رقص نامی است برای حرکات موزون از اعضای بدن، که در منابع آیات و روایات اشاره ای واضح به آن نشده است. برخی به استناد یک حدیث با لفظ زفن هم معنی رقص، حکم به حرمت ذات رقص داده اند، برخی دیگر این حکم را نپذیرفته و حکم به حلال بودن رقص، مشروط به همراه نبودن مسائل دیگر همچون لهو و لعب، برانگیختن غریزه جنسی و فساد قائلند. از آنجا که رقص پیشینه تاریخی دارد و برگرفته از آیین و مذهب مردم بصورت فطری برای بیان احساسات فردی و اجتماعی که در قالب الفاظ نمی گنجد، در غم و شادی و عبادت ها، بصورت محلی به عنوان بازی و نمایش بکار رفته تا دنیای امروز که بصورت پیشرفته تر در ورزش، هنر، پزشکی بسیار به آن پرداخته اند، و از طرفی دیگر در مجالس شادی و عروسی معمولاً رقص هم هست، با توجه به مسئله رقص و ابهام هایی که درباره آن وجود دارد، نمی توان هرگونه حرکت فیزیکی و شاد را حرام دانست، جسم در روح مؤثر است، باید در چارچوب عقل و شرع انرژی شادی طلب جوان را آزاد کرد، تا به کارهایش سامان دهد، رو به معنویت آورد، جلوی جرائم، تند خویی ها و بهانه گیری بیمار دلان در جامعه اسلامی گرفته شود، تا جامعه ای سالم و پویا بدون گناه داشته باشیم. این تحقیق در هفت فصل کلیات و مفاهیم؛ انواع رقص و حکم آن بر اساس آیات و روایات و کتب اسلامی، جایگاه و نفوذ رقص در ورزش و هنر و حکم شرعی انجام و تعلیم آن مورد بررسی قرار گرفته است.

مقدمه:

نقش شادی در پیش برد امور معنوی غیر قابل انکار است. مردم بنا بر طبیعت خود مجلس شادی برگزار می کنند. بعضی از این مجالس، مثل عقدو عروسی، از هر نظر بدیع تر و در نتیجه شادتر و شورانگیزتر است. اسلام نیز که به همه جنبه های حیات انسان نگریسته در خصوص شادی و سرور هم بر عوامل فرح­انگیز انگشت گذاشته است. پر واضح است که پرداختن به موضوع رقص باعث تشویق دیگران نیست بلکه هدف، رفع سوء­­­ظن­­­ها و برطرف کردن کدورت­هاست؛ بدین معنا که اگر کسانی شادی خود را با رقص و دست زدن غیر حرام بروز دهند، به لاقیدی و بی­دینی متهم نشوند، یا اگر افراد متدین در مجلسی که رقص معمولی بود، شرکت کردند، عذاب وجدان نداشته باشند که مرتکب گناه شده­اند، و برخی هم مجبور نباشند که برای رهایی از عذاب وجدان از طرف خود در حکم خدا قید­­هایی وارد کنند. تذکر مهم این است که نقل فتواها به هیچ روی بهانه­ای برای بیماردلان نیست تا هر نوع رقص را حلال بدانند، زیرا تأکید دائمی فقیهان و مفتیان این است که رقص باید غیر مفسده­انگیز و غیر شهوانی باشد و زن و مرد هم کاملاً جدا از هم باشند. البته نگارش و تدوین این تحقیق مرز کارهای شرعی و غیر شرعی را در هم نمی­ریزد و ساحت شریعت را سبک جلوه نمی­دهد، اگر اینگونه بود مراجع تقلید اجازه نمی­دادند اینگونه مطالب در کتاب­هایشان آورده شود و اساساً فتوا نمی­دادند و ساکت می­ماندند.

جامعه­ای پویا و زنده است که عناصر شادی آفرین مشروع در آن فراوان باشد و اضطراب و افسردی و غم در آن کم­تر به چشم آید. تعجب است که برخی دین­داران حتی در روز­های میلاد مصیبت می­خوانند. رقص در فرهنگ غربی هنر محسوب می­شود و روز به روز به آن بهای بیشتری می­دهند، اگرچه ما رقص­های آنان را نمی­پذیریم ولی باید به بعضی از نظرات آنان بخصوص زمانیکه نقش رقص محلی و نمایشی مطرح می­شود با دقت بیشتری جوابگوی مردم باشیم. رقص در ورزش نیز نفوذ کرده است و بعنوان مسابقات رسمی نیز شناخته شده است. متأسفانه در کشور ما نیز بعضی از مردم دست به تقلید کامل زده­اند و مسائل شرعی را نادیده گرفته­اند، یکی از دلایل می ­تواند مبهم بودن حکم شرعی برخی از شادی­ها مانند رقص باشد، که یا برخی آن را کنار گذاشته­اند یا در انجام آن زیاده­روی نموده ­اند .

در این تحقیق سعی شده با ذکر دلایل حرمت برخی از رقص­ها، مردم را با اثرات منفی اینگونه رقص­ها آشنا کنیم تا آگاهانه با این موضوع برخورد کنند و از داشتن دینی که جامع و منطقی است افتخار کنند، نه آنکه بعنوان دین غم یاد کنند و دچار آسیب بیگانه پرستی شوند، بلکه بدانند شادی باید در جهت سلامتی جامعه و سعادت واقعی در زندگی بکار رود.

فصل اول: کلیات

1-1- بیان مسأله

رقص نامی است برای حرکات موزون از اعضای بدن انسان. و در منابع آیات و روایات اشاره ای به این لغت نشده، بلکه در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) زفن بکار رفته، که در لغت به رقص تفسیر شده است. مشهور فقهای متقدم از این روایت حکم به حرمت ذات رقص داده اند، و بعضی از فقهای متأخر بر این نظرند که هیچ دلیل بخصوصی که دلالت بر حرمت ذات رقص کند، نمی باشد و به همین دلیل به حلال بودن رقص در برخی موارد و اجیر شدن و اجرت آن فتوا داده اند. البته مشروط به همراه نبودن رقص با حرام دیگر. حال از آنجا که رقص با توجه به تعریفش امروزه بسیار بکار گرفته شده، و از طرفی به انسان مفاهیمی را القا می کند که در قالب بیان نمی گنجد، نمی توان بطور کلی هر گونه

 

حرکت فیزیکی و بروز هر حالت شادی را حرام دانست، مگر آنکه با فساد و برانگیختن غریزه شهوانی باشد. و از آنجا که در فتوای علما اختلاف است، باید با جمع بندی نظرات و بررسی آنها به جوابی رسید که پاسخگوی نیاز جامعه اسلامی نیز باشد. چرا که ظاهراً دلیل حرمت رقص با مطرح کردن مسائل دیگری چون لهو و لعب و غناء و مقدمه فساد شدن بیان شده و به خود رقص و نیاز فطری آن توجه نشده است.

2-1- اهمیت و ضرورت

رواج رقص در رسانه های جمعی امروز به نحو گسترده ای به چشم می خورد چنانکه با نگاهی بدان مفهوم تهاجم فرهنگی در ذهن مجسم می گردد. در فقه اسلامی درباره رقص محدودیّت های مشروع و عدم مشروعیت آن با استناد به آیات قرآن و احادیث ابراز نظرهایی شده است. اگر ما بتوانیم در جامعه کنونی مفهومی دقیق از رقص و علت حرمت آن در برخی موارد به افراد ارائه دهیم، می توانیم با انجام رقص هایی که جنبه ملی دارد نه محرک قوای شهوانی و حتی به منظور تفریح و خوش ساختن فضای جامعه بدون گناه جلوی بهانه گیری ها و انجام رقص های حرام در تمامی زمینه ها از جمله هنر و ورزش و روانشناسی و … گرفته شود.

3-1- سوالات تحقیق

نظر اسلام در مورد رقص چیست؟

عوامل مؤثر در حرمت و حلال بودن رقص چیست؟

فتوای فقها در انواع رقص چیست؟

رابطه حکم رقص و دیگر مسائل در جامعه چیست؟

4-1- فرضیات تحقیق

رقص فی نفسه و ذاتاً حرام نمی باشد بلکه می توان در القای مفاهیم عقیدتی و ملی مؤثر واقع شود و روح جامعه را شاد گرداند اما همراه شدن با عوامل حرام با کمال انسانی منافات دارد و مخرب جامعه و فرد می­ ­باشد بنابراین اگر جامعه شناخت دقیقی از مفهوم رقص داشته باشد می توان بدون گناه از رقص در جامعه استفاده و مردم را از انجام رقص حرام دور نماییم.

5-1- پیشینه تحقیق

مفهوم رقص از زمان پیامبر (صلّی الله علیه و آله) و معصومین (علیهم السلام) تاکنون مورد بحث بوده است و در کتب بزرگانی چون شیخ کلینی در کافی، شیخ انصاری در مکاسب، وسائل الشیعه از حرّ عاملی، تلبیس ابلیس ابن جوزی، دیدگاه پنجم اکبر ایرانی، مقالاتی از جهانگیر نصر اشرفی، یحیی ذکاء و دیگر بزرگان متقدم و معاصر نام برد. البته هر کدام بصورت مختصر و در حاشیه دیگر مطالب به موضوع پرداخته اند، در این تحقیق سعی می شود از دیدی همه جانبه و منحصراً در رقص، بررسی صورت بگیرد.

6-1- چارچوب تحقیق

این تحقیق از هفت فصل تشکیل شده است.

فصل اول کلیات تحقیق که شامل بیان مسئله، اهمیت و ضرورت، سؤالات تحقیق، فرضیات تحقیق، پیشینه تحقیق، چارچوب تحقیق، لهو و لعب در اسلام و مفهوم رقص (زفن، سماع) در لغت و فقه و عرفان می باشد.

فصل دوم پیشینه رقص که شامل تاریخچه رقص، رقص در زمان پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) و تاریخچه رقص در ایران است.

در فصل سوم انواع رقص و حکم آن بیان شده که شامل رقص مجاز، رقص کودکانه و حکم شرعی آن، رقص محلی و بومی، رقص ورزشی و احکام آن، رقص حرام، رقص مبتذل، رقص شادی، فتوای مراجع درباره رقص و … می باشد.

فصل چهارم دلایل حرمت رقص از دیدگاه قرآن و روایات و رقص و موسیقی بررسی شده است.

در فصل پنجم رقص و هنر نمایش، فصل ششم آموزش رقص و حکم آن و فصل هفتم نتیجه گیری بیان شده است.

