1-6-پرسش های پژوهش… 5

1-7-فرضیه های پژوهش… 6

1-8-چه کاربردهایی از انجام این تحقیق متصور است؟. 6

1-9-روش پژوهش و گرد آوری اطلاعات.. 6

فصل دوم. 7

2-1. بررسی پژوهشهای انجام شده 8

2-1. قصد انعقاد بیع شرط.. 31

2-2. شرایط صحت بیع شرط.. 31

2-3. شرایط شرط در بیع شرط.. 32

2-4. آثار بیع شرط.. 32

2-7. ماهیت حقوقی اسقاط.. 40

2-8. اسقاط صریح یا ضمنی.. 41

2-9. اسقاط حق خیار با منتفی شدن مبنای آن. 41

2-10. اسقاط خیار 42

فصل سوم. 45

مستثنیات ادله صحت شرط و شرط در بیع خیاری.. 45

3-1. شرط در بیع خیاری خلاف مقتضای عقد است.. 47

3-2. شرط در بیع خیاری حیله رباست.. 48

3-3. حیله های ربا 48

3-4. بیع خیاری و حیل ربا 48

3-5. اقسام بیع خیاری.. 50

3-6. تقسیم بیع خیاری از جهت انواع شرط رد ثمن.. 52

3-7. احکام بیع خیاری.. 53

فصل چهارم. 86

کاربرد بیع خیاری در بانکداری و بازارهای مالی.. 86

4-1. تعریف بانک و اهداف آن. 87

4-2. انواع تسهیلات اعطایی بانکها 89

4-3. اقسام بیع خیاری و تعیین اقسام متناسب در بانکداری.. 96

4-5. ظرفیت فقهی بیع خیاری در تخصیص منابع. 100

4-6. کاربرد بیع خیاری در بازارهای مالی نقد. 104

4-7. اوراق مالی قابل خرید و فروش… 106

4-8. بیع خیار در بازارهای مشتقه. 109

4-8-1. بازارهای مشتقه. 109

 

4-8-2. بازار نقد و مشتقه. 109

4-8-3. انواع قراردادها در بازارهای مشتقه. 110

4-14-4. دیدگاه فقهی ابزارهای مشتقه. 110

4-8-5.کاربردهای بیع خیار در بازارهای مشتقه. 111

5-11-2. تحلیل فرضیات.. 115

4-8-7. جمع بندی.. 118

 

فهرست جداول

جدول4- 1: توزیع فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان.. 113

جدول4- 2: توزیع فراوانی وضعیت تحصیلات پاسخ دهندگان.. 113

جدول4- 3: توزیع فراوانی سمت سازمانی پاسخ دهندگان.. 114

جدول4- 4: توزیع فراوانی سابقه خدمت پاسخ دهندگان.. 114

جدول4- 5: نتایج آزمونt  تک نمونه فرضیه اول.. 115

جدول4- 6: نتایج آزمونt  تک نمونه فرضیه دوم. 116

جدول4- 7: نتایج آزمونt  تک نمونه فرضیه سوم. 116

جدول4- 8: نتایج آزمونt  تک نمونه فرضیه چهارم. 117

چكیده

تحقیق حاضر با هدف بررسی فقهی اقتصادی بیع خیاری و پیامدهای آن در چهار فصل انجام گرفت. در فصل اول مقدمه پژوهش را بیان کردیم، فصل دوم به پژوهش هایی که از گذشته در رابطه با این موضوع صورت گرفته اختصاص داده شد. فصل سوم به به مستثنیات ادله صحت شرط در بیع خیاری و تا حدودی بررسی فقهی بیع خیاری پرداخته شد و در فصل چهارم هم خلاصه ای از کاربردهای بیع خیاری در محدوده کمی از اقتصاد پرداخته شد.روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی  بوده که جامعه آماری شامل کلیه کارکنان و مشتریان بانکهای صادرات و سپه شهر زاهدان می­باشد. روش نمونه گیری تصادفی ساده که تعداد 300 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردیدند. روش گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه انجام گرفت. جهت جمع آوری اطلاعات مربوط به تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته که شامل19 سوال 5 درجه­ای می­باشد، روایی این پرسشنامه­ها

………..1

1-1- گیاهان دارویی………………………………………………………………………………………………………………………………………………1

2-1- کشت بافت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………2

3-1- خصوصیات گیاهشناسی زنیان……………………………………………………………………………………………………………………..3

4-1- تاریخچه و پراکنش گیاه زنیان…………………………………………………………………………………………………………………….3

5-1- نیازهای اکولوژیکی زنیان……………………………………………………………………………………………………………………………..4

6-1- ترکیبات شیمیایی گیاه………………………………………………………………………………………………………………………………..4

7-1- خواص درمانی………………………………………………………………………………………………………………………………………………5

8-1- کشت بافت گیاهی………………………………………………………………………………………………………………………………………..6

9-1- کاربردهای کشت بافت گیاهی در کشاورزی………………………………………………………………………………………………..7

10-1- روش های مختلف کشت بافت گیاهی………………………………………………………………………………………………………7

11-1- ریزازدیادی………………………………………………………………………………………………………………………………………………..8

12-1- تمایز سلولی………………………………………………………………………………………………………………………………………………9

13-1- تمایز اندام…………………………………………………………………………………………………………………………………………………9

14-1- اندام زایی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….10

1-14-1- اندام زایی از بافت کالوس………………………………………………………………………………………………………………….11

2-14-1- اندام زایی نابجا بطور مستقیم……………………………………………………………………………………………………………13

15-1- هدف از انجام این تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………13

فصل دوم

2- بررسی منابع علمی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….14

1-2- ریزازدیادی………………………………………………………………………………………………………………………………………………14

2-2- باززایی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..14

3-2- ریزازدیادی………………………………………………………………………………………………………………………………………………15

4-2- اثرات نوع ریزنمونه بر باززایی………………………………………………………………………………………………………………….15

5-2- ژنوتیپ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………19

6-2- تنظیم کننده رشد………………………………………………………………………………………………………………………………….20

7-2- ریشه زایی………………………………………………………………………………………………………………………………………………23

فصل سوم

3- مواد و روش   ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………26

1-3- مکان و زمان انجام تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………26

2-3- آماده سازی محیط کشت……………………………………………………………………………………………………………………….26

1-2-3- محلول های ذخیره مواد معدنی محیط کشت MS………………………………………………………………………….27

3-3- محلول های ذخیره هورمون……………………………………………………………………………………………………………………28

4-3- سایر مواد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………28

5-3- ضدعفونی نمودن نمونه ها………………………………………………………………………………………………………………………28

6-3- کشت بذور و شرایط نگهداری و رشد……………………………………………………………………………………………………..28

7-3- آزمایشات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

1-7-3- آزمایش اول: بررسی اثرات نوع محیط هورمونی بر باززایی درون شیشه ای گیاه زنیان…………………..29

2-7-3- آزمایش دوم: بررسی اثرات ریزنمونه بر باززایی درون شیشه ای گیاه زنیان……………………………………..29

        3-7-3- آزمایش سوم: بررسی اثر ژنوتیپ های مختلف بر میزان باززایی درون شیشه ای گیاه زنیان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

8-3- ریشه زایی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….29

9-3- سازگاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………….29

10-3- تجزیه و تحلیل آماری داده ها و نرم افزارهای مورد استفاده………………………………………………………………29

فصل چهارم

4- نتایج…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………31

1-4- آزمایش اول: بررسی اثرات نوع محیط هورمونی بر میزان باززایی درون شیشه ای گیاه زنیان با بهره گرفتن از ریزنمونه نوک شاخه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………31

1-1-4- اثر غلظت های مختلف بنزیل BAP در ترکیب با IAA بر درصد باززایی شاخساره در گیاه زنیان…..33

2-1-4- اثر غلظت های مختلف BAP در ترکیب با IAA بر میانگین باززایی شاخساره گیاه زنیان………………34

2-4- آزمایش دوم: بررسی اثرات نوع ریزنمونه بر باززایی درون شیشه ای گیاه زنیان………………………………………..36

1-2-4- اثر ریزنمونه های مختلف بر درصد باززایی شاخساره……………………………………………………………………………..38

2-2-4- اثر ریزنمونه های مختلف زنیان بر میانگین باززایی شاخساره………………………………………………………………..39

3-4- آزمایش سوم: بررسی اثر ژنوتیپ های مختلف بر میزان باززایی درون شیشه ای زنیان………………………………41

1-3-4- اثر ژنوتیپ بر درصد باززایی شاخساره………………………………………………………………………………………………….43

2-3-4- اثر ژنوتیپ های مختلف زنیان بر میانگین باززایی در هر شاخساره…………………………………………………………44

4-4- اثر غلظت های مختلف IBA و IAA بر ریشه زایی……………………………………………………………………………………45

1-4-4- اثر غلظت های مختلف IBA و IAA بر درصد ریشه زایی……………………………………………………………………..47

2-4-4- اثر غلظت های مختلف IBA و IAA بر طول ریشه……………………………………………………………………………….48

فصل پنجم

5- بحث…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………50

1-5- اثرات نوع محیط کشت در باززایی………………………………………………………………………………………………………………..50

2-5- اثرات نوع ریزنمونه در باززایی……………………………………………………………………………………………………………………….52

3-5- اثرات ژنوتیپ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….55

4-5- ریشه زایی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………57

نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..60

پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..61

منابع………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………6

فهرست جداول

جدول 1-4- نتایج تجزیه واریانس اثرات نوع محیط هورمونی…………………………………………………………………………………….32

جدول 2-4- نتایج تجزیه واریانس اثرات نوع ریزنمونه در زنیان………………………………………………………………………………….37

جدول 3-4- نتایج تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه……………………………………………………………………………………………….42

جدول 4-4- نتایج تجزیه واریانس درصد ریشه دهی و طول ریشه در پاسخ به تیمارهای هورمونی………………………….4

فهرست اشکال

شکل 1-4- غلظت های مختلف هورمونی بر میانگین باززایی شاخساره در زنیان………………………………………………………35

شکل 2-4- تأثیر تنظیم کننده های رشد روی باززایی شاخساره در ریزنمونه های مختلف گیاه زنیان…………………….40

شکل 3-4- مقایسه محیط های مختلف از لحاظ ریشه زایی در گیاه زنیان……………………………………………………………….4

فهرست نمودارها

نمودار 1-4- تأثیر غلظت های مختلف هورمونی بر درصد باززایی شاخساره…………………………………………………………33

نمودار2-4- تأثیر غلظت های مختلف هورمونی بر میانگین باززایی شاخساره………………………………………………………34

نمودار 3-4- تأثیر غلظت های مختلف هورمونی بر درصد باززایی شاخساره…………………………………………………………38

نمودار 4-4- تأثیر غلظت های مختلف هورمونی بر میانگین باززایی شاخساره………………………………………………………39

نمودار 5-4- تأثیر ژنوتیپ های مختلف و محیط هورمونی بر درصد باززایی شاخساره…………………………………………..43

نمودار 6-4- تأثیر ژنوتیپ های مختلف و محیط هورمونی بر میانگین باززایی شاخساره……………………………………….44

نمودار 7-4- تأثیر تیمارهای مختلف هورمونی بر درصد ریشه زایی ریزنمونه ها……………………………………………………47

نمودار 8-4- تأثیر تیمارهای مختلف هورمونی بر درصد ریشه زایی ریزنمونه ها……………………………………………………48

چکیده

زنیان (Carum copticum L.) گیاهی یکساله و متعلق به تیره چتریان است که در ایران، هند، مصر و اروپا        می روید. در میان گیاهان دارویی و معطر، زنیان گیاهی است که مطالعات و تحقیقات کمی بر روی آن انجام گرفته است. هدف این تحقیق، شناسایی بهترین ژنوتیپ، مناسب ترین ریزنمونه، بهترین ترکیب هورمونی و شرایط مناسب محیطی، جهت باززایی مستقیم کشت درون شیشه ای زنیان بود که در سه آزمایش جداگانه بصورت کاملاً تصادفی و فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. در آزمایش اول اثر غلظت های مختلف BAP (صفر، 2/2، 4/4 و 8/8 میکرومولار) به تنهایی یا در ترکیب با IAA (5/0، 1/1 و 2/2 میکرومولار) با ریزنمونه نوک شاخه از ژنوتیپ ارومیه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این آزمایش آشکار ساخت، بیشترین درصد باززایی (5/97 درصد) در تیمارهای 4/4 میکرومولار BAP در ترکیب با 5/0 میکرومولار IAA بدست آمد. بیشترین میانگین باززایی (9/19 گیاهچه در هر ریزنمونه) هم در تیمار 4/4 میکرومولار BAP در ترکیب با 5/0 میکرومولار IAA مشاهده شد. در آزمایش دوم اثر 4 ریزنمونه مختلف (کوتیلدون، هیپوکوتیل، گره و نوک شاخه)، با محیط های هورمونی مختلف (غلظت های صفر، 4/4 و 8/8 میکرومولار BAP در ترکیب با 5/0، 1/1 و 2/2 میکرومولار IAA) بر باززایی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که حداکثر درصد و میانگین باززایی در ریزنمونه نوک شاخه با 01/81 درصد و میانگین 6/19 گیاهچه در محیط MS همراه با 4/4 میکرومولار BAP در ترکیب با 5/0 میکرومولار IAA بدست آمد. ریزنمونه های کوتیلدون و هیپوکوتیل باززایی نداشتند. در آزمایش سوم اثر ژنوتیپ های مختلف (ارومیه، اصفهان و مشهد) با غلظت های مختلف BAP (صفر، 4/4 و 8/8 میکرومولار) و TDZ (صفر، 4/4 و 8/8 میکرومولار) در ترکیب با IAA (5/0 میکرومولار) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین درصد باززایی (14/86 درصد) و میانگین باززایی (3/19 گیاهچه در هر ریزنمونه) در ژنوتیپ ارومیه در محیط حاوی 4/4 میکرومولار BAP در ترکیب با 5/0 میکرومولار IAA بدست آمد. همچنین ریشه زایی گیاهچه های باززایی شده در محیط های MS و 1/2MS همراه شده با صفر، 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر IAA و IBA مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین درصد         ریشه زایی (100 درصد) در محیط MS همراه با 1 میلی گرم در لیتر IBA اتفاق افتاد. بیشترین طول ریشه در محیط MS بدون هورمون با 84/2 سانتی متر مشاهده شد.

مقدمه و کلیات

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

فهرست مطالب

عنوان                                                      صفحه

 

چكیده: 1

فصل اول

كلیات تحقیق

1-1)مقدمه. 3

1-2)بیان مسئله پژوهش… 4

1-3)اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 5

1-4)اهداف مشخص تحقیق (شامل اهداف كلی، ویژه وكاربردی): 7

1-4-1)اهداف كلی: 7

1-4-2)اهداف ویژه: 7

1-4-3)اهداف كاربردی: 7

1-5) بیان متغیرهای مورد بررسی در قالب یک مدل مفهومی.. 7

1-6)فرضیه ها 8

1-7)شرح كامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده‌ها و نحوه اجراء. 9

1-8) دامنه تحقیق.. 9

1-8-1) قلمرو موضوعی.. 9

1-8-2)قلمرو مكانی.. 9

1-8-3) قلمرو زمانی.. 9

1-9)روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 9

1-10)تعریف نظری وعملیاتی مفاهیم ومتغیرها 10

1-10-1)تعریف نظری: 10

1-10-1-1)مدیریت زنجیره تأمین: 10

1-10-1-2)مدیریت تقاضا: 10

1-10-1-3)بخش‌بندی: 10

1-10-1-4) پیش‌بینی: 10

1-10-1-5)برنامه‌ریزی فروش و عملیات اجرایی: 10

1-10-1-6)حمایت از مدیریت تقاضا: 11

1-11-2)تعریف عملیاتی: 11

1-11-2-1)زنجیره تأمین: 11

1-11-2-2)مدیریت تقاضا: 11

1-11-2-3)بخش‌بندی: 12

1-11-2-4)پیش‌بینی: 12

1-11-2-5)برنامه‌ریزی فروش و عملیات اجرایی: 12

1-11-2-6)حمایت از مدیریت تقاضا: 13

فصل دوم

ادبیات ومبانی نظری وتجربی تحقیق

2-1) مقدمه. 15

2-2) مبانی نظری.. 16

2-2-1) مدیریت زنجیره تأمین.. 16

2-2-2-1) تاریخچه مدیریت زنجیره تامین.. 18

2-2-1-2) فرایندهای اصلی مدیریت زنجیره تأمین: 18

2-2-1-3) عملکردهایی برای مدیریت در برابر چالش‌های زنجیره تأمین: 30

2-2-1-4) یکپارچه‌سازی.. 31

2-2-2)مدیریت تقاضا 36

2-2-2-1) اثر شلاق چرمی‌ 38

2-2-3) بخش‌بندی.. 39

2-2-3-1) اهمیت بخش‌بندی بازار. 40

2-2-3-2) مبنای بخش‌بندی بازارهای مصرف… 41

2-2-3-3) معیارهای تقسیم بازار مؤثر. 43

2-2-4) پیش‌بینی.. 44

2-2-5) برنامه‌ریزی فروش و عملیات… 57

2-2-6)رویکرد برنامه‌ریزی سود، فروش و عملیات… 58

2-2-7) حمایت از مدیریت تقاضا 59

2-3) پیشینه پژوهش… 60

2-3-1)تحقیقات داخلی.. 60

2-3-2)تحقیقات خارجی.. 68

فصل سوم

روش اجرای تحقیق

3-1) مقدمه. 75

3-2) روش نمونه گیری وحجم نمونه. 76

3-2-1)جامعه آماری.. 76

3-2-2)تعیین حجم نمونه. 77

3-2-3)روش نمونه گیری.. 77

3-3)ابزارگردآوری داده ها: 78

3-3-1)اسناد و مدارك گذشته. 78

3-3-2) متون ومنابع علمی.. 78

3-3-3)اینترنت… 78

 

3-3-4)پرسشنامه. 78

3-4) نحوه امتیازبندی پرسشنامه: 79

3-5)روایی وپایایی پرسشنامه. 80

3-5-1) روایی.. 80

3-5-2) پایایی.. 80

3-6)روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها 82

فصل چهارم

تجزیه وتحلیل اطلاعات

4-1) مقدمه. 88

4-2) آمار توصیفی.. 88

4-2-1) ویژگی‌های جمعیت شناختی نمونه آماری.. 88

4-2-2)توزیع فراوانی جنسیت… 88

4-2-4) توزیع فراوانی سن.. 89

4-2-5) توزیع فراوانی تحصیلات… 90

2-10)بررسی نرمال بودن داده ها 91

4-3)آمار استنباطی.. 92

4-3-1) آزمون فرضیات… 92

4-3-2) آزمون هم خطی بودن ارتباط میان متغیرها و برازش مدل رگرسیونی: 95

4-3-3)مدل برازش داده شده(پیشنهادی): 100

فصل پنجم

نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه. 118

5-2) نتیجه گیری.. 118

5-2-2) نتایج آزمون فرضیات تحقیق.. 118

5-2-2-1) فرضیه اصلی اول. 118

5-2-2-2)فرضیه اصلی دوم. 119

5-2-2-3) فرضیه اصلی سوم. 119

5-2-2-4)فرضیه اصلی چهارم. 119

5-2-2-5)فرضیه اصلی پنجم. 119

5-3) پیشنهادات ارائه شده 120

5-3-1) مقایسه نتایج تحقیق با تحقیقات قبلی.. 121

5-4)پیشنهادات برای تحقیقات آتی: 122

5-5)امكانات ومحدودیت ها 122

منـابع. 123

منابع فارسی: 124

منابع لاتین.. 125

 

 

چكیده:
توانایی دریافت و تحویل به موقع تقاضای مشتریان در دنیای رقابتی امروز یک نگرانی عمده برای همه صنایع می­باشد، به‌ویژه اینکه در دهه گذشته با ورود شرکت‌های بسیاری به عرصه رقابت، مدیریت تقاضا به یک دوره جدید وارد شده است. مدیریت تقاضای مشتریان یکی از مسائل معاصر است که در تلاش برای اثربخشی زنجیره تأمین مورد بحث قرار گرفته است و منظور ازمدیریت تقاضا می‌تواند به‌صورت قابلیت شرکت برای فهم الزامات و تقاضای مشتری و تعامل آنها در مقابل قابلیت‌های زنجیره‌ی تأمین تعریف و تفسیر شود. و ذکر این نکته ضروری است که مدیریت تقاضا مکمل کننده‌ی مدیریت توزیع می‌باشد و مدیریت تقاضا در پی این است که کالا را با توجه به هر شرائط زمانی و با کیفیت مناسب و با حداقل هزینه‌ی تمام شده به دست مصرف کننده‌ی نهایی «مشتری» برساند. به عبارت بهتر مدیریت تقاضا در زنجیره‌ی تأمین هدف خود را «رضایت مشتری» و ایجاد انعطاف‌پذیری و نوآوری در سازمان می‌داند. پژوهش حاضر مدیریت تقاضای مشتریان در زنجیره تأمین شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده در استان کرمانشاه و عوامل مؤثر بر آن را در میان شرکت‌های صنعتی تولیدکنندگان و توزیع کنندگان در زنجیره‌ی تأمین استان کرمانشاه مورد مطالعه قرار داده است که تعداد آن 795 شرکت می‌باشد و جامعه‌‌ی آماری ما را تشکیل می‌دهند. تحقیق به‌صورت پیمایشی صورت گرفته و حجم نمونه نیز از طریق فرمول کوکران که 384 شرکت می‌باشد به‌دست آمده است. با توزیع پرسشنامه در میان این 384 شرکت از شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده در استان کرمانشاه داده‌های تحقیق به‌دست آمده است. روایی پرسشنامه با بهره گرفتن از نظر خبرگان تأیید و پایایی آن از طریق تکنیک آلفای کرونباخ تأیید شده است. برای تحلیل داده‌های پرسشنامه از دو نرم افزار SPSS و آموس استفاده شده است. نتایج آماری بصورت آمار توصیفی و آمار تحلیلی ارائه شده است. همچنین نتایج حاصل از این پژوهش مشخص کرد که عوامل بخش‌بندی، حمایت از مدیریت، پیش‌بینی و برنامه‌ریزی عملیات و فروش به ترتیب بیشترین اثر را داشتند.

 

واژگان كلیدی: زنجیره تأمین، مدیریت تقاضا، پیش‌بینی، بخش‌بندی، حمایت از مدیریت، برنامه‌ریزی فروش و عملیات

 

فصل اول
كلیات تحقیق
1-1)مقدمه
مشتریان، امروزه، كلید موفقیت تجاری محسوب می شوند.

با تشدید رقابت در تجارت و تغییرات سریع تكنولوژیكی و نیز افزایش قدرت وحق انتخاب مشتریان، موفقیت از آن شركت‌هایی خواهد بود كه قادر باشند به‌نحو شایسته‌تری انتظارات و ارزش‌های مورد نظر مشتریان را درك و شناسایی كرده و به‌نحو مطلوب به آنها پاسخ دهند (وانگ[1]، 2007.(

در گذشته، مشتریان به‌ندرت خواهان یا قادر به دست کشیدن از محصول یا برند مصرفی خود بودند؛ امّا امروزه در قرن بیست و یکم، این موضوع تغییر یافته است. شرکت‌ها و برند‌ها در بازار امروزی با خصومت با یکدیگر به رقابت می‌پردازند؛ تا جایی که”حفظ سهم بازار” امری بسیار مشکل بوده و “بدست آوردن سهم بیشتر”غیرقابل تصور می کند (کینینگهام، واورا، آکسوی و هنری[2]،2005).

در سالهای اخیر شرکت‌های زیادی به عرصه رقابت در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده کرمانشاه وارد شده‌اند و همچنین با ورود تجهیزات و تکنولوژی جدیدو تولید محصولات جدید، شرکت‌ها نه تنها جهت جذب مشتریان جدید كه حتی در حفظ مشتریان فعلی و وفادار خود با چالشی جدید روبرو شده‌اند.

در این پژوهش تلاش می‌شود با توجه به اهمیـّت مشتـریان در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده به بررسی مفهـوم “مدیریت تقاضا در زنجیره تأمین” پرداخته شود، به بیان دیگراین موضوع بررسی می‌شود كه چه عواملی باعث افزایش بهبود عملکرد مدیریت تقاضا در شرکت‌های صنعتی تولیدکننده و توزیع کننده استان کرمانشاه می­شود.

 

1-2)بیان مسئله پژوهش
امروزه مدیریت زنجیره تأمین به عنوان یکی از منابع زیرساختی پیاده‌سازی کسب و کار الکترونیک در دنیا مطرح است. از اوایل دهه60 به بعد، خواست مشتری بر کیفیت بالاتر و خدمت‌رسانی سریع موجب افزایش فشارهایی شد که قبلاً وجود نداشته است. براین‌اساس فعالیت‌هایی نظیر برنامه‌ریزی عرضه و تقاضا، تهیه مواد، تولید و برنامه‌ریزی محصول، خدمت نگهداری کالا، کنترل موجودی، توزیع، تحویل و خدمت به مشتری اینک به سطح زنجیره عرضه انتقال پیدا کرده است. مسأله کلیدی در یک زنجیره تأمین، مدیریت و کنترل هماهنگی تمامی‌این فعالیت‌هاست.

رقابت بی‌امان در بازارهای جهانی امروزی، عرضه محصولات تازه با حضور کوتاه در بازار و اوج گرفتن انتظارات مشتریان، بنگاه‌های کسب و کار را به سرمایه‌گذاری و تمرکز بر زنجیره‌های عرضه خود وادار نموده است. رقابت در کسب و کار امروز دیگر میان تک‌تک شرکت‌ها نیست بلکه میان زنجیره‌های تأمین اتفاق می‌افتد. مدیریت زنجیره تأمین به ابزاری استراتژیک برای شرکت‌ها تبدیل شده تا بتوانند کیفیت را مدیریت نمایند، مشتریان را راضی نگاه دارند و با توان رقابتی باقی بمانند (بهنام اژدری و اختیارزاده،1390).

محیط جمعیتی دارای منافع بسیاری می باشد زیرا شامل مردم است و این مردم هستند كه بازار را تشكیل می­دهند. و اینكه جمعیت جهان بطور انفجارآوری در حال رشد است و این جمعیت بسیار متنوع هم دارای فرصت‌ها و تهدیداتی می‌باشد(كاپوج[3],2008). در سالهای اخیر با توسعه شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده و افزایش تعداد رقبا در این شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده با مشكلات زیادی در زمینه جذب مشتریان جدید و حتی حفظ مشتریان فعلی مواجه شده­اند. بنابراین باید در اندیشه یافتن راهكاری جهت كشف عوامل مؤثر بر بهبود عملکرد زنجیره تأمین بود.

عموماً منافع مدیریت مؤثر زنجیره تأمین‏ در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه شامل موجودی‌های پایین‏تر، هزینه‏ های کمتر، بهره‏وری بالاتر، توانایی بهبودیافته برای پاسخ‏ به نوسانات تقاضا، زمانهای تحویل کوتاه‌تر، سود بیشتر و وفاداری بیشتر مشتری است. که همگی در گرو مدیریت تقاضای مطلوب در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه می‌باشد.

شرکت‌های زنجیره تأمین در استان کرمانشاه همگی به دنبال ایجاد جذب مشتریان حتی خارج از این استان می‌باشند. مدیریت تقاضا دارای یک نقش فرااستانی است تقاضا را بررسی می‌کند به ایجاد راهکار‌ها می‌پردازد و در نتیجه هدف خود را رساندن کالا و خدمات نهایی با قیمت و هزینه کمتر و با کیفیت مناسب به دست مصرف کننده نهایی (مشتری می‌داند).

امید است این تحقیق به پركردن بخشی از این شكاف كمك کند.

با كمك یافته‌های این تحقیق شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه با شناخت عوامل مؤثر بر تقاضا در زنجیره تأمین قادر به حفظ مشتریان فعلی خود و همچنین جذب مشتریان رقبا خواهند بود. بنابراین ضروری می‌رسد تا به بررسی عواملی پرداخته شود كه تاكنون كمتر به‌صورت تفصیلی مورد توجه تحقیقاتی در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه كه در این زمینه به انجام رسیده، قرار گرفته است.

1-3)اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
در طول چند دهه اخیر، بازاریابی و تجارت دستخوش تغییرات بسیاری شده‌است. نتیجه توسعه شیوه‌های نوین در تجارت، تغییر رویکرد سازمان‌ها از تولیدمداری به مشتری‌مداری گردیده‌است. از اینرو امروزه توجه به مشتری محور کار سازمان‌ها قرار گرفته‌است (آلوارز و کاسیلز ,2005). امروزه بدلیل افزایش تعداد عرضه كنندگان و بیشتر شدن نسبت عرضه به تقاضا، مشتریان می‌توانند عرضه كننده خود را انتخاب كنند. بازار امروز متعلق به مشتری است (علی احمدی و الهیاری, 1382).
در رقابت‌های موجود در در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه عصر حاضر، باید محصولات متنوع را با توجه به درخواست مشتریان در استان کرمانشاه، در دسترس وی قرار داد. خواست مشتری بر كیفیت بالا و خدمت رسانی سریع، موجب افزایش فشارهایی شده است كه قبلاً وجود نداشته است، در نتیجه در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه بیش از این نمی‌توانند به تنهایی از عهده تمامی‌كارها برآیند. در بازار رقابتی موجود، در استان کرمانشاه بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی علاوه بر پرداختن به سازمان و منابع داخلی، خود را به مدیریت و نظارت بر منابع و اركان مرتبط خارج از سازمان نیازمند یافته‌اند. علت این امر در واقع دستیابی به مزیت یا مزایای رقابتی با هدف كسب سهم بیشتری از بازار است. بر این اساس، فعالیت‌های نظیر برنامه‌ریزی عرضه و تقاضا، تهیه مواد، تولید و برنامه‌ریزی محصول، خدمت نگهداری كالا، كنترل موجودی، توزیع، تحویل و خدمت به مشتری كه قبلا همگی در سطح شركت انجام می‌شده اینك به سطح زنجیره عرضه انتقال پیدا كرده است. مسئله كلیدی در زنجیره تأمین، در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه مدیریت و كنترل هماهنگ تمامی‌این فعالیت‌ها است. مدیریت زنجیره تأمین (SCM) پدیده‌ای است كه این كار را به طریقی انجام می‌دهد كه مشتریان بتوانند خدمت قابل اطمینان و سریع را با محصولات با كیفیت در حداقل هزینه دریافت كنند. در حالت كلی زنجیره تأمین از دو یا چند سازمان تشكیل می‌شود كه رسماً از یكدیگر جدا هستند و به وسیله جریان‌های مواد، اطلاعات و جریان‌های مالی به یكدیگر مربوط می‌شوند. این در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه می‌توانند بنگاه‌هایی باشند كه مواد اولیه، قطعات، محصول نهایی و یا خدماتی چون توزیع، انبارش، عمده فروشی و خرده فروشی تولید می‌كنند. حتی خود مصرف كننده نهایی را نیز می‌توان یكی از این سازمان‌ها در نظر گرفت.(معصومی‌، 1390).
باید در نظر داشت که در ابتدا سازمان‌ها سودآوری را در گرو جذب هرچه بیشتر مشتریان می‌دانستند، در حالیکه تحقیقات نشان می‌دهد که هزینه جذب یک مشتری جدید تقریباً پنج برابر حفظ یک مشتری قدیمی‌و وفادار است(کیم و همکاران[4],2004).

یافته‌های این تحقیق در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه نه تنها به درك عوامل مؤثر بر مدیریت تقاضا در زنجیره تأمین مؤثر است بلكه توسعه دهنده‌ی تحقیقات پیشین در این زمینه می‌باشد. این تحقیق در پی درك مدیریت مطلوب تقاضا می‌باشد.
نتیجه این تحقیق در در شرکت‌های صنعتی تولید کننده و توزیع کننده استان کرمانشاه نشان داد که جایگاه مدیریت تقاضا باید به درستی معین گردد. مدیریت تقاضا باید پیش‌بینی را به درستی تعریف کند. عوامل مؤثر بر آن را بشناسد و برای هر برهه زمانی خاص با توجه به نیاز مشتریان کمبود‌ها را بشناسد و نیاز‌های هر فصل را به‌خوبی تشخیص دهد و بداند که چگونه بخش‌بندی نماید و مشتریان را در بخش‌بندی تعریف نماید. نوع رفتار‌های مشتریان و نیاز آنان را با توجه به درآمد و سلیقه آنان در نظر بگیرد برای جنسیت‌های گوناگون نیاز‌های آنهارا تشخص دهد با توجه به سن، درآمد و…

خود مدیریت تقاضا باید از طرح‌ها، پیشنهادات، نظرات مدیران ارشد به خوبی حمایت نماید بتواند دارای روابط عمومی‌قوی باشد.نیاز‌های مشتریان را تشخیص دهد از طریق ارتباط با مشتریان در نوع طرح‌ها، نقش‌ها، برطرف کردن عیوب، مدیریت تقاضا باید در این نقش فردی انعطاف‌پذیر باشد.

مدیریت تقاضا باید در برنامه‌ریزی فروش و عملیات در میان عرضه و تقاضا برنامه‌ریزی ایجاد نماید تا فروش به سطح بهینه برسد.

با بررسی پیشینه تحقیق به نظر می رسد لازم است تا فاکتورهای بیشتری مورد توجه قرار گیرند. از آنجائی كه تحقیقات صورت گرفته در این زمینه در دنیا اندك بوده و در ایران نیز تاكنون تحقیقی در این خصوص انجام نشده است,ضروری است تا به عنوان یك تحقیق راهگشا به این امر پرداخته شود.

چکیده: 1

فصل اول: کلیات تحقیق

1ـ1ـ مقدمه : 3

1ـ2ـ بیان مسأله. 12

1ـ3ـ تاریخچه یا سابقه ی موضوع یا مسأله. 13

1ـ4ـ اهمیت و ضرورت پژوهش : 19

1ـ5ـ اهداف پژوهش : 21

1ـ5ـ1ـ هدف کلی : 22

1ـ5ـ2ـ اهداف جزئی.. 22

1ـ6ـ تعریف واژه ها و مفاهیم کلیدی : 22

فصل دوم : مبانی نظری پژوهش

2ـ ادبیات تحقیق.. 25

2ـ1ـ مبانی نظری پژوهش…. 26

2-1-1-نظریات پیرامون کارکردگرایی ساختاری: 27

2-1-2-نظریات مختلف دیگر. 37

2-1-3-نظریات فرهنگ دانشگاهی.. 45

2ـ2ـ چارچوب نظری : 52

2-3-مدل مفهومی تحقیق.. 60

2ـ 4ـ فرضیه های تحقیق.. 61

2-5- مطالعات پیشین.. 62

مطالعات خارجی: 63

مطالعات داخلی : 64

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

3ـ روش شناسی پژوهش: 68

3-1-روش پژوهش: 68

3-2-جامعه ی آماری پژوهش: 68

3-3-حجم نمونه وویژگی های آن: 69

3-4-روش نمونه گیری: 69

3-5-ابزارپژوهش: 70

3-6-اعتبار وپایایی ابزار: 70

3-7-نحوه ی تجزیه وتحلیل داده ها: 72

3-7-1-تعریف مفهومی وعملیاتی………………… 72

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-تجزیه وتحلیل داده ها 83

4-1-آمارتوصیفی: 83

4-2 آمار ا ستنباطی……… 113

4-2-2 تجزیه و تحلیل چند متغیره…………. 125

4-2-3-تحلیل مسیر: 165

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1-خلاصه ونتیجه گیری : 170

5-2-راهکارها وراهبردهای پیشنهادی: 176

5-3-کمبودها ونواقص: 178

5-4- پیشنهادها : 179

منابع و ماخذ. 180

پیوست…………….. 184

چکیده انگلیسی………… 188

چکیده:

مقدمه وهدف:اساس توسعه هر جامعه ای به اهتمام بر پژوهش استوار است ودراین راستا دانشجویان واز همه مهمتر دانشگاه ها نقش عمده را در جهت نیل به اهداف ایفا می کنند.این مطالعه با هدف بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی موثربرگرایش دانشجویان به پژوهش انجام شده است.

روش:پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی به شیوه ی پیمایشی(پرسشنامه ی محقق ساخته)وجامعه ی آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم ونمونه ی آماری 344نفر باروش نمونه گیری خوشه ای وانتخاب واحدهای نمونه به صورت تصادفی انجام گرفته است.

یافته ها: درآزمون همبستگی پیرسون بین متغیر های مستقل سن ،هزینه ی ماهیانه ی دانشجو،ساعات مطالعه دانشجو درشبانه روز،هزینه سالانه خرید کتاب و علاقه به تحصیل و گرایش به پژوهش رابطه وجود دارد.درآزمون تفاوت میانگین نمره های متغیرهای مستقل جنسیت، وضعیت تاهل،مقطع تحصیلی،وجود مشاورین تحقیقاتی در دانشگاه وعضویت در انجمن علمی رشته ی تحصیلی مربوطه ومتغیر وابسته گرایش به پژوهش به لحاظ آماری تفاوت معنادار وجود داشته است.

نتایج :دانشجویان با بهره گرفتن از نظر مشاورین تحقیقاتی وعضویت درانجمن های علمی رشته ی تحصیلی خود به تدریج در تجربه ی اساتید شرکت می نمایندوالگوهای آموخته ی آنان رابه تعهدات درونی تبدیل می کنند.آنان با برنامه ریزی جهت مطالعه درشبانه روز وهزینه هایی که ماهیانه جهت امور دانشجویی خویش می کنند وهزینه هایی که سالانه جهت خرید کتاب اختصاص می دهند وبا علاقه به تحصیل اهداف فرهنگی وراه ها وابزارهای نهادی شده ی قابل قبول برای نیل به اهداف فرهنگی را پذیرفته ودرجهت آن تلاش می کنند.آنان در گروه های همسن وسال بین خانواده ،جامعه وخویشاوندان وهمسایه‌ها ومحیط کار وساطت می کنند.همچنین با توجه به عنصر جنسیت دانشگاه سهم موثری در باز تولید روابط اجتماعی و نهادهای منزلت وقدرت دارد وفرهنگ دانشگاهی بازتابی ازاین تعارضات است.زمانی که نیازهای زیستی و امنیت جانی موجب نگرانی افراد نیست،نیازهای عضویت و تعلق به محیط اجتماعی ظاهر می شوند ونیازهای دوستی ،عضویت وعشق تبلور می‌یابند،تشکیل روابط تازه با اطرافیان ،کارگروهی ونیاز به عضویت وتعلق انسان را وادار به عضویت   در انجمن ها یا گروه ها می‌کند وآنها با افراد دور وبر خود همکاری می کنند.کسانی هم که سطح تحصیلات بالاتری دارند اندیشه ی نوی را سریع می‌پذیرند ومراحل آگاهی ،علاقه، ارزشیابی وآزمایش وقبول آن اندیشه ی نورا به سرعت پشت سر می گذارند.

کلید واژه ها:توسعه ، دانشجو،دانشگاه،جهرم،عوامل اجتماعی ،عوامل اقتصادی،پژوهش 

فصل اول

کلیات تحقیق

    1-1-مقدمه

       1-2-بیان مسأله

     1-3- تاریخچه یا سابقه ی موضوع یا مسأله

     1ـ4ـ اهمیت و ضرورت پژوهش

     1ـ5ـ اهداف پژوهش

   1-6- تعریف واژه ها و مفاهیم کلیدی

 

1ـ1ـ مقدمه:

         تحقیق به طور کلی بر کشف اصول عمومی و کلیت ها تأکید دارد و ویژگی های کلی مجموعه ی مورد بررسی ، مجموعه ی کوچک تر موجود در آن را به دست می دهد.تحقیق کنکاش ماهرانه ، منظم و دقیق در پدیده هاست . محقق می داند که چه چیزهایی درباره ی موضوع مورد تحقیق او روشن است و کار خود را ازهمان نقطه با برنامه ریزی دقیق آغاز می کند . او اطلاعات را جمع آوری وثبت می کند و سپس آن ها را با دقت مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. پژوهشگر برای جمع آوری اطلاعات ، تا آن جا که امکان داشته باشد و یا از عهده ی تهیه و ابداع آن ها بر آید از بهترین وسایل موجود استفاده می کند. او برای بالا بردن دقت مشاهده ، ثبت طبقه بندی و محاسبه ی اطلاعات جمع آوری شده از وسایل گوناگون و به منظورهای مختلف استفاه می کند. پژوهشگر سعی می کند که پیوسته نگرش ها و تمایلات شخصی را از کار خود حذف کند، تنها در جستجوی اطلاعات واقعی است که می توانند فرضیه ی او را رد یا تأیید کند و هیچ تلاش سوگیرانه ای در جهت ترغیب یا اثبات فرضیه های خود به کار نمی برد ، تأکیدش بر آزمایش است نه بر اثبات فرضیه . پژوهشگر سعی در ارتقاء تفکر و منطق خود دارد و بر احساسات و عواطف شخصی خود در تشریح مسائل لگام می زند . تحقیق کوششی است برای تنظیم اطلاعات به صورت واژه‌های تعریف شده و در صورت امکان بیان آن ها در قالب کمیت های قابل اندازه گیری و یافته های مهم و مفید را نمی توان از طریق روش های شتاب زده و غیر دقیق به دست آورد. (دلاور،1390: 48-47)

    کرلینگر (1986 ، ص 11) پژوهش علمی را چنین تعریف می کند: پژوهش علمی عبارت است از مطالعه نظامدار ، کنترل شده تجربی و انتقادی یک یا چند قضیه فرضی درباره ی روابط اجتماعی میان پدیده های طبیعی (هومن ، 1389: 75)

    در حل مسائل پژوهشی باید تمایز مهم بین روش های علمی که مبتنی بر مشاهده و آزمایش است و روش های غیر علمی که به دنبال جواب پرسش ها از طریق کاربرد روش های غیر تجربی است مورد تأکید قرار گیرد . اگر پژوهشگر علمی به امری اعتقاد دارد باید به گونه ای اعتقاد خود را خارج از دنیای خویش به مرحله ی آزمایش بگذارد. در دنیای علم ، هر گونه عقیده ی ذهنی باید در برابر و اقعیت عینی قرار گیرد، و به بیان دیگر به گونه تجربی آزموده شود . پژوهشگر ضمن آنکه نگران نتایج پژوهش خویش است و همواره به آن می اندیشد ، هرگز بیم آن ندارد که یافته های پژوهش او مورد انتقاد قرار گیرد . (هومن، 1389: 77)

  دستیابی هر جامعه به جایگاه علمی و تحقیقاتی برتر ، بسته به این است که افراد تحصیل کرده آن جامعه و به ویژه دانشجویان به اهمیت و تأثیر گذاری کارهای پژوهشی واقف شوند و در عین حال از روحیه و انگیزه لازم نسبت به پژوهش برخوردار باشند. به عبارتی اساس توسعه و پیشرفت هر جامعه ای بر اهتمام به امر پژوهش استوار است و در این راستا دانشجویان و از همه مهمتر دانشگاه ها نقش عمده را در جهت نیل به اهداف ایفا می کنند.

 به طور کلی برای انجام پژوهش مابایست انواع قلمروهای معرفتی رابشناسیم ،این قلمروهای معرفتی عبارتنداز فلسفه ،دین ،ایدئولوژی وعلم .این انواع قلمرو های معرفتی به لحاظ های ذیل متفاوتند:

ا- به لحاظ موضوع

2-به لحاظ سائق و انگیزه داخلی و ذاتی، و ریشه روانی

3-به لحاظ روش

4- به لحاظ هدف

5-به لحاظ شکل و جهت حرکت تاریخی

6-به لحاظ زبان و شیوه یا استیل

7-به لحاظ منشا جامعه شناختی از نظر تشکل و گروه بندی

8-به لحاظ کارکرداجتماعی

9- به لحاظ سازمان اجتماعی کسب و نگهداری

10-به لحاظ ممثل انسانی یا تیپ رهبری

تا آنجا که به علم مربوط می شود:

موضوع در علم: پرداختن به جهان محسوس-فیزیکی-طبیعی است، در حالی که در فلسفه؛ پرداختن به وجود در کلیت آنست، در دین؛ پرداختن به فضای نجات و رستگاری است، در ایدئولوژی؛ پرداختن به فضای حول و حوش روزمرگی و وضعیت های مربوطه سیاسی- اجتماعی است.

انگیزه در علم؛ اشتیاق به کنترل و تسلط بر طبیعت، روان و جامعه است. در حالیکه در فلسفه؛ «حیرانی مدام در اینکه چیزی وجود دارد»، در دین؛ سائق تحفظ روحی از طریق رستگاری بوسیله قدرت قدسی، در ایدئولوژی؛ سائق زیستن و ماندن.

روش وفرایند ذهنی در علم؛ تجربه، مشاهده، اندازه گیری و استقراء و قیاس است. در حالی که در فلسفه؛ عقل و جوهرنگر، از طریق مواجهه مستقیم ، در دین؛ عمل ذهنی ،امید، ترس، عشق، اراده، آگاهی و غیر آن، همگی مبتنی بر تشخیص عدم کمال (کامل نبودن) جهان و به دنبال وحی به عنوان شکل انزال از منشاء به ممثل ، در ایدئولوژی؛ توجیه، و تاثیر در صحنه.

هدف در علم؛ بازنمایی پراگماتیستی روابط پدایداری( پیش بینی، بازسازی) است، در حالی که در فلسفه؛ شرکت در روابط وجودی با عنایت به معنی، ذات، وجوهر، جهت متعالی ترین تشکل شخص: « فرهنگی شدن»، در دین ؛ نجات شخص و گروه، در ایدئولوژی؛ دوام روزمرگی.

شکل و جهت حرکت تاریخی در علم؛ غیرشخصی، رو به جلو ، و از ارزش اندازنده سیستم های قبلی است. در حالیکه در فلسفه؛ دارای پیشرفت است ولی نه ترقی، در دین؛ رو به عقب و بازگشت به اصل است، بدون رشد و پیشرفت، در ایدئولوژی؛ حرکت زیگزاگی ، با محوریت حال، قشری و دگماتیک و غیر انتقادی است.

زبان و استیل خاص در علم؛ بیشتر مصنوعی ، اصطلاحی و بین المللی شده است، در حالی که در فلسفه ؛ زبان طبیعی اما به شیوه نخبگان، در مذهب؛ زبان طبیعی عامه، در ایدئولوژی؛ اختلاط این ها ( سه فرم دیگر) و با رنگ سیاسی و ظاهر فریبانه.

منشاء جامعه شناختی از لحاظ تشکل و گروه بندی، در علم؛ طبقه و گروه اقتصادی ومنفعتی است، در حالی که در فلسفه؛ مدنی-شهری ( در دوره تسلط پارامتر سیاسی)، در دین؛ بنیان خویشاوندی ( در دوره تسلط پارامتر خانوادگی)، در ایدئولوژی ؛ نافذ در کلیت جامعه تحت هر قشربندی و پیش برنده توسط باند و جناح وحزب.کارکرد اجتماعی در مورد علم ؛سلطه ورفاه مادی است درحالی که درفلسفه ؛ارائه ی بینش است وفرهنگ ؛در دین ؛تحمل ،تعالی ،ووحدت است در ایدئولوژی؛چرخاندن اجتماعی و دست کاری مهندسی توده ای است .

