2-1-2- تعریف چارچوب معماری………………………………………………………………….. 15

2-1-3- انواع معماری سازمانی………………………………………………………………………. 15

2-1-4- محصولات معماری سازمانی……………………………………………………………… 17

2-2- تاریخچه‌ی معماری سازمانی…………………………………………………………………………. 17

2-3- ضرورت و نتایج معماری سازمانی…………………………………………………………………. 19

2-4- چارچوب‌‌های معماری سازمانی…………………………………………………………………….. 21

2-4-1- چارچوب زکمن………………………………………………………………………………… 21

2-4-2- چارچوب فدرال(FEAF)………………………………………………………………….

2-4-3- چارچوب سازمان خزانه داری(TEAF)……………………………………………

2-5- فرآیند معماری سازمانی…………………………………………………………………………… 27

2-6- متدولوژی‌‌های معماری سازمانی………………………………………………………………….. 32

2-6-1- تعریف متدولوژی………………………………………………………………………………. 32

2-6-2- متدولوژی EAP………………………………………………………………………………..

2-7- چالش‌‌های معماری سازمانی……………………………………………………………………. 34

2-8- معماری سازمانی چابک…………………………………………………………………………. 35

2-8-1- مفهوم چابکی……………………………………………………………………………………. 36

2-8-2- تعریف معماری سازمانی چابک………………………………………………………… 38

2-8-3- پیشینه معماری چابک……………………………………………………………………… 39

2-8-3-1- بیانیه‌ی چابک……………………………………………………………………… 41

2-8-4- ضرورت معماری چابک…………………………………………………………………….. 42

2-8-5- چارچوب معماری چابک…………………………………………………………………… 44

2-8-6- اهداف معماری سازمانی چابک………………………………………………………… 46

2-8-7- اصول حاکم بر معماری سازمانی چابک…………………………………………… 46

3- چارچوب توگف………………………………………………………………………………………….. 49

3-1- مقدمه‌ای بر توگف…………………………………………………………………………………………. 49

3-2- ساختار سند توگف………………………………………………………………………………………… 49

3-3- تعریف معماری در چارچوب توگف………………………………………………………………. 51

3-4- اجزای توگف……………………………………………………………………………………………. 52

3-5- ADM و مراحل آن……………………………………………………………………………………… 53

3-5-1- مرحله مقدماتی……………………………………………………………………………….. 56

3-5-2- مرحله‌ی A : چشم‌انداز معماری……………………………………………………… 58

 

3-5-3- مرحله‌ی B : معماری کسب‌و‌کار……………………………………………………… 61

3-5-4- مرحله‌ی C : معماری سیستم‌های اطلاعاتی…………………………………… 63

3-5-4-1- معماری داده……………………………………………………………………….. 64

3-5-4-2- معماری برنامه کاربردی……………………………………………………… 67

3-5-5- مرحله‌یD : معماری فناوری…………………………………………………………… 69

3-5-6- مرحله‌ی E : فرصت‌ها و راه‌حل‌ها…………………………………………………….71

3-5-7- مرحله‌ی F : برنامه‌ریزی گذار…………………………………………………………. 75

3-5-8- مرحله‌ی G : راهبری پیاده‌سازی…………………………………………………….. 78

3-5-9- مرحله‌ی H : مدیریت تغییرات معماری…………………………………………..80

3-5-10- مدیریت نیازمندی‌ها……………………………………………………………………… 82

3-6 – تعیین دامنه‌ی فعالیت معماری…………………………………………………………………… 84

3-8- تکنیک‌ها و اقلام قابل تحویل کلیدی چرخه‌ی ADM………………………………..

3-8-1- چارچوب معماری متناسب………………………………………………………………. 85

3-8-2- مدل سازمانی برای معماری سازمانی………………………………………………. 86

3-8-3- اصول معماری……………………………………………………………………………………. 87

3-8-4- قواعد کسب‌و‌کار، اهداف کسب‌و‌کار و پیشران‌های کسب وکار……….. 88

3-8-5- مخزن معماری…………………………………………………………………………………. 88

3-8-6- ابزارهای معماری………………………………………………………………………………. 89

3-8-7- درخواست برای کار معماری……………………………………………………………. 89

3-8-8- بیانیه کار معماری……………………………………………………………………………. 90

3-8-9- چشم‌انداز معماری……………………………………………………………………………. 91

3-8-10- مدیریت ذینفعان……………………………………………………………………………. 92

3-8-11- برنامه ارتباطات………………………………………………………………………………. 93

3-8-12- ارزیابی آمادگی تحول کسب‌و‌کار…………………………………………………… 94

3-8-13- ارزیابی توانمندی‌ها……………………………………………………………………….. 94

3-8-14- مدیریت ریسک……………………………………………………………………………… 96

3-8-15- سند تعریف معماری……………………………………………………………………… 97

3-8-16- توصیف نیازمندی‌های معماری……………………………………………………… 98

3-8-17- نقشه‌ی راه معماری……………………………………………………………………….. 99

3-8-18- سناریوهای کسب‌و‌کار……………………………………………………………………. 100

3-8-19- تحلیل شکاف…………………………………………………………………………………. 101

3-8-20- نقطه نظرات (Viewpoints) معماری………………………………………….. 101

3-8-21- نما‌های (Views) معماری…………………………………………………………….. 102

3-8-21-1- توسعه‌ی نما‌ها در چرخه ADM……………………………………………….

3-8-22- بخش‌های سازنده‌ی معماری…………………………………………………………. 103

3-8-23- بخش‌های سازنده‌ی راه‌حل……………………………………………………………. 103

3-8-24- برنامه‌ریزی مبتنی بر توانمندی‌ها………………………………………………….. 104

3-8-25- تکنیک‌های برنامه‌ریزی گذار…………………………………………………………. 105

3-8-26- برنامه پیاده‌سازی و گذار……………………………………………………………….. 106

3-8-27- معماری انتقال……………………………………………………………………………….. 107

3-8-28- مدل راهبری پیاده‌سازی……………………………………………………………….. 108

3-8-29- قراردادهای معماری………………………………………………………………………. 109

3-8-30- درخواست تغییر…………………………………………………………………………….. 111

3-8-31- ارزیابی تطابق………………………………………………………………………………… 112

3-8-32- ارزیابی تأثیر نیازمندی‌ها………………………………………………………………. 112

3-9- رهنمودهایی برای تطبیق دادن ADM برای سازمان………………………………….. 113

3-9-1- انجام تکرار برای ADM…………………………………………………………………..

