1-1-1-3-3-4شرکت نسبی …………………………….18 1-1-1-3-3-5شرکت مختلط غیر سهامی ……………………21 1-1-1-3-3-6شركت مختلط سهامی………………………..26 1-1-1-3-3-7 شركت تعاونی …………………………..29 1-1-1-3-3-7-1 انواع شركت تعاونی ……………………31 شركت تعاونی تولید وتوزیع …………..31 شركت تعاونی عام وخاص……………….32 شركت تعاونی چند منظوره وتعاونی بزرگ….32 فصل دوم : ماهیت حقوقی سهام شركتهای تعاونی 2-1تعریف سهم……………………………………..35 2-1-1تعریف سهم از نظر لغوی………………………..35 2-1-2تعریف سهم از نظر اصطلاحی………………………35 2-1-3-1انواع سهام شركت تعاونی……………………..36 2-2-1ماهیت حقوقی سهام شركتهای تعاونی……………….37 2-2-1-1ماهیت حقوقی سهام ازدیدگاه مقررات موضوعه…….38 2-2-1-2 ماهیت حقوقی سهام از دیدگاه حقوقدانها ……….38 2-2-1-2-1نظریه مال نبودن سهام……………………..38 2-2-1-2-2 نظریه مال بودن سهام……………………..40 2-2-1-2-3 نظریه مال مادی بودن سهام بی نام ومال غیر مادی بودن سهام بانام………………………………….40 2-2-1-2-4 نظریه منقول بودن یا نبودن سهام……………41 2-2-1-2-5 مال غیر مادی بودن سهام با نام ودارابودن طبیعت مختلط (مادی وغیر مادی ) سهام بی نام ……………….44 2-2-1-2-6 نظریه مورد اختیار……………………… 45 فصل سوم : انتقال سهام شركتهای تعاونی 3-1-1 انواع انتقال سهام شركتهای تعاونی …………….51 3-1-1-1 انتقال ارادی (اختیاری) سهام ……………….51 3-1-1-1-1انتقال اختیاری سهام به عضو………………..51 3-1-1-1-2 انتقال ارادی سهام به غیر عضو ……………52 3-1-1-2-1انتقا ل قهری سهام شرکت تعاونی …………….52 3-1-1-2-2 انتقال قهری به عضو شرکت تعاونی …………..52 3-1-1-2-3 انتقال قهری سهام به غیر عضو …………….53 3-1-1-3ورود به عضویت از طریق وراثت ………………..53 3-1-1-4 تعریف عضو ……………………………….55 3- 1-1- 5خروج از عضویت ………………………….55 3-1-1-6 اخراج عضو……………………………….57 3-1-1-6-1مرجع تصمیم گیری اخراج عضو ………………..59 3-1-1-6-2اخراج عضو به علت ترک عضویت………………..59 3-1-1-7مرجع قبولی عضو ……………………………60 3-1-1-8 تکالیف و مسئولیت مالی عضو …………………60 3-1-1-8-1 تکالیف عضو …………………………….60 3-1-1-8-2مسئولیت مالی عضو ………………………..62 3-2آثار انتقال سهام شرکتهای تعاونی…………………62 3-2-1آثار انتقال سهام نسبت به انتقال دهنده …………63 3-2-2آثار انتقال سهام نسبت به انتقال گیرنده ………..65 3-2-3آثارانتقال سهام در مورد شرکت و اشخاص ثالث………66 3-2-3-1آثارانتقال در مورد شرکت ……………………66 3-2-3-2آثار انتقال نسبت به اشخاص ثالث ……………..68 3-2-4 انتقال مالکیت سهام و حقوق و مزایای وابسته به آن……………………………………………..70 3-2-5 انتقال تعهدات ناشی از سهم……………………74 نتیجه گیری ……………………………………..77 پیشنهادات ………………………………………79 منابع ………………………………………….80 چكیده انگلیسی …………………………………..82 چکیده: یکی از مهمترین شرکتهای تجاری ،شرکت تعاونی است .در ازای آورده ای که شریک به این شرکت می آورد به او سهم تعلق می گیرد.در مورد سهم این شرکت،بحث های مختلفی مطرح میگردد.از جمله اینکه ماهیت سهام این شرکت چیست ؟. مساله دیگری که مطرح می شود این است که آیا امکان انتقال سهام این شرکتها وجود دارد ویا خیر ودر صورت امکان شرایط وآثار آن چیست ؟ نتیجه بررسی های به عمل آمده دراین پژوهش نشان می دهد كه سهام سركتهای تعاونی را باید یك حق مالی محسوب كرد كه منقول نیز می باشد . بعلاوه در مورد انتقال آن بین انتقال به عضو شركت و غیر عضو شركت و انتقال قهری واختیاری سهام تفاوت وجود دارد . به این صورت كه انتقال اختیاری سهام شركتهای تعاونی به عضو همان شركت مجاز بوده و عضو شركت تعاونی می تواند سهم یا سهام خود را به عضو دیگر همان شركت منتقل نماید . انتقال اختیاری سهم شركت تعاونی به غیر عضو مجاز نیست. انتقال قهری سهام به غیر عضو شركت تعاونی زمانی پیش می آید كه عضو شركت تعاونی فوت كند وهیچ كدام یا بعضی از ورثه وی كه سهام به آنها منتقل می شود ، عضو همان شركت تعاونی نباشندکه در این صورت سهام مذکور به طور قهری به وراث او منتقل می شود.همچنین انتقال سهام آثاری را در ارتباط با انتقال دهنده وانتقال گیرنده ونیز شرکت به دنبال خواهد داشتکه در این پابان نامه مورد بررسی قرارگرفته است . كلمات کلیدی : شرکت تعاونی ، سهم ،ماهیت ، مال، انتقال مقدمه بیان مساله تعاون درایران سابقه ای طولانی دارد. امابرای اولین بار پس از انقلاب به عنوان یكی از بنیانهای اساسی در قانون اساسی نفوذ پیدا كرده وبه عنوان یك رویكرد حمایتی مطرح شده است . از نظر تدوین كنندگان طرح قانون اساسی ، تعاون با هماهنگی اصول و ارزش هایی كه در دنیا براساس آن پایه ریزی شده است مورد توجه قانون اساسی قرار گرفته است و با موازین اسلامی نیز سازگار ، بلكه هماهنگ است . شیوه ای است برای پایان دادن به تصدی گری دولت و سلطه جویی واستثمار توسط بخش خصوصی كه استعدادهای نهفته را بیدار نمود ه وابزار كار رادراختیار طبقات مختلف قرار می دهد تا واسطه های غیر ضروری را از تجارت حذف نموده وامورشان را خود به دست گیرند. به علاوه تعاون درایران با تكیه بر اصول عضویت آزاد وداوطلبانه و خود سازمانی وكنترل دموكراتیك به همان اندازه كه در برابر سلطه سرمایه بر اقتصاد ، رقابتی مسالمت آمیز دارد ، با دولتی شدن خود نیز ناسازگار است ( ساروئی نسب ، 1388 : ش15) درمورد تاریخچه تعاون درایران به آغاز همكاری رسمی درایران را می توان به تصویب قانون تجارت درسال 1303 خورشیدی دانست كه موادی ازاین قانون درمورد تعاونی های تولید و مصرف پرداخته بود . اما از لحاظ تشكیل وثبت فعالیت تعاونی های رسمی می توان سال 1314را آغاز فعالیتهای تعاونی درایران دانست .زیرا دراین سال توسط دولت اقدام به تشكیل نخستین شركت همكاری روستایی در منطقه داور آباد گرمسار گردید .( طالب،1376: 4) بطور كلی تاریخچه تعاون در جهان را از نظر اقتصادی به دو دوره می توان تقسیم كرد : دوره اول از آغاز زندگی اجتماعی انسان شروع می شود واز قرن پانزدهم میلادی به تدریج تحول می پذیرد تا این كه به شكل كنونی در میآید . دوره دوم با انقلاب صنعتی وانقلاب فرانسه ، قرن 18میلادی شروع می شود كه دارای تعریف مخصوص به دوران خود دانست ، بنابراین دوره اول را عصر تعاون ودوره دوم را اصل تعاون صنعتی یا علمی می نامند. واژه تعاونی1در شكل فعالیتهای رسمی و برای موسساتی كه بر مبنای اصول وقواعد تعاونی فعالیت می كنند ، به كار برده می شود . این واژه را معادل شركت تعاونی2استعمال می كنند ،واژه اخیر از اواسط قرن نوزدهم و به دنبال ایجاد موسسات اقتصادی مبتنی بر اصول تعاون رایج گردید.(طالب،1391 :6) شركت تعاونی فلسفه وجودی دیگری غیر از شركتهای تجاری دارد . برخی از اساتید حقوق ، شركتهای تعاونی را الزاما” شركت تجاری ندانسته ، بلكه اگر موضوع آنها تجاری نباشد ، شركت تجاری محسوب نمیكنند، به نظر آنها شركتهای تعاونی به منظور رفع نیازمندیهای مشترك و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضاازطریق خود یاری وكمك متقابل تشكیل می شوند . ( اسكینی ، 1375:.69 ) در كشور ما مقررات موضوعه راجع به تعاون سابقه بسیارزیادی ندارد، قانون تجارت مصوب 13/2/1311 از نخستین قوانینی است كه برای شركتهای تعاونی ایران وضع مقررات كرده است . این قانون مواد 190 تا 195 خود را به شركتهای تعاونی اختصاص داده وفقط دو نوع شركت تعاونی را پیش بینی كرده است . یكی شركت تعاونی تولید و دیگری شركت تعاونی مصرف . امروزه در كشور ما بخش تعاون قسمت زیادی از فعالیتهای اقتصادی را به خود اختصاص داده ودربرابر بخش دولتی و خصوصی جای مهمی را به خود اختصاص داده است . قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصول 43و 44 خود بخش تعاونی را یكی از پایه های سه گانه نظام اقتصادی قرارداده است كه در شهر و روستــا بر طبق ضوابط اساسی تشكیل می شود . مهمترین قانونی كه فعالیت این بخش از نظام اقتصادی را تنظیم و تنسیق كرده است قانون شركتهای تعاونی مصوب 1370 است . شركت تعاونی از لحاظ اقتصادی مخصوصا” برای زارعان وارباب حرف ومصرف كنندگان اجناس عادی فواید بسیاری دارد ، اما