 3-2- بارنامه دریایی و شرط ارجاعی……………………………………………………………………………………36 3-3- ارتباط شروط منـدرج در بارنامه دریـایی با اسناد حمل………………………………………………….38 3-3-1- شرط پـارامـونت………………………………………………………………………………………………….38 3-3-2- شرط هیمالیـا……………………………………………………………………………………………………….40 3-3-3- شرط دیمایس………………………………………………………………………………………………………41 3-3-4- شرط حق ممتازه (حق حبس کالا)………………………………………………………………………….41 3-3-5- شرط ارجاعی……………………………………………………………………………………………………….42 3-3-6- شرط غفلت………………………………………………………………………………………………………….43 3-3-7- شرط عدم قابلیت دریانوردی………………………………………………………………………………….44 3-3-8- شرط آزادی انحراف از مسیر………………………………………………………………………………….45 3-3-9- شرط کاسپیانا……………………………………………………………………………………………………….45 فصل چهارم: تغییرات ایجاد شده در تعهدات و وظایف اشخاص دخیل در حمل و نقل دریایی در کنوانسیون روتردام نسبت به کنوانسیون های قبل از آن………47 4-1- اشخاص وابسته به حمل کالا دخیل در امور مربوط به حمل و نقل دریایی……………………….50 4-1-1- متصدی حمل……………………………………………………………………………………………………….51 4-1-1-1- هویت متصدی حمل…………………………………………………………………………………………52 4-1-1-2- وظایف و تعهدات متصدی حمل در کنوانسیون لاهه……………………………………………..54 4-1-1-3- وظایف و تعهدات متصدی حمل در کنوانسیون هامبورگ………………………………………55 4-1-1-4- وظایف و تعهدات متصدی حمل در کنوانسیون روتردام………………………………………..56 4-1-2- متصدی حمل ثانوی……………………………………………………………………………………………..57 4-1-3- مجری…………………………………………………………………………………………………………………59   4-1-3-1- اختیارات مجری……………………………………………………………………………………………….60 4-1-5- مجری دریایی………………………………………………………………………………………………………61 4-1-6- متصدی حمل داخلی…………………………………………………………………………………………….61 4-1-7- نماینده یا عامل متصدی حمل…………………………………………………………………………………62 4-1-8- کشتی………………………………………………………………………………………………………………….64 4-1-9- فرمانده کشتی………………………………………………………………………………………………………66 4-1-10- مالکان کشتی های دریاپیما…………………………………………………………………………………..67 4-1-11- مستخدمین متصدی حمل…………………………………………………………………………………….68 4-1-12- ملوان و راهنما……………………………………………………………………………………………………69 4-1-13- شخصی که از جانب دیگری عمل می نماید…………………………………………………………..70 4-2- اشخاص وابسته به محموله، دخیل در امور مربوط به حمل و نقل دریایی ………………………..72 4-2-1- فرستنده……………………………………………………………………………………………………………….73 4-2-1-1- حقوق، وظایف و مسئولیت های فرستنده در کنوانسیون لاهه………………………………….73 الف- حقوق فرستنده در کنوانسیون لاهه………………………………………………………………………………73 ب- تعهدات و مسئولیت های فرستنده در کنوانسیون لاهه………………………………………………………74 4-2-1-2- حقوق، وظایف و مسئولیت های فرستنده در کنوانسیون هامبورگ…………………………..75 الف- حقوق فرستنده در کنوانسیون هامبورگ………………………………………………………………………..75 ب- تعهدات و مسئولیت های فرستنده در کنوانسیون هامبورگ……………………………………………….76 4-2-1-3- حقوق، وظایف و مسئولیت های فرستنده در کنوانسیون روتردام……………………………..77 الف- حقوق فرستنده در کنوانسیون روتردام………………………………………………………………………….77 ب- تعهدات و مسئولیت های فرستنده در کنوانسیون روتردام………………………………………………….78 ب-1- تعهد به قابلیت حمل و نقل محموله…………………………………………………………………………..78 ب-2- تعهد به قابلیت حمل و نقل بارگنج (کانتینر) ………………………………………………………………79 ب-3- تعهدات فرستنده در خصوص کالای خطرناک…………………………………………………………….80 ب-4- مسئولیت فرستنده در قبال اهمال و قصور سایر اشخاص………………………………………………80 ب-5- مسئولیت فرستنده در خصوص ارائه اطلاعات…………………………………………………………….81 ب-6- تعهد در مورد اطلاعات مورد نیاز برای صدور اسناد حمل…………………………………………..82 ب-7- مسئولیت فرستنده در سایر موارد……………………………………………………………………………….82 4-2-2- فرستنده اسنادی……………………………………………………………………………………………………82 4-2-2-1- حقوق فرستنده اسنادی………………………………………………………………………………………82 4-2-2-2- تعهدات و مسئولیت های فرستنده اسنادی……………………………………………………………83 4-2-3- گیرنده…………………………………………………………………………………………………………………84 4-2-3-1- مسئولیت گیرنده……………………………………………………………………………………………….85 4-2-4- کنترل کننده…………………………………………………………………………………………………………86 4-2-4-1- هویت کنترل کننده……………………………………………………………………………………………86 4-2-4-2- حقوق کنترل کننده……………………………………………………………………………………………88 4-2-4-3- نحوه اجرای حق کنترل……………………………………………………………………………………..89 4-2-4-4- مسئولیت کنترل کننده………………………………………………………………………………………..90 4-2-5- دارنده…………………………………………………………………………………………………………………90 4-2-5-1- حقوق دارنده……………………………………………………………………………………………………91 4-2-5-2- ارتباط کنترل کننده و دارنده……………………………………………………………………………….91 4-2-6- عامل یا نماینده فرستنده ……………………………………………………………………………………….92 4-2-7- پیمانکار………………………………………………………………………………………………………………92 4-2-8- مالک محموله……………………………………………………………………………………………………….93 4-2-9- شخص ثالث………………………………………………………………………………………………………..94 4-2-9-1- مسئولیت شخص ثالث………………………………………………………………………………………95 فصل پنجم: قدرت اثباتی اسناد حمل به عنوان ادله اثبات دعوی…………………………………..96 5-1- بارنامه دریایی و قدرت اثباتی نسبی آن………………………………………………………………………..98 5-1-1- کنوانسیون لاهه و قدرت اثباتی بارنامه دریایی…………………………………………………………..98 5-1-2- کنوانسیون هامبورگ و قدرت اثباتی بارنامه دریایی………………………………………………….100 5-1-3- کنوانسیون روتردام و قدرت اثباتی اسناد حمل………………………………………………………..102 5-1-4- قدرت اثباتی اسناد حمل در مورد کرایه حمل…………………………………………………………103 5-1-5- قدرت اثباتی اسناد حمل در رابطه بین متصدی حمل و فرستنده………………………………..104 5-1-6- قدرت اثباتی اسناد حمل در رابطه بین متصدی حمل و ثالث با سوء نیت……………………104 5-2- بارنامه دریایی پاک و اسناد حمل پاك………………………………………………………………………..105 5-2-1- مزیت بارنامه دریایی پاک و اسناد حمل پاک…………………………………………………………..105 5-2-2- بارنامه دریایی مخدوش و اسناد حمل مخدوش………………………………………………………106 5-2-3- آثار حقوقی بارنامه دریایی مخدوش و اسناد حمل مخدوش……………………………………..106 5-2-4- کنوانسیون لاهه و بارنامه دریایی پاک…………………………………………………………………….106 5-2-5- کنوانسیون هامبورگ و بارنامه دریایی پاک……………………………………………………………..106 5-2-6- کنوانسیون روتردام و اسناد حمل پاک……………………………………………………………………107 5-3- قاعده استاپل و سندیت بارنامه دریایی و اسناد حمل……………………………………………………108 5-4- رزرواسیون…………………………………………………………………………………………………………….111 5-4-1- رزرواسیون در کنوانسیون لاهه……………………………………………………………………………..111 5-4-2- رزرواسیون در کنوانسیون هامبورگ……………………………………………………………………….111 5-4-3- رزرواسیون در کنوانسیون روتردام…………………………………………………………………………112 5-4-4- اثر حقوقی رزرواسیون…………………………………………………………………………………………114 5-5- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………..116 منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………………..118 منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………118 منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………….120 چکیده با توجه به گسترش چشمگیر حمل و نقل لاینری و عملیات بارگنجی (کانتینری) و استفاده روز افزون از قراردادهای حمل و نقل “درب به درب” و اسناد حمل الکترونیکی، کنوانسیون روتردام برای به روز نمودن قواعد مربوط به حمل و نقل دریایی بین المللی تدوین شده است. در این کنوانسیون به جای استفاده از اصطلاح متداول و قدیمی “بارنامه دریایی” از دو اصطلاح “سند حمل کتبی” و “سند حمل الکترونیکی” استفاده شده است. این اصطلاحات عامتر از بارنامه دریایی بوده و شامل این سند نیز می گردد. در این کنوانسیون از اشخاص جدیدی در مقایسه با کنوانسیون های قبلی تعریف و نام برده شده است، اشخاصی چون مجری، مجری دریایی، کنترل کننده و دارنده تنها در کنوانسیون روتردام وجود دارند و دامنه اختیارات و مسئولیت های اشخاص جدید و همچنین اشخاص قدیمی (مانند متصدی حمل، فرستنده و …) نیز بعضا متفاوت و گسترده تر از کنوانسیون های قبلی می باشد. این اسناد، همانند بارنامه دریایی، دلیل دریافت کالا و حاوی قرارداد حمل و نقل می باشند. “سند حمل کتبی” و “سند حمل الکترونیکی” اسنادی قابل انتقال بوده و جزء اسناد تجاری عام محسوب می گردند. این اسناد همچون بارنامه دریایی بصورت نسبی و نه مطلق مشمول اوصاف اسناد تجاری می شود. امکان درج شروط مورد استفاده در بارنامه دریایی در اسناد مذکور نیز وجود دارد و در کنوانسیون روتردام بصراحت شرط “هیمالیا” و شرط “حق ممتازه” معتبر شناخته       شده اند. در کنوانسیون روتردام قواعد مربوط به بارنامه های صادره تحت قرارداد اجاره کشتی مشمول “سند حمل کتبی” و “سند حمل الکترونیکی” صادره تحت قرارداد اجاره نیز می باشد. اسناد فوق الذکر بواسطه داشتن اوصاف تجاری از نظر ادله اثباتی همچون بارنامه دریایی دارای قدرت اثباتی دو گانه ای (مطلق و نسبی) می باشند. منظور از انجام این تحقیق این است که با توجه به فقر منابع دانشگاهی در زمینه حقوق دریایی ایران، ضمن بازگو نمودن عقاید مولفین و نویسندگان، نظریات آنان بر طبق یک روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی یا مقایسه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در یک مطالعه تطبیقی جنبه های مختلف هر موضوع در راستای اعتلای حقوق دریایی ایران توصیف و تشریح گردد.

