آبان 1394 فهرست مطالب عنوان                                                                                                      صفحه چکیده 1 مقدمه 2 فصل اول: کلیات تحقیق 1-1-مقدمه 5 1-2-بیان مسئله 5 1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 6 1-4- انگیزه تحقیق. 6 1-5- اهداف تحقیق. 7 1-6-سؤال تحقیق. 7 1-7- فرضیه‎های تحقیق. 7 1-8- محدوده مورد مطالعه 8 1-9- تعریف مفاهیم و واژه ها 8 1-9-1-هویت.. 8 1-9-2- ژئوپلیتیک.. 8 1-9-3- ژئوپلیتیک مقاومت.. 9 1-9-4-مفهوم امنیت.. 10 1-9-5-قدرت ملی. 11 1-10- روش تحقیق ومراحل پژوهش.. 11 1-11- محدودیت ها وتنگناهای تحقیق. 12 1-12-سوابق و ادبیات تحقیق. 12 1-13- روش  و ابزارگردآوری داده‌ ها 13 1-14-سازمان دهی تحقیق. 14 فصل دوم: مبانی نظری تحقیق 2-1-تعریف ژئوپلیتیک.. 16 2-1-1-ظهور ژئوپلیتیک.. 18 ۲-۱-2- دوره افول. 18 ۲-۱-۳- دوره احیا 19 2-2-رویکردهای جدید ژئوپلیتیک.. 20 ۲-2-۱-رویکرد نظم نوین جهانی. 20 2-2-2-رویکرد ژئواکونومی. 21 2-2-3- رویکرد ژئوکالچر. 22 ۲-2-4- رویکرد ژئوپلیتیک زیست محیطی. 23 2-2-5-رویکرد ژئوپلیتیک انتقادی. 23 2-3-اندیشه ملی گرایی. 25 2-4-میهن خواهی. 26 2-5- مفهوم ملت.. 27 2-6-مفهوم هویت.. 28 2-7-عوامل و زمینه‎های پیدایش هویت.. 29 2-7-1- تعلّق خاطر به فرهنگ، تمدّن و ملیت.. 29 2-7-2- ثبات فرهنگ.. 29 2-7-3- جغرافیا 30 2-7-4-دین و باورهای دینی. 30 2-8-مفهوم قدرت.. 31 2-9-قدرت ملی. 31   2-10-منشأ و مبادی قدرت ملی. 33 2-11-اقتدار ملی. 35 2-12-منافع ملی. 36 2-13-رابطه منافع ملی با قدرت.. 37 2-14- امنیت.. 37 2- 15- امنیت ملی. 38 2-15-1- ویژگی های امنیت ملی. 40 2-15-2- ابعاد امنیت ملی. 40 2-15-2-1- امنیت اقتصادی: 42 2-15-2-2- امنیت سیاسی: 42 2-15-2-3- امنیت فرهنگی: 44 2-15-2-4-امنیت اجتماعی. 45 2-15-2-5-امنیت نظامی: 46 2-16- همگرایی. 47 2-17- عوامل و زمینه‎های همگرایی. 48 2-18- ویژگی‎های همگرایی. 49 2-19- مفهوم واگرایی. 50 2-20-عوامل مؤثر در ایجاد واگرایی. 50 2-20-1- اختلافات ارضی و مرزی. 51 2-20-2- ناسیونالیسم 51 فصل سوم: قلمرو جغرافیایی تحقیق 3-1- موقعیت جغرافیایی ایران. 54 3-2-جایگاه منطقه ای ایران وموقعیت آن در منطقه 56 3-3- ویژگی جغرافیای طبیعی استان گیلان. 58 3-3-1- موقعیت  جغرافیایی استان گیلان. 58 3-3-2- ناهمواری های استان گیلان. 60 3-3-3- قله‌ها و رشته كوهها 61 3-3-4- خاك‌های گیلان. 62 3-3-5- رودها و رودخانه ‌ها 63 3-3-6- آب و هوا 64 3-3-7- دما 66 3-3-8- منابع آب.. 68 3-4-ویژگی جغرافیای انسانی استان گیلان. 69 3-4-1- سیر تحول جمعیت  استان گیلان و روند رشد جمعت آن. 69 3-4-2- ساختمان سنی جمعیت استان گیلان. 70 3-4-3- تركیب جنسی  جمعیت استان گیلان. 72 3-4-4- وضعیت سواد جمعیت استان گیلان. 73 3-3-5- تراكم  جمعیت استان گیلان. 73 3-4-5-1- جمعیت شهری و روستایی استان گیلان. 73 3-4-5-2- اشتغال و بیكاری جمعیت  استان گیلان. 74 3-4-5-3 – توزیع شاغلان جمعیت استان گیلان. 74 3-5- تاریخ استان گیلان. 76 3-5-1- قیام و جنبش ها درگیلان بعد از اسلام 77 3-5-2- گیلان در دوره صفویه 79 3-5-3- گیلان در قرن هیجدهم 79 3-5-4- گیلان در قرن نوزدهم 81 3-5-5- گیلان در قرن بیستم 82 فصل چهارم: یافته‎های تحقیق 4-1- تحلیل ژئوپلیتیک اوضاع ایران مقارن بافعالیت نهضت جنگل. 86 4-2-میرزاکوچک رهبر نهضت مقاومت جنگل. 87 4-3- تأثیر پذیری نهضت مقاومت جنگل از انقلاب مشروطه 89 4-4- تأثیرپذیری نهضت جنگل از جنگ جهانی اول. 92 4-5- تحلیل روابط روسیه  با نهضت جنگل قبل از وقوع انقلاب اکتبر. 94 4-6-تأثیرپذیری نهضت جنگل از انقلاب اکتبر روسیه 96 4-7- تشکیل حكومت جمهوری در گیلان. 99 4-8-بررسی نهضت جنگل از بعد ژئوپلیتیک مذهب.. 101 4-9- تحلیل ساختار ناسیونالیستی و ضد استبدادی نهضت جنگل. 103 4-10- تحلیل ژئوپلیتیکی سقوط نهضت جنگل. 107 فصل پنجم: ارزیابی فرضیه ها و نتیجه گیری 5-1- مقدمه 111 5-2- ارزیابی فرضیه ها 111 5-2-1- ارزیابی فرضیه اول. 111 5-2-2-ارزیابی فرضیه دوم 112 5-3- نتیجه گیری. 113 5-4- ارائه پیشنهاد 114 منابع و مأخذ 117 فهرست جداول عنوان                                                                                                      صفحه جدول 2-1: مفهوم ژئوپلیتیک.. 17 جدول 2-2: منابع قدرت ملی از نگاه مارتین گلاسنر. 34 جدول(3-1): میانگین بارندگی سالانه در ایستگاه های سینوپتیك  استان گیلان(1388-1378) 65 جدول (3-2) : متوسط دما ماهانه و سالانه در ایستگاه‌های سینوپتیك  استان گیلان(1388-1378) 67 جدول (3 ـ 3): مقایسه تعداد و نرخ رشد جمعیت استان گیلان در سرشماری های 1335 تا 1385. 69 جدول ( 3ـ 4): توزیع جمعیتی  استان گیلان  در گروه‌های عمده سنی در سرشماری های 1355 تا 1385. 71 جدول (3 ـ 5): تركیب جنسی جمعیت  استان گیلان  در سرشماری های 1335 تا 1385. 72 جدول (3-6): تغییرات نرخ باسوادی جمعیتی استان گیلان در سرشماری های 1335 تا 1385. 73 جدول (3-7): مقایسه تراكم جمعیتی استان گیلان در سرشماری های 1335 تا 1385. 73 جدول (3-8): مقایسه درصد جمعیت شهری و روستایی  استان گیلان در سرشماری های 1335 تا 1385. 73 جدول (3-9): مقایسه درصد جمعیت فعال اقتصادی استان گیلان در سرشماری های 1365 تا 1385. 74 جدول (3-10): مقایسه درصد توزیع جمعیت استان گیلان در بخش های عمده فعالیت اقتصادی در سرشماری‌های 1335 تا 1385. 75     فهرست نمودارها عنوان                                                                                                      صفحه نمودار(3-1): میانگین بارندگی سالانه در ایستگاه های سینوپتیك  استان گیلان(1388-1378) 65 نمودار(3-2) : متوسط دما سالانه در ایستگاه‌های سینوپتیك  استان گیلان(1388-1378) 67 نمودار(3-3): روند تغییرات نرخ رشد جمعیت استان گیلان در بین سال‌های 1335 تا 1385. 70 نمودار(3- 4): درصد توزیع جمعیت استان گیلان برحسب گروههای كلان سنی  1355و 1385. 71 نمودار (3-5): هرم سنی استان گیلان 1385. 72 نمودار(3-6): توزیع درصد جمعیت شهری و روستایی  استان گیلان در سرشماری های 1335 تا 1385. 74 نمودار (3-7): توزیع جمعیت شاغل استان گیلان بر حسب بخش عمده فعالیت.. 75     فهرست اشکال عنوان                                                                                                      صفحه شکل 2-1: الگوی سلسله مراتبی منافع ملی. 36     فهرست نقشه ها عنوان                                                                                                      صفحه نقشه (3-1): تقسیمات استان گیلان و نقشه (3-2): موقعیت استان گیلان در ایران. 60 نقشه (3-2) : نقشه ناهمواری های استان گیلان. 61 نقشه (3-3) : نقشه خطوط همبارش در استان گیلان. 66 نقشه (3-4) : نقشه خطوط هم دما استان گیلان. 68       چکیده امروزه مبحث ژئوپلیتیک مقاومت از جمله مباحث مهم در پژوهش‌ها و نوشته‌های مربوط به ژئوپلیتیک انتقادی است. این رویکرد توجهش را صرفاً به رویه سلطه ژئوپلیتیک معطوف نداشته بلکه به رویه دیگر ژئوپلیتیک که همان مقاومت است بیشتر توجه می‌کند. مقاومت‎های مردمی‎و نهضت ها در برابر رفتارهای ژئوپلیتیک گرایانه؛ یکی از مولفه‎هایی است که در ارزیابی میزان قدرت مورد توجه ژئوپلیتیسین­ها واقع شده وکارکردآندرتنازعاتموردتوجهقرارمیگیرد. جنبش‎های آزادیخواهانه ایرانیان بعد از جنگ جهانی اول و پیشنهاد قرارداد 1919 که به نحوی نافی استقلال ایران بود، در سراسر کشور گسترش یافت. نهضت جنگل به عنوان یکی از مهم ترین جنبش‎های آزادیخواهانه در عصر قاجار تلقی می‎شود که در فاصله بین سالهای 1293 تا 1300 ه.ش به طول انجامید. این جنبش با هدف مبارزه با استبداد داخلی صورت گرفته و دارای ماهیت ضد استعماری و بیگانه ستیزی بوده است. پایان نامه ی حاضر با طرح این سوال که: تأثیر نهضت جنگل در حفظ هویت ملی ایران چگونه بوده است؟در صدد است تا به تشریح  ابعاد شکل گیری نهضتو اهداف پیش روی آن را مورد بررسی قرار دهد. با توجه به سوال فوق فرضیه‎هایی مطرح گردیدند. نخست،به نظر می‎رسد، نهضت ها و بحران‎های داخلی و خارجی در شکل­گیری نهضت جنگل تأثیرگذار بوده است دوم، به نظر می‎رسد، نهضت جنگل در راه تحقق استقلال کشور و تقویت هویت ملی ایران تلاش می‎کرد. به این منظور پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی،تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای سعی نموده تا ضمن شناسایی عوامل و جنبش‎های تاثیر گذار بر شکل گیری نهضت جنگل، جایگاه این نهضت را در تقویت هویت ملی ایران موردبررسی قرار دهد. تجزیه و تحلیل اطلاعات پیرامون موضوع فوق نشانگر این نکته است که، نهضت جنگل به دنبال اوضاع آشفته ایران بعد از جنگ جهانی اول و در آستانه انعقاد قرارداد 1919 به وجود آمد. ماهیت اسلامی‎و ضد استبدادی و بیگانه ستیزی این جنبش، سبب شکل گیری جریان مقاومت در برابر نفوذ و دخالت بیگانگان در گیلان شد و این جنبش به عنوان یک نقطع عطف مبارزات استقلال طلبی و ضد استعماری در تاریخ ایران محسوب می­گردد.   واژ گان کلیدی: ژئوپلیتیک مقاومت، نهضت جنگل، هویت، ایران، گیلان.