3-9-2- اجرای ADM در سطوح مختلف سازمان……………………………………….. 114

3-10- چارچوب محتوای معماری………………………………………………………………….. 117

3-10-1- نمای کلی از چارچوب محتوای معماری………………………………………. 118

3-10-2- متا مدلِ محتوا………………………………………………………………………. 120

3-10-2-1- هسته و ضمائم…………………………………………………………………. 121

3-10-2-2- کاتالوگ‌ها، ماتریس‌ها و نمودارها…………………………………….. 121

3-10-3- مصنوعات معماری…………………………………………………………………………. 122

3-10-4- بخش‌های سازنده………………………………………………………………………….. 126

3-11- زنجیره‌ی سازمان………………………………………………………………………….. 128

3-11-1- نمای کلی از زنجیره‌ی سازمان………………………………………………………. 128

3-11-1-1- زنجیره‌ی سازمان و استفاده‌ی مجدد معماری…………………. 130

3-11-1-2- کاربرد زنجیره‌ی سازمان در چرخه ADM……………………….

3-11-2- بخش‌بندی معماری……………………………………………………………………. 131

3-11-3- مخزن معماری…………………………………………………………………………. 132

3-12- مدل‌های مرجع در چارچوب توگف…………………………………………………. 134

3-12-1- مدل مرجع فنی(TRM)……………………………………………………………

3-12-2- مدل مرجع یکپارچه زیرساخت اطلاعات شده(IIITRM)…………………….

3-13- چارچوب توانمندی معماری……………………………………………………………… 136

3-13-1- ایجاد یک توانمندی معماری…………………………………………………………. 137

3-13-2- حاکمیت معماری…………………………………………………………………………… 138

3-13-3- انجمن معماری………………………………………………………………………………. 138

3-13-4- انطباق معماری………………………………………………………………………………. 139

3-13-5- چارچوب مهارت‌های معماری………………………………………………………… 140

4 – مدیریت راهبردی سازمان و معماری سازمانی

4-1- مدیریت راهبردی…………………………………………………………………………….. 142

4-1-1- تعریف مدیریت راهبردی………………………………………………………………….. 142

4-1-2- تجزیه و تحلیل محیط داخلی و خارجی………………………………………….. 143

4-1-3- مقاصد راهبردی……………………………………………………………………………. 143

4-1-4- تدوین راهبرد کسب و کار………………………………………………………………… 143

4-1-5- پیاده سازی و کنترل راهبرد…………………………………………………………….. 144

4-1-6- تجدید ساختار راهبردی……………………………………………………………………. 144

4-2- فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی…………………………………………………………………. 145

4-3- برنامه‌ریزی راهبردی فناوری اطلاعات………………………………………………….. 146

4-4- همراستایی راهبردی……………………………………………………………………….. 147

4-5- ارتباط بین فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی و فرآیند معماری سازمانی……………. 149

5- مدلی جهت چابک سازی فرآیند معماری سازمانی

5-1- عوامل مؤثر در تحقق معماری چابک…………………………………………………. 153

5-1-1- بلوغ سازمانی……………………………………………………………………………….. 153

5-1-1-1- ساختار سازمانی……………………………………………………………………….. 154

5-1-1-2- فرآیندهای کاری          ……………………………………………………………… 156

5-1-1-3- منابع انسانی……………………………………………………………………………… 156

5-1-1-4- فرهنگ سازمانی……………………………………………………………………….. 158

5-1-1-5- مدیریت دانش و یادگیری سازمانی…………………………………………. 159

5-1-2- ماهیت کسب و کار از نظر میزان تلاطم و چابکی……………………………….. 161

5-1-3- جایگاه معماری سازمانی در برنامه راهبردی……………………………………….. 162

5-2- معرفی مدل پیشنهادی……………………………………………………………………….. 164

6- نتایج و پیشنهادت

6-1- جمع‌بندی………………………………………………………………………………………….. 173

6-2- نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………. 174

6-3- پیشنهادات………………………………………………………………………………….. 175

منابع…………………………………………………………………………………………………….. 176

چکیده به زبان انگلیسی………………………………………………………………………… 180

چکیده:

از زمان ظهور معماری سازمانی، چارچوب‌های متعددی برای معماری سازمانی معرفی شده است و هریک به نوعی به توصیف سازمان پرداخته‌اند. چارچوب‌های اولیه بدون توجه به نوع کسب‌وکار و ذینفعان آن و براساس دانش صریحی که از کسب‌وکار وجود داشت، بنا شده بودند و کمتر به آنچه در بستر سازمانی خاص در جریان بود و رویدادهای نوظهور و پیش‌بینی نشده، توجه داشتند. با گذر زمان، تغییرات فزاینده محیطی و ایجاد فضای رقابتی شدید برای سازمان، ادامه حیات سازمان، مستلزم یافتن راه‌حلی برای جلب رضایت ذینفعان آن می‌باشد. مفهوم چابکی با هدف مواجهه با شرایط نوظهور، متغیر و فاقد قطعیت از طریق ایجاد پویایی، انعطاف و تطبیق‌پذیری‌ مطرح شده است. هدف از این تحقیق ارائه مدلی برای چابک‌سازی فرآیند معماری سازمانی می‌باشد. در این راستا ابتدا معماری سازمانی، اهداف و اصول معماری چابک و سپس چارچوب توگف به عنوان محور تحقیق بررسی می‌شوند و سپس به فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی و ضرورت همراستایی راهبردی در سازمان می‌پردازیم و در نهایت براساس ویژگی‌های ذکر شده برای روش‌های چابک و همزمانی فرآیند معماری سازمانی و فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی در سازمان، مدلی برای چابک‌سازی فرآیند معماری سازمانی ارائه می‌کنیم.

