عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه
چکیده ……………………………………………………………………………………………………………………………… 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………….. 3
1-2- بیان مساله ……………………………………………………………………………………………………………….. 3
1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق …………………………………………………………………………………………. 5
1-4- اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………….. 6
1-5- چارچوب نظری تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 6
1-6- فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………………………….. 8
1-7- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای اصلی تحقیق ……………………………………………………….. 8
1-7-1- عملکرد …………………………………………………………………………………………………….. 8
1-7-2- کارآفرینی سازمانی ……………………………………………………………………………………… 8
1-7-3- مدیریت دانش ……………………………………………………………………………………………. 9
1-8- قلمرو تحقیق …………………………………………………………………………………………………………… 9
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
بخش اول: کارآفرینی
2-1- کارآفرینی سازمانی …………………………………………………………………………………………………. 12
2-1-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….. 12
2-1-2- کارآفرینی …………………………………………………………………………………………………….. 12
2-1-3- اهمیت و ضرورت توجه به ویژگی های کارآفرینان ……………………………………………. 15
2-1-4- انواع كارآفرینی ……………………………………………………………………………………………… 16
2-1-5- فرآیند کارآفرینی …………………………………………………………………………………………… 17
2-1-6- انواع مدل های کارآفرینی ……………………………………………………………………………….. 18
2-1-6-1- مدل های محتوایی ……………………………………………………………………………….. 18
2-1-6-2- مدل های فرایندی ………………………………………………………………………………… 18
2-1-6-3- مهمترین مدلهای کارآفرینی سازمانی ……………………………………………………… 19
2-1-7- کارآفرینی در چارچوب یک فرآیند ………………………………………………………………….. 20
2-1-8- عوامل موثر بر کارآفرینی ………………………………………………………………………………… 21
2-1-9- تمایل به کارآفرینی ………………………………………………………………………………………… 24
2-1-10- مولفه های تمایل های کارآفرینانه ………………………………………………………………….. 25
2-1-11- تمایل کارآفرینانه از دیدگاه دیس و لومپکین …………………………………………………… 28
2-1-12- موانع حرکت کارآفرینی ……………………………………………………………………………….. 29
2-1-13- ابعاد کارآفرینی سازمانی ……………………………………………………………………………….. 32
بخش دوم: عملکرد
2-2- عملکرد ………………………………………………………………………………………………………………… 35
2-2-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….. 35
2-2-2- عملکرد ……………………………………………………………………………………………………….. 35
2-2-3- عملکرد و بهره وری ……………………………………………………………………………………… 35
2-2-4- ضرورت اندازه گیری وسنجش عملکرد …………………………………………………………… 38
2-2-5- شاخص های متوازن عملکرد ………………………………………………………………………….. 40
2-2-6- ابعاد مثلث عملکرد سازمانی ……………………………………………………………………………. 40
2-2-7- مدیریت عملکرد و آسایش سازمان ………………………………………………………………….. 42
2-2-8- محاسن اعمال مدیریت عملکرد ……………………………………………………………………… 42
2-2-9- مدیریت بهبود عملکرد …………………………………………………………………………………… 42
2-2-10- مراحل مهم و مهارت های راه اندازی عملکرد ……………………………………………….. 43
2-2-11- اهمیت و نقش سنجش عملکرد در سازمان …………………………………………………….. 43
2-2-12- اندازه گیری عملکرد ……………………………………………………………………………………. 44
2-2-13- ویژگی های معیارهای سنجش عملکرد ………………………………………………………….. 45
2-2-14- رویکردهای موجود در سنجش عملکرد …………………………………………………………. 46
2-2-15- رویکردهای تک بعدی سنجش عملکرد …………………………………………………………. 46
2-2-16- رویکردهای چند بعدی سنجش عملکرد ………………………………………………………… 48
2-2-17- عوامل موثر بر عملکرد …………………………………………………………………………………. 49
2-2-18- عملکرد و شاخص های بهبود آن ………………………………………………………………….. 52
بخش سوم: مدیریت دانش
2-3- مدیریت دانش ……………………………………………………………………………………………………….. 54
2-3-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….. 54
2-3-2- تعریف مدیریت دانش ……………………………………………………………………………………. 54
2-3-4- راهبردهای چهارگانه مدیریت دانش ………………………………………………………………… 56
2-3-5- ارکان مدیریت دانش ……………………………………………………………………………………… 56
2-3-6- فرایندهای اصلی مدیریت دانش ………………………………………………………………………. 57
2-3-7- مزایای مدیریت دانش ……………………………………………………………………………………. 58
2-3-8- عوامل موفقیت مدیریت دانش ………………………………………………………………………… 60
2-3-9- موانع موفقیت مدیریت دانش در سازمان ها ………………………………………………………. 61
2-3-10- مراحل بلوغ مدیریت دانش در سازمان …………………………………………………………… 62
2-3-11- سازمان دانش بنیان ………………………………………………………………………………………. 62
2-3-11-1- مشخصه های سازمان دانش بنیان ………………………………………………………….. 62
2-3-12- سطوح دانش ………………………………………………………………………………………………. 63
2-3-13- مشکلات مواجه با دانش ………………………………………………………………………………. 63
بخش چهارم: پیشینه تحقیق
2- 4- پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………………………. 67
2- 4- 1- پیشینه مطالعاتی در خارج …………………………………………………………………………….. 67
2- 4- 2- پیشینه مطالعاتی در ایران ………………………………………………………………………………. 68
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
3-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… 72
3-2- فرآیند اجرای تحقیق ………………………………………………………………………………………………. 73
3-3- روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………. 73
3-3-1- جامعه و نمونه آماری …………………………………………………………………………………….. 74
3-4- روشها و ابزار جمعآوری داده ها …………………………………………………………………………….. 75
3-4-1- پرسشنامه کارآفرینی سازمانی ………………………………………………………………………… 75
3-4-2- پرسشنامه مدیریت دانش ………………………………………………………………………………. 75
3-4-3- پرسشنامه عملکرد ………………………………………………………………………………………… 75
3-5- روایی و پایایی ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………….. 76
3-5-1- روایی ………………………………………………………………………………………………………….. 76
3-5-2- پایایی ………………………………………………………………………………………………………….. 77
3-6- روش تجزیه و تحلیل داده ها ………………………………………………………………………………….. 78
فصل چهارم: تجزیه وتحلیل دادهها
4-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… 80
4-2- توصیف متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………………………… 81
4-3- آزمون کلومو گروف– اسمیرنوف (k-s) …………………………………………………………………… 85
4-4- بررسی وضعیت متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………….. 86
4-5- آزمون فرضیات تحقیق ……………………………………………………………………………………………. 87
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… 91
5-2- نتایج آمار توصیفی …………………………………………………………………………………………………. 91
5-2-1- توصیف متغیر کارآفرینی ………………………………………………………………………………… 91
5-2-2- توصیف متغیر عملکرد …………………………………………………………………………………… 91
5-2-3- توصیف متغیر کسب دانش ……………………………………………………………………………. 91
5-2-4- توصیف متغیر دانش بنیان ……………………………………………………………………………….. 91
5-3- نتایج آزمون فرضیه ها …………………………………………………………………………………………….. 92
5-4- پیشنهاداتی در راستای نتایج تحقیق …………………………………………………………………………… 93
5-5- پیشنهاداتی برای محققین آینده …………………………………………………………………………………. 94
5-6- محدودیتهای تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 95
فهرست منابع ………………………………………………………………………………………………………………….. 97
پیوست ………………………………………………………………………………………………………………………… 103
ست ها…………….
.…………………………………………………………
فهرست جداول
عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
جدول شماره 2-1: اهم مطالعات درمورد تمایل کارآفرینانه در سطح شرکت …………………………… 26
جدول شماره 2-2: اهم مطالعات در مورد گرایش کارآفرینانه در سطح فردی …………………………. 27
جدول شماره 2-4: عوامل موفقیت مدیریت دانش ………………………………………………………………. 60
جدول شماره 3-1: ابزار جمع آوری داده ها ……………………………………………………………………….. 76
جدول شماره 3-2: آلفای کرانباخ ………………………………………………………………………………………. 78
جدول شماره 4-1:. توصیف متغیر کارآفرینی ……………………………………………………………………… 81
جدول شماره:4-2: توصیف متغیر کسب دانش ……………………………………………………………………. 82
جدول شماره 4- 3: توصیف متغیر منابع دانش بنیان ……………………………………………………………. 83
جدول شماره 4- 4: توصیف متغیر عملکرد ………………………………………………………………………… 84
جدول شماره 4- 5: آزمون کولموگروف- اسمیرنف ……………………………………………………………. 85
جدول شماره 4- 6: آزمون تی تک نمونه ای متغیرهای تحقیق ………………………………………………. 86
جدول شماره 4- 7: ضریب همبستگی بین کارآفرینی و عملکرد ……………………………………………. 87
جدول شماره 4- 8: آزمون رگرسیون بین کارآفرینی و عملکرد با توجه به کسب دانش ……………. 88
جدول شماره 4- 9:. آزمون رگرسیون بین کارآفرینی و عملکرد با توجه به کسب دانش و منابع دانش بنیان……………………………………………………………………………………………………………………………….. 89
فهرست اشکال
عنوان …………………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
شکل شماره 1-1: مدل تحلیلی تحقیق …………………………………………………………………………………. 7
شکل شماره 2-1 : جو کارآفرینی ……………………………………………………………………………………… 24
شکل شماره 2-2: رابطه بهره وری، سوددهی و عملکرد ………………………………………………………. 33
شکل شماره 2-3:. چرخه عملکرد. ……………………………………………………………………………………. 39
شکل شماره2-4: سیستم اندازه گیری عملکرد متوازن در مقابل سیستم سنتی ………………………….. 40
شکل شماره2-5 : مثلث اندازه گیری عملکرد ……………………………………………………………………… 41
شکل شماره2-6 :. فرایندهای اصلی مدیریت دانش ……………………………………………………………… 58
فهرست نمودارها
عنوان …………………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
نمودار شماره 4-1:. هیستوگرام متغیر کارآفرینی …………………………………………………………………. 81
نمودارشماره 4-2: هیستوگرام متغیر کسب دانش ………………………………………………………………. 82
نمودار شماره 4-3:. هیستوگرام متغیر منابع دانش بنیان …………………………………………………………. 83
نمودار شماره 4-4: هیستوگرام متغیر عملکرد ……………………………………………………………………. 84
چیکده
یکی از شاخه های اصلی کارآفرینی، کارآفرینی سازمانی است که بدون شک سهم چشمگیری در توفیق و تعالی سازمان دارد. این عامل به عنوان یک نوآوری در تولید و مزیت رقابتی و عملکرد بهتر سازمان می انجامد. کسب دانش و منابع دانش بنیان نیز منجر به بهبود کارآفرینی و عملکرد برتر می شوند.
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر کارآفرینی سازمانی بر عملکرد شرکت های صنایع غذایی استان گیلان با تاکید بر نقش تعدیل گری مدیریت دانش می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی و همبستگی است و نوع تحقیق میدانی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش، شرکتهای تولیدی صنایع غذایی بالای 15 نفر کارمند استان گیلان است. در تحقیق حاضر نمونه آماری مورد بررسی، تعداد 58 شرکت تولیدی استان گیلان میباشد که از طریق نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس 33 شرکت انتخاب شدند و تعداد 50 پرسشنامه بین مدیران شرکتها توزیع شد که تعداد 37 پرسشنامه معتبر جمعآوری گردید. در نهایت اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان داد که بین مدیریت دانش با کارآفرینی و بین کارآفرینی با عملکرد سازمانی در سطح 95 درصد رابطه معنی داری وجود دارد (فرضیه های 1 و 2 و 3) تایید شدند.
فصل اول
کلیات تحقیق
1- 1- مقدمه
در سناریوهای اقتصادی اخیر که بر اساس پیچیدگی و پویایی مشخص می شوند؛ سازمان ها باید به واکنش های جدیدی نسبت به بقاء و موفق شدن داشته باشند در چنین شرایطی، فعالیت های کارآفرینی سازمانی از اهمیت بالایی برخوردار شده و به یک شرط ضروری برای خلق ثروت تبدیل می شود (Bojica & Fuentes, 2012). در چشم انداز قرن 21، بنگاه در یک وضعیت رقابتی و پیچیده متاثر از عوامل متعدد نظیر جهانی شدن، توسعه تکنولوژی و سرعت فزاینده انتشار تکنولوژی های جدید قرار گرفته اند. در چارچوب این چشم انداز، بنگاه ها برای بقاء و پیشرفت خود باید متفاوت از گذشته عمل کنند به ویژه آنکه باید به دنبال منابع جدید مزیت رقابتی بود که اشکال جدید رقابت را به کار گیرند که این خود نیازمند درک روشن از ماهیت و پویایی های رقابتی در عصر حاضر است (جعفرپور، 1391).