دکتر علی پورقصاب امیری

استاد مشاور

دکتر فخرالدین ابوئیه

تیر ماه 1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) فهرست مطالب عنوان                                                                                                                             صفحه   فصل اول: کلیات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………..1   1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………..2  

• اکوسیستم ……………………………………………………………………………………………………………………………..2

1-1-1- تعریف لغوی اکوسیستم…………………………………………………………………………………………………………2 1-1-2- تعریف اصطلاحی اکوسیستم…………………………………………………………………………………………………..3 1-1-3- انواع اکوسیستم ……………………………………………………………………………………………………………………4 1-1-4- اکوسیستم های آبی ایران ………………………………………………………………………………………………………5 1-1-4-1- تالاب ها …………………………………………………………………………………………………………………………5 1-1-4-2- دریاچه ارومیه ………………………………………………………………………………………………………………….8 1-1-4-3- دریای خزر ……………………………………………………………………………………………………………………10 1-1-4-4- خلیج فارس ………………………………………………………………………………………………………………….13

• بیان مساله …………………………………………………………………………………………………………………………..14

• اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………………………………..16

• اهداف ………………………………………………………………………………………………………………………………..17

1-5- فرضیه ها و سوالات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………..18   فصل دوم: مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………..20  

• مروری تاریخی بر حفاظت از محیط زیست آبی در پرتو حقوق بین‌الملل …………………………………….21

• نگاه اجمالی ……………………………………………………………………………………………………………………..21

2-2- کنوانسیون های زیست محیطی ……………………………………………………………………………………………25 2-2-1- دوره کنفرانس استکهلم و بعد از آن …………………………………………………………………………………25 2-2-2- معاهدات زیست محیطی که ایران آنها را تصویب نموده است …………………………………………….29 2-2-2-1- کنوانسیون سازمان بین المللی آب نگاری ……………………………………………………………………..29 2-2-2-2- کنوانسیون بین المللی منع گسترش سلاحهای هسته ای ………………………………………………….30 2-2-2-3- کنوانسیون بین المللی حفظ نباتات ………………………………………………………………………………30 2-2-2-4- کنوانسیون منع تکمیل و توسعه و انباشت سلاحهای بیولوژیک ……………………………………….31   2-2-2-5- کنوانسیون مربوط به تالاب های مهم بین المللی (کنوانسیون رامسر) ………………………………..32 2-2-2-6- کنوانسیون مسئولیت بین المللی در مورد خسارات ناشی از اجسام فضایی ………………………..33 2-2-2-7- کنوانسیون 1972 در ارتباط با حمایت از میراث طبیعی و فرهنگی جهان …………………………..34ةوردآ 2-2-2-8- کنوانسیون 1973در مورد تجارت بین المللی گونه های در خطر انقراض ………………………….35 2-2-2-9- کنوانسیون همکاری منطقه ای کویت ……………………………………………………………………………37 2-2-2-10- پروتکل همکاری منطقه ای برای مبارزه با آلودگی ناشی از نفت ……………………………………39 2-2-2-11- کنوانسیون وین 1985 درباره حفاظت از لایه اوزون …………………………………………………….40 2-2-2-12- پروتکل مونترال 1987 بر مواد شکاف دهنده لایه اوزون ………………………………………………42 2-2-2-13-کنوانسیون آلودگی دریایی ناشی از اکتشافات و استخراج از فلات قاره ……………………………43 2-2-2-14- کنوانسیون بازل در کنترل حرکت فرامرزی زباله های خطرناک و دفع آنها ………………………43 2-2-2-15- پروتکل حمایت از محیط زیست دریایی در برابر منابع آلودگی مستقر در خشکی…………….45 2-2-2-16- کنوانسیون بین المللی نجات دریایی …………………………………………………………………………..46 2-2-2-17- کنوانسیون تنوع زیستی …………………………………………………………………………………………….47 2-2-2-18- کنوانسیون بین المللی مداخله در دریای آزاد در صورت بروز سوانح آلودگی نفتی……………50 2-2-2-19- پروتکل مداخله در دریاهای آزاد در صورت بروز آلودگی غیر نفتی………………………………..50 2-2-2-20- کنوانسیون جلوگیری از آلودگی دریایی (کنوانسیون لندن) …………………………………………….51 2-2-2-21- کنوانسیون بین المللی آمادگی، مقابله و همکاری در برابر آلودگی نفتی …………………………..51 2-2-2-22- کنوانسیون چارچوب ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوایی ……………………………………..52 2-2-2-23- کنوانسیون مبارزه با بیابان زایی سازمان ملل ………………………………………………………………..54 2-2-2-24- کنوانسیون مربوط به مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانه ای…………………………………..54 2-2-2-25- کنوانسیون منطقه ای کویت در مورد کنترل جابجایی فرامرزی دریایی……………………………..55 2-2-2-26- کنوانسیون بین المللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتی ها …………………………………55 2-2-2-27- کنوانسیون ایمنی زیستی (کارتاهنا) …………………………………………………………………………….57 2-2-2-28- کنوانسیون روتردام …………………………………………………………………………………………………..58 2-2-2-29- کنوانسیون استکهلم درباره آلاینده های آلی پایدار ………………………………………………………..59 2-2-2-30- کنوانسیون محیط زیست دریای خزر (کنوانسیون تهران) ………………………………………………61 2-2-2-31- پروتکل کیوتو 1997 در مورد تغییرات آب و هوایی …………………………………………………….61 2-2-2-32- کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی زیر آب …………………………………………………………….63 2-2-2-33- کنوانسیون بین المللی کنترل سامانه های مضر ضد خزه بر روی کشتی ها ………………………63 2-2-2-34- کنوانسیون بین المللی کنترل و مدیریت آب توازن کشتی ها…………………………………………..64 2-2-2-35- کنوانسیون نایروبی درباره انتقال لاشه کشتی ها…………………………………………………………….64 2-2-2-36- کنوانسون بین المللی درباره مسئولیت مدنی برای خسارت آلودگی نفت………………………….65 2-2-2-37- پروتکل اصلاحات کنوانسیون سازمان بین المللی آب نگاری………………………………………….66 فصل سوم: روش تحقیق و تجزیه و تحلیل اطلاعات ………………………………………………………………67 3- روش تحقیق و تجزیه و تحلیل اطلاعات ………………………………………………………………………………….68 3-1- کلیات روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………..68   3-2- تجزیه و تحلیل مسایل زیست محیطی در پرتو حقوق بین الملل……………………………………………….69 3-2-1- مسئولیت دولت ها در قبال نقض تعهدات زیست محیطی……………………………………………………69 3-2-1-1- مفهوم و جایگاه خسارات زیست محیطی ……………………………………………………………………..70 3-2-1-2- عمومی یا خصوصی بودن زیان زیست محیطی ……………………………………………………………..72 3-2-1-3- عناصر تشکیل دهندۀ مسئولیت ناشی از خسارات محیط زیستی ………………………………………72 3-2-1-4- عمل زیانبار ………………………………………………………………………………………………………………73 3-2-1-5- مسئولیت محض برای خسارات زیست محیطی …………………………………………………………….75 3-2-1-6- شیوه های جبران خسارات زیست محیطی ……………………………………………………………………77 3-2-2- توسعه پایدار و حقوق بین الملل محیط زیست ………………………………………………………………….80 3-2-2-1- مفاهیم مرتبط با توسعه پایدار در کنوانسیون ها و اسناد بین المللی محیط زیست………………..80 3-2-2-1-1- مفهوم توسعه پایدار ……………………………………………………………………………………………….80 3-2-2-1-2- مفهوم میراث مشترک بشریت …………………………………………………………………………………81 3-2-2-1-3- مفهوم حقوق نسل های آینده ………………………………………………………………………………….82 3-2-2-2- اصول توسعه پایدار در حقوق بین الملل محیط زیست …………………………………………………..83 3-2-2-2-1- اصل حاکمیت بر منابع طبیعی …………………………………………………………………………………83 3-2-2-2-2- اصل تعهد به همکاری و اطلاع رسانی و کمک در مواقع اضطراری………………………………85 3-2-2-2-3- اصل حمایت و حفاظت از محیط زیست ………………………………………………………………….87 3-2-2-2-4- اصل جلوگیری ……………………………………………………………………………………………………..88 3-2-2-2-5- اصل احتیاطی ……………………………………………………………………………………………………….89 3-2-2-2-6- اصل الزام به پرداخت غرامت توسط آلوده کننده محیط زیست……………………………………..90 3-2-2-2-7- اصل مسئولیت های مشترک اما متفاوت ……………………………………………………………………92 3-2-2-2-7-1- اصل مسئولیت مشترک اما متفاوت در حقوق هنجاری ……………………………………………99 3-2-2-2-7-2- اصل مسئولیت مشترک اما متفاوت در معاهدات زیست محیطی ………………………………99 3-2-2-2-7-3- اصل مسئولیت مشترک اما متفاوت در رویه بین المللی …………………………………………102 3-2-2-2-8- بررسی اصل مشارکت در حقوق بین الملل محیط زیست …………………………………………104 3-2-2-2-8-1- حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی …………………………………………………………..105 3-2-2-2-8-2- مشارکت عمومی در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری زیست محیطی……………….113 3-2-2-2-8-3- حق دسترسی و توسل به مراجع اداری و قضایی در حوزه محیط زیست…………………116 3-2-3- نقش رسانه ها در توانمندسازی حقوق محیط زیست ……………………………………………………….120 3-2-3-1- اینترنت در توسعه محیط زیست ………………………………………………………………………………..121 3-2-3-2- نقش رسانه ها در تهییج افکار عمومی به نفع محیط زیست …………………………………………..122 3-2-3-3- رسانه و حقوق محیط زیست در قانون ایران ……………………………………………………………….123 3-2-3-4- سیر تحول حقوق محیط زیست در قانون برنامه توسعه کشور ……………………………………….124 3-2-3-5- محیط زیست و رسانه در قانون برنامه پنج ساله توسعه …………………………………………………125 3-2-4- نقش سازمانهای غیردولتی در توانمندسازی حقوق محیط زیست ……………………………………….125 3-2-4-1- وضعیت موجود سازمان های غیردولتی ………………………………………………………………………127 3-2-4-2- پیشگیری مشارکتی جرایم زیست محیطی …………………………………………………………………..129 3-2-4-3- سازمان های غیردولتی و پیشگیری مشارکتی در حوزه محیط زیست ……………………………..130 3-2-4-4- حق دادخواهی سازمان های غیردولتی در دعاوی زیست محیطی …………………………………..133 3-2-4-4-1- مطالعه تطبیقی …………………………………………………………………………………………………….133 3-2-4-4-2- نظام حقوقی ایران ……………………………………………………………………………………………….135 3-2-4-4-3- قانون اساسی ………………………………………………………………………………………………………136 3-2-4-4-4- آیین نامه اجرایی تأسیس و فعالیت سازمان های غیر دولتی ………………………………………137

• 3-2-5- نقش سیاستگذاری در حوزه حقوق محیط زیست ……………………………………………………………138

  • بایسته های سیاستگذاری حوزه محیط زیست ……………………………………………………………..138
  • سیاستگذاری مسائل عمومی و مساله محیط زیست ……………………………………………………..139
  • 3-2-5-3- مفهوم شناسی سیاستگذاری زیست محیطی …………………………………………………………………140
  • خط مشی گذاری کلان و رعایت مسائل زیست محیطی ……………………………………………….140
  • سیاستگذاری محیط زیست در حوزه حقوق عمومی …………………………………………………….141
  • 3-2-5-6- راهبردهای سیاستگذاری زیست محیطی …………………………………………………………………….144
  • مدل های سیاستگذاری در حوزه محیط زیست …………………………………………………………..146
  • جایگاه سیاستگذاری زیست محیطی در نظام حقوقی ایران ……………………………………………148
  • نظام پیشنهادات برای نیل به یک سیاستگذاری زیست محیطی مطلوب…………………………….150

3-2-6- مشکلات زیست محیطی اکوسیستم های آبی از منظر حقوق بین الملل………………………………..152 3-2-6-1- حفاظت از تالاب دریاچه ارومیه در حقوق بین الملل محیط زیست………………………………..152 3-2-6-1-1- کنوانسیون رامسر؛ حقوق بین الملل خاص حاکم بر حفاظت از تالاب ها ……………………153 3-2-6-1-2- استفاده معقول؛ قلب کنوانسیون رامسر ……………………………………………………………………154 3-2-6-1-3- مشکلات زیست محیطی تالاب ارومیه در چارچوب کنوانسیون رامسر ……………………….156 3-2-6-2- حفاظت از دریای خزر در چارچوب حقوق محیط زیست ……………………………………………161 3-2-6-2-1- منابع آلودگی دریای خزر ……………………………………………………………………………………..161 3-2-6-2-2- کنوانسیون چارچوب محیط زیست دریای خزر (تهران) …………………………………………..163 3-2-6-3- حفاظت از محیط زیست خلیج فارس در پرتو حقوق بین الملل …………………………………….164 3-2-6-3-1- کنوانسیونهای بین المللی و مساله آلودگی دریا ………………………………………………………..165 3-2-6-3-2- آزادی دریاها و حمایت از محیط زیست دریایی ……………………………………………………..169 3-2-6-3-3- ماهیت تعهدات؛ تعهد به فعل و تعهد به نتیجه ………………………………………………………..171 3-2-6-3-4- همکاری منطقه‌ای و تکوین استانداردهای منطقه‌ای زیست‌محیطی ……………………………..172 3-2-6-3-5- مبارزه با منابع آلودگی دریاها در پرتو حقوق بین‌الملل ……………………………………………..173 3-2-6-4- حقوق بین الملل محیط زیست دریاچه ها و آبراههای بین المللی ………………………………….178 3-2-6-4-1- کنوانسیون نیویورک راجع به حقوق بهره برداری از آبراههای بین المللی …………………….180 فصل چهارم: نتیجه گیری و پیشنهادات ………………………………………………………………………………184

• نتیجه گیری و پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………….185

4-1- توجه به اصول توسعه پایدار در توانمندسازی حقوق محیط زیست ………………………………………..185

• توانمندسازی حقوق محیط زیست از طریق نظام مشارکت عمومی …………………………………………186

4-2-1- ضرورت حضور سازمان های غیردولتی در عرصه تصمیم گیری بین المللی ………………………..188 4-2-2- چالش های سازمان های غیردولتی برای مشارکت در فرایند تصمیم گیری بین المللی …………..190 4-2-3- سازوکارهای پیشنهادی برای مشارکت عمومی ………………………………………………………………..191 4-3- توانمندسازی مسئولیت بین المللی دولت ها در حوزه حقوق محیط زیست …………………………….193 4-3-1- چالش های موجود در حقوق بین الملل برای پرداختن به جرایم زیست محیطی ………………….194 4-3-2- ضرورت تأسیس دادگاه بین الملل محیط زیست ……………………………………………………………..196 4-4- توانمندسازی حقوق محیط زیست در گستره اکوسیستم های آبی ایران …………………………………..200 4-4-1- راهکارهای حل بحران زیست محیطی دریاچه ارومیه ……………………………………………………….200 4-4-2- توانمندسازی حقوق محیط زیست دریای خزر ………………………………………………………………..204 4-4-2-1- راهکارها و پیشنهادات در حوزه حقوق محیط زیست دریای خزر …………………………………207 منابع و مآخذ …………………………………………………………………………………………………………………211  

• مقدمه

  • اکوسیستم[1]

اکوسیستم رابطه نزدیکی با محیط زیست دارد. برای آنکه بتوان درک بهتری از محیط زیست و انواع آن داشت، آگاهی یافتن از اکوسیستم مفید و ضروری خواهد بود. در ضوابط و مقررات ملی و بین المللی زیست محیطی به این نکته توجه شده است و در کنار محیط زیست از اکوسیستم سخن به میان آمده است[2]. استفاده از اصطلاح اکوسیستم دارای سابقه تاریخی طولانی نیست. واژه اکوسیستم برای نخستین بار در سال 1935 میلادی توسط یک اکولوژیست انگلیسی به نام تانسلی[3] بیان شده است [1]. از آنجا که واژه های علمی اصولاً دارای معانی لغوی و اصطلاحی هستند و برای ورود به موضوعات مربوط به آنها ابتدا باید از این معانی آگاهی پیدا کرد، بنابراین پیش از آنکه نقش و جایگاه اکوسیستم در مقررات زیست محیطی داخلی و بین المللی مورد بررسی قرار  گیرد، لازم است در آغاز به بررسی معانی دوگانه یاد شده مبادرت شود. 1-1-1- تعریف لغوی اکوسیستم «اکوسیستم» لغتی است که خود از دو کلمه «اکو» و «سیستم» تشکیل شده است. به عبارت دیگر از یک صفت و یک اسم ساخته شده است. اکو (ایکوس) به معنای مسکن، خانه و محل زندگی است و سیستم به معنای نظام است [3]. پس در لغت می توان اکوسیستم را نظام محل زندگی (اعم از جاندار و بی جان) نامید. در مورد واژه سیستم تعاریفی بیان شده است که یکی از آن تعریف ها چنین است: «یک سیستم عبارت است از مجموعه ای از عناصر (عوامل، اجزاء و قطعات) که به گونه ای در کنار یکدیگر قرار گرفته، برهم سوار شده نسبت به یکدیگر تنظیم یافته و یا به طور خلاصه با یکدیگر به نحوی در تماس متقابل قرار گرفته اند که در کل به صورت یک واحد منسجم و در جهت انجام یک کار و یا رسیدن به یک هدف مشخص عمل می کنند» [3]. بنا بر تعریف یاد شده می توان گفت که سیستم، مجموعه ای از اجزای به هم پیوسته است و به خاطر همین پیوستگی است که گسترده و فراگیر است. به این ترتیب عملکرد یک سیستم که متشکل از عناصر و اجزا است با عملکردهای اجزای آن یکسان نیست. 1-1-2- تعریف اصطلاحی اکوسیستم اکوسیستم یا سیستم اکولوژیک[4]، در واقع یک نظام اکولوژیکی است که به منزله یک واحد اساسی در اکولوژی به شمار می رود و در قالب عبارات گوناگون تعریف شده است که چند نمونه از این تعاریف در اینجا ارائه می شود. «اکوسیستم مجموعه جاندار و غیر جاندار محیط در یک ناحیه معینی است که با روابط و تاثیر متقابل به ساختن و مبادله مواد غذایی و انرژی مشغول هستند. به عبارت دیگر در هر ناحیه از طبیعت که موجودات زنده و عوامل غیر جاندار محیط در حال تعادل و تاثیر متقابل بر روی یکدیگر بوده و به مبادله مواد با یکدیگر مشغول هستند یک نظام اکولوژیک یعنی اکوسیستم وجود دارد»[1]. به یک محیط اجتماعی یا وجود موجودات زنده (گیاهی، جانوری و انسانی) و غیر زنده (آبی، خاکی و غیره) در یک منطقه اکوسیستم می گویند مانند جنگل و محیط غیر زنده در آن، دریا و موجودات زنده آن و غیره»[4]. در ماده 2 معاهده 1992 سازمان ملل متحد راجع به تنوع زیستی، در تعریف اکوسیستم چنین آمده است: «اکوسیستم به مفهوم مجموعه پویایی از گیاه، حیوان و موجودات ذره بینی و محیط پیرامون آنهاست که به عنوان یک واحد کارکردی بر یکدیگر اثر می گذارند.» در قوانین و مقررات زیست محیطی ایران تعریفی از اکوسیستم ارائه نشده است و آشکارا از این واژه به ندرت یاد شده است، اما مقررات پراکنده درباره مفهوم و یا اجزای اکوسیستم های گوناگون  وجود دارد. در مقررات بین المللی اکوسیستم، اجزا و اشکال آن به شکل گسترده مورد توجه قرار گرفته است که از آن جمله می توان به اصل ششم بیانیه 1972 کنفرانس استکهلم اشاره کرد. در این اصل آمده است: «تخلیه مواد سمی و یا مواد زائد دیگر، به میزان و یا تراکمی که از ظرافت مجاز محیط زیست بالا رود، باید متوقف شود تا اطمینان حاصل شود که صدمه غیرقابل بازگشتی به اکوسیستم وارد نمی شود». در فصل دهم دستور کار 21[5] (که از برنامه های مهم زیست محیطی بین المللی است)، با عنوان «برنامه ریزی و مدیریت استفاده از زمین»، موضوع اکوسیستم و نقش والای آن در ملاحظات زیست محیطی مورد توجه واقع شده است. عبارت این فصل چنین است: «این نهادها باید دریابند که ملاحظات مربوط به محیط زیست را در تصمیم گیری هایی که شاید صدمات جبران ناپذیری بر اکوسیستم ها بگذارند، دخیل سازند». در کنوانسیون ساختاری نیویورک 1992 سازمان ملل متحد درباره تغییرات اقلیمی، مقدمه و فصل پانزدهم دستور کار 21، منشوری برای آینده با عنوان «حفاظت از تنوع زیستی» اکوسیستم مورد توجه زیادی قرار گرفته است. 1-1-3- انواع اکوسیستم درباره اکوسیستم، طبقه بندی های گوناگونی از سوی متخصصین بویژه دانشمندان علوم زیستی ارائه شده است و برای آن انواع مختلفی ترسیم گردیده است که به برخی از این موارد به طور خلاصه اشاره می شود. بنابر یک طبقه بندی، دو نوع اکوسیستم وجود دارد که عبارتند از:

• اکوسیستم خشکی که در بسیاری از موارد به آن «بیومس»[6] گفته می شود. این نوع اکوسیستم خود دارای شقوق مختلفی می باشد مانند اکوسیستم جنگل، مرتع، کویر، بیابان، کشتزار، حیات وحش و مانند آن.
• اکوسیستم دریایی که این نوع از اکوسیستم دارای شاخه های فرعی متعدد است. از جمله این شاخه ها می توان از اکوسیستم آب های شیرین، دریاها، دریاچه ها، مرداب ها، باتلاق ها، چاله های آبدار و مانند آن نام برد [5].

بنابر طبقه بندی دیگر انواع اکوسیستم ها با در نظر گرفتن ویژگی  های مختلف عبارتند از:

• اکوسیستم های خشکی و اکوسیستم های آبی که پیش از این بیان شد.
• اکوسیستم های گیاهی و اکوسیستم جانوری که موجبات اصلی این کنوانسیونها، گیاه (جنگل و مرتع) و یا جانور (ماهی دریا، حیات وحش، جانوران خشکی مانند آهو) هستند.
• اکوسیستم های بزرگ و اکوسیستم های کوچک که برحسب سطح و گستره اکوسیستم طبقه بندی می شوند. اکوسیستم های بزرگ مانند اقیانوس ها، جنگل ها، دریاها، دریاچه های بزرگ، بیابان ها، کویرهای بزرگ و رودهای بزرگ و اکوسیستم های کوچک مانند قسمتی از یک کویر یا یک جنگل، یک چاله آب، یک استخر، یک دریاجه کوچک، یک گلخانه، یک مزرعه.
• اکوسیستم های باز و اکوسیستم های بسته که بر مبنای اجزای اصلی، شکل ظاهری و کارکرد آن طبقه بندی شده اند.
• اکوسیستم های برهم خورده و اکوسیستم های برهم نخورده. به بخشی از اکوسیستم های طبیعی که بشر با استفاده و برخورداری از وسایل، فناوری و صنعت در آن تصرف کرده و شکل آن را تغییر داده است، اکوسیستم های برهم خورده گفته می شوند. حتی اقداماتی مانند رفت و آمد، لگدمال کردن، ریختن زباله و مانند آن نیز سبب به وجود آمدن این گونه از اکوسیستم ها می باشد. بدیهی است که اگر این اقدامات و تصرفات از سوی انسان در بخشی از اکوسیستم کل یعنی بیوسفر واقع نشده باشد، آن بخش یا بخش ها را اکوسیستم های بر هم نخورده می گویند که اکنون در سطح بیوسفر چنین اکوسیستم هایی یافت می شوند. البته طبقه بندی دیگر اکوسیستم ها به اکوسیستم های طبیعی، انسانی و اجتماعی می باشد [6].

1-1-4- اکوسیستم های آبی ایران 1-1-4-1- تالاب ها اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN) در کنوانسیون بین‌المللی تالاب‌ها که به کنوانسیون رامسر معروف است و اولین اجلاس آن در سال ۱۹۷۱ در رامسر تشکیل شد، تعریف زیر را برای تالاب ارائه نموده است: تالاب به مناطق مردابی، آب مانده اراضی سیاه خیس باتلاقی، برکه ها اعم از مصنوعی یا طبیعی، بطور دائم یا موقت دارای آب ساکن یا جاری، با مزه آب شیرین، شور و لب شور بوده و همچنین مناطق ساحلی دریاها که هنگام جذر، ارتفاع آب بیشتر از ۶ متر نباشد، تالاب گفته می شود [7]. تالاب‌ها، خاستگاه نهایی بسیاری از آبراهه‌ها، نهر‌ها، رودخانه‌ و سیلاب‌ها می‌باشند. تنوع زیستی، ژنتیکی و تنوع گونه‌هایی که در تالاب زندگی می‌کنند از اهمیت بالایی برخوردار است. تالاب‌ها اگرچه وسعت چندانی نسبت به سایر محیط‌های زیستی ندارند، ولی در عمل به خاطر داشتن شرایط خاص محیطی، ویژگی‌های آب و خاک و پیچیدگی‌های بوم‌شناختی تنوع قابل ملاحظه‌ای را به وجود می‌آورند. تالاب‌ها در جلوگیری از گسترش کویر نیز نقش به‌سزایی دارند. بسیاری از تالاب‌های جهان در نقاطی واقع شده‌اند که در واقع مرز بین دو محیط آبی و خشکی است. به طور مثال تالاب گاوخونی به عنوان تنها دریاچه آب شور دایمی در فلات مرکزی ایران و در دل کویر واقع شده و نقش موثری را در جلوگیری از گسترش کویر ایفا می‌کند. علاوه بر موارد ذکر شده تالاب‌ها در جلوگیری از فرسایش سواحل دریاها، تثبیت هوای منطقه از لحاظ مقدار بارندگی و دمای محیط، آموزش و تحقیق، تامین علوفه دام، مصارف کشاورزی، استخراج مواد معدنی مثل پتاسیم و فسفر، تصفیه هوای مناطق مجاور، بهره‌برداری و اشتغال مردم حاشیه تالاب، جلوگیری از فرسایش بادی نقاط همجوار، پرورش ماهی و … نیز نقش دارند [8]. پایداری روند تخریب تالاب‌ها وجه اشتراک تمام کشورهای جهان است. حجم عظیم تخریب‌های گذشته و نابودی‌هایی که بعضاً هنوز هم به چشم می‌خورد، اوضاع نگران‌کننده‌ای را در مورد وضعیت آینده تالاب‌ها فراهم کرده است. امروزه خطر نابودی تالاب‌ها و آلودگی آب‌های ساحلی همانند بحران تخریب لایه ازن، نابودی جنگل‌ها و انقراض بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی به یکی دیگر از بحران‌های زیست‌محیطی جهان تبدیل شده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده از طرف کنوانسیون رامسر (۱۹۹۷) آمار تخریب و از بین رفتن تالاب‌ها در برخی از کشورهای جهان به این گونه است: بر اساس اطلاعات موجود، در ایالات متحده آمریکا تقریباً ۵۰ % تالاب‌های طبیعی نابود شده‌اند و تاثیر این نابودی در انواع زیستگاه‌های مهم مشهود است. برای مثال دشت غرقابی جنگل‌های می‌سی‌سی‌پی تنها به چند درصد رسیده و تالاب‌های کالیفرنیا ۹۰ % کاهش یافته است. در بریتانیا ۶۰ % تالاب‌ها نابود شده و از سال ۱۹۳۰ تا کنون ۶ گونه گیاهی تالابی منقرض شده‌اند. در سراسر اروپا تغییرات مشابهی در جریان است،‌۴۰ % تالاب‌های ساحلی از سال ۱۹۶۰ تاکنون نابود و ۷۰ درصد تالاب‌های پرتغال جهت کشت و زرع، خشک شده‌اند. روند تخریب و نابودی تالاب‌ها در ایران نیز وضعیت بهتری از سایر کشورها ندارد. در ایران آمار دقیق و کاملی از وضعیت تخریب و دگرگونی تالاب‌های کشور از لحاظ پوشش گیاهی و نقشه رویشی آبزیان، پرندگان مهاجر و بومی،‌ گونه‌های بومی و وحشی گیاهی و جانوری، وجود ندارد و تحقیقاتی که در این راستا انجام گرفته است، پراکنده و به صورت مقطعی بوده است. اما گزارش‌ مقدماتی ارایه شده از وضعیت تالاب‌های جمهوری اسلامی ایران دل‌نگرانی‌های درخور توجهی را از وضعیت آینده‌ تالاب‌های کشور به وجود آورده است. میزان قابل ملاحظه‌ای از تالاب‌های حوزه آبریز دریای خزر برای مقاصد کشاورزی، ساخت مسکن و جایگاه دفن زباله نابود شده‌اند. همچنین در حوزه آبریز خلیج فارس و دریای عمان بخش قابل ملاحظه‌ای از تالاب‌ها طی جنگ تحمیلی و عوارض ناشی از آن آسیب دیده و البته جنگ خلیج فارس نیز بر آن بی‌تاثیر نبوده است. در حوزه آبریز هامون نیز علاوه بر جنگ طولانی مدت داخلی در کشور افغانستان که موجب بروز آثار سوء در تالاب‌های آن حوزه شده است، اعمال مدیریت نامناسب منطقه‌ای از جمله تغییر مسیر، ایجاد تاسیسات جدید و وارد کردن گونه‌های غیر بومی، صدمات و خسارات قابل ملاحظه‌ای را به دنبال داشته است. نابودی تالاب کمجان و تبدیل اراضی آن به زمین‌های کشاورزی، پس از مدتی موجب غیرقابل استفاده شدن اراضی کشاورزی مذکور شده است. جدول1: فهرست تالاب های مهم ایران که در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده اند

