دانلود پایان نامه ارشد : تحقیق و بررسی در آثار داستانی رسول پرویزی | ... | |
وی در واقع با کشف خود دیدگاه و نگرش نوینی در افق مطالعات تبیین نمود که تا پیش از او وجود نداشت (نامور مطلق، 1390). این موضوع همواره یكی از موضوعات مورد توجه محققان و منتقدان حوزههای گوناگون بهخصوص ادبی و هنری است. امروزه علاوه بر مباحث كلاسیك بینامتنیت كه با شدت و ضعف در اینجا و آنجا تداوم مییابد، گرایشهای متعدد و نوینی نیز در بینامتنیت شكل گرفته است. مطالعات بینامتنیت و گرایشهای گوناگون آن امروزه مرزهای اروپا و امریكا را درنوردیده و در كشورهای دیگر بویژه سرزمینهای شرقی نیز رونق و رواج یافته است. در كشورهایی همچون ژاپن، كره جنوبی و تركیه كه از سنت مطالعاتی پیشرفتهای برخوردارند، بینامتنیت موضوع مطالعات و نشستهایی بوده است.( نامورمطلق، 1390). موتیف نیز بهعنوان عنصر تكرارشونده مهم در كلّ ادبیات یا در كلّ آثار یك فرد یا در یك اثر خاص حائز اهمّیّت است. مطالعه عناصر تكرار شونده مهم در ادبیات دو ملّت یا دو نویسنده یا شاعر از دو ملّت نیز میتواند موضوع جالب توجّهی برای ادبیات تطبیقی باشد. تهیّه فرهنگهای درونمایه ادبیات عامیانه در سالهای پایانی دهه شصت قرن بیستم و نمایههای موتیف و درونمایه بر مبنای این فرض بوده است كه جمعآوری و در كنار هم آوردن مصادیق مشابه از فرهنگها و شرایط محیطی گوناگون، درك و بینش ادبی ما را نسبت به فرایند ایجاد و تعریف ارزشهای زیباییشناختی تقویّت میكند. همچنین تعیین دقیق موتیفها و درونمایهها ممكن است در نهایت برای اثبات و توضیح عمومیّت یافتن و انتشار درونمایهها و موتیفهای خاص ضروری باشد(سینیورت، 1988). بینامتنیت شاخهای از علم نشانهشناسی است که به تعامل و جاذبه میان متنها و چگونگی شکل گیری معنا و فرایند معناپردازی در متن می پردازد و نگرشی نو در عرصه رابطه میانمتنی ارائه میدهد. براساس این نظریه هیچ متنی بدون پیشمتن نیست و متنها بر پایه متنهای گذشته بنا میشوند. برای متنها آغازیوجود ندارد بلکه همواره تداوم، تکرار، دگرگونییا تقلید است، و اما تداوم، تکرار، دگرگونی یا تقلید بر چیزی از پیشوجود، استوار میشوند. انسان نمی تواند از هیچ، چیزی خلق کند، بلکه باید تصویری (خیالی یا واقعی) از متنی وجود داشتهباشد تا مادة اولیة ذهن شود. نگرش بینامتنیت همان اندازه که آغاز را انکار می کند، پایان را نیز منکر میشود. در یک زنجیره و شبکه متنی، آغاز و پایانی وجود ندارد و هر متنی در میانه قرار دارد، چنانکه در ساختن هر متن، متنهای دیگر حضور دارند و آن متن نیز در متنهای پسین حضور خواهد داشت، بدانمعنا که هر پایانی یک آغاز و میانه است و نقطه پایانی وجود ندارد. این روابط بینامتنی نه فقط در خلق آثار بلکه در خوانش و درک آنها نیز حضور دارند، چنانکه هیچ خوانشی صورت نمیگیرد، مگر اینکه متنهای پیشخواندهشده، در آن دخالت کنند.نظریه بینامتنیت بر پایه آرای میخاییل باختین( 1896- 1975) بنیان نهاده شد. اساس نظری بینامتنیت این است که هر متن، میزبان است برای متن دیگر، یعنی اعتقاد بر این است که هیچ وقت یک متنی که صرفاً تولید فردی یک نویسنده باشد، وجود ندارد. در واقع هر متنی تولید جمعی است. بنابراین برای نشان دادن بهتر ارتباط بین متن و بافت میبایست ماهیت متنهایی که بهعنوان متنهای میهمان وارد بدنه متن میزبان شده اند را شناسایی کرد و نشان داد که کدام عوامل اجتماعی و فرهنگی باعث شده که یک نویسنده بجای تولید یک متن فردی، مطالب خود را از متون دیگری بیاورد (آلن، 1380). بینامتنیت یک متن منفرد را با دیگر نظامهای بازنمایی (مانند زبان) مرتبط میسازد. حتی برای آنکه رابطة یک اثر با شرایط و بافت تاریخیاش را بررسیکنیم، باید آن را درون بینامتنش قرار دهیم و سپس آن متن و نیز بینامتنش را به دیگر نظامها و مجموعههایی ارتباط دهیم که بافت آن را تشکیل میدهند. موتیف كه در عمده ترجمههای ادبی فارسی معادلهای بنمایه، مایهاصلی و نقشمایه برای آن برگزیده شده است، یكی از مقولههای مهمّ مورد بحث در حوزۀ درونمایهشناسی یا دانش درونمایه است. در این حوزه، بحث از موتیف، درونمایه، موضوع، كهنالگو، نمونة اولیّهو تُپُس، راهی است برای رسیدن به سطح یا سطوح اندیشه (نه صرفاً معنا) و نظریهای كه در متن بیان میشود.در مطالعات نقد ادبی امروز، موتیف و كاركرد آن، یكی از سرفصلهای مهم در بررسی آثار و سیر اندیشه صاحب اثر، تحلیل سطح محتوایی اثر، دریافت رابطه فرم و محتوا و بررسی كیفیّت این رابطه است و در واقع، یك استراتژی تجزیه و تحلیلی مناسب در نقد ادبی، شناسایی موتیفها و مشخّص كردن اثر متقابل درونمایهای آنهاست (شافر، 2005).
1-2- بیان مسأله بسیاری از آثار داستانی رسول پرویزی بهخصوص داستانهای موجود در کتاب” شلوارهای وصلهدار” از بینامتنیت و موتیف برخوردار هستند. به نظر میرسد با توجه به اثرگذاری
[جمعه 1398-07-12] [ 04:56:00 ق.ظ ]
لینک ثابت
|