1- مقدمه

1-1- معماری سازمانی و کلیات موضوع

در دنیای امروز که کسب‌وکارها به شدت متأثر از تحولات محیطی است و تغییر به عنوان یک پارامتر ثابت، همواره وجود دارد، آنچه یک سازمان یا کسب‌وکار را قادر به ادامه حیات اثربخش و کارآمد می‌سازد، توانایی آن سازمان در پاسخ بهنگام، مناسب به این تحولات و تغییرات است. از دغدغه‌های اصلی مدیران در این اوضاع متلاطم و پیچیده، چگونگی به حداقل رساندن اثر محرک‌های بیرونی بر سازمان متبوع خود و ارتقاء سهم بازار، رضایت مشتریان و در نهایت ربودن گوی رقابت از رقبا می‌باشد. صاحبان کسب‌وکار همواره به دنبال واکنشی مناسب به این محرک‌ها بوده‌اند و از جمله می‌توان به بازنگری در کسب‌وکار و اصلاح فرآیندهای کاری و همچنین استفاده از فناوری متناسب اشاره کرد.

با گذار از عصر تولید انبوه به عصر مدیریت اطلاعات و دانش، کلیه فرآیندها و فعالیت‌های سازمان‌ها تحت تأثیر تغییرات بنیادی قرار گرفته است. در این زمان، اطلاعات نه تنها یکی از منابع و دارایی‌های اصلی سازمان‌ها شناخته می‌شود، بلکه ابزاری برای مدیریت مؤثر سایر منابع و دارایی‌های سازمان نیز به شمار رفته و از اهمیت و ارزش ویژه‌ای در سازمان‌ها برخوردار شده است. از این رو، فناوری اطلاعات که شامل فناوری‌های به کارگرفته شده در تولید، پردازش، انتقال، به کارگیری و مدیریت اطلاعات است، فرصت‌های جدیدی برای بهبود بهره‌وری در اختیار سازمان‌ها گذارده است. با فرصت‌های بالقوه‌ای که فناوری اطلاعات برای دسترسی به بازارهای جهانی به وجود می‌آورد، بنگاه‌ها به طور فز اینده‌ای برای بهره گیری از این فرصت ها، تحریک می‌شوند[1].

در دهه‌های گذشته، غالب سازمانها، راهبرد بازسازی و مهندسی مجدد را در پاسخ به مسائل و تغییرات محیطی انتخاب می‌کردند اما اکنون، رویکردها و راه‌حل‌های گذشته، قابلیت و توانایی خود را برای مقابله با مسائل سازمانی و محیط بیرونی از دست داده و بهتر است با رویکردها و دیدگاه‌های جدیدی جایگزین شود. بهترین و نوترین راه بقا و موفقیت سازمان‌ها در این آشفته بازار، توجه و تمرکز آن‌ها بر «چابکی سازمانی» است. چابکی سازمانی، پاسخی است آگاهانه و جامع به نیازهای در حال تغییرِ مداوم در بازارهای رقابتی و کسب موفقیت از فرصت‌هایی که سازمان به دست می‌آورد[2].

بهره‌گیری از فناوری‌های نوین به ویژه فناوری اطلاعات جمله‌ی ابزارهایی بوده که در شکل‌های گوناگون خود مورد توجه مدیران سازمان‌ها بوده است. اما نکته‌ی حائز اهمیت، راهبری صحیح فناوری اطلاعات در جهت خلق ارزش در بخش‌های مختلف کسب‌وکار می‌باشد. بزرگترین چالش کسب‌وکارها در بهره‌برداری از خدمات فناوری اطلاعات، صرف کمترین هزینه ممکن و دریافت بهترین کیفیت می‌باشد.

مبحث معماری سازمانی از اواخر دهه 80 میلادی توسط زکمن با هدف ارائه یک ساختاری برای بهره‌گیری از فناوری اطلاعات در جهت دستیابی به اهداف کسب‌وکار، مطرح گردید و در ادامه برای اطمینان از ارزش آفرینی و مدیریت اثربخش فناوری اطلاعات در کسب‌وکار، چارچوب‌هایی نظیر Zackman، COBIT، FEAF، TOGAF ارائه گردید که هر کدام بر جنبه‌هایی خاص از این فناوری تأکید دارند. به عنوان مثال چنانچه به دنبال ارزیابی و کنترل توسعه فناوری اطلاعات و همخوانی و همــ‌راستایی اهـداف فنـــاوری اطلاعات با اهداف واقعی کــسب و کار باشیم، چارچوب COBIT با رویکردی فرآیندگرا و مجموعه‌ای اهداف کنترلی در حوزه ارزیابی فناوری اطلاعات تدوین شده است.

معماری سازمانی سابقه‌ای طولانی در مقابله با فنآوری‌های مختل کننده است. در واقع، یکی از مهارت‌های اصلی معمار، تشخیص فناوری‌های نوظهوری است که احتمالاً منافعی برای کسب‌وکار به دنبال دارند و آن فناوری‌ها را با آغوش باز می‌پذیرد. همچنین معماران سازمانی درک می‌کنند که چگونه وقایع کسب‌وکار، نظیر ادغام، اکتساب و سلب می‌توانند منجر به توسعه معماری جدید شوند. با این حال و اگرچه کمتر شناخته شده است، اهمیت استفاده از معماری سازمانی به طور کلی به عنوان ابزاری برای مقابله با خطرات زمینه کسب‌وکار است[26].

از جمله ویژگی‌هایی که امروزه در تدوین برنامه راهبردی برای کسب‌وکار باید مورد توجه قرار گیرد، داشتن قابلیت تطابق، انعطاف‌پذیری و واکنش مناسب سازمان در برابر تغییرات پیش بینی نشده و ناخواسته است. این همان چیزی است که از آن به عنوان چابکی از آن یاد می‌شود. در حوزه فناوری اطلاعات اصطلاح چابکی ابتدا در مورد نرم‌افزار مطرح گردیده و مجموعه‌ای از اصول نظیر سادگی، پویایی، تکامل تدریجی، تأکید بر خلاقیت، نتیجه گرایی برای آن معرفی شده است و سپس به مباحث معماری سازمانی توسعه یافت.

معماری سازمانی چابک متأثر از اصول تعریف شده برای توسعه نرم‌افزارهای چابک و مدیریت چابک می‌باشد. با این تفاوت که معماری سازمانی چابک دارای خصوصیات خاص خود می‌باشد و این به تفاوت مهندسی و مدیریت با معماری برمی‌گردد. در معماری علاوه بر اصول مهندسی بر هنر نیز تأکید بسیاری وجود دارد. همچنین در معماری علاوه برجنبه‌های ساختاری برجنبه‌های رفتاری هم تأکید وجود دارد[3].

