چکیده 

   گیاه مریم گلی با ارزش ترین نوع دارویی تیره نعناع و دارای اختصاصات درمانی مهمی است. این گیاه دارای خاصیت تسهیل کننده هضم، ضد تشنج، تب بر، ضد عفونی کننده، کاهش دهنده مقدار قند خون، آنتی اکسیدان و قاعده آور است. در این بررسی اثر عصاره هیدروالکلی مریم گلی بر بافت PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) طبیعی و توموری مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 46 سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار به 4 گروه شامل گروه تیمار شده با آب مقطر (کنترل)، گروه تیمار با عصاره هیدروالکلی مریم گلی و دو گروه القا سرطان تقسیم شدند. گروه کنترل 1 میلی لیتر آب مقطر و گروه دوم عصاره را با غلظتmg/kg  30  وزن بدن به مدت 30 روز به صورت خوراکی دریافت نمودند. سرطان به وسیله 20 میلی گرم DMBA در 1 میلی لیتر روغن کنجد القا شد. گروه های القا سرطان با آب مقطر و عصاره هیدروالکلی مریم گلی به مدت 30 روز گاواژ شدند. موش های صحرایی در ماه های مختلف تشریح و بافت PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) ناحیه لگنی سمت راست از ناحیه نوک PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) تا ستون مهره از پوست جدا و بر روی لام گسترده شد. بعد از رنگ آمیزی گسترش ها با کارمین، تعداد جوانه های آلوئولی و لوبول های غده PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است)ی با میکروسکوپ نوری شمارش گردید. از بافت PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) لگنی سمت چپ و بافت های توموری مقاطع بافتی تهیه گردید و با بهره گرفتن از کیتTUNEL (Terminal deoxynucleotidyl transferase x- dutp nick end labeling) سلول های آپوپتوتیک با میکروسکوپ نوری بررسی شد. تعداد جوانه های آلوئولی و لوبول ها در موش های صحرایی گروه تیمار با عصاره و گروه کنترل سرطان نسبت به گروه کنترل از افزایش معناداری برخوردار بود. این شاخص ها در گروه سرطانی تیمار با عصاره نسبت به گروه کنترل سرطان و گروه تیمار با عصاره کاهش معناداری نشان داد. سلول های توموری بافت PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) در گروه سرطانی تیمار با عصاره نسبت به گروه کنترل سرطان واکنش بیشتری با کیت TUNEL نشان دادند. لذا میزان سلول های آپوپتوتیک تومورهای سرطانی تیمار شده با عصاره مریم گلی در مقایسه با گروه کنترل بیشتر بود. نتایج بیانگر اثرات بازدارنده عصاره هیدروالکلی مریم گلی بر رشد پیشرونده آلوئول های PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) و سلول های سرطانی PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) می باشد.

 مفهوم سرطان

   سرطان به عنوان یکی از معضلات جوامع بشری با تهدید انسان ها در تمام گروه های سنی سبب خسارات مالی و جانی فراوانی می شود که کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. این بیماری با تغییر شكل غیرطبیعی سلولها و از دست رفتن تمایز سلولی مشخص می شود و همچنین به عنوان یک بیماری فلج کننده و صعب العلاج در جامعه تلقی  شده و فرد متعاقب تشخیص آن دچار مشكلات جسمی، روانی و اجتماعی زیادی می شود كه ممكن است باعث اختلال در روند کیفیت زندگی وی گردد (Bamshad & Safikhani., 2006).کورنر معتقد است که واژه سرطان به گروهی از بیماری ها اختصاص داده شده است که خصوصیات نسبتا مشترک دارند و این بیماری می تواند بافت ها و اندام های مختلف بدن انسان را درگیر کند (Corner & Balileyc., 2001).

   سه نوع عامل به تنهایی و یا به طور مشترک خطر ایجاد سرطان را در یک فرد افزایش می دهند که این سه عامل عبارتند از: نحوه زندگی٬ محیط و وراثت. تخمین زده می شود که نحوه زندگی و عوامل محیطی تقریبا در 90 درصد موارد در ایجاد سرطان دخالت دارند. این عوامل رفتارهایی هستند که هر فردی بر روی آن ها تا حدودی کنترل دارد مثل مصرف دخانیات٬ رژیم غذایی٬ استفاده از الکل، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و بهداشت عمومی و فردی. بدین ترتیب به نظر می رسد که سرطان ها قابل پیشگیری هستند .(Etebary et al., 2002)

   در خصوص پیشگیری از سرطان ها لازم است عموم جامعه ازعلایم هشدار دهنده آنها اطلاع داشته باشند. این علائم شامل تغییر در دفع ادرار و مدفوع٬ زخمی که به راحتی خوب نشود و خونریزی غیر طبیعی٬ اشکال در بلع و هضم٬ تغییر در خال ها و زگیل ها٬ سرفه های خشک و صدا دار و کاهش سریع وزن بدن استet al., 2004)  (Waller. تشخیص به موقع سرطان می تواند مرگ و میر را کاهش دهد و در این راستا باید به نقش و اهمیت آگاهی از هفت علامت هشدار دهنده سرطان توجه کرد .(Black & Hawakes., 2009)

   بار جهانی سرطان به علت پیری، رشد جمعیت، همچنین رفتارهای پرخطر بخصوص سیگار کشیدن و عوامل محیطی مختلف در حال افزایش است (Jemal et al., 2011, Ieaa., 2011). امروزه سرطان دومین عامل مرگ و میر در سراسر جهان به شمار می آید (www.who.int/mediacentre/news/releases/2005). در کشور هایی که از شیوه غربی پیروی می کنند٬ در حدود نیمی از مرگ ها به دلیل بیماری های قلبی و عروقی و در حدود یک چهارم مرگ ها به دلیل سرطان رخ می دهد. در نتیجه سرطان به عنوان یک مشکل مهم سلامت عمومی به شمار آمده و دولت ها را تحت تاثیر قرار می دهد (Boyle & Langman., 2000). در ایران نیز سرطان پس از بیماری های قلبی و عروقی٬ حوادث و سوانح سومین علت مرگ و میر به شمار می آید  .(Alizadeh et al., 2000)

1 –2– آمار سرطان

   پیش بینی ها از روند رو به رشد تعداد مبتلایان به سرطان در جهان حکایت می کند. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی  (WHO)انتظار می رود که آمار ابتلا از 10 میلیون نفر در سال 2000 به 15 میلیون نفر در سال 2020 خواهد رسید. شیوع بالای سرطان در ایران و کاهش سن ابتلا به این بیماری سخت و پر هزینه باعث شده که بر خی از متخصصین سرطان شناسی از اصطلاح سونامی سرطان برای نشان دادن شدت خسارت های مالی و جانی این بیماری در کشور استفاده کنند. طبق بر آورد سازمان بهداشت جهانی  (WHO)سالانه حدود 70 هزار نفر به سرطان مبتلا می شوند. بر اساس آمار این سازمان در سال 1386 شمار مبتلایان به سرطان در کشور 70 هزار نفر بوده است.

1 – 3 – سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است)

   سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) یکی از شایعترین انواع سرطان ها می باشد و علیرغم پیشرفت هایی که در تشخیص زود هنگام و درمان این بیماری صورت گرفته است٬ همچنان یکی از علل مهم مرگ و میر در بین زنان است (Mirmalek & Elhamkani., 2009). سرطان سینه بیماری است که در آن سلول های بدخیم از بافت سینه منشا گرفته و به طور نا منظم و فزایندهای تکثیر می یابند و بدون اینکه موجب عکس العمل تدافعی و تجمعی در سیستم ایمنی بدن شوند٬ از آن عبور می کنند. سرطان سینه اکثر اوقات به صورت یک توده بدون درد و سفتی در قسمت فوقانی و خارجی سینه شروع می شود و به طور کلی می تواند در هر جایی از سینه از جمله نوک آن ایجاد گردد. سرطان سینه ممکن است به غدد لنفاوی ناحیه گودی زیر بغل سرایت کرده و بعد از آن در سر تا سر بدن گسترش پیدا کند (عنصری و رعنا پور، 1390).

   سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت

 

فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) 16 درصد کل سرطان زنان را تشکیل می دهد و شایعترین سرطان زنان در جهان می باشد accessed oct. 2010)/.(www.who.int طبق آمار جهانی از هر 100 هزار نفر٬ 80 نفر به این بیماری مبتلا هستند. این بیماری دومین علت مرگ ناشی از سرطان زنان بعد از سرطان ریه به شمار رفته (Ries et al., 2005) و سالیانه موجب مرگ 519 هزار نفر در جهان می شود که بیش از 70 درصد موارد در کشورهای دارای وضعیت اقتصادی پایین و متوسط رخ می دهد  .(World Health Organization accessedOct.2010)

   میزان بقا سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) در بین کشورهای جهان بسیار متفاوت است به طوری که در آمریکای شمالی٬ سوئد و ژاپن 80 درصد٬ در کشور های با درآمد متوسط 60 درصد و در کشورهای دارای درآمد پایین کمتر از 40 درصد متغییر است Coleman et al., 2008)) که ناشی از عدم وجود برنامه های تشخیص زودرس و کمبود تسهیلات تشخیصی و درمانی کافی در کشورهای با درآمد پایین می باشد.