2-1- اهداف تحقیق————- 4

فصل دوم : مروری بر تاثیر انعطاف پذیری خاک بر عملکرد لرزه ای سازه 

2-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 7

2-2- تأثیر زمین بر واکنش سازه در زمان زلزله——- 8

2-3- خاک-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 9

2-3-1- مقدمه —————- 9

2-3-2- مفهوم خاک در مهندسی عمران———— 9

2-4- رفتار سازه در برابر زلزله —- 10

2-5- سیستم‌های مقاوم در برابر بار جانبی ———- 14

2-5-1- سیستم قاب های خمشی- 16

2-6- بررسی پدیده اندرکنش خاک و سازه———– 17

2-6-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 17

2-6-2- تعریف اندرکنش——— 18

2-6-3- تأثیر اندرکنش بین خاك و سازه بر روی پارامترهای سازهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 22

2-6-4- روش های تحلیل اندرکنش– 25

2-6-4-1- روش جرم، فنر، میراگر —————- 25

2-6-4-2- روش مستقیم——— 27

2-6-4-3- روش زیر سازه ——- 28

2-6-4-4- روش های حل مختلط– 31

2-6-4-4-1- المانهای محدود + المانهای نامحدود—– 32

2-6-4-4-2- المانهای محدود + اجزای مرزی——– 34

2-6-4-4-3- روش های پیوندی  — 36

2-6-5- نتیجه گیری و مقایسه روش های تحلیل——- 38

2-7- مروری بر تحقیقات گذشته— 40

2-7-1- محمد ملکی و علی محمد سیف زاده ——- 40

2-7-2-کوشیک بتاچاریا، سِخار چاندرا دوتا ———- 43

2-7-3- مجید علی نژاد و علی شفیعی ————- 45

2-7-4- عماد قدرتی، حسین جهانخواه، محمدعلی قناد بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 46

2-7-5- یوچوآن تانگ و جیان ژانگ—————- 48

2-7-6-کربُناری، دزی و لِئونی —- 49

فصل سوم : روش تحقیق و مدل سازی

3-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 52

3-2- آشنایی با روش اجزا‌ی محدود—————- 53

3-2-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 53

3-2-2- روش اجزاء محدود——- 56

3-3- آشنایی با ABAOUS—— 60

3-3-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 60

3-3-2- محصولات ABAQUS—- 62

3-3-3- مقایسه‌ی روش‌های ضمنی و صریح در مسائل وابسته به زمانبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 62

3-4- مشخصات سازه‌های مورد بررسی————– 64

3-5- مشخصات مصالح و اعضای سازه‌ها————- 65

3-5-1- فولاد-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 65

3-5-2- بتن -بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 67

3-6- بارگذاری و طراحی سازه‌ها— 67

3-7- مشخصات ساختگاه——— 69

3-7-1- خاک‌های مورد مطالعه—- 69

3-7-2- مشخصات و عمق خاک‌ها از سنگ بستر—– 72

3-7-3- معیار گسیختگی موهر- کولمب———— 73

3-7-4- مدل خاک‌ها———— 78

3-8- بارگذاری دینامیکی زلزله—- 80

3-9- تعریف تماس بین سازه و خاک————— 83

3-10- تعیین ابعاد بهینه‌ی خاک– 86

3-10-1- میرایی خاک———- 86

3-10-2- میرایی هندسی——– 90

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 94

4-2- تحلیل فرکانسی———— 95

4-3- تحلیل دینامیکی ———- 96

4-3-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 96

4-3-2- بررسی عملکرد لرزه ای  سازه های فولادی  قرار گرفته بر روی خاک رسی——— 97

4-3-2-1- برش پایه———— 97

4-3-2-2- تغییر مکان جانبی نسبی طبقات———- 100

4-3-3-بررسی عملکرد لرزه ای  سازه های فولادی قرار گرفته بر روی خاک ما سه ای متراکم 102

4-3-3-1- برش پایه———— 102

4-3-3-2- تغییر مکان جانبی نسبی طبقات———- 105

4-3-4- بررسی عملکرد لرزه ای  سازه های فولادی قرار گرفته بر روی سنگ بستر——— 110

4-3-4-1- ضریب زمین ساختگاه– 111

 

4-3-4-1-1- مقادیر ضرایب زمین ساختگاه حاصل از نرم افزار Abaqusبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 111

4-3-4-1-2- مقادیر ضرایب زمین ساختگاه بر اساس آئین نامه 2800بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 115

4-3-4-2- تغییر شکل  سازه —– 117

فصل پنجم : نتایج و پیشنهادات

5-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 122

5-2- نتایج-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 123

5-2-1- نتایج حاصل از تعیین ابعاد بهینه مدل‌های خاکیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 123

5-2-2- نتایج حاصل از تحلیل فرکانسی————- 123

5-2-3- نتایج حاصل از تحلیل دینامیکی ———– 124

5-2-3-1- نتایج حاصل از بررسی عملکرد لرزه ای سازه های فولادی قرار گرفته بر روی خاک رسی 124

5-2-3-2- نتایج حاصل از بررسی عملکرد لرزه ای سازه های فولادی قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای       124

5-2-3-3- نتایج حاصل از بررسی عملکرد لرزه ای  سازه های فولادی قرار گرفته بر روی سنگ بستر          125

5-3- پیشنهادات—————- 126

منابع-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 127

فهرست جداول

جدول (2-1)- مقایسه ای بین سیستم های مختلف سازه ای بر حسب تعداد طبقات——– 16

جدول (2-2)- مقایسه‌ی روش‌های حل اندرکنش خاک و سازهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 39

جدول (3-1)- مشخصات الاستیک فولاد مصرفی—— 66

جدول (3-2)- مشخصات محدوده پلاستیک فولاد—– 66

جدول (3-3)- مشخصات الاستیک بتن مصرفی——- 67

جدول (3-4)- نتا یج طراحی قاب محور 2 مربوط به ساختمان 4 طبقهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 69

جدول (3-5)- نتا یج طراحی قاب محور 2 مربوط به ساختمان 8 طبقهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 69

جدول (3-6)- طبقه بندی نوع زمین بر اساس استاندارد 2800بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 70

جدول (3-7)- مشخصات خاک‌های مورد مطالعه—— 73

جدول (3-8)- مشخصات خاک ها بر اساس معیار موهر- کولمببلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 78

جدول (3-9)- مشخصات شتابنگاشت————— 81

جدول (3-10)- مقادیر μ برای خاک‌های مورد مطالعه– 85

جدول (3-11)- ضرایب β و α نهایی—————- 88

جدول (4-1)- نتایج تحلیل فرکانسی4 مود اول سازه قرار گرفته بر روی خاک با ارتفاع 10 متر و مقایسه با حالت گیردار        95

جدول (4-2)- نتایج تحلیل فرکانسی4 مود اول سازه قرار گرفته بر روی خاک با ارتفاع 40 متر و مقایسه با حالت گیردار        96

جدول (4-3)- مقادیر برش پایه سازه فولادی 4 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع 10 متر         98

جدول (4-4)- مقادیر برش پایه سازه فولادی8 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع 10 متر 98

جدول (4-5)- مقادیر برش پایه سازه فولادی 4 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع 40 متر         99

جدول (4-6)- مقادیر برش پایه سازه فولادی8 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع 40 متر 99

جدول (4-7)- مقادیر دریفت طبقات سازه  فولادی 4 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع 10 متر   100

جدول (4-8)- مقادیر دریفت طبقات سازه  فولادی 4 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع 40 متر   100

جدول (4-9)- مقادیر دریفت طبقات سازه  فولادی 8 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع 10 متر   100

جدول (4-10)- مقادیر دریفت طبقات سازه  فولادی 8 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع 40 متر 101

جدول (4-11)- مقادیر برش پایه سازه فولادی 4 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع 10 متر    103

جدول (4-12)- مقادیر برش پایه سازه فولادی 8 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع 10 متر    103

جدول (4-13)- مقادیر برش پایه سازه فولادی 4 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع 40 متر    104

جدول (4-14)- مقادیر برش پایه سازه فولادی 8 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع 40 متر    104

جدول (4-15)- مقادیر دریفت طبقات سازه فولادی 4 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع 10 متر        106

جدول (4-16)- مقادیر دریفت طبقات سازه فولادی 4 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع 40 متر        106

جدول (4-17)- مقادیر دریفت طبقات سازه فولادی 8 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع 10 متر        106

جدول (4-18)- مقادیر دریفت طبقات سازه فولادی 8 طبقه، قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع 40 متر        107

جدول (4-19)- مقادیر  برش پایه سازه 4 طبقه، قرار گرفته بر روی سنگ بستر———— 112

جدول (4-20)- مقادیر  برش پایه سازه 8 طبقه، قرار گرفته بر روی سنگ بستر———— 112

جدول (4-21)- نیروی برش پایه ماکزیمم کلیه مدلها– 113

جدول (4-22)- مقادیر ضرایب زمین ساختگاه بدست آمده از نرم افزار Abaqus ———– 113

جدول (4-23)- مقادبر ضرایب بازتاب کلیه مدل ها بر اساس آئین نامه 2800————– 116

جدول (4-24)- مقادیر ضرایب زمین ساختگاه معادل سازی شده بر اساس آئین نامه 2800– 116

فهرست نمودارها

نمودار (3-1)- مقایسه روش ضمنی و صریح———- 64

نمودار (3-2)- مقادیر نسبت مدول برشی در برابر کرنش برشیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 71

نمودار (3-3)- پروفیل مدول برشی ساختگاه‌های با خاک NC و DSبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 71

نمودار (3-4)- مقادیر نسبت میرایی در برابر کرنش برشیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 72

نمودار (3-5)- سرعت موج برشی پروفیل خاک‌های مورد بررسیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 72

نمودار (3-6)- تاریخچه زمانی شتاب- سرعت- تغییر مکان زلزله نورث ریج (1994)——— 82

نمودار (3-7)- شتابنگاشت زلزله‌ی نورث ریج مقیاس شده به g  0.35بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 83

نمودار (3-8)- شتاب ثبت شده روی سطح خاک NC با بعد عرضی 400 متر و ارتفاع 10 متر 89

نمودار (3-9)- شتاب ثبت شده روی سطح خاک NC با بعد عرضی 400 متر و ارتفاع 40 متر 89

نمودار (3-10)- شتاب ماکزیمم روی سطح خاک NC  برای ابعاد عرضی 50 تا 450 متر و با ارتفاع 10 متر  91

نمودار (3-11)- شتاب ماکزیمم روی سطح خاک NC برای ابعاد عرضی 50 تا 450 متر و با ارتفاع 40 متر   91

نمودار (4-1)- مقایسه مقادیر دریفت سازه های فولادی 4 طبقه قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع های 10 مترو 40 متر 101

نمودار (4-2)- مقایسه مقادیر دریفت سازه های فولادی 8 طبقه قرار گرفته بر روی خاک رسی با ارتفاع های 10 مترو 40 متر 101

نمودار (4-3)- مقایسه حداکثر مقادبر برش پایه در اثر تغییر در انعطاف پذیری خاک——– 105

نمودار (4-4) – مقایسه مقادیر دریفت سازه های فولادی 4 طبقه قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع های10 متر و40 متر-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 107

نمودار (4-5)- مقایسه مقادیر دریفت سازه های فولادی 8 طبقه قرار گرفته بر روی خاک ماسه ای با ارتفاع های10 متر و40 متر-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 108

نمودار (4-6)- مقایسه مقادیر دریفت بین طبقه ای سازه های فولادی 4 طبقه قرار گرفته بر روی خاک با عمق 10 متر در اثر تغییر در انعطاف پذیری خاک———– 108

نمودار (4-7)- مقایسه مقادیر دریفت بین طبقه ای سازه های فولادی 4 طبقه قرار گرفته بر روی خاک با عمق 40 متر در اثر تغییر در انعطاف پذیری خاک———– 109

نمودار (4-8)- مقایسه مقادیر دریفت بین طبقه ای سازه های فولادی 8  طبقه قرار گرفته بر روی خاک با عمق 10 متر در اثر تغییر در انعطاف پذیری خاک—— 109

نمودار (4-9)- مقایسه مقادیر دریفت بین طبقه ای سازه های فولادی8 طبقه قرار گرفته بر روی خاک با عمق 40 متر در اثر تغییر در انعطاف پذیری خاک———– 110

نمودار (4-10)- مقایسه حداکثر مقادبر برش پایه(بر حسب کیلو نیوتن) در اثر تغییر در ارتفاع سازه   114

نمودار (4-11)- مقایسه مقادیر ضریب زمین ساختگاه بدست آمده از نرم افزار Abaqus با آئین نامه 2800    116

نمودار (4-12)- نسبت تغییر شکل سازه4 طبقه با تکیه گاه انعطاف پذیر(خاک رسی با عمق 10 متر) به تکیه گاه صلب        118

نمودار (4-13)- نسبت تغییر شکل سازه4 طبقه با تکیه گاه انعطاف پذیر(خاک رسی با عمق 40 متر) به تکیه گاه صلب        118

نمودار (4-14)- نسبت تغییر شکل سازه4 طبقه با تکیه گاه انعطاف پذیر(خاک ماسه ای با عمق 10 متر) به تکیه گاه صلب    118

نمودار (4-15)- نسبت تغییر شکل سازه4 طبقه با تکیه گاه انعطاف پذیر(خاک ماسه ای با عمق 40 متر) به تکیه گاه صلب    119

نمودار (4-16)- نسبت تغییر شکل سازه 8 طبقه با تکیه گاه انعطاف پذیر(خاک رسی با عمق 10 متر) به تکیه گاه صلب       119

نمودار (4-17)- نسبت تغییر شکل سازه 8 طبقه با تکیه گاه انعطاف پذیر(خاک رسی با عمق 40 متر) به تکیه گاه صلب       119

نمودار (4-18)- نسبت تغییر شکل سازه 8 طبقه با تکیه گاه انعطاف پذیر(خاک ماسه ای با عمق 10 متر) به تکیه گاه صلب   120

نمودار (4-19)- نسبت تغییر شکل سازه 8 طبقه با تکیه گاه انعطاف پذیر(خاک ماسه ای با عمق 40 متر) به تکیه گاه صلب   120

فهرست اشکال

شکل (2-1)- رفتار ساده شده یک سازه در برابر زلزله– 11

شکل (2- 2)- بیان شماتیکی از نیروهای زلزله——– 12

شکل (2- 3)- مدل ساده شده‌ی اندرکنش خاک – سازه بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 20

شکل (2-4)- تغییرات پریود و میرایی سازه تک درجه با پی دایره ای صلب روی نیم فضای ویسکو الاستیک            22

شکل (2-5)- تغییرات شتاب نسبت به زمان تناوب—- 23

شکل (2-6)- تغییر مکان جانبی سازه بر اثرحرکات افقی و گهواره ای پیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 24

شکل (2- 7)- سهم حرکات افقی و گهواره ای پی در حرکت جانبی سقف بام سازه——— 24

شکل (2- 8)- مشخصه های اصلی یک سیستم ساده سازه ایبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 25

شکل (2- 9)- اثر اندرکنش در مدلسازی نوسانگر ساده – 26

شکل (2-10)- مدل اجزا محدود سه بعدی خاك- سازه با مرزهای ویسکوزبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 28

شكل (2-11)- جداسازی زیرسازه ها به منظور ساده کردن محاسباتبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—– 30

شکل (2-12)- مراحل تحلیل اندرکنش یک سازه زیر زمینی با روش کوپل المانهای محدود – المانهای نامحدود         32

شکل (2-13) – قلمرو دور و نزدیک در روش کوپل المانهای محدود – المانهای نامحدود—— 32

شکل (2-14)- روش HYBRID — 37

شکل (2-15)- مدل چند درجه آزادی برای سیستم خاک – سازهبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 47

شکل (3-1)- پلان ساختمان‌های مورد بررسی ——- 65

شکل (3-2)- لغزش خاک در امتداد صفحه‌ی گسیختگیبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 74

شکل (3-3)- پوش گسیختگی موهر- کولمب——— 75

شکل (3-4)- دوایر موهر ممکن و غیر ممکن——— 76

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                                                                             صفحه

چکیده 1

فصل اول: دیوار حائل.. 2

1-1- تاریخچه ساخت سازه های حائل.. 3

1-2- انواع سازه های حائل.. 4

1-3- دیوارهای حائل خاکریزی شده 5

1-3-1- دیوار حائل وزنی درجا 5

1-3-2- دیوار های حائل طره ای.. 6

1-3-3- دیوارهای پشت بنددار و پایه دار. 6

1-4- دیوار وزنی پیش ساخته. 7

1-4-1- دیوارهای الوار بست… 7

1-4-2- دیوار حائل صندوقچه ای.. 7

1-4-3- دیوارهای گابیونی.. 7

1-4-4- دیوار حائل تثبیت شده 8

1-4-5- شیروانی خاک مسلح.. 9

1-5- دیوارهای خاکبرداری شده 9

1-5-1- سپرها 9

1-5-2- دیوار دیافراگم. 9

1-6- طراحی دیوارهای حائل.. 10

1-6-1- فشار خاک زیر پی دیوار حائل.. 11

1-7- انتخاب پارامترهای مقاومت برشی.. 11

1-7-1- انتخاب زاویه اصطکاک داخلی برای مصالح خاکریز. 11

1-7-2- زاویه اصطکاک در حالت حدی(′φcr) 11

1-7-3- زاویه اصطکاک حداکثر(φp) 12

1-7-4- زاویه اصطکاک بین ذرات (φµ) 12

1-8- انتخاب زاویه اصطکاک خاک-دیوار. 14

 

فصل دوم طیف پاسخ و طیف طراحی.. 15

2-1- مقدمه. 16

2-2- طیف پاسخ.. 17

2-3- طیف طراحی.. 18

2-4- مراحل گام به گام ساخت طیف طراحی با بهره گرفتن از شتابنگاشت… 19

2-5- تأثیر شرایط خاکی برروی طیف پاسخ و طیف طراحی.. 22

2-6- تأثیر بزرگی ومدت زمین لرزه بر طیفهای پاسخ و طراحی.. 24

2-7- تفاوت های بین طیف طرح و طیف پاسخ.. 25

فصل سوم: مروری بر تحقیقات انجام شده در مورد بارهای دینامیکی وارد بر دیوار حائل.. 27

3-1- مقدمه. 28

3-2- شکست لرزهای انواع حایل ها 28

3-3- پاسخ دینامیکی دیوارهای حایل.. 28

3-4- انواع روش های طراحی دینامیکی دیوار حائل.. 29

3-5- آنالیز تعادل حدی.. 31

3-5-1- حالت شبه استاتیکی.. 31

3-5-2- روش مونونوبه اکابه. 32

3-5-3- روش آرانگو(1969Arango,) 35

3-5-4- چود هاری (Choudhury, 2002) 36

3-6- روش شبه دینامیک…. 42

3-6-1- استیدمن و زنگ ( steedman- zeng , 1990 ) 42

3-6-2- چودهاری- نیمبا لکاری (Choudry-nimblakar 2005) 44

3-7- آنالیز بر پایه جابجایی.. 45

3-8- مقایسه فشار خاک لرزه ای محاسبه شده با بهره گرفتن از روش های مختلف…. 46

3-9- حل با فرم بسته با بهره گرفتن از رفتار الاستیک یا ویسکوالاستیک…. 46

3-9-1- وود (wood, 1973) 46

3-9-2- ولتسوس و یونان (Veletsos and younan , 1994) 47

3-10- آنالیز عددی.. 49

3-10-1- الهمود و ویتمن (Al-Homoud and Whitman, 1999) 50

3-10-2- تحقیقات گرین وابلینگ (Green and Ebeling, 2003) 50

فصل چهارم: مدلسازی و تحلیل نتایج.. 52

4-1- پیشگفتار. 53

4-2- روش المان محدود. 53

4-3- مدل های رفتاری خاک… 54

4-4- مدل. 54

4-5- المان ها 54

4-6- صفحات… 54

4-7- ساخت مرحله ای.. 55

 

4-8- شرائط لازم برای اعمال به هندسه مدل در شرائط دینامیکی.. 55

4-8-1- مرزهای جاذب… 55

4-8-2- میرایی.. 56

4-9- مدلسازی.. 56

4-10- مدلسازی زلزله. 63

4-11- بررسی دیوار حائل 6 متری.. 64

4-12- نتایج زلزله UPLAND برای دیوار حائل 6 متری.. 65

4-13- نتایج زلزله GILORI برای دیوار حائل 6 متری.. 67

5-14- مقایسه نتایج دو زلزله UPLAND و GILORI برای نقاط انتخابی.. 69

4-15- بررسی دیوارحائل 9 متری.. 71

4-15-1- زلزله Gilori 71

4-5-2- زلزله Upland.. 73

4-16- بررسی دیوار 12 متری.. 77

4-16-1- زلزله Gilori 77

4-16-2- زلزله Upland.. 79

4-17- کلیات… 83

منابع و مآخذ: 85

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                                                                                             صفحه

شکل1-1- نیروهای وارده بر دیوارهای حائل.. 4

شکل1-2- دیوار حائل وزنی ونیمه وزنی.. 5

شکل1-3- دیوارحائل پشت بنددار و پایه دار. 6

شکل1-4- (a)دیوار حائل الواربست (b)دیوار حائل صندوقچه ای© دیوار حائل گابیونی.. 8

شکل1-5- دیوار MSE روکش شده توسط (a)پانلهای پیش ساخته(b) با بلوکهای پیش ساخته. 8

شکل1-6- دیوار ساخته شده از(a)شمعهای مماسی(b) شمعهای متقاطع.. 10

شکل2-1- نحوه تعیین طیف پاسخ جابجایی.. 18

شکل2-2-نحوه تعیین طیف  پاسخ شبه شتاب… 18

شکل2-3-طیف پاسخ زلزله های ثبت شده در ایستگاه السنترو در طی سال های…. 19

شکل2-4-طیف طراحی میانگین و میانگین بعلاوه انحراف از معیار استاندارد برای میرایی 5%. 20

شکل2-5-نحوه ساخت طیف طراحی خطی.. 21

شکل2-6-ساخت طیف طراحی برای احتمال 84.1% و میرایی 5%. 22

شکل2-7-میانگین طیف های پاسخ برای شرایط مختلف محل.. 23

شکل2-8-میانگین طیف های پاسخ شتاب برای شرایط مختلف محل.. 23

شکل2-9-طیف های نسبی شتاب در 2 درصد میرایی برای چهار طبقه بندی خاک… 24

شکل2-10-تاثیر بزرگی زمین لرزه بر شکل های طیفی.. 25

شکل2-11-طیف طرح برای منطقه ای تحت تاثیر زمین لرزه ی حاصل از دو گسل.. 26

شکل3-1-سطح شکست و نیروهای در نظر گرفته شده در روش مونونوبه اکابه. 33

شکل3-2-مدل تحلیلی چودهاری.. 37

شکل3-3-دیاگرام آزاد مدل چودهاری.. 37

شکل3-4-سطح شکست و نیروها 40

شکل3-5-سیستم در نظر گرفته شده توسط استیدمن و زنگ…. 43

شکل3-6- سیستم آزمایش شده توسط ولتسوس و یونان. 48

شکل4-1- هندسه مدل به همراه مرزهای جاذب و جابجایی اعمال شده به کف مدل. 56

شکل4-2- مرحله اول خاکریزی.. 58

شکل4-3- مرحله دوم خاکریزی.. 58

شکل4-4- مرحله سوم خاکریزی.. 59

شکل4-5- مرحله چهارم خاکریزی.. 59

شکل4-6-توزیع فشار در دیوار پس از اجرای خاکریزی در چهار ضریب سختی چرخشی متفاوت… 61

شکل4-7-فشار جانبی دینامیکی محاسبه شده برای دیوار حائل طره توسط پانتامان. 63

شکل4-8- فشار جانبی دینامیکی محاسبه شده برای دیوار حائل وزنی توسط پانتامان. 63

شکل4-9- توزیع تنش جانبی در حالت استاتیکی برای دیوار حائل 6 متری.. 64

شکل4-10- نمودار توزیع تنش جانبی برای دیوار حائل 6 متری در حالت استاتیکی.. 65

شکل4-11- جابجایی افقی در مدل دیوار حائل 6 متری پس از زلزله. 65

شکل4-12- تاریخچه شتاب قائم در مدل دیوار حائل 6 متری پس از زلزله. 66

شکل4-13- تاریخچه شتاب افقی در مدل دیوار حائل 6 متری.. 66

شکل4-14- توزیع فشار جانبی دینامیکی در دیوار حائل 6 متری.. 66

شکل4-15- نمودار توزیع تنش جانبی دینامیکی در دیوار حائل 6 متری.. 67

شکل4-16- جابجایی افقی در مدل دیوار حائل 6 متری پس از زلزله. 68

شکل4-17- تاریخچه شتاب قائم در مدل دیوار حائل 6 متری پس از زلزله. 68

شکل4-18- تاریخچه شتاب افقی در مدل دیوار حائل 6 متری.. 68

شکل4-19- توزیع فشار جانبی دینامیکی در دیوار حائل 6 متری.. 69

شکل4-20- نمودار توزیع تنش جانبی دینامیکی در دیوار حائل 6 متری.. 69

شکل4-21- تاریخچه جابجایی در نقاط انتخابی مدل دیوار حائل 6 متری.. 69

شکل4-22- تاریخچه جابجایی در نقاط انتخابی مدل دیوار حائل 6 متری.. 70

شکل4-23- مقایسه نیروی افقی به وجد امده در دیوار حائل 6 متری.. 70

شکل4-24- جابجایی افقی در مدل دیوار حائل 9 متری پس از زلزله. 71

شکل4-25- تاریخچه شتاب افقی در مدل دیوار حائل 9متری.. 71

شکل4-26- تاریخچه شتاب قائم در مدل دیوار حائل 9متری.. 72

شکل4-27- توزیع فشار جانبی دینامیکی در دیوار حائل 9متری.. 72

شکل4-28- نمودار توزیع تنش جانبی دینامیکی در دیوار حائل 9متری.. 73

شکل4-29- جابجایی افقی در مدل دیوار حائل 9 متری پس از زلزله. 73

شکل4-30- تاریخچه شتاب افقی در مدل دیوار حائل 9متری.. 74

شکل4-31- تاریخچه شتاب قائم در مدل دیوار حائل 9متری.. 74

شکل4-32- توزیع فشار جانبی دینامیکی در دیوار حائل 9متری.. 74

شکل4-33- نمودار توزیع تنش جانبی دینامیکی در دیوار حائل 9متری.. 75

شکل4-34- مقایسه نیروی افقی به وجود آمده در دیوار حائل 9متری.. 75

شکل4-35- تاریخچه جابجایی در نقاط انتخابی مدل دیوار حائل 9متری.. 76

شکل4-36- تاریخچه جابجایی در نقاط انتخابی مدل دیوار حائل 9متری.. 76

شکل4-37- جابجایی افقی در مدل دیوار حائل 12متری پس از زلزله. 77

شکل4-38- تاریخچه شتاب افقی در مدل دیوار حائل 12متری.. 77

شکل4-39- تاریخچه شتاب افقی در مدل دیوار حائل 12متری.. 78

شکل4-40- توزیع فشار جانبی دینامیکی در دیوار حائل 12متری.. 78

شکل4-41- نمودار توزیع تنش جانبی دینامیکی در دیوار حائل 12متری.. 79

شکل4-42- جابجایی افقی در مدل دیوار حائل 12متری پس از زلزله. 79

شکل4-43- تاریخچه شتاب افقی در مدل دیوار حائل 12متری.. 80

شکل4-44- تاریخچه شتاب افقی در مدل دیوار حائل 12متری.. 80

شکل4-45- توزیع فشار جانبی دینامیکی در دیوار حائل 12متری.. 80

شکل4-46- نمودار توزیع تنش جانبی دینامیکی در دیوار حائل 12متری.. 81

شکل4-47- مقایسه نیروی افقی به وجود امده در دیوار حائل 9متری.. 81

شکل4-48- تاریخچه جابجایی در نقاط انتخابی مدل دیوار حائل 9متری.. 82

شکل4-49- تاریخچه جابجایی در نقاط انتخابی مدل دیوار حائل 9متری.. 82

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                                                                                             صفحه

جدول1-1- انواع زاویه های اصطکاک داخلی برای کاربرد در مسائل مهندسی.. 13

جدول2-1-  ضرایب بزرگنمایی برای ایجاد طیف طراحی خطی.. 21

جدول 3-1- مقایسه مقادیر  های بدست آمده از روش چودهاری و دیگر تئوری های لرزه ای.. 42

جدول 3-2- مقایسه فشار خاک لرزه ای محاسبه شده با بهره گرفتن از روش های مختلف…. 46

جدول4-1- مشخصات مصالح خاکی.. 57

جدول4-2- مشخصات المان Plate. 57

جدول 4-4- مقادیر شتاب افقی (متر/ مجذور ثانیه) حاصل از نرم افزار PLAXIS.. 61

جدول 4-5- مقادیر ضریب فشار جانبی فعال در حالت دینامیکی.. 62

جدول 4-6- مقایسه مقادیر فشار جانبی حاصل از تئوری و نرم افزار PLAXIS.. 84

 

فصل اول:
دیوار حائل

 

1-1- تاریخچه ساخت سازه های حائل

از زمانی که انسان ها زندگی کوچ نشینی را رها کردند- مقارن با ده هزار سال قبلاز میلاد مسیح- با هدف دفاع از خود شـروع به ساخت موانع صعب العبور نمودند. این ساخت و سازها با ساخت مقبره ها-با الهام گرفتن از اعتقادات مذهبی ماننـد عـروج بـه بهشت- ادامه پیدا کرد. از شواهد موجود چنین برمی آید که اولین آیده های ساخت یک سازه قائم برای نگهداری توده مـصالح رامی توان در مقبره های خرسنگی[1] در حوالی اقیانوس اطلس و در اروپا یافت. به عنوان مثال Newgarange Cairn در ایرلنـدکه متعلق به چهار هزار سال قبلاز میلاد مسیح است. این سازه مانند یک گنبد با قطر82 متر ساخته شـده اسـت. این سازه دارای ارتفاعی معادل 2/4 متر است که به کمک توده های سنگی که به صورت قائم مستقر شده اند (حداکثر تا ارتفـاع2/1 متر ) ساخته شده است. این توده های سنگی بدون کمک ملات مستقر شده  اند. این سازه های حائل شامل مصالح سـنگی گردگوشه ای هستند که از بستر رودخانه های مجاور آورده شده اند.

سازندگان این سازه ها خیلی زود از مساله فشارهای موجود بر روی دیوارها مطلع گشتند و به کمک عوامل مختلف سعی داشتند تا  آنرا به نحوی کاهش دهند. شواهد چنین تلاش هایی ر ا می توان در دو تکنیک کاملاً متفاوت به کار گرفته شده در ساخت این مقبره ها در سه هزار سال قبل از میلاد مسیح جستجو نمود. یکی از این تکنیک ها قرار دادن شبکه هـای تـوری ماننـد افقـی ودیگری تکنیک جداسازی و قسمت بندی بوده است. به عنوان مثال معماران ایرلندی از  شبکه های ساخته شده به کمک ریـشهگ یاهان (تکنیک اول ) بین لایه های سنگ ریزه های گردگوشه استفاده می کردند. تکه های ریشه گیاهان خیلی راحت به یکـدیگرقفل و بست شده و این توریهای ساخته شده را در کنار یکدیگر قرار می دادند. آزمایشات انجام شده بر روی شبکه های ساخته شده توسط این مصالح و محاسبات نشان می دهند که این تکنیک از قابلیت مناسبی برای کـاهش فـشار خـاک در سـازه هـای حایل دایره ای برخوردار است. در صورت عدم استفاده از این نوع تکنیک واضح اسـت کـه مـصالح سـنگی بـسیار سـریع در اثـرفشارهای جانبی ایجاد شده ناپایدار  می شدند و باعث خرابی سازه  می گشتند(علیرضا زرکامی، 1385).

از تکنیک دوم بیشتر در ساخت هرم های سنگی در مصر استفاده شده است. آیده ساخت سازه هایی با این تکنیـک بـه معمـاران مصری کمک کرد تا بلندترین هرم سنگی تاریخ به ارتفاع 60 متر  را بسازد. آنهـا در سـاخت هـرم تنهـا از دیوارهـای شـمالی– جنوبی و شرقی– غربی استفاده نمودند. دیوارهای مربعی هم مرکز با محور هرم هستند و این مربع هـای تودرتـو بـه فواصـل 5 ذرع مصری (6/2 متر ) از هم فاصله داشتند. برای جلوگیری از واژگونی دیوارهای حائل با زاویه72درجـه نـسبت بـه افـق و بـه صورت مایل اجرا شده اند. این دیوارها بوسیله تخته سنگ های تراشیده شده ساخته شده اند و فواصل بین دیوارها بوسیله سـنگ ریزه های حاصل از تراشیدن تخته سنگها پر شدهاند(علیرضا زرکامی، 1385).

 

1-2- انواع سازه های حائل

عموماً از دیوار حائل برای حفظ یک اختلاف تراز در سطح زمین استفاده  می شود قسمتی از سطح زمین که در سمت مرتفـع تـر  واقع شده است را خاکریز می نامیم که عموماً شامل زمین طبیعی نیز  می شود. قسمتی از دیوار که به سمت خاکریز است را پشت دیوار و قسمتی از دیوار که به سمت فضای بیرون است را سطح دیوار  می نامیم. نقطه b در شکل2-1 را پاشنه دیـوار و نقطـهd  در کف دیوار در شکل 2-1 را پنجه دیوار می نامیم. اغلب دیوارهای حائل بدون بدون اجزای کمکی (مثل مهار، پـشت بنـد و…) تنها به کمک وزن خود دیوار و وزن خاکی که روی پاشنه قرار دارد در برابر لنگر ایجاد شده توسط فشار خاک حول پنجه دیوار،پایدار باقی می مانند.  انواع مختلف سازه ها  و سیستم هایی که به عنوان حائل به کار می روند. بسیار زیاد و تقریباٌ نامحدود اسـت(علیرضا زرکامی، 1385).

 

انواع متداول این دیوارها، دیوارهای ثقلی، طره ای و پشت بنددار است.

شکل1-1- نیروهای وارده بر دیوارهای حائل

 

برخی از کاربردهای سازه های حائل عبارت است از:

بزرگراه ها و یا راه آهن هایی که خط پروژه آنها نسبت به زمین های مجاور خیلی بالاتر و یـا پـایین تـر اسـت و حـریم راه آنقـدر وسیع نیست که نتوان این اختلاف را به کمک شیروانی حل کرد.
کوله پل ها
ساختمان هایی که روی زمینهای شیبدار ساخته می شوند.
در سازه های ساحلی برای ساختن محوطه پهلو گرفتن کشتی ها
سازه های کنترل سیلاب ها (Flood walls)
زمین های ناپایدار، که از دیوارهای حائل برای جلوگیری از زمین لغزش استفاده می شود. (Coduto, 2003)
 

1-3- دیوارهای حائل خاکریزی شده

1-3-1- دیوار حائل وزنی درجا[2]

دیوارهای حائل وزنی اجرا شده در محل عموماً دارای اشکال ذوزنقه ای هستند و معمولاً بوسیله بتن و یا مـصالح بنـایی سـاخته مــی شــوند. دیوارهــای وزنــی بــه وســیله وزن خــود در برابــر واژگــونی و لغــزش ناشــی از نیروهــای جــانبی مقاومــتمیکنند. (TDOT, 2004) در این نوع سازه های حائل تغییر شکل بدنه دیوار در تماس با خاک ناچیز بوده لذا نیروهای وارده تابع تغییر مکان دیوار می باشند. (رهائی،1375) تا ارتفاع 5 متر و شرایط معمولی بارگذاری ساخت آنها به لحاظ اقتصادی بهینه بوده و با انتخاب هندسه مناسب مشکلات پایداری داخلی و خارجی معمولاً در مورد آنها مطرح نمی باشد.(اسلامی ،1384) در برخی موارد با بهره گرفتن از مقدار محدودی میله گرد از عرض دیوار حائل وزنی مقداری کاسته می شـود. ایـن میلـه گردهـا درخمش با مصالح بنایی مشارکت می کنند. به این دیوارها، دیوارهای حائل نیمه وزنی  می گویند. (علیرضا زرکامی، 1385)

شکل1-2- دیوار حائل وزنی ونیمه وزنی

1-3-2- دیوار های حائل طره ای[3]

این نوع دیوارها معمولاً از بتن مسلح ساخته می شوند و متشکل از سه قسمت اصلی به قرار ساقه (دیواره) پاشنه (قسمتی از پی که زیر خاکریز است) و پنجه (قسمتی از پی که جلوی خاکریز است) می باشند. ارتفاع متداول و اقتصادی این دیوارهـای بتنـی6 تا 9 متر بوده و مقاومت داخلی آنها در برابر تنشهای کششی با آرماتورگذاری تـامین شـده و پایـداری خـارجی آنهـا عمـدتاً توسط وزن خاک روی پاشنه و وزن دیوار تامین می شود. (علیرضا زرکامی، 1385)

 

1-3-3- دیوارهای پشت بنددار و پایه دار[4]

مشابه دیوارهای حائل طرهای هستند با این تفاوت که در فواصل منظم دارای پشت بندهایی عمود بر دیـواره سـاقه مـی باشـند. عملکرد مشترک پشت بندها، ساقه و پی موجب می شود که دیوار با عملکرد خمشی دو طرفه بارهای رانش را تحمـل کنـد. بـه وجود آوردن مقطعT شکل (ساقه به عنوان بالT  و پشت بند به عنوان جان در مقطع) باعث می شود لنگر و نیروهـای برشـی وارده را به راحتی تحمل نمایند. این دیوارها معمولاً برای ارتفاع بیش از 15 متر کاربرد دارند. هـرگـاه پـشت بنـدها در جلـوی دیوار باشد به این نوع دیوار، دیوار پایه دار گفته می شود.

شکل1-3- دیوارحائل پشت بنددار و پایه دار

 

1-4- دیوار وزنی پیش ساخته

1-4-1- دیوارهای الوار بست

آگهیاقامت گرجستان بازاریابی ویروسی
جستجو برای:
جستجو …
کلمات کلیدی بیشتر جستجو شده :
فیزیولوژیکیکاهش ارزشمشاور خارجیولی خاص

 

1-1-3- فرضیات تحقیق… 9

1-1-4- روش تحقیق… 9

1-1-5- پیشینه تحقیق… 9

1-1-6-اهداف تحقیق… 9

1-1-7-اهمیت و ضرورت تحقیق… 9

1-2- مفاهیم.. 10

علم انبیاء. 10

عصمت انبیاء. 10

بیوت انبیاء. 10

ذریه. 10

1-1-8-سازماندهی پژوهش….. 10

فصل دوم : رابطه علم و عصمت در قرآن

2-1- رابطه علم و عصمت در قرآن.. 13

2-1-1- رابطۀ علم و عقل… 15

2-1-2- عقول انبیا سلام الله علیهم.. 17

2-1-3 رابطه علم و عصمت رابطه علت با معلول است…. 23

2-1-4- حضرت آدم هیچ وقت معصیت خدا را نکرده است…. 23

فصل سوم : ماهیت، کیفیت و ویژگی های علم انبیاء (علیهم السلام) از منظر قرآن

3-1- ماهیت، کیفیت و ویژگی های علم انبیاء (علیهم السلام) از منظر قرآن.. 26

3-1-1- تعریف این علم.. 26

3-1-2- منشا علم لدنی انبیاء علیهم السلام: 30

3-1-3- معلوم این علم.. 32

3-1-4- جهت صدور این علم.. 33

3-1-5- آثار این علم.. 34

3-1-5-1-عدم تنافی این علم با اختیار. 35

3-2- نتیجه بحث…. 39

فصل چهارم : محیط فرهنگی، تربیتی و خانوادگی انبیاء

4-1- محیط فرهنگی، تربیتی و خانوادگی انبیاء. 41

4-1-1- کشف از فضایِ حضورِ انبیاء علیهم السلام. 41

4-1-1-1- دلالت آیه 97 سوره نحل… 41

4-1-1-1-1- مقرون بودن ایمان و عمل صالح.. 42

4-1-1-1-2- حیات طیبه انسانی… 42

4-1-1-1-3- حیثیت وجودی حیات طیبه. 43

 

4-1-1-1-4- کیفیت حیات طیبه. 45

4-1-1-2- دلالت آیه نور. 48

4-1-1-2-1- بیوت معنوی انبیاء. 48

4-1-1-2-1-1- وحی به مادر حضرت موسی… 55

4-1-1-2-2- مادرحضرت عیسی علیه السلام. 57

4-1-1-2-3- دختران حضرت شعیب علیه السلام. 61

4-1-1-3- رشد حِکمی باعث جزم علمی و عزم عملی… 64

4-1-1-3-1- حضرت موسی علیه السلام. 69

4-1-1-3-2- حضرت عیسی علیه السلام:‌ 85

4-1-1-3-3- حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله. 100

نتیجه نهایی… 108

منابع و مآخذ.. 109

چکیده

مسئله عصمت انبیا مسئله ای بوده است که در طول قرن ها مورد بحث علمای رشته های گوناگون مانند علمای کلام و تفسیر و حدیث و عرفان بوده است که این اهتمام دانشمندان نشان دهنده ی اهمیت این مسئله است ولی در اغلب کتب کلام و عقاید، مسئله فارغ از هر گونه تشریح و تبیین طرح می شود بیشتر ادله عقلی گفته می شود

در حالی که قرآن مرجع تمام عقاید است و می توان مباحث عقاید را به قرآن عرضه کرد به همین جهت، قرآن بهترین مبین مسئله عصمت انبیا است و سیر خاصی و منهج ویژه ای را برای این مسئله پیموده است به این گونه که قرآن با تبیین علمی خاص، این علم را برای انبیا ثابت می کند که نتیجه آن شؤونات مختلف و از جمله این شؤون عصمت انبیا است.

محاسباتی(CFD) است. در مطالعات انجام‌شده تأثیر، بهترین نمونه‌های جریان آشفته برای سیکلون به دست آمده و تأثیر پارامترهای هندسی سیکلون بر راندمان جداسازی و کاهش پدیده­های ناخواسته­ی حمل گاز از پایین و حمل مایع از بالا مورد بررسی قرار گرفت. پارامتر‌های هندسی تأثیر به سزایی در بهبود عملکرد سیکلون دارند. به همین دلیل در این پایان نامه به بررسی عملکرد جداکننده­ سیکلونی و تأثیر تغییر پارامترهای هندسی بر آن، به کمک دینامیک سیالات محاسباتی پرداخته شده است. پس از انتخاب شبکه‌بندی مناسب برای هندسه­ی سیکلون، تأثیر تغییر پارامترهای هندسی بر مقدار حمل مایع  از بالا و مقدار حمل گاز از پایین مطالعه گردید. در این طراحی، سطح مقطع ورودی، زاویه­ی ورودی، ارتفاع ورودی از کف سیکلون، قطر خروجی مایع و قطر اصلی سیکلون به طور همزمان بهینه شدند. مطابق این شبیه‌سازی­ها مقدار حمل گاز از زیر با کاهش قطر خروجی مایع یا افزایش قطر اصلی سیکلون یا افزایش سطح مقطع ورودی و یا کاهش زاویه‌ی ورودی، کاهش می­یابد و یک نقطه­ی بهینه برای تغییرات حمل گاز از زیر با تغییر ارتفاع ورودی سیکلون وجود دارد. همچنین یک نقطه­ی بهینه برای حمل مایع از بالا با تغییر پارامترهای هندسی نظیر سطح مقطع ورودی، ارتفاع ورودی از کف سیکلون، قطر خروجی مایع و قطر اصلی سیکلون به دست می‌آید. افزایش زاویه­ی ورودی باعث افزایش حمل مایع از بالا می‌گردد. در نهایت نیز تاثیر استفاده از سیکلون در درام بویلر که حاوی بخار و قطرات آب در دما و فشار بالا است، مورد بررسی قرار گرفت.

فهرست

فصل اول
مقدمه

1-1مقدمه. 2

1-2- ضرورت تحقیق.. 4

1-3- اهمیت فرایندهای جداسازی در صنایع نفت و گاز 7

1-4- مراحل انجام تحقیق.. 8

1-5- ساختار تحقیق.. 10

فصل دوم
دستگاه­های متعارف جداسازی گاز مایع

2‐1- آشنایی با جداكننده‌های ثقلی گاز – مایع. 12

2-2- انواع صفحات نم گیر. 15

2-2-1 افشانه‌ها و مه‌ها 16

2-2-2 بازده جمع‌آوری.. 19

2-2-3-  صفحه‌های نم‌زدای تیغه‌ای.. 22

2-2-4- نم‌زدای توری سیمی. 25

2-2-5- قطره‌گیرهای بستر الیافی. 28

فصل سوم
سیکلون‌های استوانه‌ای جداسازی گاز مایع

3-1- مروری بر فناوری سیکلون استوانه‌ای گاز- مایع. 33

3-2- روش طراحی‌ برای جداکننده‌های GLCC.. 38

3-2-1  توسعه مدل طراحی‌. 38

3-2-2- راهنمایی‌های طراحی. 47

3-3 هیدرودینامیک جریان دو فاز در GLCC.. 49

3-3-1 شبیه‌سازی جریان‌های دو فازی.. 49

3-3-2 روش حجم سیال. 50

3-3-3- دیدگاه اولر- اولر. 50

3-3-4- دیدگاه اولری – لاگرانژی.. 51

3-4- معادلات حاکم بر فاز گاز. 51

3-4-1- بقای جرم 52

3-4-2- بقای ممنتوم 52

3-4-3- معادله انرژی.. 52

3-4-4- مدل تنش­های رینولدزی.. 53

3-5- معادلات حاکم بر فاز قطره 54

3-6- نیروهای موثر. 54

3-6-1- نیروی درگ پایدار. 54

3-6-2- نیروهای جاذبه. 55

3-7- مدل تغییر فاز حرارتی.. 55

3-8- پدیده‌ی حمل مایع از بالا. 57

3-8-1 مروری بر مطالعات انجام‌گرفته. 57

3-8-2 برنامه‌ی آزمایشگاهی. 61

3-8-3-پدیده‌های فیزیکی. 65

3-8-4-نتایج تجربی. 68

3-9- تحلیل عبور از زیر گاز 69

3-9-1 مدلسازی مکانیسمی. 71

3-10- کاربردهای میدانی: 72

فصل چهار
نتایج

4-1-مقدمه: 77

4-2- بررسی استقلال از شبکه: 78

4-3- شرایط مرزی: 79

4-4- اعتبارسنجی مدل عددی: 79

4-5- شبیه‌ سازی عددی و نتایج: 81

4-6- بهینه ‌سازی.. 87

4-6-1- روش بهینه‌ سازی.. 87

4-6-2- نتایج بهینه‌ سازی: 89

4-6-3- مقایسه بین مدل اولیه و مدل بهینه شده: 95

4-7- بررسی عملکرد سیکلون در درام بویلر. 95

4-7-1- نتایج حاصل از شبیه سازی عددی سیکلون در درام بویلر. 96

 

 

 

فصل پنجم
جمع­بندی و پیشنهاد‌ها

5-1- مقدمه: 101

5-2- جمع­بندی: 101

5-3- پیشنهاد‌ها: 102

منابع و مراجع. 103

فهرست شکل­ها

شکل 1-1- جداساز گاز- مایع قدیمی.. 2

شکل 1-2- سیکلون جداکننده کننده گاز مایع (GLCC) 4

شکل 2-1- انواع زدایشگرها 15

شکل 2-2- انواع مختلف تجهیزات برای جمع‌آوری ذراتی در بازه‌های متفاوت اندازه 16

شکل 2-3- توزیع اندازه ذرات افشانه بسته به منبع و شیوه تولید آن دارد. 17

شکل 2-4- ذرات موجود در مه­های تولیدی از سه منبع متفاوت در بازه یک میکرون هستند. 18

شکل 2-5- سه مکانیسم مختلف که توسط آن‌ها ذرات به وسیله الیاف به هم برخورد می­ کنند. 20

شکل 2-6- انواع تیغه‌ها برای زدودن افشانه‌ها 22

شکل 2-7- در جریان افقی، پره­های چورن تیغه­ها را قلاب کرده تا به تخلیه مایع کمک کنند. 23

شکل 3-1- مدل شماتیک از جداکنندهGLCC در آرایش حلقه اندازه‌گیری.. 35

شکل 3-2- طرح شماتیک و فهرستی از اصطلاحات و علائم هندسه‌ی کلی‌ GLCC.. 39

شکل 3-3- نیروهای موثر در حجم کنترل در حال دوران.. 41

شکل 3-4- نمودار سرعت مماسی و سرعت محوری در( GLCC) 43

شکل 3-5- شماتیک خط سیر ذرات حباب و قطره‌ 45

شکل 3-6- شماتیکی از قسمت تست یک GLCC.. 63

شکل3-7- شماتیک از تله‌ی مایع. 64

شکل 3-8- محدوده­ عملیاتی حمل از بالای مایع. 66

شکل3-9- (LCO) تحت شرایط جریان هم زده و حلقه­ای.. 67

شکل 3-10- درصد (LCO) 68

شکل 3-11- محدوده­ عملیاتی با سطح مایع. 69

شکل3-12- ابعاد GLCC و بخش‌های مختلف حلقه­ی جریان.. 72

شکل 3-13- چند فازمتر با جداکننده­ گاز- مایع. 73

شکل3-14- کوریولیس متر با GLCC.. 74

شکل 3-15- سیکلون های سری.. 75

شکل 4-1- نمایش شبکه­بندی مثلثی در سیکلون.. 79

شکل 4-2- پیش‌بینی سرعت مماسی متوسط در 500mm زیر  ورودی.. 80

شکل 4-3- پیش‌بینی سرعت مماسی متوسط در 600mm زیر  ورودی.. 80

شکل 4-4- ابعاد سیکلون.. 81

شکل 4-5- مسیر حرکت قطرات به سمت خروجی مایع و گاز 82

شکل 4-6- کانتور سرعت (الف) کانتور سرعت قسمت بالایی سیکلون (ب) کانتور سرعت در قسمت پایینی سیکلون.. 83

شکل 4-7- کانتور سرعت مماسی (الف) کانتور سرعت مماسی قسمت بالایی سیکلون (ب) کانتور سرعت مماسی در قسمت پایینی سیکلون  85

شکل 4-8- کانتور فشار (الف) کانتور فشار قسمت بالایی سیکلون (ب) کانتور فشار در قسمت پایینی سیکلون.. 86

شکل 4-9– تأثیر تغییر قطر خروجی مایع بر GCU و LCO… 89

شکل 4-10- تأثیر تغییر قطر اصلی بر GCU و LCO… 90

شکل 4-11- تأثیر تغییر پهنای ورودی بر GCU و LCO… 91

شکل 4-12- تأثیر تغییر زاویه­ی ورودی بر GCU و LCO… 92

شکل 4-13- تأثیر تغییر ارتفاع ورودی بر GCU و LCO… 93

جدول 4-4- مقایسه­ GCU و LCO بین مدل اولیه و مدل بهینه. 95

شکل 4-14- کانتور سرعت (الف)کانتور سرعت قسمت بالایی سیکلون (ب) کانتور سرعت در قسمت پایینی سیکلون.. 97

شکل 4-15- کانتور فشار (الف) کانتور فشار قسمت بالایی سیکلون (ب) کانتور فشار در قسمت پایینی سیکلون.. 98

شکل 4-15- کانتور دما (الف) کانتور دمای قسمت بالایی سیکلون (ب) کانتور دما در قسمت پایینی سیکلون.. 99

فهرست جداول

فهرست علائم و اختصارات.. د‌

علائم زیرنویس…. ذ‌

جدول 4-1- ویژگی­های جریان در سیکلون.. 77

جدول 4-2- بررسی استقلال از شبکه. 78

جدول 4-3- تأثیر تغییر تمام پارامترها بر GCU و LCO… 94

جدول 4-5- ویژگی­های جریان در سیکلون درام. 96

جدول 4-6- نتایج حاصل از استفاده­ی سیکلون در درام. 99

فهرست علائم و اختصارات

تعریف
واحد
علامت اختصاری
سرعت فاز گاز
 
 
نوسانات سرعت در جهت x
 
 
نوسانات سرعت در جهت y
 
 
نوسانات سرعت در جهت z
 
 
نیروی وارد بر حجم کنترل
 
f
ضریب انتقال حرارت جابجایی
 
 
عدد رینولدز
(بدون بعد)
 
ضخامت لایه سیال کنار دیوار
 
 
دبی سیال
 
 
شتاب گرانش
 
 
قطر
 
 
جرم قطره
 
 
ضریب درگ
(بدون بعد)
 
نیروی درگ
 
 
نیروی وزن
 
 
مؤلفه مماسی سرعت بعد از برخورد
 
 
مؤلفه نرمال سرعت بعد از برخورد
 
 
مؤلفه نرمال سرعت قبل از برخورد
 
 
قطر قطره بعد از برخورد
 
 
قطر قطره بعد از برخورد
 
 
عدد وبر قطره
(بدون بعد)
 
عدد وبر فیلم مایع
(بدون بعد)
 
عدد وبر برخورد قطره
(بدون بعد)
 
انرژی جنبشی درهم
 
 
نرخ تلفات انرژی جنبشی در هم
 
 
حجم
 
 
طول کانال خروج مایع
 
 
ارتفاع کانال خروج مایع
 
 
چگالی
 
 
ویسکوزیته
 
 
نسبت جرمی فاز
(بدون بعد)
 
کشش سطحی قطره
 
 
ضخامت فیلم مایع
 
 
ویسکوزیته سینماتیک
 
 
علائم زیرنویس

تعریف
اندیس­ها
گاز
 
مایع
 
ذره
 
قطره
 
فاز q
 
بین دو فاز p و q
 
کروی
 
1مقدمه :
برای جدا کردن جریان دو فاز گاز- مایع، صنایع نفت و گاز در گذشته از جداکننده­ های مخزنی استفاده می­کردند که بزرگ، سنگین و گران بود. جداکننده­ های قدیمی به این

جنس­های آلومینا[2] ، برلیا[3] و آلومینیوم نیترید[4] درنظر گرفته شده و با یکدیگر مقایسه شده­­اند. توزیع دمای بهینه، در حالتی که از سرامیک برلیا به عنوان ایزوله کننده استفاده شود مشاهده گردیده و نتایج با بهره گرفتن از اندازه ­گیری دما در حالت کارکرد عملی اعتبارسنجی شده­است.

  فهرست

عنوان                                                                                                  صفحه                                  

1-  مقدمه……………………………………………………………………………..2

1-1-پیشگفتار 2

1-2-آشنایی با لامپ های مایكروویو. 2

1-3- لامپ TWT. 3

1-4-اهداف تحقیق.. 5

2-  مروری بر تحقیقات پیشین…………………………………………………………9

2-1-پیشینه تاریخی.. 9

3-  روش انجام تحقیق……………………………………………………………….20

3-1- مقدمه. 20

3-2- امتیازات محاسبات تئوری.. 20

3-3- نارسایی های محاسبات تئوری.. 22

3-4-هندسه. 23

4-  معادلات حاکم……………………………………………………………………35

4-1- مقدمه. 35

4-2- شرایط مرزی.. 36

4-3-معادلات حاکم. 37

5-  نتایج…………………………………………………………………………….43

5-1- مقدمه. 43

5-2-محل عبور خطوط.. 47

5-3-نتایج حاصل از شبیه سازی برخورد الکترون ها در نرم افزار CST. 50

5-4-نتایج حاصل از شبیه سازی نمونه شماره 1 در نرم افزار CFX.. 52

5-4-1-جنس سرامیک  از آلومینیوم نیترید  با دمای پایه 40 درجه سانتیگراد (حالت 1) 54

5-4-2-جنس سرامیک  از آلومینیوم نیترید با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد (حالت 2) 57

5-4-3-جنس سرامیک  از آلومینیم نیترید  با دمای پایه 70 درجه سانتیگراد (حالت 3) 60

5-4-4-جنس سرامیک  از آلومینیوم نیترید  با دمای پایه 70 درجه سانتیگراد با حرارت ورودی میانگین گیری شده (حالت 4) 64

5-4-5-جنس سرامیک  از آلومینیوم نیترید  با دمای پایه 90 درجه سانتیگراد (حالت 5) 66

5-4-6-جنس سرامیک از آلومینا با دمای سطح کف پایه آلومینیومی برابر با 40 درجه سانتیگراد (حالت 6) 68

5-4-7-جنس سرامیک از آلومینا با دمای کف پایه آلومینیومی 50 درجه سانتیگراد (حالت 7) 71

5-4-8-جنس سرامیک از آلومینا با دمای کف پایه70 درجه سانتیگراد (حالت 8) 74

5-4-9-جنس سرامیک از آلومینا با دمای کف پایه آلومینیومی90 درجه سانتیگراد (حالت 9) 76

5-4-10-جنس سرامیک از آلومینا  با دمای پایه 70 درجه سانتیگراد وحرارت ورودی میانگین (حالت 10) 79

5-4-11-جنس سرامیک از آلومینا با دمای پایه 70 وحرارت ورودی میانگین با هدایت حرارتی ثابت (حالت 11) 81

5-4-12-جنس سرامیک از برلیا با دمای کف پایه آلومینیومی 40 درجه سانتیگراد (حالت 12) 84

5-4-13-جنس سرامیک  از برلیا  با دمای کف پایه آلومینیومی 50 درجه سانتیگراد و استفاده از هدایت حرارتی ثابت (حالت 13). 86

5-4-14-جنس سرامیک  از برلیا  با دمای سطح زیرین پایه 50 درجه سانتیگراد و استفاده از هدایت حرارتی متغیر (حالت 14) 89

5-4-15-جنس سرامیک  از برلیا  با دمای سطح زیرین پایه آلومینیومی برابر با 70  درجه سانتیگراد (حالت 15) 91

5-4-16-جنس سرامیک  از برلیا  با دمای سطح زیرین پایه 70  درجه سانتیگراد با حرارت ورودی میانگین (حالت 16) 95

5-4-17-جنس سرامیک  از برلیا با دمای سطح زیرین پایه برابر 90 درجه سانتیگراد (حالت 17) 98

5-4-18-جنس سرامیک از برلیا با دمای سطح زیرین پایه برابر 50 درجه سانتیگراد و بدون سیستم دیپرس( حالت 18) 100

5-4-19-جنس سرامیک از برلیا با دمای سطح زیرین پایه برابر 50 درجه سانتیگراد و بدون سیستم دیپرس در حالت زمانمند (حالت 19) 102

5-4-20-مقایسه توزیع دما در سرامیک بالایی. 105

5-5-اعتبار سنجی.. 106

5-6-نتایج حاصل از شبیه سازی نمونه شماره 2 در نرم افزار CFX.. 108

5-6-1-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی ثابت (حالت 20) 108

5-6-2-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر (حالت 21) 109

5-6-3-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با توان ورودی میانگین (حالت 22) 110

5-6-4-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با جنس پایه خنک کننده از مس (حالت 23) 112

 

5-6-5-جنس سرامیک  از آلومینا و ضریب هدایت حرارتی متغیر  و تماس سه وجه پایه با مبدل (حالت 24) 113

5-6-6-جنس سرامیک  از برلیا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی ثابت (حالت 25) 114

5-6-7-جنس سرامیک  از برلیا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر (حالت 26) 116

5-6-8-جنس سرامیک  از برلیا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با توان میانگین ورودی (حالت 27) 118

5-6-9-جنس سرامیک  از برلیا و ضریب هدایت حرارتی متغیر  و تماس سه وجه پایه با مبدل (حالت 28) 119

5-6-10-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با مقاومت تماسی اندک (حالت 29) 121

5-6-11-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با مقاومت تماسی زیاد(حالت 30) 121

5-6-12-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با مقاومت تماسی زیاد و در نظر گرفتن تابش (حالت 31) 123

5-6-13-پوشش (کوتینگ) سرامیک ها با نیکل. 125

5-6-14-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر در حالت بهینه. 126

5-7-جمع بندی و نتیجه گیری.. 127

5-8-پیشنهادات.. 129

6-  مراجع………………………………………………………………………….130

 

پیشگفتار

امروزه امواج مایکروویو علاوه بر اینکه بیشتر از 60% سیستم­های راداری را در بر می­گیرد، در مواردی مانند ارتباطات هوانوردی، هواشناسی، دریا نوردی، ماهواره­های ارتباطی، ماهواره­های سنجش از راه دور، تشخیص پزشکی و وسایل صنعتی نقش عمده­ای دارد ]1 .[

امواج مایکروویو پس از برخورد با یک ماده، یا منعکس می­شوند، یا عبور می­ کنند، یا جذب ماده می­شوند و یا ترکیبی از عبور و جذب و انعکاس امواج رخ می­دهد. این امواج اگر به سطح فلزات برخورد کنند، منعکس خواهند شد، از شیشه و پلاستیک عبور می­ کنند و موادی که حاوی آب هستند، مانند غذاها و بدن انسان، انرژی این امواج را جذب و به حرارت تبدیل می­ کنند، لذا قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم امواج ماکروویو می ­تواند موجب سوختگی­های عمیق بافتی شود ]1 .

1-2-آشنایی با لامپ­های مایكروویو

لامپ مایکروویو اصطلاحا به دستگاهی گفته می­شود که جهت تقویت، یا تولید و تقویت امواج مایکروویو بکار می­رود. اولین لامپ مایکروویو در دهه ۱۹۳۰ در انگلیس ساخته شد و سپس از آن در ساخت و توسعه سیستم رادار در خلال جنگ جهانی دوم استفاده شد. لامپ‌ها برای تولید توان‌های بسیار بالا (۱۰ کیلو وات تا ۱۰ مگا وات) و فرکانس‌های بالای امواج میلی متری (۱۰۰ گیگا هرتز و بالاتر) لازم و ضروری می‌باشند]1[.

لامپ­های مایکروویو انواع مختلفی دارند که از جمله آن­ها می­توان، لامپ مگنترون­(Magnetron)، لامپ کلایسترون (Klystron) و لامپ  موج رونده (Traveling Wave Tube) که به اختصار TWT نامیده می­شود، را نام برد. برخی از لامپ­های مایكروویو فقط عمل تقویت را انجام می­دهند، مانند TWT و كلایسترون، و برخی دیگر مانند مگنترون، عمل تولید و تقویت سیگنال را همزمان به عهده دارند ]1 .

1-3- لامپ [1] TWT

این لامپ از سه قسمت اصلی؛ تفنگ الکترونی، ساختار موج آهسته و کلکتور  تشکیل شده است (شکل ‏1‑1). قسمت اول، یعنی تفنگ الکترونی (الکترون گان)، وظیفه­ی گسیل کردن الکترون­ها را به عهده دارد. الکترون­ها پس از اینکه در قسمت گان تولید شدند، وارد قسمت دوم سیستم؛ ساختار موج آهسته؛ که در وسط آن هلیکس قرار دارد، می­شوند. ازطرفی دیگر، موج [2]RF را به وسیله­ی کانکتور وارد هلیکس می­ کنند (کانکتور یکی از قسمت­های نسبتا مهم TWT می­باشد که بعد از هلیکس و قبل از کلکتور قرار دارد و وظیفه­ی انتقال توان از هلیکس به بیرون را دارد). در هلیکس در اثر برهمکنش الکترون­ها و موج RF، تقویت موج انجام می­شود. در این قسمت الکترون­ها تنها بخشی از انرژی خود را به موج RF منتقل کرده و وارد قسمت سوم سیستم، یعنی کلکتور می­شوند. در این قسمت الکترون­ها باقیمانده انرژی خود را به کلکتور می­ دهند که این امر باعث افزایش دمای کلکتور می­گردد. با توجه به ساختار پیچیده­ کلکتور و وجود مواد مختلف در آن و فرایندهای مختلف ساخت، تحلیل حرارتی کلکتور از اهمیت ویژه­ای برخوردار است ]2 .[

لامپ­های TWT بر اساس جفت شدن پرتو الكترونی با میدان RF در ساختار موج آهسته [3](SWS) كار می­كنند. میدان­های الكتریكی و مغناطیسی می­بایست درفضای داخل لامپ با یكدیگر موازی باشند و در نتیجه حركت الكترون­ها خطی و در امتداد محور هلیکس است، به همین دلیل، این نوع لامپ­ها را لامپ­های خطی نیز می­نامند. از طرف دیگر چون الکترون­ها در فضای موج آهسته RF حركت می­كنند، لذا این لامپ­ها را، لامپ­های موج رونده  (TWT) نیز می­گویند ]2 .[

شکل ‏1‑1 ساختار یک لامپ TWT ]1 .[

شکل ‏1‑2- مسیر عبور الکترون­ها در یک لامپ TWT ]1 .

1-4-اهداف تحقیق

همانگونه که ذکر شد الکترون­ها پس از اینکه در الکترون­گان تولید شدند، از قسمت میانی سیستم گذشته و وارد قسمت سوم، یعنی کلکتور می­گردند. وظیفه­ی کلکتور جمع آوری

راهکار دارد. متفاوت بودن فرمت ضمانتنامه‌‌ در داخل کشور با فرمت ضمانتنامه‌‌ کارفرمایان، پایین بودن سقف پوشش بیمه‌ای صندوق ضمانت صادرات در برخی از کشورهای هدف که بهره‌مندی از تسهیلات اعتبار صادراتی را غیرممکن می‌سازد، مشکلات دیگری است.

خلاء موجود در برخی موارد نظام حقوقی ضمانتنامه ارزی، بیش از همه طرفهای ایرانی را متضرر می‌سازد. در گذشته  برخی بانکهای ایران به لحاظ خلاء موجود، ذینفع ایرانی ضمانتنامه‌ها را از برخورداری از امتیازاتی نظیر استقلال ضمانتنامه و پرداخت با اولین درخواست محروم می‌کرده‌اند. لایحه جدید قانون تجارت برخی از این خلاءها را پرکرده است اما در رابطه به ضمانتنامه‌های ارزی متقابل که از ضمانتنامه‌های مهم بین‌المللی است سخنی به میان نیاورده و همچنان در این زمینه قوانین داخلی ما دچار خلاء است و بهتر است تا تصویب قانون داخلی برای جبران این خلاء از کنوانسیونهای بین‌المللی کمک گرفت . که به لحاظ اهمیت ابزار مذکور در روابط بازرگانی بین المللی، مشکلات غیرقابل انکاری را در مورد معاملات ایرانیان با طرفهای خارجی تولید خواهد نمود.

 

واژگان کلیدی:

ضمان، ضمانتنامه ارزی، مضمون‌عنه، مضمون‌له، ضامن، وجه‌الضمان

 

 

 

 

مقدمه

یکی از ابزارهایی که در تجارت بین‌الملل موجب تسهیل امر مبادله کالا و خدمات می‌گردد ضمانتنامه‌‌هایی است که طرفین قرارداد بابت تعهدات خود به کار می‌گیرند. اصولاً صدور ضمانتنامه هنگامی ضرورت می‌یابد که طرفین قرارداد به عملکرد یکدیگر اعتماد و اطمینان کافی نداشته باشند. لذا برای اینکه طرف قرارداد از اجرای صحیح قرارداد مطمئن گردد درخواست می کند تا طرف مقابل ضمانتنامه‌ای به نفع او صادر نماید.

در قراردادهای داخلی به ویژه قراردادها و معاملات دولتی، ضمانتنامه‌‌های ارزی نقش مهمی در انعقاد و تضمین اجرای قراردادهای پیمانکاری و دیگر قراردادهای فروش کالا و یا خدمات ایفا می‌کنند. با این توضیح که امروزه ادارات، موسسات و شرکتهای دولتی با توجه به الزامات آیین‌نامه‌ای و همچنین الزامات مندرج در قانون محاسبات عمومی کشور، به جز موارد استثنایی فقط از طریق مزایده و یا مناقصه مبادرت به انعقاد قرارداد می‌کنند و باید درصدی از مبلغ را به صورت وجه نقد و یا ضمانتنامه ارزی تحویل داده شود و پس از انعقاد قرارداد ضمانتنامه  صادر و ارائه می‌گردند.

خدماتی که بانکها در زمینه صدور ضمانتنامه ارزی و تضمین معاملات ارائه می‌دهند، جزء خدمات کارمزد محور می‌باشند که برای بانکها مطلوبیت زیادی دارد و در عین حال احتمالی بودن وصول و مطالبه وجه آنها، ممکن است بانک ها را غافل گردانیده و سقف تعهدات و تمکن و توانایی مالی خود جهت کنترل اقدامات بانکها ضرورت پیدا می‌کند.علی‌رقم ذکر جواز صدور ضمانتنامه توسط بانکها در متن قانون،  متاسفانه در هیچ کجا، چگونگی، ماهیت، آثار و قواعد حاکم بر آن را تعیین ننموده است. ارتباطات تجاری گسترده کشورها با یکدیگر و این نکته که ‌‌‌‌‌ضمانتنامه‌های ارزی از پایه‌های مهم تجارت بین‌الملل می‌باشند موجب می‌گردد تا درصدد کاهش دشواری‌ها و ایراداتی باشیم که در این زمینه ممکن است مطرح باشد.

 

 

 

کلیات تحقیق

 

 

بیان مسئله
ضمانتنامه ارزی را بایستی یک پدیده جدید به حساب آورد که زاییده عرف و رویه بانکی و نیازهای تجاری و اقتصادی است. عصر حاضر، عصر سرعت در انجام امور به ویژه امور تجاری و بانکی است. در حالی که یکی از مشکلاتی که در سر راه صدور ضمانتنامه‌های ارزی وجود دارد زمان‌بر بودن پروسه‌ی صدور آن است که جای تأمل و ارائه‌ی راه‌کارهایی برای این مشکل دارد. در واقع آیا راه‌کاری وجود دارد که بتوان قید زمان را از پروسه‌ی صدور ضمانتنامه حذف کرد؟ در حال حاضر عدم هماهنگی فرمت ضمانتنامه‌های ارزی در صندوق ضمانت برخی بانک‌های عامل ایران و عدم آگاهی مسئولان بانک‌ها از مسائل حقوقی صدور ضمانتنامه خود باعث طولانی‌تر شدن پروسه صدور ضمانتنامه می‌شوند. همچنین  مشکلات دریافت ضمانتنامه شرکت در مناقصه و ریسک نوسانات نرخ   ارزی،  طولانی بودن زمان ارزیابی و بررسی سوابق شرکتهای پیمانکاری برای تخصیص اعتبارات و تسهیلات و بررسی مدارک به منظور اعتبار سنجی شرکتها توسط دو مرجع به طور جداگانه (بانکها و صندوق ضمانت بانک)، متفاوت بودن فرمت ضمانتنامه‌‌های ارزی در داخل کشور با فرمت ضمانتنامه‌‌های ارزی کارفرمایان، پایین بودن سقف پوشش بیمه‌ای صندوق ضمانت صادرات در برخی از کشورهای هدف که بهره‌مندی از تسهیلات اعتبار صادراتی را غیرممکن می‌سازد، عدم پذیرش اعتبارات اسنادی گشایش شده و مشکلات در پذیرش ضمانتنامه‌‌های ارزی توسط بانکهای کارگزار خارجی و مشکلات پیش آمده در مورد قراردادهایی که به دلار آمریکا منعقد شده و صدور ضمانتنامه ارزی به یورو  می‌توان اشاره کرد. در حقیقت هدف از این تحقیق یافتن و پیشنهاد راه‌کارهایی برای حل مشکلات و ایرادات مطرح شده می‌باشد.

 

اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
با توسعه روز‌افزون تجارت بین‌الملل، گردش اسناد تجاری و توثیق آن‌ها در صحنه بین‌الملل گسترش یافته است. این گسترش کمی و کیفی، حسب مورد، از محدوده‌ی مرزهای یک کشور گذشته و لامحاله مشکلاتی را هم از جهت شکل و ماهیت اسناد و هم از نظر مسائل زمانی به منصه‌ی ظهور رسانده است. مفهوم ضمانتنامه‌‌ها و استفاده از آنها روز به روز گسترش و توسعه پیدا کرده است و در معاملات بین‌المللی هم نقش مهمی در تضمین اجرای تعهدات ناشی از عقود و معاملات ایفا می‌کنند و می‌توان گفت که در برخی از جهات، نقش آن در معاملات بین‌المللی از معاملات داخلی هم مهم‌تر و اساسی‌تر است، چون در معامله بین‌المللی به علت دخالت یک عنصر خارجی و بیگانه بودن طرف‌های معامله از هم، اطمینان از ایفای تعهدات قراردادی طرف مقابل، نقش مهمی در انعقاد و اجرای قرارداد دارد و ابزاری که این اطمینان را ایجاد می‌کند، اهمیتی مضاعف یافته، سبب توسعه تجارت و تحکیم معاملات می‌‌‌گردد و ضمانتنامه‌های ارزی چنین ویژگی دارند.

با توجه به اهمیت ضمانتنامه‌ها در تجارت بین‌الملل و نیاز به انجام معاملات تجاری در سطح بین‌المللی توسط تجار ایرانی با سایر کشورها و اینکه این معاملات گاهاً صدور و یا دریافت ضمانتنامه‌های ارزی را ضرورت می‌داند، و در واقع یکی از بایدها و نبایدهای عناصر تجارت ضمانتنامه است و باید ضمانتنامه‌ها را ارائه دهیم چون کشور ما با جهان در

عنوان                                                                                                                     صفحه

چكیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..1

فصل اول

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

فصل دوم

پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………18

فصل سوم

روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………21

فصل چهارم

بخش اول)صناعات لفظی در مثنویهای خواجوی كرمانی(…………………………………………………………….25

جناس(تجنیس) ……………………………………………………………………………………………………………………………….26

جناس تام …………………………………………………………………………………………………………………………………………26

جناس ناقص (مُحرّف)……………………………………………………………………………………………………………………….47

جناس خط(مصحَّف) ………………………………………………………………………………………………………………………..49

جناس زاید ……………………………………………………………………………………………………………………………………….57

جناس مکتنف…………………………………………………………………………………………………………………………………….63

جناس مذّیل……………………………………………………………………………………………………………………………………….68

جناس مضارع……………………………………………………………………………………………………………………………………..75

جناس لاحق……………………………………………………………………………………………………………………………………….82

جناس مطرف…………………………………………………………………………………………………………………………………….93

جناس مرکب …………………………………………………………………………………………………………………………………….97

جناس مزدوج(مردد، مکرر)…………………………………………………………………………………………………………….101

جناس اشتقاق ………………………………………………………………………………………………………………………………..102

جناس شبه اشتقاق ………………………………………………………………………………………………………………………..107

مجموعه ی سجع

ترصیع………………………………………………………………………………………………………………………………………………110

موازنه (ممائله)…………………………………………………………………………………………………………………………………113

تضمین المزدوج(ازدواج، اعنات القرینه)………………………………………………………………………………………….118

تکریر(مکرر)……………………………………………………………………………………………………………………………………..123

تردید………………………………………………………………………………………………………………………………………………..126

واج آرایی (توزیع ، هم حروفی و هم صدایی)…………………………………………………………………………………128

 

تصدیر (رد العجز علی الصدر و رد الصدر علی العجز)……………………………………………………………………..135

بخش دوم(صناعات معنوی در مثنویهای خواجوی كرمانی)…………………………………………………………148

مراعات نظیر(ائتلاف،‌تناسب، متناسب،‌مناسبت، تلفیق، توفیق، مواخات)………………………………………149

تضاد (طباق، متضاد، مطابقه، تطبیق، تکافو)…………………………………………………………………………………..165

طباق سلب……………………………………………………………………………………………………………………………………….171

پارادكس (متناقض نما)……………………………………………………………………………………………………………………173

استتباع(مدح موجه و ذم موجه)……………………………………………………………………………………………………..182

ایهام(توریه،توهیم،تخییل)……………………………………………………………………………………………………………….189

ایهام تناسب……………………………………………………………………………………………………………………………………..204

سیاقه الاعداد (اعداد، تعدید)………………………………………………………………………………………………………….209

تنسیق الصفات ……………………………………………………………………………………………………………………………….213

تفریق……………………………………………………………………………………………………………………………………………….220

مبالغه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..222

تبلیغ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………222

اغراق………………………………………………………………………………………………………………………………………………..224

غلو……………………………………………………………………………………………………………………………………………………226

تصلّف……………………………………………………………………………………………………………………………………………….235

بخش سوم: در دیگر صناعات معنوی…………………………………………………………………………………………….238

ابداع………………………………………………………………………………………………………………………………………………….239

بخش چهارم:اصطلاحات و صناعات شاخه های دیگر بلاغت در بدیع………………………………………….265

قسم………………………………………………………………………………………………………………………………………………….266

بخش پنجم: اصطلاحات علم قافیه مطرح در بدیع………………………………………………………………………267

مصرّع……………………………………………………………………………………………………………………………………………….268

مردّف……………………………………………………………………………………………………………………………………………….274

بخش ششم: اصطلاحات انواع ادبی مطرح در بدیع…………………………………………………………………….279

ملمّع……………………………………………………………………………………………………………………………………………….280

سوال و جواب…………………………………………………………………………………………………………………………………281

ماده تاریخ……………………………………………………………………………………………………………………………………….283

بخش هفتم: در تلمیحات و دقایق ادبی………………………………………………………………………………………..286

تلمیح……………………………………………………………………………………………………………………………………………….287

اقتباس …………………………………………………………………………………………………………………………………………..295

کهن باوری………………………………………………………………………………………………………………………………………298

سنت ادبی………………………………………………………………………………………………………………………………………..300

صفت نمایی…………………………………………………………………………………………………………………………………….308

فصل پنجم(نتیجه)

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………….313

نمودارها

نمودا(انواع جناس)…………………………………………………………………………………………………………………………..315

نمودار(صفات لفظی)………………………………………………………………………………………………………………………..316

نمودار(صفات معنوی)………………………………………………………………………………………………………………………317

نمودار(اصطلاحات انواع ادبی مطرح در بدیع)…………………………………………………………………………………318

نمودار(در تلمیحات ادبی)……………………………………………………………………………………………………………….319

منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………………………………………………………320

چكیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………….321

چکیده

خواجو شاعر بزرگ کرمانی از جمله اولین کسانی است که به خمسه سرایی پرداخته است و اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم بعد از نظامی و امیرخسرو دهلوی سومین نفری است که این کار را انجام داده، خواجو مثنویهای خود را با استادی خاص سروده است و صناعات بدیعی را در مثنویهایش به وفور به کار برده و بسامد این صنایع در مثنویهای خواجو زیاد می باشد که این امر باعث زیباتر جلوه دادن اشعار خواجو گردیده و در کنار داستانهای بسیار زیبا مثنوی های  خواجو را به غایت زیبا و خواندنی کرده است.

صناعات بدیعی در زیباسازی ساختار شعر از اهمیت و درجه ی بسیار والایی برخوردار است و هدف از این تحقیق نمایان ساختن این صنایع زیبا و میزان به کارگیری و اندازه ی کاربرد صناعات بدیعی در مثنویهای خواجوی بزرگ می باشد.

خواجو علاوه بر اینکه به تمام آرایه های ادبی اشراف کامل داشته در علومی مانند نجوم نیز تبحّر داشته و توانسته از این علم در صنایعی مانند کهن باوری و ماده ی تاریخ و ایهام به خوبی استفاده نماید و زیبایی اشعار خود را دوچندان کند. اشعاری که نام خواجو را نه تنها در کرمان بلکه در ایران و اگر غلو نباشد در جهان بلند آوازه کرده است.

واژگان کلیدی

خواجوی کرمانی، مثنوی ها، صناعات بدیعی ، صناعات لفظی، صناعات معنوی

مقدمه

به نام نقش بند صفحه ی خاک                                 عذار افروز مهرویان افلاک

یکی از مفاخر بزرگ کرمان و حتی  ایران، ملک الفضلاء و افضل الشعراء، نخلبند دیوان نکته دانی افضل الدین خواجوی کرمانی با همه ی عظمت و بزرگی که دارد و شاعران بزرگی همچون حافظ از معلومات وی بهره ها برده و از اشعار او استقبال نموده اند و حتی حافظ در شعری که منسوب به اوست در مورد خواجو چنین گفته است:

استاد غزل سعدی است نزد همه کس اما          دارد سخن حافظ طرز سخن خواجو

با این حال باز هم خواجو مورد توجه چندانی قرار نگرفته و مورد بی مهری واقع گردیده است که شاید یکی از دلایل این مسئله موقعیت زمانی خواجوست که درست در زمانی مابین دو شاعر بزرگ و بلندآوازه ی شیراز یعنی شیخ اجل سعدی و حضرت حافظ قرار گرفته است که این مسئله باعث کمرنگ تر جلوه کردن خواجو شده است و مسئله ی دیگر مربوط به خمسه نویسی وی می باشد. چنانکه می دانیم بعد از نظامی نخستین کسی که به کار خمسه پرداخته است امیرخسرو دهلوی است و بعد از او خواجو به این امر پرداخته است و شاید بعضیها فکر می کنند که خمسه ی خواجو تقلیدی از خمسه ی نظامی است و همین امر نیز باعث شده که خواجو در خمسه نویسی نیز به نحوی در سایه ی نظامی قرار گرفته و این آثار به غایت زیبا و ارزشمند تحت سیطره ی خمسه ی نظامی کمرنگ جلوه می نماید. خواجو درست است که به خمسه ی نظامی نظر داشته و آن را خوانده و از آن درس و الهام گرفته که این خود یک امر طبیعی است و خود خواجو نیز چند جا با احترام از نظامی یاد کرده است.

گرچه سخن پرور نامی توئی                                       معتقد نظم نظامی توئی

درگذر از مخزن اسرار او                                   بر گذر از جدول پرگار او

خازن مخزن دل دانای توست                                        محرم اسرار خرد رأی توست

ولی می بینیم که ضمن محترم شمردن نظامی از دل دانا و خرد والای خویش نیز مدد می خواهد و بر این اساس است که مقید نبوده است که از هر پنج مثنوی نظامی حتی به صورت ظاهر پیروی کند مثلاً گوهرنامه که بر وزن خسرو و شیرین است بکل از سیاق مثنوی نظامی خارج است و همچنین همای و همایون که بر وزن اسکندرنامه است کاملاً موضوعی دیگر را دنبال می کند. جز دو مثنوی او، یکی روضه الانوار که در وزن سبک و سیاق مخزن الاسرار سروده شده و دیگری گل و نوروز که در وزن و سبک و سیاق خسرو و شیرین است. سایر مثنویات خواجو بازگوکننده ی مطالب دیگری است.

به هر حال به خاطر این مسائل که بازگوشد خواجوی بزرگ آن چنان که واقعاً لایق اوست در بین مردم فروغ چندانی ندارد.

بنابراین بنده ی حقیر به خاطر داشتن عِرق ملی و علاقه ی زیاد به خواجو پس از مشورت با استاد راهنمای خویش جناب آقای دکتر اسفندیار پور تصمیم بر این گرفتیم که موضوع پایان نامه ی خویش را صناعات بدیعی در مثنویهای خواجوی کرمانی قرار دهم تا کسانیکه مثنویهای خواجو را می خوانند به زیباییهای این مثنویها به علت به کار رفتن این صنایع زیبا در آنها بیشتر پی ببرند و از خواندن آنها لذت بیشتری ببرند و دیگر اینکه اگر کسانی با این صنایع در مثنویهای خواجو با ابهاماتی مواجه می شوند حقیر بتوانم در حد بضاعت کم خویش آنها را یاری نموده و بر تجارب آنها بیافزایم.

 

 

نخلبند نخلهای سربلند

ابوالعطا کمال الدین محمود بن علی بن محمود متخلص به خواجو از شعرای بزرگ و بلند آوازه ی قرن هشتم است که از آغاز شاعری، سخن او ممورد توجه بزرگان شعر و ادب بوده است. دولتشاه سمرقندی او را « ملک الفضلاء» خوانده و می نویسد که: « از بزرگ زادگان کرمان بوده و صاحب فضل و خوشگوی است و سخن او را فاضلان و بزرگان در فصاحت و بلاغت بی نظیر می دانند و او را نخل بند شعرا می نامند».

ملاعبدالنبی فخر الزمانی قزوینی در تذکره ی میخانه وی را « نخلبند دیوان نکته دانی افضل الدین خواجوی کرمانی» می نامد و می نویسد که: از اکثر کتب معتبر چنان بنظر این محقر رسیده که پدر او یکی از اکابر کرمان بوده و نام فرزند خود افضل الدین نموده ولیکن بر سبیل اشفاق و مهربانی، والدین او را خواجو می خواندند».

ولادت

خواجو به موجب گفته ی خود در مثنوی گل و نوروز به سال 689هجری قمری در کرمان چشم به جهان گشود.

تخلص

در مورد تخلص خواجو، استاد سعید نفیس می نویسد « در زبانهای فارسی قدیم « واو » در آخر کلمات علامت تصغیر بود و در آخر اسامی اشخاص در مقام انس و مهربانی به کار می رفته است و این نکته هنوز در فارس و کرمان متداول است و حتی در مقام اشاره ی نزدیک و معلوم به کار می برند. در این صورت واضح است که کلمه « خواجو » مصغریست در مقام ملاطفت از کلمه ی « خواجه » و شاید چنانکه بعضی حدس زده اند این نام را در طفولیت محبین خواجو بدو داده اند و به همین نام در میان خانواده و

آگهیاقامت گرجستان بازاریابی ویروسی
جستجو برای:
جستجو …
کلمات کلیدی بیشتر جستجو شده :
فیزیولوژیکیکاهش ارزشمشاور خارجیولی خاص

 

 

 

فهرست مطالب
 
عنوان مطالب
شماره صفحه
 
 
فصل چهارم : ربات های امدادگر تمام هوشمند Autonomous
30
(1-4 ربات های تمام هوشمند Autonomous
31
(2-4 انواع سیستم های مکانیکی
31
(3-4 سیستم های الکترونیکی
31
(4-4 سیستم های هوشمند جستجو و الگوریتم های مربوطه
32
(5-4 سیستم های موقعیت یابی( ( Localization
32
(1-5-4 استفاده از Encoder در سیستم های Localization
32
(2-5-4 استفاده از INS در سیستم های Localization
36
(1-2-5-4 بررسی سخت افزار سنسور IMU بکار رفته در INS
36
(2-2-5-4 بررسی سنسور شتاب سنج ADXL210
36
(3-2-5-4 بررسی سنسور ژیروسکوپ ADXRS300
37
(4-2-5-4 بررسی سنسور میدان مغناطیسی HMC1053
38
(5-2-5-4 سنسور اندازه گیری دما LM35
39
(6-2-5-4 اندازه گیری خروجی سنسور های بکار رفته در IMU
39
(7-2-5-4 مبدل آنالوگ به دیجیتال LTC1864
39
(8-2-5-4 مالتی پلکسر آنالوگ MAX4617
40
(9-2-5-4 تقویت کننده عملیاتی MCP6044
40
(10-2-5-4 مبدل دیجیتال به آنالوگ LTC1665
41
(11-2-5-4 مدار سنسور های بکار رفته در IMU
41
(3-5-4 استفاده از Optical Flow در سیستم های Localization
41
(1-3-5-4 روش Object-Based
42
(2-3-5-4 روش Texture-Based
47
(6-4 سیستم های Mapping
47
(1-6-4 سیستم سونار برای Mapping
48
(2-6-4 سیستم لیزر اسکنر برای Mapping
49
(1-2-6-4 سیستم لیزر اسکنر سه بعدی RTS
50
(7-4 الگوریتم های جستجو و کاوش
51
(8-4 سنسور صدا
52
 

 
فهرست مطالب
عنوان مطالب
شماره صفحه
 
 
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
55
خلاصه و نتیجه گیری
56
منابع و مراجع
57
 

 
فهرست نمودار ها
 
عنوان مطالب
شماره صفحه
 
 
نمودار (10-3 نمودار به رفتن به یک موقعیت تعیین شده بصورت بهینه از نظر سرعت
27
نمودار (12-3 نمودار گشتاور به سرعت موتور جریان مستقیم با ولتاژ کاری های متفاوت
28
نمودار (7-4 نمودار نشان دهنده حساسیت و افست خروجی نسبت به حرارت در سنسور
 
شتاب سنج ADXL210
37
نمودار (8-4 نمودار نشان دهنده وضعیت دیوتی سایکل
37
نمودار (13-4
تغییر مقدار افست خروجی در مبدل آنالوگ به دیجیتال LTC1864
40
نمودار (14-4 تغییرات جریان مصرفی و CMRR و PSRR نسبت به دما در تقویت کننده
 
عملیاتی MCP6044
40
نمودار (23-4 نمودار دقت نسبت به فاصله اندازه گیری در سنسور آلتراسونیک Polaroid
48
نمودار (29-4 نمودار نشان دهنده میزان حساسیت میکروفن نمونه در فرکانس های متفاوت
 
بصورت قطبی
 
53
نمودار (30-4 نمودار نشان دهنده پاسخ فرکانسی در میکروفن نمونه
53
 

 
فهرست شکل ها
 
 
 
عنوان مطالب
شماره صفحه
 
 
 
 
 
شکل (1-2
به ترتیب از سمت چپ به راست ربات های تیم چک , الکور , سدرا و تیم تایلند در
 
 
مسابقات ربوکاپ لیسبوند 2004
 
18
 
شکل (2-2
به ترتیب از سمت چپ به راست زمین ربات های امدادگر نیمه هوشمند , نیمه
 
 
هوشمند و تمام هوشمند
 
18
 
شکل (3-2 از سمت چپ مصدوم رویت شده در واقع مخفی , مصدوم زیر آوار پوشانده شده و
 
 
مصدوم در آوار گیر کرده است
 
19
 
شکل (4-2
بیان کننده انواع علائم حیاتی است که ربات باید آنها را تشخیص دهد
 
19
 
شکل (1-3
ربات دارای سیستم حرکتی چرخ گرد
 
22
 
شکل (2-3
ربات با سیستم حرکتی شنی
 
22
 
شکل (3-3
ربات با سیستم حرکتی ترکیبی
 
23
 
شکل (4-3
ربات با سیستم حرکتی عنکبوتی
 
23
 
شکل (5-3
ربات با سیستم حرکتی متفاوت
 
24
 
شکل (6-3
ربات سمت راست (ناجی (1 دارای سیستم بازو صاف و ربات سمت راست (ناجی (2
 
دارای بازو مثلثی است
 
24
 
شکل (7-3 بلوك دیاگرام مربوط به سیستم کنترل حلقه بسته موقعیت
 
26
 
شکل (8-3 بلوك دیاگرام مربوط به سیستم کنترل حلقه بسته سرعت
 
26
 
شکل (9-3 بلوك دیاگرام مربوط به سیستم کنترل حلقه بسته سرعت و موقعیت
 
27
 
شکل (11-3 نمایی از ساختار داخلی یک موتور جریان مستقیم جاروبک دار
 
28
 
شکل (1-4 شمایی از یک انکدر افزایشی به همراه سیگنال های خروجی
 
33
 
شکل (2-4 نمودار مربوط به خروجی سیگنال های انکدر افزایشی
 
33
 
شکل (3-4 شمایی از صفحه داخلی بکار گرفته شده در انکدر مطلق
 
34
 
شکل (4-4 شمایی از انکر افزایشی از نوع مغناطیسی که بصورت مطلق نیز کاربرد دارد
34
 
شکل (5-4 نمایی از اجزای داخلی سازنده موتور جریان مستقیم
 
35
 
شکل (6-4 تصویر یک سنسور IMU
 
36
 
شکل (9-4 شکل نشان دهنده نحوه تاثیر شتاب دورانی بر خروجی سنسور ADXRS300
37
 
شکل (10-4 مدار داخلی سنسور میدان مغناطیسی HMC1053
 
38
 
شکل (11-4 نمایی از مدار بکار گرفته شده جهت انجام ست و ریست سنسور مغناطیسی
38
 
شکل (12-4 نمایی از مدار بکار گرفته شده جهت اندازه گیری خروجی سنسور مغناطیسی
39
 
شکل (15-4 نمایش مشکل ایجاد شده در اثر بودن یک معادله و دو مجهول برای
 
43
 
Optical Flow
 
 
 

فهرست شکل ها

 

عنوان مطالب                                                                                          شماره صفحه

 

 

شکل (16-4 بلوك دیاگرام مربوط به روش Horn and Schunk’s
44
 
شکل (17-4 بلوك دیاگرام مربوط به روش Spatio-Temporal Gradient
44
 
شکل (18-4 بلوك دیاگرام مربوط به روش Image Segmentation
45
 
شکل (19-4 بلوك دیاگرام مربوط به سیستم پیاده سازی شده برای تحقق سخت افزاری
46
 
Optical Flow
 
شکل (20-4 در بالا فریم های متوالی با حرکت یک خط عمودی به سمت راست و
 
 
در پایین نقشه سوزنی آن حرکت دیده می شود
46
 
شکل (21-4 در سمت چپ تصاویری که دارای Motion Blur بوده نمایش داده شده و
 
 
در سمت راست جهت آنها نمایش داده شده
47
 
شکل (22-4 در سمت راست سنسور آلتراسونیک ساخت شرکت Polaroid و در سمت چپ
 
 
خروجی آن دیده می شود
48
 
شکل (24-4 لیزر اسکنر ساخت شرکت AccuRange بکار رفته در ربات های امداد گر
50
 
شکل(25-4 نقشه SLAM بدست آمده از ربات امداد گر تمام هوشمند
50
 
شکل (26-4 لیزر اسکنر سه بعدی ساخت شرکت RTS به همراه سیستم Tilt که
 
 
آنرا حرکت داده و تصویر سه بعدی بدست آمده
51
 
شکل (27-4 خروجی لیزر اسکنر سه بعدی که بر حسب ارتفاع رنگ بندی شده است
 
 
الگوریتم های جستجو و کاوش
51
 
شکل (28 -4 دیاگرام Voronoi که مسیر حرکت ربات را نشان می دهد
52
 
شکل (31-4 نمای داخلی میکروفن مغناطیسی
54
 
شکل (32-4 مدار پری آمپلی فایر بکار گرفته شده جهت تقویت سیگنال های
 
 
الکتریکی میکروفن
54
 
 

چکیده

در ایــن ســمینار بــه بررســـی انــواع سیســتم هــای مکـــاترونیکی بکــار گرفتــه شـــده در ربـــات هـــای امـــدادگر پـــرداختیم. از جملـــه سیســـتم هـــای حرکتـــی و بـــازو هـــای مکـــاترونیکی بکـــار رگفتـــه شـــده در ربـــات هـــای امـــدادگر کـــه جهـــت انجـــام عملیـــات خــاص بکــار گرفتــه مــی شــده انــد. همچنــین انــواع سیســتم هــای مکــانیکی حرکتــی نیــز مــورد بررســی قــرار گرفــت. در نهایــت سیســتم هــای الگترونیکــی و کنترلــی ایــن گونــه از ربــات هــا نیــز مــورد بررســی قــرار گرفــت. از جملــه سیســتم هــای مــورد بررســی قــرار گرفتــه مــی تــوان سیســتم هــای تــامین انــرژی مخــابراتی و سیســتم هــای کنترلــی را مــی تــوان اشــاره کــرد. همچنــین در مــورد سیســتم هــای مکــان یــابی و نقشــه ســازی بررســی انجــام گرفــت و در خصــوص سیســتم هــای مکــان یــابی بــا اســتفاده از نــاوبری اینرسی و بکار گیری پردازش تصویر جهت مکان یابی نیز بررسی انجام گرفت.

 

 

مقدمه

 

در ایــن ســمینار ربــات هــای امــدادگر مــورد بررســی قــرار گرفتنــد. ایــن ربــات هــا از نــوع ربــات هــای متحــرك بــوده و در آینــده ای نزدیــک در صــوانح مــی تواننــد کــاربرد بســیار زیــادی داشــته باشــند. در فصــل اول ابتــدا انــواع ربــات هــا مــورد بررســی قــرار گرفتنــد و در نهایــت ربــات هــای امــداد گــر نیــز تعریــف شــده و انــواع ایــن ربــات هــا نیــز مــورد بررســی قــرار گرفتنــد. ســپس در فصــل دوم انــواع ایــن ربــات هــا بــا جزئیــات بیشــتر بررســی شــده و بــه محــیط مســابقات بــرای ایــن ربــات هــا نیــز اشــاره شــده و انــواع مصــدم هــایی کــه در ایــن مســابقات جهــت امتحــان کــردن و رقابــت کــردن بــین انــواع سیســتم هــای ایــن نــوع ربــات هــا نیــز مــورد بررســی قــرار گرفــت. پــس ار زآن در فصــل ســوم ربــات هــای نیمــه هوشــمند مــورد بررســی قــرار گرفتــه و انــواع سیســتم هــای حرکتــی مکــانیکی و الکترونیکــی و کنترلــی ایــن ربــات هــا مــورد بررســی قــرار گرفتــه اســت و در انتهــا در فصــل چهــارم بررســی بــر روی ربــات هــای تمــام هوشــمند انجــام گرفــت. کــه در ایــن بررســی سیســتم هــای بســیار پیچیــده کنترلــی و مکــان یــابی و نقشــه ســازی بکــار گرفتــه شــده در ایــن ربــات مــورد ارزیــابی قــرار گرفــت. همچنــین در انتهــا انــواع سیستم های حسگر و سنسوری این سیستم ها مورد بری قرا ردادعه شد.

 

فصل اول : کلیات

 

(1-1  پیشگفتار

 

در این سمینار نوع خاصی از ربات ها یعنی ربـات هـای امـداد گـر (Rescue Robot) را بررسی کرده و به انواع آنها از نظر ساختار های مکاترونیکی (الکترونیکی و مکـانیکی) اشـاره کـرده و آنها را مورد نقد قرار خواهیم داد سپس در مورد انواع سیستم های بکار رفتـه جهـت موقعیـت یـابی ربات (Localization) پرداخته و به بررسی عمیق تـر یکـی از روش هـای بـه کـار رفتـه خـواهیم پرداخت .همچنین به بررسی سخت افزاری سنسور IMU خواهیم پرداخت و پس از آن به بررسـی یکی از جدید ترین روش ها یعنی Optical Flow خواهیم پرداخت که از نظر پیـاده سـازی دارای گسترده بسیار زیادی بوده و کاربرد بسیار زیادی در Mobile Robot ها خواهد داشت .

 

از نظر سخت افزاری نیز به دلیل حجم گسترده پردازش و نیاز شدید به سرعت بالا مسـتلزم سـخت افزار مناسب و الگوریتم های بهینه ای می باشد که بررسی اجمالی ای در این سـمینار در مـورد آن خواهیم داشت .

 

(2-1  مقدمه ای بر انواع ربات ها

 

ربات ها در بسیاری از موارد در حال گسترش بوده و جای بشر را در بسیاری از زمینه ها در حال جایگزین شدن و بدست گرفتن امور می باشند . زیرا دارای خواصی می باشند که می توان به بعضی از آنها به صورت زیر اشاره نمود :

 

-1 ربات ها توانایی کار کردن در محیط ها خطرناك را دارا می باشند .

 

-2 ربات ها قادر به کار کردن به مدت بسیار زیاد و محیط های دشوار هستند . -3 ربات ها نیاز چندانی به استراحت ندارند .

 

-4 ربات ها قادر به تشخیص و واکنش دقیق توسط سنسور های خود می باشند .

 

بطور کلی می توان ربات ها را به دو دسته مهم که مربوط به موضوع این سمینار می شود به صورت زیر تقسیم بندی نمود :

 

میثم جلالی
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

مقدمه

هنرهای شکلی و تزئین از قدیم­الایام در بین هنرمندان رواج داشته ­است. با ظهور اسلام زمینه رشد و شكوفایی هنر آراستن و تذهیب کتب دینی و نقاشی و مصورسازی مساجد فراهم شد. از آنجا­ که محور همه هنرها، توجه و تأثیرپذیری از قرآن بوده ­است؛ لذا اهمیت تزئین و زیبایی قرآن مجید موجب افزایش فعالیت هنرمندان گردید و خوشنویسی را كه یكی از هنرهای كلیدی دوره اسلامی است، شكوفا كرد. اعجاز كلام قرآن و تقدس و اولوهیت آن موجب شد كه هنرمندان در جهت زیبا ساختن حروف به طوری­كه بیننده را مسحور خود سازند، گام‌های مؤثری بردارند.

در ابتدای دوران اسلامی بهره­ گیری از تذهیب به ندرت صورت می­گرفت و نقوش به­ کار رفته در آن از تجرد کافی برخوردار نبود. این شاخه­ هنری کمتر به ­صورت منفرد مورد توجه قرار گرفت­ و بیشتر درخدمت سایر هنرهای اسلامی بود. به عبارت دیگر تذهیب در وجه کلی خویش مکملی بر خطاطی بود که از قرون اولیه­ هجری در کنار خوشنویسی، به اشاعه­ فرهنگ غنی اسلامی پرداخت (افشار مهاجر، 1380: 18).

هنر تذهیب قرآن رشدی محدودتر از خط داشت زیرا نگارش متن قرآن خود مستقیماً آن را طلب نمی‌كرد. به­علاوه ترس از اضافه شدن هر عنصر زائدی به متن قرآن، تذهیب را محل تأمل قرار می‌داد. با قطع و اطمینان می‌توان گفت همین ترس توأم با احترام بود كه جریان رشد تذهیب را دقیقاً در مجاری صحیحی سوق داد و نیل به آن نتیجه‌ای را تضمین كرد كه همگان بر صحت‌ حیرت‌آورش متفق‌القولند (لینگز، 1377: 71). به بیان دیگر خود قرآن دارای مجال‌هایی است كه مذهب را برای افزودن عناصر و آرایه­ها تحریك می‌كرد. به استناد آثار به جای مانده در قرآن­های خطی، سرلوحه سوره و فاصله میان آیات شاخص‌ترین و اولین مکان­هایی بودند که قابلیت تزئین یافتند. در ابتدا، این تزئینات شامل کتیبه بسیار ساده عنوان سوره و عدد آیات، به خط کوفی، بدون نقطه و اعراب بوده که با قلم زر و تحریر مشکی نوشته می­شده ­است اما به­تدریج و هم­­زمان با تغییراتی که در زمینه خط صورت گرفت تذهیب نیز دچار تحولاتی شد که با خط تغییر یافته هماهنگی کامل داشت و به آرایش کتب خطی غنا و شکوه بیشتری می­داد (قندهاریون، 1389: 15).

به ­نظر می­رسد اولین موضع تزئین سرسوره­ها بوده ­اند. سرسوره­ها محل­هایی بودند که مذهبان آنها را با بهره گرفتن از اشکال هندسی، ستارگان، گل و بوته، شاخه­ها و برگ­ها، انواع ترنج و غیره و با بهره گرفتن از رنگ­های طلا، لاجورد، شنگرف، سبز و نقره، تزئین و تذهیب می­کردند.

اهمیت تذهیب در کتاب­­آرایی و به­ویژه نقش اثرگذار آن در تزئین سرسوره­ها تا بدان جاست که معمولا در بررسی و  تعیین تاریخ آثار می ­تواند به­عنوان مهم­ترین فاکتور ارزیابی نسخه­های قرآنی، مورد استفاده قرار گیرد. چرا که این امر در قرآن­های بدون تاریخ کمک می­ کند تا با قطعیت بیشتری درباره تاریخ احتمالی قرآن­ها نظر دهد. لذا در این پژوهش سرسوره­ها به­عنوان شاخص­ترین مکان برای نشان دادن این نقوش مد نظر قرار گرفته تا به مطالعه سیر تحول آنها در چهار دوره صدر اسلام، سلجوقی، ایلخانی و تیموری بپردازد.

1-1- تعریف، بیان ضرورت و اهمیت مساله

در سده­های آغازین حاکمیت اسلام، هنر کتاب­آرایی شامل کتاب­های مذهبی و به­خصوص کلام­الله مجید می­شده­ است و آرایش کتاب­ها مشتمل بر نقوش هندسی و غیرهندسی بود که در سرفصل سوره­های مبارکه قرآن، لابلای سطور و حاشیه صفحات مورد استفاده قرار می­گرفت. عدم رغبت هنرمندان اسلامی به تقلید از طبیعت، تاکید بر مفاهیم ذهنی و نمادین، چکیده­نگاری و نقش­مایه­های تزئینی از ویژگی­های شکلی مشترک این نقوش می­باشد.

از آنجا که هنر تذهیب در آرایش کلام­الله مجید بیشتر مورد استفاده قرار می­گرفت و دارای بار معنایی غنی اسلامی بود لذا تذهیب­ قرآن­های مختلف در طول تاریخ تا دوره معاصر مورد مطالعه قرار گرفت و ویژگی­های قومی، ساختاری و ترکیب­بندی آنها تحقیق گردید.

تاکنون بیشتر بررسی­ها و تحقیقات صورت گرفته درخصوص تذهیب قرآن به­صورت کلی بوده است، به شکل اختصاصی در زمینه­ سرسوره­ها کار خاصی انجام نگرفته و اگر مطلبی هم نوشته شده، نقیصه­هایی داشته است.­ اما شناخت هرچه بیشتر این هنرها منوط به پرداختن به جزئیات، تحلیل ویژگی­ها و در کنار هم بررسی کردن آنها می­باشد. لذا در این تحقیق سعی بر آن بوده که با توجه به احساس نیاز برای پرداختن به چنین موضوعی و شناسایی بهتر شاخصه­های هنری قرآن، با تحلیل نقوش در دوره­های مختلف تاریخی از صدر اسلام تا دوره صفوی، ویژگی­های شکلی و تذهیب­های این دوران   و همچنین دلایل به­کارگیری سرسوره­ها در این کتب قرآنی مشخص گردد.

بر این اساس، پژوهش حاضر ضمن بررسی شرایط تاریخی، فرهنگی و هنری، به اهمیت جایگاه کتاب­آرایی قرآن در پنج دوره­ صدر اسلام، عباسی، سلجوقی، ایلخانی و تیموری (از سده­های اول تا نهم ه.ق) پرداخته و با توجه به اینکه تاکید اصلی بر تحلیل نقوش تذهیب و همچنین نحوه استفاده از سرسوره­ها و تاثیرات آنها درشکل­ گیری هنرهای قرآنی است و بدان جهت که خط و خوشنویسی نیازمند شرحی وسیع­تر می­باشد، لذا برای پرهیز از اطاله­ کلام و ارائه مطالب تکراری، به مفاهیم گسترده­ای چون تاریخچه خط و کتابت و … چندان پرداخته نشده­ است.

 

1-2- پرسش­های پژوهش

1- چه ویژگی­های بصری و هنری در سرسوره­ قرآن­های آستان قدس رضوی در دوران صدر اسلام تا تیموری وجود دارد؟

2- آیا این سرسوره­ها می ­تواند ما را در شناسایی بهتر و بیشتر سیر تحول تذهیب، کتاب­آرایی و گسترش تکنیک­های جدید یاری کند؟

3- آیا الگو و سنت خاصی در ترسیم نقوش رعایت شده­ است؟

4- آیا ساختار فرهنگی، سیاسی، هنری و مذهبی در پیدایش و شکل­ گیری سرسوره­ها تأثیری داشته ­است؟

 5- تذهیب­های قرآنی دارای چه ویژگی­های بصری هستند که دربر دارنده برخی از مفاهیم عرفانی و اسلامی هستند؟

1-3- فرضیه­ های پژوهش

به نظر می­رسد نقوش تذهیب سرسوره­ها در قرآن­های مجموعه آستان قدس، از ویژگی­های بصری حاکم بر مکتب کتاب­آرایی دوران خود برخوردار بوده ­اند.

به نظر می­رسد آرایه­های تزئینی نقش و رنگ در سرسوره­ قرآن­ها ابزارهای مناسبی جهت شناسایی هنرهای قرآنی در دوران مورد مطالعه می­باشند.

به نظر می­رسد سیر تحول سرسوره­ها به زمان انجامشان بستگی دارد و نسبت به موقعیت فرهنگی، سیاسی، هنری و مذهبی هر زمان تکنیک ساخت آنها نیز تغییر کرده ­است.

به نظر می­رسد شرایط سیاسی و اجتماعی مناسب در کنار حمایت مادی و معنوی، فراهم ساختن محیط آموزش و فعالیت، بستر مناسبی برای خلق آثار هنری و پیشرفت همه جانبه آنها مهیا می­ کند.

به نظر می­رسد نوع سیاست­های مملکت­داری، شعبه مذهبی، علایق و سلایق حاکمان و درجه اهمیت دادن آنها به فرهنگ و هنر و … هریک از این حکومت­ها دخالت مستقیمی در تربیت هنرمندان تذهیب­کار و خطاطان آن زمان داشته است.

 

1-4- اهداف و ارزش نظری پژوهش

اگر به ­صورتی دقیق به تذهیب­های دوران مختلف نگاه کنیم، حرکت و تحول آن ­را در طول تاریخ می­بینیم. هنر کتاب­آرایی که در دوره­ ساسانی رو به افول گذارده بود با نفوذ اسلام در ایران زنده شد و آذین کردن قرآن­ رشد این هنرها را به همراه داشت.

کلیات تحقیق………………………………………………………………………………………………… 4

1-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 4

1-2 طرح مسئله……………………………………………………………………………………………… 4

1-3 سؤالهای اصلی پژوهش………………………………………………………………………………. 6

1-4 فرضیه ها ی پژوهش…………………………………………………………………………………. 6

1-5 اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………… 6

1-6 سابقه انجام تحقیق …………………………………………………………………………………… 7

1-6-1 تحقیق های انجام یافته داخلی………………………………………………………………….. 7

1-6-2 تحقیق های انجام یافته خارجی………………………………………………………………… 10

1-7 جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق………………………………………………………………… 10

1-8 كاربردهای متصور از تحقیق………………………………………………………………………… 10

1-8-1 مراجع استفاده كننده از نتیجه پایان نامه ………………………………………………………. 10

1-9 روش انجام تحقیق……………………………………………………………………………………. 11

1-9-1 روش و ابزار گرد آوری اطلاعات ……………………………………………………………. 11

1-9-2 روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………… 11

1-10 روایی و پایایی تحقیق……………………………………………………………………………… 11

1-11 جامعه آماری و روش نمونه گیری……………………………………………………………….. 13

1-12 مشکلات و محدودیت های تحقیق……………………………………………………………… 14

فصل دوم

مبانی نظری و ادبیات موضوع……………………………………………………………………………. 16

2-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 16

2-2روش شناسی تحقیق…………………………………………………………………………………… 16

2-2-1 معرفی متغیرهای مورد استفاده در این پژوهش……………………………………………… 16

2-2-1-1  متغیر مستقل……………………………………………………………………………………. 17

2-2-1-1-1 سفر …………………………………………………………………………………………… 18

2-2-1-2 متغیرهای وابسته………………………………………………………………………………… 18

2-2-1-2-1 سیستم حمل و نقل…………………………………………………………………………. 18

2-2-1-2-1-1 جنبه های حمل و نقل…………………………………………………………………. 18

2-2-1-2-1-2 مدلهای حمل و نقل…………………………………………………………………….. 19
2-2-1-2-1-3 طبقه بندی های حمل و نقل………………………………………………………….. 19

2-2-1-2-1-4 حمل و نقل و ارتباطات ……………………………………………………………… 19

2-2-1-2-1-5 حمل و نقل ، فعالیت ها و کاربری زمین………………………………………….. 20

2-2-1-2-1-6 حمل و نقل ؛ انرژی و محیط زیست……………………………………………….. 20

2-2-1-2-1-7 مقررات قرارداد حمل و نقل ………………………………………………………… 21

2-2-1-2-1-8 انواع حمل و نقل ………………………………………………………………………. 22

2-2-1-2-1-8-1 حمل و نقل زمینى یا راه‌هاى خشکى……………………………………………. 22

2-2-1-2-1-8-2 حمل و نقل با راه‌آهن………………………………………………………………. 23

2-2-1-2-1-8-2-1 مزایاى راه‌آهن…………………………………………………………………….. 24

2-2-1-2-1-8-2-2 مزایاى راه‌آهن از بُعد حجم کالا و تناژ بار وتعداد مسافر و نوع کالا…. 24

2-2-1-2-1-8-2-3 مزایاى راه‌آهن از نظر عامل زمان……………………………………………… 24

2-2-1-2-1-8-3 حمل و نقل تركیبی، راهی برای ارتقای شبكه های ریلی……………………. 25

2-2-1-2-1-9 سیستم های نوین حمل و نقل در جهان……………………………………………. 25

2-2-1-2-1-10 حمل و نقل عمومی…………………………………………………………………… 28

2-2-1-2-1-11 حمل و نقل نیمه عمومی ……………………………………………………………. 29

2-2-1-2-2 مدیریت تقاضای سفر……………………………………………………………………… 29

2-2-2-1-1-1 مدیریت شهری………………………………………………………………………….. 31

2-2-2-1-1-2 مفهوم برنامه ریزی  وبرنامه ریزی شهری………………………………………….. 31

2-2-2-1-1-3 تعامل فضایی…………………………………………………………………………….. 32

2-3 مروری بر مطالعات صورت گرفته………………………………………………………………. 34

2-3-1 مقایسه انگیزه های سفر در میان دو نسل جوان و بزرگسال…………………………….. 34

2-3-2 تخمین تابع تقاضای سفر یک شهر………………………………………………………….. 35

2-3-3 استفاده از بهینه سازی فازی در تعدیل مقادیر نرخ های سفر…………………………… 37

2-3-4 مدل برنامه ریزی شبکه حمل و نقل اتوبوسرانی بین شهری…………………………….. 38

2-3-5 مدل تحلیل عاملی برای انتخاب عوامل مؤثر برتقاضای سفر با اتوبوسهای بین شهری 39

2-3-6 میزان مخاطرات سفر با اتوبوس در یك راه اصلی بین شهری………………………….. 41

2-3-7 نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در كاهش تقاضای سفرهای شهری……………… 42

2-3-8 میزان رضایت از سفر با مترو………………………………………………………………….. 44

2-3-9 مدلسازی تولید سفر ……………………………………………………………………………. 45

2-3-10 تدوین متدولوژی ارزیابی پارامترهای موثر بر تقاضای سفرها در ایران…………….. 47

2-3-11 مولفه های كیفیت و كارایی حمل و نقل عمومی………………………………………… 48

2-3-12 اهمیت حمل و نقل پایدار شهری در توسعه پایدار شهری…………………………….. 50

2-3-13 حل مسائل پیش بینی توزیع سفر در شبكه های حمل ونقل با پارامترهای غیر دقیق 52

2-3-14 برنامه ریزی راهبردی توسعه سیستم های حمل و نقل هوشمند جاده ای کشور….. 53

2-3-15 روش های مختلف برآورد ارزش زمان سفر………………………………………………… 55

2-3-16 پیش بینی تولید سفرهای بین شهری……………………………………………………….. 59

2-3-17 بررسی مدلهای تولید سفر……………………………………………………………………. 60

2-3 -17 -1 مدل PBS&J………………………………………………………………………………. 61

 

2-3-17-2 مدل رگرسیون لوژستیک……………………………………………………………………. 62

2-3-17-3 مدل BPNN………………………………………………………………………………….. 62

2-3-17-4 مقایسه نتایج مدلها…………………………………………………………………………… 63

2-3-18 بررسی اثرات تکرار سفر بر میزان رضایت مسافران……………………………………. 64

2-3-19 تاثیرات حمل و نقل همگانی بر كاهش مصرف سوخت………………………………. 65

2-3-20 عوامل موثر در ایجاد حمل و نقل نامطلوب………………………………………………. 67

2-3-20-1 راهکارهایی جهت بهبود وضعیت توسعه حمل و نقل همگانی …………………… 67

2-3-21 راهکارهای کاهش تقاضای سفر…………………………………………………………….. 67

2-3-21-1 راهکارهایی كه می توان برای کاهش تقاضای سفر بكار برد شامل……………….. 68

2-3-22 مناسب سازی شبکه حمل و نقل شهری و بین شهری…………………………………… 69

2-3-23 سفر و شادی‌ ،نیاز بنیادین‌ مردم‌ ایران‌ ………………………………………………………. 71

2-3-24 ثمرات سفر………………………………………………………………………………………… 74

2-3-25 توصیه های ایمنی برای سفر با اتوبوس های بین شهری………………………………… 78

2-3-26 توصیه هایی برای روزهای مسافرت…………………………………………………………. 80

2-3-27 کاهش سفرهای بین شهری با اتوبوس، با وجود ثبات نرخ بلیط………………………. 81

2-3-28 چرا باید سفر كنیم؟……………………………………………………………………………… 82

2-3-28-1 نکاتی درباره سفر با خودروی شخصی …………………………………………………. 89

2-3-28-2 نکاتی درباره سفر با قطار و اتوبوس……………………………………………………… 90

2-3-28-3 نکاتی درباره سفر با هواپیما………………………………………………………………… 90

2-3-29 روش های مدیریت تقاضای سفر در حمل ونقل……………………………………………. 91

2-3-30 بررسی عوامل مؤثر بر زمان سفر در سیستم حمل ونقل…………………………………. 97

2-3-31 مدل هوشمند تقاضای سفر  تحلیل الگوی مدل تقاضای سفرهای جاده ای…………… 99

2-3-32 تنگناهای سیستم حمل و نقل شهری…………………………………………………………. 100

2-3-33 مدیریت شهری…………………………………………………………………………………… 103

2-3-33-1 مدیریت شهری در جهان معاصر………………………………………………………….. 104

2-3-33-2 اهداف مدیریت شهری………………………………………………………………………. 105

2-3-33-3 وظایف مدیریت شهری…………………………………………………………………….. 105

2-3-33-4 ضرورت برنامه‌ریزی برای شهری سال…………………………………………………… 108

2-3-33-5 ارائه مدلى براى مدیریت یكپارچه حمل و نقل…………………………………………. 114

فصل سوم

معرفی منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………………… 116

3-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………….. 116

3-2 ویژگی های طبیعی……………………………………………………………………………………. 116

3-2-1 وضعیت توپوگرافی……………………………………………………………………………….. 116

3-2-2 فاكتورهای اقلیمی منطقه…………………………………………………………………………. 117

3-2-2-1 ارتفاعات………………………………………………………………………………………. 117

3-2-2-2 عرض جغرافیایی……………………………………………………………………………. 117

3-2-2-3 پوشش گیاهی………………………………………………………………………………… 117

3-2-2-4 ساعات آفتابی………………………………………………………………………………… 118

3-2-2-5 توفان، رعد و برق…………………………………………………………………………… 118

3-2-2-6 روزهای همراه با برف و یا مخلوط برف و باران…………………………………….. 118

3-2-2-7 روزهای همراه با گرد و خاك…………………………………………………………….. 119

3-2-2-8 اقلیم شهرکرد…………………………………………………………………………………. 119

3-2-3 جهت وزش بادهای غالب……………………………………………………………………. 120

3-3 ویژگی های انسانی………………………………………………………………………………… 122

3-3-1 تاریخچه شهرکرد……………………………………………………………………………….. 122

3-3-2 امور ایمنی و ترافیك…………………………………………………………………………… 124

3-3 -3 تقسیمات سیاسی………………………………………………………………………………. 126

3-3-4 ویژگی های اجتماعی………………………………………………………………………….. 131

3-3-4-1 آمار جمعیتی شهرکرد………………………………………………………………………. 131

3-3-4-2 بعد خانوار…………………………………………………………………………………….. 131

3-3-4-3 تحولات حجم جمعیت…………………………………………………………………….. 133

3-3-4-4 میزان رشد جمعیت………………………………………………………………………….. 135

3-3-4-5 پیش بینی جمعیت آینده شهرکرد………………………………………………………… 136

3-3-4-6 برآورد مهاجرت در شهر و شهرستان شهرکرد………………………………………… 138

3-3-4-7 مهاجران وارد شده…………………………………………………………………………… 139

3-3-4-8 مبادلات مهاجرتی استان با سایر استان ها………………………………………………. 142

3-4-4-9  مراکز آموزشی و دانشگاهی………………………………………………………………. 143

3-4  خصوصیات اقتصادی شهر………………………………………………………………………. 149

3-4-1 بخش صنعت…………………………………………………………………………………….. 149

3-4-2 بخش معدن………………………………………………………………………………………. 150

3-4-3 کشاورزی…………………………………………………………………………………………. 151

3-4-4 دامپروری…………………………………………………………………………………………. 151

3-4-5 خدمات……………………………………………………………………………………………. 152

3-4-6 میزان و نسبت درصد جمعیت فعال در بخش های مختلف اقتصادی……………….. 153

3-4-7 جمعیت فعال از نظر اقتصادی……………………………………………………………….. 154

3-5 خصوصیات کالبدی شهر………………………………………………………………………….. 157

3-5-1 نحوه استفاده از اراضی…………………………………………………………………………. 157

3-5-1-1 مسکونی……………………………………………………………………………………….. 157

3-5-1-2 آموزشی……………………………………………………………………………………….. 158

3-5-1-3 آموزش عالی و فنی حرفه ای…………………………………………………………….. 158

3-5-1-4 بهداشتی……………………………………………………………………………………….. 159

3-5-1-5 درمانی…………………………………………………………………………………………. 159

3-5-1-6 مکان‌های تفریحی…………………………………………………………………………… 159

3-5-1-7 فضای سبز شهرکرد…………………………………………………………………………. 160

3-5-1-8 مذهبی………………………………………………………………………………………….. 161

3-5-1-9 فرهنگی………………………………………………………………………………………… 161

3-5-1-10 ورزشی………………………………………………………………………………………. 161

3-5-1-11 جهانگردی و پذیرایی…………………………………………………………………….. 161

3-5-1-12 اداری-خدمات شهری…………………………………………………………………….. 162

3-5-1-13 نظامی- ستادی……………………………………………………………………………… 162

3-5-1-14 صنعتی……………………………………………………………………………………….. 162

3-5-1-15 تاسیسات و تجهیزات شهری و گورستان…………………………………………….. 162

3-5-2 شبکه ارتباطی شهر……………………………………………………………………………… 163

3-5-2-1 حریم شبکه ارتباطی…………………………………………………………………………. 164

3-5-2-2 ارتباطات منطقه………………………………………………………………………………. 169

3-5-2-3 شیب خیابانها و نحوه دفع آبهای سطحی………………………………………………. 172

3-5-2-4 حمل و نقل و انبارها……………………………………………………………………….. 173

3-5-2-5 سرویس حمل و نقل عمومی………………………………………………………………. 173

3-5-2-6 حمل ونقل شهری و برون شهری……………………………………………………….. 174

3-5-2-6-1 اتوبوس شهری……………………………………………………………………………. 174

3-5-2-6-2 تاکسی………………………………………………………………………………………. 174

3-5-2-6-3 فرودگاه ……………………………………………………………………………………. 174

3-5-2-6-4 پایانه‌ها‌های مسافربری…………………………………………………………………… 174

3-6 معیارها و ضوابطی که باید در طرح ریزی کالبدی شهر مورد توجه قرار گیرد………… 176

3-7 نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………… 177

فصل چهارم

یافته های پژوهش…………………………………………………………………………………………. 179

4-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 179

4-2 نتایج توصیفی تحقیق……………………………………………………………………………….. 179

4-2-1 وضعیت جنسی پاسخگویان…………………………………………………………………… 179

4-2-2 وضعیت محل سکونت پاسخگویان………………………………………………………….. 180

4-2-3 وضعیت سنی پاسخگویان……………………………………………………………………… 181

4-2-4 وضعیت تحصیلات پاسخگویان………………………………………………………………. 182

4-2-5 وضعیت میانگین سفر پاسخگویان به اصفهان در هفته…………………………………… 184

4-2-6 وضعیت بیشترین تعداد سفر در روزهای هفته از طرف پاسخگویان………………….. 184

4-2-7 وضعیت مقصد نهایی سفرپاسخگویان………………………………………………………. 186

4-2-8 وضعیت علت سفر………………………………………………………………………………. 186

4-2-9 وضعیت نوع وسیله نقلیه مورد استفاده در سفرها از طرف پاسخگویان………………. 188

4-2-10 وضعیت ناسبترین سیستم حمل و نقل پیشنهادی پاسخگویان بین دو شهر شهرکرد و اصفهان 189

4-2-11 وضعیت دلیل انتخاب این نوع سیستم حمل و نقل از نظر پاسخگویان…………….. 190

4-2-12 وضعیت نظر خواهی در مورد خدمات……………………………………………………. 191

4-2-13 وضعیت نظر خواهی در مورد سیستم حمل و نقل……………………………………… 195

4-3-1 سهم استان از حمل و نقل جاده ای………………………………………………………….. 199

4-3-2 سهم شهرستان شهرکرد از سفرهای استانی(پایانه مسافربری آزادی)………………….. 204

4-4 نتایج استنباطی پژوهش………………………………………………………………………………. 206

4-4-1 آزمون فرضیه اول………………………………………………………………………………….. 206

4-4-1-1 وضعیت پاسخگویان از نظر گروه سنی و علت سفر……………………………………. 206

4-4-2 آزمون فرضیه دوم…………………………………………………………………………………. 211

4-4-3 آزمون فرضیه سوم…………………………………………………………………………………. 215

فصل پنجم

جمع بندی، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات…………………………………………………………….. 217

5-1 جمع بندی………………………………………………………………………………………………. 217

5-2 نتایج پژوهش………………………………………………………………………………………….. 218

5-2-1 نتایج توصیفی………………………………………………………………………………………. 218

5-2-2 نتایج استنباطی……………………………………………………………………………………… 219

5-2-2-1 آزمون فرضیه اول………………………………………………………………………………. 219

5-2-2-2 آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………………… 219

5-2-2-3 آزمون فرضیه سوم……………………………………………………………………………… 220

5-3 اقدامات مورد نیاز برای حل مشکلات سیستم حمل و نقل در محدوده مورد مطالعه…… 221

5-3-1 اقدامات فرهنگی…………………………………………………………………………………… 221

5-3-2 اقدامات قانونی…………………………………………………………………………………….. 222

5-3-3 اقدامات اقتصادی………………………………………………………………………………….. 222

5-3-4 اقدامات خدماتی…………………………………………………………………………………… 222

5-3-5 اقدامات اجتماعی………………………………………………………………………………….. 223

5-4 ارائه پیشنهادات………………………………………………………………………………………… 223

5-5 موضوعات پیشنهادی جهت کار در آینده………………………………………………………… 224

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………… 226

منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………… 229

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………. 230

فهرست جدول ها

جدول شماره 1-1 : متغیرهای کلی تحقیق ، شاخص های سنجش متغیرها و درصد روایی آنها        12

جدول شماره 2-1 : استراتژی­های مدیریت تقاضای سفر…………………………………………… 30

جدول شماره 2-2 : مشخصات و خصوصیات سفر با اتوبوس در ایران………………………….. 42

جدول شماره 2-3 : طبقه بندی برای تعیین نرخ های تخلیه………………………………………… 61

جدول شماره 2-4 : جدول دسته بندی برای نشان دادن عملکرد مدل رگرسیون لوجستیک … 63

جدول شماره 2-5 : دسته بندی برای نشان دادن عملکرد مدل )مدل رگرسیون لوجستیک)…. 63

جدول شماره 2-6 : انواع معیارها و حالتهای هر معیار در تكنیكهای پیش بینی زمان سفر……. 96

جدول شماره 2-7 : چهار روش برای دست‌یابی به شهرهای سالم………………………………… 110

جدول شماره 3-1 : خلاصه نتایج تعیین اقلیم شهركرد با روش های مختلف……………………… 119

جدول شماره 3-2 : وضع جوی شهر شهركرد برحسب ماه…………………………………………. 121

جدول شماره 3-3 : تعداد پایگاه های امداد نجات جاده ای تا پایان سال 1389……………….. 125

جدول شماره 3-4 : تعداد تصادفات، متوفیات و مصدومین در سال 1389…………………….. 126

جدول شماره 3-5 تقسیمات سیاسی استان چهارمحال و بختیاری :1388……………………….. 127

جدول شماره 3-6 : طول و عرض جغرافیایی شهرستانها……………………………………………. 127

جدول شماره 3-7 : تعداد شهرستان، بخش، شهر و دهستان براساس تقسیمات كشوری…….. 128

جدول شماره 3-8 : تقسیمات استان چهارمحال و بختیاری…………………………………………. 128

جدول شماره 3-9 : تقسیمات كشوری در محدوده استان…………………………………………… 129

جدول شماره 3-10 : آمار جمعیتی شهرکرد……………………………………………………………. 131

جدول شماره 3-11 : جمعیت بر حسب تعداد افراد تشکیل دهنده خانواده در سال 1385…… 132

جدول شماره 3-12 : جمعیت برحسب نوع خانوار، جنس و شهرستان: آبان 1385……………. 132

جدول شماره 3-13 : توزیع سنی شهر شهرکرد و میزان رشد ویژه گروه های بزرگ سنی…… 134

جدول شماره 3-14 : پیش بینی جمعیت شهر شهرکرد ، میزان های حیاتی و میزان های رشد بر حسب دوره های پنج ساله از سال 1375 تا 1395 (گزینه اول)………………………………………………………………………….. 137

جدول شماره 3-15 : پیش بینی جمعیت شهر شهرکرد ، میزان های حیاتی و میزان های  شد بر حسب دوره های پنج ساله از سال 1375 تا 1395 (گزینه دوم)………………………………………………………………………….. 137

جدول شماره 3-16 : پیش بینی جمعیت شهر شهرکرد ، میزان های حیاتی و میزان های رشد بر حسب دوره های پنج ساله از سال 1375 تا 1395 (گزینه سوم)…………………………………………………………………………. 138

جدول شماره 3-17 : برآورد مهاجرت در شهر و شهرستان شهرکرد…………………………….. 139

جدول شماره 3-18 : توزیع مهاجران وارد شده به استان چهارمحال و بختیاری  از  سایر استانها برحسب مقصد مهاجرت                                                                                                           140

جدول شماره 3-19 : توزیع مهاجران خارج شده از استان چهارمحال و بختیاری به تفکیک مهمترین استانهای مقصد (85-1375)                                                                                                           140

جدول شماره 3-20 : مهاجران وارد شده به استان چهارمحال و بختیاری به تفکیک مهمترین استانهای مبدا      140

جدول شماره 3-21 : موازنه مهاجرتی استان چهارمحال و بختیاری با استانهای اصفهان، خوزستان، تهران و فارس در سالهای 1385 – 1375………………………………………………………………………………………………… 141

جدول شماره 3-22 : مهاجران خارج شده از استان چهارمحال و بختیاری به تفکیک مهمترین استانهای مقصد (85-1375)                                                                                                           142

جدول شماره 3-23 : شمار و درصد مهاجران خارج شده از استان چهارمحال و بختیاری به تفکیک مهمترین استانهای مقصد (75-1365)……………………………………………………………………………………………………. 143

جدول شماره 3-24 : باسوادان در جمعیت 6 ساله و بیشتر ساكن برحسب جنس و شهرستان 143

جدول شماره 3-25 : دانش آموزان وکارکنان آموزشی،دفتری واداری کلیه دوره های تحصیلی برحسب شهرستان 144

جدول شماره 3-26 : فارغ التحصیلان دوره های تحصیلی تحت پوشش اداره کل آموزش و پرورش  بر حسب پایه تحصیلی                                                                                                           144

جدول شماره 3-27 : دانشجویان دانشگاه ها ومراکز آموزش عالی دولتی برحسب دوره های مختلف تحصیلی 145

جدول شماره 3-28 : فارغ التحصیلان دانشگاه ها ومراکز آموزش عالی دولتی برحسب دوره های مختلف تحصیلی     147

جدول شماره 3-29 : کارگاه های فعال بخش خدمات شهرکرد به تفکیک نوع فعالیت عمده.. 153

جدول شماره 3-30 : جمعیت فعال شهرکرد…………………………………………………………… 155

جدول شماره 3-31 : جمعیت ده ساله و بیشتر شهرکرد به تفکیک فعال و غیر فعال طی دهه های مختلف      156

جدول شماره 3-32 : جمعیت فعال شهرکرد به تفکیک شاغل و بیکار و جنسیت در دوره های مختلف         156

جدول شماره 3-33 : تعداد پلاکهای سطح شهر……………………………………………………….. 157

جدول شماره 3-34 : پروانه های ساختمانی صادر شده برای احداث بنا برحسب مساحت زمین و زیربنا در نقاط شهری                                                                                                           157

جدول شماره 3-35 : پروانه های ساختمانی مسکونی صادر شده برای احداث بنا برحسب تعداد طبقات در نقاط شهری                                                                                                           158

جدول شماره 3-36 : پروانه های ساختمانی صادرشده برای احداث بنابرحسب وضعیت قبلی زمین ومساحت آن درنقاط شهری                                                                                                           158

جدول شماره 3-37 : اماکن مذهبی……………………………………………………………………….. 161

جدول شماره 3-38 : عرض حریم بکه ارتباطی شهر…………………………………………………. 166

جدول شماره 3-39 : حجم ترافیک ورودی به شهر شهرکرد- اصفهان…………………………… 171

جدول شماره 3-40 : تعداد اتوبوس و مینی بوس فعال در خطوط شهری و برون شهری……. 173

جدول شماره 3-41 : انواع راه های تحت پوشش اداره کل راه و ترابری استان…………………. 175

جدول شماره 3-42 : انواع راه های روستایی تحت پوشش اداره کل راه و ترابری استان……… 175

جدول شماره 3-43 : تعداد پایانه ، سفر و مسافرجابجا شده برون استانی و درون استانی از طریق پایانه های مسافر بری توسط انواع وسایل نقلیه عمومی مسافری جاده ای برحسب شهرستان……………………………………. 175

جدول شماره 4-1 : وضعیت جنسی پاسخگویان……………………………………………………… 180

جدول شماره 4-2 : وضعیت محل سکونت پاسخگویان ……………………………………………. 181

جدول شماره 4-3 : وضعیت سنی پاسخگویان………………………………………………………… 182

جدول شماره 4-4 : وضعیت تحصیلات پاسخگویان…………………………………………………. 183

جدول شماره 4-5 : وضعیت میانگین سفر پاسخگویان به اصفهان در هفته………………………. 184

جدول شماره 4-6 : وضعیت بیشترین تعداد سفر در روزهای هفته……………………………….. 185

جدول شماره 4-7 : وضعیت مقصد نهایی سفر………………………………………………………… 186

جدول شماره 4-8 : وضعیت علت سفر…………………………………………………………………. 187

جدول شماره 4-9 : وضعیت علت سفر در صورت غیر شغلی بودن……………………………… 187

جدول شماره 4-10 : وضعیت نوع وسیله نقلیه مورد استفاده در سفرها………………………….. 188

جدول شماره 4-11 : وضعیت نوع سیستم حمل و نقل مناسب بین دو شهر شهرکرد و اصفهان        189

جدول شماره 4-12 : وضعیت دلیل انتخاب این نوع سیستم حمل ونقل…………………………. 190

جدول شماره 4-13 : وضعیت نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات درمانی………………. 191

جدول شماره 4-14 : وضعیت نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات آموزشی…………….. 192

جدول شماره 4-15 : وضعیت نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات تفریحی…………….. 193

جدول شماره 4-16 : وضعیت ن نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات تجاری…………… 194

جدول شماره 4-17 : وضعیت نظرپاسخگویان به مدیریت حمل و نقل شهری…………………. 195

جدول شماره 4-18 : وضعیت نظرپاسخگویان به سیستم ایمنی جاده ای………………………… 196

جدول شماره 4-19 : وضعیت نظرپاسخگویان به کیفیت خدمت رسانی سیستم حمل و نقل.. 197

جدول شماره 4-20 : وضعیت نظرپاسخگویان به کیفیت وسایل حمل و نقل عمومی…………. 198

ت جدول شماره 4-21 : تعداد مسافر جابجا شده به تفکیک شهرستان مبدا و استان مقصد….. 201

جدول شماره 4-22 : تعداد سفر انجام شده به تفکیک شهرستان مبدا و استان مقصد………….. 202

جدول شماره 4-23 : مسافرین جابه جا شده استان چهار محال و بختیای……………………….. 204

جدول شماره 4-24 : مسافرین جابه جا شده از پایانه مسافربری آزادی شهرکرد……………… 204

جدول شماره 4-25 : اطلاعات گروه های سنی و علت سفر………………………………………. 206

جدول شماره 4-26 : نتایج بدست آمده از آزمون خی دو………………………………………….. 207

جدول شماره 4-27 : متغیرها و شاخص های مورد استفاده در فرضیه دوم……………………… 211

جدول شماره 4-28 : وضعیت نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات در شهر شهرکرد…. 212

جدول شماره 4-29 : سرانه و سطوح مورد نیاز کاربریها(متر مربع)………………………………. 213

جدول شماره 4-30 : نتایج آزمون فرضیه دوم………………………………………………………… 214

جدول شماره 4-31 : نتایج آزمون فرضیه سوم………………………………………………………… 215

فهرست نمودارها

نمودار شماره 2-1 : توسعه اهداف سیستم حمل و نقل شهری…………………………………….. 39

نمودار شماره 2-2 : نمای شماتیک سیستم عصبی – فازی…………………………………………. 46

نمودار شماره 2-3 : نمودار سه بعدی خروجی ها در برابر ورودی ها…………………………… 46

نمودار شماره 2-4 : منحنی ROC برای مدل رگرسیون لوجستیک …………………………….. 63

نمودار شماره 2-5 : منحنی ROC برای مدل BPNN…………………………………………… 63

نمودار شماره 2-6 : طرح شهر سالم بلفاست………………………………………………………….. 112

نمودار شماره 2-7 : مدل مفهومى كنترل یكپارچه ترافیك…………………………………………… 113

نمودار شماره 3-1 : تعداد پایگاه های امداد نجات جاده ای تا پایان سال 1389……………….. 125

نمودار شماره 3-2 : تعداد تصادفات، متوفیات و مصدومین در سال 1389…………………….. 126

نمودار شماره 3-3 : درصد مساحت شهرستانهای استان…………………………………………….. 128

نمودار شماره 3-4 : تراکم جمعیت در استان و به تفکیک شهرستان……………………………… 133

نمودار شماره  4-1 : وضعیت جنسی پاسخگویان……………………………………………………. 180

نمودار شماره  4-2 : وضعیت محل سکونت پاسخگویان…………………………………………… 181

نمودار شماره 4-3 : وضعیت سنی پاسخگویان……………………………………………………….. 182

نمودار شماره 4-4: وضعیت تحصیلات پاسخگویان…………………………………………………. 183

نمودار شماره 4-5 : وضعیت میانگین سفر پاسخگویان به اصفهان در هفته……………………… 184

نمودار شماره 4-6 : وضعیت بیشترین تعداد سفر در روزهای هفته………………………………. 185

نمودار شماره 4-7: وضعیت مقصد نهایی سفر………………………………………………………… 186

نمودار 4-8 : وضعیت علت سفر…………………………………………………………………………. 187

نمودار 4-9 : وضعیت علت سفر در صورت غیر شغلی بودن……………………………………… 188

نمودار شماره 4-10 : وضعیت نوع وسیله نقلیه مورد استفاده در سفرها…………………………. 189

نمودار شماره 4-11 : وضعیت نوع سیستم حمل و نقل مناسب بین دو شهر شهرکرد و اصفهان   190

نمودار شماره 4-12 : وضعیت دلیل انتخاب این نوع سیستم حمل ونقل………………………… 191

نمودار شماره 4-13 : وضعیت نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات درمانی……………… 192

نمودار شماره 4-14 : وضعیت نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات آموزشی……………. 193

نمودار شماره 4-15 : وضعیت نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات تفریحی……………. 194

نمودار شماره 4-16 : وضعیت نظرپاسخگویان به نامناسب بودن خدمات تجاری……………… 195

نمودار شماره 4-17 : وضعیت نظرپاسخگویان به مدیریت حمل و نقل شهری………………… 196

نمودار شماره 4-18 : وضعیت نظرپاسخگویان به سیستم ایمنی جاده ای………………………… 197

نمودار شماره 4-19 : وضعیت نظرپاسخگویان به کیفیت خدمت رسانی سیستم حمل و نقل.. 198

نمودار شماره 4-20 : وضعیت نظرپاسخگویان به کیفیت وسایل حمل و نقل عمومی………… 199

نمودار شماره 4-21 : تعداد مسافر جابجا شده در سطح کشور بر حسب استان مبدا…………. 199

نمودار شماره 4-22 : تعداد سفر وسایل نقلیه عمومی مسافری حامل مسافر سطح کشور بر حسب استان مبدا در سال 1388………………………………………………………………………………………………………………….. 200

نمودار شماره 4-23 : مسافرین جابجا شده برون استانی استان چهارمحال و بختیاری……….. 203

نمودار شماره 4-24 : مسافرین جابجا شده برون استانی استان اصفهان………………………….. 203

نمودار شماره 4-25 :وضعیت نظرپاسخگویان در مورد کمبود خدمات در شهر شهرکرد…….. 212

فهرست نقشه ها

نقشه شماره 3-1 : نقشه شهرستانهای استان چهارمحال و بختیاری……………………………….. 130

نقشه شماره 3-2 : نقشه شهرستان شهرکرد…………………………………………………………….. 130

نقشه شماره 3-3 : نقشه راه های استان چهارمحال و بختیاری…………………………………….. 16

فهرست تصویرها

شکل شماره 2-1 : اعضای گروه رهبری‌کننده طرح شهر سالم……………………………………… 112

شکل شماره 3-1 : پارک کوهستانی ملت شهرکرد……………………………………………………. 159

شکل شماره 4-1 : پایانه مسافربری شهرکرد…………………………………………………………… 203

شکل شماره 4-2 : پایانه مسافربری آزادی شهرکرد………………………………………………….. 205

ضمیمه

پرسشنامه سفرهای روزانه شهرکرد – اصفهان       231

چکیده:

با توجه به اینکه شهر شهرکرد در استان چهارمحال و بختیاری رشد چندانی نداشته (چه از لحاظ کالبدی و چه از لحاظ برخی خدمات مانند تفریحی و تجاری ) و در سال 1389 (و سالهای پیش از آن) بیشترین جابجایی مسافر (78.3% )از شهر شهرکرد ، به شهر اصفهان و اکثر آنها به صورت روزانه بوده است، این پژوهش سعی بر شناخت عوامل موثر در ایجاد این سفرها داشته است. که روش کار به صورت ترکیبی از روش های اسنادی- تحلیلی و میدانی بوده، بدین صورت که پس از تکمیل  پرسشنامه برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای آماری (Excel ,Spss) استفاده شده است.آزمون آماری آلفای کورنباخ نشان داد که این پرسشنامه از اعتبار و روایی بالایی برخوردار است. آزمون های فرضیات تحقیق نشان داد که اولا هیچگونه رابطه ای بین علت سفرهای روزانه و گروه های جمعیتی سفر کننده از شهرکرد به اصفهان وجود نداشته است ثانیا رابطه ی معناداری بین سیستم حمل و نقل شهری شهرکرد-اصفهان و میزان تردد و همچنین رابطه معناداری بین خدمات شهری شهرکرد و تعداد سفر وجود دارد. که با مدیریت و برنامه ریزی صحیح می توان تعداد سفرها را کاهش وشهر شهرکرد را به سوی پیشرفت و توسعه سوق داد.

مقدمه:

در گذشته های دور كه جابجایی انسان ها با پای پیاده و سپس با بهره گرفتن از حیوانات و ارابه ها صورت می گرفت به دلیل ناامنی و ناهمواری راه ها و عدم وجود حالت ارتجاعی فنری در كالسكه ها،به خصوص در زمستان، مردم كمتر مسافرت می كردند و به ندرت هم برای تفریح به سفر می رفتند .

از طرف دیگر حمل و نقل فعالیتی است اقتصادی که جابه جایی انسان و کالا را از مکانی به مکان دیگر شامل می شود.  بشر در طول تاریخ تکامل زندگی خود با ترکیب اصلی حمل و نقل و با توجه به امکانات طبیعی در مناطق مختلف کره زمین به شیوه های متنوعی برای فعالیت حمل و نقل دست یافته است(بیضایی :87،1382).

به تدریج با توسعه جاده ها و بهره برداری از وسایل نقلیه موتوری و افزایش سرعت جابجایی،مسافرت در اقصی نقاط جهان افزایش یافت . در كشور ما با گذشت زمان و اهمیت دسترسی به فنون و دانش های مختلف، به تدریج مسافرت ها با هدف كسب دانش و تجربه آموزی و همچنین برای تجارت، زیارت و تفریح و توسط طیف خاصی از مردم صورت می گرفت( جاروندی و فرقانی ، 1388 :124).

حمل و نقل و ترافیک شهری ، همواره به عنوان مبحثی کلیدی و اساسی در مطالعات شهری و ناحیه ای مطرح بوده است. زیرا همانطور که خواهیم دید یکی از نقش های اساسی زندگی شهری را تشکیل می دهد ، که آن با ارتباط بخشیدن اکثر امور انسانی به یکدیگر و جریان یابی افراد ، کالا ، انرژی و اطلاعات محقق می گردد.اگر اغراق نباشد حیات و ممات شهرها در گرو حمل و نقل شهری است. بنابراین پرداختن به این موضوع خود بینشی گسترده و بین رشته ای را می طلبد که تنها از عهده یک علم و حتی مجموع علوم انسانی بر نمی آید(امینی نژاد :1390، 3).

از طرف دیگر ترکیب مدیریت و شهر، مفهوم ساماندهی به امور مربوط به برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل، در محدوده شهر را تداعی می کند. مفهومی که در کشور‌های مختلف به دلیل ساختار‌های سیاسی و رویکرد‌های اقتصادی، نهاد‌های متفاوتی را با الگو‌های متفاوتی در خود درگیر دارد( نعمت اللهی:1388،78).

پژوهش حاضر در راستای شناخت عوامل موثر بر سفرهای روزانه افراد ازسمت شهر  شهرکرد به سمت شهر اصفهان در پنج فصل تنظیم گردیده و راهکارهایی جهت مدیریت و برنامه ریزی شهری صحیح و جامع در شهر شهرکرد ارائه گردیده است.

فصل اول با عنوان کلیات تحقیق آورده شده است و در آن پس از آوردن مقدمه ای کوتاه به بیان مسئله و سپس سؤالهای اصلی پژوهش ، فرضیه ها ی پژوهش ، اهداف پژوهش ، سابقه  انجام تحقیق  ، كاربردهای متصور از تحقیق ، مراجع استفاده كننده از نتیجه پایان نامه ، روش انجام تحقیق ، روش و ابزار گرد آوری اطلاعات ، روش تجزیه و تحلیل داده ها ، روایی و پایایی تحقیق ، جامعه آماری و روش نمونه گیری ، مشکلات و محدودیت های تحقیق ، جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق  پرداخته شده است. در آخر

چکیده:

زمین شناسی ساختاری شاخه ای از علوم زمین است که بیش از یک دهه است که به آن توجه خاصی می شود. نمک سنگی است که ویژگی ها ورفتاری متفاوت نسبت به اکثر دیگر سنگها دارد. عموماً نمك نقشی واكنشی در ناحیه تحت نفوذ میدان تنش تكتونیك ناحیه ای بازی می كند. گنبد های نمکی مناطق دگرشکلی منحصر به فردی را برای بررسی های ساختاری و ریز ساختاری به نمایش می­گذارند. گنبد نمکی جهانی یکی از فعالترین گنبدهای نمکی در زاگرس است که برروی گسل کره بس قرار دارد. این گنبد نمکی جزء نمکشارها و گنبدهایی است که تحت تأثیر فرآیند جریان یافتن کانالی (Channel flow) ایجاد شده و همزمان با کوهزایی و چین خوردگی ناحیه زاگرس ایجاد شده و طبقه بندی می­شود. این گنبد در تاقدیس خارتو دیده می­شود و در جهت عمود بر محور چین خوردگی شکل گرفته است و تحت تأثیر سامانه های فشارشی ایجاد شده است. بررسی های میدانی و آزمایشگاهی بر روی این گنبد و ترسیم نقشه های زمین شناسی و ساختاری نشان دهنده ی این است که اکثر ساختارهای مشاهده شده در منطقه جهتی موازی با امتداد کشیدگی کمربند کوه زایی زاگرس دارند. بررسی های جنبش شناختی و واکاوی عدد تاوایی جنبش شناختی نشان دهنده ی غالب بودن مولفه ی برش محض بوده (61 درصد) و جریان نمک تحت تأثیر نیروی شناوری نمک قرار گرفته است. مکانیسم باز بلورش دینامیکی و انحلال فشارشی در این گنبد سیمای بیرونی را تحت تأثیر قرار داده و برگوارگی هایی یافتنی را در این گنبد ایجاد کرده است که با بررسی های برگوارگی و به تبع آن خطوارگی ها در این گنبد جهت جریان نمک و جهت کرنش و نوع آن در قسمت های مختلف این منطقه مشخص شده و نشان از این موضوع دارد که جریان نمک در این گنبد بیشتر به سمت جنوب منطقه بوده و نوع کرنش در منطقه با توجه به خط سیر برگوارگی ها در منطقه، ساختار بیضی شکلی داشته است و کرنش از نوع ناهم محور (Non coaxial) است. بررسی روش های فرای وRf /Φ در منطقه هم خوانی و تطابق خوبی از خود نشان می­دهد و نشان از غالب بودن نیروی شناوری و افزایش استرین محدود در قسمت های بیرونی گنبد نسبت به قسمت های مرکزی و دیاپیر گنبد است.