    مقدمه امروزه مبحث ژئوپلیتیک مقاومت از جمله مباحث مهم در پژوهش‌ها و نوشته‌های مربوط به ژئوپلیتیک انتقادی است. این رویکرد توجهش را صرفاً به رویه سلطه ژئوپلیتیک معطوف نداشته بلکه به رویه دیگر ژئوپلیتیک که همان مقاومت است بیشتر توجه می‌کند. مقاومت‎های مردمی‎و نهضت ها در برابر رفتارهای ژئوپلیتیک گرایانه؛ یکی از مولفه­هایی است که در ارزیابی میزان قدرت مورد توجه ژئوپلیتیسین­ها واقع شده وکارکردآن درتنازعات موردتوجه قرارمی­گیرد. استان گیلان از جمله سرزمین­هایی است که عوامل تاثیر گذار جغرافیایی و ژئوپلیتیکی نقش تعیین کننده و بسزایی در تحولات آن داشته است. از منظر جغرافیایی این استان از چهار سو با موانع بزرگ طبیعی روبرو بوده است، در شمال با دریاچه بزرگ و بسته خزر و در غرب، جنوب و شرق با دیواره‎های بلند کوهستانی و جنگل‎های انبوه خزری احاطه شده است. در گذشته در داخل منطقه نیز زمین‎های باتلاقی، بیشه زارهای انبوه، رودخانه‎های متعدد و پر آب و اقلیمی‎بسیار مرطوب و ناسازگار آن، برای هر مهاجمی‎به منزله ی یک خطر استراتژیک تلقی می‎شد. مجموعه این عوامل به نوعی زمینه را برای استقلال نسبی این منطقه را فراهم ساخته و مانع نفوذ و سلطه بیگانگان بر این خطه می­گردید. نهضت جنگل به عنوان یکی از جنبش‎های آزادی­خواهی مردم ایران محسوب شده که در دوران قاجار اتفاق افتاد. این نهضت که با هدف مبارزه با ظلم حاکمان قاجار و مخالفت با نفوذ بیگانگان آغاز شده بود، ازسال 1293 تا 1300 ه.ش به طول انجامید.میرزا کوچک خان به عنوان رهبر این نهضت دغدغه سامان بخشی به امور ایران را داشته و سوابق مبارزاتی زیادی داشته است. هرچند که این نهضت به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی خاص گیلان، در این منطقه آغاز شد، اما رهبران این نهضت در فکر تسری دادن آن در سطح تمام کشور بودند. میرزا کوچک نسبت به حفظ هویت اسلامی-ایرانی پافشاری داشت و سعی می‎کرد که ایرانی بودن و اسلامی‎بودن را مانند دو روی سکه مورد توجه قرار دهد. وی هیچ یک را نافی دیگری نمی‎دانست به طوری که سخنان او پس از جنگ گسکره بیانگر این واقعیت است.” ایران که یک روز مهد تمدن و محل دلیران بود، در اثر سیاست دژخیمان حریص، مرکز اشخاصی بدون اراده و پایبند به خرافات شده است.پیشوایان ملت تابع اراده اجانب هستند. از نظر ساختار نیز این نهضت از یک ساختار ملی برخوردار بوده و هرچند اکثریت اعضای نهضت جنگل را اهالی گیلان تشکیل می‎دادند ولی از دیگر اقوام ایرانی نیز به این نهضت پیوسته بودند.به طوری که بعضی از مورخان ساختار نهضت جنگل را متشکل از جنگل نشینان گیلانی، کردها و ترک‎های قفقازی که از قتل و عام سال 1918 در باکو گریخته بودند، می­دانند. نهضت جنگل در توضیح مفهوم استقلال معتقد بودند که، استقلال باید به معنی تمام کلمه، یعنی بدون اندک دخالتی از جانب هیج دولت اجنبی باشد. هرچند که سرانجام با حمایت‎های روسیه و انگلستان از حکومت مرکزی و برخی توطئه‎های داخلی سبب شکست قیام جنگل شد، اما جنبش جنگل به عنوان یک قیام استقلال طلبی و مبارزه با سلطه بیگانه در تاریخ ایران دارای ارزش و اعتبار زیادی بوده و به عنوان یکی از افتخارات ایرانیان در تلاش برای حفظ هویت ملی در برابرنفوذ و سلطه بیگانگان قلمداد می­گردد.                                                

1-1-مقدمه

دراین فصل پیرامون چارچوب تحقیق ابتدا بیان مساله تحقیق پرداخته و سپس سؤالات تحقیق، فرضیه‎های تحقیق، ضرورت تحقیق،انگیزه تحقیق،اهداف تحقیق،اهمیت موضوع تحقیق، محدوده مورد مطالعه،سوابق تحقیق، روش تحقیق و مراحل آن،با تشریح ابعاد هریک بیان می‎شود.

1-2-بیان مسئله

امروزه مبحث ژئوپلیتیک مقاومت از جمله مباحث مهم در پژوهش‌ها و نوشته‌های مربوط به ژئوپلیتیک انتقادی است. این رویکرد توجهش را صرفاً به رویه سلطه ژئوپلیتیک معطوف نداشته بلکه به رویه دیگر ژئوپلیتیک که همان مقاومت است بیشتر توجه می‌کند. مقاومت‎های مردمی‎و نهضت ها در برابر رفتارهای ژئوپلیتیک گرایانه؛ یکی از مولفه‎هایی است که در ارزیابی میزان قدرت مورد توجه ژئوپلیتیسین ها واقع وکارکردآن درتنازعات موردتوجه قرارمی­گیرد.تاریخ جنگهاودرگیریها،بیانگرشواهدبسیاری ازسیرتکاملی مفا­هیمی‎است که پیش ازاین،تنهاازیک بعدموردتوجه قرارگرفته،واینک،به لطف توسعه وپیشرفت علوم مختلف وهم پوشانی زمینه‎های گوناگون علمی،ازابعادبیشتری میتوان آنهاراموردبررسی قرارداد. مقاومت در برابر سلطه بیرونی و سلطه حاکمان جور و ناصالح تاریخی طولانی به درازای رقابت قدرت‌ها و نیروها دارد اما کمتر موردی از این مقاوت‌ها بوده است که ماندگار گشته باشد. در این میان در تاریخ جنبش ها و نهضت‎های آزادی طلبانه ملت ایران، نهضت جنگل یکی از درخشان ترین جنبش بوده است. نهضت جنگل از سال 1293 شمسی تا سال 1300 شمسی به مدت هفت سال در حوزه جغرافیایی گیلان به حیات خود ادامه داد. از سویی موقعیت جغرافیایی و ژئوپولیتیک گیلان در ظهور جنبش ها و  نهضت‎های مردمی‎ازجمله نهضت جنگل بی تاثیر نبوده است. گیلان از سرزمین‎هایی است که عوامل تاثیر گذار جغرافیایی و ژئوپلیتیکی نقش تعیین کننده و بسزایی در تحولات آن داشته است. از منظر جغرافیایی از چهارسو با موانع بزرگ طبیعی روبرو بوده است، در شمال با دریاچه بزرگ و بسته خزر و در غرب، جنوب و شرق با دیواره‎های بلند کوهستانی و جنگل‎های انبوه خزری احاطه شده است. در گذشته در داخل منطقه نیز زمین‎های باتلاقی، بیشه زارهای انبوه، رودخانه‎های متعدد و پر آب و اقلیمی‎بسیار مرطوب و ناسازگار آن، برای هر مهاجمی‎به منزله ی یک خطر استراتژیک تلقی می‎شد. از این رو این منطقه به برکت خصیصه‎های جغرافیایی و ژئوپلیتیکی فوق سال ها با استقلال کامل و نسبی از حکومت‎های پیرامون خود زیسته است. هدف این تحقیق، واکاوی و بررسی رابطه اراده ی نظام سلطه مدار و مقاومت ها و جنبش مردمی‎است به بیان دیگر توضیح و تبیین  زمینه‎های شکل گیری نهضت جنگل، علت تداوم و استمرار آن به مدت هفت سال نسبت به نهضت‎های معاصر خود از نظر حوزه ی عملکرد و تداوم  و همچنین نقش این نهضت در حفظ و تداوم هویت ملی ایران  از اهداف مهم این تحقیق می‎باشد.

1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

در عصر جهانی شدن و ارتباطات و در شرایطی كه تحولات جهانی و منطقه‌ای در عرصه‌های سیاست و اقتصاد و فرهنگ پرشتاب است، تأكید بر هویت ملی و توجه خاص به برخی از تحولات و جنبش‎های تاریخی می‎توانند زمینه‎های حفظ همکاری و انسجام ملی (هویت ملی)و نیز امنیت ملی کشورها مهیا سازد.با توجه به این که تحقیقات بی شماری در زمینه نهضت جنگل صورت گرفته اما کمتر محققی به تحقیق و کنکاش مسائل ژئوپلیتیکی و مقاومتی نهضت جنگل اشاره و تاثیر آن را بر هویت ملی کشور ایران ارزیابی نموده است  که از این حیث، تحقیق حاضر در نوع خود بی نظیر و پرداختن به آن دارای اهمیت ویژه ای  است. از طرفی عوامل مختلف ژئوپلیتیکی در روند ایجاد و تداوم جنبش‎های اجتماعی تاثیرگذار هستند. به طورمثال جنبش‎های ضد حکومتی در دوران خلافت عباسی بیشتر در سیستان و خراسان شکل می‎گرفت که دسترسی به آن به دلیل شرایط جغرافیایی بسیار دشوار بود. در شکل گیری قیام میرزا کوچک خان نیز شرایط و عوامل ژئوپلیتیکی گیلان نقش آفرین بودند.

1-4- انگیزه تحقیق

انگیزه محقق از انتخاب موضوع پایان نامه موردنظر، بررسی و شناخت جایگاه نهضت جنگل در تقویت هویت ملی ایران می‎باشد.با توجه به اینکه نهضت جنگل در استان گیلان به وقوع پیوست و این جانب با توجه به علاقه مندی که به استان خودم دارم و این ناشی از وجود علاقه به مکان است، پرداختن به موضوع جنگل را لازم دیدم. از طرفی علاقه به شخصیت میرزا کوچک خان به عنوان یک انقلابی و مبارز علیه استبداد و استعمار نیز تا حدودی مشوق انتخاب موضوع فوق گردید. چرا که شخصیت میرزا کوچک در نزد مردم گیلان بسیار مهم و مورد توجه است. به طوری که در ادبیات گیلگی و تاریخ محلی نهضت میرزا بازتاب گسترده ای یافته است. بنابراین اقناع حس کنجکاوی از یک طرف و علاقه به میرزا به عنوان یک مبارز آزادیخواه گیلانی از طرف دیگر زمینه ، توجه اینجانب را به موضوع فوق فراهم آورد.    

1-5- اهداف تحقیق

1. بررسی عوامل ژئوپلیتیک در شکل گیری، تداوم و استمرار نهضت جنگل.
2. بررسی تاثیر نهضت جنگل برحفظ و ماندگاری هویت ملی ایران.

1-6-سؤال تحقیق

بدون تردید هر تحقیقی در راستای شکل گرفتن سئوال یا سئوالاتی در ذهن محقق انجام می‌گیرد و شخص پژوهشگر همواره تلاش می‌کند تا در طول تحقیق به شیوه‌ای علمی‎و دقیق به پاسخ‌های مناسب و قانع کننده‌ای برای سئوالات خود دست یابد. ضمن اینکه برای انجام یک تحقیق خوب پرسش‌ها خیلی اساسی‌اند و این پرسش‌ها ما را به دانش جدید یا در حل مسئله‌ای ویژه‌ هدایت می‌کنند (پارسونس و نایت، 1386: 63). با توجه به موضوع تحقیق که به(تحلیل پیامد­های ژئوپولیتیک مقاومت نهضت جنگل در هویت ملی ایران) می­پردازد، نگارنده سؤالی به شرح زیر تدوین نموده است. از این رو مهم ترین پرسش ها ی تحقیق عبارتند از: الف) تأثیر نهضت ها و بحران‎های داخلی و خارجی در شکل گیری نهضت جنگل چگونه بود؟ ب) تأثیر نهضت جنگل در حفظ هویت ملی ایران چگونه بوده است؟

1-7- فرضیه‎های تحقیق

در یک بررسی علمی‎لازم است محقق برای تعیین دقیق و تبیین منطقی اهداف تحقیق فرضیه ها را مطرح سازد، زیرا به عنوان استخوان بندی طرح مطالعاتی مطرح می‌باشند. فرضیه، توجیه و تبیین‎های حدسی معینی را درباره ی واقعیات عرضه می‎کند و پژوهشگران را در بررسی این واقعیات و تجارب کمک و هدایت می‌کند. فرضیه یک پیشنهاد توجیهی و به زبان دیگر راه حل مسئله است که هم به یافتن نظم و ترتیب در بین واقعیات کمک می‌کند و هم باعث استنتاج می‎شود (حافظ نیا، 1386: 111). با توجه به سؤال تحقیق که دستیابی اهداف گوناگونی را دنبال می‌کند برای جهت دهی سؤال تحقیق و هدایت آن در راستای چارچوبی منسجم، دو فرضیه زیر مطرح گردید:

• به نظر می‎رسد، نهضت ها و بحران‎های داخلی و خارجی در شکل­گیری نهضت جنگل تأثیرگذار بوده است.
• به نظر می‎رسد، نهضت جنگل در راه تحقق استقلال کشور و تقویت هویت ملی ایران تلاش می‎کرد.

1-8- محدوده مورد مطالعه

محدوده مورد مطالعه این تحقیق، به طور کلی کشور ایران و به طور اختصاصی استان گیلان را شامل می‎شود. پژوهش حاضر سعی دارد تا ضمن بررسی موقعیت جغرافیایی محدوده مورد مطالعه،به تحلیل نقش آفرینی نهضت جنگل در تقویت هویت ملی جمهوری اسلامی‎ایران بپردازد.

سروان محسن صوفی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) فهرست مطالب: فصل اول:کلیات طرح مقدمه…………………………………………………………………………………………… 12 بیان مسئله …………………………………………………………………………………….. 14 اهمیت و ضرورت موضوع……………………………………………………………………….. 16 اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………17 سوالات تحقیق…………………………………………………………………………………..18 فرضیه هاب تحقیق ……………………………………………………………………………. 18 تعریف مفهومی وعملیاتی واژه ها …………………………………………………………18 *فصل دوم: مبانی نظری مقدمه ……………………………………………………………………………………………20 بخش اول: اخبار جنایی……………………………………………………………………….21 مفهوم جرم و جنایت…………………………………………………………………………. 21 کارکردهای رسانه های جمعی ………………………………………………………….. 21 مفهوم و ماهیت خبر …………………………………………………………………………23 اخبار و تاثیر گذاری آن…………………………………………………………………….24 معیارهای گزینش اخبار جنایی……………………………………………………….   27 بخش دوم:فرایند تاثیرگذاری رسانه ها گونه شناسی نظریه های تاثیر رسانه ای………………………………………..  31 نظریه گلوله………………………………………………………………………………. 32 الگوی اثرهای محدود…………………………………………………………………. 33 نظریه کاشت …………………………………………………………………………….34 مک لوهان و جبرگرایی رسانه ای ……………………………………………………. 36 مارپیچ سکوت ……………………………………………………………………………..38 نظریه برجسته سازی …………………………………………………………………… 39 نظریه شکاف آگاهی ………………………………………………………………….. 40 نظریه های ترکیبی ……………………………………………………………………  40 رویکرد های نظری به جرم و رسانه ………………………………………………. 44 بخش سوم:انعکاس اخبار جنایی در مطبوعات نقش مطبوعات ……………………………………………………………………..45 معیار ها و انگیزه های طرفداران انعکاس اخبار جنایی……………………………45 واقع گرایی ……………………………………………………………………………. 46 منع وترس ………………………………………………………………………….. 46 اطلاع رسانی در نتیجه افزایش یافتن سطح هوشیاری ……………………….. 50 آزادی مطبوعات و حق نظارت افکار عمومی بر کلیه حوادث …………………. 51 نتیجه گیری نهایی و نظریات طرفداران انتشار اخبار جنایی ……………….51 معیارها و انگیزه های مخالفین انعکاس اخبار جنایی در مطبوعات ……………. 55 ادبیات جرم و جنایت “سیاه” ………………………………………………………56 تلقین وتقلید …………………………………………………………………………57 آموزش شیوه ها …………………………………………………………………. 63 تشدید احساس ناامنی در افکار عمومی ……………………………………….. 65   قهرمان پروری و ایجاد حس شهرت طلبی ……………………………………. 67 عادی جلوه دادن جنایت و بی تفاوتی افراد نسبت به آن …………………… 69 اختلال در امر دادرسی و تاثیر بر رای دادگاه ……………………………….. 70 تاثیرات منفی اخبار جنایی بر روی کودکان و نوجوانان و جوانان ……………71 جمع بندی نظرات مخالفان انتشار اخبار جنایی …………………………..  73 پیشینه تحقیق …………………………………………………………………… 74 مدل تحلیلی تحقیق……………………………………………………………… 76 *فصل سوم: روش شناسی تحقیق مقدمه ………………………………………………………………………… 78 روش تحقیق ………………………………………………………………….. 78 جامعه آماری …………………………………………………………………… 78 حجم نمونه و روش نمونه گیری ………………………………………………… 78 ابزار جمع آوری اطلاعات ……………………………………………………….. 79 روایی پرسشنامه  ………………………………………………………………. 79 پایایی پرسشنامه  ……………………………………………………………..79 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات …………………………………………………… 80 *فصل چهارم:تجزیه و تحلیل اطلاعات مقدمه ……………………………………………………………………………… 82 ویژگیهای جمعیت شناسی نمونه ……………………………………………….83 تجزیه و تحلیل سوالات پرسشنامه………………………………………………..88 آزمون فرضیات …………………………………………………………………… 112 *فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………..122 پیشنهادها ………………………………………………………………………….125 فهرست منابع و مأخذ …………………………………………………………….. 127 چکیده: تحقیق و بررسی در اطراف اثر مطبوعات که اهمیت آن به هیچ وجه بر کسی پوشیده نیست از دیر زمان نظر جرم شناسان روانشناسان و نویسندگان را به خود جلب کرده و باعث شده تا هر کس برحسب عقیده و مطالعات خود نظراتی را ابراز کند و از آن به صورتی بحث نماید. لذا با عنایت به دغدغه خاطر قدیمی نویسنده مبنی بر تبعات انعکاس اخبار جنایی در مطبوعات موضوع فوق انتخاب شد و هدف اصلی این تحقیق آگاهی از آثار انعکاس اخبار جنایی در مطبوعات می باشد که در جامعه آماری افراد بالای 15 سال مناطق 22 گانه تهران بزرگ مورد مطالعه قرار گرفته و حجم نمونه 384 نفر بر اساس جدول اچ.اس.بولا محاسبه شده است و روش نمونه گیری مورد استفاده خوشه ای تصادفی است و روش تحقیق از نظر ماهیت توصیفی از نوع پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است و از ابزار پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. در این راستا پنج فرضیه مطرح و مورد ارزیابی قرار گرفت و براساس اطلاعات بدست آمده چهار فرضیه اثبات و یکی از فرضیه ها رد گردید که نتیجه نهایی به شرح ذیل می باشد: بین ویژگی های فردی مخاطبان، میزان مطالعه اخبار جنایی،نوع روزنامه مورد مطالعه، با تاثیرپذیری آنان از انعکاس اخبار جنایی رابطه معناداری وجود دارد. اما بین نوع هدف مخاطبان از مطالعه اخبار جنایی و تاثیرپذیری آنان از انعکاس اخبار جنایی رابطه معناداری وجود ندارد. فصل اول: کلیات مقدمه: انسان موجودی اجتماعی است و برای برآوردن نیازهایش با همنوعان خویش ارتباط برقرار می کند. این نیاز موجب تشکیل جامعه می شود و ساختارهای مختلف افتصادی،فرهنگی و سیاسی را ایجاد،گسترش و پیچیدگی روابط انسانها را به دنبال دارد و در این میان نقش رسانه ها جهت آسان نمودن این ارتباط بسیار اهمیت دارد به طوری که وجود رسانه های گروهی و جمعی را در صحنه مناسبات اجتماعی انسان ها امری اجتناب ناپذیر نموده است.بسیاری از دانش پژوهان،متفکران و مصلحان اجتماعی عصر حاضر را با نام های متفاوتی چون«عصر تکنیک»،«عصر ارتباطات»،«دهکده جهانی»،«رهبری از راه دور» نامیده اند. البته رهبری از راه دور نه تنها در مورد ماهواره و فضاپیما صادق است بلکه هدایت از مسافت دور به وسیله رسانه های گروهی در مورد انسان نیز صدق می کند. زیرا تا قرن بیستم رهبری و ارشاد انسان  رویارو و براساس ارتباط چهره به چهره بود در صورتی که در عصر حاضر ارتباط یک طرفه و از راه دور صورت می گیرد به طوری که بین شنوده و گوینده یا بهتر گوییم بین موثر و متاثر به طور نسبی فاصله زیادی وجود دارد برخی معتقدند که رسانه های گروهی دارای چنین قدرتی هستند که با نسل های پیشین بسیار متفاوت است. لازرسفلد[1] و مرتن2  در تشریح این عقاید متفکران می نویسند”وسایل ارتباط جمعی ابزاری بس نیرومندند که می توان از آن در راه خیر،شر با تاثیری شگرف سود برد و چنانچه کنترل مطلوب وجود نداشته باشد امکان استفاده از این وسایل در راه شر بیشتر از خیر است.(هدایت ا…،1372،203) امروزه در میان رسانه ها اثرات منفی مطبوعات به شدت رسانه های دیگر چون تلویزیون،ویدئو وماهواره نیست.اما نباید از اثرات مخرب آن غافل شد.داستانهای مربوط به خونریزی،آدم کشی،انتقام،شرارت،شقاوت از عهد باستان تاکنون در بسیاری از جوامع بشری رایج بوده و گاهی به صورت حماسه های ملی و مردمی سینه به سینه گشته به دست نسل معاصر رسیده است.از داستانهای خشم ژوپیتر گرفته تا داستانهای قوم یهود ورستم دستان به صورتهای گوناگونی،پرخاشگری،مبارزه جویی،دفاع از حرم و حریم منعکس شده است ولی هرگز در تاریخ از برکت صنعت چاپ و تصویر داستانهای خونریزی و شقاوت تا به این حد همه جا گیر نبوده است.(شیخاوندی،402،1384) در عصر حاضر همه روزه اخبار مربوط به جرم و جنایت و جنگ، در مطبوعات اغلب کشورها از آن جمله ایران منعکس می شود و برخی اوقات خبر آن از مرزها گذشته و جنبه جهانی پیدا می کند. تنظیم کنندگان صفحات روزنامه هاو مجلات عامیانه می کوشند تا حادترین و خشن ترین جنایتها را با طول و تفسیر منتشر سازند وبه همین خاطر اثرات منفی انعکاس اینگونه اخبار از دیر باز دغدغه خاطر بسیاری از دانشمندان را موجب شده و هر کس بر حسب عقیده و مطالعات خود نظراتی را ابراز داشته و از آن به صورتی بحث نموده است. این پژوهش به بررسی و ارزیابی جنبه های مثبت و منفی انعکاس این اخبار از دیدگاههای مختلف پرداخته و با روش پیمایشی در پی آن می باشد که اثر مطبوعات را با توجه به جنبه ذکر شده بر رفتارهای بزهکارانه و نابهنجار مورد بررسی قرار دهد. بیان مسأله: بررسی ها نشان می دهد که صفحات حوادث، یکی از پرخواننده ترین صفحات روزنامه هاست.موفقیت بسیاری از روزنامه های سراسری،هفته نامه ها و مجلات،به دلیل توجه خاص به انعکاس اخبار حوادث و پاسخگویی به این نیاز مخاطبان بوده است.مطالعات انجام شده حاکی از آن است که اخبار جنایی حداقل 4 درصد و حداکثر 28 درصد و به طور متوسط7 درصد از مطالب روزنامه ها را تشکیل می دهد. این نسبت در مورد رسانه های دیداری و شنیداری درصد متفاوتی بین 10 تا 13 را براساس دروه های زمانی و محیط های جغرافیایی مختلف به خود اختصاص داده است(فرجیها،1385،58) هنگامی که مجرم یا جنایتکار مرتکب جنایتی می شود که منطبق با روشهای ارائه شده رسانه های جمعی است، به طور طبیعی این سوال در مغز زنده می شود که آیا رسانه ها مشوق این امر بودند؟ در رسانه و به خصوص در بین مخاطبان صفحه حوادث مطبوعات چرا مطالعه و پیگیری اخبار جنایی از جاذبه زیادی برخوردار است؟ کدام گروه از خوانندگان مطبوعات،علاقه و گرایش،بیشتری به مطالعه دارند؟خوانندگان اخبار حوادث چه نوع موضوعاتی را بیشتر مطالعه می کنند؟در مطالعه اخبار جنایی بیشتر به چه جنبه های از جرم(انگیزه ها،چگونگی انجام،نتایج عواقب)توجه دارند؟ مطالعه اخبار جرایم چه احساسی را در خوانندگان بر می انگیزد؟ این ها پرسش های است که درباره آن ها اطلاعات زیادی موجود نیست و شاید تاکنون در جامعه ما بررسی و پژوهش ویژه ای پیرامون آن صورت نگرفته است.آنچه بدیهی می نماید علاقه و گرایش زیاد در بین روزنامه خوانها به مطالعه اخبار جرایم است. رسانه با انعکاس اخبار مربوط به پدیده های جنایی نگرش خاصی را به مردم تحمیل می کنند و چگونگی قضاوت و داوری آنان درباره جرم و عدالت کیفری را سامان می دهند. این ابزارهای ارتباطی به سادگی می توانند از موضوعی کم اهمیت سوژه ای بسیار مهم بسازند و افکار عمومی را نسبت به پدیده ای خاص حساس کنند و یا برعکس از حادثه ای مهم خبری خنثی و کم اهمیت بسازند. رسانه های گروهی به دلیل برخورداری از این ظرفیت یکی از ابزارهای موثر برای کنترل نهادها و جریان های قدرتمند و با نفوذ تلقی می شوند.خبرنگاران دبیران سرویس خبری روزنامه ها و مدیران مسئول تنظیم خبر و گزارش،با انتخاب موضوع و چگونگی انتقال این اطلاعات به مردم،نقش موثری در تعیین محدوده جرم و انحراف بازی می کنند. آن ها با انتخاب حوادث جنایی و نحوه انعکاس آن در واقع محدوده رفتاری مجاز را تعریف و معیارهایی را در این زمینه به جامعه ارائه می کنند.بدین ترتیب رسانه ها از یک سو توانایی تشدید احساس ناامنی،ترویج بزهکاری و تشویق افراد مستعد ارتکاب جرم را دارند و از سوی دیگر با ایفای نقش اطلاع رسانی مسئولانه و ترویج الگوی زندگی سالم می توانند در کاهش وقوع جرم و تامین احساس امنیت موثر باشند.برخی معتقدند که رسالت رسانه ها آگاهی بخشی و اطلاع رسانی است و رسانه های عمومی نباید خود را قیّم مردم بدانند و مطابق میل خود به انتشار اخبار بپردازند.این رویکرد که به روزنامه نگاری حرفه ای نگاهی سوداگرایانه دارد با انتخاب سوژه هایی که بیشتر باعث جذب مخاطب می شوند به ارضای حس کنجکاوی خواننده توجهی خاص نشان می دهد. در این وضعیت منافع و مصالح اجتماعی از جمله کارکرد پیشگیرانه رسانه ها در اولویت های بعدی قرار می گیرد. دیدگاه دیگری که در زمینه بازتاب رسانه ای جرم دارد دیدگاه سلبی است که معتقد است رسانه های دیداری،شنیداری و نوشتاری با انعکاس اخبار و رویدادهای جنایی قبح و زشتی رفتارهای مجرمانه را در جامعه از بین می برند و وقوع جرم را امری عادی و طبیعی نشان می دهند.در این شرایط اجتماع پس از مدتی به این زشتی ها عادت می کند و زمینه سقوط ارزش های اجتماعی و هنجارهای زندگی سالم فراهم می شود.برخی از طرفداران این دیدگاه به عدم انتشار اخبار جنایی در رسانه ها به طور مطلق معتقدند و برخی دیگر به پوشش خبری حوادث جنایی به طور محتاطانه باور دارند.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) چکیده هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی هیپنوتراپی براضطراب مادران دردوران بارداری وتعیین اثربخشی هیپنوتراپی بردرد مادران درهنگام زایمان طبیعی است وشرکت کنندگان این پژوهش رامادران باردار مراجعه کننده به بیمارستان صارم که  درسن 5  تا7 ماهگی بارداری هستند را تشکیل می دهند،این پژوهش از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است واز نظر روش گردآوری داده ها یک پژوهش شبه آزمایشی یا نیمه آزمایشی می باشد .گروه آزمایش را 22 نفر که داوطلبانه انتخاب گردیدند را تشکیل می دادند که 9نفردر ادامه پژوهش را ترک نمودند بنابراین 13 نفرگروه آزمایش و17 نفر گروه شاهد که از طریق نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند را تشکیل می دادند.گروه آزمایش جلسات هیپنوتراپی را حداقل در6جلسه در دوران بارداری پشت سر گذاشتند اما گروه شاهد تنها مراقبتهای دوران بارداری در بیمارستان برایشان صورت گرفته بود.آزمون های  آماری مورداستفاده t مستقل[1] و u مان ویتنی[2] است ونتایج نشان داد که بین دوگروه شاهد وآزمایش به لحاظ اضطراب آشکار وپنهان تفاوت معناداری وجودندارد . مشاهده می شود که میانگین نمره اضطراب در گروه آزمایش کمتر از گروه کنترل است. اما آزمون t در سطح خطای کمتر از 05/0 تفاوت معنادار بین دو گروه را تائید نمی کندبنابراین پیشنهاد می شود که با تکرار پژوهش با افزایش تعداد نمونه احتمالا نتایج متفاوتی به دست آیدوهمچنین تفاوت درمیزان درد در مراحل معاینه واژینال 1 cm، 3-4CM,2cm،معنادارنیست، اما دوگروه درمیزان وشدت درد از مرحله معاینه واژینال 3-4CM به بعد تازمان زایمان،در سطح خطای کمتر از01/0 ،تفاوت معناداری دارند.  فهرست فصل 1 کلیات پژوهش.. -مقدمه. 2 -بیان مسئله. 10 -اهمیت وضرورت تحقیق.. 15 -اهداف تحقیق.. 16 -فرضیه های تحقیق.. 16 -تعریف مفهومی وعملیاتی متغیرها 16 -فصل 2 پیشینه پژوهش… -مقدمه. 21 – ترس واضطراب.. 24 – علایم اضطراب.. 25 – سهم علوم روانشناختی درمورد تبیین علل اضطراب.. 26 – روشهای غیردارویی  کنترل درد. 29 – آنالژزی وتسکین بخشی درلیبر. 30 -تعاریف هیپنوتیزم. 31 -تاریخچه هیپنوتیزم. 33 – سوءتفاهم ها درمورد هیپنوز. 42 – بی دردی وهیپنوز. 46 -تحقیقات انجام شده درداخل کشور. 52 – تحقیقات انجام شده درخارج ازکشور. 59 -فصل 3 روش پژوهش… جامعه آماری.. 68 -نمونه مورد مطالعه وروش نمونه گیری.. 68 -ابزارگردآوری اطلاعات.. 68 -شیوه اجرای پژوهش.. 70 -روش تجزیه وتحلیل داده ها 70 -فصل 4 تجزیه وتحلیل آماری.. – داده ها – توصیفی.. – استنباطی.. – فصل 5 بحث ونتیجه گیری.. –تفسیروتبیین فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………….83 – خلاصه. 83 – بحث.. 83 – نتیجه. 88 – محدودیت ها 89 – پیشنهادها 89    پیوست………………………………………………………………………………………………………………………….102 مقیاس سنجش تخیلات خلاق……………………………………………………………………………………………………102 مقیاس اضطراب اسپیل برگر…………………………………………………………………………………………………..105 مقیاس سنجش عددی درد……………………………………………………………………………………………………….113  مقدمه واکنشهای هیجانی دربرابرموقعیت های تنش زاگوناگون اندازشعف وشادمانی گرفته دربرابررویدادهای تلاش برانگیزودرعین حال قابل حل وفصل تا هیجانهای معمولی اضطراب وخشم وناامیدی وافسردگی .وقتی موقعیت تنش زا استمرار بیابد آنگاه بسته به میزان موفقیت شخص درمقابله با آن،ممکن است شخص از لحاظ هیجانی دچارنوسان شود.بعضی واکنشهای هیجانی معمول در برابر فشارروانی اضطراب ،خشم وپرخاشگری،بی احساسی وافسردگی واختلال شناختی است(اتکینسون[3] ،اسمیت ،بم وهوکسما1385). هرکسی دچار اضطراب می شود وآن تشویشی فراگیر،ناخوشایند ومبهم است که اغلب ،علایم دستگاه خودکار (اتونوم)نظیر سردرد ،تعریق ،تپش قلب ،احساس تنگی در قفسه سینه ،وناراحتی مختصر معده نیز با آن همراه است.فرد مضطرب ممکن است احساس بی قراری هم بکند که نشانه اش این است که نمی تواند به مدت طولانی یک جا بنشیند یا بایستد،مجموعه علایمی که در حین اضطراب وجود دارد،اغلب در هر فرد به گونه ای متفاوت از دیگران است(جیمزسادوک[4]وویرجینیاسادوک[5] ،ترجمه رضاعی، 2007). اضطراب بیشترآینده گرا وکلی است وبه حالتی اشاره دارد که به موجب آن فرد بیش از اندازه درباره اتفاق افتادن چیز وحشتناکی در آینده نگران ،تنیده وناراحت است اضطراب هم عنصر شناختی وهم عاطفی دارد ومصداقی از رفتارهای عاطفی است(هالیجین[6]وویتبورن 2003[7]،ترجمه محمدی، 1388). اضطراب هشداری است که فرد را گوش به زنگ می کند،یعنی به فرد هشدار می دهد که خطری در راه است وباعث می شود که فرد بتواند برای مقابله با خطر ،اقداماتی به عمل آورد.ترس هم هشداری است که فرد را گوش به زنگ می کند،ولی باید  آن را از اضطراب متمایزساخت .ترس در پاسخ به خطری  معلوم ،بیرونی،معین ،یا با منشا غیر تعارضی ایجاد می شود،حال آنکه اضطراب در پاسخ به تهدیدی پیدا می شود ،که نامعلوم ،درونی ومبهم است یا از تعارض منشا گرفته است.اضطراب وترس علایم هشدار دهنده ای هستند که خطر بیرونی ودرونی را اعلام می کنند.اضطراب را می توان پاسخی بهنجار وانطباقی تلقی کرد که موجب حفظ حیات می شود وخطر وقوع صدمه جسمی ،درد ،بی پناهی ،احتمال مجازات ،برآورده نشدن نیازهای اجتماعی یا جسمانی ،خطر جدایی از محبوب،خطر بروز مانعی در برابر ارتقای موقعیت یا منزلت فرد ،وسرانجام خطراتی رااعلام می کند که در برابر کلیت ویکپارچگی فرد وجود دارد.اضطراب باعث می شود فرد برای پیشگیری از آن خطرات وتهدیدها یا برای تخفیف عواقب آنها کاری بکند.این آماده سازی با افزایش فعالیت دستگاه اتونوم وپیکری همراه است که تحت کنترل تعامل دستگاه عصبی سمپاتیک وپاراسمپاتیک قرار دارد.سختکوشی با هدف کسب آمادگی برای امتحان دادن ،جا خالی دادن وقتی که توپی را به طرف شما پرتاب کرده اند،خزیدن در رختخواب پس از اعلام خاموشی در خوابگاه برای پیشگیری از مجازات ،ودویدن برای رسیدن به آخرین قطاری که شما رو به مقصد می رساند ،همه نمونه هایی از محدود ساختن خطر وتهدید در زندگی روزمره است.یعنی اضطراب فرد را گوش به زنگ می کند تا اقداماتی انجام دهد که از خطر جلوگیری شود.بنابراین اضطراب از واردشدن صدمات پیشگیری می کند.احساس اضطراب دو مولفه دارد:با خبر شدن فرد از تغییرات جسمی (مثل تپش قلب و تعریق)وبا خبر شدن از اینکه عصبی شده است یا ترسیده است.یکی از جنبه های مهم هیجان اثری است که بر انتخابی بودن توجه می گذارد.افراد مضطرب مستعد آن اندکه به برخی چیزهادر دوروبر خودبه طور انتخابی توجه کنند واز بقیه آنها صرف نظر کنند.آنها با این کار می کوشند اثبات کنند که اگر دارند موقعیت خود را ترس آور تلقی می کنند،محق اند ولذا دارند واکنش درستی نشان می دهند.اگر آنها ترس خود را به غلط موجه جلوه دهند،اضطرابشان با این واکنش انتخابی تقویت می شود وبه این ترتیب دور باطلی از اضطراب به وجودمی آید که یک سرآن ادراک تحریف شده آنهاست وسردیگرش تشدید اضطرابشان اما اگر بر عکس با نوعی تفکر انتخابی به خود اطمینان خاطر ببخشند ،اضطراب بجای آنها ممکن است تخفیف یابد ودیگرنتواننداحتیاطهای لازم را درپیش بگیرند( سادوک،ترجمه رضاعی2007 ). به طورکلی زنان بیشتر ازمردان از بیماری های روانی رنج می برند.به جز اختلالات سایکوز کنشی ،اختلالات مربوط به سوءمصرف مواد والکل در سایر اختلالات زنان آمار بیش تری را به خود اختصاص می دهند .علی رغم پیشرفت های علمی در زمینه مشکلات جسمی دوران بارداری ،مشکلات روانی همچنان موضوعی مهم در بهداشت زن باردار به شمار می آید.در مورد علت هم زمانی اختلالات روانی با بارداری اطلاعات کمی وجود دارد اما می توان پیش بینی نمودکه بی ثباتی عاطفی وافزایش نیازهای شخصی،اجتماعی وروانی در این دوره می تواند زمینه ساز مشکلات روانی باشد.بارداری برای بسیاری از زنان دوره ای پراسترس ونیازمند نوعی سازگاری روانی است.افسردگی ،گوشه گیری ،اضطراب ،ترس مرضی،سوءمصرف مواد،بی ثباتی عاطفی ،تحریک پذیری ،اختلال در خواب وروابط جنسی از جمله اختلالات روانی هستند که ممکن است همراه با بارداری دیده شوند.بررسی ها نشان می دهد که شیوع کلی اختلالات روانی در زنان باردار 15 درصد میباشد.اختلالات خلقی واضطرابی به طور معمول در سنین باروری بیشتر دیده می شوند(44-18).تا سالهای اخیر وجود اختلالات اضطرابی همراه با بارداری ودوره پس از زایمان زیاد مورد توجه قرار نمی گرفت.اما باید پذیرفت که اختلالات اضطرابی جزءمشکلات شایع بهداشت روانی هستند ودرزنان بیشتر ازمردان شیوع دارند.بسیاری از اختلالات اضطرابی قبل یا طی بارداری شروع می شوند.شایع بودن اختلال پانیک در اواخر جوانی تا اواسط دهه سوم عمر ،شروع اولین اپیزود اختلال اضطراب اجتماعی در اواسط جوانی وشیوع اختلال وسواسی-جبری بین سنین 20 تا 29 سالگی نشان می دهد که تعداد زیادی از زنان از اختلالات اضطرابی رنج می برند که ممکن است هم زمان بااختلالات اضطرابی ،بارداری را نیز تجربه نمایند.حاملگی زمان تغییر وسازگاری فیزیولوژیک وروانی است.حاملگی موقعیتی جدید ومنحصر به فرد است که مادر به شکل خاصی آن را تجربه می کنند.در گذشته تصور می شدکه زنان باردار درمعرض خطر کمتری برای ابتلا به اختلالات اضطرابی هستند،اما تحقیقات جدید اثرات متفاوت بارداری ودوره پس از زایمان را روی اختلالات اضطرابی نشان داده اند .گرچه بیش تر بارداری ها خواسته است ،اما به هر صورت برای خیلی از زنان بارداری با استرس های اجتماعی وفیزیولوژیک همراه است.گرچه ممکن است علایم اختلالات اضطرابی در بعضی زنان درحین تجربه بارداری کاهش پیداکند،اما آن چه مشخص شده است این است که علایم بیماری اضطراب در عمده زنان ادامه پیدا می کند لذا دوره پس از زایمان عموما با تداوم علایم یا حتی افزایش علایم اختلالات اضطرابی همراه می باشد.هرچند محققین زیادی درمورد اضطراب مادران باردار تحقیق نموده اند ،اما به نتایج یکسانی دست نیافته اند.بعضی معتقدند سطح اضطراب در سه ماهه اول وسوم افزایش می یابد وبعد از تولد کاهش می یابد.بعضی نیز معتقدند در سه ماهه دوم کاهش ودر سه ماهه آخر افزایش می بیند.تحقیقات نشان می دهد بیشترین اضطراب در سه ماهه سوم بارداری و3 روز پس از تولد دیده می شود.بی شک افزایش سطح اضطراب تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله ازدواج ناخواسته،سطح اقتصادی اجتماعی پایین ،بیکاری وارتباطات ضعیف خانوادگی قرار می گیرد.نیازهای نوزاد ،خستگی مادر ،محرومیت از خواب ،مشکلات جسمی ،دردهای پس از زایمان،حسادت فرزندان بزرگ تر ویا حتی همسر می توانند حین ویا پس اززایمان سبب اضطراب منتشر ،اختلال پانیک،ترس مرضی وافکار وسواسی گردند(جنتی،خاکی،1389). از جمله درمانهای اضطراب، فنون رفتاری شامل پسخوراندزیستی،آرمیدگی،مراقبه وورزشهای نفس گیراز جمله فنون رفتاری کنترل ومقابله با پاسخهای فیزیولوژیایی دربرابرموقعیت های تنش زارا می توان نام برد.رفتاردرمانی شناختی درپی شناساندن آن دسته از موقعیت های تنش زا است که در شخص نشانه های بیمارگون فیزیولوژی یا هیجانی ایجاد می کند وبرآن اساس تغییرشیوه های حل وفصل آن موقعیت ها را مدنظردارد(اتکینسون وهمکاران 1385). ازجمله دیگر روشهای درمانی اضطراب در زنان باردار، هیپنوتراپی است.هیپنوتیزم تکنیکی برای القاء حالت خاصی از هشیاری است.دراین حالت تمرکزبیماربه طورفزاینده برروی تصاویر،کارکردهای فکری-حرکتی وادراکات حسی تلقین شده ،متمرکز می شود.حافظه وآگاهی محدودشده یا گسترش یافته واجازه می دهد تا سفری به گذشته یا آینده کند.این حالت خلسه [8]نامیده می شود(شیهان،1988 به نقل ازنصراصفهانی ،نوحه سرا،خادم الرضاوقهاری  ،ص 46 ،1390). برخلاف حساسیت زدایی منظم می توان از هیپنوز برای ایجاد سریع آرمیدگی جسمی بدون عبور از مراحل تدریجی آرمیدگی وتصویرسازی استفاده کرد.