   ایران یکی از کشورهایی است که میزان بروز سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) کمتری نسبت به بقیه کشورها دارد اما افزایش میزان بروز آن در سال های اخیر این بیماری را به عنوان رایج ترین بدخیمی در میان زنان ایرانی نشان داده است(Mousavi et al., 2007) . بر اساس آخرین گزارش نظام ثبت سرطان کشور در سال٬1387 سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) با فراوانی نسبی 8/24 درصد از سرطان زنان٬ شایعترین سرطان این جنس را تشکیل می دهد. سن ابتلا به سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) در ایران 10 سال زودتر از کشورهای پیشرفته بوده به نحوی که شایعترین سن ابتلا در ایران 54-45 سال است (Sadjadi et al., 2009).

1 – 4 – گیاهان دارویی و سرطان

   طب سنتی ایران از پایه های قدیمی علم طب و حاوی اطلاعات گرانبها در بکارگیری گیاهان در درمان می باشد. استقبال گسترده ای از طب سنتی و داروهای گیاهی در زمینه های مختلف علوم پزشکی صورت گرفته است که علت آن٬ کاربرد گیاهان به عنوان دارو از قرن های پیشین می باشد ((Fabrican & Farnsworth., 2001. بهره گیری از طب سنتی یکی از راه های دستیابی به داروهای جدید می باشد در حال حاضر 119 دارو با منشا گیاهی وجود دارد که تنها از 90 گونه از بین 000/250 گونه شناخته شده٬ به دست آمده است (Farnworth., 1990). اما جستجوی سیستماتیک بر روی مواد موثره این گیاهان و تمامی بیماریها امری بسیار طولانی٬ هزینه بر و محال می باشد (Farnworth., 1990). بنابراین تکیه بر آموزه های بومی یکی از استراتژی های مقبول در دنیا در کشف٬ کاربرد و تحقیق در مورد گیاهان دارویی است. لذا با توجه به روش های درمان دارویی طب سنتی ایران٬ یافتن منابع نوین دارویی از مراجع این دانش در درمان بیماری سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است) ضروری به نظر می رسد.

1 – 4 – 1 – گیاه مریم گلی

   گیاه مریم گلی با نام علمی (Salvia officinalis) متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) می باشد. در زبان فارسی به این گیاه مریمی و مریم گلی می گویند. در کتب سنتی و عربی مریمیه٬ شالبیه و مریمیه صغیره٬ به فرانسوی  Saugeو به انگلیسی Common sage می نامند. این خانواده حدوداً شامل 700 گونه در جهان می باشد)  Heywood., 1985, Evan., 1996, Grainger & .(Wichtl., 2001 برخی از گونه های این گیاه شاملSalvia acuminate, Salvia absconditiflora, Salvia aequidistan می باشد. این جنس پراکندگی وسیعی در فلور گیاهی کشورمان داشته به طوری که تا کنون حدود 58 گونه گیاه مریم گلی در ایران شناسایی و گزارش شده است که از این میان تعداد بالغ بر 17 گونه اندمیک می باشد .(Rechinger., 1967)

1 – 4 – 2 –  مشخصات گیاه شناسی

   مریم گلی٬ گیاهی گلدار٬ نهاندانه٬ دولپه ای و بوته ای شکل و چند ساله است .طول این گیاه به 30 تا 60 سانتی متر می رسد٬گلهای آن فقط دو پرچم دارد و به رنگ سفید یا آبی مایل به بنفش است و سه یا چهار تای آن ها پهلوی هم قرار می گیرند. برگ های متقابل به رنگ سبز روشن (به علت دارا بودن تارهای کوتاه وسفید رنگ)٬ ضخیم و دارای شبکه ای از رگبرگ ها است. این رگبرگ ها در سطح تحتانی پهنک برگ به وضع برجسته با ظاهری کاملاً مشخص جلوه می کند. برگ های قسمت زیرین آن دارای دمبرگ نسبتاً بلند و برگ های بالائی کوچک و نوک تیز است. میوه کپسول و به رنگ قهوه ای روشن یا قهوه ای تیره است (درویش٬ 1346; زرگری، 1371) (شکل1-1). این گیاه به صورت خودرو در اماکن خشک و سنگلاخی و دامنه های بایر غالب نواحی آسیا وشمال آفریقا می روید. مناطقی که از نظر کشت مناسب گزارش شده است عبارتند از استان فارس و خراسان (زرگری، 1371).

   پرورش مریم گلی باید در زمینهای اصلاح شده، قابل نفوذ، حاصلخیز و نسبتا” مرطوب صورت گیرد. بهترین رشد آن در خاکهای رسی غنی و زهکش دار صورت می‌گیردو اراضی رو به آفتاب را ترجیح می‌دهد. گیاهی است مدیترانه‌ای که در طول رویش به گرما و هوای خشک نیازدارد. مقاومت آن به گرما زیاد است. این گیاه در زمستان در دمای پایین تر از ۱۵- درجه سانتیگراد دچار سرمازدگی شده و طی ۶-۵ روز خشک می‌شود. هوای گرم وخاک هایی با بافت متوسط که حاوی مقادیر مناسبی ترکیبات کلسیم باشند

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان ………………………….صفحه

فصل اول- کلیات طرح

مقدمه. 1

1-1- بیان مسئله. 3

1-2 هدف‌های تحقیق.. 4

1-3 اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن. 5

1-4 سوالات یا فرضیه‌های تحقیق.. 5

1-5 تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی.. 8

1-6 روش تحقیق.. 8

1-6-1 تحقیق تاریخی.. 8

1-6-2 تحقیق توصیفی.. 9

1-6-3 تحقیق تطبیقی.. 9

1-7 قلمرو تحقیق.. 9

فصل دوم- مطالعات نظری

2-1 پیشینه پژوهش… 11

فصل سوم –روش‌شناسائی تحقیق (متدولوژی)

3-1 روش تحقیق.. 14

3-2 ابزار جمع‌آوری اطلاعات.. 14

3-3 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 14

فصل چهارم- تجزیه وتحلیل یافته‌های تحقیق

بخش اول. 17

مقدمه. 18

4-1معرفی کارکردهای نور. 21

4-1-1 تعریف نور. 21

4-1-2 نور از نظر علمی.. 21

ادامه فهرست مطالب

عنوان ………………………………صفحه

4-1-3 اهمیت مبحث نور. 23

4-1-4 نور در قرآن و حدیث… 23

4-1-5 قداست نور. 24

4-1-6 خداوند، نورالانوار. 25

4-1-7 حقیقت محمدیه. 26

4-1-8 نور و وجود. 27

4-1-9 نور و زیبایی.. 28

4-1-10 نور، نماد وجود است و ظلمت، نماد عدم. 29

4-1-11 نور و جمال انسانی.. 31

4-1-12 هنر نسبت كامل انسان با خداوند و حقیقت… 32

بخش دوم. 33

4-2-1 نور و سیر به باطن.. 34

4-2-2 توحید. 36

4-2-3 نور عرفان و هنر اسلامی.. 37

4-2-4 نور و رنگ در هنر اسلامی.. 41

4-2-5 جایگاه نور در فرهنگ ایرانی و هنرهای اسلامی.. 43

4-2-6 آداب معنوی و سمبلیسم در هنر اسلامی.. 45

4-2-7 رنگ و نور و طریقت تعلیم نقاشی در عصر اسلامی.. 51

4-2-8 جهان رنگ‌ها و انسان. 54

4-2-9 مفهوم فضا در نگارگری ایرانی.. 61

4-2-10 اهمیت فضای خالی در هنر اسلامی.. 66

4-2-11 انسان نورانی در نگارگری ایرانی.. 69

4-2-12 تجلی و تجسم نور در نگارگری ایران. 72

ادامه فهرست مطالب

عنوان …………………………………….صفحه

بخش سوم. 78

4-3-1شهاب‌الدین سهروردی.. 79

4-3-2 نجم‌الدین كبرا 80

4-3-3 علاءالدوله سمنانی.. 83

4-3-4 شیخ محمد لاهیجی.. 86

بخش چهارم. 88

مقدمه. 89

4-4-1 آئین مانی.. 91

4-4-2 گسترس مانویت… 95

4-4-3 مانی و باور فلسفی.. 98

4-4-4 نگارگری مانوی.. 99

4-4-5 سغد پیش از اسلام (قرن‌های7 و 8میلادی) 107

4-4-6 رابطه‌ی نور ورنگ طلایی در هنر مانوی.. 111

4-4-7 كاربرد رنگ طلایی در ایران باستان. 112

4-4-8 مفهوم نور در آرا مانوی.. 112

4-4-9 رنگ در آثار مانویان. 113

4-4-10 تجلی نور و رنگ طلایی در آثار مانوی.. 114

فصل پنجم- نتیجه‌گیری

5-1 نتیجه‌گیری.. 126

منابع. 127

مقدمه

سرعت دقیق نور ۲۹۹۷۹۲۴۵۸ متر در ثانیه است.

یُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّماءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ یَعْرُجُ إِلَیْهِ فِی یَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَهٍ مِمَّا تَعُدُّونَ (سوره­ی سجده، آیه­ی ۵)

«خدا مسائل زمین را از فـضا اداره می­ کند و بعدها (اوامر وی) در شبانه­روز معادل هزارسالی که شما می شمارید بطور زیگزاگی بطرف وی بر می­گردد».

آیه می­گوید: که اوامر خدا در روز به اندازه هزارسالی که ما می­شماریم به­طرف خدا حرکت می­ کند. منظور آیه از سالی که ما (مسلمانان) می­شماریم سال قمری است که مربوط به گردش ماه بدور زمین است. ماه در هر سال 12بار دور زمین می­گردد و در هر 1000سال 14700بار. مسافتی که ماه در 14700 بار گردش خود بدور زمین طی می­ کند 2583134723 کیلومتر است. یعنی اوامر خدا در یک شبانه­روز مسافت مزبور را طی می­ کنند. هر شبانه­روز ۸۶۱۶۴.09966 ثانیه است. اگر مسافتی که اوامر خدا در روز طی می­ کنند را بر ثانیه­ها تقسیم کنیم سرعت حرکت اوامر خدا در ثانیه بدست می­آید. بترتیب زیر:

 

۲۵.83134723 (بیلیون کیلومتر) تقسیم بر ۸۶۱۶۴.09966 (ثانیه)= 299792.458 کیلومتر در ثانیه سرعتی که برای حرکت اوامر خدا در ثانیه بدست می­آید 299792.458 کیلومتر در ثانیه است، و این سرعت همان سرعت حرکت نور در ثانیه است. در رابطه با زیگزاگی حرکت کردن نیز چنانکه می­دانیم چیزی در فضا مستقیم حرکت نمی­ کند بلکه چیزی تحت­تاثیر نیروی جاذبه کائنات خم می­شود و خم شدن مکرر به این طرف و آن طرف ناشی از نیروی جاذبه کائنات نیز مسیری زیگزاگی برای پدیده ایجاد می­ کند. این نور النور در بیان عرفانی و اسلامی آن همان نور ذات پروردگار جهان است همانطور که در قرآن کریم «نور» از اسماء خداوند است و تنها اسم مادی او تلقی می شود که در کائنات حضوری محسوس دارد.

 

1-1- بیان مسئله

دکتر علی اکبر خانجانی با نگاه عرفانی به اسم «نور» خداوند در ارتباط با علم فیزیک می‌پردازد:

 E=m c2 فرمول معروف آلبرت اینشتن، از اساس نظریه نسبیت است. این فرمول را مهم‌ترین و در عین حال افسانه‌ای‌ترین بیان ریاضیاتی از کائنات نیز دانسته‌اند.از این فرمول جدال‌برانگیز سبز فایل چنان بر می‌آید که هر چیز دارای جرم در جهان هستی اگر به سرعت نور برسد تبدیل به نور می‌شود که بی‌وزن‌ترین پدیده در عالم ماده است. این بدان معناست که کل کائنات وعالم ماده وطبیعت حاصل کاهش سرعت نور و یاحاصل انقباض نور است. یعنی هر چیزی در عالم ماده از جنس نور و دارای ذرات نوری است و نور همان ماده اولیه ساختار جهان است.هنگامی که سخن از نور در قرآن است، اذهان بی­واسطه سوره نور را به یاد می­آورند و از میان آیات این سوره، آیه مشهور آن یعنی )الله نور السموات و الارض مثل نوره کمشکوه فیها مصباح فی زجاجه الزجاجه کانها کوکب دری یوقد من شجره مبارکه زیتونه لا شرقیه و لا غریبه یکاد زیتها یضیء ولو لم تمسسه نار نور علی نور یهدی الله لنوره من یشاء و یضرب الله الامثال للناس و الله بکل شیء علیم.) خدا نور آسمانها و زمین است، مَثَل نور او چون چراغدانی است که در آن چراغی باشد, آن چراغ درون آبگینه­ای و آن آبگینه چون ستاره­ای درخشنده از روغن درخت پربرکت زیتون که نه خاوری است و نه باختری، افروخته باشد. روغنش روشنی بخشد هر چند آتش بدان نرسیده باشد. نوری افزون بر نور دیگر، خدا هر کس را که بخواهد بدان نور راه می­نماید و برای مردم مثل­ها می­آورد زیرا بر هر چیزی آگاه است. (سوره نور ، آیه 35).

شناخت کامل عنصر نور و بررسی ماهیت آن.

شناخت و درک مفهوم نور در نگارگری وتطبیق نور با هاله نور.

بررسی نور در هنر مانوی  و هنر اسلامی…

«در این پژوهش ابتدا به نقش قدسی و ماهیت معنوی نور اشاره می­شود و بعد از آن به نمود زیبایی نور دراثار نقاشی اشاره می­شود. هنر اسلامی یا هنرهای مسلمانان به بخشی از هنر اطلاق می‌شود که در جامعه مسلمانان و نه لزوماً توسط مسلمانان رواج داشته است. هرچند ممکن است این هنرها (هنرهای اسلامی) در مواردی با تعالیم و شریعت اسلام انطباق نداشته باشد ولی تاثیر فرهنگ اسلامی و منطقه‌ای در آن به‌خوبی نمایان است. هنرهای اسلامی شامل انواع متنوعی از هنر همچون معماری، خوشنویسی، نقاشی، سرامیک و مانند آن‌ها می‌شود.هنر اسلامی هنری نیست که فقط به‌آیین اسلام ارتباط داشته باشد. اصطلاح «اسلامی» نه تنها به مذهب، بلکه به فرهنگ غنی و متنوع مردمانی که در سرزمین‌هایی که آیین اسلام در آن رواج دارد نیز اشاره می‌کند. . ظهور هنر اسلامی از دل دین و دولت جدید به صورت تدریجی و گام به گام نبود، بلکه همچون ظهور خود دین اسلام و حکومت اسلامی، روندی پرشتاب و ناگهانی داشت». (واردی،1390، 8). «اتصال انسان به حقیقت ماورایی و حتی حقیقت ماورایی معقول، آن یگانه ی بی همتا جوهر هنر اسلامی است. پس “هنر اسلامی هنری است مقدس.” .مسأله دیگری که در این پژوهش مورد مطالعه قرار خواهد گرفت بررسی رنگ در هنرهای اسلامی و باتوجه به رابطه ناگسستنی اندیشة اسلامی با هنر اسلامی، هدف اصلی هنرمند مسلمان مشاهدة جلوه های متکثر حق و نمایاندن آن به مخاطب خویش است» (رهنورد، 1388، 45).

«جایگاه سمبلیک و ارزش محتوایی نور و رنگ در هنر اسلامی به مراتب بیشتر از ارزش بصری آن است. حتی برخی این رویکرد نمادین و پرداختن معنوی هنرمند اسلامی به نور و رنگ تصویر را در سطح ،بالاترین مراتب سلوک معنوی قرار می­دهند: «نور، نماد جریان وجود در پیکره مراتب است  و رنگ نماد بازگشت به روشنایی جاری در ذات نوراست» (بلخاری قهی،1388، 67).

1-2 هدف‌های تحقیق

تطبیق و مقایسه نور باهاله نور می­باشد و همینطور وجه آشنایی آیین مانی و چگونگی تاثیرگذاری نقاشی مانی بر نگارگری اسلامی.

دستیابی به شاخصه­های تزیینی و مفهومی نقاشی مانی.

 

1-3 اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن

«اشیاء در این عالم یا از خود نور منتشر می­ کنند و به واسطۀ نور خود دیده می­شوند ـ مانند خورشید، شیشۀ گداخته، رشته لامپ و فلز مذاب ـ و یا به واسطۀ نوری که بر اثر تابش به سطح خارجی آنها به چشم انسان می­رسد دیده می­شوند. بر این اساس هر شیء غیرنورانی در مواجه با تابش نور،قسمتی از آن را جذب می­ کند که به انرژی گرمایی تبدیل می­شود، قسمتی را از خود عبور می­دهد و قسمت دیگر را منعکس می­ کند که موجب رؤیت آن می­شود(تعریف رنگ). اما جدای از فرآیند علمی نور در طبیعت، مفهوم و ماهیت نور همواره مورد توجه بشر بوده است. نور در ادیان و مذاهب مورد احترام و تقدس بوده است. در دین زرتشت، تفسیر هستی، فرشته­شناسی و تقدس آتش بر مبنای نور است. در دین یهود، اولین مخلوق خدا، نور است و در مسیحیت، عیسی مسیح (ع)، کلمه و نور و یا پدر نورهاست و در نور ساکن است. در اسلام نیز بر معنویت نور تأکید شده است» (نوربخش،1383، 25).

1-4 سوالات یا فرضیه‌های تحقیق

1– نور و مقایسه آن با هاله­ی نور در تصاویر مقدس و چرا استفاده می­شود؟

«آئوراها )هاله ی نورانی)به طرق مختلف دیده می‌شدند، معمولاً به صورت میدان‌های انرژی شبیه به تخم مرغ بزرگی كه كاملاً دور بدن را احاطه كرده دیده می‌شوند. بسیاری از مردم آئورا را هاله تخم مرغی توصیف می‌كنند، بیشتر هاله‌ها تا چند سانتی‌متری دور بدن ادامه پیدا می‌كنند.

