متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته : بیماری شناسی گیاهی | ... | |
آسمانآباد و سرابله در دو گروه جدا قرار گرفتهاند و نسبت به جمعیت-های دیگر تفاوت ژنتیکی بیشتری دارند. نتایج حاصل از این تحقیق در جهت کمک به متخصصین اصلاح نباتات و بیماریشناسان گیاهی در جهت اصلاح ارقام نخود می باشد. فصل اول: مقدمه 1-1- مقدمه نخود زراعی (Cicer arietinum L.) گیاهی خودگشن، دیپلوئید (2n=2x=16)، یکساله با ژنوم کوچک738mbp) ~) میباشد [27]. نخود مهمترین گیاه از خانواده حبوبات در حوزه مدیترانه، شبه قاره هند ، غرب آسیا و شمال آفریقا است [57]. اصلیترین كشورهای تولیدكننده نخود در جهان به ترتیب هند، پاكستان، تركیه، ایران و استرالیا هستند [48]. نخود، منبع بسیار مناسبی برای روی، آهن و پروتئین است. همچنین به لحاظ میزان فیبرهای رژیمی، بسیار غنی بوده و میزان چربی اندكی دارد که از نوع اسیدهای چرب غیراشباع میباشد، انواع نخود به طور متوسط دارای 19 درصد پروتئین، 13 درصد چربی و 68 درصد كربوهیدرات میباشند، همچنین به لحاظ تأمین میزان كلسیم مورد نیاز نیز حائز اهمیت است [96]. سطح زیر كشت نخود در ایران 640 هزار هكتار و تولید سالیانة آن در حدود 400 هزار تن است [85، 59، 29]. طبق آمارهای انتشار یافته از سوی سازمان خوار و بار جهانی میزان تولید جهانی این محصول در سال 2010 میلادی 10 میلیون تن بوده که سهم ایران از آن حدود 233686 تن بوده است [45]. قارچ Fusarium oxysporum یک پاتوژن خاکزاد با دامنه میزبانی وسیع بوده كه باعث پژمردگی آوندی در گیاهان مختلف میشود [26]. بیماری پژمردگی فوزاریومی نخود با عاملF. oxysporum f. sp. ciceri مهمترین بیماری خاكزاد این گیاه در جهان خصوصًا در شبه قاره هند، حوزه مدیترانه و كالیفرنیا بشمار میرود، كاهش عملكرد سالیانه نخود در اثر این بیماری از ١٠ تا ١٥ درصد متغیر است ولی بیماری میتواند در شرایط خاص كل محصول را از بین ببرد [68]. این بیماری در ایران نیز از اغلب مناطق نخودكاری گزارش شده و میزان خسارت آن در برخی نقاط کشور تا ٢٢ درصد هم برآورد شده است [18]. بیماری زردی و پژمردگی نخود یكی از مهمترین بیماریهای نخود در استان ایلام میباشد که در این استان همه ساله در تمام مناطق نخودکاری باعث خسارت فراوانی میشود، بطوریکه در برخی از مزارع به 50 %تا 70 % هم میرسد [21]. از آنجاییکه نخود ارزش غذایی بسیار بالایی دارد و یكی از ارزانترین منابع تامین پروتئین گیاهی (بین 12 تا 31 درصد پروتئین) میباشد و بیماری پژمردگی یکی از تهدیدهای جدی برای این محصول محسوب میشود، از طرفی مبارزه با این بیماری همانند سایر بیماریهای خاكزاد مشكل است و کنترل این بیماری با استفاده از مواد شیمیایی مقرون به صرفه نخواهد بود، بنابراین طبق بررسی بیماریشناسان گیاهی بهترین روش کنترلی این بیماری استفاده از بذر سالم و ارقام مقاوم میباشد. یکی از راههای رسیدن به ارقام مقاوم پایدار، شناخت قارچ عامل بیماری و بررسی تنوع ژنتیکی آن در مناطق کشت محصول مورد نظر است تا معرفی ارقام مقاوم با اطمینان بالایی صورت گیرد، تغییرات ژنتیکی در قارچهای بیمارگر از جنبه تهیه ارقام مقاوم حائز اهمیت
است، ردیابی این تغییرات با روشهای سنتی مستلزم صرف هزینه زیاد و از دست رفتن زمان خواهد بود. استفاده از روشهای مولکولی در تعیین تنوع ژنتیکی بین جمیت بیمارگر موجب کسب اطلاعات مربوط به وقوع نوترکیبی ژنتیکی آنها میشود [66]. یکی از روشهای مولکولی که برای تعیین تنوع ژنتیکی جمعیتهای بیمارگر به کار میرود نشانگرهای ریزماهواره هستند، نشانگرهای ریزماهواره ابزار قوی به منظور طبقهبندی و مطالعه ژنتیک جمعیتها را فراهم میکنند [42، 35]. این نشانگرها جایگاههای ترکیبشده از توالیهای ساده تکراری هستند که به صورت تصادفی در سراسر ژنوم قارچها و دیگر یوکاریوتها پخش شده است [97، 86، 64]. این توالیها عموما از چندشکلی بالایی برخوردارند [47].