7-1- لهو و لعب در اسلام

1-7-1- لهو

راغب اصفهانی در معنای لهو می گوید: «اللهو ما یشغل الانسان عمّا یعنیه و یهمَه؛ لهو آن چیزی است که انسان را از آنچه مقصود و مهم اوست باز دارد.»[1]

فیروز آبادی، آن را به لعب و بازی معنا کرده و جوهری هم به همین طریقه رفته است.[2] به نظر می رسد مفهوم اصلی لهو همان گفته راغب باشد و بازی، مصداقی از آن به حساب آید. بنابراین لهو، هر کاری است که اشتغال بدان، انسان را از توجه به خداوند متعال و یاد او باز دارد.

این بازدارندگی در برخی مصادیق آن موجب دوری از ساحت الهی است مانند غنا و آهنگ های مبتذل و در برخی موجب سرور و نشاط زیادی است و در دیگری تنها مایه مشغولیت ساده انسان است بی آنکه در مراتب ایمان او خلل و صدمه ای وارد آورد. در اینکه لهو در مصادیق نوع سوم خود محکوم به حرمت نیست به فرموده مرحوم شیخ انصاری (رضوان الله علیه)، ظاهراً خلافی بین فقها نیست.[3] ولی لهو در مصادیق نوع اول و دوم آن با توجه به مراتب فسادی که برآن بار است، در اینکه بطور مطلق محکوم به حرمت است و یا تنها برخی مصداق های آن این چنین اند بین آنان اختلاف است. برخی از بزرگان فقها همچون مرحوم شیخ انصاری نظریه نخست را پذیرفته اند و بر آن

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

 به منظور ارزیابی تاثیرات سطوح نیتروژن بر رشد و نمو جو دره (Hordeum spontaneum Koch)و خردل وحشی (Brassica kaber (DC.))رشد یافته در گندم، یک آزمایش مزرعه­ای درسال زراعی90-1389 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب انجام شد. آزمایش با بهره گرفتن از طرح بلوک های کامل تصادفی و بصورت فاکتوریل با آرایش 2× 4 تیمارها و سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل نیتروژن به میزان (0، 60 ،120 و240 کیلوگرم در هکتار) و دو نوع علف هرز (جو دره و خردل وحشی) بود. کود نیتروژن در سه مرحله رشد محصول ( کاشت، پنجه زنی و ساقه رفتن) و در هر مرحله بصورت یک سوم به کرتهای آزمایشی اضافه شد .بذرهای جو دره وخردل وحشی با الگوی مربع و فاصله 60×60 سانتی متربین آنها کاشته شدند . با افزایش نیتروژن از 0تا240کیلوگرم در هکتار ارتفاع، تعداد پنجه و وزن خشک در جو دره وطول نهایی خورجین ، طول کل شاخه ها و وزن خشک در خردل وحشی به طور معنی داری افزایش یافت (0.05p<). با افزایش سطح نیتروژن، تعداد و وزن بذر در هر دو علف هرز به طور معنی داری، به ترتیب 116٪و 152٪افزایش یافت. با افزایش نیتروژن، زمان رسیدگی و زمان پراکنش بذر در جو دره به تعویق افتاد. با افزایش نیتروژن، محتوای نیتروژن درکاه وکلش و بذرجو دره به طور معنی داری، به ترتیب 91 ٪ و 39 ٪ افزایش یافت. علاوه بر این، در خردل وحشی همچنان که مصرف نیتروژن افزایش یافت، نیتروژن بذر به طور معنی داری تا 31٪ افزایش نشان داد. با افزایش سطح نیتروژن، مقدار جذب کل نیتروژن در بوته جو دره و خردل وحشی، به ترتیب 227٪ و 183٪ افزایش یافت. با افزایش سطح نیتروژن، جوانه زنی بذر در جو دره و خردل وحشی، به ترتیب 3 ٪ و 187٪ افزایش نشان داد. درکل این تغییرات به ایجاد تصمیم گیری­های مناسب در مدیریت علف های هرز کشاورزی در سامانه های زراعی کمک خواهد کرد.

 فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                      صفحه

 فصل اول:مقدمه

 1-1-نگرشی بر علفهای هرز………………………………………………………………………………. 2

1-2-نقش نیتروژن در رشد و نمو گیاه………………………………………………………………………….. 3

1-3-پراکنش بذر……………………………………………………………………………………………………………… 3

1-4-خردل وحشی………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-5- جو دره ………………………………………………………………………………………………………………….. 6