اعتقاد بر این است كه شخص هر چه عارف‌تر و روحانی‌تر باشد، هاله او بزرگ‌تر است. رشته‌های نیروو انرژی درون این هاله تخم مرغی شكل وجود دارد كه از تمام جهات متشعشع می‌شود و مراحل فكر و احساس و سلامت و استعداد بالقوه را منعكس می‌كند.

علاوه بر این هاله دارای شعاع‌های رنگی متفاوتی است كه از بدن ساطع می‌شود و در سراسر هاله می‌درخشد. عده‌ای آن را امواج فكری تلقی می‌كنند و به طور یقین افكار و احساسات ما به شدت بر هاله ما اثر می‌گذارد. بعضی ، اشكال هندسه متنوعی در هاله خود دارند كه این اشكال دارای مفاهیم ویژه‌ای است. برای مثال شكل دایره به معنای رضایت و خوشنودی درونی و كمال است. مثلث نشانه این است كه شخص از دیگران حمایت می‌كند. امروزه اعتقاد بر این است كه افرادی كه وارسته‌اند و بر نفس خود مسلط

 
خرداد 1394
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده
      در جامعه کنونی مباحث پیرامون دین و اعتقاد و عدم اعتقاد به دین بسیار مطرح و مورد بحث قرار می گیرد، تا آنجا که برخی دین را طرد و برخی کاملاً بدان اعتقاد دارند،در ذیل دو عنوان پساساختارگرایی و سنت گرایی مورد نظر ما قرار گرفته اند. این مسئله مطرح می گردد که امکان و ماهیت علم دینی در تلقی سنت گرایی و پساساختارگرایی چگونه است و با مطالعه تطبیقی به این موضوع پرداخته شد. نظریات سنت گرایانی چون رنه گنون، فریتیوف شوان و سید حسین نصر مورد بررسی قرار گرفت که سنت را پیوند الهی می دانند و تمام امور را به سنت الهی ارتباط می دهند و مباحثی چون علم مقدس، حکمت خالده، وحدت متعالی ادیان، کثرت گرایی دینی و گرایش به عرفان و تصوف به عنوان مهمترین مسائل سنت گرایان به شمار می روند. با توجه به این مباحث سنت گرایان علم دینی را مورد تأیید و پذیرش قرار می دهند. پساساختارگرایانی چون ژیل دلوز، میشل فوکو، ژان فرانسوا لیوتار و ژاک دریدا با طرح مسائلی چون نفی فراروایت ها، نام گرایی، بازی های زبانی، کثرت گرایی و ساختارشکنی به نفی هرگونه ساختار ثابت و معین می پردازند و با ساختارهای ثابت که دین هم یکی از آنان به شمار می رود مخالفت نموده اند.

فهرست

تقدیم. ‌أ

سپاسگزاری. ‌ب

چکیده ‌ج

فصل اول کلیات پژوهش.. 1

مقدمه 2

طرح مسئله 2

ضرورت و اهداف تحقیق. 7

هدف اصلی و اهداف جزئی. 9

هدف اصلی. 9

اهداف جزئی. 9

سؤالات تحقیق. 9

سؤال اصلی. 9

سؤالات جزئی. 9

روش تحقیق. 9

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 10

نتیجه گیری/تأیید. 10

سابقه تحقیق. 10

فصل دوم معناشناسی.. 13

مقدمه 14

مفهوم علم دینی. 14

تعاریف مختلف علم و دین. 19

تعاریف علم. 19

تعاریف دین. 21

علم دینی. 23

1-رویکردها در باب امکان علم دینی. 25

1-1-رویکرد حداقلی. 25

1-2- رویکرد حداکثری. 25

2-  مؤلفه های علم در فرهنگ دینی. 25

3- محورهای اساسی علم دینی. 27

4- معیار صحت علم دینی. 28

4-1-  حقیقت گرایی. 28

4-2-  حقانیت و کارایی در جهت الهی. 28

نظریه های علم دینی. 31

1-  اخذ نظریه های جهان شمول از دین و جهت دهی دین به علم. 31

2-  نظریه قبض و بسط تئوریک شریعت.. 32

3- توجه به مراتب طولی عقل در درک حقایق عالم و تلازم همه جانبه عقل و نقل. 32

4- نظریه گزیده گویی دین. 32

مفهوم سنت گرایی. 33

مفهوم پساساختارگرایی. 35

فصل سوم امکان علم دینی از دیدگاه  سنت گرایان. 39

مقدمه 40

فیلسوفان سنت گرا 41

1 – رنه گنون. 41

2 – فریتیوف شوآن. 42

2-1- حکمت خالده از نظرشوآن. 42

2-3- وحدت باطنی و کثرت ظاهری ادیان. 43

2-4-  حکمت جاویدان اصیل. 43

3-  سید حسین نصر 45

3-1-  سنت گرایی علم دینی سیدحسین نصر 45

3-2- نقدتجددگرایی نصر 48

امکان علم دینی از نظر سنت گرایان. 49

اصول سنت گرایان. 51

1- علم مقدس.. 51

1-1- تقسیم بندی علوم سنتی. 52

1-1-1- علم قدسی. 52

1-1-2- علم مقدس.. 52

1-2-ابعاد  علم قدسی. 52

1-2-1- بعد ثبوتی. 52

1-2-2- بعد اثباتی. 52

2 – حکمت خالده 57

3-  وحدت متعالی ادیان. 60

فصل چهارم امکان علم دینی  از دیدگاه پساساختارگرایان. 62

مقدمه 63

فیلسوفان پساساختارگرا 66

1-ژیل دلوز 66

1-1- کثرت گرایی عرضی دلوز 67

2 – میشل فوکو. 68

3 – ژان فرانسوا لیوتار 70

3-1- بازی های زبانی لیوتار 72

3-2- پایان فراروایت ها افول پروژه های رهایی و نظم لیوتار 73

3-3- سیاست، نظریه سیاسی و ایدئولوژی. 74

3-4-  نام گرایی لیوتار 74

4 – ژاک دریدا 76

4-1- ساختارشکنی. 77

پساساختارگرایی و روش.. 79

اصول پساساختارگرایی. 80

1 – نفی فرا روایت ها 80

2 – نام گرایی. 84

3 – بازی های زبانی. 86

4 – کثرت گرایی. 89

5-  ساختارشکنی. 93

فصل پنجم  مطالعه تطبیقی امکان علم دینی از نظر سنتگرایان و پساساختارگرایان. 96

مقدمه 97

1 – معنای علم در علوم سنتی و علوم پست مدرن. 104

2-  تفاوت دیدگاه های سنتی و پست مدرن در علوم 106

2-1-  تفاوت در جایگاه امر مقدس.. 106

2-2-  تفاوت در نحوه نگرش به سلسله مراتب هستی. 106

2-3-  تفاوت در هدف.. 107

2-4-  تفاوت در زبان. 107

3 – تفاوت های جهان بینی سنت گرایی وجهان بینی علمی پست مدرن. 108

 

3-1- محورهای عمده تعارض جهان بینی سنتی و پست مدرن. 108

3-1-1-  تفاوت در جایگاه روح و ماده 108

3-1-2-  تفاوت در نحوه نگرش نسبت به انسان. 108

3-1-3-  تفاوت در تصویر پایان عالم. 109

3-1-4-  تفاوت در معناداری جهان. 109

3-1-5-  تفاوت در تعلق انسان به جهان. 109

4-  اخلاق علمی در نظر سنت گرایان و پساساختارگرایان. 110

نقد های سنت گرایان به علم جدید. 114

فصل ششم نتیجه گیری و پیشنهادات.. 116

مقدمه 117

پیشنهادات پژوهشی. 123

محدودیت های پژوهش.. 123

فهرست منابع. 124

منابع لاتین. 132

مقدمه
وقتی سخن از معنا و امکان علم دینی به میان می آید، اولین مطلب این است که مقصود از علم در تعبیر علم دینی چیست. وقتی نگاهی به تاریخ تحولاتی که پیرامون مفهوم علم رخ داده، می افکنیم، با طیفی از آراء و اندیشه ها و کاربردهای مختلف این واژه مواجه می شویم، به طوری که گاه تنوع کاربردی واژه به حدی است که گویا این واژه یک مشترک لفظی است. برای اینکه گرفتار این تشتت نشویم، دو تلقی در باب امکان علم دینی را در نظر می گیریم و به مطالعه تطبیقی آنها می پردازیم، دو تلقی سنت گرایی و پساساختارگرایی در باب امکان علم دینی را مورد بررسی قرار می دهیم. سنت گرایی یکی از جریانات اساسی روزگار ماست که نه تنها نمی توان آن را نادیده گرفت چرا که سنت گرایان چیزی را خارج از چارچوب سنت نمی دانند و همه تأملات خود را در این راستا تبیین می کنند. پساساختارگرایی به مجموعه‌ای از افکار روشنفکرانه فیلسوفان اروپای غربی و جامعه‌شناسانی گفته می‌شود که با گرایش فرانسوی، مطلب نوشته‌اند. تعریف دقیق این حرکت و تلخیص آن کار دشواری است ولی به شکل عمومی می‌توان گفت که افکار این دانشمندان، توسعه و پاسخ به ساختارگرایی بوده‌ است و به همین دلیل پیشوند «پسا» را به آن اضافه کرده‌اند.