مقدمه :

زمین شناسی ساختاری شاخه ای از علوم زمین است که بیش از یک دهه است که به آن توجه خاصی می شود. این پیشرفت سریع به چند دلیل به وجود آمده است : اول اینکه سنگ به طور طبیعی دچار تغییر شکل شده ودر سطح زمین به عنوان رخنمون دیده می شود که شامل محدوده بسیار کوچکی خواهد بود که با سامانه های تغییر شکل کوهزایی در مقیاس بزرگ در ارتباط است به همین دلیل عاقلانه به نظر می رسد که زمین شناسان علاقمند به زمین شناسی ساختاری در مقیاس بزرگ پوسته زمین باید ازساختارهای کوچک مقیاس شروع کنند. و این محقق را قادر می سازد که برای بررسی ساختارهای بزرگ مقیاس درک درستی داشته باشد. بنابراین ساختارهای کوچک مقیاس سر آغازی برای درک چگونگی ساختارهای بزرگ مقیاس زمین شناسی هستند. (Ramay and Huber, 1983)

نمک سنگی است که ویژگی ها ورفتاری متفاوت نسبت به اکثر دیگر سنگها دارد. حتی در جایی كه  نمك لایه ای نازك باشد كنترل كننده ی سیمای ساختاری وافزایش وسعت ناحیه دگرشكل شده است، زیرا تمایل به فعال بودن مثل یك سطح جدایشی دارد. این موضوع اشاره براین دارد که زمانی که توالی های رسوبی محتوای سنگهای دگرشکل شده اند، آنها با گسترش ویژگی هاشان میتوانند منظره ی مجذوب کننده ای را پدید آورند. عموماً نمك نقشی واكنشی در ناحیه ی تحت نفوذ میدان تنش تكتونیك ناحیه ای بازی میكند. ساختارهای وابسته به نمک برای زمین شناسانی که درناحیه های کششی یا انقباضی کار می کنند اهمیت زیادی دارند زیرا ایالت های سنگ شناختی زیادی هستند که شامل لایه های نمکی اند بوسیله تکتونیک نمک دگرشکل شده اند. ( Fossen‚ 2010 )

لایه های نمك در توالی های رسوبی می تواند شامل هالیت خالص باشد اما عموماٌ شامل مواد اظافی، انیدریت قابل توجه و‍‍ ژیپس و مواد رسی است که همراه نمک هستند. لایه های نمك از بخش های ریزی از ستون چینه شناسی در تعداد زیادی از حوضه های رسوبی از جمله حوضه های كراتونی، فروبومی، و حوضه های حاشیه های غیر فعال و (foreland ) اند و نقش مهمی را در توالی های رسوبی و نمك گونه كه دگرشكل شده و رخنمون یافته اند بازی می كند. پشته های نمکی، پیلوها، دیاپیرها و حتی نمکسارهای نمکی ساختارهای خاصی اند که در محیط های زیادی حائز اهمیت اند (Fossen‚ 2010 ).

اغلب سنگها تحت ت‍‍أثیر نیروهای جانبی بسیار قوی ولی بسیار تدریجی آن هم در طول زمان های زمین شناسی كه در اثرحركت صفحات زمین شكل می گیرد و دچار خزش

كلید واژه: فردوسی، شاه نامه، عاشقانه‌ها، ساختار، كردارها، گفتارها.

مقدمه

عشق در فرهنگ‌های مختلف این گونه بیان شده است: علاقه به شخص یا شیء وقتی كه به اوج شدت برسد به طوری كه وجود انسان را مسخر كند عشق نامیده می‌شود.

عشق در متون اسلامی هم مورد توجه قرار گرفته، اگر چه در قرآن و نهج البلاغه از واژه‌ی عشق به صراحت سخن به میان نیامده، اما از معادل‌های معنایی آن نظیر «ودّ‌« و «حبّ» استفاده شده است.

با توجه با جایگاه والای عشق در ادب فارسی حكیم توس در اثر حماسی خود نیز از آن غافل نبوده، چنان چه می‌توان گفت:

شاه نامه فقط یك اثر حماسی نیست كه در آن از جنگ و خون‌ریزی و پیروزی قومی بر قوم دیگر سخن گفته شود شاه نامه كتاب حماسه و عشق است و درخشیدن عشق در آن برای ظهور قهرمانی حماسه آفرین (رستم) است. در شاه نامه عشق مقدمه‌ی فتح‌ها و شكست‌هاست. داستان‌های عاشقانه در شاه نامه از روح حماسه ملی و فضای پهلوانی تاثیر گرفته است، پهلوانان در عین وفاداری به عشق و پیمان خود، از آشفتگی‌های دوران عاشقی مانند دیگر عشاق دور می‌مانند، یعنی عشقشان   هم مردانه است و هم پهلوانی.

زنان نیز زیبایند و عشق آفرین و هم پاك دامن و با وقار. تنها زیبایی و لطافت زنانشان نیست كه دل را به سوی آن‌ها می‌كشد، بلكه منش نیك و رفتار پسندیده هم بر جاذبه و جمال آنان می‌افزاید.

عاشقانه‌ها در شاه نامه جهت بهتر جلوه دادن و قابل فهم شدن روح حماسی این اثر است و با اصل موضوع شاه نامه پیوندی محكم و ناگسستنی دارد به طوری كه اگر عاشقانه‌ها را از شاه نامه حذف كنیم با اثری كه فقط حدیث كشت و كشتار است مواجه می‌شویم و ارزش آن رو به كاستی می‌رود.

این پژوهش كه پیرامون « بررسی ساختاری علاشقانه های شاه نامه» نوشته شده، در پنج بخش تنظیم شده است:

بخش نخست، تحت عنوان «كلیات» به بررسی بیان مسئله، اهداف تحقیق، شیوه‌ی گردآوری، پرسش‌ها و فرضیه‌های تحقیق اختصاص یافته است.

در بخش دوم به «شناخت عشق» و «شكل شناسی یا ساختار شناسی» پرداخته شده است. بخش سوم به شناخت فردوسی، شناخت شاه نامه و هم چنین منابع شاه نامه، سبك شاه نامه و جایگاه عشق در شاه نامه اختصاص یافته است.

در بخش چهارم به عنوان «بررسی ساختاری عاشقانه‌های شاه نامه» تلاش شده به معرفی عاشقانه‌های شاه‌نامه و بررسی ساختاری آن‌ها (گفتارها، كردارها، پندارها، قهرمانان، شیوه‌ی نقل، و منطق داستان) پرداخته شود.

عنوان           صفحه

 فصل اول : مقدمه ای بر آنتن فرکتال

1-1- مقدمه. 2

1-2- روش تحلیل.. 4

فصل دوم :  : آنتن های فرکتالی چند بانده بهبود یافته

2-1- مقدمه. 7

2-2- آنتن سرپینسکی بهبود یافته با بازوهای تطبیق.. 7

2-2-1- خواص تشعشی و امپدانس ورودی.. 8

2-2-2- پترن تشعشعی.. 10

2-3- آنتن سرپینسکی بهبود یافته با مثلث داخلی. 13

2-3-1- آنتن سرپینسکی بهبود یافته مرتبه اول با مثلث داخلی. 13

2-3-2- آنتن سرپینسکی بهبود یافته مرتبه دوم با مثلث داخلی. 15

2-3-2-1- کنترل تشعشعی برای آنتن سرپینسکی بهبود یافته مرتبه دوم با مثلث داخلی.. 18

2-4- آنتن سرپینسکی بهبودیافته با شکاف ها 20

3-4-1-2- کنترل فرکانس آنتن سرپینسکی بهبودیافته با شکاف ها، در مرتبه دوم. 26

3-4-2- آنتن سرپینسکی بهبودیافته با شکافها، در مرتبه سوم 29

2-5- آنتن های سرپینسکی بهبود یافته چند لایه 30

2-6- آنتن های سرپینسکی بهبودیافته برش خورده 33

2-7- آنتن سرپینسکی دولایه، با لایه های مکمل. 36

2-8- آنتن سه بانده مرکب.. 41

2-9- آنتنهای سرپینسکی بهبودیافته دایروی. 48

2-10- آنتن فرکتالی آثولوئی. 51

2-11- آنتن فرکتالی سرپینسکی کوتاه شده 53

2-11-1- آنتن فرکتالی سرپینسکی کوتاه شده عمودی. 53

2-11-2- آنتن فرکتالی سرپینسکی کوتاه شده صفحه ای. 56

2-11-3- آنتن صفحه ای پارانی. 56

فصل سوم :  آنتن فرکتالی مربعی

3-1- مقدمه 62

3-2- بررسی خاصیت چندبانده بودن ساختار فرکتالی مربعی. 62

3-3- آنتن فرکتالی چندبانده 64

3-4- ساختار فرکتالی مربعی. 66

3-5- تغذیه با خط مایکرواستریپ هم صفحه 67

3-6- پلاریزاسیون دایروی در آنتن های مایکرو استریپ مربعی. 68

3-6-1- آنتن فرکتالی مربعی با پلاریزاسیون دایروی. 70

3-7- طراحی اولیه برای آنتن فرکتالی مربعی با پلاریزاسیون دایروی. 71

3-8- طراحی نهایی برای آنتن فرکتالی مربعی با پلاریزاسیون دایروی. 73

فصل چهارم : طراحی و شبیه سازی آنتن فرکتالی چندبانده

4-1- مقدمه. 80

4-2- طراحی و شبیه سازی آنتن مایکرواستریپ ساده. 80

4-2-2- نتایج شبیه سازی.. 81

4-4- پارامترهای طراحی آنتن مایکرواستریپ چندبانده. 85

4-5-. 86

4-6- نتیجه گیری.. 92

منابع.. 93

مقدمه

به طور کلی با مشاهده طبیعت اطراف با بعضی از هندسه­های خودمتشابهی برخورد می­کنیم که از آنها می­توان به هندسه های فرکتالی یاد کرد. برای مثال، می توان به ساختار فرکتالی شاخه درختان، چشم انداز واقعی طبیعت غروب های خورشید، زمین های ناهموار، موج های روی دریاچه، خط ساحل، توپوگرافی بستر دریا و گیاهان و کوه ها اشکال مختلف ابرها اشاره کرد.

اولین بار ساختارهای فرکتالی توسط بنویت مندلبرت[1] در سال 1975 معرفی شدند، که این ساختارها دارای اشکالی بودند، که هر بخش از آنها ویژگی های کل ساختار را در یک مقیاس کوچکتر دارا بود. این تعریف یک خاصیت مهم این ساختارها را معرفی می کرد، که آن وجود طول نامحدود در حجم محدودی از این ساختارها بود. شکل (1-1) چند نمونه از ساختارهای فرکتالی ساده در طبیعت پیرامون ما را نشان می دهد، که مربوط به ساقه کاج، درخت و چشم انداز طبیعت  می باشد. همان طور که در شکل های زیر مشاهده می کنید هر قسمت از این ساختارها از نظر خواص هندسی، همانند کل ساختار می باشند.

شکل 1-1 : چند نمونه ساختار فرکتالی

امروزه از هندسه­های فرکتالی در علوم زیادی استفاده می­شود. بدون شک یکی از شاخه­هایی که هندسه فرکتالی در آنها تأثیر زیادی گذاشته است، الکترومغناطیس و انتشار امواج است. وجود خواص ذاتی هندسه­های فرکتالی، باعث ایجاد ویژگی­های مناسبی در تشعشع­کننده­ها، منعکس­کننده ها و آنتن­ها می­گردد که باعث می­شود این ادوات عملکرد بهتری را در محیط داشته باشند.

در این پایان نامه انواع ساختارهای فرکتالی به عنوان یک آنتن بررسی می­شوند و خواص انتشاری این ساختارها به صورت مجزا مورد بررسی قرار می­گیرد. به طور کلی ساختارهای فرکتالی زیادی را می­توان جهت طراحی آنتن به کار برد.

در اینجا ما تمامی این ساختارها را در چند دسته کلی تقسیم می­کنیم و خواص هر دسته را به تفصیل بیان می کنیم. ساختارهای فرکتالی که معمولاً در طراحی آنتن ها مورد استفاده قرار می­گیرند به صورت قطعی[2] می­باشند. به عبارت دیگر کلیه ساختارهای فرکتالی که در اینجا مورد بررسی قرار می­گیرند خاصیت تصادفی نداشته و از یک رابطه جبری پیروی می­ کنند. به طوری که جهت ایجاد هر شکل فرکتالی می­توان از یک روش تکرارشونده مشخص استفاده کرد: نکته دیگر که در استفاده از هندسه فرکتالی جهت طراحی آنتن باید در نظر گرفت، روند تکرار هندسه فرکتالی پس از چندین تکرار می­باشد. با توجه به اینکه در ساختارهای فرکتالی یک روند جبری به صورت تکرارشونده جهت انجام   یک شکل فرکتالی استفاده می­شود، باید توجه داشت که با توجه به محدودیت­های موجود در ساخت آنتن، نمی­توان تعداد تکرارها را از یک حد معینی افزایش داد. نقطه قطع تکرارها در ساختارهای مختلف فرکتالی، متفاوت می­باشد و نمی­توان قانون کلی برای آن بیان نمود. باید توجه داشت که خواص آنتن­های فرکتالی با افزایش تعداد تکرارهای ساختار از یک حد معین، دیگر تغییر چندانی نکرده و خواص به حالت مشخصی همگرا می­شوند.

به طور کلی آنتن های فرکتالی با بهره گرفتن از روش ممان[3] بررسی می شوند. در این فصل کلیه نتایج براساس شبیه سازی با بهره گرفتن از روش ممان بیان گردیده است.

شکل (1-2)، دسته بندی کلی آنتن های فرکتالی را نشان می دهد. آنتن های فرکتالی به سه ساختار کلی، آنتن های حلقوی، آنتن های دوقطبی و آنتن های فرکتالی چندبانده تقسیم بندی شده اند. آنتن های فرکتالی دوقطبی، آنتن های سیمی می باشند که در این شکل فقط یک بازوی آن نشان داده شده است، و بازوی دیگر به صورت قرینه این بازو نسبت به منبع تغذیه می باشد. از جمله مزایای آنتن­های فرکتالی دوقطبی در حالت کلی، کم شدن ارتفاع آنتن در مقایسه با آنتن دوقطبی معمولی، برای مقدار امپدانس ورودی ثابت می­باشد. ساختارهای دوقطبی که در شکل زیر به آنها اشاره شده است، ساختار درختی[4] و ساختار کخ[5] می­باشند. دسته دوم آنتن­های فرکتالی، آنتن­های حلقوی می­باشند که استفاده از ساختار فرکتالی در این آنتن­ها سبب کاهش ابعاد آنتن و افزایش امپدانس ورودی می­گردد.

شکل 1-2 : دسته بندی کلی آنتن های فرکتالی

دسته سوم آنتن­های فرکتالی که از نظر کاربرد و تنوع نسبت به دو دسته قبلی معروفیت بیشتری دارند، آنتن­های فرکتالی چندبانده می­باشند. در این آنتن­ها وجود چندین بخش یکسان در مقیاس­های مختلف سبب می شود که آنتن در چندین باند فرکانسی مختلف، عملکرد یکسانی از لحاظ تشعشعی داشته باشد. به این آنتن­ها اصطلاحاً آنتن های خودمتشابه[6] می­گویند. شکل فوق یک نمونه از این آنتن­ها را که به آنتن­های سرپینسکی[7] معروف هستند، نشان می­دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ساختارهای فرکتالی مختلف می توان به مراجع [1] و [2] مراجعه کرد. همچنین در خصوص کاربرد ساختارهای فرکتالی در آنتن­ها می­توان به مرجع [3] مراجعه کرد. همچنین در مرجع [4] می­توان مروری بر مقالات چاپ شده در خصوص آنتن­های فرکتالی داشت. در مراجع فوق، آنتن­های فرکتالی در دو حالت تک المانی و آرایه­ای مورد بررسی قرار گرفته است.

1-2- روش تحلیل

به طور کلی برای تحلیل سیستم­های تشعشعی و آنتن­ها نیاز به ابزارهای شبیه­سازی نیرومندی می­باشد، که از آن جمله می­توان به روش ممان اشاره کرد. در این قسمت مروری بر روش ممان جهت تحلیل آنتن­های فرکتالی خواهیم داشت. روش ممان در واقع یک تکنیک عددی جهت حل معادلات انتگرالی حاکم بر آنتن می باشد که این معادلات انتگرالی از توزیع جریان بر روی بدنه آنتن به دست می­آیند. در واقع معادلات انتگرالی که با بهره گرفتن از روش ممان حل می­شوند، معادلات میدان الکتریکی می­باشند. که این معادلات با فرض شرایط مرزی برای هادی الکتریکی کامل به دست می­آیند. لذا در این روش جریان­ها از طریق شرط مماسی میدان الکتریکی بر روی سطح آنتن به دست می آیند، یعنی :

که در عبارت فوق میدان برخوردی، بیانگر میدان در حالت عدم وجود هادی الکتریکی می باشد. و میدان های پراکندگی نیز ناشی از جریان های القایی بر روی سطح آنتن می باشند. حال با بهره گرفتن از اصل هم ارزی و فرض جریان بر روی هادی به صورت زیر :

می توان معادلات انتگرالی حاکم بر آنتن را به دست آورد. توجه داشته باشید که  در عبارت فوق، توابع پایه شناخته شده ای می باشند، که مجموعه آنها خاصیت متعامد بودن و کامل بودن[8] را امتناع      می کنند.

شخصیّتهای بزرگی چون شهیدان دانشمند، دکتر باهنر، بهشتی، مطهّری، مفتّح، چمران و شهیدآوینی که با مبارزات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی خود، نقشهای کلیدی پیروزی انقلاب و جنگ را بر عهده داشتند. آنان که از محضر بزرگانی چون امام راحل، علّامۀ طباطبایی، آیت الله حائری شیرازی وآیت الله بروجردی درس معرفت آموخته بودند، حرکت های انقلابی و اوضاع فرهنگی کشور را به سرمنزل مقصود رساندند؛ و در این راه پر افتخار لباس شهادت پوشیدند.

 موضوعی که در این پژوهش به آن پرداخته شده است، بررسی زندگی؛ آثار علمی، ادبی، دینی و تأثیر بی بدیل آنها در پیروزی انقلاب ،و همچنین؛ نقششان در روشنگری اذهان و پایه ریزی بنیانهای اعتقادی و فرهنگی جامعه ،پس از دوران سیاه طاغوتی است. اهمیّت این کار، طبق فرمایش مقام معظّم رهبری که در جمع دانشگاهیان فرمودند « نخبگان انقلاب و جنگ باید بیش از پیش به جوانان معرّفی شوند » روشن است. چرا که این افراد، ایدئولوژی انقلاب را طرّاحی و پایه های فکری و فرهنگی آن را پایه گذاری کردند. شیوۀ کار در این پژوهش به روش کتابخانه ای بوده است. تقریباً تمامی کتبی که دربارۀ زندگی این شهیدان نوشته شده بود؛ مورد مطالعه قرار گرفت و فیش برداری شد، سپس برش های مهمّی از زندگی آنها که شامل  فعّالیّتهای فرهنگی، زندگی نامه، شهادت نامه و آثار قلمی بود، معرّفی گردید.

کلید واژگان: شهیدان اهل قلم، انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی، فرهنگ اسلامی، انقلاب فرهنگی.

فهرست مطالب:

فصل اوّل- کلیّات طرح تحقیق

1-1- مقدّمه……………………………………………………………………………………………. 2

1-2- بیان مسأله……………………………………………………………………………………….. 3

1-3- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………….. 3

1-4- ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………… 4

1-5- پرسشها ی تحقیق………………………………………………………………………………. 4

2-5- تعریف مفاهیم مطرح شده در پرسشها یا فرضیه های تحقیق………………………….. 4

1-6- کلید واژگان طرح تحقیق و معادل لاتین آن……………………………………………… 5

1-7- پیشینۀ تحقیق…………………………………………………………………………………… 5

1-8- روش اجرای تحقیق…………………………………………………………………………… 5

فصل دوم- شهید دکتر محمّدجواد باهنر

2-1-مقدّمه……………………………………………………………………………………………… 9

2-2- زندگی نامۀ شهید باهنر از زبان خودشان………………………………………………… 10

2-3- زندگی شهید باهنر به روایت داستانی…………………………………………………….. 21

2-4- نگاهی به شخصیّت سیاسی، علمی و فرهنگی شهید باهنر……………………………. 25

2-4-1- کار گروهی و مشارکتهای دیگران……………………………………………………. 27

2-4-2-   فعّالیّتهای فرهنگی مدرسۀ رفاه ……………………………………………………….. 28

2-4-3- دیدگاه شهید باهنر در ارتباط با اسلامی کردن مدارس و دانشگاه ها……………. 29

2-4-3-1- انقلاب فرهنگی از دیدگاه شهید باهنر……………………………………………. 30

2-4-3-2- آموزش و پرورش، اساسی ترین نهاد در نظام جمهوری اسلامی…………….. 31

2-4-3-3- معیارهای ارزشی در انقلاب فرهنگی از دیدگاه شهید باهنر………………….. 32

2-4-4- تحوّل در آموزش و پرورش بزرگترین کار فرهنگی………………………………. 34

2-5- آثار شهید باهنر………………………………………………………………………………. 38

2-5-1- قسمتی از کتاب گسترش نهضت حسینی…………………………………………….. 39

2-6- دیدگاه امام و رهبری دربارۀ شهید باهنر ………………………………………………… 42

2-6-1- گزیده ای از سخنان امام امّت به مناسبت شهادت دو یار وفادار اسلام…………………42

2-6-2-دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای راجع به شهید باهنر…………………………….. 42

2-7-نتایج فصل دوم………………………………………………………………………………… 44

فصل سوم- شهید دکتر محمّد حسینی بهشتی

3-1-مقدّمه……………………………………………………………………………………………. 46

3-2- سالشمار زندگی شهید بهشتی……………………………………………………………… 47

3-3- زندگی نامۀ شهید بهشتی به روایت خود شهید…………………………………………. 53

3-4- برنامه ریزی برای سازماندهی حوزه……………………………………………………… 57

3-5- زندگی نامۀ شهید بهشتی به روایت داستان ………………………………………………. 59

3-6- گوشه ای از  فعّالیّتهای علمی فرهنگی شهید دکتر بهشتی……………………………. 65

3-6-1-   فعّالیّتهای علمی- فرهنگی در داخل ایران………………………………………….. 65

3-6-2- تأسیس دبیرستان «دین و دانش»……………………………………………………….. 66

3-6-3- مدرسۀ علمیّۀ حقّانی (منتظریّه)…………………………………………………………. 69

3-6-4- تدریس در دبیرستان حکیم نظامی……………………………………………………. 71

3-7- تدوین کتب درسی دبیرستانها…………………………………………………………….. 71

3-7-1- بررسی کتب کودکان…………………………………………………………………… 74

3-7-2- رسیدگی به امور کتابخانه ها…………………………………………………………… 75

3-7-3- جلسات «گفتار ماه»……………………………………………………………………… 75

3-7-4- مرکز علمی خواهران مسلمان………………………………………………………….. 76

3-7-5-کانون توحید………………………………………………………………………………. 76

3-7-6-  فعّالیّتهای علمی و فرهنگی شهید بهشتی در خارج از کشور (آلمان)…………… 77

3-8- نتایج فصل سوم ……………………………………………………………………………… 83

فصل چهارم- شهید مرتضی مطهّری

4-1- نگاهی به زندگی شهید مرتضی مطهّری…………………………………………………. 85

4-1-1- آغاز تحصیلات………………………………………………………………………….. 85

4-1-2- شروع مبارزات در مشهد………………………………………………………………… 87

4-1-3- مهاجرت به قم ……………………………………………………………………………. 88

4-1-4- آشنایی با نهج البلاغه…………………………………………………………………….. 91

 

4-1-5- تحصیل در محضر اساتید بزرگ………………………………………………………. 93

4-1-6- استاد دیگر ………………………………………………………………………………… 96

4-2- تدریسهای استاد مطهّری…………………………………………………………………….. 98

4-3-مبارزۀ اساسی …………………………………………………………………………………. 99

4-4- مهاجرت به تهران ………………………………………………………………………….. 100

4-4-1- ازدواج و عزیمت به تهران…………………………………………………………….. 100

4-4-2- تدریس در دانشگاه …………………………………………………………………….. 102

4-4-3-فعّالیّت در مکتب تشیّع…………………………………………………………………… 103

4-5- نخستین آثار استاد مطهّری………………………………………………………………… 105

4-6- همکاری با هیأتهای مؤتلفۀ اسلامی……………………………………………………… 109

4-7- بازداشت در پی افشاگری علیه انقلاب سفید شاه……………………………………… 111

4-8- شکل گیری جامعۀ روحانیّت مبارز………………………………………………………. 112

4-9- مسؤلیّت شورای انقلاب……………………………………………………………………. 115

4-10- آثار استاد مطهّری………………………………………………………………………… 116

4-11- نتایج فصل چهارم………………………………………………………………………… 131

 

فصل پنجم- شهید دکتر محمّد مفتّح

5-1- سالشمار زندگی شهید مفتّح……………………………………………………………… 133

5-2- مختصری از زندگی شهید مفتّح………………………………………………………….. 135

5-2-1- روایتی داستان گونه از زندگی شهید مفتّح…………………………………………. 136

5-3- خصوصیات اخلاقی شهید مفتّح در خانه و اجتماع…………………………………… 143

5-3-1- تهجّد و عبادت…………………………………………………………………………. 146

5-3-2- شیفتۀ اهل بیت(ع)………………………………………………………………………. 148

5-3-3- غیرت دینی……………………………………………………………………………… 149

5-3-4- برداشت کم، بازده زیاد ………………………………………………………………  151

5-3-5- همه جانبه نگری، نوجویی و جوان گرایی…………………………………………. 153

5-3-6- فرازهای فروتنی ………………………………………………………………………… 155

5-3-7- کمک به محرومین…………………………………………………………………….. 156

5-4- تحصیلات علمی شهید مفتّح…………………………………………………………….. 158

5-4-1- تحصیلات حوزوی…………………………………………………………………….. 158

5-4-2- تحصیلات دانشگاهی………………………………………………………………….. 161

5-4-3-تدریس در دانشکدۀ الهیّات …………………………………………………………… 163

5-5- آثار و تألیفات شهید مفتّح……………………………………………………………….. 165

5-5-1- ترجمه و تألیف …………………………………………………………………………. 165

5-5-2- مقدّمه بر کتابها…………………………………………………………………………. 168

5-5-3- مقالات…………………………………………………………………………………… 170

5-5-4- سخنرانیهای چاپ شده……………………………………………………………….. 171

5-6-  فعّالیّتهای فرهنگی دکتر مفتّح…………………………………………………………… 172

5-6-1- وحدت حوزه و دانشگاه………………………………………………………………. 173

5-7- شهادت شهید مفتّح………………………………………………………………………… 175

5-8- ارتباط امام با شهید مفتّح و پیام امام به مناسبت شهادت ایشان……………………… 175

5-9- نتایج فصل پنجم……………………………………………………………………………. 181

فصل ششم- شهید سیّد مرتضی آوینی

6-1- مقدّمه………………………………………………………………………………………… 183

6-2- مختصری از زندگی شهید آوینی از زبان خود شهید ………………………………… 184

6-3- شهید آوینی از نگاه دیگران (همسر شهید و دوستان)………………………………… 188

6-4- فرازهایی از کتاب با من سخن بگو دو کوهه………………………………………….. 193

6-5- مقالۀ هنر از شهید آوینی………………………………………………………………….. 196

6-6- فرازهایی از اندیشۀ شهید آوینی…………………………………………………………. 199

6-7- مقالۀ رمان و انقلاب اسلامی از آوینی…………………………………………………… 203

6-8- نتایج فصل ششم……………………………………………………………………………. 206

فصل هفتم- شهید دکتر مصطفی چمران

7-1- مقدّمه…………………………………………………………………………………………. 208

7-2- مختصری از زندگی و فعالیّتهای شهید چمران…………………………………………. 210

7-2-1-ورود به ایران……………………………………………………………………………… 212

7-2-2- شهادت……………………………………………………………………………………. 213

7-3- از یادداشت های شهید چمران در آمریکا……………………………………………… 214

7-4-از یادداشت های شهید چمران در لبنان…………………………………………………. 216

7-5-از یادداشت های شهید چمران در ایران…………………………………………………. 218

7-6- نگاهی به مناجاتهای عرفانی شهید چمران……………………………………………… 218

7-6-1- توکّل و راز……………………………………………………………………………… 219

7-6-2- شهادت……………………………………………………………………………………. 222

7-7- شهید چمران از چشم یاران( حسین اعرابی)…………………………………………… 231

7-8- چمران از نگاه همسرش غادّه چمران…………………………………………………… 253

7-9-نتایج فصل هفتم……………………………………………………………………………… 256

 فصل هشتم- نتیجه گیری

8-1- نتیجه گیری………………………………………………………………………………….. 258

فهرست منابع………………………………………………………………………………………… 261

 

 1-1- مقدّمه

نهضت رادمردی چون حضرت امام خمینی، که از سال 1340 آغاز شد؛ زمینۀ بروز و ظهور استعدادهای بی نظیر کشور را فراهم ساخت. مردانی بزرگ،که اگر چه تعدادشان اندک بود؛ امّا برای تأثیرشان نمی توان مقیاس و اندازه ای در نظر گرفت.

در نگاهی کوتاه به سیر گذشتۀ هر ملّتی، به افرادی برمی خوریم که خصوصیّات منحصر به فردشان، آنان را از دیگران متمایز کرده است. این خصوصیّات به تناسب هر فردی تفاوت می کند؛ تا آنجا که فردی به خاطر شجاعتش، دیگری به خاطر تقوایش، سومی به خاطر علمش و به همین صورت افرادی به خاطر خصوصیّات منحصر به فردشان، با دیگران تفاوت می یابند.

در این میان، محدودند شخصیّتهایی که همۀ این صفات را در خود جمع داشته باشند. هم عالم باشند و هم دیندار، هم مدیر باشند هم مدبّر، هم گذشته را بشناسند و هم در ساختن حال و آینده دستی داشته باشند، هم بر علوم قدیم تسلّط داشته باشند و هم علم روز را به خوبی بشناسند، هم اهل نظر باشند هم اهل تشکیلات، هم خانواده دار باشند،هم مردم دار. هم خدمت گزاری ساده برای فرزندان خود باشند، هم عاشق خدمت به جامعه و خلاصه؛ در عقاید صحیح خود، هم راست قامت باشند و هم از تجربه های دنیای غرب بهره برداری کنند. و شاگردان بزرگ امام (ره) چنین بودند. مردانی که شوکت قدم و شکوه قلمشان و برکت سخنانشان، جامعه را از خوابی عمیق بیدار کرد و رود خروشانی ساخت که به دریای حق و دینداری می پیوست.

برای شناخت انقلاب و حفظ دستاوردهای آن، باید ناگفته های زندگی و مبارزات بزرگ مردان آن را چند باره تکرار کرد، تا اگر گوشی آن را نشنیده است؛ بشنود و اگر چشمی آنها را ندیده است ببیند. باید گفت پیروزی انقلاب اسلامی، بیش از هر چیز، مرهون رشادتها و شهادت رهبرانی بود که پیش از ساختن جامعه به خودسازی پرداخته، و درون خود را مزیّن به اخلاق و معنویّت کرده بودند.

بر پیشانی کارنامۀ زرّین انقلاب و هشت سال دفاع جوانمردانه، نام شخصیّت های بزرگی چون شهید باهنر، شهید بهشتی، شهید مطهّری، شهید آوینی، شهید مفتّح و شهید چمران می درخشد این پژوهش بر آن است ،تا با بهره گیری از آثار علمی، ادبی و سخنرانیهای ارزشمند این بزرگان، نقش آنها را در پیروزی انقلاب اسلامی به نمایش بگذارد و آثار قلمی شان را به جوانان معرفی کند. وبا بررسی زندگی علمی و مبارزاتی آنها، مخاطبان را با شیوه های ساده زیستی و تفکّر اسلامی، اخلاق حسنه و زحمات خستگی ناپذیر آنها در راه به کمال رساندن انقلاب آشنا کند.

1-2- بیان مسأله

یکی از عظیم ترین تحوّلات قرن بیستم، به یقین انقلاب اسلامی ایران است؛ که در کشاکش رقابت میان دو ایدئولوژی مادّی گرایانۀ آن زمان، یعنی لیبرالیسم و کمونیسم و با نفی هر دو مکتب؛طرحی نو را برای بشریّت عرضه داشت. انقلاب اسلامی ایران نشان داد که سعادت و خوشبختی انسان ها،پیش از آنکه وابسته به سیستم اقتصادی یا سیاسی باشد؛ به جهان بینی آنها باز می گردد، جهان بینی اسلامی که توسّط دانشمندان اهل قلم و عالمان دینی صدایش به گوش جهانیان رسید.

بررسی زندگی و احوال و آثار این بزرگان ،که همگی به مقام شهادت رسیدند (یا در دوران انقلاب و یا در جنگ تحمیلی) با نگرشی همه جانبه، اسلامی بودن انقلاب و استحکام آن بر پایه های دین و دانش را اثبات خواهد کرد.

1-3- اهداف تحقیق

– نگاهی به زندگی و مبارزات علمی و فرهنگی شهیدان اهل قلم.

– بیان اندیشه های دینی و تفکّرات اسلامی در مبارزات سیاسی این شهیدان.

– معرّفی این شهیدان به عنوان مصلح اجتماعی.

– بهره گیری جوانان از زندگی شهیدان اهل علم و قلم در زندگی فردی و اجتماعی.

1-4- ضرورت انجام تحقیق

مطالعۀ تاریخ انقلاب و جنگ، نشان می دهد که بار فرهنگی و علمی این جریان مکتبی؛بر دوش مردان بزرگی همچون شهیدان نام برده بوده است. کسانی که قلم و سخن و علم و عمل، سلاح آنها بوده است ،و در سایۀ آن به شهادت رسیده اند. بنابراین ،پرداختن به زندگی این بزرگان ؛برای شناخت ایدئولوژی انقلاب و اهداف آن و معرفی آن به نسل جدید ضرورتی اجتناب ناپذیر دارد.

1-5- پرسشها ی تحقیق

الف) شخصیّتهایی مثل شهید باهنر، بهشتی و… چه تأثیری بر پیروزی انقلاب اسلامی داشتند؟

ب) آثار علمی و ادبی ایشان کدام است؟

ج) ویژگیهای شخصیّتی، فرهنگی، علمی و مبارزاتی آنها چیست؟

د) از کدام زاویه به زندگی و فعّالیّتهای علمی و مبارزاتی آنها پرداخته شده است؟

ذ) نقش آنان در تربیت اسلامی جامعه به خصوص جوانان چگونه بوده است؟

2-5- تعریف مفاهیم مطرح شده در پرسشها یا فرضیّه های تحقیق

 شهیدان اهل قلم:

منظور از شهدای اهل قلم در این پژوهش، شهدای اهل علم و دانش و چهره های شاخص فرهنگی انقلاب و جنگ است که با آثار علمی مکتوب و منقول (سخنرانی ها ی خود) در پیش برد اهداف انقلاب اثر گذار بوده اند.

1-6- کلید واژگان طرح تحقیق و معادل لاتین آن

الف) شهدای اهل قلم Martyred writers            

ب)  انقلاب اسلامیIslamic rerolution               

ج)  دفاع مقدّس Holly defence                        

1-7- پیشینۀ تحقیق

در زمینۀ زندگی و آراء و افکار شهدای اهل علم و قلم، تحقیقات فراوانی توسط مرکز اسناد انقلاب و کنگره بزرگداشت این شهدا صورت پذیرفته ،که به صورت کتابهای مستقل به چاپ رسیده اند از جمله:

مجموعۀ کتابهای مرکز اسناد انقلاب (زندگی و مبارزات شهید دکتر بهشتی، زندگی به سبک باهنر، زندگی و مبارزات شهید مطهّری و…) که در این پژوهش مورد استفاده قرار

رو به رشد این ژانر و در نهایت نیاز شخصی نگارنده به مطالعه
بیش­تر در این حوزه (به دلیل ارتباط این موضوع با آثار نقاشی) این پژوهش قصد دارد تا با ارائه
نظریه­ها و پژوهش­های مربوطه، تعاریف و معانی مختلف منظره در هنر و یا به­طور کلی را مورد بررسی قرار دهد، تا از این طریق به سوألات این تحقیق پاسخ دهد. در این زمینه شیوه به­کار رفته ارائه گروه شش نفره نقاشان منظره­پرداز شامل: مارک لومباردی، الیگیرو بواِتی، رابین اُنیل، بنجامین ادواردز، دیوید هاکنی و آنزلم کیفر، بررسی آثار آن­ها در کنار تئوری­های مطرح شده و ارائه جدولی از مشترکات آثار این هنرمندان به­عنوان کلمات و موضوعات کلیدی در منظره معاصر است. نتایج برآمده از این پژوهش به اختصار عبارتند از:

منظره پردازی به­عنوان یك ژانر دیگر آن انسجام و پیوستگی سابق خود را ندارد و مرزهای آن در حال حل شدن در ژانرهای دیگر است و هنرمندان با به­کار بردن موضوعات و مفاهیم مختلف و با بهره گرفتن از
رسانه­های گوناگون تغییرات اساسی در بدنه این ژانر به­وجود آورده­اند. با این حال منظره­پردازی به­عنوان یك موضوع و ژانر نه تنها كمرنگ نشده است بلكه پس از وقفه­ای كوتاه با قوت هرچه بیش­تر در هنرهای تجسمی ظاهر شده است.

در میان مفاهیم گسترده مطرح شده در آثار نقاشی منظره، زمان، سیاست و هویت، در میان جنبه­ های مختلف، جنبه روایی، تراژیك و بدبینی و در میان عناصر بكار رفته، متن و نوشتار از سایرین برجسته ترند.

همانگونه كه پیش از این هم از شیوه آیكونوگرافی در درك مفاهیم عمیق آثار هنری استفاده شده است،
می­توان با بررسی آیكونوگرافیك در این­گونه آثار(منظره) پی به شرایط دوران خلق آثار برد و به تحلیل
آن­ها پرداخت.

کلیدواژه­ها- منظره­پردازی، نقاشی، منظره معاصر،آیکونوگرافی، سیاست، نقشه

 

فهرست مطالب

فصل اول. 1

مقدمه. 1

فصل دوم. 9

مروری بر پژوهش­ها 9

2-1-تئوری منظره. 10

2-1-1-منظره و هویت : دایان هریس… 11

2-1-2-چشم­انداز یا فضا : کنث آر. الوینگ… 13

2-1-3-اهمیت تاریخ: هانا یوهانسن.. 15

2-2-آیکونوگرافی منظره : استیون دی. هوشلر. 16

2-3-نقشه به مثابه قدرت : جی. بی. هارلی.. 18

2-3-1-زمینه ­های سیاسی نقشه. 20

2-3-2-روش­های استفاده از نقشه. 20

2-3-3-سمبلیسم کاتوگرافیک قدرت.. 21

2-4-منظره و هنر غرب.. 22

2-4-1-از زمین تا منظره، از منظره تا هنر. 22

2-4-2-منظره، امر فرعی.. 23

2-4-3-منظره، مکان دلپذیر. 23

2-4-4-مناظر خوشنما 24

2-4-5-منظره و نقشه. 24

2-4-6-قاب منظره. 26

2-4-7-امر شکوهمند. 31

2-4-8-طبیعت: تصویر یا فعل و انفعال. 31

2-4-9-از منظره تا زمین.. 32

2-5-منظره معاصر در هنر: کوین پیترز. 33

فصل سوم. 35

هنرمندان منظره­پرداز معاصر. 35

3-1-دیوید هاکنی(1937-) 37

3-2-آنزلم کیفر(1945-) 45

3-3 رابین اُنیل(1977-) 52

3-4-بنجامین ادواردز(1970-) 60

3-5-مارک لومباردی(1951-2000) 66

3-6-الیگریو اِ بواِتی(1940-1994) 76

فصل چهارم. 83

نتیجه­گیری.. 83

فهرست منابع فارسی: 90

فهرست منابع لاتین: 90

کتاب­ها: 90

نشریات: 91

سایت­ها: 91

فهرست منابع تصویری: 95

گزارش پروژه عملی.. 99

تصاویر پروژه عملی مجموعه قلمرو نامحدود. 102

منظره­پردازی در هنر علیرغم ظهور دیرهنگامش ریشه­ای دیرینه دارد. حتی اگر منظره­پردازی را هم در نظر نگیریم، رابطه تنگاتنگمان با طبیعت ما را از توجه به منظره و محیط اطرافمان ناگزیر می­ کند. ما درون طبیعت زندگی می­کنیم و “قرن­هاست که در ذهن خود عمل تبدیل زمین به منظره را انجام می­دهیم.”
(اندروز، 1388 :11)

منظره در دیدگاه افراد مختلف تعاریف مختلف پیدا می­ کند؛ برخی مانند آلبرتی[1] آن را فضا و نمایی دلپذیر می­دانند (اندروز،1388: 74) که از دوردست به آن می­نگریم، گروهی مانند جیل کاسید[2] آن را
محیط­زیستی در نظر می­گیرند که پویا است و به طور مداوم تغییر می­ کند   -ممکن است این تغییر
پروسه­ای طبیعی باشد مانند فرسایش خاک و یا تحت تأثیر انسان­ها مانند ساخت شهر و قطع درختان- و برای گروهی دیگر مانند دنیس کاسگرو ساختاری اجتماعی است که منتج از پیشینه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ساکنان آن است. منظره هر کدام از این­ها که باشد، سرآغازش به­طور جدی در تاریخ هنر در قرن شانزدهم و به­واسطه استفاده هنرمندان از[اصطلاح] آن به­عنوان یک عبارت تکنیکی به منظور تصویر یک نما بود.

منظره­پردازی تا اوایل و اواسط قرن شانزدهم در تصاویری که حاوی پیام­های تاریخی یا مذهبی بودند، در پس­زمینه قرار داشت و زمینه­ای برای فعالیت­های انسانی بود. اما در همین قرن بود که هنرمندان مسلم شمال اروپا با استقلال بیش­تری شروع به منظره­پردازی کردند. در مباحثات تئوری نیز پرداخت به ایده منظره­پردازی تا این قرن ممکن نشده بود. “جووانی پاولو لامازو[3] اولین نویسنده­ای بود که به­طور رسمی زیبایی­شناسی منظره را با ایجاد تمایز میان مکان­های ممتاز[4] و مکان­های لذت­بخش[5] در اثرش به­نام
رساله­ای در مورد هنر نقاشی[6](1584) مورد بحث قرار داد (His, 1936) علیرغم وجود تعداد زیاد
نقاشی­های منظره در قرن شانزدهم، نقاشی منظره تا ظهور مکاتب هلندی و فنلاندی و آثار هنرمندانی چون رویسدال[7]، روبنس[8] در قرن هفدهم به موفقیت نائل نشد. در این قرن بود که افرادی مانند
راجر د. پایلز[9]، آندره فلایبن[10] و ساموئل وان هوگستراتن[11] ایده منظره را تعریف و دسته­بندی کرده، ارتقا دادند. در قرن هجدهم نقاشی منظره در پاسخ به جو سیاسی و اجتماعی که توسط رژیم­های کهن انگلستان، فرانسه و باقی اروپا به­وجود آمده بود، گسترش یافت و رویکردهای تازه­ای نسبت به محیط طبیعی پدیدار شد. به­طور خلاصه در طول این قرن نقاشی منظره مورد توجه و علاقه­مندی رو به رشد از جانب هنرمندان و حامیان هنری واقع و تبدیل به ژانری هرچه بیش­تر قابل احترام شد. هم­راستا با این فعالیت­ها بازتاب­های مهمی در رابطه با ایده منظره -به­خصوص در ارتباط با امر والا[12]– به­وجود آمد. پس از وقایع و تحولات عظیم وابسته به انقلاب فرانسه هنر منظره­پردازی در قرن نوزدهم به ژانر اصلی هنرمندان و حامیان هنری و مجموعه­داران شد. این دوران با ظهور جنبش­های امپرسیونیسم و پست­امپرسیونیسم اروپا و رودخانه هادسن در آمریکا، دوران اوج شکوفایی نقاشی­های منظره شد.

در سال 1800 دیدگاه­های هنر منظره­پردازی، هم در صحنه­پردازی و هم در موضوع دراماتیک شدند که این رویکردی کاملاً انقلابی بود. با آغاز جنبش رمانتیک در اواخر سده هجدهم و در اوایل سده نوزدهم مفهوم منظره­پردازی دچار تحول شد. بازنمایی­هایی که از طبیعت می­شد به­منظور نشان دادن والایی و عظمت و شکوه مناظر کوهستانی، سادگی و طبیعی بودن مناظر روستایی و قدرت و وسعت اقیانوس­ها و دریاها به­کار می­رفتند. در عین حال همگام با روند صنعتی­شدن و زندگی شهری در اروپا حس نوستالژی در مردم برای مکان­های بکر و دست­نخورده قوی­تر می­شد و منظره­پردازی از جستجوی مناظر خوش­نما به تلاش برای تجربه تعالی و پیوند با روح و معنویت به­واسطه تعمق و تفکر در طبیعت تغییر پیدا کرد. بنابراین نه تنها این نقاشی­ها تجسم حقیقت طبیعت بودند، بلکه برای برانگیختن احساسات بشری و بیان آن­ها تصویر می­شدند.

در قرن بیستم منظره به­عنوان یک ژانر به حیات خود ادامه داد. البته به نوعی متفاوت و تحت تأثیر
جنبه­ های مختلف هنری، با الهام از جنبش فوتوریسم مناظری با رنگ­های غلیظ و سرزنده و شاید زننده که بر کیفیت­های نقاشانه و رنگ تأکید می­کردند شکل­گرفت. مناظر هنری ماتیس[13]، آندره درن[14] و
موریس د. ولامنیک[15] به­عنوان نسخه توسعه یافته مناظر پست­امپرسیونیستی بودند که با پُینتیلیسم و نئوامپرسیونیسم ترکیب شده بودند. سزان[16] که مناظر طبیعی را به فرم­های هندسی، خطوط و رنگ تقلیل داده بود منبع الهام کوبیست­ها شد و آن­ها متأثر از او قواعد کوبیسم را در خلق مناظر به­کار بستند.

“منظره­پردازان اکسپرسیونیست آلمان که متأثر از فوویست­ها و به­طورکلی هنر بدوی
 بودند، با تشکیل گروه پل[17] با نگاه به تاریخ هنر و هنر گوتیک از رنگ­های روشن و خطوط کناره­نمای
 ضخیم استفاده کردند تا سیاست­هایی که در بیانیه­هاشان اعلام کرده بودند دنبال کنند.

