1-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………. 3
1-2 – بیان مسأله ……………………………………………………………………………….. 3
1-3- سؤالات تحقیق……………………………………………………………………………. 7
1-4- فرضیههای تحقیق ………………………………………………………………………. 7
1-5- اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………… 8
1-6- اهداف تحقیق…………………………………………………………………………….. 8
1-7- تعاریف مفاهیم ………………………………………………………………………….. 9
1-7-1 – زبان معیار……………………………………………………………………………. 9
1-7-2- پیامک…………………………………………………………………………………… 9
1-7-3– صرف………………………………………………………………………………….. 9
1-7-4– نحو…………………………………………………………………………………… 10
1-7-5– زبان نوشتاری………………………………………………………………………. 10
1-8– ساختار پژوهش ………………………………………………………………………. 10
1ـ9ـ محدودیتهای تحقیق……………………………………………………………………. 10
1-10– خلاصه ……………………………………………………………………………….. 11
فصل دوم: پیشینه پژوهش
2-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………. 13
2-2- مباحث نظری…………………………………………………………………………… 13
2-2-1- زبان ………………………………………………………………………………….. 13
2-2-2-زبان شناسی………………………………………………………………………….. 14
2-2-3- زبان معیار ………………………………………………………………………….. 17
2-2-4-زبان اینترنت…………………………………………………………………………. 23
2-3- پیشینه صرف و نحو…………………………………………………………………… 23
2-3-1-پیشینه مطالعات صرفی …………………………………………………………… 24
2-3-2-پیشینه مطالعات نحوی ……………………………………………………………. 25
2-3-3- پژوهشهای ایرانی و غیر ایرانی…………………………………………………. 29
2-3- 4- پژوهش های غیر ایرانی ……………………………………………………….. 29
2-3-5- پژوهش های ایرانی……………………………………………………………….. 37
2-4- خلاصه…………………………………………………………………………………… 41
فصل سوم: روش پژوهش
3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………….. 43
3-2- مبانی نظری پژوهش………………………………………………………………….. 43
3-2-2- ساخت واژه…………………………………………………………………………. 44
3-2-2-1-
تکواژ……………………………………………………………………………… 45
3 -2-2-2-واژه ……………………………………………………………………………… 49
3-2-3-تصریف ……………………………………………………………………………… 50
3-2-4-واژه سازی …………………………………………………………………………… 51
3-2-5-نحو …………………………………………………………………………………… 57
3-2-5-1-گروه ……………………………………………………………………………… 57
3-2-5-2-انواع جمله ………………………………………………………………………. 57
3-2-5-3-نشانه گذاری ……………………………………………………………………. 61
3-3- روش شناسی پژوهشی……………………………………………………………….. 63
3-4- خلاصه…………………………………………………………………………………… 66
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
4-1– مقدمه ……………………………………………………………………………………. 68
4-2 – گردآوری و توصیف دادهها ………………………………………………………. 68
4-2-1 – صرف………………………………………………………………………………. 70
4-2-1-1 اختصار…………………………………………………………………………….. 70
4-2-1-2- اشتقاق و اشتقاق / ترکیب ………………………………………………….. 73
4-2-1-3- ترکیب……………………………………………………………………………. 75
4-2-1-4- قرضگیری……………………………………………………………………… 76
4-2-1-5- تبدیل…………………………………………………………………………….. 78
4-2-1-6- تکرار……………………………………………………………………………… 79
4-2-1-7- سرواژه سازی…………………………………………………………………… 80
4-2-2 – کاربرد نحو در پیامکها…………………………………………………………… 84
4-2-2-1- جمله …………………………………………………………………………….. 84
4-3 – تفسیر دادهها و ارزیابی فرضیهها ………………………………………………… 95
3-4 – خلاصه……………………………………………………………………………….. 102
فصل پنجم: نتیجه گیری
5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………… 104
5-2- خلاصه پژوهش……………………………………………………………………… 104