طرح مسئله
اگر چه در طول تاریخ بین یافته های علمی بشر آموزه های دینی- اعم از ادیان الهی و غیر الهی – گاه اختلافات و تعارضاتی مشاهده می شده، اما تا پیش از دوره تمده جدید غربی، هیچگاه جریان علم و جریان دین به عنوان دو جریان رقیب و متعارض شناخته نمی شد. با تحولاتی که از دوره رنسانس شروع شد و به شکل گیری تمدن جدید و مدرنیته انجامید. بسیاری از پیشگامان علم نوین- همچون رابت بویل، نیوتن و لایب نیتس نه تنها بین علم و دین تعارضی نمی دیدند بلکه اساساً نظریان جدید علمی خود را به گونه ای مطرح می کردند که لااقل از نظر خود به تقویت نگاه دینی به عالم منجر شود، اما از طرفی ضعف نگاه فلسفی که از ابتدای رنسانس دامن گیر تفکر جدید شده بود و نیز ضعف کلیسا در مواجهه معقول و عمیق با پیشرفت های علمی، و از طرف دیگر نقش آفرینی علوم جدید در دستیابی روز افزون به تکنولوژی هایی که روال زندگی دنیوی را تسهیل می نمود، به شکل گیری جریان «علم زدگی» انجامید. با این حال از آنجا که از سویی دینداری و پرستش در فطرت آدمیان نهاده شده و اعراض کامل از آن ممکن نیست، و از سوی دیگر، علم جدید از عهده پاسخگویی به پاره ای از نیازهای مهم انسان بر نیامده و بلکه خود مشکلات جدیدی را در عرصه حیات انسانی پدید آورد، امروزه شاهد نوعی بازگشت دوباره به دین هستیم. (سوزنچی،1389، صص.1-2).

در مورد علم و منظور از آن در این بیان و بر اساس برآیند تعاریف ارائه شده، مراد از علم معرفت و یا شیوه علمی نیست  بلکه مراد از آن، دانشی است که به صورت گزاره های منطقی در خصوص موضوع معینی سامان یافته است. البته این مفهوم می تواند شامل علومی از نوع تجربی- طبیعی و انسانی و فراتجربی باشد. مراد از دین در مفهوم علم دینی، مجموعه آموزه های فرابشری مقدسی است که در قالب باورها، اعمال و اخلاقیات درآمده و مجموعه آن، سنت های دینی متعارف را پدید آورده است. البته در این پژوهش و بر مبنای نظر سنت گرایان دین شامل تمام ادیان موجود چه ادیان ابراهیمی و چه ادیان غیرآسمانی می شود.

در مورد مفهوم علم، اختلاف نظر های بسیار وجود دارد. کسانی که طبع و مزاج فلسفی ندارند به ماهیت علم نمی پردازند، یعنی میان ماهیت و وجود علم تفاوت نمی گذارند و علم را عین چیزی می انگارند که در کتاب های علمی موجود است. البته آنچه در کتب و مقالات علمی وجود دارد علم است، مطالب این کتاب ها را ظاهراً می توان آموخت و فراگرفت. ولی صاحب نظرانی هستند که می گویند حوزه نشر آموزش و پژوهش این علوم، عالم خاصی است. به نظر این محققان، تحول از مرحله تاریخ علم به مرحله دیگر با «انقلاب» صورت می گیرد. در دوره رنسانس این انقلاب بسیار اساسی و عمیق بود، زیرا علم صرفاً متحول نمی شد، بلکه مقامی پیدا می کرد که قبلاً نداشت. نکته این نیست که در گذشته علم عزیز و محترم نبود و مردمان در پرتو آن راه نمی جستند، بلکه نکته اینجاست که اتفاقاً در دوره جدید، علم حرمت بیشتر پیدا نکرد، بلکه با تبدیل شدن به پژوهش، عین قدرت و منشائیت اثر شد. (داوری اردکانی،1378 ، ص. 106).

هر مکتب فلسفی، روش خاص خود را در باب امکان علم دینی در پیش می گیرد که متناسب با ویژگی های منحصر به فرد همان مکتب است. جریان سنت گرایی را رنه گنون[1] فیلسوف فرانسوی تاسیس کرد و با مطالعات فریتیوف شوآن[2] توسعه یافت و به گفتمان و جریان فکری خاصی بدل شد. در حال حاضر سید حسین نصر شاخص ترین چهره این جریان است. در این دیدگاه سنت وسیله رسیدن انسان به خدا و شامل مبانی مابعدالطبیعه و یا وجود شناسی، انسان شناسی، اخلاق و خداشناسی است. در قلب تمام سنن، حکمت خالده وجود دارد، بر خلاف نظرشوآن که حکمت خالده را با مابعدالطبیعه مترادف و مابعدالطبیعه را علم به حقیقت الحقایقی می داند که تنها از طریق تعقل قابل حصول است، نه از راه عقل جزیی. (امامی جمعه،طالبی،1391، ص. 37).

در سنت گرایی دو امر بیشتر نمود دارد: 1- علم مقدس  2- حکمت خالده

علم مقدس یا علم قدسی یکی از محوری ترین اصول سنت گرایی است که با دیگر مبانی و دیدگاه های سنت گرایی در ارتباط و پیوند عمیق است. در دیدگاه سنت گرایان، علم اعلی یا مابعدالطبیعه به مفهوم سنتی آن به رسمیت شناخته می شود که به مبدأ الهی و تجلیات آن می پردازد. این همان علمی است که به بالاترین معنای آن می توان از آن به علم مقدس تعبیر کرد. به این علم – که در اعماق وجود انسان و نیز در قلب تمام ادیان راست آئین و اصیل نهفته است – می توان به مدد عقل رسید. این معرفت اصیل ذاتاً ریشه در امر مقدس دارد، چرا که از آن حقی صادر می شود که پدید آورنده این امر مقدس بما هو مقدس است. معرفتی که عین وجود و وحدت آفرین است، چون سرانجام از دوگانگی میان ذهن و عین در وحدت مطلق فراتر می رود. آن وحدت مطلقی که سرچشمه هر امر مقدسی است و تجربه امر مقدس است که کسانی را که شایستگی لازم را دارند، به ساحت آن وحدت هدایت می کند. (فکری ،1391، صص. 30-29).

نصر رد پای حکمت جاوید را در اندیشه حکیمان مسلمان به وضوح نشان می دهد. او منبع این حقیقت یگانه را که شکل های مختلفی متجلی می شود، همان «دین حق می داند» و معتقد است باید آن را در تعالیم پیامبران باستان که سلسله آن به حضرت آدم علیه السلام می رسد، جستجوکرد و هرمس همان ادریس نبی و پدر فیلسوفان است. سهروردی اصطلاح حکمت الهی یا حکمت اللدنیه را در همان معنایی که از صوفیا استفاده می شود، به کار می برد. ملاصدرا نیز معرفت حقیقی را عین حکمتی ازلی می دانسته که از آغاز تاریخ بشر موجود بوده است . (امامی جمعه،طالبی،1391،صص. 45-44).

در طول تاریخ تفکر بشری، همواره بین گونه های مختلف باورهای آدمی همانند دین و فلسفه و… نوعی رابطه و نسبت وجود داشته و این رابطه، مورد تأمل متفکران قرار گرفته است. یکی از مهمترین این تعاملات، برخورد میان باور ها و آموزه های علمی و باور های دینی است. مطالعه تاریخ تکوین علم نشان می دهد که علم جدید در یک بستر و زمینه دینی شکل گرفته است. اما به تدریج نگرش دینی به عالم و پدیده های آن از جمله انسان، از محیط های علمی رخت بر بست، به گونه ای که در نیمه اول قرن بیستم، طرح دیدگاه های دینی در محافل آکادمیک، خلاف عرف و مد تلقی می شد. با این همه از نیمه دوم قرن بیستم به بعد، به ویژه از اوایل دهه 1970 شماری از دانشمندان علوم فیزیکی و زیستی تمایلات و گرایشات دینی خود را آشکار ساخته اند و کنفرانس های مشترکی نیز بین دانشمندان، فلاسفه برگزار شده است. تا آنجا که به رابطه علم و دین و به خصوص نسبت علم و اندیشه اسلامی مربوط می شود. (لطیف پور،عروتی موفق، 1389، ص. 140 ).