این بیماری در استان ایلام خسارت زیادی وارد میکند، و یکی از بیماریهای بسیار مهم نخود در این استان به حساب میآید. یکی از روشهای کنترلی این بیماری، مبارزه شیمیایی میباشد اما از آنجاییکه مبارزه شیمیایی روشی بسیار خطرناک برای محیط زیست و انسان تلقی میشود، بهترین روش کنترل این بیماری استفاده از بذر سالم و ارقام مقاوم میباشد. به همین دلیل بررسی تنوع ژنتیکی جدایههای عامل بیماری با استفاده از نشانگرهای ژنتیکی این بیماری در این استان انجام میگیرد. هدف این پژوهش آن است که با تجزیه و تحلیل تنوع ژنتیکی، برنامهای یکپارچه برای مقاومت در برابر این بیماری اعمال شود. هدف از تحقیق حاضر عبات از : جداسازی و شناسایی قارچ عامل بیماری زردی و پژمردگی نخود و بررسی تنوع ژنتیکی قارچ عامل بیماری. فصل دوم: کلیات و بررسی منابع 1-2- آشنایی با سیمای استان ایلام استان ایلام در قسمت غرب و جنوبغرب کشور ایران قرار گرفته است و از شمال با استان کرمانشاه، از سمت جنوب با استان خوزستان و کشور عراق، از شرق با استان لرستان و قسمتی از استان خوزستان و در غرب با کشور عراق با طول مرز مشترکی حدود 425 کیلومتر محدود میشود، این استان در عرض شمالی بین 32 درجه و 20 دقیقه و 51 ثانیه تا 34 درجه و 20 دقیقه و 28 ثانیه از خط استوا و طول شرقی 45 درجه و 41 دقیقه و 40 ثانیه تا 48 درجه و 50 دقیقه و 26 ثانیه از نصفالنهار مبداء (گرینویچ) واقع شده است [80]. بخش بزرگی از استان ایلام به دلیل استقرار در رشته کوه زاگرس کوهستانی میباشد، در جهت شمالغربی-جنوبشرقی استان، رشته کوه مرتفع و طولانی کبیرکوه به طول تقریبی 160 کیلومتر و با قله ورزین به ارتفاع 3062 متر از سطح دریا قرار دارد [80]. مساحت استان 6/2002794 هکتار، تقریباً 2/1 درصد از مساحت کل کشور، دارای 8 شهرستان به نامهای ایلام، ایوان، آبدانان، شیروان چرداول، مهران، دهلران، درهشهر و ملکشاهی است [80]. 1-1-2- آب و هوای استان ایلام استان ایلام از نظر شرایط اقلیمی جزء مناطق گرمسیری کشور محسوب میشود، ولی به علّت وجود ارتفاعات کبیرکوه و دینارکوه، اختلاف درجه حرارت و بارندگی در بخشهای شمالی، جنوبی و غربی آن زیاد است به طوریکه مناطق سهگانه سردسیری، گرمسیری و معتدل در این استان شکل گرفته است. مناطق کوهستانی شمال و شمالشرقی استان نسبتاً سردسیر با زمستانهای طولانی است، مناطق جلگهای غرب و جنوبغربی استان گرمسیر است و مناطق میانی آن آب و هوای معتدل دارد. مهمترین محصولات کشاورزی استان ایلام شامل گندم، جو، برنج، حبوبات، محصولات جالیزی و گیاهان علوفهای است [80]. محصول نخود در استان ایلام به دو صورت بهاره و پاییزه کشت میشود اما بیشترین سطح زیر کشت مربوط به نخود بهاره است، زمان کشت این محصول 30-15 اسفند و زمان برداشت آن اواخر خرداد تا اواسط تیر میباشد از ارقامی که در این استان به عنوان رقم بهاره کشت میشود میتوان به ارقام محلی و به خصوص رقم بیونیج اشاره کرد [10]. 2-2- جایگاه تاریخی نخود حبوبات از قدیمیترین گیاهانی هستند که مورد کشت و کار انسان قرار گرفتهاند و تاریخ آنها به عنوان گیاه زراعی به زمانی برمیگردد که انسان از شکار و جمعآوری غذا، به تولید مواد غذایی روی
[یکشنبه 1398-07-21] [ 06:53:00 ب.ظ ]
لینک ثابت |