در این تحقیق با توجه به تعاریف و اصول ارائه شده برای معماری چابک و ویژگی‌های چارچوب توگف و همچنین بهره‌گیری از فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی در سازمان، تلاش می‌کنیم مدلی برای تحقق چابکی در فرآیند معماری سازمانی ارائه کنیم.

2-1- طرح مسئله و اهمیت تحقیق

چارچوب‌های ارائه شده برای معماری سازمانی علیرغم اینکه به عنوان یک نقشه راه فناوری اطلاعات برای کسب‌وکار بسیار راهگشا می‌باشند، اما پرسش‌هایی قابل تأمل را در ذهن مدیران و صاحبان کسب‌وکار ایجاد می‌شود. سئوالاتی نظیر : چه شرایطی برای عملیاتی کردن آنها لازم است؟ آیا تمامی نیازهای کسب‌وکار را در حوزه فناوری اطلاعات پوشش می‌دهند؟ آیا به طور کامل به نیازمندی‌های ذینفعان سازمان رسیدگی می‌کنن؟ آیا نسبت به سرمایه‌ای که از کسب‌وکار مصرف می‌شود، ارزش خلق می‌کنند؟ چقدر در مقابل تغییرات ناخواسته انعطاف پذیرند؟ و شاید ده‌ها سئوال و دغدغه از این شکل.

در شرایط عادی و ایده آل فعالیت یک کسب‌وکار شاید معماری اطلاعات سازمانی خیلی موضوعی چالش برانگیز نباشد اما مشکل از آنجا شروع می‌شود که امروزه بسیاری از تغییر و تحولات اثرگذار بر کسب‌وکارها را شاهد هستیم که خارج از اراده آنها بوده و حتی بر کسب‌وکار تحمیل می‌شود و می‌تواند معماری سازمانی را منجر به شکست کند. این عوامل ناخواسته و خارج از پیش بینی نیازمند مدیریتی جامع در تمامی جوانب است تا موفقیت و ادامه حیات کسب‌وکار تضمین شود. در این اوضاع و احوال است که که با اصطلاحاتی نظیر میزان انعطاف پذیری، پویایی، تطبیق پذیری، ثبات و پایداری در مقوله معماری سازمان مواجه می‌شویم. ویژگی‌های ذکر شده امروزه با عنوان چابکی به آن پرداخته می‌شود. اما اینکه در عمل چگونه این چابکی قابل تحقق است نیازمند تحقق چابکی در تمامی زمینه‌های مرتبط با موضوع معماری سازمانی است.

درک اهمیت و ضرورت چابک‌سازی معماری سازمانی با در نظرگرفتن شرایط محیطی حاکم بر کسب‌وکارها، چندان دشوار نمی‌باشد. مسائلی چون بروز تغییرات پیش بینی نشده و ایجاد تلاطم در سازمان، روش‌های سنتی معماری سازمانی را دچار مشکلات متعددی می‌کند و سبب شکست معماری سازمانی و از دست رفتن سرمایه‌های هنگفتی در سازمان می‌شود. از سویی دیگر تغییر الگوها و مدل‌های کسب‌وکار، بر اثر تحولات سریع فناوری و بویژه فناوری اطلاعات، فضایی رقابتی بوجود آورده که غفلت از آن می‌تواند منجر به خطر افتادن حیات سازمان گردد و اینجاست که پایداری، قابلیت تطابق و انعطاف پذیری کسب‌وکار امری حیاتی خواهد بود.

به دلیل عدم آگاهی از فرصت هایی که معماری سازمانی می‌تواند برای سازمان فراهم آورد، در بسیاری از سازمان ها موضوع معماری سازمانی جایگاهی ندارد و یا به عنوان موضوعی فاقد اولویت بالا به آن نگاه می‌شود. از موضوعاتی که به عنوان دغدغه و نگرانی بزرگ برای صاحبان کسب‌وکار مطرح است، موضوع همراستایی کسب‌وکار و فناوری اطلاعات است. معماری سازمانی یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین راهکارهای سازمانی برای همراستایی راهبردی فناوری اطلاعات با کسب و کار سازمان و ابزار قدرتمندی برای ساماندهی به سیستم‌های اطلاعاتی پیچیده می‌باشد[4]. بدیهی است که به هراندازه که معماری سازمانی چابک تر باشد بتواند در شرایط پیچیده و ناپایدار پاسخگوی نیازهای ذینفعان کسب‌وکار باشد، بدون شک اهداف کسب‌وکار بهتر محقق خواهد شد و این به معنای تحقق همراستایی می‌باشد.

در عصر چابکی دیگر نمی توان همه چیز را ازقبل پیش بینی و برنامه‌ریزی کرد، لذا استفاده از روش‌های کلاسیک معماری سازمانی نتیجه بخش نخواهد بود. با توجه به گسترش تغییرات و تلاطم دیگر نمی‌توان وضعیت موجود و وضعیت مطلوب را به شکل ایستا تعریف نموده و سپس برای حرکت از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب برنامه‌ریزی نمود. روش‌های کلاسیک معماری سازمانی به دلیل داشتن برخی از ویژگی ها در محیط‌های پرتلاطم دچار مشکلاتی هستند. برخی از این ویژگی ها عبارتند از [5]:

سخت بودن تولید محصولات و فرآورده‌های معماری سازمانی
تولید حجم عظیمی از مستندات
وجود افراد تطبیق ناپذیر در تیم معماری سازمانی و سایر تیم ها
اصرار بیش از حد داشتن به مسائل تکنیکی به جای همکاری و کارتیمی