در فلسفة علم دینی، از مباحثی نظیر ماهیت، هویت، معیار، امکان تصوری (معنا داری عنوان علم دینی) امکان تصدیقی، مبانی(هستی شناختی، معرفت شناختی، انسان شناختی، دین شناختی و…)، منابع (مصادر)، روش، موضوع، ساختار، قلمرو، انواع و مراتب، غایت، کارکرد، فرایند و عوامل دخیل در تکون و تکامل علم دینی، (نظریة تحول علم، علل و

چکیده

شور شدن آب­های سطحی و زیرزمینی از مهمترین چالش های رو به رشد حفظ منابع آبی در کشورهایی با موقعیت آب و هوایی گرم و خشک می باشد و این موضوع در جنوب ایران به علت درصد بالای رخنمون گنبدهای نمکی تشدید شده است.عملکرد گسل­هایی مانند قطر-کازرون و کره بس در بخش جنوبی کشور و قرار گیری سازندتبخیری هرمز در این منطقه موجب رخنمون تعدادزیادی گنبد نمکی شده که تعداد زیادی ازآن­ها در استان فارس واقع شده­است.

دشت داراب از قطب­های مهم کشاورزی استان فارس محسوب می شود و همچنین در ناحیه آب و هوایی گرم و خشک قرار گرفته­است، لذا حفظ منابع آبی در این منطقه ازاهمیت ویژه­ای برخوردار است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر گنبد نمکی کرسیا داراب بر منابع آبی مجاور آن می­باشد.

براساس بررسی­های ژئومورفولوژیکی، زمین­شناسی، هیدروژئولوژیکی و هیدروشیمی یون­های اصلی و فرعی و مطالعات ایزوتوپی  تاثیر سطحی و زیرسطحی این گنبد نمکی بر آبخوان­های مجاور تعیین گردید و مشخص شد که گنبد نمکی کرسیا آبخوان­ آبرفتی در غرب خود را به صورت زیر سطحی تحت تاثیر قرار داده­است. همچنین با بررسی پیزومترهایی که در جنوب گنبد نمکی کرسیا در آبرفت حفر گردیده بود تعیین شد که گنبد نمکی  آبرفت جنوب خود را به صورت سطحی تحت تاثیر قرار داده­است. همچنین در شرق گنبد نمکی کرسیا، شورابه گنبد نمکی درون آهک نفوذ کرده و سپس وارد آبرفت مجاور گردیده و آبخوان آبرفتی در شرق خود را به صورت غیر مستقیم تحت تاثیر قرار داده است.  

فهرست مطالب

عنوان      صفحه

فصل اول: مقدمه

1-1- سنگ نمک…. 3

1 – 2 – انحلال نمک…. 3

1 – 3 – حلالیت هالیت.. 4

1-4 – شوری و انواع آن. 6

1 – 5 – تعیین منابع شوری. 6

1 – 6- روش های شیمیایی تعیین انحلال نمک.. 7

1 – 7 – روش های ایزوتوپی تشخیص انحلال نمک.. 18

1 – 8 – گنبد های نمکی. 24

1 – 9 – مکانیزم تشکیل گنبد های نمکی در ایران. 26

1 – 10 – عوامل موثر در تشكیل دیاپیرهای نمكی. 26

1 – 11 – منشا گنبد‌های نمکی. 27

1 – 12 – چینه شناسی و تکتونیک گنبدهای نمکی. 28

1 – 13 – زمین ریخت شناسی گنبد های نمکی. 30

1 – 14-  هیدروژئولوژی گنبدهای نمکی. 33

1 – 15 – پراکندگی گنبد های نمکی در جهان. 37

1 – 16 – گنبدهای نمکی ایران. 38

1-17-  مطالعه گنبدهای نمکی استان فارس.. 40

1-18- مروری بر پژوهش های گذشته. 44

 فصل دوم: منطقه مورد مطالعه

2-1- موقعیت جغرافیایی گنبد نمکی کرسیا 47

2-2- زمین شناسی منطقه. 48

2-3- زمین شناسی عمومی دشت داراب 53

2-4- ریختار دشت داراب… 54

2-5-  قسمت های مختلف دشت داراب 56

2-6- چشمه های پیرامون دشت داراب 56

2-7- ساختار دشت داراب 57

2-8- پایانه دارابدشت و خروجی آن.. 58

2-9- چینه شناسی منطقه مورد مطالعه 58

2-9-1- سری هرمز. 58

2-9-2- سازند سروک (SV) 65

2-9-3- واحد رادیولاریتی (Rd) 65

2-9-4- سازند تربور (Kt) 66

2-9-5- سازند ساچون 66

2-9-6- سازند جهرم 66

2-9-7- سازند آسماری 67

2-9-8- سازند رازک 67

2-9-9- سازند آغا جاری 67

2-9-10- کنگلومرای بختیاری 68

2-10- بارندگی  در ایستگاه‌های هواشناسی در محدوده داراب بارندگی ماهانه. 69

2-11- نمودار بارندگی-ارتفاع. 71

 فصل سوم: روش مطالعه

3-1- تهیه نقشه زمین شناسی از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) 73

3- 2- محل های نمونه برداری و پارامترهای هیدروشیمیایی اندازه گیری شده 74

3 – 3 – روش نمونه برداری.. 77

3 – 4 – اندازه گیری پارامترهای هیدروشیمیایی.. 79

3 – 4 – 1 – اندازه گیری هدایت الکتریکی (EC) و درجه حرارت (T) 79

3 – 4 – 2 – اندازه گیری آنیون ها 80

3 – 4 – 2 – 1 –اندازه گیری یون کربنات (CO32-) 80

3 – 4 – 2 – 2 – اندازه گیری یون بیکربنات (HCO3–) 80

3 – 4 – 2 – 3 – اندازه گیری یون کلر (Cl–) 80

3 – 4 – 2 – 4 –اندازه گیری یون سولفات (SO42-) 80

3 – 4 – 3 – اندازه گیری کاتیون ها 81

3 – 4 – 3 – 1 – اندازه گیری یون کلسیم (Ca+2) 81

3 – 4 – 3 – 2 – اندازه گیری یون منیزیم (Mg2+) 81

3 – 4 – 3 – 3 – اندازه گیری یون های سدیم (Na+) و پتاسیم (K+) 81

3 – 5 – محاسبه درصد خطای آزمایش…. 82

 فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1- گنبد نمکی کرسیا 84

4-2- موقعیت چشمه های شورابه و چشمه های کارستی منطقه مورد مطالعه. 86

4-3- آنالیز یون های اصلی. 87

4-4- آنالیز عناصر فرعی و کمیاب.. 91

4-5- آنالیز ایزوتوپی. 98

4-6- آبخوان های مجاور گنبد نمکی کرسیا 100

4-6-1-  آبخوان آهکی میلک…. 100

4-6-1-1- محل تخلیه آبخوان.. 101

4-6-1-2- تاثیر گنبد نمکی کرسیا بر  آهک میلک…. 102

4-6-1-3- توزیع شوری در شرق گنبد نمکی.. 103

4-6-1-4- نسبت های یونی.. 105

4-6-1-5- بررسی نتایج ایزوتوپی در تعیین منشا شوری.. 110

4-6-1-6-  بررسی تبادل کاتیونی در چاه w2.. 111

4-6-1-8- بررسی پدیده اختلاط در چاه های w2,ww67,ww68.. 112

4-6-1-9- نحوهی تاثیرگذاری گنبد نمکی کرسیا بر آبخوان آهکی میلک…. 115

4-6-1-10- مدل پیشنهادی جریان در کوه میلک…. 118

4-6-1- آبخوان آهکی شاه نشین.. 123

4-6-2-1- محل تخلیه آبخوان آهکی شاه نشین.. 124

4-6-2-2- تاثیر گنبد نمکی کرسیا بر  آهک شاه نشین.. 125

4-6-2-3- مدل عمومی جریان در آبخوان شاه نشین.. 126

4-6-1- آبرفت دشت داراب… 133

4-6-3-1- بررسی چاه‌های موجود در آبرفت دشت داراب… 135

4-6-3-2- بررسی نقشه هم تراز آب زیرزمینی در دشت داراب : 138

4-6-3-3- عمق سطح ایستابی در دشت داراب… 140

4-6-3-4- تیپ آب در دشت داراب نمودار پایپر  مربوط به نمونه های

آنالیز شده در آلمان.. 143

4-6-3-5- توزیع شوری در آبهای زیرزمینی آبرفت دشت داراب… 144

4-6-3-6- تاثیر گنبد نمکی کرسیا بر آبرفت دشت داراب… 148

4-6-3-7- بررسی نسبت های یونی.. 152

4-6-3-10- بررسی ایزوتوپی در نمونه ی  w 19 و w 24 در آبرفت دشت

داراب… 155

 