5-3- بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………. 106
5-4- کاربردهای پژوهش…………………………………………………………………. 109
5-5-پیشنهاداتی برای مطالعات آتی…………………………………………………….. 110
منابع…………………………………………………………………………………………….. 112
منابع فارسی……………………………………………………………………………………. 112
منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………. 114
سایتها…………………………………………………………………………………………. 115
چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………….. 116
فهرست جداول
عنوان………………………………………………………………………………صفحه
جدول 4-1 فراوانی اختصار…………………………………………………………………. 71
جدول 4ـ2 مثالهای فرآیند اختصار…………………………………………………………. 72
جدول 4ـ3 فراوانی اختصار…………………………………………………………………. 73
جدول 4-4 فراوانی اشتقاق و ترکیب……………………………………………………… 76
جدول 4-5 فراوانی کلمات قرضگیری شده……………………………………………. 77
جدول 4-6 فراوانی تبدیل…………………………………………………………………… 78
جدول 4-7 فراوانی تکرار در کلمات پیامکها………………………………………….. 80
جدول 4-8 فراوانی سرواژهسازی………………………………………………………….. 81
جدول 4ـ9 نمونه هایی از واژه بست………………………………………………………. 82
جدول 4-10 نمونههایی از جملههای ساده، مشتق و مرکب………………………….. 87
جدول 4-11 فراوانی جملههای ساده……………………………………………………… 89
جدول 4-12 فراوانی جملههای مرکب…………………………………………………… 89
جدول 4-13 فراوانی جملههای مشتق……………………………………………………. 89
جدول 4-14 میزان فراوانی جملات معلوم………………………………………………. 92
جدول 4-15 میزان فراوانی جملات مجهول…………………………………………….. 92
جدول 4-16 مقایسه رعایت آیین نگارش در دادهها…………………………………… 95
فهرست نمودار
عنوان ………………………………………………………………………………صفحه
نمودار 4-1 مقایسه اجمالی فرایندهای واژه سازی……………………………………… 97
نمودار 4-2 مقایسه درصد فراوانی فرایندهای صرفی………………………………….. 97
نمودار 4-3 مقایسه جملات به کار رفته در پیامک ها………………………………….. 98
نمودار 4-4 مقایسه درصد فراوانی جملات به کار رفته در پیامک ها………………. 98
نمودار4-5 مقلیسه جملات معلوم و مجهول……………………………………………… 99
نمودار 4-6 مقایسه درصد فراوانی جملات معلوم و مجهول………………………. 99
نمودار 4-7 مقایسه رعایت آیین نگارش در پیامکها……………………………….. 100
نمودار 4-8 مقایسه درصد فراوانی رعایت آیین نگارش در پیامکها…………….. 101
چکیده
در این پژوهش ویژگی های زبانشناسی پیامک های زبان فارسی از جنبه صرفی و نحوی بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش تعداد 50 نفر بدون در نظر گرفتن متغیر خاصی و به روش تصادفی از میان کارکنان شهرداری آمل بوده است. از آنها خواسته شده تعداد 10-15 پیامک را به شکل تصادفی در بازه زمانی 2 ماهه جمع آوری نمایند. به این ترتیب تعداد550 پیامک نمونه آماری این پژوهش را تشکیل میدهد. پیامک های جمع آوری شده از نظر صرفی و نحوی بررسی گردیدند و نتایج حاصله به این شکل بوده است که از مجموع 4012 کلمه به دست آمده، تعداد 162 مورد اختصار، 49 مورد اشتقاق و ترکیب، 26 مورد قرض گیری،2 مورد تبدیل، 3 مورد تکرار، 2 مورد سرواژه سازی به کار رفته است و ازمجموع 1083 جمله به کار رفته در پیامک ها، 1078 جمله معلوم و 5 جمله مجهول، 903 جمله ساده و 172 جمله مرکب به کار رفته است. در مورد نشانه گذاری نیز از 550 پیامک جمع آوری شده در 360 مورد عدم رعایت آیین نگارش، 103 مورد رعایت ناقص و 81 مورد رعایت کامل آیین نگارش به چشم می خورد. استفاده از واژه بست نیز درپیامک ها به وفور دیده می شود. با توجه به آمارهای به دست آمده می توان فرضیه های پژوهش مبنی بر وجود تفاوت صرفی و نحوی پیامک ها با زبان معیار را مورد تایید قرار داد.
کلمات کلیدی: صرف، نحو، زبان معیار، پیامک
فصل اول
کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
در دهه 1990 میلادی در صنعت تلفن همراه پیشرفت مهمی رخ داد. پیامک [1]به دنیا معرفی شد. امروزه این پدیده بخش مهمی از زندگی مردم را در بر گرفته است. به طوری که بر طبق آمار سایت پورتیو ریسرچ[2]، در سال 2013 قریب به 78/5 میلیارد کادر پیامکی در سراسر دنیا وجود داشت. همین آمار بیانگر حجم گسترده استفاده از تلفن همراه و به دنبال پیامک در زندگی روزمره است. یکی از اهداف پیامک برقراری ارتباط و تعامل است. افرادی که از پیامک استفاده میکنند در واقع به گونهای ارتباط دو جانبه را خواهان هستند.
این سیستم (پیامک) به استفاده کنندگان تلفن همراه این امکان را میدهد که با ارسال متن نوشتاری یا تصویری با مخاطب مورد نظر ارتباط برقرار کنند و در مقابل به راحتی پاسخ دریافت کنند.
1-2 – بیان مسأله
در ایران در دهه 80 هجری شمسی سیستم پیام کوتاه راه اندازی شد. از آنجا که پیامهای متنی که از طریق اپراتورها ارسال میگردد برای تماسهای تلفنی طراحی شده است و برای ارسال دادهای نمیباشد. بنابراین با محدودیت حجم در پیامکها مواجه هستیم که حجمی معادل 140 بایت داراست که معادل 160 حرف میباشد. همین محدودیت کاربر را به سوی زبان جدیدی برای تعامل از طریق پیامک سوق میدهد زبانی که با استفاده از حداقل حروف حداکثر کارایی را داشته باشد. این مورد میتواند تا حدودی با زبان اینترنت مشابه باشد. بنابراین بر اساس اصل اقتصادی همین امر موجب محدودیت استفاده از پیامک میشود و کاربر را به سمت استراتژیهای جدیدی سوق میدهد تا در حجم و هزینه صرفه جویی کند. تورلو[3] در این مورد معتقد است: «sms موجب افزایش «عملکرد نیاز به سرعت » شده است که با عصر حاضر که سرعت لازمه زندگی است، کاملاً همخوانی دارد.» (تورلو، 2004: 123).
این راهکارها در جهت استفاده بهینه از فضای محدود پیامک انجام میشود که شامل ابداع کلمات جدید، اختصارات، استفاده از شکلکها و سیستم علامت گذاری در پیامک میباشد. به طوری که ما را با نسل اس ام اسی مواجه میکند. نسلی که از زبان اس ام اس (پیامک) به راحتی استفاده میکند و موجب ایجاد گونه جدیدی از ارتباطات شده است.
ناگفته نماند که این نوع کاربرد از پیامک در واقع منشأ اینترنتی دارد که در چت رومهای اینترنت نظیر این نوع ارتباط را میتوان یافت.
زبانی که کریستال[4] آن را زبان اینترنت[5] مینامد بر اساس ویژگیهای زبان گفتاری و نوشتاری است. زبان اینترنت ویژگیهای مشترکی با نوشتار دارد به طوری که همانند یک سیستم پایه عمل میکند (کریستال، 2001).
انواع مختلفی از متون نوشتاری را میتوان در اینترنت یافت. اعم از ادبیات، علمی، مذهبی و… . نویسندههایی که افکار خود را با خواننده در میان میگذارند بدون آنکه با خوانندگان در ارتباط باشند و یا خوانندگان خود را بشناسند، ارتباطهای یک طرفه ایجاد میکنند. این نوع از ارتباط همانند کتابهای موجود در بازار است که نویسنده بدون آنکه با خواننده ارتباط برقرار کند، مینویسد.
زبان اینترنت همچنین ویژگیهای زبان گفتار را نیز داراست. به طوری که تشابه زیادی با چت رومها دارد. نمادهای دیداری و تنوعی که در آن مشاهده میکنیم از آن جمله است. همچنین همانند زبان گفتار انتظار جواب سریع از طرف مقابل را داراست و همانند زبان گفتاری این عکس العملها پایدار نیستند، میتوانند جایگزین یا حذف شوند و همانند ویژگیهای زبان محاوره غیر رسمی باشد. بنابراین زبان اینترنت میتواند به عنوان گونهای از نوشتار که شبیه به گفتار است در نظر گرفته شود (کولات[6] و بلمور[7]، 1996).
به بیان دیگر کاربران از زبان به گونهای استفاده میکنند که در مکالمات روزمره استفاده میشود، با این تفاوت که این مکالمات به شکل محاورهای و غیر رسمی نوشته میشود (کولات و بلمور، 1996).
اگرچه زبان اینترنت تا حدود زیادی به زبان گفتاری و محاورهای شباهت دارد ولی از برخی جهات با آن متفاوت است. عدم حضور فاکتورهای زبان شناختی یکی از این فاکتورهاست که در محاوره استفاده میشود (کریستال، 2001).
تاکنون دریافتیم که زبان اینترنت و پیامک تشابه زیادی دارند و هر دوی آنها با زبان گفتار و نوشتار از برخی جهات مشابه هستند. اگرچه در پیامکها و زبان اینترنت فاکتورهای زبان محاوره از قبیل حرکات دست[8]، تغییر تن صدا[9] و … را نداریم ولی اینگونه حرکات با ابداعات خلاقانهای نظیر فاصلهگذاری بین حروف، نقطه گذاری و حروف بزرگ نویسی جایگزین شده است (وری، 1996) و در این پروسه بسیاری از قوانین سنتی گرامر و سبک[10] نادیده گرفته میشود (تورلو، 2004).
استفاده خلاقانه از سمبلها و فضاهای خالی در پیامکها بیانگر معنا و یا تأکید میباشد که نمونه آن را در جاهایی که از حروف تکراری به صورت متوالی استفاده میشود شاهد هستیم نظیر (آخخخخ!) یا (هوراااا) و در انگلیسی (Oooops) و یا تکرار علامتهای نقطه گذاری مثلاًَ: هنوز بیداری ؟؟؟؟!!!! که در این مثال بیانگر تعجب است و یا استفاده از بزرگ نوشتن حروف در کلمات برای بیان تأکید مثلاً: NO!
از دیگر ویژگیهای زبان پیامک میتوان به این موارد اشاره کرد:
تلفیق و اختلاط کلمات مثلاً WebEnglishWeblish یا فینگلیش فارسی و انگلیسی
استفاده از اختصارات و سرواژهها Rolling on the floor laughing ROFL
حداقل استفاده از سیستم نقطه گذاری و استفاد ه از حروف بزرگ در کلمات
ایجاد خطاهای تلفظی[11]
استفاده کمتر از سلام و احوالپرسی در شروع مکالمات: Dear X , Hello
استفاده از شکلکها[12] J L
استفاده از خط ریباس today 2day مر30 مرسی
استفاده نکردن از ضمایر
(هری، 1996، وری، 1996، تورلو، 2004)
این ویژگیها موجب میشود تا ما با گونه جدیدی از زبان تحت عنوان زبان پیامکی مواجه باشیم که با زبان معیار تفاوتهایی دارد و ما را بر آن میدارد تا این زبان پیامک را به عنوان زبان جدیدی در
موضوعات: بدون موضوع
[یکشنبه 1398-07-21] [ 03:41:00 ب.ظ ]