فهرست مطالب

چکیده فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..1.    

فصل اول: مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………3.

بیضه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..4.

سلولهای سرتولی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….4.

سلولهای ژرمینال………………………………………………………………………………………………………………………………………………….5.

اسپرماتوسیت اولیه………………………………………………………………………………………………………………………………………………..5.

سلولهای بنیادی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5.

اسپرماتوگونی(گونه ای از سلولهای بنیادی در انسان)…………………………………………………………………………………………………..8.

سلولهای بنیادی اسپرماتوگونی در موش……………………………………………………………………………………………………………………9.

رده سلولی رده سلولی GC1-spg …………………………………………………………………………………………………………………………10.

محیط کشت مناسب برای GC1-spg……………………………………………………………………………………………………………………..10.

رده سلولی SFTF-PI43…………………………………………………………………………………………………………………………………….11.

محیط کشت مناسب برای SFTF-PI43…………………………………………………………………………………………………………………11.

ناباروری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..11.

ناباروری در جنس مذکر……………………………………………………………………………………………………………………………………..12.

ناباروری در جنس مونث……………………………………………………………………………………………………………………………………. 12.

عوامل ایجاد کننده ناباروری:

الف- ژنتیکی: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..13.

ب- شرایط محیطی:……………………………………………………………………………………………………………………………………………13.

تاثیر سموم بر روی باروری…………………………………………………………………………………………………………………………………..14.

سموم گیاهی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..15.

گوسیپول………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….16.

بررسی تاثیرات گوسیپول بر روی حیوانات وانسان…………………………………………………………………………………………………….20.

سمیت عمومی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………20.

اثر گوسیپول بر روی حیوانات……………………………………………………………………………………………………………………………….21.

1- نشخوارکنندگان:

الف- گاو…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………21.

ب- گوسفند……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..22.

2- غیرنشخوارکنندگان:

الف- خوک……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..22.

ب- خرگوش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….23.

ج- سگ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..24.

د- ماهی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………24.

جدید ترین یافته ها از اثرات گوسیپول……………………………………………………………………………………………………………………25.

تاثیر گوسیپول بر روی انسان…………………………………………………………………………………………………………………………………26.

کشت سلول………………………………………………………………………………………………………………………………………………………26.

پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..27.

فصل دوم: روش کار………………………………………………………………………………………………………………………………..31.

مواد

تهیه رده های سلولی……………………………………………………………………………………………………………………………………………32.

شرایط نگهداری رده های سلولی………………………………………………………………………………………………………………………….32.

محیط کشت RPMI-1640……………………………………………………………………………………………………………………………….32.

سرم جنینی گاو (fbs)…………………………………………………………………………………………………………………………………………33.

Pbs………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..33.

Penstrep………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..34.

DMSO………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….34.

Trypsin EDTA…………………………………………………………………………………………………………………………………………….35.

Trypan Blue sain…………………………………………………………………………………………………………………………………………35.

روش کار

پاساژ سلولی…………………………………………………………………………………………………………………………………

 

……………………36.

ساخت محیط کشت کامل……………………………………………………………………………………………………………………………………38.

چگونگی تهیهBack up …………………………………………………………………………………………………………………………………….39.

احیای سلول ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 39.

کاشت رده سلولی:

1- تعیین زمان دو بررابر شدن سلولی……………………………………………………………………………………………………………………..39.

2- کاشت­رده­سلولی­در پلیت 24 خانه…………………………………………………………………………………………………………………….41.

تهیه محلول گوسیپول………………………………………………………………………………………………………………………………………….42.

بررسی سمیت سلولی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..43.

تعیین سمیت گوسیپول به روش آزمون MTT…………………………………………………………………………………………………………43.

آزمون MTT……………………………………………………………………………………………………………………………………………………44.

بررسی سمیت با بهره گرفتن از تریپان بلو……………………………………………………………………………………………………………………..47.

روش آماری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..48.

فصل سوم: یافته ها

بررسی سمیت گوسیپول در رده سلولی GC1-spg با تست MTT……………………………………………………………………………..50.

بررسی سمیت گوسیپول در رده سلولی SFTF-pI43با تست MTT……………………………………………………………………………52.

بررسی سمیت گوسیپول در رده سلولی GC1-spgو SFTF-pI43با تست تریپان بلو…………………………………………………….55.

شمارش سلولی برای تخمین زمان دو برابر شدن ………………………………………………………………………………………………………60.