4-6-3-11- تاثیر گنبد نمکی کرسیا بر آبخوان آبرفتی در شرق.. 156

 فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1-نتیجه گیری.. 160

5-2- پیشنهادات… 162

 منابع

منابع فارسی …….. 161

منابع انگلیسی …. 163

مقدمه

امروزه استفاده از آب­های زیرزمینی در نقاط مختلف دنیا به خصوص در کشور ما به دلیل کم بودن ذخائر سطحی توسعه­ی زیادی یافته­است و برای مصارف مختلف کشاورزی، صنعتی، شرب و غیره مورد استفاده قرار میگیرد، به همین دلیل لازم است که منابع آب زیرزمینی در هر ناحیه به دقت مورد مطالعه و بررسی کمی و کیفی قرارگیرند تا بتوان از آن­ها استفاده­ی بهینه را به عمل آورد (سنگدهی و همکاران 1387) عواملی چون بهره برداری نادرست از منابع آب ز یرزمینی ، وجودعوامل طبیعی همچون گنبدهای نمکی و سازندهای زمین شناسی آلاینده، هم گاها موجب کاهش کیفیت آب چاه­ها وسفره­های زیرزمینی می­شوند(زمردیان،1383) گنبدهای نمکی می­توانند به صورت­های مختلف منابع آب سطحی و زیرزمینی راآلوده نمایند .آلوده کنندگی گنبدهای نمکی درحد حجم­ها و دبی­های بسیار زیاد می­باشد. در مناطق خشک و نیمه خشکی مانند ایران که منابع آب از اهمیت زیادی برخوردار هستند بررسی شدت و نحوه آلودگی توسط گنبد‌های نمکی کمک زیادی در مدیریت کیفی این منابع خواهد نمود. نظر به­اینکه تعداد گنبد‌های نمکی در ایران زیاد است، ارائه راهکار مناسب برای تعیین مقادیر و نحوه آلودگی منابع آب توسط گنبد‌های­ نمکی راهکارهای مناسبی را برای سایر نقاط ارائه خواهد داد. احمدزاده و همکاران 115 گنبد نمکی را در جنوب ایران نام برده­اند که 101 گنبد محدوده بین بندرعباس- سروستان و 14 گنبد در جنوب کازرون قرار دارند. با توجه به نوپا بودن مطالعات صورت گرفته در زمینه گنبدهای نمکی در ایران بسیاری از مطالعات اولیه توسط زمین شناسان غیر ایرانی و در زمینه تکتونیک نمک انجام پذیرفته­است و پس از آن با گسترش مطالعات صورت گرفته، بررسی­های مربوط به هیدروژئولوژی گنبدهای نمکی نیز آغاز گردید.

1-1- سنگ نمک

سنگ نمک یا هالیت با ترکیب NaCl در زیر سطح به شکل لایه ای (salt bed) و بر روی زمین به شکل dome، sill، dike و دیاپیر (diapir) وجود دارد. بسته به تاریخ رسوبگذاری،نهشته­های هالیت ممکن است با دیگر نمک­های کلریدی همچون کارنالیت (KMgCl3,6H2O) یا سیلویت (KCl)، سولفات­هاهمچون پولی هالیت (K2Ca2Mg[SO4]4H2O)،انیدریت (CaSO4)،ژیپس (CaSO4,2H2O) یا باکربنات­ها همچون دولومیت (CaMg(CO3)2)  یا کلسیت(CaCO3) همراه باشند. از مهمترین خواص نمک می­توان به چگالی کم آن که برابر با kg/m3 165/2 می باشد و انحلال پذیری بالای آن که برابر با g/l360 می باشد نام برد. نمک در اعماق زیاد نفوذ ناپذیر می باشد. از دیگر خواص مهم نمک شکل پذیری آن است که به صورت Halokinesis، plastic creepin و deformation under pressure تغییر شکل میدهد.

 1 – 2 – انحلال نمک

در بسیاری از حوضه­های رسوبی در جهان لایه­های ضخیمی از سنگ نمک وجود دارد و در بعضی موارد، نمک تغییر شکل داده و به صورت دیاپیرهای نمکی و یا گنبدهای نمکی رخنمون دارند. نمک با توجه به حلالیت ساده­ی آن تحت تاثیر بارش های جوی قرار گرفته و به راحتی انحلال می­یابد. اما در بعضی موارد با وجود قابلیت حلالیت زیاد، این نهشته ها برای چندین هزار سال پایدار بوده و ممکن است یا انحلالی در آن­ها رخ نداده و یا این که پیشرفت انحلال بسیار کند بوده باشد، که این امر بیانگر عدم تماس آن­ها با چرخه­ی آب­های شیرین می­باشد. لایه­های نمک ممکن است در بین سیستم­های جریان آب زیرزمینی ناحیه­ای یا محلی قرار گرفته و دائما از قسمت­های بالایی و حواشی در حال حل شدن بوده و باعث شوری آب­های زیرزمینی گردند. برای مثال در مناطق تگزاس و نیومکزیکو بییش از 200 متر نمک به وسیله­ی آب­های زیرزمینی انحلال یافته­اند.

جانسون و همکارانش (1977) به اختصار عوامل موثر در انحلال نمک را شرح داده­اند:

1– غیر اشباع بودن آب نسبت به نمک

2– وجود نهشته­ی نمکی و آب کافی

3– امکان حرکت آب در داخل یا بر روی نهشته­های نمکی و امکان خروج آب

4- انرژی (مانند بار هیدرواستاتیکی) که باعث جریان آب در سیستم گردد.

با وجود این شرایط، آب­های جوی به داخل زمین نفوذ کرده و انحلال نمک در زیر سطح اتفاق می­افتد و آب راه خود را به نواحی با ارتفاع کمتر ادامه می­دهد. تخلیه­ی چشمه­های شور حاصل از انحلال نمک و تبخیر آب­های شور در سطح زمین می ­تواند باعث تولید و توسعه­ی پهنه­های نمکی گردد. چنین پهنه­های نمکی در دشت رولینگ (Rolling) در شمال تگزاس و جنوب غرب اکلاهاما به وسیله یوارد (1961) و ریشتر و کیلر (1986)، Ward,1961 و Richter and Kreitler,1986 توصیف شده­اند. آب­های شور تخلیه شده در این نواحی از چند هزار میلی­گرم بر لیتر تا 150000 میلی گرم بر لیتر کلر را در خود حل کرده که کیفیت آب-های سطحی را تا صدها مایل پایین تر تحت تاثیر قرار می­ دهند (Richter,1993).

1 – 3 – حلالیت هالیت

قابلیت حلالیت مولی هالیت در 25 درجه سانتی گراد بسیار زیاد است به طوری که ثابت حلالیت آن طبق معادله 1 -1 برابر با 38 می­باشد.

معادله (1-1)                 = 38 Ksp = [Na+].[Cl–]

 

جدول 1- 1- قابلیت انحلال کانی­هایی که به صورت متجانس حل می­شوند

 (دمای 25 درجه سانتی گراد و فشار کل یک بار)، (Lioyd et al,1985)

از آنجایی که ماکزیمم حد اشباع آب از کلسیت 500 میلی گرم در لیتر می­باشد بنابراین می­توان دریافت که انحلال هالیت 720 برابر انحلال کلسیت و 170 برابر ژیپس می­باشد که این خود بیانگر سادگی حلالیت هالیت می­باشد. حلالیت هالیت با افزایش درجه حرارت زیاد می­گردد. شکل 1 افزایش حلالیت هالیت را با افزایش درجه حرارت نشان می­دهد.

شکل1 – 1- افزایش حلالیت هالیت با افزایش درجه حرارت بر حسب میلی­گرم بر لیتر

و درصد وزنی(شیمی عمومی هیئت مولفان، 1364)

1-4 – شوری و انواع آن

شورابه آبی است که غلظت کلر آن از غلظت متوسط کلر جهانی در آب اقیانوس بیشتر باشد(Hem,1973). شور شدن که با افزایش میزان مواد جامد حل شده (TDS) تعریف می­شود، شایع­ترین نوع آلوده شدن منابع آب است.

افزایش شوری علاوه بر این که باعث بالا رفتن کل مواد شیمیایی آب می­شود باعث افزایش غلظت تشکیل دهنده­های خاصی نیز می­گردد.

 1 – 5 – تعیین منابع شوری

همانگونه که بحث شد منابع شوری گوناگونی وجود دارند. برای تشخیص و تفكیك منابع شوری از یكدیگر، از روش­های مختلفی استفاده می­گردد كه عمدتاً عبارتند از:

آنالیز شیمیایی آب
روش­های ایزوتوپی
برای نیل به این هدف از پارامترهای گوناگونی هم­چون كاتیون­های اصلی (Na,Mg,Ca) و آنیون­های اصلی (HCO3,SO4,Cl) و عناصر فرعی (K,I,Br,Li) و بعضی ایزوتوپ­های محیطی (14C,3H,2H,18O)استفاده می­گردد. در سال­های اخیر از این اجزاء شیمیایی و یا نسبت­های آن­ها جهت تفکیک منابع شوری استفاده شده است. جدول 2 نسبت­های به­كار رفته در تعیین منابع شوری را نشان می­دهد.

 

جدول1-2 – پارامترهای شیمیایی پیشنهاد شده جهت تفکیک منابع شوری (Richter, 1993)

1 – 6- روش­های شیمیایی تعیین انحلال نمک

1 – استفاده از نسبت Na/Cl

Leonard and ward (1962) اولین کسانی بودند که از این نسبت جهت تشخیص انحلال هالیت از شورابه­های میادین نفتی در اکلاهاما استفاده کردند. یک نوع چشمه­های شور در اکلاهامای غربی نسبت وزنی سدیم به کلر را بین 63/0 تا 65/0 نشان داده که بیانگر انحلال هالیت خالص (نسبت وزنی Na/Cl = 0.648 ) به عنوان منبع شوری می­باشد.

علاوه بر نسبت وزنی می­توان از نسبت مولی برابر با یک، برای نسبت سدیم به کلر (چون سدیم و کلر از لحاظ مولی به نسبت یک به یک با یکدیگر ترکیب می­شوند) و هم چنین نسبت سدیم به کلر برابر با یک بر حسب اکی والان در میلیون (epm) (چون ظرفیت Cl و Na هردو برابر یک می­باشد) جهت تشخیص انحلال به عنوان منبع شوری استفاده کرد. Gogel,1981 پیشنهاد کرد که اگر نسبت وزنی سدیم به کلر کمتر از 6/0 (بین 28/0 تا 54/0) باشد، بیانگر منشاء میدان­های نفتی چشمه­های شور می­باشد. وی با بهره گرفتن از همین روش و به دست آوردن نسبت وزنی سدیم به کلر بین 65/0 تا 67/0 برای رودخانه Ninnesch، منشا آلودگی سفره­ی Wellington را انحلال نمک تشخیص داد. همان طور که در شکل 2 نشان می­دهد شورابه­های میادین نفتی دارای سدیم کمتری نسبت به شورابه­های حاصل از انحلال نمک می­باشند، بنابراین نسبت سدیم به کلر در میدان­های نفتی کمتر از شورابه­های انحلال نمک می­باشد. با بهره گرفتن از این روش می­توان منابع آلوده کننده­ آب سطحی را نیز مشخص کرد.

شکل1- 2- ترکیب نسبت وزنی سدیم به کلر برای شورابه­های میادین نفتی

 

فصل اول: کلیات

1-1-بیان مسئله………………………………………………………………………………………………. 2

1-2- اهمیت موضوع……………………………………………………………………………………….. 3

1-3- سوالات و فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………….. 4

1-3-1- سوال مورد تحقیق……………………………………………………………………………….. 4

1-3-2- فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………. 4

1-4- توضیحاتی در مورد متغیر های تحقیق4………………………………………………………… 5

1-4-1- شاخص کل قیمتی……………………………………………………………………………….. 5

1-4-2- عوامل کلان اقتصادی……………………………………………………………………………. 6

1-5- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………… 7

1-6- روش تحقیق………………………………………………………………………………………….. 8

1-7- نوع طرح و تحقیق………………………………………………………………………………….. 9

1-8- منابع آماری تحقیق …………………………………………………………………………………. 9

1-9- منابع علمی تحقیق…………………………………………………………………………………… 10

1-10- مشکلات و تنگناهای تحقیق…………………………………………………………………….. 10

1-11- سوابق مربوط به تحقیق…………………………………………………………………………… 10

فصل دوم:  ادبیات موضوع

2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 13

2-2 نقش نظام مالی در فرآیند توسعه اقتصادی………………………………………………………. 14

2-3- توسعه بازار مالی پیش نیاز رشد اقتصادی با ثبات……………………………………………. 17

2-4- نقش بازار های مالی در تشکیل سرمایه ثابت…………………………………………………. 19

2-5- پس انداز-سرمایه گذاری عامل توسعه بازار های مالی………………………………………. 20

2-6- توسعه بازار مالی…………………………………………………………………………………….. 22

2-7- ارتباط میان متغیر های کلان اقتصادی و بازده سهام………………………………………….. 26

2-8- شاخص های ارزیابی بازار سهام…………………………………………………………………. 34

2-8-1- تعریف شاخص………………………………………………………………………………….. 35

2-8-2- شاخص های ارزیابی بازار سهام……………………………………………………………… 38

2-8-2-1- موارد استفاده عام…………………………………………………………………………….. 39

2-8-2-2- موارد استفاده خاص…………………………………………………………………………. 39

2-8-3- کاربرد شاخص های قینتی سهام……………………………………………………………… 44

2-8-4- شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران……………………………………….. 46

2-8-4-1- محاسبه شاخص قیمت سهام در سطح شرکت، صنعت و کل………………………. 47

2-8-4-2- محاسبه شاخص کل قیمت سهام………………………………………………………….. 47

2-8-4-3- نحوه تعدیل پایه شاخص در بورس اوراق بهادار تهران……………………………… 51

2-8-4-4- تعدیل شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران…………………………… 53

2-8-5- بررسی تاثیر متغیر های خرد اقتصادی بر شاخص قیمت سهام………………………… 54

2-8-5-1- رفتار و انتظارات سرمایه گذاری…………………………………………………………… 54

2-8-5-2- اثر پرداخت سود نقدی بر شاخص قیمت سهام……………………………………….. 55

2-9- بورس اوراق بهادار………………………………………………………………………………….. 58

2-9-1- نگاه بنیادین به شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران…………………………………… 62

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 68

3-2- پرسش و فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………… 69

3-3- جامعه آماری………………………………………………………………………………………….. 70

3-4- روش گرد آوری داده ها…………………………………………………………………………… 70

3-5- محدودیت تحقیق……………………………………………………………………………………. 71

3-6- متغیر های تحقیق……………………………………………………………………………………. 71

3-7- تصریح مدل…………………………………………………………………………………………… 77

3-7-1- آزمون مانایی متغیر های الگو………………………………………………………………….. 80

3-7-2- رهیافت گریز از مانایی…………………………………………………………………………. 82

 

3-7-3- امتیازات و نکات مورد توجه در مدل های VAR))…………………………………….. 85

3-7-5- کاربرد مدل های خود رگرسیون برداری در بررسی های اقتصادی……………………. 86

3-8- گام دوم تحقیق: سنجش ارتباط میان متغیرهای اقتصادی و شاخص قیمتی بورس از طریق آزمون علیت گرنجر………………………………………………………………………………………………………………….. 90

3-9- گام سوم تحقیق: سنجش ارتباط میان متغیرهای اقتصادی و شاخص قیمتی بورس از طریق آزمون ARDL………………………………………………………………………………………………………………….. 91

فصل چهارم:بر آورد و تجزیه و تحلیل الگو

4-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………. 94

4-2- طبقه بندی اطلاعات مورد استفاده در آزمون فرضیه ها………………………………………. 91

4-3- فرآیند تحلیل مدل…………………………………………………………………………………… 101

4-4- اجرای الگو……………………………………………………………………………………………. 105

4-4-1- بررسی مانایی متغیر های اصلی مدل…………………………………………………………. 105

4-4-2- آزمون هم انباشتگی یوهانسن………………………………………………………………….. 105

4-4-3- آزمون مدل از طریق تصحیح خطا……………………………………………………………. 108

4-4-4- استنتاج ضرایب مدل خود رگرسیون برداری از مدل تصحیح خطای برآورد شده….. 110

4-4-5- آزمون های بعد از تخمین……………………………………………………………………… 111

4-4-5-1- آزمون نرمال بودن…………………………………………………………………………….. 111

4-4-5-2- آزمون خود همبستگی……………………………………………………………………….. 111

4-4-5-3- عکس العمل آتی با بهره گرفتن از مدل تصحیح خطا……………………………………… 112

4-5- نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………. 115

4-6- گام دوم……………………………………………………………………………………………….. 116

4-7- گام سوم……………………………………………………………………………………………….. 118

4-7-1- اجرای مدل خود رگرسیمن وقفه توزیعی…………………………………………………… 118

4-7-2- تصحیح خطای الگوی بالا……………………………………………………………………… 119

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- خلاصه ای از ادبیات تحقیق………………………………………………………………………. 122

5-2- نتایج اجرای الگوی تحقیق و آزمون فرضیه ها………………………………………………… 128

5-2-1- بهترین نتیجه تخمین. …………………………………………………………………………… 128

5-3- پیشنهاد های کاربردی………………………………………………………………………………. 130

5-4- پیشنهاد هایی برای پژوهش های آینده………………………………………………………….. 130

منابع……………………………………………………………………………………………………………. 131

پیوست…………………………………………………………………………………………………………. 136

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………. 154

فهرست نمودارها

نموادر2-1- ارتباط بین بازارعوامل تولید ، بازارتولید وبازارمالی……………………………….
15
نموادر2-2 – ارتباط بین نهادهای مالی………………………………………………………………….
16
نموادر2-3- فرآیند تئوریك توسعه بخش مالی – توسعه اقتصادی …………………………..
24
نمودار2-4- روند شاخص كل بورس اوراق بهادارتهران 1385-1371………………………
62
نمودار3-1- شاخص كل قیمت سهام درپایان دوره SI……………………………………………
72
نمودار3-2- نرخ تورم ……………………………………………………………………………………….
73
نمودار3-2- حجم نقدینگی ………………………………………………………………………………..
74
نمودار3-4- (GDP (100= 1376……………………………………………………………………
76
نمودار3-5- نرخ ارز رسمی دربازارآزاد………………………………………………………………..
77
نمودار4-1- روند تغییرات همزمان متغیرهای مدل ………………………………………………..
100
نمودار4-2- رشد معكوس خودگراسیون ………………………………………………………………
112
نمودار4-3- عكس العمل آنی با بهره گرفتن ازمدل تصحیح خطا……………………………………
113
نمودار4-4- تجزیه وارزیابی ………………………………………………………………………………
114
 
 
فهرست جداول