  فهرست مطالب عنوان                                                                                                                          صفحه فصل اول: کلیات 1-1- مقدمه. 2 1-2- بیان مسئله. 3 1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش… 8 1-4- اهداف پژوهش… 10 1-4-1- اهداف کلی: 10 1-4-2- اهداف اختصاصی: 10 1-5- فرضیات تحقیق. 10 1-6- متغییرها 11 1-6-1- تعاریف مفهومی. 11 1-6-2- تعاریف عملیاتی. 12 فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق 2-1- مقدمه. 14 2-2- مبانی نظری تحقیق. 14 2-2-1- تعاریف ذهن آگاهی…………………………………………………………………………………………. 14 2-2-2- تاریخچه ذهن آگاهی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 17 2-2-3- مبنای زیستی ذهن آگاهی…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 18 2-2-4- اثرات ذهن آگاهی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 19 2-2-5- سه عنصر اصلی ذهن آگاهی……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 20 2-2-6- ذهن آگاهی و روان درمانی………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 20 2-2-7- ذهن آگاهی در ورزش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 23 2-2-8- ذهن آگاهی و عملکرد ورزشی…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 25 2-2-9- تفاوت­های بنیادی تمرین مهارت­های روانشناسی سنتی………………………………………………………………………………………… 27 2-2-10- مهار فکر………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 28 2-2-11- نظریه پردازش وارونه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 29 2-2-12- نظریه پردازش وارونه و ذهن آگاهی………………………………………………………………………………………………………………………… 32 2-2-13- مفهوم یادگیری خودکنترل………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33 2-2-14- مفهوم بازخورد……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 34 2-2-15- کارکردهای بازخورد افزوده……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35 2-2-16- فرضیه هدایت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 36 2-2-17- مفهوم بازخورد خودکنترلی………………………………………………………………………………………………………………………………………. 37   2-2-18- دلایل احتمالی در رابطه با فواید خودکنترلی………………………………………………………………………………………………………… 39 2-3- پیشینه و ادبیات تحقیق. 41 2-4- جمع بندی.. 45 فصل سوم: روش تحقیق 3-1- مقدمه. 47 3-2- روش تحقیق. 47 3-3- قلمرو تحقیق. 47 3-3-1- قلمرو زمانی. 47 3-3-2- قلمرو مکانی. 47 3-4- جامعه آماری.. 48 3-5- نمونه و روش نمونه­گیری.. 48 3-6- ابزار گردآوری اطلاعات.. 48 3-7- روش گردآوری اطلاعات.. 51 3-7- روش تجزیه و تحلیل داده­ها 51   فصل چهارم: یافته ها 4-1- مقدمه. 54 4-2-1- بررسی توصیفی داده­ها 55 4-2-2- بررسی استنباطی داده­ها 55 4-2-3- بررسی نرمالیتی داده­ها 56 4-3- بررسی فرضیات تحقیق. 56   فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 5-1- مقدمه. 89 5-2- خلاصه تحقیق. 90 5-3- یافته­های تحقیق………………………………………………………………………….. 91 5-4- بحث و نتیجه گیری.. 94 5-5- جمع­بندی.. 99 5-6- محدودیت­های تحقیق. 101 5-7- پیشنهادات کاربردی.. 101 5-8- پیشنهادات پژوهشی. 102 منابع فارسی: 103 منابع انگلیسی: 103 Abstract: 118       فهرست نمودارها عنوان                                                                                                                          صفحه نمودار (1-4): خطای آزمودنی­های دو گروه طی چهار مرحله. 59 نمودار (2-4): خطای آزمودنی­های دو گروه در مرحله اکتساب… 61 نمودار (3-4): خطای آزمودنی­های دو گروه در مرحله یادداری.. 63 نمودار (4-4): خطای آزمودنی­های دو گروه در مرحله انتقال.. 65 نمودار (5-4): خطای آزمودنی­های دو گروه طی چهار مرحله. 67 نمودار (6-4): خطای آزمودنی­های چهار گروه طی چهار مرحله.. 71 نمودار (7-4): خطای آزمودنی­های چهار گروه در اکتساب… 74 نمودار (8-4): خطای آزمودنی­های چهار گروه در یادداری.. 77 نمودار (9-4): خطای آزمودنی­های چهار گروه در انتقال.. 80 نمودار (10-4): خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی طی چهار مرحله. 82 نمودار (11-4): خطای گروه ذهن آگاهی بالا-جفت­شده طی فرایندهای چهار مرحله. 84 نمودار (12-4): خطای گروه ذهن آگاهی پایین-بازخورد خودکنترلی طی فرایندهای چهار مرحله. 86 نمودار (13-4): خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد جفت­شده طی چهار مرحله. 88 فهرست جداول عنوان                                                                                                                          صفحه   جدول (1-4): جدول شاخص‌های توصیفی متغیرها 54 جدول (2-4): آزمون کولموگروف–اسمیرنوف برای بررسی نرمالیتی توزیع نمرات… 56 جدول (3-4): آزمون لوین جهت مقایسه واریانس خطای آزمودنی‌ها در چهار مرحله. 57 جدول (4-4): تحلیل واریانس جهت مقایسه خطای آزمودنی‌ها در چهار مرحله. 58 جدول (5-4): آزمون تعقیبی LSD جهت مقایسه‌های دوتایی نمرات چهار مرحله. 58 جدول (6-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس یک­طرفه و آزمون لوین برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها در اکتساب… 60 جدول (7-4): تحلیل واریانس برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها دراکتساب… 60 جدول (8-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس یک­طرفه و آزمون لوین برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها 62 جدول (9-4): تحلیل واریانس برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها در یادداری.. 62 جدول (10-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس یک­طرفه و آزمون لوین برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها در انتقال.. 64 جدول (11-4): تحلیل واریانس برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها در انتقال.. 64 جدول (12-4): آزمون لوین جهت مقایسه واریانس خطای آزمودنی‌ها در چهار مرحله. 66 جدول (13-4): تحلیل واریانس جهت مقایسه خطای آزمودنی‌ها در چهار مرحله. 66 جدول (14-4): آزمون لوین جهت مقایسه واریانس خطای آزمودنی‌ها در چهار مرحله. 68 جدول (15-4): تحلیل واریانس جهت مقایسه خطای آزمودنی‌ها طی چهار مرحله در گروه­ها 69 جدول (16-4): آزمون تعقیبی LSD جهت مقایسه‌های دوتایی خطای آزمودنی‌ها در چهار گروه 69 جدول (17-4): آزمون تعقیبی LSD برای مقایسه‌های دوتایی خطای آزمودنی‌ها در چهار مرحله 70 جدول (18-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس یک­طرفه و آزمون لوین برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها در اکتساب… 72 جدول (19-4): آنالیز واریانس برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها در اکتساب… 72 جدول (20-4): آزمون تعقیبی LSD جهت مقایسه‌های دوتایی خطای آزمودنی‌ها در اکتساب… 73 جدول (21-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس یک­طرفه و آزمون لوین برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها در یادداری.. 75 جدول (22-4): تحلیل واریانس برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها در یادداری.. 75 جدول (23-4): آزمون تعقیبی LSD جهت مقایسه‌های دوتایی خطای آزمودنی‌ها در یادداری.. 76 جدول (24-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس یک­طرفه و آزمون لوین برای مقایسه خطای آزمودنی‌ها درانتقال.. 78 جدول (25-4): تحلیل واریانس برای مقایسه نمرات انتقال در گروه‌ها 78 جدول (26-4): آزمون تعقیبی LSD جهت مقایسه‌های دوتایی نمرات انتقال.. 79 جدول (27-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس جهت مقایسه خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله. 81 جدول (28-4): تحلیل واریانس یک­طرفه جهت مقایسه خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله 81 جدول (29-4): آزمون تعقیبی LSD جهت مقایسه‌های دوتایی خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله. 81 جدول (30-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس جهت مقایسه خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله. 83 جدول (31-4): نتایج تحلیل واریانس یک­طرفه جهت مقایسه خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله…………………………………………………………………………………………………………… 83 جدول (32-4): نتایج آزمون تعقیبی LSD جهت مقایسه‌های دوتایی خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله……………………………………………………………………………………………… 83 جدول (33-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس جهت مقایسه خطای گروه ذهن آگاهی پایین-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله…………………………………………………………………………………………………………… 85 جدول (34-4): نتایج تحلیل واریانس یک­طرفه جهت مقایسه خطای گروه ذهن آگاهی پایین-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله…………………………………………………………………………………………………………… 85 جدول (35-4): نتایج آزمون تعقیبی LSD برای مقایسه‌های دوتایی خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله……………………………………………………………………………………………… 85 جدول (36-4): جدول توصیفی تحلیل واریانس جهت مقایسه خطای گروه ذهن آگاهی پایین-بازخورد جفت شده در چهار مرحله……………………………………………………………………………………………………………. 87 جدول (37-4): نتایج تحلیل واریانس یک­طرفه جهت مقایسه خطای گروه ذهن آگاهی پایین-بازخورد جفت شده در چهار مرحله……………………………………………………………………………………………………………. 87 جدول (38-4): نتایج آزمون تعقیبی LSD جهت مقایسه‌های دوتایی خطای گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی در چهار مرحله…………………………………………………………………………………………………..  

1-1- مقدمه

یکی از ویژگی های انسان موفق کسب مهارت های لازم برای مدیریت بر خود (رفتار، هیجان، ذهن و…) است. با توجه به مشغله های مختلف روزمره، نشخوارهای فکری مداوم و شرایط پر استرسی که پیرامون اکثریت ما وجود دارد، اهمیت مدیریت کردن بر ذهن بیش از پیش نمایان می شود. برای مدیریت ذهن لازم است قوانین ذهن را به درستی شناخته و با مدیریت بر آن، از حداکثر توانمندیش بهره برد. (آذرگون، کجباف، مولوی و عابدی، 1386) ورزشکاران نیز همواره با مشکلات گوناگونی در رشته ورزشی خود مواجه هستند و روانشناسان ورزش با آموزش استراتژی های روانی سعی در کمک به ورزشکاران برای فایق آمدن بر این مشکلات داشته اند (بیرر، روترین، و مورگان، 2012). یکی از مؤلفه های مهم عملکرد ورزشی موفق توانایی تمرکز توجه بر تکلیف رقابتی می باشد. در مطالعه ای ورزشکاران المپیکی که عملکردی پایین تر از سطح توانایی شان داشتند، بیان کردند که آمادگی رویارویی با عوامل حواس­پرتی را نداشتند و قادر به تمرکز دوباره بعد از حواس پرتی نبودند (اورلیک و پارتینگتون، 1988). ورزشکارانی که قابلیت تمرکز بر علائم و رویدادهای احتمالی مرتبط با تکلیف دارند، سطوح عملکرد بهتری نسبت به کسانی که درگیر توجه متمرکز برخود[1] بوده و در نتیجه در طول موقعیت های رقابتی کاملا در لحظه حال نیستند، تجربه می کنند (گاردنر و مور، 2004). این مفهوم کلی مرتبط با سازه ذهن آگاهی[2] است، سازه­ای که توجه چشمگیری در حوزه روانشناسی بالینی و اخیراً در بین تنی چند از محققان و پزشکان روانشناسی ورزش کسب کرده است (گاردنر و مور، 2004، 2006، 2007؛ کی و وانگ، 2008). ذهن آگاهی در روانشناسی بالینی بطور فزاینده­ای استفاده می شود و اثرات مفید آن تحت طیف وسیعی از شرایط مستند شده است (هافمن، ساویر، ویت و اوه، 2009). شواهد علمی مربوط به اثرات مداخله های مبتنی بر ذهن آگاهی بسیار گسترده است، بطوری که از آن به عنوان عامل مشترک در بین مکاتب روان درمانی یاد شده است (مارتین، 1997). علاوه بر مسائل فراشناختی، عوامل دیگری بر یادگیری و عملکرد ورزشی تأثیر می گذارند، از جمله مهم ترین این عوامل بازخورد خود کنترلی می­باشد (که در ادامه به اختصار شرح داده خواهد شد). فرضیه لینترن و روسکو (1980) بیان می­کند که در مراحل اولیه یادگیری مهارت، تمرکز بر تجربه­ای که فرد در اصلاح خطا بدست آورده است (براساس بازخورد مربوط به خطا) اهمیت ویژه ای برای کسب مهارت دارد. به علاوه، زیمرمن (2000) معتقد است که طی تمرینات خود کنترلی توجه فراگیرنده به فرایند بیشتر از نتیجه کار است. از این رو به نظر می رسد که عامل فراشناختی ذهن آگاهی می تواند در کارایی بازخورد خود کنترلی مؤثر باشد.