IC50گوسیپول در دو رده سلولی………………………………………………………………………………………………………………………….61.

فصل چهارم: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………62.

بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………….63.

فصل پنجم……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..70.

مشکلات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..71.

پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………72.

تقدیر وتشکر……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..73.

منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 74.

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….87.

 فهرست جداول

جدول شماره 1-3 : نتایج آزمون MTT پس از مجاورت رده های سلولی GC1-spg با غلظتهای مختلف گوسیپول……………50.

جدول شماره 2-3 : مقایسه آماری سمیت گوسیپول در با گروه کنترل در رده سلولی GC1-SPG توسط آزمونMTT……..51.

جدول شماره 3-3 : نتایج آزمون MTT پس از مجاورت رده های سلولی SFTF-pI43 با غلظتهای مختلف گوسیپول…………53.

جدول شماره4 -3 : مقایسه آماری سمیت گوسیپول رده سلولی SFTF-pI43توسط آزمونMTT …………..54.

جدول شماره 5-3 : میانگین درصد حیات سلول های SFTF-PI43و GC1-SPG پس از مجاورت با گوسیپول به روش رنگ‌آمیزی تریپان بلو…………………………………………………………………………………………………………………………………………56.

جدول شماره 6-3 : مقایسه آماری سمیت گوسیپولرده سلولی GC1-SPG با بهره گرفتن از روش رنگ آمیزی تریپان بلو………………………………………………………………………………………………………………………………………………..57.

جدول شماره 7-3 : مقایسه آماری سمیت گوسیپول با گروه کنترل در رده سلولی SFTF-pI43 با بهره گرفتن از روش رنگ آمیزی تریپان بلو………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….59.

فهرست نمودارها

نمودار شماره 1-3 : درصدحیات سلولهای GC1-spg در مجاورت باغلظتهای توسط آزمون MTT…………………………………..52.

نمودار شماره 2-3 : در صد حیات سلولهای SFTF-PI43 در مجاورت با غلظتهای گوسیپول توسط آزمون MTT…………………55.

نمودار شماره 3-3 : در صد حیات سلولهای GC1-spgپس از مجاورت با غلظتهای گوسیپول به روش تریپان بلو…………………58.

نمودار شماره 4-3 : درصد حیات سلولهای SFTF-PI43 پس از مجاورت با غلضتهای گوسیپول بهروش آزمون تریپان بلو…….60.

نمودار شماره 5-3 : نحوه محاسبه زمان تقریبی دوبرابر شدن رده سلولی GC1-spg…………………………………………………………60.

نمودار شماره 6-3 : نحوه محاسبه زمان دو برابر شدن در رده سلولی SFTF-PI43…………………………………………………………..61.

نمودار شماره 7-3 : تعیین IC50گوسیپول توسط آزمون MTT در دو رده سلولی…………………………………………………………..61.

فهرست تصاویر

تصویر شماره 1-1 : طرحی از تکثیر اسپرماتوگونی ها و بازسازی سلولهای بنیادی در جوندگان……………………………………10.

تصویر شماره 2-1 :گیاه پنبه دانه……………………………………………………………………………………………………………………….16.

تصویر شماره 3-1 : ساختار گوسیپول…………………………………………………………………………………………………………………18.

تصویر شماره 1-2 : نمایی از سلولهای GS1-spg………………………………………………………………………………………………..37.

تصویر شماره 2-2 : نمایی از سلولهای، SFTF-PI43 …………………………………………………………………………………………..37.

تصویر شماره 3-2 : نحوه کشت سلولها در پلیتهای 24 خانه……………………………………………………………………………………41.  

تصویر شماره 4-2 : پودر گوسیپول استیک اسید   ……………………………………………………………………………………………….43.    

تصویر شماره 5-2 : غلظتهای مختلف گوسیپول……………………………………………………………………………………………………43.

تصویر شماره 6-2 : غلظتهای مختلف گوسیپول برای انجام آزمون MTT ……………………………………………………………….46.

تصویر شماره 7-2 : اضافه شدن MTT بعد از24 ساعت به چاهکهای پلیت……………………………………………………………….46.