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                       صفحه

مقدمه. 1

بیان مسئله: 5

انگیزه انتخاب موضوع تحقیق: 5

هدفهای تحقیق: 6

سوالات تحقیق: 6

فرضیه های تحقیق: 7

روش تحقیق: 7

جامعه آماری و حجم آن: 7

ساختار تحقیق: 9

بخش اول: مفاهیم و مبانی.. 10

فصل اول ایثارگری، حق و قانون. 13

مبحث اول جنگ، جهاد و دفاع. 13

گفتار اول جنگ و جهاد در قرآن کریم و روایت معصومین (ع) 15

گفتاردوم دوران قبل و بعد ازانقلاب… 16

گفتار سوم دوران دفاع مقدس… 18

گفتار چهارم ترور و تفحص….. 19

مبحث دوم بررسی ماهیت حقوقی ایثارگری.. 20

گفتار اول تعریف  حق.. 21

گفتار دوم  پیدایش حق و چگونگی استقرار آن. 22

گفتار سوم حق ایثارگری.. 23

گفتار چهارم حق مکتسبه. 25

مبحث سوم مؤلفه های امنیت حقوقی در حوزه ایثارگران. 26

گفتار اول امنیت حقوقی ایثارگران. 27

گفتار دوم امنیت قانونگذاری.. 28

گفتار سوم امنیت قضایی.. 29

گفتار چهارم حمایت های قانونی از ایثارگران. 29

فصل دوم، قوانین و سازمانها 31

مبحث اول بررسی روند تصویب قوانین ،مقررات و مصوبات مربوط به ایثارگران. 31

گفتار اول قوانین ومصوبات برای حمایت از کارمندان دولت… 32

گفتار دوم قوانین و مصوبات حمایتی رزمندگان، جانبازان و خانواده شهداء 33

گفتار سوم قوانین و مصوبات رفاهی برای ایثارگران. 38

گفتارچهارم قانون جامع ایثار گران. 40

مبحث دوم مراجع اختصاصی اداری رسیدگی به امور ایثار گران. 42

گفتاراول مراجع اختصاصی اداری در نیروهای مسلح.. 43

گفتار دوم مراجع اختصاصی اداری در بنیاد شهید و امور ایثارگران. 43

گفتار سوم سایر مراجع (ماده واحده مستقر درفرمانداریها) 45

گفتار چهارم مراجع تعیین درصد جانبازی در بنیاد شهید و امور ایثارگران. 48

بخش دوم: بررسی رویه قضایی دیوان عدالت اداری در تضمین حقوق ایثارگران. 52

فصل اول: دادگستری مرجع رسیدگی به تظلمات عمومی.. 54

مبحث اول :سازمان قضایی صلاحیت دار. 55

گفتار اول: کارکردهای دیوان عدالت اداری.. 56

گفتار دوم: صلاحیت دیوان عدالت اداری در رسیدگی به آراء کمسیون ماده 16بنیاد شهید و امور ایثار گران. 59

گفتار سوم: رسیدگی در شعب بدوی دیوان. 61

گفتار چهارم: رسیدگی در شعب تجدید نظر دیوان. 64

مبحث دوم: رسیدگی در هیات عمومی.. 65

گفتار اول: آیین کار هیاتهای تخصصی.. 67

گفتار دوم: آیین رسیدگی در هیات عمومی.. 67

گفتار سوم: ابطال مصوبات دولتی.. 71

گفتار چهارم: صدور آراء  وحدت رویه و ایجاد رویه. 73

مبحث سوم: طرق فوق العاده شکایت از آراء در قانون دیوان. 75

گفتار اول: اعمال ماده 57. 76

گفتار دوم: اعمال ماده 79. 77

گفتار سوم: اعمال ماده 98. 79

گفتار چهارم: اعمال مواد 115 و 116. 82

فصل دوم :نحوه اجرای احکام قطعی.. 85

مبحث اول: کارکرداجرای احکام دیوان. 86

گفتار اول: نحوه رسیدگی و فرایند های اجرای احکام. 87

گفتار دوم: ضمانت اجراء احکام شعب دیوان. 88

گفتار سوم: ضمانت اجرای آراء هیات عمومی.. 91

گفتار چهارم: اعلام گزارش استنکاف از آراء دیوان به شعب صادر کننده رای و رسیدگی به تخلف مستنکف از آراء دیوان. 92

مبحث دوم :نقش آراء دیوان درتصمیمات مراجع اداری.. 93

گفتار اول: رسیدگی به تصمیمات مراجع اختصاصی اداری.. 94

 

گفتاردوم: رسیدگی شکلی.. 96

گفتار سوم: رسیدگی ماهوی.. 98

گفتار چهارم: رسیدگی به تصمیمات کمسیون ماده 16. 100

مبحث سوم: چگونگی تضمین حقوق ایثارگران در آراء دیوان. 103

گفتار اول: نقش آراء شعب بدوی.. 104

گفتار دوم: نقش آراء شعب تجدید نظر. 106

گفتار سوم: نقش آراء هیأت عمومی در احقاق حقوق ایثارگران. 109

گفتار چهارم: نقش آراء شعب تشخیص….. 113

نتیجه. 117

ضمائم. 125

منابع و مآخذ. 158

 

مقدمه
با حمد و سپاس به درگاه خداوند بزرگ و پیامبر عظیم الشأن اسلام(ص)و خاندان مطهرش(ع) که هدایتگر بشریت به سوی کمال و سعادت ابدی بوده و درود فراوان به روح بلند بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران که با الگو گرفتن از سیره سید و سالار شهیدان و شعار هیهات من الذلة فعل خواستن، توانستن و ما می توانیم را صرف کرد و باعث افتخار برای اسلام و جامعه اسلامی خصوصاً مذهب تشیع گردید.درود و سلام بر تمامی شهیدان انقلاب اسلامی و خانواده معظم آنها، درود بر همه کسانی که به فرمان امام راحل لبیک گفته و با نثار جان خویش عزت ابدی برای اسلام و استقلال و امنیت برای میهن خویش به ارمغان آوردند.

جانباز و ایثارگر مفهوم معنوی وافتخاری است که نظام اسلامی به کسانی که در راه پیروزی انقلاب اسلامی، حفظ و حراست از دستاورد های آن از جان و مال خود گذشته اند اعطاء نموده است. افتخار جانبازی یعنی اینکه در راه دین و ایمان به خدا و حفظ ارزش های اسلامی از هر آنچه داری بگذر، زیرا جانباز با قلبی مملو از انوار مقدسه پا در مسیر حق تعالی قرار داده و جسم و جان خویش را در طبق اخلاص قرار می دهد و گوش به فرمان ولی فقیه، خود آماده هرگونه فداکاری می باشد.

جانبازان با تحمل مشکلات ومشقت ها ی فراوان چشم به درگاه ربوبی دارند، زیرا رضایت او را بر رضایت تمامی افراد جامعه مقدم دانسته و هدف والای خود را به احتزاز در آوردن پرچم لااله الا الله  بر روی کره زمین قرار داده اند. دفاع مقدس تبلور ایثار و شهادت رزمندگانی بود که از هر آنچه داشتند گذشتند و پا در رکاب مولی و مقتدای خویش حضرت ابا عبد الله الحسین (ع) قرار داده و در راه رسیدن به اهداف والای انقلاب اسلامی از هیچ گونه کوششی دریغ نکردند. بر همه ما واجب است که رسالت جانفشانی و ایثار رزمندگان اسلام را به نسل های آینده انتقال داده و از تحریف آن جلوگیری نماییم. بسیج این شجره طیبه درخت تنومند انقلاب اسلامی است که از ابتدای پیروزی و در تمامی صحنه ها حاضر بوده و با نثار جان خویش و آبیاری درخت انقلاب بوسیله خون خود، از دستاوردهای آن پاسداری نموده و تا انقلاب زنده است بسیج، جانبازی وایثار هم زنده است.

این یک واقعیتی است که از نفس مسیحایی امام راحل بر جوانان این مرز و بوم دمیده شد و انشاءالله تا ظهور یگانه منجی عالم بشریت ادامه خواهد داشت و پرچمی که به دست امام راحل برافراشته گردید و هم اکنون بر دوش خلف صالح او مقام عظمای ولایت است به دست آن یگانه ذخیره الهی سپرده خواهد شد.

بخشی ازمشکلات ایثارگران، وجود قوانین متعدد، ایجاد تبعیض بین جانبازان معزز ­در قوانین مصوب، ابهام در مواد قانونی تصویب شده، عدم کارشناسی کافی در زمان تصویب قوانین، برداشت های متفاوت دستگاه های مختلف از قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و عدم تنظیم و تصویب آیین نامه های مربوطه در فاصله زمانی مقرر شده در قانون می توان ذکر کرد.

اصــل(173) قـــانون اســـاسی جمهوری‌اسلامی ایران بیان می‌دارد: به‌منظور رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مامورین یا واحدها یا آیین‌نامه‌های دولتی و احقاق حقوق آنها، دیوانی به‌نام دیوان عدالت اداری زیرنظر رئیس‌قوه قضائیه تأسیس می‌گردد. حدود اختیارات و نحوه عمل این دیوان را قانون تعیین می‌کند. دیوان عدالت اداری وظیفه رسیدگی به شکایات عموم مردم را برعهده دارد و در قانون اساسی به عنوان یکی از نهادهای محدود کننده سوءاستفاده از قدرت عمومی و مهمترین رکن قضایی ناظر و به منظور تضمین سلامت اداری در کشور مطرح شده است. انگیزه و هدف ما از این تحقیق بررسی این موضوع است که آیا قوانینی که بعضاً بصورت ناقص، مبهم و با عدم کارشناسی لازم در پیش بینی و اختصاص بودجه ومنابع مالی آن به تصویب رسیده، توانسته هدف مقنن را در خدمت به جانبازان محقق کند؟

بنظر میرسد سازمانهای تأسیس شده متولی خدمت رسان به ایثارگران، بدلیل نداشتن تجربه کافی و تازه کار بودن، نتوانسته اند آنطور که شایسته و بایسته این قشر ایثارگر بوده به وظیفه ذاتی خود در دفاع از حقوق مادی و معنوی ایثارگران و خانواده های آنان جامه عمل بپوشاند. آیا تصویب قوانین و مصوبات و آیین نامه ها جوابگوی نیازهای این قشر معظم بوده است؟

آیا قانون جامع ایثار گران بعنوان آخرین قانون تصویب شده در خصوص ایثارگران توانسته مشکلات این قشر را برآورده کند؟

همه روزه جانبازانی را مشاهده می کنیم که برای احقاق حقوق خود و حل مشکلات ناشی از مجروحیت و یا معلولیت، اعم از درمان و یا پیگیری مشکلاتی که ناشی از حضور آنها

تصویرسازی و مفاهیم تصاویر ایجاد شده در کتاب پیوندی ناگسستنی و عمیق با متن کتاب برای کودکان ایجاد می کند و در نهایت ، نتیجه ای حاصل می شود که در آموزش به کودکان بسیار مؤثر است. تصویرسازی برای کودکان به دو بخش fiction  و nonfiction تقسیم می شود که تصویرسازی علمی-آموزشی در حیطه بخش nonfiction قرار می گیرد. این شاخه از تصویرسازی برای کودکان از شاخه هایی است که در ایران بسیار ضعبف نشان داده شده است ، در صورتی که این مقوله برای این گروه سنی بسیار مهم و در پیشرفت علم و دانش کودکان مؤثر می باشد.

کودک با خواندن و در عین حال دیدن تصاویر زیبا ، جذاب یک کتاب علمی-آموزشی و روش ارائه خلاق آن ، مشتاق تر شده و آموزش برای او دلنشین تر خواهد شد.

نگارنده به دلیل نوع رشته تحصیلی و همینطور علاقمندی شخصی به تصویرسازی بلاخص تصویرسازی علمی-آموزشی برای کودکان و با وجود ضعیف نشان دادن و کم اهمیت جلوه دادن این بخش از تصویرسازی در ایران ، تصمیم به گردآوری این پژوهش نمودم.

در اینجا لازم است نهایت سپاس گذاری را از یاوریهای بی دریغ اساتید بزرگواری که در طول این دوره تحصیلی مرا یاری رساندند به انجام رسانم . همینطور از پدر و مادر گرامی ام که در عین تحصیل و ارائه پروژه با فراهم ساختن امکانات لازم شرایط را برای من مقدور ساخته و هرگز از الطاف خویش دریغ ننمودند. 

مقدمه

ایران کشوری کهنسال با سابقه دیرینه فرهنگی و 14700 سال تمدن و 2500 سال تاریخ مدون بوده و صاحب ادبیاتی غنی و پربار ، هم در شکل شفاهی و هم به صورت نوشتاری ، که کودکان این مرز و بوم از این میراث بی نصیب نمانده اند.سیر تحول ادبیات کودکان در ایران مانند هر کشور دیگری تحت تأثیر مسائلی چون فرهنگ ، اجتماع و … قرار گرفته و به دوران مختلفی طبقه بندی شده که در این پژوهش به طور مختصر اشاره ای به این دوران شده است.

«فولکلور و فرهنگ عامه هم چنانچه سرآغاز پیدایش همه هنرهاست ، سرآغاز ادبیات و بخصوص ادبیات کودکان نیز می باشد. لالایی ها ، مثل ها ، ترانه های کودکان ، افسانه های خردسالان ، داستانهای ماجرایی ، حماسی ، عاشقانه و اسطوره ها که همه زاییده تخیًل و تفکر مردم اعصار مختلف هستند ، بنیاد و اساس ادبیات کودکان را تشکیل می دهند»(ملکیان ،1385،ص139).

برای ادبیات کودکان تعاریف متعددی ارائه شده است. در کتاب «ادبیات کودکان» نوشته علی اکبر شعاری نژاد آمده است: «ادبیات کودکان به مجموعه آثار و نوشته هایی (کتاب و مقالات) گفته می شود که به وسیله نویسندگان متخصص برای مطالعه آزاد کودکان تهیه می شود و در همه آنها ذوق و سطح رشد و نضج کودکان مورد توجه است»(شعاری نژاد،1364،ص29). بنفشه حجازی نیز در کتاب «ادبیات کودکان : ویژگیها و جنبه ها» می نویسد: «هرآنچه افسانه ، شرح حال ، مطالب علمی و … که خارج از برنامه درسی و آموزشی مستقیم ، هنرمندانه نوشته و تنظیم شود، ادبیات کودکان خوانده می شود»(حجازی،1374،ص19).

به طور کلی اهداف ادبیات کودکان را می توان در این موارد خلاصه کرد: برانگیختن ذوق و علاقه کودکان در آشنایی با مسائل گوناگون زندگی ، سودبخشی اوقات فراغت ، شکوفایی استعداد ذهنی ، آشنایی با جهان و فرهنگ های مختلف ، آماده کردن کودک برای شناخت ، دوست داشتن ، میل به اعتلای مداوم و ایجاد عادت به مطالعه (شعاری نژاد،1364،ص29؛ایمن(آهی)،1365،ص3-4).

بنابراین ادبیات کودک در حقیقیت پهنه ای است که نیازهای عاطفی ، روانی ، شناختی و استدلالی کودک را برطرف می سازد.با توجه به موارد فوق می توان به نقش و اهمیت کتابهای غیرداستانی در رشد تفکر و شخصیت کودک و پرورش استعدادهای او پی برد.

کودکان کنجکاوند ، مدام با پرسشهای جدید روبرو می شوند و سوالهای بی جواب بسیاری دارند که می خواهند به پاسخ آنها برسند. آنها تلاش دارند جهان پیرامون خود را بهتر بشناسند ، علت پدیده های طبیعی را دریابند. کنجکاویهایی از این دست سبب می شود شروع به پرسش کنند یا برای یافتن پاسخ های مورد نظر خود در منابع مختلف به جستجو بپردازند. در اینجاست که لزوم شناخت انواع نوشته های غیر داستانی و نحوه انتخاب و استفاده از آنها روشن می شود. زمانی بود که کتابهای علمی-اطلاعاتی را جزئی از ادبیات کودکان به شمار نمی آوردند ، زیرا می پنداشتند نه تنها هنر نویسندگی در نگارش آنها بکار نرفته ، بلکه زیبایی و جذابیتی در تصاویر آنها دیده نمی شود. ولی امروزه این عقیده قابل قبول نیست ، چنانچه بسیاری از کتابهای غیر داستانی (علمی-آموزشی) به لحاظ شیوه نگارش و از نظر تصویرسازی ارزش فراوانی دارند.

با توجه به مطالب ارائه شده به اهمیت وجود تصویر در کتابهای علمی کودکان پی برده و این امر مهم می شود که تصاویر زیبا و متناسب برای کتابهای این گروه سنی می تواند حتی کتابهای ضعیف از نظر نگارش را به فروش برساند و چه بسیار کتابهایی با ادبیات و نگارش عالی ، به دلیل فقدان تصاویر   خوب از نظر دور بماند.

کودک در کلمات و تصاویر دنیایی را می یابد که می تواند آن را در ذهن خود ترسیم کند ، با واقعیات تطبیق داده و از آنها بسیار بیاموزد. این نکته می تواند زیربنایی برای درک هنری و زیبایی شناسی او باشد ، تا به واسطه آن با عواطف و جهان اطراف خود آشنا شود ، معانی و مفاهیم را بفهمد و تخیل خود را تعریف کند. این دنیا راهنمای او برای گام نهادن به سوی تجربیات جدید خواهد بود.

بدینگونه تصویرگری به منزله یک هنر انتقال مفاهیم ، در قالب نقشها و اشکال جا و مقامی والا در کتابهای کودکان دارد و هنرمند تصویرگر با دمیدن حیات در یک تصویر از جان خود از تجربیات و تمام شخصیت خود مایه می گذارد.   

 

پیشگفتار

تصویرسازی و مفاهیم تصاویر ایجاد شده در کتاب پیوندی ناگسستنی و عمیق با متن کتاب برای کودکان ایجاد می کند و در نهایت ، نتیجه ای حاصل می شود که در آموزش به کودکان بسیار مؤثر است. تصویرسازی برای کودکان به دو بخش تخیلی[1] و غیرتخیلی[2] تقسیم می شود که تصویرسازی علمی-آموزشی در حیطه بخش غیرتخیلی قرار می گیرد. این شاخه از تصویرسازی برای کودکان از شاخه هایی است که در ایران بسیار ضعیف نشان داده شده است ، در صورتی که این مقوله برای این گروه سنی بسیار مهم و در پیشرفت علم و دانش کودکان مؤثر می باشد.

کودکان با خواندن و در عین حال دیدن تصاویر زیبا ، جذاب یک کتاب علمی-آموزشی و روش ارائه خلاق آن ، مشتاق تر شده و آموزش برای آنها دلنشین تر خواهد شد.

نگارنده به دلیل نوع رشته تحصیلی و همینطور علاقمندی شخصی به تصویرسازی بلاخص تصویرسازی علمی-آموزشی برای کودکان و با وجود ضعیف نشان دادن و کم اهمیت جلوه دادن این بخش از تصویرسازی در ایران ، تصمیم به گردآوری این پژوهش نمودم.

در اینجا لازم است نهایت سپاس گذاری را از یاوریهای بی دریغ اساتید بزرگواری که در طول این دوره تحصیلی مرا یاری رساندند به انجام رسانم . همینطور از پدر و مادر گرامی ام که در عین تحصیل و ارائه پروژه با فراهم ساختن امکانات لازم شرایط را برای من مقدور ساخته و هرگز از الطاف خویش دریغ ننمودند.

 

مقدمه

ایران کشوری کهنسال با سابقه دیرینه فرهنگی و 14700 سال تمدن و 2500 سال تاریخ مدون بوده و صاحب ادبیاتی غنی و پربار ، هم در شکل شفاهی و هم به صورت نوشتاری ، که کودکان این مرز و بوم از این میراث بی نصیب نمانده اند.سیر تحول ادبیات کودکان در ایران مانند هر کشور دیگری تحت تأثیر مسائلی چون فرهنگ ، اجتماع و … قرار گرفته و به دوران مختلفی طبقه بندی شده که در این پژوهش به طور مختصر اشاره ای به این دوران شده است.

«فولکلور[3] و فرهنگ عامه هم چنانچه سرآغاز پیدایش همه هنرهاست ، سرآغاز ادبیات و بخصوص ادبیات کودکان نیز می باشد. لالایی ها ، مثل ها ، ترانه های کودکان ، افسانه های خردسالان ، داستانهای ماجرایی ، حماسی ، عاشقانه و اسطوره ها که همه زاییده تخیًل و تفکر مردم اعصار مختلف هستند ، بنیاد و اساس ادبیات کودکان را تشکیل می دهند»(ملکیان ،1385،ص139).

برای ادبیات کودکان تعاریف متعددی ارائه شده است. در کتاب «ادبیات کودکان» نوشته علی اکبر شعاری نژاد آمده است: «ادبیات کودکان به مجموعه آثار و نوشته هایی (کتاب و مقالات) گفته می شود که به وسیله نویسندگان متخصص برای مطالعه آزاد کودکان تهیه می شود و در همه آنها ذوق و سطح رشد و نضج کودکان مورد توجه است»(شعاری نژاد،1364،ص29). بنفشه حجازی نیز در کتاب «ادبیات کودکان : ویژگیها و جنبه ها» می نویسد: «هرآنچه افسانه ، شرح حال ، مطالب علمی و … که خارج از

اهمیت پرداختن به بحث تکفیر. 8

روش‌شناسی بحث… 14

پیشینه پژوهش مسأله. 15

معرفی فصول. 20

فصل دوم: بررسی‌های معناشناختی.. 23

بخش اول: مفهوم شناسی کفر. 25

معنای لغوی.. 25

معنای اصطلاحی.. 26

تغایر اسلام و ایمان در مقابل کفر. 37

مراتب و کاربردهای اسلام و ایمان. 39

بخش دوم: مقصود از «مخالف». 42

معنای «مخالف» در روایات و کلام علمای امامیه. 42

برخی از مصادیق مخالفت در روایات.. 45

اصناف «مخالف» به لحاظ منشأ مخالفت.. 59

فصل سوم: حکم مخالف در روایات… 63

بخش اول: حکم اعتقاد به تجسیم و تشبیه در روایات… 66

روایات صریح در کفر. 66

روایات غیر صریح.. 74

بخش دوم: حکم اعتقاد به جبر یا تفویض در روایات… 85

روایات صریح در کفر. 85

روایات غیر صریح.. 93

بخش سوم: حکم عدم پذیرش ولایت و امامت ائمه اطهار (علیهم‌السلام) در روایات… 102

روایات مختص به امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) 102

روایات مربوط به عدم قبول ولایت و امامت دوازده امام (علیهم‌السلام) 113

حکم ادعای امامت از سوی نااهل و پذیرش آن در روایات.. 146

حکم انکار یا تردید در قیام حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) در روایات.. 151

فصل چهارم: نتیجه‌گیری بر اساس روایات معارض…. 153

کفر یا اسلام؟. 157

موضوع حکم کفر در روایات… 169

کتاب‌نامه. 179

چکیده

در بسیاری از روایات شیعی، مسأله کفر مخالفان مطرح شده است و برخی از علمای امامیه نیز بر اساس همین روایات، حکم به کفر مخالف نموده، آنها را از حوزه اسلام خارج دانسته‌اند. در خصوص   حوزه معنایی مخالف، از روایات و کلام علمای امامیه برداشت می‌شود که مقصود مسلمانی است که شیعه اثناعشری نباشد. مخالفت نیز گرچه می‌تواند در حوزه‌های مختلفی، مانند اعتقاد به تجسیم و تشبیه و جبر و تفویض باشد، لکن بارزترین مصداق مخالفت، مخالفت در مسأله امامت و ولایت است. از سویی، در روایات بسیاری نیز تصریح شده که هر کس توحید و نبوت را بپذیرد، مسلمان است و تمام احکامی که برای مسلمان ثابت است، بر او نیز جاری می‌شود. بررسی روایات مرتبط در هر دو سو و نیز مراجعه به سایر روایات و کلام علمای امامیه نشان می‌دهد که هیچ‌یک از دو حکم اسلام و کفر را نمی‌توان به طور مطلق برای تمام مخالفان ثابت نمود؛ بلکه هم در حوزه حکم به اسلام و کفر و هم در معنای مخالف باید حکم به تفصیل نمود. آنچه می‌توان به طور یقینی ثابت نمود این است که کفر به معنای خروج از اسلام تنها برای مخالف معاند ثابت است، اما برای سایر اصناف مخالف، یعنی مخالف جاهل و منکر، حکم به اسلام می‌شود و اطلاقات و عموماتی که در روایات وارد شده و کفر را برای مطلق مخالف ثابت می‌کند، بر مراتب و درجات مختلف کفر و ایمان حمل می‌شود.

کلیدواژه‌ها: کفر مخالف، کفر، اسلام، جاهل، منکر، معاند، امامت، ولایت، تشبیه، تجسیم، جبر و تفویض.

مقدمه
یکی از اصول مسلم در بیان معارف دینی، مخاطب شناسی است. شناخت مخاطب و دانستن سطح درک و دریافتش نسبت به مسائل و قدرت تحلیل وی، از نکات ضروری در انتقال معارف است. از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نیز نقل شده که فرمودند: «ما پیامبران مأموریم با مردم به اندازه عقل و فهمشان سخن بگوییم.»[1]

امامان شیعه نیز همواره در بیان عقاید و افکار و نیز در مقام پاسخ‌گویی به سؤالاتی که از حضورشان پرسیده می‌شد، به این نکته عنایت ویژه داشته‌اند و گاه مخاطب را امر می‌کرده‌اند که کلامشان را برای کسی نقل نکند یا تنها برای عده خاصی نقل کند. از حضرت امیر (علیه‌السلام) نقل شده که به حذیفة بن یمان فرمودند: «با مردم نسبت به آنچه علم ندارند و ظرفیت درک و دریافتش در آنها وجود ندارد سخن مگو که طغیان می‌کنند و کافر می‌شوند. برخی از مسائل، پیچیده و مشکل است و اگر بار آن بر کوه‌ها هم نهاده شود، طاقت تحمل آن را ندارند.»[2]

اما در عصر ارتباطات و انفجار اطلاعات، که در کمتر از ثانیه‌ای و با فشردن یک یا چند کلید می‌توان حجم فراوانی از اطلاعات را جابجا نمود، مخفی نمودن عقاید و افکار، امری بس دشوار است و دیگر چیزی به عنوان عقاید سرّی و مخفی کمتر مصداق پیدا می‌کند. کلامی که دیروز تنها برای خواص و در زیرزمین‌ها و پشت درهای بسته نقل می‌شد، امروز آشکارا و به سهولت در میان تمامی افراد دهان به دهان می‌چرخد و دیگر نمی‌توان عقیده‌ای را پنهان نگاه داشت.

افکار و عقاید شیعی نیز از این امر مستثنا نیستند. تمامی آنچه در کتب روایی شیعه موجود بوده و زمانی به عنوان اسرار از آنها یاد می‌شده است، امروزه در اختیار عموم قرار

1-2اهداف پژوهش،هدفهای تحقیق:………………………………………………………………………. 4

1-3سوالات پژوهش:…………………………………………………………………………………………. 4

1-4فرضیه پژوهش:…………………………………………………………………………………………… 4

1-5روش تحقیق:………………………………………………………………………………………………. 4

1-6روش تجزیه تحلیل اطلاعات:………………………………………………………………………… 5

فصل دوم……………………………………………………………………………………………………………. 6

پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………….. 6

2-1 نیم نگاهی تاریخی………………………………………………………………………………………. 7

2-2 دوریشه تاریخی مینیمالیسم…………………………………………………………………………. 18

فصل سوم…………………………………………………………………………………………………………. 23

چارچوب نظری تحقیق………………………………………………………………………………………… 23

3-1 تعریف رسانه:………………………………………………………………………………………….. 24

2-2تعریف چند رسانه ای:………………………………………………………………………………. 24

3-2 رسانه های جدید:……………………………………………………………………………………… 25

3-2-1 انواع رسانه های ارتباطی:………………………………………………………………………. 25

3-2-2 خصوصیات رسانه های ارتباطی:……………………………………………………………… 26

3-2-3 خصوصیات رسانه ی  ارتباطی………………………………………………………………… 27

3-3 قرن بیستم……………………………………………………………………………………………….. 29

3-3-1 دوران پست مدرن:………………………………………………………………………………. 29

3-3-2 ویژگی های و شاخصه های هنر دوران پست مدرن……………………………………… 35

فصل چهارم………………………………………………………………………………………………………. 44

تحلیل یافته ها……………………………………………………………………………………………………. 44

4-1 هنر مفهومی……………………………………………………………………………………………… 45

4-2-1دستور العملها ، اجرا ها و مستند سازی ها………………………………………………….. 56

4-2-2هنر مفهومی در گذشته  و حال…………………………………………………………………. 64

4-3 هنر چیدمان……………………………………………………………………………………………… 66

4-3-1پیشینه تاریخی هنر چیدمان……………………………………………………………………… 67

5-3-2ویدئو اینستالیشن………………………………………………………………………………….. 72

4-3-3هنر زمینی و خاکی……………………………………………………………………………….. 76

4-4 هنربدن……………………………………………………………………………………………………. 82

4-5 هنر اجرا………………………………………………………………………………………………….. 89

4-5-1ویژگی های پرفورمنس آرت…………………………………………………………………… 91

4-5-2 شکل گیری هنر اجرا……………………………………………………………………………. 93

4-5-3 نیم‌نگاه تاریخی به عرصه های هنر اجرا:…………………………………………………… 103

4-5-3-1فتوریسم و هنر اجرا……………………………………………………………………… 103

4-5-3-2 کانستراکتیویسم (ساختارگرایی) و هنر اجرا……………………………………………. 107

4-5-3-3دادائیسم و هنر اجرا……………………………………………………………………… 109

4-5-3 -4سورئالیسم و هنر اجرا………………………………………………………………….. 113

4-5-3-5هنر اجرا در تجربه‌های مدرسه باهاس……………………………………………….. 117

4-5-3-6 هنر اجرا در سال‌های پس از جنگ……………………………………………………… 124

4-5-3-7 هنر پرفورمنس یا تولید رسانه‌ای از سال 1965 تا 2000………………………… 127

4-5-4تندیس های زنده یا مجسمه های اجتماعی………………………………………………… 128

4-5-5 دستورالعمل‌ها و پرسش‌ها……………………………………………………………………. 130

4-5-6بدن هنرمند در اجرا…………………………………………………………………………….. 131

4-6 ویدئو آرت……………………………………………………………………………………………. 137

4-6-1 ظهور ویدئو……………………………………………………………………………………… 141

4-6-2 فن‌آوری وتصویر………………………………………………………………………………. 148

4-6-3 هنر ویدئویی بعد از 1970……………………………………………………………………. 152

4-6-4 هنر ویدئو آرت تا دهه ۸۰……………………………………………………………………. 157

 

4-6-5 هنر ویدئوآرت در دهه‌ی ۱۹۹۰……………………………………………………………… 164

4-6-6 ویدئوی مفهومی………………………………………………………………………………… 168

4-6-7 کدهای زمانی……………………………………………………………………………………. 174

4-6-8 روایت شخصی…………………………………………………………………………………. 178

4-6-9 در میانه‌ی قالب مستند و دیدگاه‌های جهانی……………………………………………… 182

4-7 عکاسی دوران معاصر (رسانه عکاسی)……………………………………………………….. 186

4-8هنر دیجیتال…………………………………………………………………………………………….. 205

4-9 هنر کامپیوتر…………………………………………………………………………………………… 209

4-10فیلم برداری دیجیتال……………………………………………………………………………….. 214

فصل پنجم………………………………………………………………………………………………………. 217

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………. 217

محدودیت ها………………………………………………………………………………………………… 219

تصاویر……………………………………………………………………………………………………………. 221

منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………………………. 243

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی رسانه های نوین در هنر قرن بیستم صورت گرفته است برای انجام این مطالعات از روش تحقیق، توصیفی، تحلیل و محتوا استفاده شده است، همچنین روش های گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و فیش برداری به انجام رسیده است. هدف اصلی این رساله بررسی رسانه های نوین در قرن بیستم بوده است.یافته های این پژوهش نشان می دهد که بستر ایجاد شده در هنر قرن بیستم به تغییر در نگرش هنر از دیدگاه خواص و موزه ها برخواسته و باعث گردیده که هنر متعلق به همۀ اقشار جامعه باشد ،نه اینکه در اختیار قشری خاص قرار بگیرد. بنابر این پس از تحلیل یافته ها و مطالعات انجام شده ،نتایج این پژوهش نشان می دهد که هنر رسانه های نوین در قرن بیستم با تغییر در نگرش و دیدگاه های گذشته به تغییر در مواد و مصالح مورد استفاده در یک اثر هنری و مفهوم آن می پردازد و می کوشد تا با فناوری های جدید با مخاطب به تعامل بپردازد و به مضامینی عمیق تر از گذشته دست یابد.

 

واژگان کلیدی:هنر،رسانه،قرن بیستم،معاصر،خواص،موزه

 

1-1مقدمه

هنر قرن بیستم در زیر سؤال بردن سنت دیرینه نقاشی به عنوان ابزاری منحصر با مزیت بازنمایی، گرایشی مصرانه داشته است و این گرایش به رغم قابلیت ها یش در برخی زمینه ها کلی بوده است وبه قدر کافی گستردگی فعالیت های هنری این قرن را برای ما بیان نمی نمود. لذا هنرمندان از پوسته رایج خود فراتر رفته و انواع مختلفی از مواد جدید را در آثارشان درهم آمیختند ، اشیاء حاضر آماده و عناصری که با زندگی روزمره  مردم عجین بودن به آثارهنرمندان اضافه شدن وتمرکز زدایی از بازنمایی به بیان فردی تغییر یافت و به واسطه فناوری های جدید به منظور انتقال معا نی و نگرش های نو ،حضور رسانه های نوین و سیر تحولات آن مطرح می شود . سرعتی که در این قرن در ایجاد یک سیاره ی به هم مرتبط الکترونیکی داشته است ،در گسترش سریع فعالیت های هنری فراسوی سنت نقاشی و مجسمه سازی و با راهیابی تقریبا گسیخته اشیاء روزمره به عرصه ی هنر منعکس می شود. توجه به روابط بین هنر و زندگی روزمره، آثار متعلق به دو حوزه بسیار متفاوت پاپ و مینیمالیسم را به هم پیوند می دهد. از طرفی کاوش در دغدغه های مشترک این دو گرایش، درک درستی از دامنه وسیع آثار بعد از مینیمال را در اختیار ما خواهد گذاشت. در پژوهش حاضر به بررسی سیر این تحول با نیم نگاهی تاریخی می پردازد و همچنین به معرفی رسانه های نوین ازجمله ویدئو آرت،هنرچیدمان ،هنر خاکی،هنر اجرا،هنر مفهومی ،هنردیجیتال با رویکردی تطبیقی نمونه های شاخص و بررسی محتوا هریک پرداخته و آنها را تحلیل می نماید.

 

فهرست مطالب

 

فصل اول.. 1

مقدمه و معرفی.. 1

مقدمه: 2

پرخاشگری: 4

بیان مسئله.. 6

ضرورت و اهمیت تحقیق:.. 10

اهداف تحقیق :.. 12

بیان فرضیه :.. 12

تعریف اصطلاحات:.. 13

تعریف مفهومی پرخاشگری.. 13

علل وعوامل ایجاد پرخاشگری :.. 13

عوامل بیرونی ومحیطی :.. 13

تعریف سنجشی پرخاشگری :.. 13

تعریف مفهومی عزت نفس :.. 13

فصل دوم.. 15

مقــدمـه.. 16

تعاریف پرخاشگری.. 17

انواع پرخاشگری.. 19

معتقدان به ذاتی بودن پرخاشگری :.. 20

جمع بندی دو نقطه نظر ارائه شده.. 21

نظریه های پرخاشگری :.. 21

دیدگاه روان شناختی ورفتارشناسی طبیعی.. 22

از رفتارنگری تا نو رفتار نگری.. 25

انواع اختلالات پرخاشگری.. 29

عوامل موثر بر پرخاشگری.. 30

عوامل زیست شناختی :.. 31

مواد شیمیایی :.. 31

راه های درمان پرخاشگری.. 32

تفاوت های جنسی پرخاشگری.. 33

تعاریف (عزت نفس ):.. 35

منشاء عزت نفس:.. 37

نظریه مختلف در مورد عزت نفس.. 38

ابعاد عزت نفس.. 39

انواع عزت نفس.. 40

استفاده از مکانیسم های دفاعی در عزت نفس.. 41

عوامل موثر بر عزت نفس.. 43

پیشینه تحقیق :.. 44

بررسی تحقیقات انجام شده در خارج از ایران.. 45

فصل سوم.. 46

مقدمه.. 47

روش  تحقیق :.. 47

جامعه آماری.. 47

حجم نمونه.. 47

روش نمونه برداری.. 48

روش وابزار پژوهش.. 48

الف: ابزار.. 48

پرسشنامه پرخاشگری باس وپری.. 49

ابزار گردآوری ( ابزار جمع آوری اطلا عات).. 50

1- استفاده از اطلاعات و مدارك موجود.. 51

2- مشاهده.. 51

3- مصاحبه.. 52

4- پرسشنامه.. 53

 طبقه بندی بر اساس ماهیت پرسشنامه :.. 54

الف) پرسشنامه عزت نفس پایایی کوپراسمیت.. 55

پرسش نامه پرخاشگری AGQ:.. 58

پایایی وروایی.. 58

روش جمع آوری.. 62

یافته های پژوهش.. 62

روش آماری.. 62

روش اجرا.. 63

فصل چهارم.. 64

فصل پنجم.. 66

مقدمه.. 67

نتیجه گیری وبحث.. 67

محدودیت های پژوهش.. 68

پیشنهادات.. 69

منابع.. 70

چکیده

پژوهش حاضر به موضوع ، عزت نفس و پرخاشگری در دانشجویان  می ‌پردازد. پژوهش حاضر با   هدف بررسی رابطه بین ، عزت نفس و پرخاشگری و مقایسه آن دردانشجویان دختر و پسر صورت گرفت. 140دانشجو  (85 پسر  و 85 دختر)  که با بهره گرفتن از روش نمونه‌ گیری تصادفی خوشه ‌ای چند مرحله ‌ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. پرسشنامه ‌های شخصیت خودشیفته (NPI-16) عزت نفس و پرخاشگری بر روی نمونه اجرا گردید. به منظور تحلیل داده‌ ها از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و آزمونT   مستقل استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که بین عزت نفس و پرخاشگری رابطه معکوس معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که عزت نفس پایین بیشترین سهم را در پیش ‌بینی پرخاشگری دردانشجویان  بر عهده دارد. یافته‌ های این پژوهش نشان داد که هیچ گونه تفاوت جنسی در ویژگی ‌های و عزت نفس در بین دانشجویان وجود ندارد و تفاوت جنسی در ابعاد پرخاشگری در دانشجویان  فقط در بعد پرخاشگری فیزیکی مشاهده گردید. نتایج این پژوهش می ‌تواند از جهت نظری و بالینی در فهم بهتر ارتباط بین ، عزت نفس و پرخاشگری در بین  دانشجویان سودمند باشد.

كلید واژه: عزت نفس، پرخاشگری، دانشجویان

 

فصل اول

مقدمه و معرفی
 

مقدمه:
امروزه اکثر روان شناسان عزت نفس را عامل مهمی در سلامت روانی انسانها می دانند و عقیده دارند که یکی از علل بیماریهای روانی پایین بودن عزت نفس افراد می باشد.راجرز(198۸عزت نفس را به معنی ارزیابی فرد از خویشتن خویش می داند و می گوید این صفت خاصیتی  عمومی است و در همه ی انسانها وجود دارد.

مزلو (1970) معتقد است که همه ی افراد جامعه به یک ارزشیابی ثابت و استوار از خود یا عزت نفس نیاز مند است .ارضای نیاز به عزت نفس یا احساساتی از قبیل: اعتماد به نفس ارزش، قدرت، لیاقت، کفایت و مثمر ثمر بودن در جهان منتهی خواهد شد.اما بی اعتنایی به این نیاز موجب احساساتی از قبیل حقارت.ضعف و درماندگی خواهد شدکه این احساشسات به نوبه ی خود به وجود آورنده ی یاس و دلسردی خواهد بود ویا اینکه بیماریهای روانی را در انسان به وجود خواهد آورد (اسلامی نسب، 1373).

پاترسون (1989) معتقد است که بین اعتماد به نفس و عزت نفس تفاوت وجود دارد.اعتماد به نفس حس عمومی از نظارت بر خود و محیط است و به خود اثر بخشی بندورا نزدیک است.در حالیکه عزت نفس بیشتر حس عاطفی از قبول کردن از خویش واحساس ارزش خود است.بنا بر این اعتماد به نفس می تواند در عزت نفس شرکت داشته باشد اما این دو مترادف نیستند (اسلامی نسب، 1373).

عزت نفس به معنی ارزشمند بودن است.این حس از مجموعه ی افکار، احساسها، عواطف وتجربیاتمان در طول زندگی ناشی می شود.می اندیشیم که فردی با هوش و کودن هستیم، احساس می کنیم که که شخصی منفور یا دوست داشتنی هستیم، خود را دوست داریم یا نداریم، مجموعه ی هزاران برداشت، ارزیابی و تجربه ای که از خویش داریم باعث می شود که نسبت به خود احساس خوشایند ارزشمند بودن یا بر عکس احساس نا خوشایند بی کفایتی داشته باشیم.افراد صرف نظر از سن، جنس، زمینه ی فرهنگی، جهت و نوع کاری که در زندگی دارند، نیازمند عزت نفس هستند.چنانچه نیاز به عزت نفس ارضا شود، نیازهای گسترده تری نظیر نیاز به آفریدن، پیشرفت و یا درک استعداد

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- بیان مسأله. 5

2-1- اهمیت و ضرورت تحقیق. 10

3-1 اهداف تحقیق. 12

3-1-1 هدف اصلی.. 12

3-1-2- اهداف فرعی.. 12

4-1  فرضیه‏های تحقیق. 12

4-1-1 فرضیه  اصلی.. 12

4-1-2- فرضیات  فرعی.. 12

1-5  تعریف واژه‏ها و اصطلاحات.. 13

1-5-1 تعریف مفهومی متغیرها 13

5-1-2 تعریف عملیاتی متغیرها 13

فصل دوم: ادبیات تحقیق

مقدمه. 16

2-1 دینداری.. 16

2-1-1 نگرش های مذهبی.. 17

2-1-2 کارکردهای دین و ضرورت وجوه دین.. 18

2-1-3  کارکرد دین و اعتقادات مذهبی به عنوان یک نیاز فطری.. 20

2-1-4الگوهای دینداری.. 24

2-1-5نظریه های مربوط به دینداری.. 27

2-1-6 تحقیقات پیرامون نگرش مذهبی.. 29

2-2 خودپنداره 30

2-2-1- اهمیت مفهوم خود و خودپنداره 30

2-2-2- ویژگی های خود. 31

2-2-3 شکل گیری خود و خودپنداره 33

2-2-4- علل پیدایش پدیده خود و خودپنداره 34

2-2-5  تحقیقات پیرامون خودپنداره 35

2-3 حمایت اجتماعی.. 35

2-3-1-انواع حمایت اجتماعی.. 37

2-3-2-منابع حمایت اجتماعی.. 40

2-3-3-مبانی نظری حمایت اجتماعی.. 41

2-3-4-چارچوب نظری حمایت اجتماعی.. 44

2-4 رضایت شغلی.. 45

2-4-1- سیر تاریخی رضایت شغلی.. 45

2-4-2- تعاریف رضایت شغلی.. 46

2-4-3- ماهیت رضایت شغلی.. 48

2-4-4- ابعاد رضایت شغلی.. 49

2-4-5- فواید بررسی رضایت شغلی.. 49

2-4-6- عوامل موثر بر رضایت شغلی.. 50

2-4-6-1- عوامل فردی.. 51

2-4-6-2- عوامل سازمانی.. 52

2-4-6-3- عوامل محیطی.. 53

2-4-6-4- ماهیت شغل. 56

2-4-7   پیامدهای رضایت شغلی.. 57

2-4-7-  1 رضایت شغلی و عملکرد. 57

2-4-7-2 رضایت شغلی و میزان جابجایی.. 59

2-4-7-3 رضایت شغلی و سلامت جسمی روانی.. 59

2-4-7- 4 رضایت شغلی و غیبت.. 60

2-4-7-5 رضایت شغلی و تاخیر در کار. 60

2-4-7-6 رضایت شغلی و ترک خدمت.. 60

2-4-7-  7 رضایت شغلی و بازنشستگی زودرس… 61

2-4-7-8 رضایت شغلی و تشویش… 61

2-4- 8 نظریه های رضایت شغلی.. 61

2-4-8-1 نظریه نیازها 61

2-4-8- 2 نظریه سلسله مراتب نیازها 62

2-4-8-3 تئوری بهداشت – انگیزش… 63

2-4-8-4 تئوری آلدرفر (ERG) 64

2-4-8-5  تئوری کامروایی نیاز. 65

2-4-8-6 نظریه انتظار وورم. 65

2-4-8 -7 نظریه انگیزش پورتر ولاولر. 66

2-4-8-8  نظریات رضایت شغلی از دیدگاه بروفی (1959) 67

2-4-9  ابزارهای اندازه گیری رضایت شغلی.. 67

2-4-10- شاخص توصیف شغلی (JDI) 68

2-4-11- پرسشنامه رضایت شغلی مینه سوتا (MSQ) 68

2-4-11-1 تکنیک وقایع حساس… 68

2-4-11-2  مصاحبه. 69

2-5  پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور. 69

فصل سوم: روش شناسی

مقدمه. 75

 

3-1 روش تحقیق : 75

3-2 جامعه آماری: 75

3-3 روش نمونه گیری: 75

3-3 حجم نمونه: 76

3-4 ابزار گردآوری داده ها 76

3-5 متغیرهای تحقیق در قالب مدل مفهومی.. 80

3-6  روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها: 80

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه. 82

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5- بحث و بررسی.. 98

5-1- تحلیل فرضیه های تحقیق. 98

5-2-پیشنهادات.. 101

منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 104

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 112

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                              صفحه

جدول 2-1: تعاریف مفهوم رضایت شغلی بر اساس تحلیل محتوای متون. منبع (راوی و همکاران، 64:1391). 48

جدول 4-1 میانگین و انحراف استاندارد متغیر های پیش بین (نگرش مذهبی،خودپنداره و حمایت اجتماعی) و متغیر ملاك ( رضایت شغلی) و مقیاس های فرعی آن ( n = 169 ) 82

جدول 4-2 ضرایب همبستگی متغیر های پیش بین و ملاك ( n= 169 ) 83

جدول 4- 3 تحلیل واریانس و رگرسیون قدرت پیش بینی متغیر ملاک Y ( رضایت شغلی ) بر پایه متغیرهای نگرش مذهبی، خودپنداره ، حمایت اجتماعی ضریب همبستگی چند متغیری  (R ) و مجذور آن (  R2) 84

جدول 4-4 مقدار عرض از مبدا ( a ) و ضرایب رگرسیون در سه متغیر پیش بین.. 85

جدول 4- 5 تحلیل واریانس و رگرسیون قدرت پیش بینی متغیر ملاک Y ( رضایت شغلی ) بر پایه متغیرهای بعد اعتقادی، خودپنداره ، حمایت اجتماعی ضریب همبستگی چند متغیری  (R ) و مجذور آن (  R2) 86

جدول 4-6 مقدار عرض از مبدا ( a ) و ضرایب رگرسیون در سه متغیر پیش بین.. 87

جدول 4- 7 تحلیل واریانس و رگرسیون قدرت پیش بینی متغیر ملاک Y ( رضایت شغلی ) بر پایه متغیرهای بعد تجربه ای ، خودپنداره ، حمایت اجتماعی ضریب همبستگی چند متغیری  (R ) و مجذور آن (  R2) 87

جدول 4-8 مقدار عرض از مبدا ( a ) و ضرایب رگرسیون در سه متغیر پیش بین.. 89

جدول 4- 9 تحلیل واریانس و رگرسیون قدرت پیش بینی متغیر ملاک Y ( رضایت شغلی ) بر پایه متغیرهای بعد پیامدی ، خودپنداره ، حمایت اجتماعی ضریب همبستگی چند متغیری  (R ) و مجذور آن (  R2) 89

جدول 4-10 مقدار عرض از مبدا ( a ) و ضرایب رگرسیون در سه متغیر پیش بین.. 90

جدول 4- 11 تحلیل واریانس و رگرسیون قدرت پیش بینی متغیر ملاک Y ( رضایت شغلی ) بر پایه متغیرهای بعد مناسکی ، خودپنداره ، حمایت اجتماعی ضریب همبستگی چند متغیری  (R ) و مجذور آن (  R2) 91

جدول 4-12 مقدار عرض از مبدا ( a ) و ضرایب رگرسیون در سه متغیر پیش بین.. 92

جدول 4- 13 نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام Y (رضایت شغلی ) بر مولفه های نگرش مذهبی ، خودپنداره ، حمایت اجتماعی ضریب همبستگی چند متغیری  (R ) و مجذور آن (  R2) 93

جدول4-14: ضریب همبستگی چندگانه. 94

جدول شماره 4- 15 : ضرایب استاندارد و غیر استاندارد پیش بینی رضایت شغلی از طریق متغیرهای  پیش بینی در رگرسیون گام به گام  95

 

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                              صفحه

نمودار 2-1: ساز و كار نظریة انگیزشی نیازها. منبع: (خدایاری فرد، 14:1388). 62

شکل 2-1: سلسله مراتب نیازهای مازلو. منبع (سیدجوادین، 771:1388). 63

 

 چکیده
هدف از پژوهش حاضر « بررسی رابطه نگرش مذهبی، خود پنداره و حمایت اجتماعی با رضایت شغلی » بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان کارمند دانشگاه های آزاد، ملی و پیام نور شهر کرمان که در قسمت اداری مشغول به کار می باشند به تعداد 303 نفر می باشد.حجم نمونه دراین پژوهش 169 نفر به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی محاسبه گردید برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه خودپنداره بک (1976 )، رضایت شغلی بری فیلد و روث(1951 )، نگرش مذهبی سراج زاده (1377) ، حمایت اجتماعی( MOS) شربورن و استوارت استفاده شد. نتایج نشان داد : متغیرهای نگرش مذهبی ،خود پنداره و حمایت اجتماعی بارضایت شغلی رابطه معناداری وجود دارد.حمایت اجتماعی با رضایت شغلی همبستگی مثبت(مستقیم)،یک سویه دارد.همچنین حمایت اجتماعی،بعد پیامدی نگرش مذهبی ،توانایی ذهنی،مسایل اخلاقی و جذابیت فیزیکی با رضایت شغلی رابطه معناداری دارند.