1-2- بیان مسئله

  علم روانشناسی ورزش با ارائه استراتژی ها و تکنیک های روانی همواره درصدد کمک به ورزشکاران بوده است. تا سی سال اخیر این تکنیک ها بیشتر از تمرین مهارت­های روانی که متأثر از تئوری­های شناختی-رفتاری هستند، سرچشمه می­گرفتند. اخیراً رغبت به مداخله­های مبتنی بر ذهن آگاهی در بین روانشناسان ورزش افزایش یافته است (بیرر، روترین، و مورگان، 2012). لانگر (2000) ذهن آگاهی را این گونه تعریف می کند: “حالت منعطف ذهن که فعالانه فرد در زمان حال درگیر شده، مسائل جدید را شناسایی کرده و به مفاهیم حساس می شود” (ص 220). به­طور مشابهی سالمون و گلوبرسون (1987)، بیان کردند “ذهن آگاهی حالتی از ذهن است که شامل فرایندهای به­کارگیری فراشناختی غیر خودکار و ارادی می باشد که معمولاً نیازمند تلاش هستند” (ص 625). به طور دقیق تر ذهن آگاهی به عنوان توجه ارادی، در زمان حال و بدون قضاوت تعریف می شود (کابات زین، 1994). ذهن آگاهی، مشاهده بدون قضاوت جریان مداوم محرک های درونی و بیرونی می باشد (بایر، 2003). نکته مشترک این تعریف ها، مشارکت فعال و ارادی ذهن در طول ذهن آگاهی است. به نظر می رسد چنین مشارکت بسط داده شده ذهن، برخلاف ذهن نا آگاه (انجام تکالیف بطور خودکار مبتنی بر تجربه کسب شده پیشین)، برای یادگیری سودمند می باشد (لانگر، 2000؛ سالمون و گلوبرسون، 1987). دیگر جنبه ذهن آگاهی تمرکز بر لحظه حاضر[3] است که با عملکرد ورزشی مرتبط می باشد، زیرا اجازه می دهد فرد عوامل حواس پرت گذشته و آینده و دیگر رویداد های جاری را حذف کند (گاردنر و مور، 2004، 2006، 2007؛ کی و وانگ، 2008). توجه بدون قضاوت از مؤلفه های مهم ذهن آگاهی است که می تواند بر عملکرد ورزشی مؤثر باشد. ادوارد، کینگستون، هاردی و گود (2002) بیان کردند که وقتی ورزشکاران نخبه توجه خود را به خود سنجی عملکرد انتقال دادند، تأثیرات مضری بر عملکردشان مشاهده شد. موفقیت گلف بازان حرفه­ای به توانایی آن­ها در تمرکز بر یک ضربه در هر بار و به عبارتی مهارت های توجهی آن ها نسبت داده شده است (مک کافری و اورلیک، 1989). توانایی تمرکز بر یک ضربه جنبه های مرکزی ذهن آگاهی را منعکس می­کند (گودینگ و گاردنر، 2009). بیش از یک دهه است که مداخله های مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش، با هدف بهبود عملکرد ورزشی و سلامتی روانی ورزشکاران پیشنهاد شده است. براساس شواهد موجود مکانیسم های اساسی مداخله های مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش، کارایی ذهنی را در نتیجه توسعه هوشیاری و پذیرش تجربیات درونی افزایش می دهند. این موضوع دارای پیامد های مهمی برای عملکرد ورزشی می باشد (گاردنر و مور، 2012). طبق نتایج مطالعه بر روی 118 ورزشکار رده بالا، گروه تحت مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی-پذیرش-تعهد نسبت به گروهی که تحت تمرین مهارت های روانی سنتی قرار گرفتند، بهبود بیشتری در عملکرد ورزشی داشتند (گاردنر و مور، 2007). با توجه به نتایج این تحقیق و تحقیقات مشابه (مور، 2003؛ گاردنر و مور، 2006) به نظر می رسد روش مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی-پذیرش-تعهد رویکرد ماندنی برای افزایش عملکرد ورزشی رقابتی می باشد (گاردنر و مور، 2012) و اهمیت و برتری روش های مبتنی بر ذهن آگاهی نسبت به روش های سنتی غیر قابل انکار به نظر می رسد. برای دست یافتن به عملکرد بهینه، ورزشکار ابتدا باید از حالات روانی خود آگاه بوده و به طور ذهن آگاه آن ها را بپذیرد. عملکرد بهینه در وضعیت هایی مانند پریشانی، خستگی و اوضاع نامساعد نیز اتفاق می افتد، به شرط آنکه ورزشکار قادر به پذیرش ذهن آگاه موقعیت باشد و در استراتژی های عملی و هیجانی درگیر شود (بورتلی، برتولو، هانین، و روبازا، 2012). نتایج مطالعه گودینگ و گاردنر (2009) حاکی از این بود که سطح ذهن آگاهی بسکتبالیست های مرد به طور قابل توجهی عملکرد پرتاب آزاد رقابتی آن ها را پیش بینی می کند. دیگر نتایج این مطالعه نشان داد با اینکه رفتار های کلیشه ای پیش از پرتاب[4] جزء مهمی برای پیشرفت در مهارت پرتاب آزاد می باشند، ولی در مورد بسکتبالیست های رده بالا دیگر عوامل مانند تجربه، مهارت و ذهن آگاهی بطور قابل توجهی مهم تر هستند. نتایج مطالعه هولزل و همکاران (2007) نشان داد افزایش تجربه ذهن آگاهی موجب افزایش خطی فعالیت در کورتکس سینگولیت دمی قدامی، کورتکس پیش پیشانی میانی می شود، که این نواحی هر دو به پردازش هیجانات مرتبط هستند. طبق نتایج مطالعه ای بالا بودن میزان ذهن آگاهی با افزایش فعالیت در سه ناحیه اصلی همبستگی دارد: کورتکس پیش پیشانی میانی، کورتکس شکمی-جانبی پیش پیشانی راست و کورتکس شکمی-میانی پیش پیشانی (کرسول، وی، ایسنبرگر، و لیبرمن، 2007). باید توجه داشت که این نتایج با اهداف ذهن آگاهی-شامل درمان حالات هیجانی به منظور افزایش توجه- هم راستا می باشند (مارکس، 2008). علاوه بر ذهن آگاهی بی تردید عوامل زیادی بر کارایی یادگیری مهارت های حرکتی و نحوه اجرای آن ها تأثیر می گذارند. یکی از مهم ترین این عوامل بازخورد است که نقش بسیار مهمی در کنترل رفتار حرکتی و اکتساب مهارت های ورزشی دارد (اشمیت، 1991)، به طوری­که براساس نظر اشمیت و لی (2005) از بین متغیر هایی که طی تمرین بدنی بر یادگیری اثر می گذارند، مهم ترین متغیر بازخورد افزوده ای است که در پایان پاسخ ارائه می شود. بازخورد خبر هایی درباره اجرا و حالت هدف است (اشمیت، 1991). رویکرد تجربی متفاوتی که درباره بهینه سازی ارائه بازخورد در تحقیقات اخیر در زمینه تمرین بدنی استفاده شده، ارائه بازخورد زمانی است که فراگیرنده خود آن را طلب می کند. به این شیوه ارائه بازخورد، بازخورد خود کنترلی گویند (نزاکت الحسینی، موحدی، و صالحی، 1390). محققان روانشناسی شناختی بر این عقیده اند که خود کنترلی سبب ارتقای یادگیری می شود، زیرا فراگیر را در کنترل زمان دریافت بازخورد مرتبط با عملکرد خود، به طور فعال درگیر کرده (چیویاکاوسکی و ولف، 2005) و به شکل مؤثری در فرایند یادگیری فعال می کند و سبب پردازش عمیق تر اطلاعات می شود (اشمیت، 1991). در این مطالعات از گروه دیگری به نام گروه جفت شده استفاده می شود که درست همانند کوشش هایی که گروه خود کنترلی بازخورد دریافت کرده اند به این گروه بازخورد ارائه می شود، اما هیچ کنترلی بر زمان دریافت آن ندارند (چیویاکاوسکی، ولف، دمدیرس، کافر، و تانی، 2008). تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان داده اند که فرصت دادن به فراگیر در تعیین زمان درخواست بازخورد می تواند برای یادگیری مهارت های حرکتی سودمند باشد. براساس نظر لای، شیا و همکاران (2000) اختیار دادن به فراگیرنده هنگام تمرین، سبب می شود که آزمودنی کوشش های موفق خود را با بازخورد بیرونی که آزمونگر در اختیار او قرار می دهد مقایسه کند و راهبرد های اجرایی موفق را بیابد. این قابلیت سبب می شود که شناسایی درونی خطا و ظرفیت اصلاح آن در کوشش هایی که بازخورد داده نمی شود توسعه یافته و در نتیجه ثبات پاسخ افزایش یابد. بر این اساس، محققان در چندین مطالعه دریافتند که گروه خود کنترلی در مقایسه با گروه جفت شده در مراحل مختلف آزمون عملکردی بهتر داشتند (جانل، باربارا، فرهلیچ، تنانت، و گواراف، 1995؛ چیویاکاوسکی و همکاران، 2008 الف، 2008 ب؛ ولف، 2007). در تحقیق چیویاکاوسکی و ولف (2002)، تکلیف زمانبندی متوالی استفاده شد و به آزمودنی ها در ارتباط با زمان کل حرکت بازخورد داده میشد و نتایج نشان داد آزمودنی های گروه خود کنترلی در مقایسه با جفت شده یادگیری بهتری در آزمون انتقال تأخیری داشتند. این یافته ها نشان می دهد بازخورد خود کنترلی علاوه بر افزایش یادداری مهارت های حرکتی، به موقعیت های جدید یک تکلیف نیز انتقال می­یابد. نتایج تحقیق آن ها نشان داد بازخورد خود کنترلی یک عامل برانگیزاننده است و بیشتر با نیاز آزمودنی ها همخوانی دارد. در مطالعه ای تأثیر بازخورد خود کنترلی و آزمونگر را با استفاده از بازخورد نوار ویدیویی بر اکتساب، یادداری و انتقال مهارت دارت بررسی کردند. نتایج نشان داد که گروه خود کنترلی عملکرد بهتری در شکل و دقت حرکت در مقایسه با گروه آزمونگر داشتند (نوری، عرب عامری، فرخی، زیدآبادی، 2009). همچنین محققان دیگری در تحقیقات خویش به نتایج مشابهی در مرحله یادداری دست یافتند (هارتمن، 2006؛ مک نوین، ولف، کلارسن، 2000؛ پیترسون و کارتر، 2010؛ ولف، 2007، گوئن، 2008). نتایج مطالعه­ ای نشان داد گروه بازخورد خود کنترلی در آزمون اکتساب و یادداری در تکلیف حفظ تعادل بر روی دستگاه تعادل سنج، عملکرد بهتری نسبت به گروه جفت شده داشتند (صفوی همامی، عبدلی، اصلانخانی، و فرخی، 1390). در مورد مکانیسم های اثر بازخورد خود کنترلی، ولف و تول (1999) پیشنهاد کردند که تمرین خود کنترل به سه دلیل ممکن است باعث افزایش یادگیری شود: اولین دلیل، تشویق آزمودنی ها برای رسیدن به مهارتی در سطح بالاتر و آزمودن شیوه های متفاوت حرکت نسبت به زمانی است که تمرین غیر خود کنترل داشته اند. دومین دلیل این است که آزمودنی ها می توانند هنگام عدم اطمینان و تردید در مورد نحوه عمل و یا زمانی که احساس می کنند اجرایشان ضعیف بوده، برای بازگشت به اجرای صحیح و یا برعکس برای تأیید اجرای صحیح خود تقاضای بازخورد نمایند و سومین دلیل این است که آزمودنی­ها می آموزند بازخورد را زمانی که واقعاً به آن احتیاج دارند دریافت نمایند، درحالیکه این موضوع در مورد گروه جفت شده صدق نمی کند. نقش انگیزشی بازخورد خود کنترل یکی دیگر از علل معرفی شده سودمندی بازخورد خود کنترل است. براساس فرضیه لینترن و روسکو (1980) هنگام یادگیری مهارت، تمرکز بر آنچه صحیح اجرا شده است- به ویژه در اوایل یادگیری- به خودی خود برای یادگیری بهینه کافی نیست، در عوض، تجربه ای که فرد در اصلاح خطا به دست آورده است (براساس بازخورد مربوط به خطا) اهمیت ویژه ای برای کسب مهارت دارد. به نظر زیمرمن (2000)، زمانی که خود کنترلی اتفاق افتد، فراگیرنده خود کوشش های تمرینی را به گونه ای هدایت می کند که به پالایش مهارت ها منجر شود و به واسطه آن به ثبات در اجرا دست می یابد. فراگیرنده در این سطح با اتکا به خود نظارتی به ارزیابی الگو های حرکت خویش (شکل مهارت) می پردازد و توجه او به فرایند بیشتر از نتیجه کار است. با نظر بر مکانیسم­های اثر بازخورد خود کنترلی، فرضیه لینترن و روسکو (1980) و نظر زیمرمن (2000) در خصوص این روش، به نظر می رسد لازمه برخورداری از اثرات سودمند روش خود کنترلی توجه مداوم به الگو های حرکتی خویش و فرایند انجام حرکت می باشد؛ این موضوع رابطه تنگاتنگی با مفهوم ذهن آگاهی دارد. از این رو این سوال مطرح می­شود که آیا عوامل فراشناختی، از جمله میزان ذهن آگاهی افراد، در کارایی بازخورد خود کنترلی مؤثر می باشد یا خیر؟