در یک ژنراتور سنکرون یک جریان dc به سیم‌پیچ رتور اعمال می‌گردد تا یک میدان مغناطیسی رتور تولید شود سپس روتور مربوط به ژنراتور به وسیله یک محرک اصلی چرخانده می‌شود، تا یک میدان مغناطیسی دوار در ماشین به وجود آید. این میدان مغناطیسی یک ولتاژ سه فاز را در سیم پیچ‌های استاتور ژنراتور القاء می‌نماید. در رتور باید جریان ثابتی اعمال شود. چون رتور می‌چرخد نیاز به آرایش خاصی برای رساندن توان DC به سیم پیچ‌های میدانش دارد. برای انجام این کار 2 روش موجود است:
1- از یک منبع بیرونی به رتور با رینگ‌های لغزان و جاروبک .
2- فراهم نمودن توان DCاز یک منبع توان DC، که مستقیماً روی شفت ژنراتورسنکرون نصب می‌شود.
یک سیستم تحریک استاتیک به لحظ عملکرد شبیه تنظیم‌کننده اتوماتیک ولتاژ میدان رفتار می‌کند بطوریکه اگر ولتاژ ژنراتور کاهش داشته باشد جریان میدان را افزایش می‌‌دهد و بر عکس اگر ولتاژ ژنراتور افزایش داشته باشد جریان میدان را کاهش می‌دهد. در واقع سیستم تحریک استاتیک توان میدان اصلی ژنراتور تأمین می‌‌کند در حالیکه تنظیم کننده ولتاژ، توان میدان تحریک کننده را برآورده می‌سازد. در سیستم تحریک استاتیک 3 مؤلفه اصلی وجود دارند: قسمت کنترل، پل یکسوساز و ترانسفورماتور قدرت که در ترکیب باهم میدان ژنراتور را برای دستیابی به ولتاژ خروجی مناسب، کنترل می‌‌کنند.
جریان DC تزریق شده به سیم‌پیچ تحریک باید کیفیت بسیار بالایی داشته باشد در غیر این صورت اثرات هارمونیک‌های ورودی به سیم‌پیچ تحریک در شفت ژنراتور سنکرون نیز قابل مشاهده است. این عمل علاوه بر کاهش کیفیت توان تزریقی به شبکه باعث افزایش تلفات در سیستم و در نتیجه افزایش هزینه‌های بهره‌برداری می‌شود.
در این پایان نامه می‌خواهیم بعد از ترانسفورماتور قدرت و پل یکسوساز با استفاده از یک مبدل باک(Buck converter) کنترل شده با مد لغزشی برای کاهش هارمونیک‌های ورودی به سیم‌پیچ تحریک کاربرد دارد، استفاده کنیم.
روش کنترل مد لغزشی یکی از مهمترین روشهای کنترل غیرخطی می‌باشد که از مشخصه‌های بارز آن عدم حساسیت به تغییر پارامترها و دفع کامل اغتشاش و مقابله با عدم قطعیت است. این کنترل‌کننده ابتدا سیستم را از حالت اولیه با استفاده از قانون رسیدن به سطح تعریف شده لغزش که از پایداری مجانبی لیاپانوف برخوردار است، رسانده و سپس با استفاده از قانون لغزشی آن را به حالت تعادل می‌رساند.
مطالعات نشان می‌دهد ریپل ولتاژ DC ورودی به سیم‌پیچ تحریک می‌تواند اثرات نامطلوبی بر خروجی و شفت ژنراتور سنکرون برجای گذارد. از طرفی روش‌های کنترل غیرخطی مثل روش کنترل لغزشی توانایی بالایی در تثبت و تنظیم ولتاژهای خروجی مبدل‌های DC/DC دارند ولی با این وجود باز هم ولتاژ خروجی دارای اعوجاجاتی است. فرضیه تحقیق این است با استفاده از مد لغزشی در مبدل باک، هارمونیک‌های ولتاژ خروجی مبدل را به حداقل برسانیم. در انتها با استفاده از نرم‌افزار قدرتمند MATLAB/ SIMULINK کار شبیه‌سازی کل و قسمت مربوط به فیلترینگ صورت خواهد گرفت.
1-2- پیشینه و سوابق:
وظیفه اصلی سیستم تحریک تأمین جریان تحریک ماشین سنکرون است به علاوه با کنترل ولتاژ تحریک وظیفه کنترل و حفاظت یک سیستم قدرت را بر عهده دارد.]1[ برای تحریک ماشین‌های سنکرون روش‌های مختلفی وجود دارد، این روش‌ها با پیشرفت تکنولوژی و گذشت زمان یکی پس از دیگری ابداع شده و برخی از این روش‌ها دارای معایبی بوده که باعث شده است به

 