القای خودهیپنوتیزم به سرعت قابل اجرا است وبرخلاف حساسیت زدایی منظم همراهی آرمیدگی با یک محرک ترسناک نیازمند رعایت سلسله مراتب خاصی نیست اغلب شیوه های هیپنوتراپی اختلالات اضطرابی با بکارگیری توامان آرمیدگی جسمی وتصویرسازی،رهنمودهای بازسازی شناختی وآرمیدگی جسمی را در هم می آمیزند،در هیپنوتراپی نیز هماننددرمان اختلالات اضطرابی به روش حساسیت زدایی منظم یا آرمیدگی عضلانی پیشرونده،درمانگر ضمن آموزش بیمار جهت حفظ حس فیزیکی آرامش(به کمک تجسم شناور بودن)محرک اضطراب آور را برای بیمار تصویر سازی می کند، به جای دستور مستقیم شل کردن عضلات،تعلیم آرمیدگی باید شامل تصویری باشد که به خودی خود کاهش تنش راتداعی کند مثل تجسم شناور بودن یا سبکی.عبارات ودستورات مستقیم که اصطلاحات شناختی ترمحسوب می شوند،در واقع به دلیل جلب توجه بیمار به اجرای مناسب دستورات، ممکن است اضطراب بیشتری را موجب شوند.درحالیکه همراهی تلقینات با یک استعاره جسمی معمولا موجب کاهش تنش می گردد(هربرت اشپیگل[9]ودیوید اشپیگل[10]ومارسیا گرین لیف[11] 2005) درپژوهش خورسندی (1387)با عنوان تاثیر تن آرامی برکاهش ترس وانجام زایمان طبیعی در زنان نخست زا نتایج نشان داد که زنان نخست زایی که تحت آموزش تن آرامی قرار گرفتند،نمره ترس پایین تری نسبت به گروه شاهد داشتند،نتایج تحقیق اهمیت آموزش مهارت تن آرامی را درکاهش ترس زایمان وافزایش زایمان طبیعی تایید می نماید. همچنین در پژوهش متولی (1381)با عنوان بررسی تاثیر نمایش فیلم زایمان بر اضطراب مادران نخست حامله وطول مرحله دوم زایمان آنان در بیمارستانهای شهرستان سنندج،نتایج نشان می دهد که نمایش فیلم تاثیر معنی داری بر کاهش اضطراب مادران نخست حامله وطول مرحله دوم زایمان آنان نداشت وتاثیر اضطراب پنهان مادران بر اختلاف اضطراب بدو ورود به تحقیق ویک هفته پس از آن نیز معنی دار نگردید.همچنین بین وزن ،دور سر نوزاد وطول مرحله اول زایمان مادران با طول مرحله دوم زایمان آنان همبستگی معنی دار ،مشاهده نشد. درپژوهش شهیدی وابهری (1375) با عنوان هیپنوتراپی اختلالات اضطرابی نتایج پژوهش نشان داد،به دلیل امکان دست یابی به تن آرامی بیشتر ،آرامش عمیقتر ودرواقع کنترل مناسب تر ارتباط تن وروان هیپنوتراپی می تواند جایگاه ویژه ای در مداوای این اختلالات داشته باشد. همچنین  در پژوهش ایریناهیدویکی[12]وبارباراکارسینون [13] (2013)با عنوان تاثیر هیپنوتیزم بر درمان بیماران مبتلا به اختلالات اضطرابی ،هیپنوتیزم نقش مهمی در درمان اختلالات اضطرابی دارد .نتایج به دست آمده نشان داد که هردونوع دخالت مبنی بر روشهای شناختی-رفتاری واستفاده از هیپنوتیزم بالینی به همراه درمان شناختی رفتاری منتهی به کاهش اضطراب وکاهش درجه افسردگی وکاهش درجه خلق منفی در گروههای آزمایشی شدواینکه مداخلات درمانی موثرتر از عدم مداخله می باشدوهمچنین گروهی که هم تحت مداخلات هیپنوتیزم درمانی وهم مداخلات درمانی شناختی-رفتاری قرارگرفتند،تاثیرقابل توجه قوی از درمان را نشان دادندکه کاهش معنی دار نشانه های اختلالات اضطرابی را به همراه داشت.این کاهش اضطراب،افسردگی وسطح خلق ناکارآمدبه طور آماری اختلاف معنی داری در مقایسه با گروه شاهد داشت.وبه طور کلی یافته های آنها نشان می دهد  که درمان ترکیبی شناختی-رفتاری به همراه هیپنوتیزم درمانی بسیار مقرون به صرفه در درمان اختلالات اضطرابی است. احساس درد ومحنت به ادراکات فردی اشخاص مربوط می گردند وهرکس به صورتی نسبت به این پدیده ها عکس العمل نشان می دهددرسال 1896فون فری نظریه ای را ارائه دادکه ادعامی کرد در زیرپوست ،انتهای آزادگیرنده های حس درد قرار دارند واینچنین بود که تئوری اختصاصی حس درد به وجود آمدوهمزمان با نظریه اختصاصی ادراک درد نظریه دیگری هم مطرح گردیدکه بر اساس آن ادراک درد درنتیجه تجمع وتمرکز ادراکات متعددی به وجود می آید که پس از اینکه این جمع بندی یا نتیجه گیری نهایی به مرحله خاصی رسید ادراک درد حاصل می شود این نظریه تنها به ادراکات محیطی بسنده نکرده بلکه سیستم عصبی مرکزی را هم در این جمع بندی یا نتیجه گیری موثر دانسته است، درسال 1965،ملزاک ووال یک نظریه دوقسمتی جدید را ارائه دادندکه به نام تئوری کنترل دروازه معروف شد پس از اینکه یک محرک برقسمتی از بدن تاثیرگذاشت ،براساس نظریه کنترل دروازه ای ادراکات حاصل از طریق دونوع سلول عصبی که درراههای حسی نخاع شرکت دارند به قسمتهای بالا منتقل می شوند.یکی از این دو سیستم عمدتا آگاهی دهنده بوده واطلاعاتی درباره محل درد وشدت درد به مراکز بالاتر منتقل می سازد وبه این تشکیلات سیستم ممیز درد هم گفته می شود.سیستم دیگرعمدتا به ساختارهای نزدیک مغزمربوط بوده وبا مفاهیمی مانند انگیزه وعاطفه مربوط است وسیستم انگیزشی –عاطفی نامیده می شوداین سیستم بیشتر به درک رنج وعذاب می پردازد تادرد.عوامل دیگری هم مانند ترس واضطراب وجود دارد که می توانند برروی احساس درداثربگذارند( به نقل ازژوزفین هیلگارد[14]وارنست هیلگارد[15]،ترجمه جمالیان،1375). درد زایمان وترس از آن از شایعترین عللی است که منجر به فرار وترس زنان اززایمان طبیعی میشود.لاو[16](2002)دریک بررسی هنرمندانه بر این نکته تاکید کردکه احساس درد لیبر(روندی که کودک از طریق آن به طور طبیعی اتفاق می افتد لیبر نامیده می شود) ،بازتابی کاملا فردی از محرکهایی متغیراست که هریک از زنان بر اساس وضعیت خود، آنهارابه صورت منحصر به فرد دریافت و تفسیر می کنند.ترس ومسایل ناشناخته سبب تشدید درد می شوند.زنانی که عاری از ترس هستند وبه افرادی که مراقبت ازآنان را عهده دارهستند اعتماد دارند ،معمولا به مقادیر کمتر آنالژزی نیازپیدا می کنند(به نقل ازکانینگهم[17]،هوث،لونو،گیلسترپ،بلوم،ونستروم ترجمه قاضی جهانی،2005). مرحله اول لیبر همان مرحله افاسمان (نازکی دهانه رحم)  ودیلاتاسیون سرویکس(بازشدن دهانه رحم) است وهنگامی آغاز می شود که انقباضات رحمی که فاصله زیادی با هم دارند واز تعداد،شدت ومدت کافی برخوردارهستند،برای ایجاد افاسمان درسرویکس وارد عمل می شوند.این مرحله لیبر هنگامی پایان می پذیرد که برای عبور سر جنین ،سرویکس به طور کامل حدود 10سانتی متر متسع شده است.مرحله دوم لیبر که از کامل شدن دیلاتاسیون سرویکس آغاز وبا زایمان جنین خاتمه می پذیرد ومرحله سوم لیبر همان مرحله جدا شدن وخارج شدن جفت است. احساس درد لیبر ،بازتابی کاملا فردی از محرکهایی متغیر است که هریک از زنان بر اساس وضعیت خود آنها را به صورت منحصر به فرد دریافت وتفسیر می کنند.شرایط و وضعیتهای احساسی ،انگیزشی،شناختی ،اجتماعی و فرهنگی این محرکها را تعدیل می کنند.در نتیجه انتخاب یکی از روشهای موجود از میان انواع روشهای تخفیف درد وانتخاب روش بر اساس ویژگیهای هر فرد،روش مطلوبی محسوب می شود.روشهای غیر فارماکولوژیک (غیر دارویی) کنترل درد: ترس ومسایل ناشناخته سبب تشدید درد می شوند.زنانی که عاری از ترس هستندوبه افرادی که مراقبت از آنان را عهده دار هستند اعتماد دارندمعمولا به مقادیر کمتر بیدردی نیاز پیدا می کنند.شدت درد در مرحله لیبر تا حد زیادی با تنش احساسی ارتباط دارد.بهتر است به زنان در مورد فیزیولوژی وضع حمل وانواع روشهای بیمارستانی که قرار است در طی لیبر وزایمان تحت این اعمال قرار گیرند،آگاهی کاملی داده شود.متعاقبا لاماز ،روش سایکوپروفیلاکتیک خود را توصیف کرد که در آن بر روند زایمان به عنوان یک روند فیزیولوژیک طبیعی تاکید می شود.با آموزش تنفس آرام به زنان حامله وتکنیکهای حمایت فیزیولوژیک به همراه لیبر ،اغلب می توان به کاهش درد کمک کرد.هنگامی که زنان با انگیزه برای زایمان آماده می شوند،دیده می شود که درد واضطراب در طی لیبر به میزان قابل توجهی کاهش می یابد ولیبر کوتاهتر می شود.علاوه بر این حضور حمایتگر شوهر یا یکی دیگر از اعضای خانواده ،حضور همراهان هوشیار لیبر وحضور متخصص هوشمند زنان که حمایت از زن را سر لوحه کار خود قرار می دهد همگی کمک قابل توجهی به روند کار می کنند،تنس وزایمان درآب نیز از موارددیگر بیدردی های غیر دارویی است.(روشهای دارویی کنترل درد):هنگامی که انقباضات رحم ودیلاتاسیون سرویکس (باز شدن دهانه رحم) سبب ایجاد ناراحتی می شوند،تسکین درد با یکی از داروهای آرام بخش مانند پرومتازین با تجویز پزشک متخصص می تواندروش مناسبی باشدکه به داروهای تزریقی مانند مپریدین ،بوتورفانول،فنتانیل،ونالوکسان می توان اشاره نمود.گاز اکسید نیتروکه مخلوطی از 50درصد اکسیژن و50درصد اکسید نیترواست در بسیاری از زنان بیدردی رضایت بخشی را در جریان لیبر فراهم می کند.از بیمار می خواهیم نفسهای عمیق وآهسته بکشد،به وی می گوییم30 ثانیه قبل از انقباض قابل انتظار بعدی شروع به دم کندوهنگامی که انقباض شروع به پسرفت کرد ،به تنفس خاتمه بدهد.از انواع بلوکهای عصبی که برای کاهش درد در جریان لیبروزایمان ابداع شده اند وآنالژزیکهای منطقه ای می توان به بیحسی اپیدورال (بلوک نخاعی ساب آراکنوئید با تزریق ماده بی حسی به فضای آن)اشاره نمود(کانینگهم وهمکاران ،ترجمه قاضی جهانی، 2005). استفاده از هیپنوز در مامایی وجراحی جدید نیست وبیش از یک قرن مسمریسم یا هیپنوتیزم یکی از تکنیکهای اصلی برای کنترل درد زایمان بوده است.از امتیازات استفاده از هیپنوز در مامایی : ترس مادر قبل از زایمان ودرد قبل ودر طی لیبر را کاهش می دهد،آستانه تحمل درد مادر را بالا می برد،استفاده از داروهای شیمیایی وبیدردی ها را در گروههایی که قابلیت هیپنوتیزم پذیری خوبی دارند کاهش می دهدواینکه مرحله اول زایمان را در زنان نخست زا 3 ساعت و در مولتی پارها 2 ساعت کاهش می دهدو اینکه هیچ خطری برای مادر وبچه ندارد(اس کروجر[18]،2008). از تعاریف رایج هیپنوتیزم،حالتی است که در نتیجه توجه وپذیرش متمرکز ایجاد می شود وطی آن به درجات مختلف سه نما وحالت ،همزمان باید وجود داشته باشد:1-تجزیه یا انتزاع2-جذب3-تلقین پذیری .مدیریت بخش روانشناسی هیپنوتیزم انجمن روانشناسی امریکا ضمن تلاش برای نداشتن سوگیری ،هیپنوتیزم را چنین تعریف می کند:روشی است که طی آن تغییراتی در حواس ،ادراک ،افکار،احساسات یا رفتار القا وایجاد می شود(هاموند[19] ،1998ترجمه فاضل1388). دریک کار تحقیقاتی که توسط آگوست وهمکارانش در سال 2009 به چاپ رسید 295 مورد زایمان بدون درد باروشهای مختلف هیپنوزاداره گردید.94 درصد زایمان ها فقط با روش هیپنوز،بدون درد وموفقیت به انجام رسید(به نقل از آگاه،89). ودر پژوهش هاریسون [20] وهمکاران(2009)با عنوان اثربخشی هیپنوتیزم برکاهش درد در طی لیبر وزایمان در زنان باردار ایرانی،که درآن 6 نفر زن باردار جهت آموزش خودهیپنوتیزم برای زایمان انتخاب شدندونتایج با استفاده از روش کلایزی مورد بررسی قرار گرفت وزنان احساسات خود را در مورد نتایج هیپنوتیزم به این صورت شرح دادند:یک حس آرامش وشلی،حس اعتماد به نفس،واحساس رضایت وتغییر در احساس درد به صورت فشار کاهش ترس از زایمان طبیعی،عدم خستگی وعدم اضطراب.آنها همچنین افزایش تمرکز بر عضله رحم وسرویکس ،آگاهی از تمام مراحل لیبر وداشتن افکار مثبت را شرح دادندوزایمان نسبت به تجارب قبلی آنها بسیار رضایت بخش بود.امید است این تحقیق بتواند گامی روشن در جهت حمایت از زایمان به روش طبیعی وتشویق مادران وکاهش ترس واضطراب آنان از زایمان طبیعی و درد زایمان، باشد  بیان مسأله تولد کودک شامل دوره شروع انقباضات منظم رحمی تا خروج جفت است. روندی که تولد کودک از طریق آن به طور طبیعی اتفاق می افتد،لیبر نامیده می شود.احساس درد لیبر ،بازتابی کاملا فردی از محرکهایی متغیر است که هریک از زنان بر اساس وضعیت خود آنها را به صورت منحصر به فرد دریافت وتفسیرمی کنند.شرایط و وضعیتهای احساسی ،انگیزشی،شناختی ،اجتماعی و فرهنگی این محرکها را تعدیل می کنند .همانطور که اشاره شددرد زایمان وترس از آن از شایعترین عللی است که منجر به فرار وترس زنان اززایمان طبیعی میشود(کانینگهم وهمکاران ،ترجمه قاضی جهانی، 2005). باتوجه به مزایای زایمان طبیعی که میتوان به موارد زیر اشاره نمود