واژگان کلیدی: حمایت اجتماعی ، خود پنداره ، رضایت شغلی ، نگرش مذهبی .

 

 
فصل اول
کلیات پژوهش
 مقدمه

شناخت خصوصیات و ویژگی های نیروی انسانی و عوامل مؤثر بر كارآیی آنان جهت بكارگیری هرچه مطلوبتر این سرمایة سازمانی یكی از دل مشغولی های رهبران و مدیران تمامی سازمان ها بوده و می باشد.

یكی از عوامل بسیار مهم كه باعث افزایش كارآیی و احساس رضایت فردی، همچنین موفقیت شغلی می گردد، رضایت شغلی[1] است.

نقش عامل انسانی در پیشبرد امور جامعه ، دارای اهمیتی خاص است و مؤثرترین رکن تحولات اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی محسوب می‌شود. پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی لازمه توجه خاص به آموزش نیروی انسانی متعهد ، متخصص ، ماهر و کوشش در افزایش عوامل مؤثر در رضایت شغلی او دارد. انسان مهمترین سرمایه ‌ی سازمان است اگر عامل انسانی را از سازمان حذف کنیم ، آنچه باقی می‌ماند امکاناتی نظیر ساختمان،ماشین آلات،تجهیزات،مواد و … است که به خودی خود قابل استفاده نیست و ارزشی نخواهد داشت. انسان به اشیاء روح دمیده و از آنها برای بهبود و تکامل زندگی خود استفاده می کند. انسان ، بزرگترین و با ارزش ترین دارایی سازمان است که هرگز در ترازنامه‌ها و صورت‌های سود وزیان شرکت‌ها منعکس نمی‌شود. در صورتی که سودآوری سازمان بستگی به انسان داشته و انسان ها پشتوانه موفقیت سازمان به شمار می‌روند،بنابراین با عامل انسانی باید در نهایت عزت و احترام برخورد شود ، زیرا سال ها وقت و سرمایه‌ی گزاف سازمان و در کل جامعه ، صرف تربیت و پرورش انسان‌های متخصص ، فهیم و متعهد شده تا پس از سال‌ها برنامه‌ریزی به اوج بازدهی خود برسند. در صورت کناره گیری نیروی انسانی آنان به علت عدم رضایت شغلی از سازمان ، به آسانی و در زمانی اندک قابل جایگزینی نیستند و فقدان آنها زیان و لطمه‌ی بزرگی به سازمان وارد خواهد کرد. به بیانی دیگر عرضه نیروی انسانی توانمند و کارآمد ، امری محدود ، زمان بر و پرهزینه بوده و مستلزم صرف وقت ، نیرو و مخارجی هنگفت است.(حکیمی جوادی،1388)

نیروی انسانی متعهد در سازمان ، با کردار و اعمال خود و اتخاذ تصمیمات صحیح و به موقع می تواند زیان‌های مادی را بزودی جبران و تأمین کند . در واقع ، همواره برای سازمان ارزش افزوده ، ثروت و فایده ایجاد می‌کند و بر سرمایه‌های مادی سازمان می‌افزاید. نیروی انسانی متعهد بیش از هزینه ای که صرف تربیت ، تجهیز و آموزش او شده ، برای سازمان فایده و ارزش به وجود می‌آورد. بر عکس ، نیروی انسانی ناراضی ، غیرمتعهد ، غیرکارآمد و ناآگاه ممکن است با تصمیمات و اعمال غلط خود بر مشکلات و زیان‌های سازمان بیافزاید. از این رو شناخت عوامل مؤثر بر رضایت کارکنان سازمان از اهمیت خاصی برخوردار است و در این زمینه مطالعات بسیاری از طرف پژوهشگران حوزه مدیریت و منابع انسانی انجام گرفته است و نظریه‌های مختلفی در این باره طرح شده است.(سپهری،1383)

رضایت شغلی از مهمترین متغیرها در حیطه رفتار سازمانی محسوب می شود و تحقق اهداف سازمانی بدون

رضایت شغلی امکان پذیر نمی باشد. از جمله مهمترین عوامل تاثیر گذار بر رضایت شغلی افراد ، نگرش های مذهبی افراد می باشد . فرد دیندار به نوعی با یك منبع آفرینش كه بر زندگی بشر و امور طبیعی تأثیر دارد ، ارتباط برقرار می كند متاسفانه علی رغم اهمیت آشكار دین برای افراد و اجتماعات، روان شناسان ، با كمال تعجب ، به این موضوع كمتر توجه كرده اند به عبارت دیگر در طول سال های تعیین كننده برای روان شناسی اگر چه دین مورد علاقه بسیاری از دانشمندان از جمله ویلیام جیمز و استانلی هال قرار گرفت ، اما مطالعه دین مانند دیگر موضوعات سنتی مانند روان شناسی تحولی ، روان شناسی اجتماعی و روان شناسی شخصیت توجه زیادی را در میان پژوهش های روان شناسی به خود جلب نكرده است. (میرشهیدی1389)

خودپنداره ، یكی از مهم ترین عوامل موفقیّت در رضایت شغلی افراد می باشد. اگر فرد توانایی ها و استعدادهای خود را بشناسد و تلقی و برداشت مثبتی از توانایی های خود داشته باشد و به این باور برسد كه می تواند به آن چیزی كه استعدادش را دارد دست یابد، این امور موجب باعث افزایش بازدهی و كارامدی و تحقق اهداف او می شود. توجه به خودپنداره ی مدیران و نگرش آن ها نسبت به خود در فرایند مدیریت از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا این امر منجر به شناخت تواناییها ، استعدادها، علائق و انگیزه های آن ها می شود كه در عملكرد و میزان موفقیت آنها تأثیر خواهد داشت. حمایت اجتماعی از دیگر متغیرهای تاثیر گذار در رضایت شغلی افراد است . حمایت اجتماعی یعنی اینکه احساس شود که مورد توجه قرار گرفته ایم و کسی هست که ما را دوست دارد.(تقی زاده،1379:23)

در این فصل ابتدا بیان مساله ، ضرورت و اهمیت تحقیق، اهداف تحقیق ، قلمرو تحقیق و تعریف اصطلاحات و مفاهیم و در نهایت متغیرهای تحقیق بیان می گردد.

 

1-1- بیان مسأله
فیشروهانا[2] (2001)، رضایت شغلی را عاملی روانی قلمداد کرده و آن را به صورت نوعی سازگاری عاطفی با شغل و شرایط شغل تعریف می کند. به این معنا که اگر شغل شرایطی مطلوب را برای فرد فراهم کند فرد از شغلش رضایت خواهد داشت اما اگر شغلی برای فرد رضایت و لذت مطلوب را فراهم نکند فرد شروع به مذمت شغل کرده و در صورت امکان شغل خود را ترک خواهد کرد.رضایت شغلی مجموعه ای از احساسات وباورهاست که افراد در مورد مشاغل کنونی خود دارند.رضایت شغلی یکی از عوامل مهم در موفقیت شغلی است؛ عاملی که موجب افزایش کارآیی و نیز احساس رضایت فردی می گردد و به معنی دوست داشتن شرایط و لوازم یک شغل ، شرایطی که در آن کارانجام می گیرد و پاداشی که برای آن دریافت می شود (به نقل از شفیع آبادی،1382).

از نظر هاپاك رضایت شغلی مفهوم پیچیده و چند بعدی است و با عوامل روانی، جسمانی و اجتماعی ارتباط دارد. تنها یك عامل موجب رضایت شغلی نمی شود بلكه تركیب معینی از مجموعه عوامل گوناگون سبب می گردد كه فرد شاغل در لحظه معین از زمان از شغلش احساس رضایت نماید و به خود بگوید از شغلش راضی است و از آن لذت می برد(بریری،1384).

رضایت شغلی برخاسته از عوامل درونی و خصوصیات فردی از یك سو و عوامل فیزیكی ومحیطی از سوی دیگر است. رضایت شغلی ناشی از عوامل درونی و خصوصیات فردی، در واقع نوعی سازگاری عاطفی با شغل و شرایط اشتغال است. رضایت شغلی به عنوان وضعیت عاطفی خوشایند حاصل ارزشیابی فرد از موقعیت شغلی خویش است و در رابطه با ویژگی ها و ابعادشغلی تعریف می شود(آکر[3]،1999.به نقل از باقری،1383).

حکیمی جوادی و همکاران(1388)،بیان کردند رضایت شغلی تعاریف مختلفی دارند که ذکر این تعاریف عمده ، موجب رسیدن به یک تعریف کامل می شود.

در سال ١٩٣۵ ، هاپاک ، رضایت شغلی را در ارتباط با عوامل روانشناختی ، فیزیولوژیکی و اجتماعی تعریف کرده است . یعنی جهت رسیدن شاغل به رضایت شغلی ، لازم است از نظر روانی ، جسمانی و اجتماعی ارضاء شود . این تعریف ترکیبی از عوامل مختلف ارضاء کننده است،

وروم(1694) ، رضایت شغلی را به عنوان تمایلات روانی فرد نسبت به نقشی که شاغل در شغل خود ایفاء می کند تعریف کرده است . در این تعریف باتوجه به مفهوم نقش که عبارت است از جنبه کارآمدی از انجام یک وظیفه به وسیله فرد ، می توان گفت بدین وسیله شاغل خود را در سازمان مفید می یابد.در نتیجه احساس رضایت به او دست می دهد و در سال 1985 نیواستورم ، رضایت شغلی را ، مجموعه ای از احساسات سازگار نسبت به شغل می داند.این احساس زمانی حاصل می شود که خواسته ها ، نیازها ، آرزوهاوتجربه هایی که شاغل هنگام ورود به سازمان با خود دارد ، ازطریق شغل برآورده شود.

بدین گونه بین انتظارات شاغل و برآورده شدن آنها ، توازن برقرار می شود.در نتیجه شاغل ، نگرشی مثبت به شغل پیدا می کند که موجب رضایت او می گردد.

حال با نگرش به تعاریف و مفاهیم ذکر شده ، بررسی های مختلف در زمینه رضایت شغلی نشان می دهد كه متغیرهای زیادی با رضایت شغلی مرتبط است كه این متغیرها در چهار گروه قابل طبقه بندی است:عوامل سازمانی ، عوامل محیطی ، ماهیت كار و عوامل فردی:از جمله عزت نفس ، حمایت اجتماعی ، نگرش مذهبی و…،( به نقل ازحكیمی جوادی وهمكاران،1388).

مشاغلی که عموما دارای حدود و میزان متعادلی از تنوع کاری باشند بیشترین رضایت شغلی را ایجاد می نمایند.از طرف دیگر ، مشاغلی که دارای تنوع کمتری هستند ، اصولا باعث می شوند افراد احساس ملامت و خستگی نمایند.در مقابل کنترل مداوم مدیران بر کارکنان ، موجب کاهش سرعت انجام کارها می گردد، به میزان زیادی باعث عدم رضایت شغلی افراد می شود.

پژوهشگران و متخصصین بر این نكته تأكید دارند كه نگرش مذهبی تلویحات بسیاری درباره نقشهای شغلی ، عزت نفس ، بهداشت روانی و جسمی و رضایت شغلی به همراه دارد (تیرگری و همكاران،1391).

دین ورزی قدمتی دیرینه داشته، به طوری که مطالعات باستان شناسی و انسان شناسی نشان داده اند، مذهب  جزء لاینفک زندگی بشری در تمام اعصار بوده است. به گفته ی فرانکل بنیان گذار مکتب معنا درمانی ،احساس مذهبی عمیق و واقعی، در اعماق ضمیر ناهوشیار هر انسانی وجود دارد(یانگ[4]،2007).

همچنین رفتارها و باورهای مذهبی، تأثیر مشخصی در معنادار کردن  زندگی و رضایت افراد دارند، رفتارهایی مانند عبادت، زیارت و توکل به خداوند می توانند از طریق ایجاد امید و تشویق به نگرش های مثبت، افزایش عزت نفس، موجب آرامش درونی افراد گردند. داشتن معنا در زندگی، امیدواری به یاری خداوند در شرایط مشکل زا، بهره مندی از حمایت های اجتماعی و معنوی، احساس تعلق داشتن به منبعی والا همگی از جمله روش هایی هستند که افراد مذهبی با دارا بودن آن ها می توانند در مواجهه با حوادث آسیب رسان ، فشار کمتری را  متحمل شوند (پولنر[5]،2010).

روانشناسی دینی که عبارت است از مطالعه ی مذهب و پدیده های مذهبی با بهره گرفتن از مفاهیم روانشناسی، اشاره به این دارد که مذهب و واقعیات روانشناسی از یکدیگر تأثیر می پذیرند. در حیطه ی روانشناسی دینی، تمایل فزاینده ای وجود دارد که چشم اندازهای تئوریکی، به واسطه ی پژوهشهای تجربی حمایت شود. از این رو افزایش تحقیقات در زمینه های گوناگون نظیر میزان مذهبی بودن، نیاز به مذهب، تأثیر دین در سلامت جسم و روان و رضایت از زندگی و شغل بسیار چشمگیر بوده است(میرشهیدی،1389).

بهره مندی از حمایت اجتماعی خانواده و دوستان می تواند نقش مهمی را در مراحل مختلف زندگی ایفا کرده  فرد را در مقابل تنش های ناشی از نقص عضو و بیماری محافظت نماید و نتایج منفی روانی ناشی از نقایص فیزیکی را کاهش دهد. بعلاوه با ارتقای سازگاری، توانایی مقابله با تنش را در فرد افزایش می دهد(العربی[6]،2003).

مذهب[7] و عقاید مذهبی به عنوان مجموعه ای از اعتقادات، باید ها و نبایدها و نیز ارزش های اختصاصی و تعمیم یافته، از موثرترین تکیه گاه های روانی به شمار می رود که قادر است رضایت انسان از جنبه های گوناگون زندگی را در لحظه لحظه های عمر فراهم کرده و از طریق شناساندن مبدا ، مقصد و مسیر حرکت و بطور کلی هدف زندگی، به انسان الگوهای رفتاری خاصی دهد که باعث معنی بخشیدن به دردها و رنج ها  و ایجاد آرامش در زندگی انسان می شود. داشتن هدف و معنا در زندگی، احساس تعلق داشتن به منبعی والا، امیدواری به یاری خداوند در شرایط مشکل زای زندگی، بهره مندی از حمایت های اجتماعی و معنوی، بالا رفتن سطح خودپنداره و …، همگی از جمله روش هایی هستند که افراد مذهبی با دارا بودن آنها می توانند در مواجهه با حوادث فشارزای زندگی، آسیب کمتری را متحمل شوند(یانگ و ماو[8]، 2007) .

در دستگاه فکری یینگر[9] و برگر[10]، دین عاملی برای آرامش بخشیدن به انسان تعبیر می شود. لذا هر دینی با امید بخشی به مومنان، ندای زندگی بهتر و آرامش را درون زندگی ایجاد می نماید (بشریه،1389).

مذهب شامل رهنمودهایی برای زندگی و ارائه دهنده سامانه باورها و ارزش هاست که این ویژگیها می توانند رضایت شغلی افراد را متاثر کنند(هانلر و گنچوز[11]،2005).ادی[12] (1999)کارکرد های دین را حمایت، هویت بخشی و انسجام بخشی عنوان می کند. در این رویکرد دین عاملی برای کاهش انزوای اجتماعی، تحکیم همبستگی اجتماعی، زمینه ای برای پذیرش هنجارها و افزایش عزت نفس می باشد.

یینگر[13] (1999) معتقد است با تکیه بر کارکرد دین در پاسخدهی به مسائل بشری، شاهد رفع اضطراب و کاهش نگرانیهای انسان به دلیل گم شدن در مسیر و در نتیجه جلوگیری از بی عملی او هستیم. در واقع دین با ارائه کارکرد سه گانه تعیین وضعیت کنونی فرد و اجتماع، هدف نهایی و مسیر شناخت، آرامش روحی را در فرد ایجاد می کند.دین از طریق معنا بخشی و انسجام بخشی روابط بین فردی، نظم موجود در زندگی را تثبیت می کند و موجب افزایش سطح رضایت فرد می گردد (همیلتون[14]،1389).

مطالعات مختلف نشان می دهند حمایت اجتماعی[15] بعنوان یکی دیگر از مولفه های تاثیر گذار بر بهبود رضایت شغلی دارای نقش مهمی بوده و در کاهش آثار منفی استرس های فراوان ناشی از محیط و جامعه تاثیر دارد(برکمن،2000). جنبه ذهنی حمایت اجتماعی می تواند کمک روانی موثری برای مقابله با فشارها و مسائل به شخص نیازمند نماید، چون چنین فردی در تمام لحظات این تصور روشن را در ذهن خود دارد که کسانی هستند که هنگام نیاز و درماندگی به او کمک کنند(بونومی[16]،2000).

بنابراین با قوت بیشتری در برابر ناملایمات مقاومت می کند. در ضمن ، این جنبه از حمایت اجتماعی بر میزان عملکرد فرد تاثیر فراوانی دارد و یافته های تحقیقاتی حاکی از آن است که هر چه ذهنیت فرد در برخورداری از حمایت دیگران بیشتر باشد، میزان پاسخ های موفقیت آمیزی که به فشارهای روانی و موقعیتهای بغرنج نشان می دهد بیشتر است(کالاگان و موری[17]، 2003).

همچنین حمایت اجتماعی به عنوان قویترین و نیرومند ترین نیروی مقابله ای برای مواجهه ی موفقیت آمیز و آسان فرد در زمان درگیری با شرایط تنش زاست و تحمل مشکلات را برای افراد تسهیل می کند(حیدری و همکاران،2009).

همینطور ستریتر[18](1992)،بیان داشت؛حمایت اجتماعی ادراک شده به حمایت از منظر ارزیابی شناختی فرد از محیط و روابطش با دیگران می نگرد.نظریه پردازان حمایت اجتماعی ادراک شده،بر این امر اذعان دارند که تمام روابطی که فرد با دیگران دارد،حمایت اجتماعی محسوب نمی شوند،به بیان دیگر،روابط منبع حمایت اجتماعی نیستند،مگر آنکه فرد آن ها را به عنوان منبعی در دسترس یا مناسب برای رفع نیاز خود ادراک کند(ستریتر،1992).شواهدی در دست است مبنی بر این که گاهی کمک هایی که به فرد می شود نامناسب و بد موقع است یا اینکه خلاف میل خود فرد است ، لذا نه خود حمایت که بیشتر ادراک فرد از حمایت است که مهم است.تحقیقات بسیاری نشان از آن دارند که برخورداری از حمایت اجتماعی مطلوب،فرد را به سلامت ، بهزیستی روانی و رضایت هدایت می کند(کوهن[19]،1985 و روبرت[20]،1997).

از طرفی تریف[21] و همکاران(2011)،بیان کردند منظور از حمایت اجتماعی ادراك شده ، ادراك قابلیت دسترسی و كفایت انواع مختلف حمایت می باشد. در این رابطه ، یکی از مهم ترین عوامل که موجب بالا رفتن احساس کفایت و در نتیجه رضایت از شغل می باشد عزت نفس است(بونومی،2000).

مکی و اسمیت[22](2002)درباره خودپنداره بیان میکند که خودپنداره یکی از عوامل تعیین کننده رفتار انسان است و در حقیقت برداشت و قضاوتی که افراد از خود دارند که تعیین کننده چگونگی برخورد آنها با مسائل مختلف است.در یك نگرش كلی ، خودپنداره یك ارزیابی كلی از ارزش خویش است.ارزیابی از ارزش خود ، میزان آگاهی افراد از توانایی ، اهمیت و ارزشمند بودن خویش براساس تجربیات گذشته است. در واقع هر چه فرد از خودباوری و خودپنداره بالاتری برخوردار باشد از موقعیت و کارآمدی بالاتری برخوردار بوده و از آسیب های روانی _اجتماعی نیز مصون خواهند ماند.(شیهان،1988؛ترجمه میرهاشمی و گنجی،1383).

با یك نگرش دیگر، خودپنداره در كار، سطح خودآگاهی شخص را برای انجام وظایف خاص(در آینده)نشان می‌دهد.افراد برای وظایفی كه غالبا انجام می‌دهند (مثلاوظایف خانوادگی) یا دیگر وظایفی كه برای زندگی آنان دارای اهمیت است (مثلاً مسئولیت‌های اصلی شغلشان یا وظایف زناشویی) سطوح مختلفی از خودپنداره را به دست می‌آورند. كاركنانی كه دارای خودپنداره كاری بالایی هستند، در مقایسه با افرادی كه خودپنداره كاری كمتری دارند معمولا بهتر كار می كنند و از شغلشان راضی‌ترند. این تفاوت حائز‌ اهمیت است زیرا افرادی كه در انجام یك كار ، مدام باز‌خورد منفی دریافت می‌كنند ، هرگز این تصور را نخواهند داشت كه برای انجام آن (كار)دارای كارایی هستند.افرادی كه دارای عزت نفس بالا هستند، توانایی خود را بالا ارزیابی می كنند، لذا اطمینان دارند كه وقتی تصمیم به انجام كاری بگیرند، احتمالا موفق خواهند شد.از سوی دیگر ، كاركنان دارای خودپنداره پایین، توانایی خود را كم می‌دانند. بنابراین،برای خود ‌موفقیت كمتری پیش‌ بینی كرده و فعالیت‌های خود را محدود می‌كنند. در نتیجه، سطح خودپنداره كاری فرد نیز نقش مهمی را در كار و در سازمان‌هایشان ایفا می‌كند(زندی پور،1385).

از این رو با توجه به مطالب فوق در این پژوهش به بررسی رابطه نگرش مذهبی ،خود پنداره و حمایت اجتماعی با رضایت شغلی کارمندان دانشگاه های شهر کرمان پرداخته است تا مشخص شود ، آیا چنین رابطه ای وجود دارد ؟

 

1. Job satisfaction .
[2] Fisher&Hanna

 

[4] Yang

[5] Pollner

[6] Al-Arabi.S

[7] Religious

[8] Yang & Mao

[9] Yinger

[10] Burger

[11] Hunler & GencOZ

[12] O’Dea

[13] Yinger

[14] Hamilton

فصل اول

کلیات پژوهش.. 2

1-1- مقدمه. 3

1-2- بیان مساله. 3

1-3- اهمیت موضوع. 4

1-4- اهداف تحقیق. 6

1-5- چهارچوب نظری.. 6

1-5-1- عدالت سازمانی. 6

1-5-2- توسعه منابع انسانی. 8

1-6- مدل مفهومی تحقیق. 10

1-7- فرضیه ها و سؤالهای تحقیق. 10

1-8- قلمرو تحقیق. 10

1-9- روش تحقیق. 10

1-10- جامعه آماری و حجم نمونه. 10

1-11- روش و ابزار جمع آوری اطلاعات.. 11

1-12- روش تجزیه و تحلیل داده ها 11

1-13- تعریف واژگان کلیدی.. 11

فصل دوم

ادبیات پژوهش.. 13

بخش اول عدالت سازمانی. 13

2-1-1- مقدمه. 13

2-1-2- مفهوم عدل. 14

2-1-3- عدالت حقمدار و عدالت حقگرا 15

2-1-4- نقش عدالت اجتماعی در توسعه پایدار جوامع انسانی. 16

2-1-5- تعریف عدالت.. 16

2-1-6- مفهوم لغوی عدالت.. 16

2-1-6-1- شکل گیری نگرش به مسأله عدالت در تاریخ. 17

2-1-6-2- عدالت در آیین زرتشت و ایران باستان: 18

2-1-7- اهمیت عدالت از منظر اسلام 19

2-1-7-1- عدالت در قرآن. 19

2-1-7-2- عدالت در اندیشه ائمه اطهار(ع) 20

2-1-8- عدالت سازمانی. 20

2-1-9- ابعاد عدالت سازمانی. 22

2-1-9-1- عدالت رویه‌ای.. 22

2-1-9-2- عدالت توزیعی. 23

2-1-9-3- عدالت مراوده‌ای.. 23

2-1-10- کانونهای عدالت سازمانی. 23

2-1-11- عوامل موثر بر درک عدالت.. 24

2-1-12- نتایج درک عدالت.. 24

2-1-12-1- عملکرد کاری.. 24

2-1-13- ضرورت درک عدالت در سازمانها 25

2-1-14- پیامدهای عدالت سازمانی. 25

2-1-14-1- رابطه عدالت با بهره وری منابع انسانی. 25

2-1-14-2- رابطه عدالت و تعهد سازمانی. 27

2-1-14-3- عدالت سازمانی و سرمایه اجتماعی. 28

بخش دوم توسعه منابع انسانی. 29

2-2-1- مقدمه. 29

2-2-2- توسعه منابع انسانی. 29

2-2-3- منابع انسانی ارزش افزوده 31

2-2-4- تاریخچه توسعه منابع انسانی. 32

2-2-5- نقش استراتژیك منابع انسانی. 32

2-2-6- تعریف و مفهوم توسعه منابع انسانی. 32

2-2-7- اهداف توسعه منابع انسانی. 35

2-2-9- نقش و اهمیت توسعه منابع انسانی. 36

2-2-10- استراتژیها و روش های آموزش و افزایش مهارت کارکنان. 37

2-2-11- قابلیتهای منابع انسانی توسعه یافته. 38

2-2-12- بهرهوری منابع انسانی. 40

2-2-13- بهرهوری و راهبرد منابع انسانی. 41

2-2-14- عوامل موثر بر بهرهوری نیروی انسانی از دیدگاه سازمان بین المللی کار. 41

2-2-14-1- سایر عوامل موثر بر بهره وری منابع انسانی. 41

2-2-16- بهره وری نیروی انسانی چیست؟ 43

بخش سوم پیشینه تحقیق. 43

2-3-1- مقدمه. 43

فصل سوم

روش شناسی پژوهش.. 47

3-1- مقدمه. 47

3-2- جامعه آماری.. 48

3-3- حجم نمونه. 48

3-4- متغیرهای مستقل و وابسته. 50

3-5- روش تحقیق. 50

3-6- روش گردآوری اطلاعات.. 50

 

3-6-1- روش كتابخانه ای.. 50

3-6-2- روش میدانی. 51

3-6-2-1- بررسی مدارک و اسناد 51

3-6-2-2- مشاهده 51

3-6-2-3- مصاحبه. 51

3-6-2-4- پرسشنامه. 51

3-7- شاخصهای مربوط به متغیرهای تحقیق و سؤالات مرتبط در پرسشنامه. 51

3-8- فرضیه های تحقیق. 52

3-9- تعیین روایی (اعتبار) پرسشنامه. 53

3-10- پایایی (اعتمادپذیری) پرسشنامه. 53

3-11- روش تجزیه و تحلیل داده ها 54

3-11-1- آمار توصیفی. 55

3-11-2- تحلیل استنباطی. 55

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ها 57

4-1- مقدمه. 57

4-2- تجزیه و تحلیل داده ها 58

4-2-1- آمار توصیفی. 58

4-2-1-1- جنسیت.. 58

4-2-1-2- سن. 58

4-2-1-3- تحصیلات.. 58

4-2-1-4- سابقه خدمت.. 60

4-2-2- تحلیل استنباطی. 60

4-2-2-1- آزمون کولموگروف-اسمیرنف.. 60

4-2-2-2- آزمون رتبهای اسپیرمن. 61

4-2-2-2-1- فرضیه اصلی. 61

4-2-2-2-2- فرضیه فرعی اول. 61

4-2-2-2-3- فرضیه فرعی دوم 62

4-2-2-2-4- فرضیه فرعی سوم 63

4-2-2-3- تکنیک آنتروپی. 63

4-2-2-4- آزمون دوجملهای.. 64

4-2-2-4-1- بررسی سطح عدالت سازمانی. 64

4-2-2-4-2- بررسی سطح عدالت توزیعی. 65

4-2-2-4-3- بررسی سطح عدالت رویهای.. 65

4-2-2-4-4- بررسی سطح عدالت مراودهای.. 67

4-2-2-4-5- بررسی سطح توسعه منابع انسانی. 68

فصل پنجم

نتیجه گیری و پیشنهادات.. 70

5-1- مقدمه. 70

5-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیات.. 71

5-2-1- آزمون رتبهای اسپیرمن. 71

5-2-2- تکنیک آنتروپی. 72

5-2-3- آزمون دوجمله ای.. 72

5-3- پیشنهادات بر اساس یافته های پژوهش.. 73

5-3-1- با توجه به رابطه مثبت و معنادار میان عدالت سازمانی و ابعاد آن. 73

5-3-1-1- عدالت توزیعی: 73

5-3-1-2- عدالت رویه ای: 73

5-3-1-3- عدالت مراودهای: 74

5-4- محدودیتهای تحقیق. 74

5-5- پیشنهادات برای تحقیقات آتی. 74

منابع فارسی. 82

منابع لاتین. 85

ضمائم و پیوستها 75

Abstract.. 88

 

 

فهرست جداول

جدول 3-1- شاخصهای مربوط به پرسشنامه عدالت سازمانی. 52

جدول 3-2- شاخصهای مربوط به پرسشنامه توسعه منابع انسانی. 52

جدول 3-3- مقدار آلفای کرونباخ برای متغیرهای پژوهش.. 54

جد‍ول 4-1- فراوانی مطلق و نسبی توزیع جنسیت در نمونه آماری.. 58

جدول 4-2- فراوانی مطلق و نسبی توزیع سنی نمونه آماری.. 58

جدول 4-3- فراوانی مطلق و نسبی توزیع تحصیلات در نمونه آماری.. 58

جدول ‍‍4-4- فراوانی مطلق و نسبی توزیع سابقه خدمت نمونه آماری ‍ ‍ 60

جدول 4-5- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون کولموگروف-اسمیرنف.. 60

جدول 4-6- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون اسپیرمن (رابطه میان عدالت سازمانی و توسعه منابع انسانی) 61

جدول 4-7- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون اسپیرمن (رابطه میان عدالت توزیعی و توسعه منابع انسانی) 61

جدول 4-8- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون اسپیرمن (رابطه میان عدالت رویه ای و توسعه منابع انسانی) 63

جدول 4-9- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون اسپیرمن (رابطه میان عدالت مراودهای و توسعه منابع انسانی) 63

جدول4-11- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون دوجمله ای برای متغیر عدالت سازمانی. 64

جدول4-12- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون دوجمله ای برای متغیر عدالت توزیعی. 65

جدول4-13- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون دوجمله ای برای متغیر عدالت رویهای.. 67

جدول4-14- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون دوجمله ای برای متغیر عدالت مراودهای.. 68

جدول4-15- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون دوجمله ای برای متغیر توسعه منابع انسانی. 69

جدول 5-1- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون رتبه ای اسپیرمن. 71

جدول 5-3- نتایج حاصل از بکارگیری تکنیک آنتروپی. 72

جدول 5-4- نتایج حاصل از بکارگیری آزمون دوجمله ای.. 72

 

 

فهرست نمودارها

نمودار 1-1- مدل مفهومی پژوهش (آلن و مایر، 1991، فتحی و همکاران، 2021) 10

نمودار 2-2- الگوی فرآیند توسعه منابع انسانی (سلطانی، 1382) 33

نمودار 2-3- گامها و فرآیندهای توسعه منابع انسانی (سلطانی، 1385) 35

مقدمه پژوهش… 2

مقدمه. 3

بیان مساله. 4

اهمیت و ضرورت.. 7

اهداف پژوهش… 9

فرضیه ها ی پژوهش… 10

تعاریف مفهومی متغیر ها 10

تعاریف عملیاتی متغیر ها 11

فصل دوم. 12

ادبیات و پیشینه پژوهش… 12

ادبیات رضایت زناشویی.. 13

تعریف رضایت زناشویی.. 13

اهمیت رضایت زناشویی.. 13

عوامل تاثیر گذار بر رضایت زناشویی.. 14

مهارت های ارتباطی.. 14

تقابل.. 17

مهارت های حل مساله. 17

عوامل شناختی.. 19

هیجان و مهارتمندی هیجانی.. 19

صمیمت و خود افشا سازی.. 20

عملکرد جنسی.. 21

ویژگی های شخصیتی.. 22

سبک های دلبستگی.. 23

فردیت و تمایز خود. 24

بهداشت روانی و جسمی.. 24

سن.. 25

تحصیلات.. 25

درآمد و شغل.. 26

ایفای نقش… 27

فرزندان. 27

عوامل فرهنگی.. 28

مذهب.. 28

رویداد های زندگی.. 30

ادبیات و پیشینه خلاقیت.. 30

تعریف خلاقیت.. 30

عناصر خلاقیت.. 31

اهمیت خلاقیت.. 32

خلاقیت آموختنی است.. 32

ویژگی های شخصیتی افراد خلاق.. 33

عوامل موثر بر خلاقیت.. 34

موانع خلاقیت.. 36

ادبیات تعارض و سبک های حل تعارض… 37

تعریف تعارض  زناشویی.. 37

علل پیدایش تعارض زناشویی.. 38

پیامد تعارضات زناشویی.. 40

اهمیت مدیریت تعارض… 40

سبک های حل تعارضات.. 42

ویژگی های شخصیتی افراد و سبک های حل تعارض… 45

پژوهش های مرتبط با رضایت زناشویی.. 46

پژوهش های مرتبط  با خلاقیت.. 49

پژوهش های مرتبط  با تعارضات زناشویی.. 51

جمع بندی.. 55

 

فصل سوم. 57

روش پژوهش… 57

طرح پژوهش… 58

جامعه آماری.. 58

نمونه و روش نمونه گیری.. 58

ابزارهای پژوهش… 59

الف ) پرسشنامه سبک های حل تعارض رحیم ( ROCI-II): 59

ب)  پرسشنامه سنجش خلاقیت (CREE) تورستون و همکار : 60

ج) پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH : 61

روش اجرای طرح.. 62

شیوه مداخله و اجرا 62

روش تجزیه و تحلیل داده ها 63

فصل چهارم. 64

یافته‫های پژوهش… 64

آمار توصیفی.. 65

آمار استنباطی.. 67

فصل پنجم. 81

بحث و نتیجه گیری.. 81

مقدمه. 82

بحث و نتیجه گیری.. 82

محدودیت های پژوهش… 89

پیشنهادات پژوهشی.. 89

ایم. در چارچوب نظری با بهره گرفتن از نظریات پاتنام در مورد سرمایه اجتماعی خانواده و شهروندی فعال دست یافته ایم.

2-1- بیان مسئله

امروزه زندگی در کلان شهرها نیازمند فهم مشترک از زندگی جمعی و شهری، حقوق و تکالیف متقابل شهروندان است، انسان ها بر اساس نیازهای طبیعی که دارند با هم در ارتباط اند. این همزیستی و در کنار هم بودن نیاز به داشتن فرهنگ و اخلاق مطلوب و مقبول با رعایت حقوق همدیگر دارد. در سالهای اخیر پاره ای از ملاحظات شهروندی به گونه ای غیر مستقیم در تدوین برنامه های کلان توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی انعکاس پیدا کرده است. جوانان همواره در جوامع به عنوان گروهی مساله ساز و آسیب پذیر تلقی شده اند که این امر هرگونه سیاست گذاری برای مشارکت آنها را با ملاحظات خاصی همراه می سازد. بنابراین نحوه نگریستن به جوانان و جایگاه آنان در جامعه به عنوان یک شهروند و درجه آگاهی از حقوق و تعهداتشان دارای اهمیت زیادی خواهد بود.

با در نظر گرفتن جمعیت کشور ایران که طبق آمار حاصل از سرشماری 1390 اغلب جوان هستند و حدود 7/31 درصد جمعیت کشور در سن 15 تا 29 سالگی قرار دارند و گسترش شهرنشینی، تراكم بالای جمعیت، وجود فرهنگهای گوناگون و رنگ باختن برخی از آنها و اختلاط با هویت شهری، مدرنیزاسیون و مشارکت مدنی، مفهوم شهروندی اهمیت بسیار داشته و شناخت مولفه ها و عوامل موثر بر شهروندی بیش از پیش اهمیت می یابد (نیکومرام و همکاران، 1390: 72).

کمسیون اسکفینگتون[1] در بریتانیا، مشارکت شهروندان ر ا چنین تعریف می کند: مشارکت به نظر ما سهیم شدن مردم در تدوین سیاست ها و پیشنهادهاست دادن اطلاعات از طرف مسئولان و امکان اظهار نظر در مورد آن اطلاعات، بخش مهمی از فرایند مشارکت به حساب می آید، اما این مسئله تمام ماجرا نیست. مشارکت کامل فقط در جایی تحقق می یابد که مردم بتوانند نقشی فعال در فرایند تهیه طرح بر عهده گیرند.

با اهیمت یافتن حضور جوانان در عرصه های اجتماعی، شهروندی فعال آنان نیز اهمیت می یابد. مشارکت اجتماعی، شرکت در انجمن های داوطلبانه، توجه به مصرف تولید ملی و کالاهای داخلی، پیگیری مسائل مهم روز و … همگی از عواملی است که شهروندی فعال جوانان را مشخص می سازد.

همچنین تاکید اغلب افراد جامعه بر حفظ خانواده هسته ای با وجود گسترش شهرها، می تواند نشانگر این باشد که خانواده به همراه سرمایه ی اجتماعی خود می تواند به عنوان متغیر مستقل تاثیر زیادی بر شهروندی فعال جوانان داشته باشد.

3-1- سوالات تحقیق

1- سرمایه اجتماعی خانواده جوانان چه میزان است؟

2- شهروندی فعال جوانان 18 تا 32 ساله چه میزان است؟

3- چه رابطه ای بین سرمایه اجتماعی خانواده و شهروندی فعال جوانان وجود دارد؟

4-1- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش

از آنجا که تا به حال رابطه دو متغیر سرمایه اجتماعی خانواده و شهروندی فعال بررسی نشده است، موضوع پژوهش تازه است. شهروندی فعال در جامعه ی کنونی که بیشترین جمعیت آن را جوانان تشکیل می دهند از جمله موضوعات مهمی است که می تواند بر سایر بخش های اجتماعی نیز موثر باشد از جمله: زندگی اجتماعی، فعالیت سیاسی، عضویت داوطلبانه در امور فرهنگی و اجتماعی و … با سنجش میزان شهروندی فعال جوانان می توان روی بخش های تعیین کننده فعال بودن آنان برنامه ریزی نموده با توسعه مشارکت های مدنی از طریق گسترش اعتماد میان افراد جامعه، ارزش های دموکراسی و دموکراسی پاسخگو را رقم زد.

با وجود جوانان در کشور می توان آگاهی از حقوق و وظایف شهروندی را در این افراد افزایش داده در گام بعدی آنها را با شهروندی فعال آشنا نمود تا از مزایای شهروندان فعال در جامعه استفاده نمود. با وجود شهروندان فعال، جامعه تغییرات اجتماعی مثبت را تجربه می کند، درک بین فرهنگی ایجاد می شود و قومیت های مختلف یکدیگر را به راحتی می پذیرند، سازمانهای داوطلبانه بسیاری از موانع اجتماعی را رفع می کنند و دستیابی به مفهوم شهروند خوب تسهیل می گردد.

از آنجا که کنش و واکنش های افراد در درون قالب هایی جمعی رخ می دهد که اجتماعا بنا شده اند، مواردی چون خانواده، گروه، سازمان، نهاد و در کلی ترین شکل آن ساختار اجتماعی چنین قالب هایی نیز حاوی سرمایه اجتماعی می گردند. (پیران و همکاران، 1385: 10)

از سوی دیگر توجه به سرمایه اجتماعی خانواده می تواند ابعاد مختلفی از مشارکت و اعتماد را در مورد شهروندان روشن کند. خانواده با ایجاد اعتماد اولیه بستر مناسبی جهت میل به مشسارکت و حضور اجتماعی در جوانان ایجاد می کند.

5-1- اهداف پژوهش

هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و شهروندی فعال جوانان است.

هدف اصلی:

– بررسی رابطه سرمایه اجتماعی خانواده و شهروندی فعال درجوانان مجرد شهر تهران

هدف فرعی

– تعیین میزان سرمایه اجتماعی درون و برون خانواده جوانان.

– تعیین میزان شهروندی فعال جوانان.

فصل دوم: ادبیات پژوهش

1-2- مقدمه

در این فصل ابتدا به بررسی دیدگاه های نظری کلاسیک و متاخر درباره سرمایه اجتماعی و شهروندی فعال پرداخته و سپس از مطالعات تجربی در رابطه با موضوع پژوهش استفاده می کنیم.

2-2- مطالعات نظری

دیدگاه نظری در زمینه سرمایه اجتماعی:

در هر جامعه ای خرده نظام اجتماع در ارتباط با سایر خرده نظام های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی اصلی ترین منبع و قلمرو روابط و تعاملات اجتماعی توام با احساسات و عواطفی است که مولد تعهدات متقابل برای وصل کردن کنش  گران به هم دیگر و ایجاد اعتماد، همبستگی، انسجام و محیط گرم و سینرژی لازم برای سلامت جسمانی، روانی و شور و نشاط اجتماعی است. در جوامع سنتی، غلبه   ی اجتماع بر سایر خرده نظام ها، زندگی گرم و پر احساسی را در درون اجتماعات کوچک خانوادگی، طایفه ای و قومی پدید می آور که هر چند برای اعضای هر یک از آن گروه ها مثبت محسوب می شود ولی برای بسط تعاملات اعضای آن گروه ها و روابط آن ها با گروه های دیگر ایجاد مشکل می کند. در جوامع مدرن هم علی رغم پیدایش و گسترش نهاد های مدنی جدید، شکل گیری اجتماع جامعه ای، یا اجتماع اجتماعات و رشد سرمایه اجتماعی جدید بین گروهی در قالب نظام سرمایه داری و با سیطره سیستم (خرده نظام های اقتصادی و سیاسی) بر جهان حیاتی[1] (خرده نظام های اجتماعی- فرهنگی)، زندگی نسبتا سرد و بی روح گردیده و کنش های ارتباطی تحت الشعاع کنش های ابزاری قرار گرفته است.(عبداللهی و موسوی، 1386: 197-198).

سرمایه اجتماعی در آثار صاحب نظران و دیدگاه های کلاسیک:

مضمون سرمایه اجتماعی در بعد عینی و ساختاری در سطح کلان مورد توجه دورکیم، بعد ذهنی یا شناختی آن در سطح خرد مورد نظر وبر و مید و بعد ارتباطی وتعاملاتی آن در سطح شبکه ی روابط مورد عنایت زیمل قرار گرفته است. علاوه بر اینها، دیدگاه مبادله به ویژه تئوری هومنز در ارتباط با تحلیل رفتارهای مبادله انسان با عوامل زیستی- روانی، از جمله نقش احساس بهره مندی و لذت طرفین مبادله در تداوم و استمرار روابط مبادله ای و دیدگاه تضاد مبتنی بر ماتریالیسم دیالکتیک و ماتریالیسم تاریخی مارکس در توجه به شرایط مادی تولید از جمله نیروهای مولد و روابط تولیدی در شکل گیری روابط و تعاملات اجتماعی (1973) در پی ریزی مبانی نظری- تجربی و شکل گیری مفهوم سرمایه اجتماعی بی تاثیر نبوده اند(عبداللهی و موسوی، 1386: 199).

دیدگاه های کلاسیک از مساله دو انگاری یا دوگانه بینی های تقلیل گرایانه ی نظم در برابر تضاد، فرد در برابر جمع، ذهن در برابر عین و … رنج می برده اند، چیزی که امروز در دیدگاه های تلفیق گرایانه نوین معاصر رنگ باخته است. اغلب جامعه شناسان بزرگ معاصر جوامع توسعه یافته که وارث منابع و متون علوم اجتماعی نسل های ماقبل خود بوده اند، ضمن مرور انتقادی آثار صاحب نظران کلاسیک سعی کرده اند با دوری از دو انگاری ها در تحلیل پدیده ها و مسائل اجتماعی، همه ی جنبه هاو ابعاد آن ها را در قالب دیدگاه های تلفیقی جامع تری مطمح نظر قرار دهند. برخی از این صاحب نظران نظیر تالکت پارسونز، یورگن هابرماس، آنتونی گیدنز و مانوئل کاستلز در ارائه دیدگاه های نظری جامع و تلفیقی برای طرح مسائل و پدیده های اجتماعی از جمله مفهوم سرمایه ی اجتماعی و کسانی چون جیمز کلمن، پی یر بوردیو، رابرت پاتنام و کلاوس افه در طرح مفهوم سرمایه اجتماعی و طراحی چارچوب های نظری و روش شناختی آن سهم قابل توجهی داشته اند. (همان)

چند بعدی بودن مفهوم سرمایه اجتماعی باعث شده تا اختلاف نظرهای زیادی در تعریف آن به وجود آید. یکی از گام های اساسی در رسیدن به هدف، تلاش برای ایجاد صراحت مفهومی از طریق ایجاد تمایز شفاف بین منابع، ابعاد، مولفه ها، اشکال و پیامدهای سرمایه اجتماعی و رهایی از گرفتار شدن در تفسیرهای همان گویانه در زیر چتر یک برنامه تحقیقی واحد و یکپارچه است. سنجش سرمایه اجتماعی باید با پیچیدگی نظری که بر ابعاد چندگانه موجود در مفهوم آن تاکید دارد، همخوانی داشته باشد. در این موضوع اجماع کلی وجود داردکه سرمایه اجتماعی متشکل از شبکه های اجتماعی (کمیت روابط) است که با هنجارهای اعتماد و بده بستان (کیفیت روابط) مشخص می شود. اما اینها باید به بخش های جزئی شان شکسته شده و به صورت جداگانه مورد سنجش قرار گیرد. (علیوردی نیا و همکاران، 1387: 114).

کلمن سرمایه اجتماعی را مترادف با کمیت و کیفیت رابطه نهادینه شده و با دوام یک فرد با دیگران فرض می کند که فرد از خلال آن به منابع موجود در جامعه در جهت نیل به اهداف خود، دسترسی می یابد. وی سرمایه اجتماعی را ارزش جنبه هایی از ساختار اجتماعی که کنش گران به عنوان منابعی جهت تحقق اهداف و علایق شان از آن استفاده می کنند، می دانست. (کلمن، 1377: 462 به نقل از قاسمی و کاظمی، 196).

پاتنام در تعریف سرمایه اجتماعی، به خصوصیاتی از سازمان اجتماعی نظیر شبکه ها، هنجارها و اعتماد اشاره دارد که همکاری و هماهنگی برای منافع متقابل را تسهیل می نماید (پاتنام، 1380: 285).

بوردیو نیز در رویکرد تضاد، سرمایه اجتماعی، را این گونه تعریف می کند «مجموعه منابع بالقوه و بالفعل در دسترس فرد یا گروه است که دارای شبکه نسبتا با دوامی از ارتباطات نهادینه شده یا آشنایی های متقابل و قابل احترام هستند[2]» (بوردیو، 1985: 248).

اما خلاصه ترین تعریفی که از سرمایه اجتماعی به عمل آمده است و تا حدی دربردارنده تمام تعاریفی است که از سرمایه اجتماعی ارائه شده است، تعریف فیلد از سرمایه اجتماعی است؛ وی مفهوم سرمایه اجتماعی را در سه کلمه «ارتباطات مهم است» بیان می کند. او بیان می دارد که مردم زمانی که با یکدیگر ارتباط دارند، کارهایی انجام می دهند که به تنهایی قادر به انجام دادن نیستند یا برای انجام آن دچار مشکل می شوند. هنگامی که مردم شبکه های ارتباطی ایجاد کرده و با اعضای آن شبکه که ارزش های مشترکی دارند رابطه دارند، این شبکه ها به عنوان منابعی تلقی می شوند که سرمایه اجتماعی ایجاد می کند[3] (فیلد، 2003: 1).

به طور کلی سرمایه اجتماعی را می توان به معنای مجموعه منابعی دانست که روابط اجتماعی را تسهیل می کند و به وسیله آن می توان از توانایی های افراد در جهت منافع شخصی و سود جمعی بهره برد. روابط اجتماعی در چارچوب ارزش ها و هنجارهای خاصی صورت می گیرد که از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است.( قاسمی و کاظمی، 1387: 197).

یکی از متقدمان طرح نظریه سرمایه اجتماعی را هنی فن[4] می دانند که در سال 1920 اولین بار واژه سرمایه اجتماعی را مطرح کرد و آن را شامل دارایی هایی دانست که در زندگی روزانه افراد خیلی به حساب می آیند، همانند حس تفاهم، رفاقت و دوستی، احساس همدردی و روابط اجتماعی در بین افراد و خانواده هایی که یک واحد اجتماعی را تشکیل می دهند (فلدمن و اساف، 1999، به نقل از شریفیان: 11).