چكیده

 ارزیابی سمیت گوسیپول بر روی دو رده سلول های بنیادی بافت بیضه

 سابقه وهدف:

گوسیپول یک ترکیب پلی فنلی استخراج شده از گیاه پنبه دانه است. در حال حاضر این گیاه به عنوان مکمل غذایی برای تغذیه نشخوار کنندگان استفاده می شود. بعضی از مطالعات حاکی از آن است که مصرف بیش از اندازه گوسیپول، باعث اختلال در فرآیند اسپرماتوژنزیس می شود. با توجه به اینکه ممکن است این ماده بر روی سلولهای ژرمینال تاثیر بگذارد، لذا در این پژوهش، به بررسی اثر آن بر روی دو رده سلول بنیادی بافت بیضه موش GC1-spg (حیوان غیرنشخوار کننده ) و بافت بیضه گوسفند SFTF-PI43 (حیوان نشخوار کننده) پرداخته شد.

روش کار:

سلولهای GC1-spg و SFTF-PI43، در محیط کشت RPMI1640 به همراه 10%  FBSو همچنین پنی سیلین و استرپتومایسین کشت داده شدند. سپس از هر رده سلولی، تعداد 104x5 سلول در چاهک های دو پلیت 24 خانه کاشته شد. پس از تهیه محلول گوسیپول اسید استیک در 4 غلظت 25/1، 5/2، 5 و 10 میکرومولار به مدت 24ساعت با رده­های سلولی ذکر شده مجاورت پیدا کرده و انکوبه شدند. به منظور بررسی اثر گوسیپول استیک اسید بر روی رشد سلولها، از روش MTT asseyو همچنین جهت بررسی حیات سلولی از روش رنگ آمیزی Trypan Blue استفاده گردید. آنالیز داده­ ها توسط آزمون یک طرفه ANOVA و T-Test با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS انجام شد.

یافته­ ها:

در این مطالعه، میزان سمیت گوسیپول، در غلضتهای 5/2، 5 و 10 میکرومولار نسبت به گروه کنترل، در هر دو رده سلولی دیده شد، که از نظر آماری معنی دار بود (P<oo1). میزان سمیت گوسیپول در غلظت 25/1 میکرومولار، از نظر آماری معنی دار نبود.

نتیجه گیری:

اثر سمیت گوسیپول استیک اسید بر روی دو رده سلولی بافت بیضه GC1-spg , SFTF-PI43))، حاکی از کاهش توانایی حیات سلولهای بنیادی در روند اسپرماتوژنزیس بوده که وابسته به دوز است.

واژه­ های­ کلیدی: گوسیپول، توکسیسیتی، GC1-spg ، SFTF-PI43 ، بافت بیضه .                          

 بیضه:

بیضه، دارای یک کپسول ضخیمی است، که توسط بافت همبند متراکمی به نام تونیکا آلبوژینه آ، احاطه شده است. همچنین یک کیسه سروزی از خارج آن را احاطه کرده است که تونیکا واژینالیس نام دارد. بیضه شامل 250 بخش هرمی به نام لوبول های بیضه بوده که در هر لوبول 1 تا 4 عدد لوله پیچ دار یا لوله های اسپرم ساز[1] در آن وجود دارد. در بین این لوله ها بافت ظریفی وجود دارد که شامل عروق خونی، لنفاوی و اعصاب و تعدادی سلول به نام سلول بینابینی (لایدیگ) است. کار مهم این سلول ها، تولید هورمون تستوسترون یا آندرروژن می باشد (6).

 سلولهای سرتولی:

سلولهای مهم دیگری در عمل کرد بیضه وجود دارند که نقش پشتیبانی،حفاظت و تغذیه اسپرماتوزوئیدهای در حال تکامل را به عهده می­گیرند، این سلولها را سرتولی می نامند. این سلولها، طویل و هرمی شکل بوده که قاعده آنها بر روی غشای پایه لوله اسپرم ساز و رأسشان تا مجرای لوله امتداد یافته است. سلولهای سرتولی دارای هسته ای مثلثی شکل و سیتوپلاسمی نامنظم و تعداد زیادی میتوکندری، لیزوزوم و شبکه آندوپلاسمی صاف و خشن می­باشد. این سلولها به وسیله اتصالات شکافدار به هم متصل هستند که سبب ایجاد ارتباط یونی وشیمیایی بین این سلولها می­شود. سلولهای سرتولی در برابر شرایط نامطلوب همانند عفونت و یا قرارگیری در معرض پرتو x نسبت به سلولهای رده اسپرماتوژن، مقاومترند (6و70).