همچنین ،با توجه به اشتیاق مادران باردار برای استفاده از روشهای بیدردی به صورت غیردارویی ،وعلاقه برای ایجادشرایطی مطلوب جهت انجام زایمان طبیعی وکاهش ترس واضطراب مادران از زایشگاه وزایمان طبیعی،وهمچنین مزایای زایمان طبیعی  که به آن اشاره گردید وعوارض سزارین ، وهمچنین با توجه به اینکه سالیانه 651هزار کودک ایرانی به روش سزارین در کشور به دنیا می آیندوبر اساس برآوردهای جمعیتی مرکز آمارایران در سال 89،بالغ بریک میلیون و82هزارکودک در کشور متولد می شوندکه بیش از 60درصدیا650هزارنفرازمادران آنها روش سزارین را برای تولد کودکانشان انتخاب می کنند واینکه آمار سزارین درکشور 3 برابراستانداردهای جهانی است واز دلایل عمده فرار زنان ایرانی از روش طبیعی زایمان وروی آوردن به سزارین ،ناشی از دردهای زایمان طبیعی است (امیری فراهانی،عباسی شوازی،1391). واینکه همچنین تعداد انجام زایمان به روش سزارین درکشورهای مختلف جهان در نیمه دوم قرن بیستم میلادی افزایش یافته است و آمار سزارین درایران از 26%تا 60% وحتی در برخی مراکز خصوصی تا 87%گزارش شده است(مرآثی،فرج زادگان ،پیر دهقان وکاظمینی 1388). واینکه دربررسیهای صورت گرفته درمورد اثرات اضطراب برروی دوران بارداری نتایج بیان داشتند که رویدادهای اضطراب زا در دوران قبل از زایمان نه تنها سلامت روانی کودکان را در دوران کودکیشان تحت تاثیر قرار می دهد بلکه با مشکلات سلامت روان در بزرگسالی همراه است واین موضوع اهمیت مساله وتاثیر عمیق آن رابر کل زندگی نشان می دهد.بسیاری از مطالعات ،رابطه بالا بودن سطح کورتیزول را که خود تحت تاثیر اضطراب است وزایمان بر ابتلای کودک به اسکیزوفرنی واختلالات عاطفی در آینده نشان می دهد.سطح بالای اضطراب با افزایش احتمال زایمان پیش از موعد ،تولد نوزاد کمتر ازوزن طبیعی (IUGR [23])،سقط خودبه خود وناهنجاریهای نوزاد همراه است.وجود اضطراب همچنین باعث پاسخ های نامناسب مادر به جنین در بارداری شده وباعث کاهش دلبستگی مادر به نوزاد می گردد(طوسی،اکبرزاده،زارع،شریف1390). واینکه یکی از روشهای غیر دارویی ، برای ایجاد بیدردی استفاده ازهیپنوتیزم در زایمان طبیعی است.هیپنوتیزم روش درمانی جدیدی نیست واز دیر باز شناخته شده است. از تعاریف رایج هیپنوتیزم،حالتی است که در نتیجه توجه وپذیرش متمرکز ایجاد می شود وطی آن به درجات مختلف سه نما وحالت ،همزمان باید وجود داشته باشد:1-تجزیه یا انتزاع 2-جذب3-تلقین پذیری.مدیریت بخش روانشناسی هیپنوتیزم انجمن روانشناسی امریکا ضمن تلاش برای نداشتن سوگیری ،هیپنوتیزم را چنین تعریف می کند:روشی است که طی آن تغییراتی در حواس ،ادراک ،افکار،احساسات یا رفتار القا وایجاد می شود در سال 1955، انجمن پزشکی انگلیس وسپس در سال 1958، انجمن پزشکی ایالات متحده امریکا هیپنوتیزم را به عنوان روشی قابل قبول برای درمان ،مورد تایید قرار دادند.انجمن روانپزشکی ایالات متحده امریکا نیز در سال 1961هیپنوتیزم را تایید کرد.ودر سال 1969انجمن روانشناسان ایالات متحده امریکا هیپنوتیزم را به عنوان یک رشته تخصصی اعلام کرد.در سال 1949 انجمن هیپنوتیزم بالینی وتحقیقاتی امریکا تاسیس گردید ودر سال 1957 انجمن هیپنوتیزم بالینی امریکا ،بنا نهاده شد.و میلتون اریکسون به ریاست آن موسسه انتخاب گردید(هاموند،1998ترجمه فاضل، 1388). امروزه این باور وجود دارد  که هیپنوز یک روش کارآمدوموثرکمکی در طیف وسیعی از بیماری ها قابل استفاده بوده وبه عنوان یک روش همراه وتکمیل کننده طب سنتی ،درمان های دارویی وغیر دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.در طول حاملگی از روش هیپنوتراپی برای مدیریت تهوع واستفراغ وپیشگیری از زایمان زودرس وبه عنوان درمان کمکی در افزایش فشارخون ناشی از بارداری وبه عنوان یک مدخله برای درمان درد وناراحتی های حین حاملگی وزایمان استفاده می گردد(اس.کروجر،2008 ) . هیپنوتراپی یک وسیله درمانی است که برای رسیدن به اهداف درمانی مشخصی برخی از تکنیکها یا روشها در شرایطی مورد استفاده قرار می گیرند که بیمار در حالت هیپنوتیزمی قرار گرفته باشد(کارن اولنس[24] ،ترجمه جمالیان، 1377). از مهمترین موارد استفاده از هیپنوتیزم انجام زایمان بدون درد به روش هیپنوتیزم می باشد.تخمین زده می شود که حدود 20-35 درصد زنان می توانند از روش هیپنوز به عنوان تنها روش بی دردی حین زایمان ووضع حمل استفاده نمایند.دریک کار تحقیقاتی که توسط آگوست وهمکارانش در سال 2009به چاپ رسید،295مورد زایمان بدون درد با روش های مختلف هیپنوزاداره گردید.94 درصد زایمان ها فقط با روش هیپنوز ،بدون درد وموفقیت آمیز به انجام رسید(به نقل ازآگاه 1389).