1-6-گندم ……………………………………………………………………………………………………………………….. 8

1-7-هدف از اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………….. 8

فصل دوم :مروری بر پژوهش های انجام شده

2-1-اثر نیتروژن بر رشد و نمو علف های هرز……………………………………………………………… 11

2-2-اثر نیتروژن بر پراکنش بذر علفهای هرز……………………………………………………………….. 13

2-3-تاثیر حضور گیاه زراعی بر رشد و نمو و پراکنش بذر علف­های هرز………………….. 14

2-4-برهمکنش نیتروژن و گیاه زراعی………………………………………………………………………….. 16

 فصل سوم:مواد و روش ها

3-1- مشخصات محل اجرای آزمایش……………………………………………………………………………. 19

3-2- بارندگی و دما…………………………………………………………………………………………………………. 19

3-3-عملیات زراعی…………………………………………………………………………………………………………. 21

3-4- طرح آزمایشی………………………………………………………………………………………………………… 24

3-5-اندازه گیری های طی فصل رشد…………………………………………………………………………… 25

 فصل چهارم : نتایج و بحث

4-1- تاثیر سطوح نیتروژن بر خصوصیات مرفولوژیک………………………………………………….. 31

4-1-1- ارتفاع جو دره………………………………………………………………………………………………….. 31

4-1-2- ارتفاع خردل وحشی ……………………………………………………………………………………… 31

4-1-3- ارتفاع گندم…………………………………………………………………………………………………….. 32

4-1-4-تعداد پنجه در جو دره…………………………………………………………………………………….. 35

4-1-5- تعداد شاخه های فرعی در خردل وحشی ………………………………………………….. 36

4-1-6- طول کل شاخه های فرعی در خردل وحشی………………………………………………. 36

4-1-7- طول نهایی خورجین در خردل وحشی………………………………………………………… 38

4-2- تاثیر سطوح نیتروژن بر برخی اجزاء عملکرد………………………………………………………. 39

4-2-1-تعداد بذر در بوته جو دره……………………………………………………………………………….. 39

4-2-2-تعداد بذر در بوته خردل وحشی…………………………………………………………………….. 40

4-2-3- تعداد بذر در بوته گندم…………………………………………………………………………………. 41

4-2-4-وزن بذر در بوته جو دره ………………………………………………………………………………… 44

4-2-5-وزن بذر در بوته خردل وحشی ……………………………………………………………………… 44

4-2-6-وزن بذر در بوته گندم ……………………………………………………………………………………. 46

4-3- تاثیر سطوح نیتروژن بر خصوصیات فیزیولوژیک………………………………………………… 49

4-3-1-شاخص سطح برگ………………………………………………………………………………………….. 49

4-3-2- تشعشع فعال فتوسنتزی………………………………………………………………………………… 50

4-3-3- وزن خشک تک بوته جو دره…………………………………………………………………………. 52

4-3-4- وزن خشک تک بوته خردل وحشی …………………………………………………………….. 53

4-3-5- وزن خشک تک بوته گندم……………………………………………………………………………. 54

4-4- تاثیر سطوح نیتروژن بر خصوصیات فنولوژیک……………………………………………………. 58

4-4-1-تاریخ گلدهی خردل وحشی……………………………………………………………………………. 58

4-4-2-رشد نیام در خردل وحشی ……………………………………………………………………………. 58

4-4-3- زمان رسیدگی جو دره…………………………………………………………………………………… 59

4-4-4-زمان رسیدگی خردل وحشی ………………………………………………………………………… 60

4-4-5- زمان رسیدگی گندم………………………………………………………………………………………. 61

 

4-4-6 زمان پراکنش بذر در جو دره…………………………………………………………………………… 64

4-4-7- زمان پراکنش بذر در خردل وحشی ……………………………………………………………. 66

4-5-تاثیر سطوح نیتروژن بر محتوای نیتروژن بافت ها……………………………………………….. 66

4-5-1- درصد نیتروژن کاه و کلش جو دره……………………………………………………………….. 66

4-5-2- درصد نیتروژن کاه و کلش خردل وحشی……………………………………………………. 67

4-5-3-درصد نیتروژن کاه و کلش گندم……………………………………………………………………. 67

4-5-4- درصد نیتروژن بذر جو دره……………………………………………………………………………. 70

4-5-5-درصد نیتروژن بذر خردل وحشی…………………………………………………………………… 70

4-5-6- درصد نیتروژن بذر گندم……………………………………………………………………………….. 71

4-5-7-جذب نیتروژن کل در تک بوته (کاه وکلش + بذر) گندم، جو دره و خردل

وحشی ……………………………………………………………………………………………………………. 73

4-6-تاثیر نیتروژن بر خصوصیات بذر علف هرز در نسل بعد………………………………………. 76

4-6-1- درصد جوانه زنی بذر جو دره ……………………………………………………………………….. 76

4-6- 2- درصد جوانه زنی بذر خردل وحشی ……………………………………………………………….. 77

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………. 80

نیازهای پژوهشی……………………………………………………………………………………….. 82

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………… 83

-نگرشی بر علفهای هرز

مجموعه فاکتورهای محیطی و بیولوژی علفهای هرز تعیین کننده میزان رقابتی است که این گیاهان ناخواسته می توانند در مقابل گیاه زراعی از خود نشان دهند. خصوصیاتی نظیر توانایی تولید مثل سریع، رشد سریع از مرحله گیاهچه ای تا تولید مثل، انعطاف پذیری فنوتیپی، تحمل زیاد نسبت به گوناگونی محیط همگی بستگی به گونه علف هرز دارند (بیکر،1974).

علفهای هرز اغلب بعنوان تهدید جدی در تولید محصولات کشاورزی ارگانیک شناخته شده اند(پنفولد و همکاران،1995؛ استون هس و همکاران،1996؛کلارک و همکاران،1998). بیم از کنترل غیر موثر علف هرز همواره بعنوان یکی از موانع اصلی در پذیرش تبدیل کشاورزی سنتی به ارگانیک توسط کشاورزان بوده است(بوریدج و نایلور،1999). علفهای هرز فقط یک درصد از کل گیاهان کره زمین را تشکیل می دهند با این حال زیان اقتصادی سنگینی وارد میسازند. زیمدال (2007)زیانهای علف هرز را به نه گروه تقسیم کرده است:رقابت با گیاهان زراعی، افزایش هزینه تولید،کاهش کیفیت محصولات زراعی و دامی، افزایش هزینه فرآوری، ایجاد مشکلات در مدیریت آبها، ایجاد مشکلات برای سلامت انسان،کاهش ارزش اراضی، کاهش گزینه های گیاهان زراعی برای کشت و کاهش ارزش زیباشناسی.مقاومت علفهای هرز به علفکش ها و تغییر گونه ای جمعیت علف های هرز امروزه تبدیل به چالش جدید برای کشاورزی شده است. بدلیل پیچیدگی در جمعیت علف های هرز، رهیافتهای تلفیق شده در مدیریت علف هرز به کاهش اثرات اقتصادی و بهبود شیوه های کنترل علف هرز کمک میکند(بوهلر،2002). در این راستا شناخت دقیق عکس العمل های رشدی علفهای هرز به مدیریت هر چه بهتر آنها منجر خواهد شد.

امروزه اغلب دانشمندان بر این باورند که درک کاملی از سامانه های بیولوژیک پیچیده مانند اکوسیستمهای زراعی نیازمند یک رهیافت جامع میباشد(کانوی،1987؛ایکرد،1993). برهمکنش های گیاه زراعی و علف هرز و پویایی جامعه علفهای هرز تا حد زیادی میتواند تحت تاثیر استراتژِی مصرف عناصر غذایی در مزرعه باشد.رهاسازی سریع عناصر غذایی، اغلب به سود علفهای هرزی است که قادرند این مواد مغذی را در مراحل اولیه رشد سریعتر و کارآمدتر از گیاه زراعی مصرف کنند (جورنسگارد،1996؛لیبمن و دیویس،2000). مدیریت کاربرد عناصر غذایی به نحوی که گیاه زراعی در مقایسه با علف هرز سود بیشتری ببرد احتمالا رقابت پذیری گیاه زراعی را برای سایر منابع که از جهات دیگر برای علفهای هرز فراهم است بهبود می بخشد(کرکلند و بکی، 1998).

1-2-نقش نیتروژن در رشد و نمو گیاه

نیتروژن بعنوان یک عنصر پر مصرف به طور معمول به خاک اضافه میشود تا عملکرد گیاه زراعی را افزایش دهد، اگرچه اثبات نشده است که تغییر سطوح نیتروژن خاک همیشه فرایندهای دموگرافیک و برهمکنش های رقابتی علف هرز و گیاه زراعی را تغییر می دهد(رائن و جانسون، 1999).بسیاری از علفهای هرز مصرف کنندگان اصلی نیتروژن بوده و بنابراین در کاهش سهم جذب نیتروژن بوسیله گیاه زراعی توانا هستند(قاسم،1992). به همین دلیل رشد بسیاری از گونه های علفهای هرز در مقایسه با گیاه زراعی بیشتر است(مورالس پاین و همکاران، 1998؛ سوپاسیلاپا و همکاران، 1992).

نیتروژن برجنبه های گوناگون رشد گیاه مانند تعداد شاخه فرعی در بوته، جوانه گل در گیاه و افزایش طول ساقه ، تعداد گل در هر شاخه،وزن گیاه،شاخص سطح برگ، وزن غلاف و تعداد دانه در گیاه تاثیر می گذارد(تایلر و همکاران ،1991). شناسایی عکس العمل علفهای هرز مختلف (مثلا پهن برگ و باریک برگ) به سطوح نیتروژن در سامانه های گیاهان زراعی می تواند کمک موثری به شناخت روابط اکولوژیک حاکم بین علف هرز و گیاه زراعی نماید.

 1-3-پراکنش بذر[1]

پراکنش بذر، عبارتست است از جدا شدن بذر از گیاه مادری و حرکت مکانی آن و نهایتاً رسیدن به مقصد نهائی که این ممکن است به دو صورت فعال[2]( با نیروی باد، باران) و غیر فعال[3]( در مورد بذور سنگین) انجام شود(کازنس و همکاران ، 2008).

پراکنش بذر بعنوان یکی از فاکتورهای مهم موثر در تقویت جوامع علف هرز ، میزان انتشار جمعیت ، توزیع مکانی و طول دوره قابلیت زنده بودن جمعیت این گیاهان توصیف شده است (هارپر ، 1977؛ ناتان ومولر- لاندانو، 2000). مطالعه پراکنش بذر علفهای هرز در سامانه های کشاورزی برای ایجاد کلونی در مکانهای غیر تصرف شده در داخل مزرعه یا اطراف آن بسیار حائز اهمیت است. پراکنش بذر تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی از جمله مرفولوژی بذر[4] ، ساختار گیاه[5]، عوامل بیرونی [6] و موقعیت  مکانی بذور[7] می باشد (دو نوهی، 1998؛ گرسا و هالت، 1995 ؛ هارپر، 1977). موقعیت مکانی بذور بر روی گیاه که مخصوصا الگوهای پراکنش بذور سنگین [8] (مانند ترب وحشی) را تحت تاثیر قرار می دهد، توسط صفات مرفولوژیک گیاه مادری تعیین می شود (کازنس و راولینسون،2001)که این به نوبه خود تحت تاثیر شرایط محیطی رشد (نظیر عناصر غذایی ) قرار می گیرد.

پراکنش بذور در گیاه مادری بویژه در گونه های رشد نا محدود[9] در طول یک دوره زمانی (مثلا چند هفته ای) ممکن است انجام شود. این موضوع باعث می شود فرایندهای پراکنش بذر در معرض یک محدوده وسیع شرایط محیطی در طول دوره پراکنش قرار گیرد(گوترمن، 2000). همچنین رسیدگی بذور در زمان های متفاوت، ممکن است آنها را در معرض عوامل متنوع پراکنش نظیر بادهای موسمی یا برداشت همزمان با گیاه زراعی قرار داده و بر مسافت انتشار بذر تاثیر بگذارد(کازنس و مورتیمر ، 1995). تغییر شرایط محیطی می تواند تغییرات موثری بر این فرایند داشته باشد.