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش

  ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (هایز، استروسال و ویلسون، 1999) به سرعت در حال کسب جایگاه در تمام زمینه­های روانشناسی می باشند، که به عنوان مثال می توان استرس، افسردگی، اضطراب، جنون، اختلالات خوردن و عملکرد کاری را نام برد (بائر، 2003؛ بیرر، روتلین، و مورگان، 2012؛ مور، 2009). با توجه به بنیان های نظری ژرف و شواهد تجربی وسیع ارائه شده توسط این روش های موج سوم، افزایش بسیار سریع در پژوهش و کاربرد های درمانی در این زمینه شگفت آور نیست (برای مثال، کولن، 2008؛ گریسون، 2009). در حال حاضر ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در روانشناسی ورزشی نیز نفوذ کرده اند. مفهوم کلی ذهن آگاهی و معنی آن در روانشناسی عمومی و زندگی روزمره، به خودی خود، دلیلی برای بررسی ذهن آگاهی در زمینه ورزشی می باشد. ورزشکاران از کاهش اضطراب، استرس، کمال گرایی (تا حدودی)، نگرانی، نشخوار فکری، و همچنین افزایش تمرکز، سرسختی ذهنی، توجه به تکلیف در حال اجرا، اعتماد بنفس، خود کار آمدی، خود کنترلی و خود تنظیمی، سلامت عمومی و بهزیستی روانی به طور حتم بهره می برند. در حال حاضر این همبستگی ها در دیگر زمینه های روانشناسی بطور اساسی شناسایی شده اند (برای مرور بائر، 2003 را ببینید). در هر حال با اینکه ارتباط بین ذهن آگاهی و یادگیری و تحصیل (لانگر، 2000؛ سالمون و گلوبرسون، 1987؛ لئونارد و هاروی، 2007)، همچنین اثرات مفید مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی در عملکرد ورزشی (گاردنر و مور، ، 2004، 2006، 2007، 2012؛ بیرر، روترین، و مورگان، 2012) مورد توجه قرار گرفته است، ولی اثرات ذهن آگاهی (به عنوان یک ویژگی روانی) بر یادگیری حرکتی به اندازه کافی بررسی نشده است. به علاوه نتایج مطالعات مروری در خصوص اثر بخشی مداخله های روانی سنتی نشان داد هیچ کدام از مداخله های روانی سنتی (شامل هدف گزینی، تصویرسازی، تنظیم انگیختگی، خود گفتاری و مداخله های ترکیبی) بر عملکرد ورزشی ورزشکاران رقابتی تأثیر اثبات شده­ای نداشت (مور، 2003؛ گاردنر و مور، 2006). در این خصوص گاردنر و مور (2006 و 2007) پیشنهاد کردند که روش های مبتنی بر کنترل و سنتی موجود برای بهبود عملکرد ورزشی ممکن است سهواً موجب افزایش فرایند های (کلامی-معنایی و متمرکز بر خود) شناختی نسبت به فعالیت های (در لحظه حال و بدون قضاوت) فراشناختی شده و بدین گونه منجر به کاهش توانایی در انجام خودکار مهارت های ورزشی خوب آموخته شده و در نتیجه ناتوانی در پاسخ مناسب به علائم محیطی و حفظ تمرکز مربوط به تکلیف[5] شوند. از طرفی با توجه به اثرات سودمند بازخورد خود کنترلی و همسوئی تحقیقات در تأیید نقش مثبت بازخورد خود کنترلی نسبت به سایر روش ها (صفوی همامی و همکاران، 1390؛ نزاکت الحسینی، موحدی، و صالحی، 1390؛ زیمرمن، 2000؛ چیویاکاوسکی و ولف، 2002؛ چیویاکاوسکی و همکاران، 2008 الف، 2008 ب؛ هارتمن، 2006؛ مک نوین، ولف، کلارسن، 2000؛ پیترسون و کارتر، 2010؛ ولف، 2007، گوئن، 2008؛ نوری، عرب عامری، فرخی، زیدآبادی، 2009) و همچنین با نظر بر مکانیزم های اثر بازخورد خود کنترلی و فرضیه لینترن و روسکو (1980) (که پیش تر شرح داده شدند)، ضرورت انجام چنین پژوهشی مشهود می باشد. لذا نتایج این مطالعه به روشن شدن پاسخ سوالات مطرح شده در این زمینه کمک خواهد کرد. همچنین، علاوه بر پاسخ به برخی سوالات و رفع بعضی ابهامات، می توان از نقطه نظر کاربردی نیز به آن نگریست. از لحاظ کاربردی نتایج این مطالعه می تواند کمک شایانی به مربیان جهت انتخاب نوع بازخورد در شرایط مختلف، و همچنین جهت پیشبرد بهینه آموزش مهارت های ورزشی کند. به عنوان مثال در صورتی که نتایج این مطالعه نشان دهنده کارائی بیشتر بازخورد خود کنترلی در شرایط ذهن آگاهی بالا یا پایین باشد، مربیان می توانند با بررسی سطح ذهن آگاهی ورزشکاران (به خصوص در مراحل اولیه یادگیری)،  نوع بازخورد مطلوب را برای هر گروه از ورزشکاران و نوآموزان خود انتخاب کنند. بنابراین با کاربرد نتایج این پژوهش، مربی قادر خواهد بود، حتی در شرایط ذهن آگاهی پایین بهترین روش بازخورد را جهت آموزش موفق و حداکثر یادگیری ورزشکاران و نوآموزان انتخاب کرده و در وقت و انرژی نیز صرفه جویی نماید.