سلولهای ژرمینال :

بر روی غشای پایه لوله­های اسپرم ساز 8- 4 طبقه سلول جنسی قرار داشته که کارشان تولید اسپرماتوزوئیدها است. این­ روند را اسپرماتوژنزیس می­نامند که شامل تقسیم میتوزی، میوزی و تمایز نهایی اسپرماتیدها است (70).

اسپرماتویست اولیه :

سلولهای زایای اولیه به سلولهای بنیادی اسپرماتوگونی تبدیل شده و از اجتماع سلولهای بنیادی، سلولهایی برای ساختن اسپرماتوگونی A که ایجاد آن به طور مشخص آغازگر اسپرماتوژنز میباشد به وجود می­آید. سلولهای A در ادامه با تقسیمات میتوزی خود تبدیل به اسپرماتوگونی B شده و این نوع اسپرماتوگونی به اسپرماتوسیت­های اولیه تقسیم می­شوند (70).

اسپرماتویست ثانویه نیز از اسپرماتویست اولیه توسط تقسیم میوزی شکل می­گیرد و در نهایت از اسپرماتوسیت ثانویه، اسپرماتید به وجود می آید (6) .

سلول بنیادی:

سلولهای بنیادی سلولهایی­اند که دو ویژگی مهم یعنی توانایی تقسیم و تولید سلولها با ویژگی یکسان (خودنوزایی[2]) را دارند. این سلولها هنگامی که تقسیم می­شوند، می­توانند سلولهای تخصصی و تمایز یافته ای را ایجاد کنند (85). خود نوزایی سلولهای بنیادی، از اساسی­ترین ویژگی­هایی هستند، که این سلولها آن را کسب می­نمایند. این سلول ها ازطریق تقسیم میتوزی تکثیر یافته و تمام سلولهای دختری به وجود آمده، دقیقا شبیه به سلولهای مادری خود هستند (4و53).

تقسیم در این نوع سلولها، به دو روش متقارن و نامتقارن صورت می­پذیرد. در تقسیم متقارن شرایط به این صورت است که دو سلول دختری کاملا شبیه به سلول مادری بوده و تا زمانی که شرایط تمایز برای آن وجود داشته باشد، تقسیم ادامه می­یابد. در تقسیم نامتقارن نیز هر سلول بنیادی به یک سلول بنیادی که ویژگی­های خود نوزایی دارد و همچنین یک سلول پیش ساز که به یک سلول تخصص یافته تبدیل شده است، تقسیم می­شوند. با فراهم شدن شرایط تمایز، سلول پیش ساز متمایز می­گردد (13 و53).

این سلولهای بنیادی را می­توان به انواع همه توان، پرتوان و چند توان تقسیم نمود. همه توان، سلولهایی هستند که قادرند همه سلول ها اعم از سلول های خود فرد و یا سلولهای برون جنینی (جفت)، و بلاستومر های یک جنین دو سلولی را بسازند. سلولهای پرتوان نیز همین توانایی را داشته ولی با این تفاوت که این سلولها قادر به ایجاد سلولهای برون جنینی یعنی جفت، نیستند (73) .

مواد وروشها: سلولهای بنیادی مزانشیمی از استخوان فمور موشهای بالغ نژادBALB/C تهیه و کشت داده شدند. پس از 3 پاساژ به وسیله عصاره بافت شش و دم جنین با غلظتهای 50% و70% و80% در یک گروه به مدت 3 روز و در گروه دیگر به مدت 7 روز القاء شدند. سپس به دو روش بررسی مورفولوژیکی و فلوسایتومتری بررسی گردیدند. دربررسی مورفولوژیکی از کرزیل ویوله و در روش فلوسایتومتری از آنتی بادی نستین و توبولین جهت ارزیابی فنوتیپ عصبی استفاده شد.

یافته ها: نتایج فلوسایتومتری نشان داد که سلولها بعد از القاء به مدت 3 روز میزان بیان مارکر نستین نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری(0.05> P) پیدا کرده است، اما در القا به مدت 7 روز میزان بیان این دو مارکرو همچنین میزان بیان مارکر توبولین در القا به مدت 3 روز افزایش معنی داری(0.05> P) پیدا کرده است. تغییرات مورفولوژیکی نیز در راستای نتایج فلوسایتومتری بود.