1-4-خردل وحشی[10]

 خردل وحشی علف هرز یکساله زمستانه از خانواده شب بو[11]است (شکل1-1).ریشه اصلی باریک،بسیار منشعب،ساقه راست،100-20 سانتیمتر ارتفاع، دارای برگهای متناوب، گلها زرد رنگ با 4 گلبرگ و 4 کاسبرگ می باشد. خردل وحشی  دارای مسیر فتوسنتزی C3می باشد (هولم و همکاران، 1997).گل آذین آن انتهایی و خوشه ای می باشد و میوه آن از نوع خورجین[12] است که توانایی تولید 2000 تا 3000 بذر در هر بوته را دارد. تعداد کروموزوم خردل وحشی 9=n و18=n2است (وارویک و همکاران، 2000).

این گیاه به دامنه وسیعی از درجات حرارت، 48-15 درجه سانتیگراد، سازگاری دارد.خردل وحشی از نظر واکنش به طول روز، گیاهی روز بلند محسوب می شود، هر چند قادراست چرخه زندگی خود را هم در روزهای بلند و هم روزهای کوتاه کامل نماید (هانگ و همکاران، 2001). این گیاه خود ناسازگار بوده و گرده افشانی آن بوسیله بسیاری

تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 چکیده :

روش های متداول تجاری در استخراج عمتدتاٌ بر سه اصل استوار می باشد: فیزیکی، شیمیایی و ترکیبی از این دو. مکانیسم اصلی عبارت است از شکستن ساختمان دیواره سلولی گیاهان. با توجه به فوائد بسیار زیاد لیکوپن به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی و یک ترکیب بالقوه با ارزش در سالهای اخیر توجه زیادی در استخراج آن معطوف شده است. تمایل برای کاهش استفاده از حلال های آلی خطرناک در استخراج روغن در سال های اخیر موجب توسعه روش های جدید استخراج با مصرف کم حلال نسبت به روش های کلاسیک شده است. در این میان روش های استخراج به کمک آنزیم ها و استخراج با سیال فوق بحرانی و استخراج با مایکروویو و استخراج با اولتراسونیک مورد استفاده قرار گرفته است و از محبوبیت خوبی برخوردار بوده است. دراین میان روش آنزیمی برای استخراج بیشتر مورد توجه است اما یکی از مشکلات این روش هزینه ی بالای این روش است اما راه های مختلفی برای بهینه سازی استخراج لیکوپن وجود دارد یکی از این راه ها استفاده از روش ترکیبی می باشد. در مطالعه حاضر از روش استخراج با کمک آنزیم- اولتراسونیک از ضایعات گوجه فرنگی استفاده شده است. برای این کار از آنزیم سلولاز ( Cellulase ) استفاده شده است. جهت تعیین شرایط بهینه جهت استخراج لیکوپن از ضایعات گوجه فرنگی تاثیر شرایطی همچون میزان pH ، زمان واکنش ، مقدار نمونه ، فعالیت آنزیم و توان های مختلف اولتراسونیک مورد بررسی قرار گرفتند و تاثیر هر کدام از این پارامترها را یکبار به صورت تجربی و بار دیگر با بهره گرفتن از انجام طراحی آزمایشات بوسیله نرم افزار Design-Expert بررسی شده است . میزان بازدهی بهینه استخراج 93 درصد در pH=4/70 و سرعت چرخش 200 دور در دقیقه با توان 50 و زمان اولتراسونیک 30 دقیقه بدست آمد.

کلید واژگان: دیواره سلولی، لیکوپن ، آنتی اکسیدان، اولتراسونیک.

 1-1- مقدمه:

گوجه فرنگی یکی از مهمترین محصولات تولید باغی در جهان است که با یک تخمین جهانی تولید آن بیش از 120 میلیون تن برآورد شده است واز نظراقتصادی در مقام دوم جهان قرار دارد موطن اصلی گوجه فرنگی آمریکای جنوبی ومرکزی بود که تا سده 1800 اروپائیان آن را سمی می دانستند و تنها آن را به عنوان زینتی می کاشتند. اجداد گوجه فرنگی گیاهان علفی خودرویی بوده اند که این گیاهان گونه مختلفی از سرده پیشین Lycopersicon بودند. یکی از این گونه ها با نام علمی Solanum Lycopersium به مکزیک منتقل شد واز آنجا توسط بومیان پرورش یافت( 2،1، 3، 4). میزان تولیدگوجه فرنگی سالانه در ایران 8/5 میلیون تن و در جهان سالانه حدود 130ملیون تن است که طبق برآوردهای شورای جهانی فرآوری گوجه فرنگی(WPTC)[1] حدود 3 الی5 درصد وزن کل گوجه فرنگی ضایعات آن است که برآورد شده است(9،5). شواهداپیدمولوژیکی نشان می دهد که مصرف محصولات گوجه فرنگی تازه و فرآوری شده باعث کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان(6) و کاهش شیوع بیماری ایسمیک قلبی می شود(7). این اثرات مفید در درجه اول به فعالیت آنتی اکسیدانی گوجه فرنگی نسبت داده شده است.گوجه فرنگی حاوی طیف گسترده ایی از آنتی اکسیدانها شامل ویتامینE، اسید آسکوربیک، کارتنوئیدها، فلاونوئیدها و فنولیک ها است که در میان آن لیکوپن کاروتنوئید مسئول رنگ قرمز گوجه فرنگی رسیده است که در سالهای اخیر توجه زیاد به عنوان امکان جذب آن در پیشگیری از بیماریها شده است(10، 11، 12).