1-4- اهداف پژوهش

1-4-1- اهداف کلی:

• مقایسه عملکرد آزمودنی­ها در سه مرحله اکتساب، یادداری و انتقال تکلیف حرکتی مداوم براساس میزان ذهن آگاهی و نوع بازخورد دریافتی آنان

1-4-2- اهداف اختصاصی:

• مقایسه عملکرد آزمودنی­ها در سه مرحله اکتساب، یادداری و انتقال تکلیف حرکتی مداوم براساس سطح ذهن آگاهی (بالا و پایین) آنان
• مقایسه عملکرد آزمودنی­ها در سه مرحله اکتساب، یادداری و انتقال تکلیف حرکتی مداوم براساس نوع بازخورد (خود کنترل و جفت شده) دریافتی

1-5- فرضیات تحقیق

1. میزان ذهن آگاهی آزمودنی­ها در فرایند اکتساب، یادداری و انتقال تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
2. میزان ذهن آگاهی آزمودنی­ها در فرایند اکتساب تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
3. میزان ذهن آگاهی آزمودنی­ها در فرایند یادداری تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
4. میزان ذهن آگاهی آزمودنی­ها در فرایند انتقال تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
5. بازخورد خودکنترلی در فرایند اکتساب، یادداری و انتقال تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
6. میزان ذهن آگاهی آزمودنی­ها در کارائی بازخورد خودکنترلی در فرایند اکتساب، یادداری و انتقال تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
7. میزان ذهن آگاهی آزمودنی­ها در کارائی بازخورد خودکنترلی در فرایند اکتساب تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
8. میزان ذهن آگاهی آزمودنی­ها در کارائی بازخورد خودکنترلی در فرایند یادداری تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
9. میزان ذهن آگاهی آزمودنی­ها در کارائی بازخورد خودکنترلی در فرایند انتقال تکلیف حرکتی مداوم تأثیر دارد.
10. عملکرد آزمودنی­ها در گروه ذهن آگاهی بالا-بازخورد خودکنترلی طی فرایندهای اکتساب، یادداری و انتقال متفاوت است.

بررسی تاثیر افزودن متیونین به جیره های حاوی تانن بر عملکرد رشد و قابلیت هضم مواد مغذی در بره های عربی بررسی تاثیر انتصاب های مبتنی بر شایستگی مدیران بر بهره وری نیروی انسانی بانک ملت استان اردبیل بررسی تاثیر انعطاف پذیری قیمت بر رفتار خرید مشتریان آنلاین بررسی تاثیر بازارگرایی بر عملکرد شرکت های تولید کننده مبلمان و دکوراسیون منزل در شهرک صنعتی خرمدشت تهران بررسی تاثیر بازاریابی اجتماعی در وفاداری مشتریان مطالعه موردی بانک قرض الحسنه مهر استان اردبیل بررسی تاثیر بازی‌های آموزشی رایانه‌ای بر یادگیری املای کلمات زبان انگلیسی در کودکان ایرانی بررسی تاثیر برنامه آموزشی مهارت‌های هوش هیجانی بر استرس تحصیلی دختران دبیرستانی بررسی تاثیر تفكر استراتژیك بر عملكرد وظیفه ای مدیران ارشد مورد مطالعه از دیدگاه كاركنان شركت نفت اردبیل بررسی تاثیر خصوصی سازی بر نقد شوندگی سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهرانبا رویكرد صنعت بررسی تاثیر خودکارآمدی کارآفرینانه بر تقویت قصد کارآفرینی دانشجویان دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی بررسی تاثیر درمانی روش جراحی پرکوتانه در درمان سنگ های کلیوی در مقایسه با روش جراحی باز در بیمارستان کامکار از سال 1388 تا 1390 بررسی تاثیر دهانشویه بره موم -Propolis- در پیشگیری و درمان التهاب مخاط ناشی از پرتودرمانی در سرطانهای سر و گردن بررسی تاثیر رسانه های ارتباط جمعی بر سرمایه اجتماعی خانواده های ساکن شهر بندرعباس بررسی تاثیر روش آرام سازی بنسون بر اضطراب و شاخص‌های همودینامیک بیماران تحت مداخلات الکتروفیزیولوژیک بستری در مرکز آموزشی درمانی تحقیقاتی دکتر حشمت شهر رشت در سال 1392 بررسی تاثیر روش تدریس فعال فناورانه TEAL بر یادگیری و یادداری درس شیمی دانش آموزان دوره متوسطه بررسی تاثیر روش درمانی افزایش تدریجی طول و پیچیدگی گفتار GILCUبر كاهش ناروانی گفتار كودكان دبستانی 11- 6 سال مبتلا به لکنت بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر تمایل به مشارکت اجتماعی ساکنین و شاغلین محله زنجان جنوبی تهران، در فرایند نوسازی بافت های فرسوده بررسی تاثیر عصاره موسیر و زردچوبه و ترکیب آنها بر مدت ماندگاری خمیر ماهی کپور در شرایط انجماد 18- درجه سانتی گراد بررسی تاثیر فعالیت منظم ورزشی بر شیوه های مقابله با استرس در دانشجویان دختر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان 1389. بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر بهبود عملکرد سیستم بانکی کشور طی سالهای 1390-1380 بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر عملکرد شرکت پتروشیمی پارس بررسی تاثیر فیبرین غنی شده با پلاکت ( PRF ) بر کاهش مشکلات پریودنتال پس از جراحی دندان های عقل نهفته مندیبل بررسی تاثیر قابلیت یادگیری سازمانی بر اجرای حاکمیت بالینیمطالعه موردی بیمارستان سبلان تامین اجتماعی اردبیل بررسی تاثیر متغیرهای عملیات حرارتی بر ریزساختار و بررسی تاثیر مدیریت دانش بر عملکرد نوآوران مورد مطالعه کارکنان دفتر مرکزی بانک مهر اقتصاد بررسی تاثیر مدیریت كیفیت جامع TQM بر رضایت مشتریان در شركت مخابرات استان هرمزگان بررسی تاثیر نظام نگهداشت نیروی انسانی بر بهره وری سازمانی در شركت سهامی مخابرات استان هرمزگان بررسی تاثیر وسیله گرمائی بر قطر وریدهای آنته کوبیتال بالغین40 – 20 سال بررسی تاثیر ویبراسیون کل بدن با فرکانس و دامنه متفاوت بر مقاومت خمشی، تراکم یون کلسیم و هیستومورفومتری استخوان فمور و تیبیا در رت اوراکتومی بررسی تاثیرspp. Streptomyces جدا شده از خاک بر انحلال فسفات به منظور تولید کود زیستی فسفاته بررسی تاثیرات دوره گذر از سنت به مدرن(نوگرایی)در شکل گیری معماری مسکونی شیراز و تزیینات وابسته به آن(دوره پهلوی دوم) بررسی تاریخ ادبیات عرب در مازندران از عصر عباسی تا كنون بررسی تاریخی ادبیات کودک در سه کشور مصر ، سوریه و عراق بررسی تاریخی و اجتماعی محله‌ی دردشت اصفهان بررسی تبعات شکست سد با نرم افزار MIKE11 (مطالعه موردی سد دز) بررسی تجربی تاثیر پارامترهای مختلف عملیات‌حرارتی بر روی استحکام مکانیکی قطعات ترموپلاستیکی جوشکاری‌شده به روش هات‌پلیت بررسی تجربی تاثیر ترکیبات بیودیزل و دیزل بر آلایندگی و عملکرد موتور دیزل MT4-244 بررسی تجربی و شبیه سازی عددی جریان در لوله ورتکس بررسی تجربی و عددی حد شکل‌دهی در فرایند هیدروفرمینگ لوله‌های فلزی بررسی تجزیه ی بیوشیمیایی سنگ های ادراری در بیماران استان قم طی سال های 1386 تا 1389 بررسی تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و فرهنگی بندر لنگه ا ز تشکیل حکومت صفویه تا پایان حکومت پهلوی 1357 ه.ش– 880 ه.ش بررسی تشخیص عوامل اصلی باکتریایی اندومتریت پس از زایش به روش multiplex PCR در گاوهای شیری بررسی تشریحی و میکرومورفولوژیک برگ آویشن دنائی بررسی تشریحی- تکوینی ساقه و آنالیز میکرومورفولوژیک چوب افدرا

(Ephedra pachyclada Boiss.) بررسی تصاویرمیکروسکوپ گمانه روبشی با استفاده از تبدیل موجک بررسی تطبیقی گفتمان سیاسی و اجتماعی طنز در اشعار ملك الشعرای بهار و جمیل صدقی زها وی بررسی تطبیقی استراتژی‌های توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات درآموزش وپرورش دوره متوسطه كشورهای چین وکره شمالی وایران بررسی تطبیقی تاثیر از رده خارج کردن خودروهای فرسوده بر حمل و نقل در ایران و کشورهای ایالات متحده امریکا، ژاپن و اتحادیه اروپا بررسی تطبیقی سیاست توانمندسازی در ساماندهی بافت های شهری بندرعباس با رویکرد توسعه پایدار( نمونه موردی محله های چاهستانیها و سورو ) بررسی تطبیقی نظریه تکثرگرایی سروش و وحدت متعالی ادیان نصر بررسی تعاونی های جنگل نشین برحفاظت ، احیاء از وضعیت اقتصادی جنگل نشینان غرب استان مازندران مطالعه موردی تعاونی جنگل نشین بنشکی بررسی تعیین مقاومت نهایی وضریب رفتار دیوار برشی بتنی سبک باقاب های فولادی سرد نورد شدهLSF با استفاده از نرم افزار ANSYS بررسی تغییر رفتار ارتعاشی در اثر گنجاندن الیاف مواد حافظه دار در ورقهای کامپوزیتی بدنه خودرو بررسی تغییرات ابعادی بافت سخت و نرم پس از قرار دادن ایمپلنت فوری در مقایسه با ساکت دندان تازه کشیده شده بررسی تغییرات حجم مخزن، رطوبت و املاح منطقه غیر اشباع دشت هشتگرد به منظور ارزیابی سفره آب زیرزمینی بررسی تغییرات رابط کاربری بر نحوه تعامل کاربر با شبکه های اجتماعی و ارائه مدل بررسی تغییرات زمانی لرزه خیزی مبتنی بر آنالیز موجک بررسی تغییرات ساختاری تخم نطفه ‌دار شترمرغ در نیمه اول دوره جنینی به کمک تصویر برداری با تشدید مغناطیسی بررسی تغییرات سبکی در طراحی پوستر فیلم سینمایی ایران در پیوند با ویژگی های حاکم بر سینمای دهه 80 بررسی تغییرات مدول الاستیسته، ضریب عکس‌العمل بستر و میزان ظرفیت باربری در ‏خاک‌ بهسازی شده توسط آهک وآهک،سیمان ،‏ ژئوگرید با استفاده از آزمایش بارگذاری صفحه ‏