نتیجه گیری: تیمار سلولهای بنیادی مزانشیمی با عصاره بافت شش و دم میزان وجود نورونها را افزایش می دهد. این مطالعه نشان داد که سلولهای مزانشیمی توانایی تمایز به نورونها را در in vitro

 

دارند و این مسئله به نوع روش القاء بستگی دارد.

واژهای کلیدی: سلولهای بنیادی مزانشیمی، سلولهای نورونی، القاء، تمایز، عصاره شش و دم جنین

مقدمه:

مفهوم سلولهای بنیادی از قوانین حاکم بر تکوین جنین بدست آمده است. زیست شناسی تکوینی شامل مطالعه فرآیند های مفهوم سلول بنیادی، قوانین تخم لقاح یافته را به ساختار و عملکرد پیچیده اندام های یک کودک سالم تبدیل می کند. در حقیقت یک سلول بنیادی را می توان یک سلول مادر نامید یعنی سلولی که می تواند مولد سلولهای دیگر باشد.

یک سلول بنیادی از دیدگاه دانشمندان به عنوان یک سلول تمایز نیافته تکثیر و خودنوزایی و تولید دودمانهای سلولی متفاوت در نظر گرفته می شود. به این ترتیب تخم لقاح یافته به عنوان سلول بنیادی همه توان در نظر گرفته می شود زیرا توانایی تولید همه نوع سلول و ایجاد یک موجود کامل را دارا است. طی فرآیند ریختزایی سلول ها تکثیر یافته، مهاجرت کرده و تمایز می یابند. بخشی از سلولها پرده های اطراف جنین را می سازند و برخی دیگر تشکیل دهنده توده سلول داخل جنین می باشند. این دسته سلولها قدرت تشکیل تمام بافتها و سلولها را دارند. توده داخلی جنین واجد سلولهایی است که از قدرت خود نوزایی نامحدود برخوردارند و می توانند به هر 3 لایه جنین تبدیل شوند، این سلولها به عنوان سلولهای پرتوان در نظر گرفته می شوند تا در آینده بر اساس نیاز فعال شده به سایر دودمانها تمایز یابند. به این سلولها، سلولهای چند توان گویند که توانایی تمایز به تعداد بسیاری از بافتها را دارا می باشند. بارزترین مثال این سلولها، سلولهای بنیادی مزانشیمی است. سلولها چند توان در نهایت به سلولهای بنیادی تک توان یا پیش نیاز تمایز می یابند که تنها قادر به تولید یک رده سلول می باشند و قدرت خود نوزایی محدودی دارند این سلولها را می توان در بافتهای بالغین جستجو کرد. یکی از ویژگیهای مهم سلولهای بنیادی خاصیت تمایزی این سلولها می باشد. این سلولها قدرت تمایز به سلولهای استخوان، غضروف، ماهیچه، چربی و از جمله نیز می توانند به

مقدمه

آلودگی گیاهان به عوامل بیماریزای گیاهی ، سالانه باعث از بین رفتن محصولات کشاورزی و خسارت اقتصادی بسیار زیاد و همچنین وجود زهرابه ها در مواد خوراکی که برای انسان و دام مضرند می گردد. بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه ناشی از گونه های فیتوفتورا هر ساله باعث از بین رفتن تعداد زیادی درخت بارور و غیر بارور می گردد. چنانچه این قارچ در باغ مستقر شود در طی چند سال باعث از بین رفتن درختان و غیر اقتصادی شدن باغ می گردد. این بیماری به یکی از چالش های باغداران در امر تولید پسته تبدیل شده است. روش های مختلفی از جمله فیزیکی، زراعی ، شیمیایی ، بیولوژیک و تلفیقی می تواند برای کنترل بیماریهای گیاهی مورد استفاده قرار گیرد.لازم به ذکر است که هر کدام از این روشها معایب و محاسن مخصوص به خود را دارد. استفاده از روش های شیمیایی به لحاظ اینکه اکثر آنها برای انسان و دام خطرناک ، موجب از بین رفتن ارگانیسم های مفید، کنترل کوتاه مدت و آلودگی هایزیست محیطی برای مدت طولانی و بروز مقاومت عوامل بیماریزای گیاهی باعث شده است که محققین از روش های دیگ

 