2-1- لیکوپن

1-2-1- تاریخچه لیکوپن:

لیکوپن یک آنتی اکسیدان قوی است که در مسیر سنتز کاروتنوئیدها ساخته میشود(13). ساختار لیکوپن در سال 1930 توسط کرر[2] و همکارانش تعیین شد(14،15).

 شکل۱-۱ مسیرسنتز کاروتنوئیدها

 1-2-2- ساختار شیمیایی لیکوپن:

لیکوپن یک کاروتنوئید (C40H56) با 11پیوند مزدوج و2 پیوند غیر مزدوج با وزن مولکولی 85/536 دالتون وغالب در پلاسمای انسان است که این رنگدانه طبیعی توسط گیاهان و یا میکروارگانیسم ها سنتز می شود(17،16، 18). همچنین یک ترکیب لیپوفیلیک ونامحلول در آب است، از آنجا که لیکوپن فاقد حلقه P-ionone درساختار خود می باشد بنابراین فاقد فعالیت ویتامین A است(19).

 شکل۱-۲ ساختار شیمیایی لیکوپن

 لیکوپن در حالت طبیعی به طور طبیعی به شکل ایزومری ترانس می باشد ولی در اثر نور، حرارت، واکنش های شیمیایی وفرآوری های مختلف غذایی و جذب در بدن انسان وجانوران مختلف به اشکال ایزومری مختلف سیس تغییر پیدا می کند. متداول ترین فرم لیکوپن ایزومرهای ترانس، 5-سیس، 9-سیس، 13-سیس و 15-سیس است که دربین آنها ایزومر 5-سیس به علت کمترین انرژی پایدارتر است(20، 21،16،22،23).

لیکوپن مستعد تخریب اکسداتیو است( 25، 27، 24) بنابراین استخراج، ذخیره سازی، فرآوری، تجزیه وتحلیل از لیکوپن باید تحت شرایط محیطی کنترل شده انجام شود(25) حضور زنجیره طولانی پیوند دوگانه مزدوج کربن-کربن باعث می شو که به محض قرار گرفتن لیکوپن در معرض نور دچار تغییرات شیمیایی می گردد (23، 24).

 1-2-3- نقش لیکوپن در سلامت انسان:

تخریب اکسیداسیون در حال حاضر به عنوان یک علل مهم در بیماری های مزمن از جمله سرطان، بیماری های قلبی و عروقی، پوکی استخوان و دیابت شناخته شده است. آنتی اکسیدان ها نقش مهمی را در کاهش اثرات مخرب اکسیداسیون در سلول را دارند(26). لیکوپن به دلیل تعداد بیشتر باندهای دوگانه مزدج خواص آنتی اکسیدانی بیشتری دارند و یکی از قویترین آنتی اکسیدانها است(28، 31، 33). لیکوپن به دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدانی بیشتر نسبت به بتا کاروتن( جدول1) در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود( 29).

 جدول ۱-۱ مقایسه قدرت آنتی اکسیدانی کاروتنوئیدها بر اساس توانایی جذب اکسیژن آزاد

نوع کاروتنوئید                                 قدرت آنتی اکسیدانی

لیکوپن                                                     31

 

گاماکاروتن                                               25

آستازانتین                                               24

کانتاگزانتین                                             21

آلفاکاروتن                                                 19

بتاکاوتن                                                   14

زیزانتین                                                10

لوتئین                                                     9

 1-2-3-1- ساختار کاروتنوئیدها:

شکل۱-۳ ساختار کاروتنوئید

 1-2-3-2- سرطان پروستات:

سرطان پروستات یک بیماری است که به نظر می رسد در چند دهه اخیر گسترش یافته است از آنجایی که جز ضایعات پیش سرطانی هستند معمولا از دهه سوم زندگی در مردان مشاهده می شود. اولین بار جیووانسی[3] وهمکاران(1995) گزارشی که نقش کاروتنوئیدها در کاهش سرطان پروستات را بیان می کرد منتشر کردند(30، 32). به تازگی جیووانسی مطالعاتی را در ارتباط با مصرف گوجه فرنگی، لیکوپن وخطر ابتلا به سرطان پروستات را مورد بررسی قرار داد طبق مطالعات اپیدمیولوژیکی از10 موردی را که ارزیابی کرد8 مورد از آنها کاهش خطر ابتلا مشاهده شد(38) . محتمل ترین مکانیسم را که می توان برای نقش لیکوپن در نظر گرفت نقش آن در خنثی کردن رادیکال های آزاد است(35).

1-2-3-3- بیماری های استخوانی:

اگر چه شیمی کاروتنوئیدها به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است، در حال حاضر جذب، متابولیسم و توابع بیولوژیکی بررسی شود. واکنش های مخرب اکسیداسیونی از مهمترین عوامل مهم در بیماری پوکی استخوان می باشد که آنتی اکسیدان های طبیعی نظیر لیکوپن می تواند نقش جلوگیری کنندگی را داشته باشد(34). لیکوپن موجب تحریک ساخت سلول های استخوانی شده واز ناهنجاری های شکلی و کجی استخوان جلوگیری می کند(37).