فکر تغییر سیستم و اصلاح وارتقاء آن‌ها بیفتیم]2[ سیستم تحریک با تغییر جریان dc سیم‌پیچ تحریک واقع بر روی رتور نیروی محرکه تولید شده ژنراتور را کنترل می‌کند تغییر بار نیروی محرکه ژنراتور نه تنها ولتاژ خرجی تنظیم می‌شود بلکه ضریب قدرت و دامنه جریان نیز کنترل می‌شود. مرجع]3[ درمورد انواع روش‌های تحریک من جمله روش تحریک استاتیک که در این مقاله مورد بررسی قرار خواهد گرفت صحبت شده است. در طراحی صورت گرفته در این پایان نامه می‌خواهیم از یک مبدل DC/DC باک برای تغذیه سیم‌پیچ تحریک استفاده کنیم. مبدلDC/D ‏ مبدلی است که جریان DC hc یک منبع را به سطح ولتاژی دیگر تبدیل می‌کند و ولتاژ خروجی می‌تواند از ولتاژ ورودی بیشتر یا کمتر باشد. مبدل باک (Buck converter) نوعی مبدل DC-DC کاهنده است. روش کنترلی مورد استفاده در این پایان‌نامه برای مبدل باک روش کنترل لغزشی می‌باشد.
در مرجع ]4[ از روش کنترل PID استفاده شده که سیستم در این حالت دارای سرعت پاسخ بالا هستند و می‌توانند اضافه جهش را نیز کاهش دهند. اما بعد از معرفی کنترل لغزشی در سال 1977 توسط یوتکین، استفاده از این نوع کنترلرها به خاطر خصوصیات زیادی که داشتن در الکترونیک قدرت روز به روز بیشتر می‌شد به طوری که در سال 1991 برای اولین‌بار از این نوع کنترلرها در مبدل‌های باک (Buck converter) توسط اسلوتین استفاده شد. ]5[
اما یکی از کارهای مهمی که می‌خواهیم در این پایان‌نامه انجام دهیم، استفاده از فیلترهای حذف هارمونیک در مبدل باک کنترل شده با مد لغزشی است تا بتوانیم حداکثر کاهش هارمونیک را داشته باشیم. در مرجع ]6[ از یک فیلتر RL بدون مبدل DC/DC برای کاهش هارمونیک‌های ورودی به سیم‌پیچ تحریک استفاده شده است.
در مراجع]7[ و ]8[ یک طراحی ساده برای استفاده از الکترونیک قدرت برای سیستم‌های تحریک مورد بررسی قرار گرفت که این طرح به خاطر هارمونی بودن ولتاژ ورودی به سیم‌پیچ تحریک منطقی به نظر نمی‌رسد. در مرجع ]9[ برای مبدل از یک کنترلر PI استفاده شده است ولی باز هم هارمونیک‌هایی در سیستم وجود دارند. در مراجع ]10[ و ]11[ از مبدل‌های Buck-Boost در سیستم تحریک استفاده شده است که همه این طرح‌ها بدون استفاده از فیلتر بوده و به طبع ولتاژ خروجی THD بالای دارد. ما در این پایان‌نامه علاوه بر استفاده از مبدل باک کنترل شده با مد لغزشی، با استفاده از فیلتری‌های حذف هارمونیک ولتاژ با هارمونیک بسیار کم را به سیم پیچ تحریک تزریق می‌کنیم.
1-3- مروری بر گذشته کنترل سیستم تحریک استاتیک ژنراتور سنکرون:
جهت تحریک ماشین‌های سنکرون روش‌های مختلفی وجود دارد این روش‌‌ها با پیشرفت تکنولوژی و گذشت زمان یکی پس از دیگری ابداع شده است.برخی از این روش‌ها دارای معایبی بوده که باعث شده به فکر تغیر و اصلاح آنها بیفتیم]2[تا بتوانیم بازده را بالاتر برده و هارمونیک‌ها را کمتر کرده و THD ولتاژ خروجی را کمتر کنیم.
1-3-1- کنترل اتوماتیک سیستم تحریک:]3[
در این سیستم در تحریک استاتیک ژنراتور سنکرون از کنترل اتوماتیک استفاده شده است بدین صورت که ولتاژ ترمینال بدون تحریک اپراتوری در محدوده عملیاتی کنترل ماشین سنکرون قرار دارد.
تنظیم ولتاژ تحت کنترل خودکار ممکن است با تحریک جریان بار اکتیو ویا راکتیو و یا توسط عناصر مختلف کنترل اصلاح شده باشد ویا ممکن است با محدودیت‌های مختلف تحریک در سیستم تحریک وجود داشته باشد.
1-3-1-1- مجموعه تشکیل دهنده کنترل ولتاژ:
به مجموعه‌ای اتلاق می‌گردد که در میزان ولتاژ اسمی کنترل شده در سیستم تحریک ماشین سنکرون دخالت دارد به این صورت که میزان ولتاژ ثابت است یا به تدریج با تغیر بار تغیرات انجام می‌گیرد.
1-3-1-2- تنظیم کننده(رگولاتور) ماشین های سنکرون:
در یک رگولاتور(تنطیم‌کننده) از یک جفت فیدبک و فوروارد استفاده شده است که ورودی و خروجی سیستم تحریک ماشین‌های سنکرون را کنترل کرده و به این صورت ورودی‌های تحریک را با متغیرهای خروجی تنظیم کند.
1-3-1-3- عناصر و اجزای کنترل اتوماتیک سیستم:
در شکل (1-1)که برای درک بهتر کنترل سیستم تحریک بیان شده است یک بلوک دیاگرام عمومی است جهت معرفی کنترل سیستم تحریک و عناصر محافظ آن معرفی می‌گردد:
نمادهای شکل بالا بطور مستقیم بر گرفته از جدول زیر است:
جدول (1-1) فهرست علایم و اختصارات شکل (1-1) ]3[
نتیجه نهایی که در این روش مشاهده شده است این است که سیستم تحریک با تغیر جریان dc سیم‌پیچ واقع بر روی رتور نیروی محرکه تولید شده ژنراتور را کنترل می‌کند با تغیر بار نیروی محرکه ژنراتور نه تنها خروجی تنظیم می شود بلکه ضریب قدرت دامنه جریان کنترل می‌شود.
1-3-2- استفاده از سلف دوگانه یا دو تغذیه (dual self) در سیستم تحریک استاتیک: ]1[
در این سیستم علاوه بر کنترل ولتاژ تحریک ژنراتور سنکرون وظیفه کنترل و حفاظت سیستم قدرت را نیز بر عهده دارد]1[.که می‌توان گفت از نظر کنترلی در نظارت از کیفیت پایینی برخوردار می‌باشد.
1-3-3- کنترل PID سیستم تحریک استاتیک:]4[
در این روش زمان واقعی سرعت موتور DC و کنترل موقعیت کارکرد آن با استفاده از هزینه کمتر را مورد بررسی قرار می‌دهد. در این روش از یک کمیت پردازش شده استفاده شده است که توسط نرم‌افزار متلب برای تولید مجموعه‌ای از عوامل مربوط به کنترل مورد نظر طراحی شده است.
در شکل (1-2) بلوک دیاگرام سیستم را تحت نظر قرار می‌دهیم.
شکل(1-2) بلوک دیاگرام سیستم کنترل دیجیتال]4[
در شکل (1-2) (r(t ورودی(نقطه آغاز) و c(t) خروجی و( D(z کنترل کننده دیجیتال و (G(s تابع انتقال و H(s) سنسور تابع انتقال فرم کنترل PID می‌باشد.
بر روی این سیستم تحریک آزمایشاتی نیز صورت گرفت که در این آزمایشات هم کنترل سرعت و هم کنترل موقعیت مورد بررسی قرار گرفت در نتایج حاصله از این آزمایش سرعت پاسخ بالا بوده و اضافه جهش نیز کاهش یافته است. ]4[
1-3-4- استفاده از فیلتر RL در سیستم تحریک استاتیک:]7[
در این مقاله از یک فیلترRL در ماشین‌هایAC استفاده شده است. استفاده از این فیلتر هارمونیک‌های تولید شده توسط یکسوکننده‌ها و هارمونیک‌های گشتاور فاصله هوایی سیستم تحریک را کاهش می‌دهد.]7[
در این سیستم جریان بالاتر از فرکانس خاص به نام فرکانس قطع از ژنراتور اصلی عبور کرده از طریق عبور از مقاومت موازی به ژنراتور اصلی راه پیدا می‌کند.]7[
در این مقاله دو راه حل را مورد آزمایش قرار داده است:
راه حل اول شبیه‌سازی سیستم تحریک سه فاز به سیستم تحریک شش فاز با استفاده از دوازده پالسه پل اصلاح و در روش دوم شبیه‌سازی سیستم تحریک با فیلتر RL ]7[
پس از انجام شبیه سازی و مقایسه FFT فرکانس رویت شده پس از اعمال فیلتر RL منظم تر شده و کاهش یافته ولی در حد مطلوب نبوده به این صورت که در مقایسه بین تجزیه تحلیل گشتاور فاصله هوایی با استفاده از فیلتر و سیستم تحریک فیلتر شده دیده می‌شود هارمونیک‌ها به اندازه کافی از بین نرفته است.
بنابراین این طرح به خاطر هارمونی بودن ولتاژ ورودی به سیم‌پیچ تحریک منطقی به نظر نمی‌رسد.
1-3-5- استفاده از مبدل باک-بوست جهت کنترل سیستم تحریک استاتیک:]11[
در این روش جهت کنترل سیستم تحریک استاتیک از یک مبدل باک – بوست به استفاده شده است.
در شکل (1-3) نمایی از یک سیستم کلاسیک تحریک را نشان می‌دهد:
شکل (1-3) دیاگرام شماتیک سیستم تحریک استاتیک]11[
این سیستم تحریک شامل یک ژنراتور سنکرون و کنترلر و مبدل می‌باشد در این سیستم تحریک قدرت از طریق یک ترانسفورماتور به ترمینال ژنراتور عرضه می‌گردد.]11[
از ویژگی‌های این سیستم داشتن ثابت زمانی بسیار کوچک و ارزان بودن و نگهداری ساده می‌باشد.
ماکزیمم ولتاژ خروجی سیستم تحریک وابسته به ولتاژ ورودی AC می باشد بنابراین در هنگام بروز خطای سیستم ولتاژ کاهش می‌یابد که این عامل باعث می‌شود سیستم تحریک به ماکزیمم ولتاژ دستیابی نداشته باشد.
شکل (1-4) سیستم تحریک را با مبدل باک – بوست به نشان داده می‌شود.
شکل(1-4) سیستم تحریک استاتیک ژنراتور سنکرون به همراه مبدل باک –بوست]11[
در سیستم تحریک شکل (1-4) به دلیل اینکه ولتاژ ورودی سیستم تحریک را افزایش دهیم از یک مبدل باک – بوست استفاده کردیم عملکرد مبدل بوست جهت افزایش ولتاژ ورودی به سیستم تحریک موثر می‌باشد]11[

استفاده از ژئوسنتتیک­ها برای بهبود عملکرد پی­های سطحی در دو دهه اخیر بوسیله مهندسین مطالعه شده است. درمواردی که خاک­های حاشیه­ای ضعیف است تسلیح خاک بوسیله ژئوسنتتیک­ها یک راه­حل موثر اثبات شده است و در برخی موارد ژئوسنتتیک­ها امکان ساخت پی سطحی بجای پی­های عمیق گرانتر را فراهم می­آورد. در میان ژئوسنتتیک­های موجود در بازار ژئوگرید، ژئوتکستایل و ژئوسل بیشترین استفاده در تسلیح خاک را دارا می­باشند. تاثیرات سودمند ژئوسنتتیک­ها وابستگی بسیاری به شکل استفاده از آن­ها در تسلیح خاک دارد و در اشکال مختلف بکارگیری، ­مقادیر متفاوتی از افزایش مقاومت خاک را ارائه می­دهند. این تفاوت در بهبود مقاومت، در نتیجه مکانیزم­های متفاوت شکست در خاک مسلح شده با اشکال گوناگون صورت می­گیرد. در این تحقیق به کمک روش عددی به مطالعه رفتار پی­های مستقر بر بستر ماسه­ای تقویت شده با ژئوسل با استفاده از نتایج مطالعات آزمایشگاهی می­پردازیم.
1-3- اهداف تحقیق:
با توجه به پیشرفت روزافزون فناوری­ و بکارگیری مصالح نوین به منظور بهسازی و افزایش ظرفیت باربری خاک و کاهش نشست آن، ژئوسل­ها به عنوان نمونه­ای مناسب از مصالح مذکور مورد توجه می­باشند. با عنایت به نتایج مطالعات آزمایشگاهی در زمینه بررسی رفتار نمونه­های مسلح شده با المان­های ژئوسل، در این تحقیق مدل­سازی عددی این نمونه­ها مورد بررسی قرار گرفته است تا در پایان تحلیل دقیقی از کاربرد و

 

تاثیر استفاده از ژئوسل­ها در افزایش ظرفیت باربری و کاهش نشست­ پی­ها بدست آوریم و همچنین به مدل­سازی عددی دقیقتر و نزدیکتر به واقعیت به کمک نرم­افزار  ABAQUS 6.11(2011) دست یابیم. امید است این تحقیق ­بتواند بسیار راهگشا باشد.
 
1-4- روش تحقیق:
روش تحقیق به ­صورت مدل­سازی عددی اجزاء محدود می­باشد. بدین ترتیب که به کمک نرم­افزار ABAQUS 6.11(2011) به تحلیل و مدل­سازی عددی پی­های دایره­ای مستقر بر بستر ماسه­ای در حالات تقویت شده با المان ژئوسل و بدون تقویت ژئوسلی پرداخته و سپس به منظور مقایسه نتایج پی دایره­ای و مربعی در شرایط یکسان و انتخاب بهترین شکل پی و بهترین نحوه تقویت با    المان­های ژئوسل، تحلیل و مدل­سازی عددی پی مربعی مستقر بر بستر ماسه­ای در شرایط مشابه با پی   دایره­ای انجام گرفته است.
فرضیات این تحلیل عبارتند از :