ر برای کنترل بیماریهای گیاهی استفاده کنند که در این میان کنترل بیولوژیک به عنوان یک روش دائمی و پایدار می تواند مورد استفاده قرار گیرد. تا کنون تحقیقات زیادی روی این موضوع صورت گرفته است و میکروارگانیسم های زیادی تحت شرایط باغی و مزرعه توسعه داده شده اند که در حال استفاده می باشند. از جمله نمایندگان موفق در این زمینه جدایه های باکتریایی خصوصا جنس سودوموناس می باشند. که به خوبی قادر به کنترل عامل بیماریزای گیاهی می باشد. از جمله محاسن دیگر این جنس کمک و تسریع رشد در گیاه می باشد. . لازم به تذکر است که مشکلات زیادی در زمینه ی استفاده از عوامل بیوکنترل گیاهی وجود دارد که از آن جمله می توان به عدم سازگاری عامل باکتریایی با شرایط محیطی مکان مورد استفاده نام برد که در این تحقیق با توجه به جداسازی عوامل باکتریایی از خاک منطقه و همچنین تاثیر درنظرگرفتن تاثیر شوری های مختلف سعی

كلید واژگان :

اقتصاد ، توسعه اقتصادی، معدن و صنعت، توسعه پایدار، برنامه ریزی

مقدمه

سرزمین اسلامی ایران از نظر خایر معدنی به خصوص سنگ آهن كشوری است غنی و در میان سایر كشورهای دنیا جای خاصی را به خود اختصاص داده است در ایران بیش از چندین توده معدنی آهن شناخته شده كه فقط برخی از این كانسارها مطالعه شده است و به طور كلی نواحی آهن دار دارد ایران به مناسبت نزدیكی كانسارهای آهن نسبت به هم و چند منطقه تقسیم كرده اند كه ذیلاً فقط به برخی كانسارها اشاره می شود:

1- منطقه اراك – ملایر            2- منطقه بافق –یزد      3- منطقه اصفهان –كاشان       

4-منطقه خراسان          5- منطقه تهران، قم، قزوین       6- منطقه خلیج فارس

 

همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه رهبری معنوی و هوش اخلاقی با تعهد سازمانی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت در سال 1392می باشد.روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی
می باشد. جامعه مورد مطالعه،شامل تمامی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت در سال 1392
می باشد.با توجه به اینکه تعداد کل کارکنان 200نفر می باشد، حجم نمونه با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی ساده132 نفرانتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این تحقیق شامل سه پرسشنامه هوش اخلاقی کیل و جوردن (2011) ، تعهد سازمانی آلن و مایر(1991) و رهبری معنوی فرای و همکاران (2005) بوده است.جهت تجزیه و تحلیل از روش های آمار توصیفی(میانگین و انحراف استاندارد) و در سطح آمار استنباطی از آزمون همبستگی و رگرسیون استفاده شده است که نتایج نشان داد : بین ابعاد رهبری معنوی و هوش اخلاقی با تعهد سازمانی رابطه وجود دارد.ابعاد رهبری معنوی و ابعاد هوش اخلاقی قادر به پیش بینی تعهد سازمانی می باشند. ضمن اینکه در بین متغیرهای ابعاد رهبری معنوی و ابعاد هوش اخلاقی، متغیر توانایی در بخشش اشتباهات دیگران نسبت به دیگر متغیرها پیش بینی کننده قوی تری برای تعهد سازمانی می باشد.

کلید واژه ها : هوش اخلاقی، رهبری معنوی، تعهد سازمانی

1-1-مقدمه

تعهد را می توان پذیرش پیمان و قرارداد دانست که فرد خود را ملزم به انجام آن می داند. موضوع تعهد در دو دهه اخیر توجه قابل ملاحظه ای را در مطالعات سازمان به خود جلب کرده است . مدیران باید به شیوه ای عمل کنند که کارکنان با شوق وعلاقه کار کنند ونسبت به سازمان خود متعهد باشند (کشاورز، 1387). مطالعات مختلف در سازمان های صنعتی، نظامی و آموزشی و کاری نشان می دهد، برای اینکه کارکنان بتوانند کارایی بیشتر و تمایل قوی تر به ماندن در شغل خود داشته باشند، باید علاوه بر این که خشنودی بالایی از شغل خود داشته باشند، از دلبستگی نیز برخوردار باشند و احساس تعهد بالایی به انجام وظایف خود نمایند که این خود موجب احساس مسئولیت، درک عمیق از شغل و از خود گذشتگی می شود (جمشیدیان، 1386). چاتمن و اورایلی[1] (1986) تعهد سازمانی را به معنی حمایت و پیوستگی عاطفی با اهداف و ارزشهای یک سازمان، به خاطر خود سازمان و دور از ارزشهای ابزاری آن(یعنی وسیله ای برای دست یابی به اهداف دیگر)تعریف می کنند(کشاورز ،1387).