1-2-3-4- سایر بیماری ها:

خاصیت آنتی اکسیدانی لیکوپن توجه تحقیقات علمی را به نقش محافظتی آن در فشار خون بالا به خود جلب کرده است. مطالعه اخیر مصرف مکمل لیکوپن به مدت 8 هفته به میزان 15 میلی گرم در روز کاهش فشار خون مشاهده شد. کسانی که به صورت مداوم از لیکوپن استفاده می کنند 30تا 60 درصد کمتر به بیماری های گوارشی مبتلا می شوند( 34، 36). همچنین مطالعات اپیدمیولوژیکی در سال های اخیر نشان می دهد که مصرف گوجه فرنگی ومحصولات غذایی گوجه فرنگی خطر ابتلا به سرطان حفره دهان، حلق، مری، معده، روده بزرگ، مثانه را در انسان کاهش می دهد.این اثر محافظتی به خواص آنتی اکسیدانی و پروویتامینی ترکیبات مغذی در بدن است(50).

 1-3- انواع روش های استخراج:

هدف از استخراج، جدا کردن و بازیابی ترکیبات مورد نظر از بافت نمونه است که اکثراً شامل تغییر و انتقال از فاز جامد به فاز مایع می باشد. سادگی، سرعت عمل و بازیابی کمی ترکیبات مورد نظر از بافت نمونه، بدون کاهش و یا تجزیه شدن انها و اقتصادی بودن روش از خصوصیات یک روش خوب است(45). یکی از روش های معروف و مورد استفاده در صنایع و آزمایشگاه ها روش استخراج با حلال [4]است که به کمک دستگاه سوکسله انجام می شود. این روش ها مستلزم مصرف حجم زیاذی از حلال های آلی خطرناک در استخراج های تجربی در سال های اخیر موجب توسعه روش های جدید استخراج با مصرف کم حلال نسبت به روش های کلاسیک شده است. در میان این روش ها، روش های استخراج به کمک آنزیم ها[5]، استخراج با سیال فوق بحرانی [6]، استخراج با کمک مایکروویو [7] و استخراج با مایع تحت فشار[8] (41،40) از محبوبیت بسیار برخوردار است و در بسیاری از فرآیندهای زیست محیطی استفاده شده است(41،39). در این پروژه از ادغام روش استخراج فراصوت و آنزیمی برای استخراج لیکوپن از ضایعات گوجه فرنگی استفاده شده است. لذا لازم است به طور مختصر مفهوم استخراج و روش های مختلف آن معرفی شود.

تعریف استخراج:

انتقال یک ترکیب از مایع به مایع دیگر ویا از فاز جامد به مایع را استخراج می گویند. استخراج برچند نوع است:

1ـ استخراج مایع ـ مایع [9]: که به استخراج از یک مایع به مایع غیر قابل امتزاج دیگر گفته می شود.

2ـ استخراج فاز جامد[10] : که به استخراج از یک مایع توسط یک بستر جامد اطلاق می شود.

3ـ استخراج مایع ـ جامد [11]:که به استخراج از جامد توسط مایع گفته می شود(45).

روش های عملی استخراج عبارتند از:

نقشه راهنما ، طی طریق در آن تقریباً غیر ممکن است . نقشه راهنمای جنگل مدل های معماری ،

چارچوب نام دارد .
چارچوب ، ساختار منطقی برای دسته بندی مسائل معماری ارائه می کند که از طریق آن جامعیت

 

زمینه مطرح شود. مهم تـرین مسـاله کـه مـورد توجـه محققـان زیـادی قـرار گرفتـه اسـت، مسـاله
تخصیص کارها
در اینگونه محیط ها می باشد کـه بـه منظـور بدسـت آوردن بهـره وری مـوثر
از سیستم و همچنین درجه بالایی از موازی سازی
انجام می شود. مساله تخصیص کارهـا در سیسـتم
های محاسباتی توزیع شده عبارت است از تخصیص یک برنامـه کـامپیوتری شـامل مجموعـه ای از
کارها که با هم در ارتباط و همکاری می باشند، بـه مجموعـه ای از کامپیوترهـا یـا پردازنـده هـا در
سیستم توزیع شده، با در نظر گرفتن مجموعه ای از محدودیت ها روی منابع (پردازنـده هـا، کانـال
های ارتباطی و غیره) می باشد. هدف نهایی این تخصیص بهینه سازی هزینه هـای کلـی سیسـتم
5 شامل هزینه های اجرایی و ارتباطی می باشد. برای این منظور یک تابع هزینـه
مناسـب بـرای
مساله تخصیص کارها در محیط های محاسباتی توزیع شده تعریف می شود و هـدف بهینـه سـازی
این تابع هزینه با در نظر گرفتن محدودیت های منابع موجود در سیستم (پردازنده ها و کانال هـای
ارتباطی) می باشد. در این نوشتار الگوریتم های متفاوت ارائه شده در این زمینه را مورد بررسی قرار
می دهیم.
از

 

مهم ترین مسائل در زمینه سیستم های محاسباتی توزیع شده ،مسـاله تخصـیص مجموعـه ای از
کارها به مجموعه ای از پردازنده ها در جهت ایجاد توازن بار و مینیمم کردن هزینه کل سیستم مـی
باشد.[25-27]،[17-18]، [1-4] مساله تخصیص کارها در محیط های محاسباتی توزیع شـده کـه