به­جای وارد کردن نیروی جک در سطحی به اندازه مساحت پیستون جک، این نیرو به صورت یک بار نقطه­ای در وسط صفحه بارگذاری وارد شده است.
خاک زیر صفحه بارگذاری نسبت به آن حرکتی نداشته و در طی بارگذاری کاملاً به آن چسبیده است. همچنین دو لایه خاک رس و ماسه در سطح تماس بینشان نسبت به یکدیگر حرکتی ندارند.
اثر غیر­خطی شدن­های مصالح در محاسبات در نظر گرفته شده است. در مطالعات عددی این تحقیق به دلیل سه بعدی بودن نمونه­­ها و وجود تنش­های اصلی در امتداد محورهای اصلی و همچنین با توجه به 

یکی از عواملی که موجب می شود ارتباطات مؤثر به خوبی برقرار نشود، عدم آگاهی منبع یا فرستنده از تأثیر پیام های مبادله شده میان خود و گیرنده در فرایند ارتباطات است. بازخورد، اطلاعاتی را در رابطه با موفقیت در اجرای اهداف در اختیار منبع قرار می دهد و با انجام این کار در واقع بر پیام های آینده ای که فرستنده به رمز در می آورد اعمال کنترل می کند (یوسفی، 1374).

شیرازی (1373) دو فایده اصلی برای بازخورد به شرح زیر قائل است :

راهنما یا معیار تعیین میزان موفقیت فرایند ارتباطات است.
اساس تصحیح یا تعبیر پیامها یا ارتباطات در آینده است.
بعلاوه، باز خورد فرایند ارتباطات را دو طرفه کرده و تداوم می بخشد و این موجب درک بیشتر بین فرستنده و گیرنده می شود.

تریسی 2، دوسین 3و رابینسون 4 (1998) در اهمیت مهارت بازخورد می گویند: «مدیر در ارائه بازخورد به کارکنان موجب تحکیم و تقویت ارتباطات شده و در بهبود تعاملات، انگیزه و تعهد سازمانی مؤثر است.

رابینز (1378)، نیز معتقد است که ارائه بازخورد مؤثر، موجب اثر بخشی شبکه ارتباطی شده و پدیده عدم اطمینان و ابهام، تضعیف شده و در نتیجه عملکرد اعضای سازمان و رضایت شغلی آنان افزایش می یابد.

 

ج) مهارت شنود مؤثر5

خداوند دز قرآن کریم می فرماید: «فَبشرْ عِبادی الّذینَ یَستمَعِون القَولَ یَنتبعونَ احسنَه اُولئک الّذینَ هَدیُم و اولئِکَ هُمُ الابنااب» «پس بشارت باد بر بندگانی که سخن ها بشنوند و از نیکوترین آنها پیروی کنند. آنها هستند که خدا آنـها را به لطف خـاص خود هـدایت فرموده و آنان به حقیقت خردمندان عالمند» (سوره زمر، آیه 18)

خوب گوش دادن، کلید ادراک فهم و تعقل ما بوده و در فرایندهای ادراکی، آموزش و یادگیری انسان تأثیر مستقیم و تعیین کننده دارد. علاوه بر این تأثیرگذاری یکی از ابزارهای اساسی برای تکامل انسان و کسب ارزش های معنوی است. در اهمیت هنر خوب گوش دادن، یعنی استفاده درست، مناسب و به جا از این استعداد خدادادی همین کافی است که کلام معجزه جاودانی ما (قرآن مـجید) گوش دادن خـوب را یکی از مهم ترین راه های دریافت حق تعقل و رستگاری اعلام کرده و بسته شدن و کور شدن دل ها و توقف شناخت را منوط به گوش ندادن به حرف دانسته و همواره خوب گوش دادن را مقدمه بصیرت و بینایی و باز شدن چشم دل ذکر می کند (میرزایی اهرنجاتی، 1373).

مهم ترین مهارت در پرداختن به مسائل روانی تعارض، خوب گوش دادن به حرف های دیگران است. گوش فرا دادن یک مهارت حیاتی است که در هنگام بروز تعارض، افراد کمی آن را به کار می گیرند. در هنگام بروز تعارض افراد کمتر به حرف یکدیگر گوش می دهند. به خاطر بسپارید که شما می توانید گوش فرا دهید و افراد را درک کنید بدون اینکه موافق آنها باشید، برای فهمیدن حتماً باید در ابتدا گوش کنید (تقی زاده، 1381).

دانلود پایان نامه : شناخت مفهوم فرکانس و کاربردهای آن
دانلود متن کامل پایان نامه شناخت مفهوم فرکانس و کاربردهای آن
 

 
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
چکیده:
تعریف عمومی فرکانس تعداد تکرار یک کار تکراری در واحد زمان است. فرکانش در تکنولوژی های مختلف دارای مفاهیم مختلف می باشد. کاربرد فرکانس بیشتر درحوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات مطرح می شود. تغییرات فرکانس در امواج رادیویی باعث تنوع  کاربری ان در تکنولوژی های مختلف مانند بلوتوث و وایرلس و وای فای و … شده است. فرکانس در رم ها روی سرعت انتقال داده ها و پهنای باند تاثیر دارد. در نتیجه هرقدر فرکانس بالاتر باشد سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات روی رم و سرعت کپی انها بیشتر است. فرکانس پردازنده تقریبا تعداد محاسبات توسط پردازنده در هر ثانیه اجراست. هرچقد فرکانس پردازنده بیشتر باشد قدرت پردازش ان بیشتر است.کاربرد فرکانس در شبکه های بیسیم و وایرلس دارای استاندارد تعریف شده می باشد.
 
مقدمه
طیف فرکانس یکی از منابع خدادی محدود است به دلیل کاربرد در برقراری ارتباطات رادیویی دارای ارزش اجتماعی ، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بوده و تنها منبعی است که بکار گرفته می شود ولی مصرف نمی شود.
امروزه با رشد روز افزون سامانه ها ساکنان این کره خاکی به گونه ای به یکدیگر

 

نزدیک شده اند که در عرض کسری از ثانیه دور دست ترین نقاط ان در معرض دیدگان جهانی قرار می گیرد.
امروزه استفاده از امواج رادیویی در انواع شبکه های مخابراتی عمومی و اختصاصی اجتناب ناپذیر بوده و حتی استفاده از انرژی این امواج در امور صنعتی ،پزشکی و خانگی امری عادی است.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
تعداد صفحه : 81
قیمت : 14700تومان

 

 

بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.