تعهد سازمانی نقش مهمی در اثر بخشی و کارایی سازمان دارد و در کوتاه مدت باعث دستیابی به اهداف خود می شود و در بلند مدت باعث رشد و تکامل سازمان و حفظ و بقای آن می شود. عملکرد شغلی در گسترش و رقابت با سازمان های دیگر در بازار رقابتی بسیار مؤثر است.هیچ سازمانی نمی تواند موفق شود مگر این كه اعضا و كاركنان سازمان نسبت به آن نوعی تعهّد داشته باشند و در

 

جهت تحقیق اهداف آن تلاش می کند. تعهّد­­سازمانی[2] نوعی ارتباط نگرشی- رفتاری به اهداف و رسالت های سازمان است .تعهّد سازمانی مستلزم وجود عوامل مختلف شخصی، سازمانی، و محیطی است كه بعضاً تحت كنترل مدیران قراردارند. ایجاد تعهّد سازمانی یك فرایند نظام مند است كه تحول جنبه های مختلف سازمان از جمله طرح مشاغل ، شیوه رهبری (ارتباطات رهبر با اعضای سازمان) ، و ساختار سازمان را ایجاد می كند(ساروخانی،1376).

امروزه می توان گفت عومل مختلفی در تعهد سازمانی نقش دارد که این عوامل عبارتند از: رهبری ، ساختار ، هوش ،یکی از این عوامل رهبری معنوی[3] است. با ورود معنویت به عرصه سازمان و مدیریت به عنوان چالش قرن بیست و یكم مدیران و رهبران سازمان‌ها به خصوص نهادهای آموزشی باید الزاماً با این پدیده نوپا دست و پنجه نرم كنند. نقش رهبران معنوی تحریك و برانگیختن كاركنان با بهره گرفتن از چشم‌انداز معنوی و ایجاد زمینه‌های فرهنگی براساس ارزش‌های انسانی می باشد تا كاركنانی توانمند، دارای بهره‌وری بالا، متعهد و با انگیزه را تربیت و پرورش دهند. هدف رهبری معنوی این است كه نیازهای معنوی رهبر و پیروان را برای بقا معنویت و سعادت معنوی از طریق احساس عضویت و معنا در كار برای خلق بینش و بصیرت و هم‌خوانی ارزشی در سطوح فردی- تیمی و سازمانی تحقق بخشد(فرای[4]، 2005).

از طرف دیگر هوش اخلاقی هم نقش بسزایی در تعهد سازمانی دارد.هوش اخلاقی[5] را ظرفیت وتوانایی درك درست از خلاف، داشتن اعتقادات اخلاقی قوی و عمل به آن ها و رفتار درجهت صحیح و درست تعریف می كند. هوش اخلاقی، هوش حیاتی برای همه انسان ها است (نقطه عطفی برای تمام هوش ها محسوب می شود)، به دلیل اینكه هوش اخلاقی اشكال دیگرهوش را به انجام كارهای ارزشمند هدایت می كند. اعمال و رفتارهای اخلاقی و ارزشی مدیران، نظیر رفتارهای منصفانه، صادقانه واحترام آمیز از طریق ساز وكارهای مطرح در حوزه نفوذ و تأثیراجتماعی بر احساسات و نگرشهایی نظیر رضایت، تعهد و وفاداری و همچنین بر ادراكاتی نظیر اعتماد و عدالت ادراك شده كاركنان تأثیرگذار است.این رفتارها در حقیقت همان اصول هوش اخلاقی می باشند و مدیران با رعایت این اصول كه موجب خلق اعتماد دركاركنان سازمان می شود،گامی بزرگ در جهت رسیدن به اهداف سازمان خود بر می دارند. هدف هوش اخلاقی این است كه هویت فرد را حفظ می كند، و نه تنها از هویت فردی بلكه از هویت گروه و هویت اجتماعی حمایت می كند. هوش اخلاقی به زندگی فرد هدف می دهد و رفتار مناسب را تقویت می كنداین تحقیق می تواند به شناخت ودرک بیشتر مفهوم، ابعاد و سایر عوامل مرتبط با