استاد راهنما

دکتر علی مرادشاهی

شهریور1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) چکیده     بررسی میزان ترکیبات فنلی و پتانسیل آنتی اکسیدانی گیاه برگ بو (Laurus nobilis L.)  طی مراحل مختلف رشد   به کوشش لیلا باجولی   در پژوهش حاضر پتانسیل آنتی اکسیدانی، میزان ترکیبات فنلی و ترکیبات اسانس برگ قسمتهای مختلف شاخه گیاه برگ بو (Laurus nobilis L.) بررسی گردید. همچنین اثرات آللوپاتیک عصاره آبی برگهای شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل، کاروتنوئید و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز برگ گیاهچه های گندم و شاهی مورد مطالعه قرار گرفت. پتانسیل آنتی اکسیدانی با استفاده از روش DPPH(1,1- diphenyl 2-picryl-hydrazyl)، میزان ترکیبات فنلی کل با استفاده از روش Folin-Ciocalteu و ترکیبات اسانس برگها با روش GC/MS ارزیابی گردید. پتانسیل آنتی اکسیدانی برگها بین 856/1 ± 67/40 تا 333/0 ± 67/59 میکرومول ترولکس بر گرم وزن خشک متغیر بود. بیشترین پتانسیل آنتی اکسیدانی در برگهای شاخه غنچه دار برگ بو مشاهده شد. میزان ترکیبات فنلی کل برگها بین 045/0 ± 56/5 تا 139/0 ± 22/12 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک اندازه گیری شد. بیشترین میزان ترکیبات فنلی کل مربوط به برگهای شاخه بدون میوه و غنچه برگ بو مشاهده شد. اسانس گیری با دستگاه کلونجر نشان داد که برگهای شاخه غنچه دار برگ بو با 53/1% بیشترین بازده را داشته است. در اسانس برگهای قسمتهای مختلف شاخه 3 ترکیب 1,8-Cineole، a-Terpinyl acetate و Sabinene بیشترین درصد را دارا بوده اند. در بررسی اثرات آللوپاتیک عصاره ی آبی برگهای شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر گیاهچه های گندم و شاهی، میزان کلروفیل در اکثر موارد تغییر معنی داری در سطح 05/0 = a نسبت به گیاهچه- های شاهد نداشته است. همچنین میزان کاروتنوئید نیز در اکثر غلظتهای عصاره مشابه گیاهچه-های شاهد بوده است. در رابطه با فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز، عصاره باعث افزایش فعالیت آنزیم در هر دو گیاهچه گردیده است. نتایج نشان دادند که فعالیت آنتی اکسیدانی و میزان ترکیبات فنلی برگهای شاخه های غنچه دار، میوه دار و بدون غنچه و میوه گیاه برگ بو با یکدیگر متفاوت میباشد. همچنین به علت بالا بودن میزان ترکیب 1,8-Cineole در ترکیبات اسانس و اهمیت کاربردی آن، می توان از اسانس برگ بو در سطح صنعتی استفاده نمود.   کلمات کلیدی: برگ بو، پتانسیل آنتی اکسیدانی، ترکیبات فنلی، اسانس، اثرات آللوپاتیک           فهرست مطالب عنوان                                                                                                   صفحه  فصل اول: مقدمه 1-1-نقش دفاعی متابولیت های ثانویه در شرایط تنش… 2 1-2-رادیکال های آزاد و اثرات سوء آن بر گیاه 3 1-3-مکانیسم های دفاعی گیاهان در برابر گونه های فعال اکسیژن (ROS)ها 5 1-4-اهمیت آنتی اکسیدان های گیاهی. 6 1-5-ویژگی های آنتی اکسیدانی تركیبات فنلی. 8 1-6-مبحث اسانس… 9 1-6-1-روغن های اسانسی.. 9 1-6-2-مصارف و کاربرد روغن های اسانسی.. 9 1-6-3-روش های استخراج روغن های اسانسی.. 10 1-6-4-روش های جداسازی ترکیبات روغن های اسانسی.. 11 1-6-4-1-روش کروماتوگرافی گازی(GC) 11 1-6-5-بررسی تکنیک کروماتوگرافی گازی-طیف سنج جرمی (GC/MS) 13   1-7-مبحث آللوپاتی. 13 1-8-خصوصیات کلی تیره برگ بو 16 1-9-خصوصیات گیاه شناسی گیاه برگ بو 16 عنوان                                                                                                             صفحه   1-10-خصوصیات اکولوژیکی گیاه برگ بو 17 1-11-خواص درمانی گیاه برگ بو 18 1-12-سایرکاربردهای گیاه برگ بو 19   فصل دوم: مروری بر پژوهش های پیشین 2-1-پژوهش های انجام شده در زمینه ی اندازگیری فعالیت آنتی اکسیدانی گیاهان. 21 2-2-پژوهش های انجام شده در زمینه ی اندازه گیری میزان ترکیبات فنلی گیاهان. 23 2-3-پژوهش های انجام شده در زمینه ی شناسایی ترکیبات موجود در اسانس گیاهان. 24 2-4-پژوهش های انجام شده در زمینه ی اندازگیری فعالیت آللوپاتی گیاهان. 26 اهداف پژوهش… 29   فصل سوم: مواد و روش ها 3-1-جمع آوری و آماده سازی برگهای گیاه برگ بو 31 3-2-عصاره گیری. 33 3-2-1-تهیه عصاره متانولی.. 33 3-2-2-تهیه عصاره آبی.. 33 3-3-تعیین پتانسیل آنتی اکسیدانی با استفاده از روش DPPH.. 33 عنوان                                                                                                                صفحه   3-3-1-مواد و محلول های مورد نیاز 34 3-3-2-روش آزمایش…. 34 3-3-3-تهیه محلول استاندارد. 35 3-4-اندازه گیری میزان ترکیبات فنلی کل (Total Phenolics) با استفاده از معرف Folin-Ciocalteu. 36 3-4-1-مواد و محلول های مورد نیاز 36 3-4-2-روش آزمایش…. 37 3-4-3-تهیه محلول استاندارد. 38 3-5-بررسی ترکیبات اسانس برگ گیاه برگ بو 39 3-5-1-اسانس گیری.. 39 3-5-2-آزمایش های مربوط به تعیین ترکیبات موجود در اسانس برگ گیاه برگ بو. 39 3-5-2-1-معرفی دستگاه كروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی  (GC/MS) 39 3-6-بررسی پتانسیل آللوپاتی عصاره آبی گیاه برگ بو 40 3-6-1-اثر عصاره آبی برگ گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل و کاروتنوئید برگ گیاهچه های گندم و شاهی  40 3-6-1-1-مواد و محلول های مورد نیاز 40 عنوان                                                                                                                صفحه   3-6-1-2-آماده سازی گیاهان. 41 3-6-1-3-روش آزمایش… 41 3-6-2-اثر عصاره آبی برگ گیاه برگ بو بر میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز استخراج شده از برگ گیاهچه های گندم و شاهی.. 42 3-6-2-1-مواد و محلول های مورد نیاز 42 3-6-2-2-آماده سازی گیاهان. 43 3-6-2-3-استخراج آنزیم گایاكول پراكسیداز 43 3-6-2-4-تعیین فعالیت آنزیم. 43 تجزیه و تحلیل آماری داده ها 45   فصل چهارم: نتایج 4-1-پتانسیل آنتی اکسیدانی برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو با استفاده از DPPH.. 47 4-2- میزان ترکیبات فنلی کل (Total Phenolics) با استفاده از معرف Folin-Ciocalteu. 51 4-3-مقایسه بازده اسانس برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو 54 4-4-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ گیاه برگ بو 55 عنوان                                                                                                             صفحه   4-4-1-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو. 55 4-4-2-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ های شاخه میوه دار گیاه برگ بو. 55 4-4-3-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ های شاخه بدون میوه و غنچه گیاه برگ بو 56 4-4-4-مقایسه بین ترکیبات عمده موجود در اسانس برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو 62 4-5-پتانسیل آللوپاتی عصاره آبی گیاه برگ بو 63 4-5-1-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل برگ گیاهچه های گندم و شاهی  63 4-5-2-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کاروتنوئید برگ گیاهچه های گندم و شاهی  64 4-5-3-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز استخراج شده از برگ گیاهچه های گندم و شاهی.. 67   فصل پنجم: بحث 5-1-پتانسیل آنتی اکسیدانی برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو با استفاده از روش DPPH.. 70   عنوان                                                                                                             صفحه   5-2-میزان ترکیبات فنلی کل (Total Phenolics) با استفاده از معرف Folin-Ciocalteu. 71 5-3-شناسایی ترکیبات موجود در اسانس برگ گیاه برگ بو 71 5-4-بررسی پتانسیل آللوپاتی عصاره آبی گیاه برگ بو 73 5-4-1-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل برگ گیاهچه های گندم و شاهی  73 5-4-2-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کاروتنوئید برگ گیاهچه های گندم و شاهی  73 5-4-3-اثر عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز استخراج شده از برگ گیاهچه های گندم و شاهی.. 74 نتیجه گیری کلی. 75 پیشنهادات پژوهشی آینده 76 فهرست منابع فارسی. 77 فهرست منابع انگلیسی. 78   فهرست جدول ها عنوان                                                                                                                        صفحه   جدول3-1- مخلوط واكنش جهت سنجش فعالیت آنزیم گایاكول پراكسیداز 44 جدول 4-1 پتانسیل آنتی اکسیدانی بر حسب میکرومول ترولکس بر گرم وزن خشک، مقادیر IC50 بر حسب میلی گرم در میلیلیتر و درصد مهار رادیکال های آزاد DPPH توسط عصاره ی برگ های شاخه. 51 جدول 4-2 میزان ترکیبات فنلی کل عصاره ی متانولی برگ های شاخه بر حسب میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک   54 جدول 4-3- بازده اسانس برگ های قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو 54 جدول 4-4- ترکیبات تشکیل دهنده اسانس برگ گیاه برگ بو 57                 فهرست شکل ها عنوان                                                                                                                        صفحه   شکل 3-1-شاخه گیاه برگ بو…………………………………………………………………………………………………32 شکل 3-2-قسمت های مختلف شاخه برگ بو، شاخه غنچه دار(الف)، شاخه میوه دار(ب)، شاخه بدون غنچه و میوه(ج)………………………………………………………………………………………………………………32 شکل 4-1- منحنی استاندارد ترولکس بر حسب میکرومول. 49 شکل 4-2- اثر غلظت های مختلف (mg ml-1 ) عصاره متانولی برگ های شاخه غنچه دار(الف)، برگ های شاخه میوه دار(ب) و برگ های شاخه بدون میوه و غنچه(ج) بر جذب محلول DPPH. 50 شکل 4-3- منحنی استاندارد گالیک اسید برحسب میکروگرم درمیلی لیتر 52 شکل 4-4- میزان جذب معرف Folin-Ciocalteu در غلظت های مختلف(mg ml-1 ) عصاره متانولی برگ های شاخه غنچه دار(الف)، برگ های شاخه میوه دار(ب) و برگ های شاخه بدون میوه و غنچه(ج) 53 شکل 4-5- کروماتوگرام اسانس برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو. 59 شکل 4-6- کروماتوگرام اسانس برگ های شاخه میوه دار گیاه برگ بو. 60 شکل 4-7- کروماتوگرام اسانس برگ های شاخه بدون غنچه و میوه گیاه برگ بو.……………….61 شکل 4-8- مقایسه بین ترکیبات عمده موجود در اسانس برگ قسمت های مختلف شاخه گیاه برگ بو 62 عنوان                                                                                                                        صفحه   شکل 4-9- اثر غلظت های مختلف عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کلروفیل برگ گیاه تک لپه گندم (الف) و گیاه دولپه شاهی (ب).. 65 شکل 4-10- اثر غلظت های مختلف عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان کاروتنوئید برگ گیاه تک لپه گندم (الف) و گیاه دولپه شاهی (ب).. 66 شکل 4-11- اثر غلظت های مختلف عصاره آبی برگ های شاخه غنچه دار گیاه برگ بو بر میزان فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز از برگ گیاه تک لپه گندم (الف) و گیاه دولپه شاهی (ب).. 68   مقدمه   بشر در طول قرن ها به گیاهان به عنوان منبعی از کربوهیدرات، پروتئین و چربی وابستگی کامل داشته است. عمدتاً یکسری از واکنش های شیمیایی که واسطه آنزیمی دارند، در گیاه زنده به عنوان متابولیسم شناخته می شوند. این واکنش های شیمیایی با هم هماهنگ شده تا مسیرهای متابولیکی که در آنها سنتز مولکولهایی مثل قندها، اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب عمده، نوکلئوتیدها و پلیمرهای حاصل از آنها (DNA RNA,) انجام می شود، به دست آیند. این تجمع به عنوان متابولیسم اولیه در نظر گرفته می شود و ترکیبات تولید شده که برای زنده ماندن و سالم ماندن گیاه لازم هستند متابولیت اولیه نامیده می شوند. همچنین در گیاهان، مسیرهای متابولیکی دیگری نیز وجود دارد که محصول این مسیرها برای گیاه کاملاً مشخص نیست که به این ترکیبات متابولیت های ثانویه اطلاق می گردد و به مسیر تولید آنها متابولیسم ثانویه می- گویند. متابولیت های اولیه در بین تمام گیاهان مشترک هستند ولی نوع و میزان متابولیت های ثانویه از یک گونه گیاهی به گونه ای دیگر ممکن است متفاوت باشد. متابولیت های ثانویه گیاهی براساس نحوه بیوسنتز به ترپن ها، فنولیک ها و ترکیبات ازت دار تقسیم می شوند [Taiz & [Zeiger, 2002.  

1-1-نقش دفاعی متابولیت های ثانویه در شرایط تنش

با توجه به این كه امروزه نقش دفاعی متابولیت های ثانویه برای همه تقریباً پذیرفته شده است، اما هنوز بررسی سازوكار تأثیر تنش های محیطی بر تولید این مواد تصویر پیچیده و مبهمی پیش روی ما می گذارد.

دکتر علی درویشی

مهندس مهریارعلی محمدی

پاییز 92

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) چکیده بهره گیری از داده های سنجش از دور منجر به شناخت و بررسی جامع پهنه های جغرافیایی  در مدت زمان کوتاه و با هزینه پایین می گردد. بهره گیری از تکنیک های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای  منجر به استفاده بهینه از این داده ها جهت شناخت هر چه کامل تر منطقه مطالعاتی و پدیده ها و عوارض جغرافیایی موجود در آن می گردد.  منطقه ساحلی به عنوان یک پهنه جغرافیایی با ماهیت نسبتا دینامیک  دارای شرایط ویژة اقتصادی، تجاری تفریحی و در برخی موارد استراتژیك است. . بهره برداری بهینه از امكانات محیطی این مناطق مستلزم شناخت ویژگی های مختلف  آنها است. منطقه جاسک یکی از مناطق ساحلی محروم و البته در حال توسعه می باشد که شناخت ژئومورفولوژی آن با استفاده از نقشه لندفرم و مدل سه بعدی می تواند به برنامه ریزی و مدیریت هر چه بهتر در توسعه و آبادانی منطقه در آینده  را در پی خواهد داشت. در این تحقیق، نقشه لندفرم و مدل سه بعدی منطقه ساحلی جاسک با استفاده از تصاویر ماهواره ای Landsat، Aster  و تصاویر زوج استریو Cartosat 1  تهیه گردیده است. در تهیه نقشه لند فرم از تکنیک های ترکیبات رنگی (RGB) در باند های مختلف جهت بارزسازی خصوصیات کلی منطقه به صورت تفسیر چشمی استفاده گردید. با بهره گیری از انواع روش های طبقه بندی نظارت شده و نظارت نشده طبقه بندی عوارض انجام شد.  فیلتر بالاگذر(High Pass Filter) جهت تعیین جاده ها مورد استفاده گرفت. در اینجا با محاسبه ی NDVI میزان سبزینگی پوشش گیاهی بدست آمد. و با موزاییک سازی تصاویر لندست در دو زمان مختلف نقشه های جزر و مد ساحلی و محدوده قانونمند ساحلی (CRZ) تهیه گردید. نهایتاً با استفاده از تلفیقی از موارد فوق  نقشه لندفرم  تهیه گردید. در ادامه، DEM منطقه با استفاده از زوج تصاویر ماهواره ای Cartosat1   و ابزار Ortho Engine نرم افزار PCI Geomatica تهیه گردید. خطای DEM های استخراج شده در حد یک پیکسل بر آورد گردید. بعد از استخراج DEM با استفاده از روش سایه روشن به صورت توپوگرافی به نقشه تهیه شده لند فرم منطقه به عنوان یک لایه اضافه گردید. کلمات کلیدی: داده های ماهواره ای، جاسک، لندفرم، مدل سه بعدی   فهرست مطالب عنوان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………1 فصل اول(کلیات) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

• مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………4
• بیان مساله………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………4
• سوالات اصلی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………5
• اهمیت و ضرورت انجام تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..5
• هدف های اساسی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………6
• فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….6
• ضرورت استفاده از RS,GIS,GPS………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………6

1-7-1 ضرورت  استفاده از سسیستم اطلاعات حغرافیایی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….6 1-7-2 ضرورت استفاده از سنجش از دور…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………7 1-7-3 ضرورت استفاده از سیستم موقعیت یاب جهانی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..8 فصل دوم(پیشینه تحقیق) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………10 2-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………11 2-2  پیشینه ی تحقیقات در خصوص تهیه نقشه ی لند فرم …………………………………………………………………………………………………………………………….11 2-3 پیشینه تحقیقات برای تهیه مدل سه بعدی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..16 فصل سوم(محدوده ی انتخابی، مواد و روش ها) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..22 3-1   مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23 3-2 محدوده انتخابی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23 3-3 موقعیت شهرستان جاسک……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….23 3-4 عارضه های طبیعی شهرستان جاسک……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………25 3-4-1 کوه های بشاگرد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….26 3-4-2 جنگل های حرا……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………26 3-4-3 خلیج جاسک غربی و شرقی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….27 3-4-4 صخره های شنی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………28 3-4-5 چشمه های آبگرم پوراف…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….28 3-4-6 آب گرم سدیج……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..28 3-5 آب و هو ای شهرستان جاسک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………28 3-6 منابع آب درشهرستان جاسک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………29  3-6-1 آب های زیر زمینی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..29 3-6-2 آب های سطحی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………29 3-7  پوشش گیاهی ، مراتع و جنگل ها در شهرستان جاسک…………………………………………………………………………………………………………………………..31 3-8 داده های ماهواره ای ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………31 3-8-1 داده های ETM+ ماهواره لندست 7…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………31 3-8-2 داده های استر (ASTER) ماهواره ترا………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..33 3-9 ترکیب های رنگی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..34 3-10 فیلترها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………35 3-10-1 فیلتر های کاهش نویز………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………35 3-10-2 فیلتر های آشکار ساز لبه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….36 3-10-3 فیلتر های اکثریت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….36 3-10-4 تبدیل مولفه های اصلی(PCA) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………37 3-11 تلفیق تصاویر……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..37 3-11-1 مراحل کلی تلفیق تصاویر در سطح پیکسل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….37 3-11-2 روش های تلفیق تصاویر در سطح پیکسل……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..38 3-11-2-1 روش Brovey…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………38 3-12 شاخص های گیاهی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..39 3-12-1 شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده(NDVI) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….39 3-13 انواع روش های طبقه بندی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….40 3-13-1 روش های طبقه بندی نظارت نشده و نظارت شده…………………………………………………………………………………………………………………………………………41 3-13-1-1 روش های طبقه بندی نظارت نشده……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………41 3-13-1-2 روش های طبقه بندی نظارت شده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….43 3-14 ساخت مدل سه بعدی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………44 3-15 روش تهیه نقشه و نمودار جزر و مد منطقه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….47 3-15-1 تعیین حریم CRZ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….48 فصل چهارم(پردازش داده ها و نتایج) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….49 4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..50 4-2 پیش پردازش تصاویر ماهواره ای……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..50 4-3 ترکیب های رنگی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..52 4-4 تعیین پوشش گیاهی با استفاده از فرمول شاخص نرمال شده پوشش گیاهی NDVI: …………………………………………………………………………57 4-5 ترکیب داده ها (Data Fusion) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….58 4-6 طبقه بندی نظارت نشده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….60 4-7 طبقه بندی نظارت شده……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..60 4-8 مشخص کردن جاده ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….65 4-9  نقشه جزر و مد و محدوده قانونمند ساحلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….66 4-10 نقشه لند فرم و جزر و مد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………69 4-11 مدل سه بعدی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..70 فصل پنجم(نتیجه گیری کلی) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….73 نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..74 پیشنهاد ها         …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..77   منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………78 چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..80   فهرست شکل ها عنوان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه فصل دوم شکل 2-1: فلوچارت روش تحقیق خسروانی(1390) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………14 شکل 2-2: فلوچارت روش تحقیق ایکبال (2012) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….15 شکل 2-3: فلوچارت روش تحقیق صادقی نائینی فرد(1385) ………………………………………………………………………………………………………………………….17 شکل 2-4: الف، تصویر استریو منطفه تهران و ب، مدل سحی رقومی منطقه(فرازدل،1391) ………………………………………………………. 18 شکل 2-5: فلوچارت روش تحقیق بالتساویر(2005) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………20 فصل سوم شکل 3-1: محدوده انتخابی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23 شکل3-2: موقعیت شهرستان جاسک …………………………………………………………………………………………………………………………………….24 شکل 3-3: نوار ساحلی شهرستان جاسک………………………………………………………………………………………………………………………………25 شکل 3-4: رشته کوه های بشاگرد در شهرستان جاسک…………………………………………………………………………………………………………..26 شکل3-5: جنگل های حرا در جاسک……………………………………………………………………………………………………………………………………..27 شکل3-6: خلیج جاسک-کناره دریای عمان……………………………………………………………………………………………………………………………27 شکل 3-7:پل رودخانه جگین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………29 شکل 3-8:رودخانه گابریک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….30 شکل 3-9: پل رودخانه سدیچ در دست احداث………………………………………………………………………………………………………………………..30 شکل 3-10: پوشش گیاهی منطقه جاسک………………………………………………………………………………………………………………………………..31 شکل3-11: نمایش ترکیب رنگی کاذب تصاویر لندست……………………………………………………………………………………………………………..34 شکل 3-12: مقادیر بازتابش طول موج قرمز و مادون قرمز به همراه مقادیر  NDVI  برای دو نوع پوشش گیاهی خشک و تازه………..40 شکل 3-13: برداشت داده های تصاویر استریو توسط ماهواره www.satimaging .corp.com……………………………………………….44 شکل 3-14: نمونه ای از یک زوج تصویر ماهواره ای استریو، منطقه 22 تهران(فرازدل،1390) …………………………………………………….45 شکل 3-15: تصاویری از مدل سه بعدی منطقه 6 و منطقه 2 تهران(فرازدل،1390) …………………………………………………………………….46 فصل چهارم شکل 4-1: مراحل انجام گرفته در این تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………..51 شکل 4-2: تصویر رنگی حقیقی RGB 321 لندست…………………………………………………………………………………………………………………..53 شکل 4-3: تصویر رنگی کاذب RGB 742 لندست……………………………………………………………………………………………………………………54 شکل 4-4: تصویر رنگی کاذب RGB 432 لندست…………………………………………………………………………………………………………………….55 شکل 4-5: تصویر رنگی کاذب RGB 321 ASTER…………………………………………………………………………………………………………………….56 شکل 4-6: تصویر اعمال شده شاخص NDVI بر روی تصاویر ماهواره ای استر…………………………………………………………………………….57 شکل 4-7: مقایسه تصاویر ترکیب شده و تصاویر قبل از ترکیب (ترکیب رنگی کاذب 234 لندست) ……………………………………………59 شکل 4-8: طبقه بندی نظارت نشده (الف- Kmeans، ب-Isodata ) ………………………………………………………………………………………61 شکل 4-9 : چهار اجرای الگوریتم های مختلف در روش طبقه بندی نظارت شده برای تصاویر لندست …………………………………………63 شکل 4-10: چهار اجرای الگوریتم های مختلف در روش طبقه بندی نظارت شده برای تصاویر استر ……………………………………………..64 شکل4-11: جاده های مشخص شده از تصاویر ماهواره ای با اجرای فیلتر بالا گذر………………………………………………………………………..65 شکل 4-12: نمودار پارامترهای آمار ماهانه جزر و مد ایستگاه جاسک سال 1388………………………………………………………………………66 شکل 4-13: موزاییک سازی تصاویر لندست…………………………………………………………………………………………………………………………….67 شکل 4-14: خطوط جزر و مد و منطقه قانونمند ساحلی در تصاویر ماهواره ای…………………………………………………………………………….68 شکل4-15: نقشه لند فرم منطقه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..69 شکل 4-16: تصاویر زوج استریو Cartosat1 شهرستان جاسک………………………………………………………………………………………………..70 شکل4-17: نقشه لندفرم به همراه توپوگرافی شهرستان جاسک……………………………………………………………………………………………….72   فهرست جداول عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه فصل سوم جدول3-1: محدوده طول موجی باندهای تصویر برداری سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7………………………………………………………..32 جدول3-2: محدوده طول موجی باندهای تصویر برداری سنجنده استر ماهواره ترا……………………………………………………………………..33 فصل چهارم جدول 4-1: پارامترهای آمار ماهانه جزر و مد ایستگاه جاسک سال 1388………………………………………………………………………………….66     مقدمه شناخت شکل، عوارض طبیعی و مصنوعی زمین به صورت یکپارچه در منطقه ای وسیع اگرچه از دیرباز مورد علاقه بشر و به خصوص محققان در این زمینه بوده است، اما جهت انجام این امر محمل زمان و صرف هزینه ی زیاد می شدند. امروزه این شناخت در مدت زمان کوتاه و همچنین به صرفه از لحاظ هزینه جز از طریق داده های سنجش از دور میسر نخواهد شد. نقشه لندفرم، شکل های مختلف سطح زمین و فرایندهای سهیم و مؤثر در تشکیل و تکوین آن را نمایش می دهد. تهیه نقشه لندفرم از یک سو و مدل سه بعدی با کیفیت مطلوب از سوی دیگر به بهترین نحو به این شناخت منجر خواهد شد. انواع ماهواره های زمین شناسی با سنجنده ها و قابلیت های مختلف تقریباً از سال 1943 به فضا پرتاب شده اند. تحلیل گران مطالعات زمینی با استفاده از این داده ها و مطالعات میدانی و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی موجود به اهداف از پیش تعیین شده خود دست پیدا خواهند کرد. در واقع می توان گفت تلفیقی از علم سنجش از دور، مطالعات میدانی و سیستم اطلاعات جغرافیایی جزو لا ینفک ابزار و روش های مورد نیاز محققان مطالعات زمینی خواهد بود. همانطور که گفته شد داده های سنجش از دور ماهواره های مختلف دارای قابلیت های مختلف از تفکیک زمینی گرفته تا تفکیک طیفی، رادیومتریکی، زمانی و البته ارتفاعی را شامل می شود. تکنیک های به کار گرفته شده جهت تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای و استفاده بهینه از این داده ها و البته داده های قابل دسترس را تکنیک های سنجش از دور می نامند. انواع روش های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای چه به صورت پیش پردازش و چه به صورت پس پردازش موجود می باشد که محقق با توجه به هدف از پیش تعیین شده خود به استفاده از آن ها خواهد پرداخت. در این مطالعه با ارائه ی کامل از روش های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای به تهیه نقشه لندفرم و جزر و مد و مدل سه بعدی شهرستان ساحلی جاسک پرداخته می شود. داده های ماهواره ای که در این تحقیق استفاده خواهد شد عبارتند از داده های لندست، استر و تصاویر استریو کارتوست 1 خواهند بود. مطالعه موردی  بر روی  شهرستان ساحلی  جاسک در واقع از پوزه جاسک تا  فاصله 50   کیلومتری غرب آن و از این فاصله تقریباً تا عمق 50 کیلومتری در شمال را شامل می شود. منطقه جاسک یکی از مناطق ساحلی محروم و البته در حال توسعه می باشد که شناخت ژئومورفولوژی آن در ابتدای امر با استفاده از تهیه نقشه لندفرم و مدل سه بعدی می تواند به برنامه ریزی و مدیریت هر چه بهتر در توسعه و آبادانی منطقه در آینده منجر شود. در فصل اول این تحقیق به کلیاتی از تحقیق شامل بیان مسئله، سئوال های تحقیق، فرضیه ها، اهداف و روش تحقیق پرداخته می شود. در فصل دوم مروری بر مطالعات داخلی و خارجی صورت گرفته در این زمینه پرداخته و خلاصه ایی از روش تحقیق، نتایج به همراه محاسن و معایب این مطالعات شامل می شود. فصل سوم مواد و روش ها را شامل می شود. در این فصل با توضیحی مختصر از منطقه مورد مطالعه، ویژگی ها و خصوصیات داده های ماهواره ای استفاده شده در این تحقیق و البته به طور مختصر ویژگی ها و خصوصیات  انواع داده های ماهواره ای موجود،  بررسی و به طور کامل توضیحی از انواع روش های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای در تهیه نقشه لندفرم، جزر و مد و مدل سه بعدی پرداخته می شود. فصل چهارم تجزیه و تحلیل اطلاعات صورت گرفته، و نقشه لندفرم، جزر و مد و مدل سه بعدی تهیه می شود. فصل پنجم بیان نتایج و پیشنهاد ها را شامل می شود. امید است که مطالعه حاضر در حرکتی رو به جلو برای پیشرفت تحقیقات در این زمینه مثمرثمر و مفید واقع شود. مقدمه