لذا در این فصل ابتدا به بیان مساله و در ادامه اهمیت و ضرورت تحقیق و چارچوب نظری و در نهایت مدل تحقیق پرداخته میشود.
2-1– بیان مساله
سازمان ها تا زمانی که برای بقاء تلاش می کنند خود را نیازمند حضور در عرصه ملی و جهانی می دانند باید اصل بهبود مستمر را سرلوحه فعالیت خود قرار دهند این اصل حاصل نمی شود مگر اینکه فرضیه دستیابی به آن با بهبود عملکرد امکان پذیر شود. فقدان نظام عملکرد در ابعاد مختلف سازمان، اعم استفاده از تامین نیازهای کارکنان، مشتریان، عرضه کنندگان به عنوان یکی از علایم بیماری سازمان ها قلمداد می شود و از سوی دیگر نبود نظام ارزیابی و کنترل در یک سیستم به معنای عدم برقراری ارتباط با محیط درون وبیرون سازمان است که پیامدهای آن کهولت و نهایتاً مرگ سازمان می باشد (تولایی، 1386). عملکرد نتایج قابل اندازه گیری، تصمیات و اقدامات سازمانی است که نشان دهنده میزان موفقیت و دستاوردهای کسب شده است و هزینه ها بخش محوری از عملکرد محسوب می شوند. در عین حال عملکرد تقریباً هر هدف رقابتی و تعالی غیر مادی نظیر قابلیت اطمینان، انعطاف پذیری، کیفیت و سرعت را نیز در بر می گیرد (بیاضی و همکاران، 1388). به طور کلی عملکرد به فرآیند سنجش و اندازه‌گیری عملکرد سازمان ها در دوره‌های مشخص به گونه‌ای که انتظارات و شاخص های مورد قضاوت برای دستگاه ارزیابی شونده شفاف و از قبل به آن ابلاغ شده باشد، اطلاق می‌گردد (بیک زاد، علی زاده، 1388). بر همین اساس در این پژوهش میزان روند رشد عملکرد در صنایع غذایی را با مولفه هایی نظیر، رشد و فروش، سهام بازار برای محصولات اصلی، رضایتمندی مشتری، بازدهی دارایی ها، بازدهی سرمایه، بازدهی فروش جدید که مهم ترین شاخص های ارزیابی عملکرد است بکارمی برند (Bohica & Fuentes,2012).
لامپکین[1] و دس[2] در 10 سال گذشته بر اهمیت کاربرد یک ساختار احتمالی در تشخیص فاکتورهای اثرگذار بر رابطه میان کارآفرینی و عملکرد سازمان و نقش تعدیل گری آن بر دانش پایه و کسب دانش تکیه داشتند (Bohica & Fuentes, 2012).
كارآفرینی سازمانی بدون شك سهم چشم گیری در توفیق و تعالی سازمان ها دارد. به نظر می رسد عنایت ویژه به توسعه ی مؤلفه های كارآفرینی در فرایندهای تولیدی و خدماتی صنایع و گسترش فرهنگ كارآفرینی میان كاركنان بتواند، راه كار مناسبی در حل این مسأله باشد (ایمانی پور، زیودار، 1387). کارآفرینی یک نگرش مدیریتی است که مفاهیمی چون نوآوری و انعطاف پذیری و پاسخگویی را در سایه درک فرصت های محیطی معنی می بخشد (Zahra, 2005). لامپکین و دس معتقدند که یکی از مهم ترین مفاهیم استفاده شده در توصیف و ارزیابی فعالیت کارآفرینی سازمان، کارآفرینی سازمانی است. کارآفرینی سازمانی زمانی رخ می دهد که یک سازمان بر رشد و فعال بودن و نیز استفاده ازفرصت های جدید، فاکتورهای داخلی و خارجی سازمان تکیه داشته باشند. برای ارزیابی و بررسی میزان کارآفرینی سازمان می توان از شاخص های نوآوری، پیش بینی تقاضای بازار و خلق مزایای حاصل از رقبا نام برد (Bohica & Fuentes, 2012).
مدیریت دانش نیز از آنجا که مبتنی بر پردازش اطلاعات یا افزایش سطح یادگیری سازمانی می باشد، رابطه تنگاتنگی با تکنولوژی دارد و حتی در صورت عدم وجود یک
