ویژگی‌های کیفر حبس//پایان نامه جایگزینهای  کیفر حبس
ویژگی‌های کیفر حبس
تنبیه مجرم به منظور جبران خطای ارتکابی و برقراری نظم اجتماعی و تسکین آلام عمومی از مبانی توجیهی مجازات‌ها از جمله مجازات سالب آزادی تلقی می‌شود.  لغت ندامتگاه نیز از همین خصوصیت مجازات سالب آزادی ناشی شده است.  «زیرا بنا به فرض در ندامتگاه روان مجرم با ریاضت و تحمل سختی پاک می‌شود و او به انسانی اخلاقی و منزه تبدیل می‌شود». [1]

جرمی بنتام[2] بر اساس اصل حسابگری عجین بودن کیفر با رنج و زیان را تأمین‌کننده هدف بازدارندگی دانسته و کیفر را متضمن رنج واقعی تحمیلی و رنج ظاهری که بر حسب تصور انسان‌ها از کیفر پدیدار می‌شود می‌داند.  و چون رنج ظاهری است که می‌تواند افراد را از ارتکاب بزه بازدارد باید حتی‌الامکان از رنج واقعی بیشتر باشد.[3]

سزار بکاریا[4] اختیار تنبیه را ناشی از قراداد اجتماعی می‌داند و معتقد است باید شیوه‌هایی را در اجرای کیفر برگزید که با رعایت نسبت‌ها پایدارترین اثر را بر ذهن مردم و کمترین اثر را بر جسم بزهکار بگذارد.[5] بانیان مکتب تحققی مجازات را به عنوان سزای خطای اخلاقی تلقی نکرده‌اند بلکه جهت آن را صرفاً به آینده و به منظور جلوگیری از تکرار جرم می‌دانستند.  اکنون هدف از مجازات زندان نه اعمال رنج و عداب بر زندانی بلکه تضمین آرامش یا امنیت جامعه است. [6]

برچسب زندانی برای همیشه حتی پس از تحمل مجازات سالب آزادی همراه مجرم است و این خصوصیت تلاش‌های انجام شده در مورد اصلاح مجرم را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.  اطرافیان و مردم از معاشرت با محکومان خودداری کرده و به لحاظ سوءپیشینه از ارجاع کار به آن اجتناب می‌کنند در نتیجه از داشتن مزایای عادی زندگی محروم می‌شوند و غالباً راه بازگشت به زندگی مجرمانه را پیش می‌گیرند.

با توجه به میزان لطمه وارده بر فرد و جامعه میزان مجازات سالب آزادی بر مبنای اصل قانونی بودن مجازات و به منظور پیشگیری از جرم باید مشخص گردد.  تعیین این میزان به طور دقیق همیشه امکان‌پذیر نیست از این‌رو استفاده از روش مجازات‌های غیرمعین که توسط بن‌ویل دومارسنگی مطرح شده بود مورد حمایت پیروان مکتب تحققی و دفاع اجتماعی قرار گرفت.  نظام مجازات نامعین اندیشه درمان کیفری را بر حسب رفتار و کردار محکوم در طول اجرای کیفر مدنظر دارد.  و لذا دومارسنگی پیشنهاد آزادی مقدماتی یا زودرس محکوم را به لحاظ حسن رفتار می‌نماید.  این پیشنهاد بعدها به عنوان مشروط توسط بسیاری از کشورها پذیرفته شد و همچنین پیشنهاد بازداشت اضافی را در صورت مشاهده بدی رفتار زندانی برای ادامه درمان و بهبود محکوم مطرح می‌کند. [7] بدین ترتیب مشخص بودن مجازات سالب آزادی نیز با توجه به امکانات و مدت انطباق محکوم با زندگی عادی و معالجه وی مورد مناقشه واقع شده است.

 
[1] – پرویز صانعی، حقوق جزای عمومی، ج 2، انتشارات گنج دانش، 1371، ص 145.

[2] . Jermy Bentham فیلسوف انگلیسی (1748-1832)

[3] – ژان پرادل، تاریخ اندیشه‌های کیفری، ترجمه دکتر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1373، ص 62.

[4] – Cezar Becaria, اندیشمند ایتالیایی (1738-1794)

[5] – رک: سزار بکاریا، جرایم و مجازات‌ها، ترجمه دکتر محمدعلی اردبیلی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1374، فصول سوم، پانزدهم، بیستم.

[6] – مارک آنسل پیشین، ص 95.

[7] – ژان پردال، پیشین، ص 76-77.

لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه: