دانلود متن کامل پایان نامه برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود (در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است) تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) فهرست مطالب عنوان صفحه چكیده………………………………………………………………………………………………………………………………………………..1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1 فصل اول:تاریخچه جرایم رایانه ای………………………………………………………………………………………………………..5 فصل دوم:تعریف جرایم رایانه ای………………………………………………………………………………………………………….10 فصل سوم:انواع و ویژگی های جرایم رایانه ای………………………………………………………………………………………16 3-1)انواع جرایم رایانه ای…………………………………………………………………………………………………………………..17 3-2)ویژگی های جرایم رایانه ای………………………………………………………………………………………………………..20 فصل چهارم: محتوای جرایم رایانه ای…………………………………………………………………………………………………23 جرایم رایانه ای از زبان نوتورن…………………………………………………………………………………………………………..27 فصل پنجم:آثارمخرب جرایم رایانه ای………………………………………………………………………………………………..29 5-1)آثار وآسیب های روانی……………………………………………………………………………………………………………..30 5-2)آثار اجتماعی وفرهنگی……………………………………………………………………………………………………………35 5-3)آثارسیاسی…………………………………………………………………………………………………………………………….38 فصل ششم:جرایم رایانه ای و راهكار های پیشگیرانه………………………………………………………………………42 چه باید کرد؟……………………………………………………………………………………………………………………………….48 فصل هفتم:جرایم رایانه ای مهم در كشور………………………………………………………………………………………49 فصل هشتم:سوالات مهم در زمینه جرایم رایانه ای………………………………………………………………………..54

اول. شخصی که تعهد یا دینی بر عهده اوست و از او در مقابل شخص دیگری ضمانت می شود. چنین شخصی >مضمونٌ عنه< یا درخواست کننده ضمانت نامیده می شود. دوم. شخصی که آن دین یا تعهد را بر عهده می گیرد، که در اصطلاح به چنین شخصی >ضامن < می گویند. سوم. شخصی که تعهد ضامن به نفع او انجام می گیرد، که چنین شخصی اصطلاحاً > مضمونٌ له < نامیده می شود. جملات اخیر مادة 684 قانون مدنی طرفهای ضمانت را به شرح زیر بیان نموده است: > … متعهد را ضامن، طرف دیگر را مضمونٌ له و شخص ثالث را مضمونٌ عنه یا مدیون اصلی می گویند. < ج. کاربردضمانت در معــاملات بین المللی معمولاً برای اجرای پروژه های عمرانی از قبیل سدسازی، راه سازی، تأسیس کارخانه ها، ساختمان پلها، ایجاد مجتمعهای مسکونی و کارهای بزرگ دیگر از این قبیل، از شرکتهای بزرگ و صلاحیتداری که قابلیت آنها در داخل کشور یا در سطح بین المللی شناسائی شده است، دعوت بعمل می آید تا بهترین شرایط را، چه از نظرکیفیت کار و چه از حیث قیمت و مدت اجرا، عرضه نمایند. این عمل اصطلاحاً > مناقصه < نامیده می شود. به منظور آنکه شرکت کننده در مناقصه به پیشنهاد خود پای بند باشد، از او درخواست می شودکه به پیشنهاد خو د ضمانتنامه ای را که > ضمانتنامة شرکت در مناقصه < نامیده می شود،ضمیمه نماید. ضمانتنامة شرکت در مناقصه، معادل جزئی از قیمت مورد پیشنهاد ( فی المثل پنج درصد ) آن است که در شرایط مناقصه مشخص میگردد. هرگاه پیشنهاد شرکت کننده در مناقصه مورد قبول اعلام کننده مناقصه (کارفرما ) واقع شد ولی شرکت کنندة در مناقصه حاضر به انعقاد قرارداد جهت اجرای کار نگردید، ضمانتنامة شرکت در مناقصه به زیان او و به نفع کارفرما ضبط خواهد شد.

ورزش و تربیت بدنی در آموزش و پرورش ایران تقریباً از قدمت طولانی برخوردار است. براساس قانونی که در سال 1306 شمسی از مجلس شورای ملی گذشت، درس ورزش و تربیت بدنی به صورت رسمی در برنامه درسی همه دوره های تحصیلی قرار گرفت و به موجب این قانون هر روز یک ساعت از برنامه دانش آموزان به درس ورزش و تربیت بدنی اختصاص یافت] 30[.علیرغم قدمت طولانی درس ورزش و تربیت بدنی در آموزش و پرورش ایران، این درس هنوز جایگاه اصلی خود را در آموزش و پرورش کسب نکرده است و در بیشتر مدارس کشور ما به این درس توجه کافی نمی شود. در این میان شاید عوامل متعددی از قبیل بی توجهی مسئولین، دلسردی و بی تفاوتی معلمین، کمبود امکانات و فضاهای ورزشی و وضعیت جغرافیایی دخیل باشندکه می بایستی در این زمینه ها تحقیقات وسیع و جامعی در سراسر کشور صورت گیرد تا عوامل وضعیت موجود روشن و شناخته شود ]3 [.برنامه های تربیت بدنی مدارس می بایست بیشتر در جهت اهداف ورزش همگانی طرح ریزی و اجرا گردد. تشویق و ترغیب دانش آموزان به ورزش و شناساندن جایگاه تربیت بدنی در جامعه می تواند مؤثرترین شیوه برای اشاعه ورزش در کشور باشد. در این بین مربیان تربیت بدنی با شناسایی دانش آموزان زبده و مستعد و معرفی آنها به کانونهای ورزشی مربوطه می توانند در ارتقا و پیشرفت ورزش قهرمانی نقش بسزایی داشته باشند. واضح است که تعلیم و گسترش ورزش در مدارس تنها در صورت برنامه ریزی صحیح و فرهم نمودن فضاهای ورزشی مناسب میسر خواهد بود و می تواند تأثیر شگرفی بر ورزش همگانی و قهرمانی کشور بگذارد]2[. اما آیا به راستی ورزش زمزمه محبت برای جذب دانش آموزان نیست؟آیا اکنون که این قشر جوان برای سرگرمی و پیشرفت خود به ورزش پناه آورده، نباید کاری کرد ؟ آیا برای دستیابی به سلامت جسمانی و تعمیق روابط دوستانه آنها ، راهی جز ورزش پیش روی ماست ؟ آیا لازم نیست حداقل امکانات و فضاها را با استانداردهای نسبتاً مطلوب برای آنها فراهم نمود ؟در این تحقیق قصد براین بود تا وضعیت امکانات و فضاهای ورزشی مدارس استان خراسان شمالی بررسی شود و با استانداردهای مطلوب مقایسه گردد. 2- بیان مسئله تحقیق پدیده ها و آموزشهای اجتماعی و یا هر مسئله علمی دیگر ،زمانی می توانند در زندگی انسان مفید باشند که در رشد فکری و جسمی وی موثر باشند.در این راستا ، تربیت بدنی، به عنوان یکی از ابزارهای تعلیمی و تربیتی نقش برجسته ای داردکه این موارد در نظام آموزش و پرورش ما پیش بینی و تدوین شده اند]6 [. تربیت بدنی و ورزش مدارس، پایه و اساس ورزش قهرمانی است و در مدارس ابتدایی، بایستی دانش آموزان با رشته های مختلف وحرکات پایه آشنا شوند و در مقطع راهنمایی مهارتها را کاملترکنند و در دوره متوسطه مورد بهره برداری قرار دهندو در نهایت با عضویت در رشته های مختلف ومتنوع ورزشی به ورزش قهرمانی کشور کمک کنند]13 [. مهمترین عواملی که مانع تنوع و پیشرفت درس تربیت بدنی در مدارس می شوند نبود فضای کافی برای دانش آموزان در ساعات ورزش و ارتباط ضعیف والدین با معلمان ورزش و ضعف مدیریت مدارس می باشد]11[. در حقیقت می توان گفت که پرورش قوای جسمانی و روانی دانش آموزان و جذب و جلب آنان به ورزش و فعالیت از اهداف اولیه ورزش آموزشگاههاست]31 [.در این راستا، امکانات و تجهیزات ورزشی از عواملی است که می تواند بر روی توسعه مهارتها و افزایش آمادگی بچه ها تاثیر بسزایی داشته باشد. تجربیات نشان داده است که اگر فعالیت برای بچه ها جذاب و جالب باشد و یا راههای مختلفی برای فعالیت کردن وجود داشته باشد، آنان بیشتر و بهتر تمرین خواهند کرد]51 [. با روشن شدن این موضوع که روابط بین گروهی دانش آموزان در میادین ورزشی ، مسابقات هنری و ورزشی در رشد وتعالی وپاسخگویی به نیازهای رشدی و تکاملی آنها مفید و ضروری است]6 [،این سوال پیش می آید که به راستی فضاهای ورزشی در سطح مقاطع مختلف یک نهاد بنیادی جامعه به نام آموزش و پرورش باید دارای چه ویژگیهایی باشد؟ بدیهی است که چنین فضاهایی باید متناسب با جنسیت و سن دانش آموزان باشند و از تجهیزات و امکانات لازم و مطلوب برخوردار باشند.از طرفی کشور ما تحولات اساسی و بزرگی را پشت سر گذاشته که از آن جمله می توان به انقلاب اسلامی،جنگ،تحریم وافزایش ناگهانی جمعیت اشاره کرد. در چنین شرایطی مدارس و مراکز آموزش و پرورش در جای جای ایران و هر کدام تحت شرایطی،اولویت های زمان خود و موقعیت جغرافیایی خاص خود موجود و ساخته شده اند.بدین ترتیب هر کدام از مدارس دارای مشکلات و نارسایی هایی هستند که می توانند شامل فضاهای ورزشی آن نیز باشد.لذا بررسی موقعیت فضاهای ورزشی ،شناخت جامع و مطلوبی را به دست اندرکاران آموزش و پرورش می دهد تا با انجام اقدامات لازم در تحقق اهداف و آرمان های نظام آموزش و پرورش موفق و موثر باشد. 3- اهمیت و ضرورت تحقیق رشته تربیت بدنی با امکانات بالقوه خود در تحقق هدفهای آموزش و پرورش سهم عظیمی به عهده دارد و باید از طریق تدوین و تنظیم برنامه های مطلوب و فراهم آوردن فضاها و امکانات ورزشی مناسب و منطبق بر اصول و موازین علمی راه را برای رسیدن به این اهداف هموار نمود]6 [. بدیهی است که ابزار و امکانات از نیازهای اولیه انجام هر کاری می باشد، تردیدی هم نیست که کیفیت اجرای هر برنامه به کیفیت و کمیت ابزار و وسایل آن بستگی دارد. اجرای مطلوب برنامه های تربیت بدنی در مدارس نیز مستلزم فراهم آوردن مجموعه ای از شرایط و امکانات است که از مهمترین این شرایط استفاده از فضاها و وسایلی است که براساس نورم های استاندارد تهیه شده باشند تا بتوانند در رفع نیازمندیهای دانش آموزان موثر واقع شده و همچنین متناسب با تعداد آنها باشند]3 [.

بررسی شیوه پرداخت رسانه های رقیب به اخبار روز -در روز 18 تیر که تاریخ سیاسی رخدادهای اپوزیسیون در ایران رقم خورد و روز 9 مهر که زمان برگزاری کنفرانس فلسطین با حضور کشورهای اسلامی به عنوان آرمان انقلاب اسلامی و جهان اسلام بود- موضوع این پژوهش است. هدف این کار بررسی «تفاوت» در «بازنمایی» رویدادها با روش تحلیل شیوه پردازش اخبار، بررسی دروازه بانی و روایت خبر، روش های اقناع تبلیغ و پوشش خبری و معنای حاصل از آن و در نهایت شیوه معناسازی از رویدادها در دو رسانه رقیب است. این امر به کمک مقولاتی که از نظریه بازنمایی استخراج شد – که سوالات پژوهش نیز هست- میسر شد؛ در مجموع این فرایند به کدهایی انجامید که منجر به دسترسی به یافته های پژوهش شد.لازم به ذکر است که یافته های این پژوهش منحصر به 4 بولتن است و قابل تعمیم نیست. واژگان کلیدی نشانه شناسی، بازنمایی در رسانه، تحلیل ژورنالیستی خبر، شبکه های خبری فارسی زبان، معناسازی، تاکتیک های پوشش خبری و اقناع و تبلیغ فهرست مطالب فصل اول: کلیات پژوهش مقدمه. 2 بیان مسئله. 2 ضرورت و اهمیت پژوهش.. 5 اهداف پژوهش.. 6 سوألات کلیدی پژوهش.. 7 روش پژوهش.. 8 جامعه آماری.. 10 شیوه نمونه گیری و حجم نمونه. 11 شیوه های تجزیه و تحلیل داده ها 11 پیشینه پژوهش.. 11 فصل دوم: چارچوب نظری و ادبیات پژوهش مقدمه. 16 نظریه‌های مرتبط با پیام (اخبار) 16 کلیاتی درباره دو شبکه. 19 نظریاتی درباره تلویزیون. 20 جامعه شناسی اخبار. 25 نظریه بازنمایی 28 فصل سوم: روش پژوهش مقدمه. 39 نشانه شناسی. 40 تحلیل ژورنالیستی. 46 عناصر متن رسانه ای.. 53 تحلیل متن تصویری.. 53 تاکتیک های پوشش خبری.. 57 اقناع و تبلیغ. 73 روش انجام پروژه 78 تحلیل. 80 روایی و پایایی. 81 فصل چهارم تحلیل بولتن ها 86 تحلیل 20:30. 86 تحلیل شصت دقیقه. 96 ساختار کلی بولتن ها 99 تحلیل عناصر متن رسانه ای.. 104 بررسی دروازه بانی خبری.. 106 فصل پنجم تحلیل ژورنالیستی. 116 شیوه معناسازی.. 124 منابع. 129 1مقدمه عصر ارتباطات دنیایی از شگفتی را برای مردم به ارمغان آورد. تجربه مجازی واقعیات، سرعت دریافت اطلاعات و اخبار، تفریحات بی­هزینه در منزل با استفاده از تخیل رسانه­ای و … همه تغییر اساسی در سبک زندگی افراد ایجاد کرد. اگر پیش از این ویژگی­های جسمانی برای کشاورزی، جنگ …، ابزار قدرت محسوب می­شد اکنون اطلاعات و اخبار، اقتصاد و قدرت جدیدی را شکل داده­اند که قدرت و اقتصاد دانایی نامیده شده است. تردیدی در این واقعیت نمی­توان داشت كه جهان درحالت خیز تازه­ای به سمت یك تحول دوران ساز است. جانمایه این تحول در حوزه اطلاع رسانی و دانایی استقرار یافته است. همان‌طور كه خون مهم‌ترین عنصر حیات انسان است اطلاعات نیز خون جامعه اطلاعاتی محسوب می­شود چون در جهان­هستی همه چیز در حال تغییر و تحول است. کارشناسان جامعه اطلاعاتی را جامعه­ای می­دانند که در آن ارتباطات، عامل انتقال­دهنده واقعی برای ایجاد تغییر و تحول در هر فرد به منظور دستیابی عملی به اطلاعات است. مچلوپ[1]بنیانگذار تخصصی سازی مطالعه جامعه اطلاعاتی، کوشید با مقیاس های آماری به قلمرو صنایع اطلاعاتی گام بگذارد. او پنج گروه صنعتی عمده را مشخص کرد که «رسانه های ارتباطی» از آن جمله اند. (وبستر،1383،29) 1-2 بیان مسئله «قدرت» از نظر برتراند راسل به معنای «ایجاد اثرات مورد نظر» است و ماکس وبر آن را «تحمیل اراده خود بر رفتار دیگران» تعریف می کند. با شکل گیری رسانه ها از قرن 18 ، رسانه ها هم از ساخت قدرت تاثیر گرفتند و هم بر آن تاثیر گذاشتند. بازیگران در عرصه بین الملل برای کنترل رفتار و اعمال جوامع (ساختن و مدیریت افکار عمومی) از تاثیرات رسانه ها بهره می­برند. (محمدی، مسعود، 1389، 8) اکنون با برداشته شدن مرزهای سیاسی از طریق رسانه­ها، مدعیان قدرت برای به حداکثر رساندن قدرت خود، جهت ایمن ساختن آن در مقابل مخالفان از رسانه­ها برای به دست گرفتن افکار عمومی جهان استفاده می کنند. اکنون هم صاحبان دولتی رسانه در ایران و هم مالکان بی­بی­سی به این امر آگاهی دارند و هر یک بر اساس شرایط خود برای موفقیت در این جنگ رسانه ای تلاش می کنند. در این میان رسانه­ای موفق است که ادبیات رسانه را به خوبی بشناسد و از تکنیک­های لازم برای اقناع و ترغیب بهره گیری کند تا بتواند در شکل دادن افکار­ عمومی موثر باشد. گرچه دسترسی به بی­بی­سی در ایران غیر قانونی است اما به گفته جواد آرین منش نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در حال حاضر 5/4 میلیون گیرنده و دیش ماهواره­های غیر مجاز در کشورمان فعال است و در حال حاضر سه هزار شبکه ماهواره ای در داخل ایران با آنتن­های معمولی قابل دریافت است.[2] اکنون رسانه ها به عنوان یک نهاد اجتماعی در درون منطق ذهنی افراد رسوخ کرده­اند و شیوه زندگی مصرف کنندگان رسانه­ها را شکل می­دهند. بازنمایی­های رسانه­ای از واقعیت، واقعیت جدیدی برای مصرف کنندگان رسانه­ها می­سازند. منظور از بازنمایی، فرایند ثبت ایده­ها، دانش یا پیام­ها به شكل فیزیكی است.(دانسی[3]، 87، 20). رسانه ها مهمترین منبع دسترسی به دنیای اطلاعات هستند. اگرچه اطلاعات عمدتا جنبه عامه پسند دارد اما مهم این است که انحصار اطلاعاتی شکسته شده است. این شکست انحصار ، گذر از مرزهای سیاسی را هم شامل می شود و «تکثر اطلاعاتی» به معنای کامل تحقق یافته است. در این شرایط تكثر رسانه­ای و تكثر اطلاعاتی، مخاطب سوژه­ای فعال است كه می­تواند متن[4] را به نحو دیگر قرائت و مصرف كند. سوژه در برخورد با متن و به هنگام مصرف آن، متن دیگری تولید می­كند كه از آن به تولید در حین مصرف یاد می­شود.(كاظمی، 87، 184) اکنون اخبار[5] به عنوان ژانر اساسی در تلویزیون مطرح است و اساسا یک گونه جدید از واقعیت­سازی را در اخبار با استفاده از تصویر ایجاد کرده است. برنامه خبری صرفا جمع بندی وقایع روز نیست بلكه مانند هر متن رسانه­ای، محصولی ارگانیك است. در نتیجه قالب و برنامه­ریزی برنامه­های خبری گرایش به تغییر سریع دارد تا ماهیت متغیر خود اخبار را منعكس سازد. ( سلبی[6]، كاودری،80، 161) برنامه­خبری مانند هر متن رسانه ای، نتیجه انتخاب و سازه است. پس اخبار «پنجره ای رو به جهان نیست». گرچه شاید به نظر برسد كه وقایع روز را بی­طرفانه بیان می­كند این یكی از همان اسطوره­هایی است كه برنامه های خبری می­خواهند درباره خود بسازند: این كه صرفا توضیحاتی ساده و عینی از واقعیت هستند. چنین اسطوره­ای در كنار موضوع­های مهم دیگری قرار می­گیرند پس وظیفه شما … باید «اسطوره­زدایی» از برنامه­های خبری باشد.(همان، 162) حال اگر رسانه مورد اعتماد مخاطبان باشد، مخاطبان آن را واقعیت قلمداد می­کنند. اگر نه، دست به «مقاومت نشانه شناختی» زده و تفسیر جدیدی از آن ارائه می­دهند. فیسک معتقد است که نخبگان فکری و روشنفکران که‌ دارای قدرت نشانه‌شناختی (semiotic power) هستند، معانی مورد نظر خود را در آثار فرهنگی و هنری‌ می‌سازند؛ امّا آیا مخاطبان معمولی نیز همان معنایی را درک می‌کنند که مورد نظر نخبگان فکری است؟ به نظر فیسک،آن‌چه در عمل اتفاق می‌افتد نوعی مقاومت نشانه‌شناختی مخاطبان غیرنخبه است که بر اساس نظریه‌ی مخاطب فعال و مقاومت نشان دادن آنان در برابر معانی نخبه ساخته، صورت می‌گیرد. به نظر فیسک، مقاومت نشانه‌شناختی به حمایت از مردم در زندگی روزمره منجر می‌شود و به آنان‌ کمک می‌کند تا در برابر نوعی انقیاد (subjugation)مقاومت کنند.( کوثری،1384) اعتماد، راز بقای یک رسانه در این دنیای متکثر رسانه ای است. چنانچه در دراز مدت اعتماد مخاطبان مخدوش شود «اثر بومرنگ»[7] ایجاد شده و دیگر برای مخاطب، باور پذیر نیست. واژه Boomerang به‌معنای چوب خمیده‌ای است که پس از پرت شدن به‌سوی پرتاب‌کننده برمی‌گردد. تأثیر بومرنگی را می‌توان تغییر گرایشی در جهت عکس آنچه که منظور فاعل بوده و یا به‌زبانی دیگر، تأثیری که به جانب خود فاعل برمی‌گردد، بیان کرد…گیرنده پیام، به‌صور گوناگونی امکان می‌یابد که بر فرستنده تأثیر بگذارد و این تأثیر بازگشتی را می‌توان عمل وارونه یا بومرنگ یا انگ نامید.(سیروس نجف آبادی) طبق نظریه‌ی انگ، زمانی‌که فرد یا وسیله ارتباطی، انگ یا نشانی نامطلوب بر پیشانی یافت، از آستانه اعتماد فرو می‌افتد و تمامی محتوای آن با نیشخند و یا خشم مخاطب مواجه می‌شود. در اکثر موارد، چنین وسیله ارتباطی به‌جهت کاهش سریع و چشم‌گیر مشتریان خود، دچار خلأ نسبی می‌شود و کسانی که بدان گوش فرا می‌دهند، از جانب دیگران فاقد ارزش اجتماعی به‌حساب می‌آیند. فرایندهای اثر بومرنگ، بازخورد و اثر بازگشت منفی، عوامل پیدایی نشان نامطلوب یا انگ، در وسایل ارتباطی خواهد بود. (ساروخانی،1384،103) از طرفی تلویزیون ویژگی­های خاصی دارد که به اخبار ویژگی­های خاصی می­بخشد. تلویزیون، از تصویر بهره می­گیرد. دیدن، باورپذیری را تسهیل می­کند و واقعیت را ملموس می­کند. اگر همین تصویر خبری آشکارا با سانسور همراه باشد این معنای ضمنی را به همراه دارد که رسانه دروغ می­گوید چون مخاطب ظرفیت پذیرش واقعیت تام و تمام را ندارد یا واقعیت، منافع صاحبان رسانه را به خطر می­اندازد و … پس اعتماد مخاطب نسبت به رسانه سلب می­شود.

فصل اول………………………………………. 7 (کلیات و مفاهیم)………………………………………. 7 1-1. مقدمه……………………………………….. 8 1-2. معنای عدالت…………………………………………. 8 1-3. پیشینه معرفتی عدالت پژوهی…………………………….. 13 1-3-1. افلاطون………………………………………… 14 1-3-2. ارسطو……………………………………….. 16 1-3-3. فارابی………………………………………… 18 1-3-4. خواجه نصیرالدین طوسی…………………………….. 19 1-3-5. رالز……………………………………….. 21 1-4. مفاهیم همسو……………………………………….. 23 1-4-1. قســط…………………………………………. 23 1-4-2. انصاف…………………………………………. 24 1-4-3. مسـاوات…………………………………………. 25 1-4-4. حق……………………………………….. 26 1-4. مفاهیم ناهمسو……………………………………….. 30 1-4-1. ظـلم و جور………………………………………. 30 1-4-2. فساد……………………………………….31 1-5. عدالت در علوم اسلامی……………………………. 33 1-5-1. عدالت در فلسفه و کلام………………………….. 33 1-5-2. عدالت در علم اخلاق……………………………. 34 1-5-3. عدالت در علم فقه و حقوق…………………….. 37 1-5-4. عدالت اجتماعی،سیاسی………………………. 39 فصل دوم……………………………………….. 43 (عدالت در رابطه انسان و خدا) …………………………….43 2-1. مقدمه……………………………………….. 44 2-2. عدل در رابطه‌‌ی انسان و خدا………………………… 45 2-2-1. ساحات عدالت ورزی انسان در برابر خدا…………………… 47 2-2-1-1. عدالت ورزی در ساحت اعتقاد و اندیشه…………………….. 48 2-2-1-1-1. پاسخ اشکالات…………………………………………. 50 2-2-1-1-2. اندیشه عدالت محور امیرمؤمنانg و اختیار انسان………… 52 2-2-1-1-3. اندیشه عدالت‌محور امیرمؤمنانg و مسأله شر………………. 55 2-2-1-2. عدالت ورزی در ساحت عمل و رفتار…………………………. 58 فصل سوم……………………………………….. 60 (عدالت در رابطه انسان با خویشتن)………………………………… 60 3-1. مقدمه……………………………………….. 61 3-2. عدالت در بعد روحانی و معنوی انسان………………………… 61 3-2-1. ضرورت و اهمیت معرفت نفس……………………………….. 61 3-2-2. معرفت نفس………………………………………….. 63 3-2-3. آگاهی از نسبت خود با خدا…………………………….. 68 3-3. عدالت در بعد جسمانی انسان……………………………. 71 فصل چهارم………………………………………. 74 (انسان و عدالت اجتماعی)………………………………………. 74 4-1. مقدمه……………………………………….. 75 4-2. اطاعت‌‌پذیری اجتماعی………………………………………… 76 4-3. عدالت توزیعی………………………………………… 79 4-3-1. اهمیت عدالت اجتماعی از دیدگاه امام علی……………..79 4-3-2. عدالــت سیاسی، اجتماعی………………………………. 82 4-3-3. توزیع عادلانه امکانات…………………………………….. 84 4-3-4. عدالت در قضاوت…………………………………………. 85 4-3-5. رفع تبعیض در مدیریت جامعه………………………….. 88 4-3-6. پرهیز از لذت‌‌جویی در میان حاکمان………………….. 92 4-3-7. پرهیز از ویژه خواری……………………………………. 93 4-3-8. لزوم رأفت در تامین عدالت…………………………… 95 4-4. عدالت در تعامل شهروندان…………………………… 96 4-4-1. عدالت در رابطه همسر……………………………….. 97 4-4-2. عدالت در رابطه با والدین………………………………. 100 4-4-3. عدالت در رابطه با فرزندان……………………………. 101 4-4-4. عدالت در رابطه با خویشان………………………….. 102 فصل پنجم……………………………………….. 104 (عدالت در ساحت طبیعت)………………………………………. 104 5-1. مقدمه……………………………………….. 105 5-2. عدالت در مورد حیوانات…………………………………. 106 5-3. عدالت در زمین، گیاهان و منابع طبیعی…………………. 109 5-4. نسبت عدالت طبیعی با سایر قلمروها……………………111 نتیجه و جمع‌‌بندی………………………………………… 114 فهرســت منـابع………………………………………. 117 کتاب‌ها………………………………………. 117 چکیده: عدالت از پربسامدترین مفاهیم دانش اخلاق است. یکی از مباحث اساسی در حوزه عدالت بازشناسی گستره­ و نسبت قلمروهای آن با یکدیگر است. از دیگر سو امام علیg به عنوان بزرگ­ترین اسوه­ی عدالت در میان بشریت شناخته شده و سیره­ی گفتاری و رفتاری آن حضرتg گنجینه­ی بزرگی برای عدالت پژوهی است. از این­رو تحقیق حاضر بر آن است که عرصه های عدالت و نسبت آن­ها با یکدیگر را از منظر آن امام عدالت پیشهg باز کاود. این نوشتار پنج فصل و یک جمع­بندی و نتیجه گیری را شامل می­شود. در فصل اول، مفاهیم و معناشناسی عدالت و پیشینه­ی معرفتی عدالت­پژوهی بررسی می­شود. فصل دوم به عدالت در رابطه­ی انسان با با خدا می­پردازد. فصل سوم عدالت را در رابطه­ی انسان با خویشتن مطرح می­کند. در فصل چهارم از انسان و عدالت اجتماعی بحث می­شود. فصل پنجم به عدالت در حوزه­ی طبیعت می­پردازد. در تمامی این فصول ابعاد مختلف عدالت با تأمل بر اندیشه­های حضرت امیر مؤمنان علیg مورد بررسی قرار گرفته است؛ از این دیدگاه عدالت اجتماعی یعنی رعایت مساوات و حقوق برابر انسان ها در تعاملات اجتماعی (امور قضایی،توزیع اقتصادی و …) و عدالت در حوزه­ی فردی و ارتباط با خویشتن شامل رعایت حقوق جسم و روح انسان می شود که ضرورت معرفت نفس و عدم اضرار به نفس را به همراه خواهد داشت. عدالت در ساحت طبیعت نیز مربوط به تکالیف انسان نسبت به طبیعت می باشد و مواردی چون سعی و تلاش بر آبادانی زمین، رعایت حقوق حیوانات و … را در بر می گیرد. عدالت‌‌ورزی در همه‌‌ی این ابعــاد به­هم پیوسته باعثِ سعادت انسان می‌‌شود. سعادتی در آخرت که با زندگی شیرین دنیوی نیز قابل جمع است. بنابراین عدالت هم موجب زندگی آسوده، آرام و خاطره‌‌بخش دنیوی می‌‌شود و هم سعادت جاودان اخــروی را به همراه خواهد داشت. مقدمه: بیان مسأله شاید به جرأت بتوان گفت رایج‌‌ترین مفهوم در حوزه‌‌ی دانش اخلاق، مفهوم “عدالت” است؛ مفهومی کلیدی که بر اساسِ آن، می‌‌توان نظام‌‌های اخلاقی را مورد مطالـعه و بررسی قرار داد. از فلسفه‌‌ی یونان باستان گرفته تا مکاتب دینی، معنوی و اخلاقی شرقی، همواره مساله عدالت مورد توجه بوده و در تبیین آن کوشش های فراوانی شده است. آرزو، مآل و سرانجامی که نظام‌‌های اخلاقی با توصیفاتِ مختلف خود از آن، با تعبیر “سعادت” یاد می‌‌کنند، نیازمند کوشش و تلاش انسانی در کسب فضائل است و در این بین، از عدالت به عنوان شرط لازم برای رسیدن به سعادت یاد می‌‌شود. از اینجــا پیوندی میان “عدالت و سعادت” ایجاد می‌‌شود؛ که شناخت این مفهوم را برای اندیشمندان حوزه‌‌ی اخلاق دوچندان می‌‌کند. تا این مقام، مفهوم عدالت در عرض سایر مفاهیم اخلاقی چون: فضیلت، خیر، سعادت و …. قرار می‌‌گیرد؛ ولی هنگامی که در توصیف و بسط همین مفاهیم یادشده [مجدداً] از مفهوم عدالت نامبرده می‌‌شود؛ سبب تقدم و اولویت بازشناسی بیش از پیش آن، در حوزه‌‌ی فلسفه اخلاق می‌‌شود. امروزه در مطالعات حوزه‌‌ی اخلاق، آثاری بر پایه‌‌ی مفهوم عدالت تولید می‌‌شود؛ که در آنها، سخن از ابعاد مختلف این مفهوم به میان می‌‌آید. مفهوم‌‌شناسی عدالت، راه نیل به عدالت، موانع رسیدن به عدالت، قلمروهای عدالت، آثار عدالت و تبیین ارتباط عدالت با دیگر مفاهیم اخلاقی، از جمله‌‌ی این ابعاد است. اما در بین ابعاد مختلف عدالت، بازشناسی اندیشه‌‌ی متفکران پیرامون توصیف‌‌شان از قلمروهای عدالت و چگونگی برقراری ارتباط میان این قلمروها، حائز اهمیت است. مثلاً هنگامی که در نظام اخلاق افلاطونی سخن از عدالت به میان می‌‌آمد، وی می‌‌کوشید تا با به­کارگیری این مفهوم، از لزومِ نوعی هماهنگی و انسجام در میان ساحت‌‌های نفس انسانی یاد کند به عقیده او، اولاً ساحت‌‌های نفس مرتبط هستند؛ ثانیاً در یک نظام اخلاقی، علاوه بر آنکه هر ساحت نفس باید به نحو احسن و صحیح کار کند، به یک هماهنگی کلی و امری مافوق ساحت‌‌ها نیاز است که از آن به عدالت تعبیر می­کرد. حال در بحث حاضر، می‌‌دانیم که وجود عدالت در ساحت‌‌های مختلف و قلمروهای مختلف امری مورد پسند است و نوعاً اندیشمندان و مردمان می‌‌کوشند تا این عدالت جزئی را در هر قلمرو بدست آورند. اما سؤال آنجاست که آیا در یک نظام اخلاقی که شامل قلمروهای گوناگون می‌‌شود، به یک هماهنگی و یک عدالت کلی هم نیاز داریم؟ و در صورتی که چنین نیازی حس ‌‌شود، ارتباط و نسبت میان این قلمروها چگونه است تا عدالت کلی [هماهنگی قابل قبول] میان آنها رقم بخورد؟ در مطالعه [هر چند اولیه] سخنان امام علیg، علاوه بر معرفی و توصیف قلمروهای عدالت، مساله ارتباط بین این قلمروها به چشم می‌‌خورد؛ از این‌‌رو به نظر می‌‌رسد انجام مطالعـات دقیق و پژوهــشی عمیق‌ در این باب، می‌‌تواند نحوه‌‌ی ارتباطِ آنها را از نگاه حضرت مشخص کند. اظهارات فراوان، ماندگار و قابل توجه امیرالمؤمنینg از سویی و خلافت، امامت و ولایت حضرت از سوی دیگر، سبب می‌‌شود تا در شناخت مفهـوم عدالت به احادیث و روایات علوی توجه ویژه‌‌ای شود. دلیل چنین توجهی آن است که نگاه امیرالمؤمنینg می‌‌تواند به عنوان نظرگاه دینی و بیانگر نظام اخلاقی اسلام نیز تلقی گردد. از همین‌‌رو، بدست آوردن نظرگاه عدالت علوی به شکل توصیفی، مورد توجـه اندیشمندان است. 1- سوالات و فرضیه با در نظر داشتن بحثی که گذشت، می‌‌توان پرسش اصلی این تحقیق را اینچنین تقریر نمـود: قلمروهای عدالت چیست و توصیف هر کدام از آن ها از منظر امــام عـلیg چگونه است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش اصلی پرسش‌‌های فرعی زیر تمـهید شده است: – معنای عدالت از منظر امیرالمؤمنین چیست؟ – مؤلفه‌‌ها و اصول عدل در قلمـروها و ساحت‌‌های مختلف زندگی بشری چیست؟ تحقیق حاضر از نوع اکتشافی است و بدنبال کشف مفهوم عدالت در اندیشه ی امام امیر مومنان است. 2- مرور پیشینه در اینجا لازم است هرچند مختصر و اجمالی به آثار و تالیفاتی که حول موضوع این پایان‌‌نامه تحقیق و آماده شده و در تدوین آن اثرگذار بوده است، اشاره گردد: – اولین اثری که در این حوزه مورد مداقه و مطالعه جدی قرار گرفت کتاب “تراز حیات، ساختار شناسی عدالت در نهج البلاغه” اثر دکتر مصطفی دلشاد تهرانی است. این کتاب در چهار بخش: مفهوم شناسی، جایگاه‌‌ شناسی، ملازمه شناسی و وجوه شناسی به موضوع عدالت پرداخته است. در این اثر همان‌‌گونه که در مقدمه­ی آن نیز ذکر شده، به صورت مستقل به موانع و راهکارهای عـدالــت پرداخته نشده است؛ بلکه در میان مباحث دیگر و به صورت پراکنده، تنها به آن‌‌ها اشاره شده است. این اثر ضمن اینکه تبویب بسیار مناسبی در موضوع عدالت با ملاحظه­ی نهج البلاغه دارد، ولی نسبت به تحلیل و بررسی کامل مباحث، دغدغه‌‌ای نداشته و می‌‌توان گفت صرفاً به جانمایی و اشاره به موارد و موضوعات عدالت در نهج البلاغه پرداخته است. به عبارت دیگر، چنانکه از مطالب مقدمه کتاب برداشت می­شود، می‌‌توان گفت شیوه­ی ایشان در مطالعه­ی نهج البلاغه، روش موضوعی است. – کتاب “درآمدی بر نظریه عدالت در اسلام” اثر عبدالله جعفری از دیگر آثار حاضر در این حوزه است. این اثر، نخست پایان‌‌نامه کارشــناسی‌‌ارشد نگارنده بوده است. سپس انتشارات جامعه‌‌المصطفی آن را با تصحیح و اضافات و نظارت حجت الاسلام خسروپناه به عنوان کتاب به چاپ رساند. این کتاب با موضوع عدالت و در شش فصل کلیات، مبانی، نظریه ها، معیار و اصول، راه‌های شناخت و ارتباط عدالت و شریعت تدوین شده است. این اثر بیشتر با رویکرد فلسفی- کلامی سعی بر اسـتخراج نظر اسلام در مورد عدالت دارد. همانگونه که بیان شد، در این کتاب عمدتا به نظرات و آراء فلاسفه و متکلمین پرداخته شده و اشاره­ی جدی به روایات و منابع نقلی و فقهی نگردیده است. همانطور که در مقدمه کتاب ذکر شده، بررسی‌‌های این پژوهش در سه حوزه­ی حقوق اساسی، قدرت و ثروت می­باشد.