هنی فن که در آموزش و پرورش ایالت ویرجینیای آمریکا خدمت می کرد معتقد بود که سرمایه اجتماعی به ابعادی مانند حسن نیت، دوستی و همدردی، داد و ستد میان افراد و خانوارها اشاره دارد. او برداشتی محدود از مفهوم سرمایه اجتماعی داشته و آن را تنها در قالب روابط درون گروهی مورد توجه قرار داده است. به نظر جیمز کلمن، کنشگران به رویدادهایی که تحت کنترل کنشگران دیگر است علاقه دارند و همین مساله باعث ایجاد روابط اجتماعی می گردد که در طول زمان تا اندازه ای پایدار می ماند. (کلمن، به نقل از عنایت و رئیسی، 1391: 27)

از آنجا که کنش و واکنش های افراد در درون قالب هایی جمعی رخ می دهد که اجتماعا بنا شده اند، مواردی چون خانواده، گروه، سازمان، نهاد و در کلی ترین شکل آن ساختار

1-4: پیشینه. 6
1-5: روش تحقیق.. 6
1-6: ساختار بحث… 7
فصل دوم؛ سازمان روحانیّت زردشتی و تحوّلات آن

2-1: مغان. 9
2-2: آثرون. 11
2-3: ردان و مرجعیت دینی.. 14
2-4: روحانیت زرتشتی در اوستا 20
2-5: دینیاران در دوره ساسانیان. 28
2-6: منابع درآمد دینیاران زرتشتی.. 30
2-7: ساسانیان و سقوط آنان. 37
2-8: سر آغاز اسلام 41
فصل سوم: زرتشتیان و جامعه مسلمان

3-1: وضع اجتماعی زرتشتیان از آغاز اسلام تا اواخر عباسیان. 46
3-1-1:  خلفای راشدین.. 47

3-1-2:  دوران بنی امیه. 49

3-1-3:  دوران عباسیان. 52

3-2: عکس العمل و فعالیت دینیاران در مقابل خلفا و عاملانشان. 56
3-2-1: نقش دینیاران در صلح و دوستی.. 57

3-2-2:  مکتوب نمودن کتب دینی.. 60

3-2-3:  موبد و نقش وی در تغییر زمان اخذ مالیات.. 62

3-3: مناظرات.. 63
3-3-1:  مناظره امام رضا (ع) با دینیار زرتشتی.. 64

3-3-2:  مناظره مامون با دینیار. 65

3-3-3:  مناظره ابالیش و آذرفرنبغ. 66

3-4: مباحث اختلافی.. 67
3-4-1:  خویدوده 68

3-4-2:  ثنویت… 72

3-4-2-1:  بحثی درباره القدریه مجوس هذه الامه. 75

3-4-3:  آتش…. 76

3-5: تنی چند از دینیاران. 84
3-5-1: یزدانبخت… 85

3-5-2:  فرزانه دوبان. 85

3-5-3: آذرفرنبغ فرخزادان – احیاگر دانشنامه مزدایسنی.. 86

3-5-4:  منوچهر. 88

3-5-5:  زادِ سپرم 89

3-5-6:  مردان فرخ پسر اورمزد 91

3-5-7:  امید اشوهیشتان. 91

3-5-8: مهدی فروح بن شخسان. 93

فصل چهارم: روحانیّت زردشتی و رویارویی با بدعتگذاران

4-1: فرقه مزدک.. 95
4-1-1:  سر آغاز مزدکی.. 95

4-1-2: اساس تعالیم مزدک.. 97

4-1-3:  زرتشت-بوندوس- مزدک.. 100

4-1-4:  آیا مزدک موبد بود؟ 101

4-1-5:  مزدکیان پس از اسلام 103

4-2: غلات.. 104
4-3: سنباد 106
4-4: خرمدینان. 107
4-4-1:  بابک خرمدین.. 108

4-5: بهآفرید. 110
4-5-1: باورها و سرانجام وی.. 111

4-6:  ابومسلم. 114

4-6-1:  زمینه های جنبش و باورهای وی.. 115

4-6-1: قتل ابومسلم. 118

4-6-2:  پس از ابومسلم. 119

فصل پنجم: روحانیّت زردشتی و رویارویی با مسأله‌ی تغییرِ دین زردشتیان

5-1: مجازات و تحت فشار قرار دادن مرتدّان. 123
5-1-1:  مرگارزانی مرتد. 123

5-1-2:  فشارهای اقتصادی.. 127

5-1-3: فشارهای خانوادگی.. 129

5-3: پیشگویی و ادبیات نجات بخشی.. 134
نتیجه گیری.. 138

چکیده­­­

عموما مومنان راستینِ ادیان، باورهای خود را نمود تام و بارز حق و حقیقت می­دانند و تلاش می­ کنند تا از کیان باورهای دینی خود با جان و دل حمایت کنند. در این میان روحانیان هر دین به عنوان متولیان و کارگزاران دین نقش مهمتری را بر عهده دارند.

دین­یاران زرتشتی، که مشخصا مورد مطالعه ما قرار گرفته­اند، در دوره­های مختلف تاریخی در   حفظ دین زرتشتی کوشیده­اند. تلاش ایشان در حفظ دین زرتشتی در دوران اسلامی بخصوص قرون اولیه اسلامی بسیار منطقی و به دور از هرگونه جنگ و نزاع بوده است. آنان پیش از حمله اعراب، در زمان ساسانیان، از پشتیبانی ویژه حکومت بهره­مند بودند و لذا نفوذ ویژه­ای در بین مردم داشته اند و با فشارهایی که از سر سخت­گیری دینی بر مردم وارد کردند باعث شد که نوعی بی ­تفاوتی به مذهب و نارضایتی از دین­یاران در مردم ایجاد شود. پس از حمله اعراب در آغاز نه پایگاه حمایتی از طرف خلافت اسلام داشتند و نه یاورانی خاص از بین مردم. اما رفته­رفته دین­یاران توانستند با دربار خلفا ارتباط برقرار کنند و مانع از ویرانی آتشکده­ها شوند. نیز زرتشتیانی که هنوز به دین زرتشت متعهد بودند، با آنکه دل­ِخوشی از سخت­گیری­های مذهبی دین­یاران نداشتند، چاره­ای جز آن­که در امور مذهبی به آن­ها رجوع کنند، برایشان باقی نماند.

دین­یاران کم­کم با مکتوب کردن متون خود و افزودن بخش­هایی بدان­ها چارچوب دین زرتشتی را قوام بخشیدند و با اجرای سیاست­هایی مانع از ارتداد هم­کیشان خود شدند. همچنین با مناظره و گفت­و­گو تلاش داشتند تا حقانیت خود را به اثبات برسانند.

کلمات کلیدی: دین­یار ، مغ، آثرون، آتش، ارتداد، آذرفرنبغ­فرخزادان، دینکرد

فصل اول؛ کلیات
1-1:  مقدمه
با سقوط سلسله­ی ساسانی زندگی در ایران به گونه ای دیگر رقم خورد و روزگار روی دیگر خود را نشان داد. دین­یاران یا روحانیون زرتشتی مرجعیت سیاسی خود را برای همیشه از دست دادند. آنان تا پیش از این در کسوت مرجعیت دینی و سیاسی به رتق و فتق امور می­پرداختند و در تمام دستگاه حاکمیت نفوذ ویژه داشتند. حتی خود شاه می­بایست از جناب موبد تاییدیه داشته باشد؛ حال آنکه از دوبال ریاست ساسانیان، تنها بال دیانت باقی مانده و بال سیاست از بین رفته بود و بهدینان در زیر فرمان مسلمانان بودند؛ معلوم نبود که آیا چیزی از قداست و دیانت زرتشتی  باقی خواهد ماند یاخیر؟!

اعراب در همان سال­های نخستین حمله توانستند اکثر مناطق ایران را تحت کنترل خود درآورند و با وجود آن‏كه  ایران جزئی از قلمرو جهان اسلام تلقی می‏شد، به عنوان یك جامعه‏ی اسلامی برخوردار از فرهنگ اسلامی به شمار نمی‏آمد[1]. در واقع قرون اولیه اسلامی کشور ایران، رزمگاه دو تمدن ایران و اسلام گشت که در آن این دو فرهنگ به ارزیابی همدیگر پرداختند و در نهایت تلاش کردند تا پس از پایان دو یا سه قرن اول زمینه ­های مشترک دینی-فرهنگی را بیابند و زندگی را برآن بنا کنند. اگر چه در تاریخ زمان دقیق و واقعی برای رخدادهای عظیم مذهبی و فرهنگی نمی­توان مشخص نمود، اما به نظر می­رسد که در همان چند قرن اول اسلامی بود که فرهنگ ایرانیان، به امتزاجی از فرهنگ ایران و اسلام منتقل شد. به عبارتی می­توان از قرون اولیه اسلامی با عنوان دوران گذار یا انتقال از تمدن باستانی ایران-زرتشتی به تمدن پویای ایرانی­-­اسلامی یاد کرد. اصلی­ترین مسئله دوران گذار، مسئله تغییر دین و فرهنگ زرتشتیان به اسلام است.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

چکیده پایان‌نامه:
توحید از موضوعات بسیار مهم در اسلام است وتوجه ویژه ای به آن شده است مرز کفر واسلام است وبه همین منظور پرداختن به اصل توحید از موضوعات مهم واساسی اسلام شمرده می‌شود. در طول دوره‌های مختلف این موضوع مورد بررسی وکنکاش فراوان قرار گرفت که از میان این دوره‌ها دوره ابن تیمیه باتوجه به افکار خاص او دارای رنگ ولعابی متفاوت از دیگر مذاهب اسلام شد، از نظر ابن تیمیه مراتب توحید بر سه نوع هستند:

1-توحید ربوبی 2- توحید الوهی 3- توحید دراسماء و صفات.

مراد وی از توحید ربوبی همان توحید افعالی خدا است، و توحید در اسما و صفات را توحید ذاتی و صفاتی بر می‌شمارد. نکته مهم این است که ابن تیمیه توحید الوهی را به معنای توحید در عبادت گرفته و اله را به معنای معبود دانسته است، در حالیکه مفهوم توحید در سطح کلان به دو شاخه اصلی نظری و عملی تقسیم می‌گردد، که هر کدام به نوبه‌ی خویش دارای زیر مجموعه می‌باشند، بدین ترتیب که توحید نظری مشتمل بر توحید ذاتی، توحید صفاتی و توحید افعالی است و توحید افعالی را می‌توان به قسمت‌های دیگری مانند توحید در آفرینش، توحید در ربوبیت، توحید در تشریع (قانون گذاری)، توحید در حاکمیت، و توحید در تدبیر تقسیم نمود و توحید عملی خود مشتمل بر توحید در عبادت، توحید در اطاعت، و توحید در استعانت می‌باشد.

نکته مهمی که در کلام ابن تیمیه جلب نظر می‌کند این است که وی پس از تقسیم توحید به سه قسم، شرک را که مقابل توحید است به چهار قسم تحت عناوین مغایر با عناوین موجود در تقسیم توحید می‌کند که عبارتند از: 1- شرک در دعا2- شرک در نیت و قصد و اراده 3- شرک در طاعت 4-شرک در محبت

واژگان کلیدی: ابن تیمیه، وهابیت، توحید، شرک،مراتب

فهرست مطالب
مقدمه. 1

تعریف مسأله. 2

پیشینه بحث… 2

تألیفات شیعه. 2

تألیفات اهل سنت… 2

ضرورت بحث… 3

هدف پژوهش…. 3

الف) هدف اصلی.. 3

ب) هدف فرعی.. 3

سؤالات… 3

سؤال اصلی.. 3

سؤالات فرعی.. 4

فرضیه‌ها 4

فرضیه‌ی اصلی.. 4

فرضیه‌های فرعی.. 4

روش تحقیق.. 5

فصل اول: شخصیت ابن تیمیه. 6

گفتار اول: زندگینامه. 7

مذهب ابن تیمیه. 9

گفتار دوم: اوضاع سیاسی اجتماعی عصر ابن تیمیه. 10

فقدان قدرت مرکزی.. 10
حرکت‌های مسیحیان و اروپائیان در بلاد اسلامی.. 10
هجوم مغولان به سرزمین‌های مسلمانان. 10
عصر فرهنگی ابن تیمیه. 11

گفتار سوم: ابن تیمیة از دیدگاه علمای اهل سنت… 13

فصل دوم: توحید. 26

توحید در لغت و اصطلاح.. 27

فرق أحد و واحد در توحید. 28

توحید و فطرت… 29

جایگاه توحید در قرآن. 30

جایگاه توحید در مذاهب اسلامی.. 33

اقسام توحید (توحید نظری و توحید عملی) 34

مراتب توحید نظری.. 35

الف- توحید ذاتی.. 36

ب- توحید صفاتی.. 38

ج- توحید افعالی.. 39

اقسام توحید افعالی.. 40

1-توحید در آفرینش (خالقیت) 40

2- توحید در ربوببیت… 41

3- توحید در ربوبیت تشریعی (قانون گذاری) 41

4- توحید در حاکمیت… 42

اقسام توحید عملی.. 42

1-توحید در عبادت… 43

برداشتی نادرست از عبادت… 43

عذر بدتر از گناه! 44

حل اشکال و معنای حقیقی عبادت… 45

ادله توحید عبادی خداوند. 47

خالقیت خداوند. 47
ربوبیت خداوند. 47
الوهیت خداوند. 47
مالکیت مرگ و حیات… 48
زمامداری نفع وضرر. 48
2- توحید در اطاعت… 48

تفاوت توحید در عبادت با توحید در اطاعت… 49

3-توحید در استعانت… 49

 

فصل سوم: شرک.. 51

مفهوم لغوی شرک… 52

مفهوم اصطلاحی «شرک» 53

نحوه تحقق مفهوم«شرک» 54

اقسام شرک… 55

شرک در الوهیت… 55
شرک در خالقیت… 55
شرک در ربوبیت… 56
شرک در عبادت و طاعت… 57
معیار شرک در قرآن. 57

بررسی منطقی، و داوری در موارد اختلافی شرک… 60

توسل به پیامبران و صالحان. 60
2.استمداد از پیامبران و صالحان و استغاثه به آنان. 61

آثار و تبعات شرک در قرآن. 62

شرک، گناهی نابخشودنی.. 62
شرک، ظلمی بزرگ… 63
شرک موجب حبط عمل.. 63
شرک، موجب سقوط از مقامات عالی.. 63
5-شرک، سبب محرومیت از بهشت… 63

شرک، گمراهی آشکار. 64
شرک و ناپاکی باطنی.. 64
فصل چهارم: مراتب توحید و شرک از دیدگاه ابن تیمیه و وهابیت.. 65

گفتار اول: اقسام توحید از دیدگاه ابن تیمیه و هابیت… 66

«توحید ربوبی» 68

توحید در الوهیت… 69

توحید در اسما و صفات… 70

نقد و بررسی.. 70

بررسی معنای اله. 70

توحید عبادی.. 75

مراحل تکامل عقاید انحرافی در توحید عبادی.. 76

مرحله اول: دوره بنیادین.. 76

مرحله دوم: دوره تکامل.. 77

مرحله سوم: دوره انتقال. 78

مرحله چهارم: دوره تکامل و تبلور. 78

مرحله پنجم: دوره گرایش‌های اعتدالی.. 78

عبادت از دیدگاه ابن تیمیه. 79

ربوبیت تشریعی و عبادت در نزد ابن تیمیه. 79

ربوبیت تکوینی و عبادت از دیدگاه ابن تیمیه. 81

انواع عبادت از دیدگاه ابن تیمیه. 82

استدراکی در دیدگاه ابن اتیمیه و محمد بن عبدالوهاب… 82

بررسی مفهوم عبادت در قرآن. 85

گفتار دوم: شرک از دیدگاه ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب… 89

تعریف شرک… 89

شرک در صدر اسلام از دیدگاه ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب… 90

نقد دیدگاه ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب در مورد شرک در صدر اسلام. 92

اقسام شرک از دیدگاه ابن تیمیه ومحمد ابن عبد الوهاب… 97

نقد و بررسی.. 98

نزاع صغروی در شرک ربوبی.. 98

ابن تیمیه و وهابیت و نزاع در شرک ربوبی.. 100

بررسی تکمیلی مفهوم شرک… 101

نتیجه گیری.. 104

 

واژگان کلیدی: ثابت های بنیادی –نظریه های تانسوری-نرده ای-کیهانشناسی-– ثابت ساختار ریز- معادلات اینشتین.

 
فصل اول  

مقدمه ای بر تغییر ثابت های بنیادی فیزیک    1

1-1 فرضیه  اعداد بزرگ    2

1-2 نظریه ی برنز-دیک   6

فصل دوم 

1-2نسبیت عام وکیهانشناسی  10

2-2تانسور انرژی- تکانه  13

2-3 قانون پایستگی انرژی   16

2-4 معادلات اینشتین  17

2-5 کیهان شناسی استاندارد 22

فصل سوم 

ارائه ی یک مدل گرانشی برای تغییرات ثابت ساختار ریز 29

3-1بررسی تغییرات ثابت ساختار ریز 30

3-2 عصر سلطه ی غبار: 38

3-3 عصر سلطه تابش    42

ب

 

3-4 دوره ی سلطه ی خمیدگی  48

3-5عصر ی ثابت سلطه کیهانشناسی  51

3-6جهان های تورمی  53

3-7 مراحل اولیه ی عالم  55

فصل چهارم 

بحث و نتیجه گیری و مشاهدات   58

4-1 بحث و بررسی نتایج مراحل پنجگانه ی فصل سوم  59

4-2  اثرات تغییرات ثابت ساختار ریز بر پایداری مولکول ها ،اتمها و هسته ها 62

4-3 نتایج مشاهدات تلسکوپ VLT برای تغییرات ثابت ساختار ریز 65

4-4حدود تغییرات ثابت ساختار ریز با پتانسیل گرانشی در طیف کوتوله های سفید  67

پیوست الف   71

محاسبه ی ضرایب کریستوفل: 71

پیوست ب       77

جدول تغییرات α  74

مراجع و ماخذ  75

 

شکل2-1دسته بندی معادلات فریدمن…………………………………………………………………………………………….26

شکل 3-1نمودار تحول عددی  درعصرغبار…………………………………………………………………………………42

شکل3-2نمودار تحول عددی  در عصر تابش………………………………………………………………………………48

شکل3-3 نمودار تحول عددی  در عصر درخمیدگی………………………………………………………………..51

شکل3-4 نمودار تحول عددی  در عصر ثابت کیهانشناشی………………………………………………………52

شکل4-1 نمودار تحول عددی  بر جسب زمان کیهانی در عصر غبار………………………………………..64

شکل2-4 نمودار   بر حسب  ………………………………………………………………………………………..70

جدول تغییرات α…………………………………………………………………………………………………………………………..74

فهرست پیوستها

پیوست الف: محاسبه ی ضرایب کریستوفل……………………………………………………………………………….70

پیوست ب: جدول تغییرات α…………………………………………………………………………………………………….74

مقدمه
ثابت های فیزیکی مفاهیم ناشناخته ای برای ما نیستند. در هنگام مطالعه ی قانون های طبیعت ما به اعداد ثابت و بدون یکایی که با این قوانین در ارتباط هستند بر می خوریم. یکی از سوالات مهم که در حوزه ی فیزیک نظری حائز اهمیت می باشد این است که آیا ثابت های بنیادی در مراحل تحول عالم ثابت هستند یا این که در طول تحول عالم تغییر یافته اند. نظریه های مختلفی مانند نظریه ابر ریسمان هستند که این تغییرات را پیش بینی می کنند. بنابراین اراِئه ی مدل هایی که این تغییرات را بررسی می کنند در حوزه ی فیزیک نظری حائز اهمیت می باشند. یکی از مسائلی که کیهانشناسان در تلاش های خود برای بررسی نتایج نجومی تغییرات زمانی ثابت ساختار ریز با آن مواجه شده اند عدم وجود یک نظریه دقیق بوده است که مدل های کیهانشناسی در حضور تغییر ثابت ساختار ریز را توضیح دهد. تا همین اواخر امکان تجزیه و تحلیل رفتار تغییر  α کیهانی در روشی که بتواند جهان را همانند تغییر ثابت گرانشی  در نظریه برنز- دیک یا بیشتر نظریه های تانسوری- نرده ای در گرانش توضیح دهد وجود نداشته است.

مشاهدات اخیر انگیزه ای برای تدوین و بررسی جزئیات تغییر ثابت ساختار ریز  کیهانی را ایجاد کرده است. مشاهدات چندگانه ای که در نقاط مختلف زمین روی انتقال به سرخ کوازارها انجام شده است. در این مشاهدات برای اولین بار شواهدی ارائه داده است که نشان می دهد ثابت ساختار ریز ممکن است با زمان کیهانی تغییر کند.

 

در سال 1999 شواهدی از طیف جذبی کوازارها بدست آمد. که نشان می داد ثابت ساختار ریز ممکن است در گذشته مقدار کمتری داشته باشد.

 

البته این ایده که ثابت ساختار ریز با زمان کیهانی تغییر می کند اولین بار درسال 1948  مطرح شد . جورج گاموف همانند دیراک که نشان داد ثابت گرانشی با زمان کیهانی رابطه ی عکس دارد و پیشنهاد کرد که تغییر ثابت ساختار ریز با زمان کیهانی به صورت  است.

در این نوشتار بار الکتریکی را با یک میدان نرده ای بدون جرم را در نظر می گیریم سپس چگونگی تغییر این میدان نرده ای را در دوره های غبار، تابش،خمیدگی، ثابت کیهانشناسی مورد بحث و بررسی عددی قرار می دهیم. در فصل اول مقدمه ای بر کار هایی که در زمینه ی تغییرات ثابت های مختلف فیزیکی شده است آورده ایم. در فصل دوّم مروری داریم بر نسبیت عام و کیهانشناسی استاندارد، در فصل سوم با توجه به مدل گرانشی ارائه شده معادلات کیهانشناسی مدل را بدست آورده  و به بحث و بررسی این معادلات در دوره های مختلف کیهانشناسی پرداخته ایم. در فصل چهارم به بررسی نتایج بدست آمده از مدل و مشاهدات صورت گرفته پرداخته ایم.

1 فرضیه  اعداد بزرگ
فیزیک پر از یکاهای مختلف وکمیت های با اندازه های متفاوت است. که بطور تجربی تعیین شده اند بعضی از ثابت ها مانند ثابت گرانشی ( G) بار الکترون (e) و غیره در شکل گیری قوانین فیزیک اهمیت خاصی دارند. اندازه ی این اعداد به یکای مورد استفاده بستگی دارد. بدیهی است که خود این اعداد اهمیت خاصی را بیان نمی کنند. اما ترکیب بعضی از این ثابت های فیزیکی یکا ندارند و اهمیت ویژه ای در فیزیک دارند. مانند ترکیب بار الکترون، سرعت نور در خلا و ثابت پلانک که به صورت زیر نوشته می شود :

در این رابطه ثابت پلانک،  cسرعت نور در خلا وe  بار الکتریکی الکترون است. این کمیت در تمام یکاهای فیزیکی مقدار یکسانی دارد، پس بایستی دارای اهمیت ویژه ای باشد. عکس این عدد به ثابت ساختار ریز (α) معروف است. این عدد شدت برهمکنش الکترومغناطیسی نشان می دهد. حال اعداد بدون یکای دیگری را بررسی می کنیم .

نیروی الکتریکی بین الکترون و پروتون،  نیروی گرانشی بین الکترون و پروتون است.  به ترتیب جرم پروتون، جرم الکترون  ثابت گرانشی  گذردهی الکتریکی خلا،  فاصله ی بین الکترون و پروتون است.  این ثابت  شدت نسبی نیروهای الکتریکی و گرانشی بین الکترون و پروتون را بیان می کند و همانند ثابت ساختار ریز بیان کننده یکی دیگر از ویژگی های طبیعت است. عدد بدون بعد دیگری را در نظر می گیریم، این عدد نسبت مقیاس طول مربوط به عالم® و طول وابسته به الکترون® است .

 

در این رابطه  ثابت هابل است. سومین عدد بزرگ که اهمیت ویژه ای در فیزیک ذرات وکیهانشاسی دارد برابر تعداد نوکلئون های موجود در عالم است. اگر  چگالی بحرانی باشد تعداد ذرات در کره ای به شعاع  برابر است با :

با مقایسه این سه عدد می توانیم بنویسیم:

 

دیراک در سال 1937 بیان کرد  که  و   حاوی ثابت هابل هستند.  پس اندازه هایی که از این فرمول ها بدست می آید بر حسب زمان کیهانی تغییر می کند. اما  حاوی ثابت هابل نیست پس تساوی ،  و بایستی تصادفی و مربوط به عصر حاضر باشد، مگر اینکه ثابت  به گونه ای تغییر کند که این تساوی در تمام زمان ها برقرار باشد. این ایجاب می کند که یکی از ثابت های  و  در  با زمان کیهانی تغییر کند. این استدلال بعداً به فرضیه ی اعداد بزرگ معروف شد .

برای درک بهتر این فرضیه  را به صورت مقیاس زمانی وابسته به عالم  و زمان لازم برای آنکه نور شعاع الکترون را طی کند  در نظر می گیریم در فرضیه اعداد بزرگ  هر عدد بدون بعد بزرگ در دوره ی کنونی را می توان به صورت   بیان کرد که در آن  از مرتبه ی یک است. مساوی قرار دادن  و  با شرط فوق بیان می کند که   با  تغییر می کند دیراک بین  و  تفاوت قائل شد. زیرا گروه اول    ( ) اتمی ولی G به ساختار بزرگ مقیاس عالم مربوط می شود. بنابراین طبق فرض دیراک اگر از یکای اتمی استفاده کنیم کمیت های اتمی ثابت هستند. در این صورت  ثابت و  تغییر خواهد کرد یعنی بر حسب یکای اتمی ثابت گرانشی باید بر حسب زمان کیهانی تغییر کند تغییرات زمانی ثابت گرانشی را می توان به صورت زیر نشان داد :

بدیهی است که تغییرات پیش بینی شده ثابت گرانشی در فرضیه اعداد بزرگ خلاف نظریه ی نسبیت عام اینشتین است که در آن G ثابت می باشد. پس بایستی معادلات نسبیتی را اصلاح کرد تا بتواند حاوی G متغیر باشد. دیراک دو مقیاس اندازه گیری یکی اتمی و دیگری مقیاس کیهانی که در گرانش معتبر است، پیشنهاد کرد. اگر سیستم اتمی را انتخاب کنیم  ثابت هستند اما در این سیستم G  متغییر است. زیرا این کمیت مربوط به فیزیک گرانش است. اما اگر از یکای گرانشی استفاده کنیم G ثابت و کمیت های اتمی متغییر خواهند بود. در فیزیک گرانشی پدیده های گرانشی با معادله ی زیر بیان می شوند :

 

معرفی و بحث در مورد این معادله را به فصل دوم موکول می کنیم. در بیان دیراک می توان این دو یکا را  با دو متریک فضا زمان مختلف نوشت. این دو متریک را (متریک اتمی) و (متریک گرانشی)  برای سیستم های اتمی و گرانشی بر می گزینیم. به گفته ی دیراک در این دو متریک ، و  ثابت هستند. در حالیکه ،  و  متغییر هستند. دراینجا E زیروند متریک اینشتین و A زیروند متریک اتمی می باشند. با نگاه به آزمون های نسبیت عام مشخص می شود که جرم جسم گرانشی که در حل شوارتس شیلد وجود دارد بایستی بر حسب یکاهای گرانشی ثابت باشد. این جرم را با  نشان می دهیم در هر اندازه گیری که روی زمین انجام می شود از سیستم های اتمی مانند طیف سنج ها و ساعت های اتمی استفاده می شود. قبل از آنکه هر نتیجه ای را تفسیر کنیم باید مطمئن باشیم که تمام کمیت های قابل مشاهده به یکای اتمی تبدیل شده اند. پس بایستی نسبت تبدیل دو یکا  را بدانیم یعنی بدانیم که تبدیل هر کمیت فیزیکی از یک دستگاه به دستگاه دیگر چگونه انجام می شود. اگر فرض کنیم  جرم جسم نجومی ما دارای N نوکلئون باشد و جرم هر نوکلئون برابر  باشد پس جرم کل جسم نجومی برابر است با :

 

در این رابطه  ثابت ولی  متغییر است. بنابراین N تعداد ذرات تشکیل دهنده ی جسم نجومی بایستی قابل تغییر باشد پس بحث دیراک به آفرینش و یا نابودی ذرات در جسم نجومی نیاز دارد.

1-2 نظریه ی برنز-دیک
نظزیه ی نسبیت عام یک نظریه تانسوری است به این معنی که تانسور متریک به تنهایی به عنوان یک میدان دینامیکی در معادلات میدان اینشتین ظاهر می شود. در نظریه های نرده ای – تانسوری این نقش بین تانسور متریک و یک میدان نرده ای تقسیم می شود در این گونه نظریه ها هندسه فضا-زمان  توسط متریک فضا-زمان و یک میدان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

الف

فهرست
فصل اول

مقدمه ای بر تغییر ثابت های بنیادی فیزیک 1

1-1 فرضیه  اعداد بزرگ 2

1-2 نظریه ی برنز-دیک 6

فصل دوم

1-2نسبیت عام وکیهانشناسی 10

2-2تانسور انرژی- تکانه 13

2-3 قانون پایستگی انرژی 16

2-4 معادلات اینشتین 17

2-5 کیهان شناسی استاندارد 22

فصل سوم

ارائه ی یک مدل گرانشی برای تغییرات ثابت ساختار ریز 29

3-1بررسی تغییرات ثابت ساختار ریز 30

3-2 عصر سلطه ی غبار: 38

3-3 عصر سلطه تابش 42

ب

 

3-4 دوره ی سلطه ی خمیدگی 48

3-5عصر ی ثابت سلطه کیهانشناسی 51

3-6جهان های تورمی 53

3-7 مراحل اولیه ی عالم 55

فصل چهارم

بحث و نتیجه گیری و مشاهدات 58

4-1 بحث و بررسی نتایج مراحل پنجگانه ی فصل سوم 59

4-2  اثرات تغییرات ثابت ساختار ریز بر پایداری مولکول ها ،اتمها و هسته ها 62

4-3 نتایج مشاهدات تلسکوپ VLT برای تغییرات ثابت ساختار ریز 65

4-4حدود تغییرات ثابت ساختار ریز با پتانسیل گرانشی در طیف کوتوله های سفید 67

پیوست الف 71

محاسبه ی ضرایب کریستوفل: 71

پیوست ب     77

جدول تغییرات α 74

مراجع و ماخذ 75

 

 

 

ج
فهرست شکل و جدول

شکل2-1دسته بندی معادلات فریدمن…………………………………………………………………………………………….26

شکل 3-1نمودار تحول عددی  درعصرغبار…………………………………………………………………………………42

شکل3-2نمودار تحول عددی  در عصر   تابش………………………………………………………………………………48

شکل3-3 نمودار تحول عددی  در عصر درخمیدگی………………………………………………………………..51

شکل3-4 نمودار تحول عددی  در عصر ثابت کیهانشناشی………………………………………………………52

شکل4-1 نمودار تحول عددی  بر جسب زمان کیهانی در عصر غبار………………………………………..64

شکل2-4 نمودار   بر حسب  ………………………………………………………………………………………..70

جدول تغییرات α…………………………………………………………………………………………………………………………..74

فهرست پیوستها

پیوست الف: محاسبه ی ضرایب کریستوفل……………………………………………………………………………….70

پیوست ب: جدول تغییرات α…………………………………………………………………………………………………….74

 

 

 

 

 

 

د

مقدمه

قصاص با شرایطی مورد پذیرش قرار گرفته است .نتایج نشان می دهد که در قرآن آیات زیادی وجود دارد که ناظر به اصل قصاص می‌باشند البته این آیات دو دسته هستند که دسته اول به اصل مقابله به مثل به صورت کلی دلالت دارند و دسته دوم آیاتی که مستقلاً به خود مسئله قصاص مربوط می‌شود.در این پایان نامه سعی خواهیم کرد تا بررسی کامل و همه جانبه ای از قصاص در اسلام و قوانین موجود داشته باشیم.

 

واژگان کلیدی:قتل،قصاص،دیه،جرم،مجازات،فقه،حقوق.

 

مقدمه

مال ، جان ، ناموس و آبروی همه انسانها ـ نه فقط مسلمین ـ از نظر شرع اسلام ، محترم است. هیچکس حق تعدّی به حریم دیگران را ندارد و تجاوز به حقوق مشروع هیچکس و به هیچوجه پذیرفته نیست.

اسلام برای تضمین احکام خود در درجه اول بر ایمان و اعتقاد پیروان پافشاری می‏کند و با تسخیر دلهای آنها نیرومندترین ضمانت اجرایی را در جامعه ایجاد می‏کند. تکیه اسلام در کاهش جرم و بزهکاری در جامعه، بیش از هر چیز بر تکامل روحی، تعالی اخلاقی و تقویت ایمان و اعتقاد مسلمانان است و در این راه از هر مکتب دیگری موفق‏تر بوده است.

مسلمان خداوند را همیشه و در همه‏جا، ناظر می‏داند و به خود اجازه نمی‏دهد در حضور خدا از قانون او سربرتابد. اعتقاد به معاد و کیفر و پاداش همه اعمال نیک و بد انسان، جرم و خیانت را در جامعه به حداقل می‏رساند و اسلام، شدیدترین عذابها و مجازاتهای اخروی را درباره تجاوز به حقوق دیگران ذکر کرده است .

امّا روشن است که تنها با تکیه بر ایمان و ذکر کیفر و پاداش اخروی نمی‏توان حریم افراد جامعه را از دستبرد متجاوزان و جنایتکاران به طور کلی حفظ کرد و آسایش و امنیت جامعه را تامین نمود. در متمدن‏ترین جوامع بشری نیز اشخاصی یافت می‏شوند که نه به جهان پس از مرگ معتقدند و نه از انسانیت ، بهره‏ای برده‏اند. آنان وحشیانه، حریم انسانهای ضعیف و بی‏دفاع را مورد حمله قرار می‏دهند، خون انسانها را می‏ریزند و خانواده‏ها را بی‏سرپرست می‏نمایند. یکی از کیفرهایی که در جامعه اسلامی اجرا می شود ؛ مجازات قصاص است . البته اعمال این مجازات به شرایط متعددی بستگی دارد که در منابع فقهی ، تحت عنوان « شرایط استیفای حق قصاص » از آن بحث شده است . از جمله این شرایط که از مهمترین آنها هم بشمار می آید، تقاضای اولیای دم است. این به آن معناست که اجرای مجازات قصاص، بدون تقاضای اولیای دم مشروع نیست و اولیای دم مقتول همان گونه که حق دارند قاتل را قصاص کنند؛ می توانند قاتل را عفو و یا با وی مصالحه نمایند و این امر در راستای سیاست جنایی اسلام مبنی بر کیفر زدایی از برخی جرایم قابل توجیه و تفسیر می باشد.

 

کلیات تحقیق

1-بیان مساله

قصاص در شریعت عبارت است از كیفری كه جانی به آن محكوم می‌شود و باید با جنایت او برابر باشد. بنابراین یکی از نهادهای کیفری اسلام قصاص است که به معنای استیفای اثر جنایت تبهکار است و در واقع کیفری است که متناسب با جنایت جانی بر او وارد می‌شود؛ جنایت یادشده ممکن است به نفس یا اعضای بدن انسان وارد شده باشد. بر اساس آیات قرآن مهمترین هدف تشریع قصاص، ابقا زندگی و حیات بشر است. ثبوت و اجرای کیفر قصاص منوط به وجود شرایطی است که فقدان هر یک از آنها می‌تواند مانع اجرای قصاص شود. یکی از شرایط قصاص برابر بودن در دین است که به دنبال آن موضوع قصاص میان مسلمان و غیرمسلمان پیش می‌آید. از سوی دیگر باید توجه داشت که در شریعت مقدس اسلام، اگر چه «اصل قصاص» در جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص با شرایطی مورد پذیرش قرار گرفته است، همواره شارع مقدس به عفو و گذشت نسبت به قصاص توصیه و تأكید کرده و با وعده پاداش اخروی برای عفوكنندگان، عفو را برتر و افضل از اجرای قصاص دانسته است.در قانون مجازات اسلامی مصوب ۹۲، بر خلاف قانون پیشین با تفصیل بیشتری به احکام و جزئیات جنایت‌های ارتکابی میان مسلمانان و غیرمسلمانان پرداخته شده و علاوه بر کلیات، بالغ بر ۱۰ ماده به این امر اختصاص یافته است. در قانون کنونی، احکام یاد شده با اندکی تغییر در عباراتِ قانونی، طی مواد ۳۰۱، ۳۱۰ و ۳۸۲ مورد تاکید قرار گرفته است همچنین مسایل دیگری که قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۷۰، احکام آنها به سکوت برگزار شده بود به صراحت مورد حکم قرار گرفته است که در ادامه به بررسی اجمالی آنها خواهیم پرداخت. در ماده ۳۱۰ قانون فعلی، مجنی‌علیه به دو دسته مسلمان و غیرمسلمان و سپس غیرمسلمانان به چهار دسته ذمی، مستامن، معاهد و «غیر اینها» تقسیم شده‌اند که در اینجا لازم است به اختصار به تعریف آنها بپردازیم سپس احکام و مقررات مربوط   را بیان کنیم. ذمه در لغت به معنی امان و پیمان است و در اصطلاح فقه، «اهل ذمه که نوعا به آنان اهل کتاب اطلاق می‌شود عبارتند از، پیروان ادیانی غیر از اسلام که پیامبرشان دارای کتاب آسمانی است. یهودیان و مسیحیان از مصادیق بارز اهل ذمه‌اند و زرتشتیان نیز به سه گروه یاد شده ملحق شده‌اند. اهل ذمه تنها گروهی هستند که اسلام به آنها اجازه زندگی مسالمت‌آمیز در کشورهای اسلامی ‌را داده و امنیت جان و مالشان را متعهد شده است. مستامن از اَمان اخذ شده و در لغت به معنی آرامش و امنیت و ترس نداشتن و در اصطلاح اجازه‌ای است که به کافر در زمان صلح داده می‌شود تا بتواند به سرزمین اسلامی‌ وارد شود. برابر آن در فارسی، پناهندگی است. به عبارت دیگر، امان یا پناهندگی عقدی است که میان حاکم اسلامی ‌و کافر بسته می‌شود تا کافر بتواند به کشور اسلامی ‌وارد شود. بنابراین به درخواست پناهندگی یا اجازه ورود، استیمان و به شخصی که پناهندگی می‌گیرد، مستامن و نیز معاهد می‌گویند». به عقیده برخی مستامن کسی است که اسلام ندارد و با حکومت اسلام عقد ذمه منعقد نکرده اما به اذن دولت اسلام به منظور تجارت یا سفارت و یا نیاز دیگر وارد قلمرو اسلام می‌شود و چون به او امان از تعرض داده شده او را مستامن گویند. امان مستامن، امان مطلق است و مقید به وقت معینی نیست. معاهِد کافری است که با حکومت اسلام پیمان صلح مهادنه برقرار کرده و امان او امان موقت است. مهادنه، قرارداد صلح موقتی است که بین حکومت اسلامی با اجانب (اعم از اهل کتاب و غیر اهل کتاب) که بین آنان و مسلمانان حالت جنگ حکفرما بوده، بسته می‌شد. در این عقد، حتما مدت قرارداد معین بوده است. همان‌گونه که گذشت، ماده مرقوم، از غیرمسلمانانی نیز یاد می‌کند که مشمول هیچ‌یک از عناوین سه‌گانه ذمی، مستامن و معاهد نیستند چنانچه این افراد، بدون رعایت قوانین و مقررات مربوط، وارد ایران شوند جان آنان هیچ‌گونه ارزشی ندارد و در صورتی که مورد جنایت قرار گیرند مستحق مطالبه قصاص و دیه نخواهند بود؛ اما اگر با رعایت قوانین و مقررات مربوط وارد ایران شوند، در حکم مستامن محسوب و مشمول احکام و قوانین مربوط به افراد مستامن خواهند بود.

2 ـ اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

قصاص یکی از احکام کیفری در اسلام است که قرآن آن را مایه حیات جامعه می داند. تشریع حکم قصاص برای جلوگیری از انتقام های کور و دور از عدالت، همچنین برای جلوگیری از جرأت یافتن جنایت کاران در قتل یا ضرب و جرح شهروندان، وضع شده است. حیات اجتماعی سالم در گرو وجود امنیت و آسایش عمومی و رعایت حقوق و تکالیف متقابل است و آسایش عمومی، در گرو حفظ اصول و ارکان یک حیات اجتماعی است. و حکم قصاص برای محافظت رکن مهم جامعه، یعنی جان افراد، در برابر جنایت کاران وضع شده است.یکی از موارد حقوق کیفری در اسلام، قصاص است. قصاص در لغت به معنای پی گیری نمودن اثر چیزی است. و در اصطلاح،«پی گیری نمودن و دنبال نمودن اثر جنایت است به گونه‌ای که قصاص کننده همان جنایتی که جانی بر او وارده ساخته است بر خود او وارد نماید.قصاص قانونی بسیار پیشرو و انسانی، چه در زمان ابلاغ آن، و چه در زمان ما است. در کتاب تفسیر نمونه، نویسنده در ذیل آیه 179 بقره که فلسفه قصاص را بیان می نماید، می نویسد:عادت عرب جاهلى بر این بود که اگر کسى از قبیله آنها کشته مى‏شد تصمیم مى‏گرفتند تا آنجا که قدرت دارند از قبیله قاتل بکشند، و این فکر تا آنجا پیش رفته بود که حاضر بودند به خاطر کشته شدن یک فرد تمام طائفه قاتل را نابود کنند آیه فوق نازل شد و حکم عادلانه قصاص را بیان کرد.این وضع به شکلی فزاینده ای موجب درگیری های کینه ورزانه و طولانی می شد.اما اسلام قانون قصاص را به جای انتقام کور فرستاد. [1]اسلام از یک سو، آن را از رفتاری بی محاکمه، به حوزه قاضی و قضاوت کشاند و از این طریق آن را از رفتاری غیر حقوقی به عملی تبدیل کرد که برای شناخت جرم، مجرم و میزان جرم، نخست می بایست دادگاهی تشکیل شود تا هر نوع جزایی بر حسب آن و با عدالت صورت گیرد، و از سویی دیگر آن را از صورت انتقام خارج ساخت و به قصاص بدل ساخت. و به وضع حقوقی نابسامانی که جوامع آن زمان گرفتارش بودند پایان داد. کشتن چند برابر از دیگران در مقابل خون شخصی که به قتل رسیده بود، نوعی انتقام بود و آن هم از نوع کور که حتی محدود به قاتل و مجرم و خانواده ایشان نمی شد، در حالی که قرآن فرمود: «و بر آنها در آن مقرر داشتیم که جان در مقابل جان و چشم در مقابل چشم و بینی در برابر بینی و گوش در مقابل گوش و دندان در برابر دندان می‌باشد و هر زخمی قصاص دارد و اگر کسی آن را ببخشد کفاره او محسوب می‌شود و هر کس به احکامی که خدا نازل کرده حکم نکند ستمگر است.اگر شخصی از شما کشته شد، می بایست متقابلاً یک نفر که مجرم و مقصر در مورد آن بوده، قصاص شود و اگر خانواده مقتول رضایت دادند، تنها به گرفتن دیه یا حتی بخشش رضایت داده شود. اهمیت و ضرورت آشنایی با مبانی مجازات از دیدگاه اسلام با توجه به نقش و کارکرد اساسی و مهم آن در جامعه و تکیه بر قصاص به عنوان یک روش بسیار موثر در پیشگیری از جرم از یکسو و  با مد نظر قراردادن تغییرات و پیشرفتهای حاصل شده در نظامهای حقوقی کشورهای متمدن و ضرورت ایجاد تغییرات در نظام تربیتی کشور مشخص می شود، تا بتوان در پرتو این تحقیقات و مناظرات و

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                      صحفه

چکیده:……………………………………………………………………………………………………………………………………………..1

فصل اول :کلیات و مفاهیم

1_مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………2

2_ بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………………………………………4

3_سوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………..5

4_ فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….5

5_ اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………6

6_ پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….6

7_ روش های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………..6

8_ ساختار تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………..7

9_ تعاریف کلید واژگان…………………………………………………………………………………………………………………….7

10_ جداول و نمودارها ……………………………………………………………………………………….8

11_مفهوم شناسی……………………………………………………………………………………………………………………………..8

1_11_تعریف حقوقی جرم………………………………………………………………………………………………………………..8

 

د

 

2_11_جرائم اسناد سجلی………………………………………………………………………………………………………………….9

3_11_مفهوم پیشگیری………………………………………………………………………………………………………………………9

4_11_مفهوم موسع پیشگیری…………………………………………………………………………………………………………..10

5_11_مفهوم مضیق پیشگیری………………………………………………………………………………………………………….10

11_11_مفهوم پیشگیری در جرم شناسی……………………………………………………………………………………………10

12_11_مفهوم پیشگیری در سیاست جنائی………………………………………………………………………………………..10

فصل دوم: چهار چوب نظری تحقیق

طرح مطلب

مبحث اول: اشاره ای بر سیر تحول تاریخی و تقنینی جعل اسناد…………………………………………………………….12

بند اول: جعل اسناد در دوران قبل از ظهور اسلام ………………………………………………………………………………..13

بند دوم: جعل اسناد در دوران بعد از ظهور اسلام ………………………………………………………………………………..13

گفتار دوم: بررسی تاریخچه جعل اسناد در حقوق جزائی ایران……………………………………………………………….14

بند اول: تعریف سند و بیان  انواع آن…………………………………………………………………………………………………..17

1.تعریف لغوی سند………………………………………………………………………………………………………………………….17

تعریف اصطلاحی سند………………………………………………………………………………………………………………………18

 

بند دوم: انحاء اسناد:………………………………………………………………………………………………………………………….19

ه

 

1.اسناد عادی……………………………………………………………………………………………………………………………………20

اسناد رسمی…………………………………………………………………………………………………………………………………20
بند سوم: تعریف  اسناد سجلی  وبیان انواع آن……………………………………………………………………………………..22

1.دفتر ثبت کل وقایع ……………………………………………………………………………………………………………………….22

سند وفات……………………………………………………………………………………………………………………………………23
3.شناسنامه ……………………………………………………………………………………………………………………………………..24

4.گواهی ولادت……………………………………………………………………………………………………………………………….25

5.گواهی فوت ………………………………………………………………………………………………………………………………..25

کارت شناسایی ملی ……………………………………………………………………………………………………………………..25
اعلامیه ها …………………………………………………………………………………………………………………………………..26
مبحث دوم: تعریف جعل در اسناد هویتی…………………………………………………………………………………………….30

گفتار اول: جعل اسناد هویتی در قوانین جزائی قبل از انقلاب ایران…………………………………………………………31

گفتار دوم:  جعل اسناد هویتی در قوانین جزائی پس از انقلاب……………………………………………………………….32

مبحث سوم: علل وقوع جرایم علیه  اسناد هویتی………………………………………………………………………………….33

گفتار اول: مصادیق جرائم اسناد سجلی………………………………………………………………………………………………..33

گفتار دوم: علل و عوامل وقوع جرائم اسناد سجلی……………………………………………………………………………….35

و

 

بند اول: اصول جرمشناسی…………………………………………………………………………………………………………………35

الف. علت……………………………………………………………………………………………………………………………………….35

ب. انگیزه………………………………………………………………………………………………………………………………………..36

پ. شرط…………………………………………………………………………………………………………………………………………36

ه.عامل ……………………………………………………………………………………………………………………………………………37

بند دوم: ضعف قانون و عدم ضمانت اجرایی مناسب در آن……………………………………………………………………37

الف. اعلام و ثبت وقایع حیاتی…………………………………………………………………………………………………………..37

ب. همکاری سازمان های ذیربط با وظایف سازان ثبت احوال………………………………………………………………..38

پ. زمینه سازی جرائم اسناد سجلی…………………………………………………………………………………………………….40

د: عدم رعایت دقیق قوانی و مقررات ثبت احوال از سوی کارکنان………………………………………………………….41

ه. عدم وجدان کاری و عدم کنترل………………………………………………………………………………………………………41

ن. عدم اطلاع و آگاهی کافی از قوانین و مقررات ثبت احوال…………………………………………………………………41

فصل سوم:ادبیات پژوهشی

مبحث اول: بررسی تاریخچه جعل اسناد………………………………………………………………………………………………44

مبحث دوم: بررسی صور مختلف جعل در  اسناد دولتی………………………………………………………………………..45

مبحث سوم :عناصر تشکیل دهنده جرم جعل اسناد هویتی……………………………………………………………………..46

ز

 

گفتار اول: بررسی عنصر قانونی بزه جعل اسناد هویتی…………………………………………………………………………..46

گفتار دوم: بررسی عنصر مادی بزه جعل اسناد هویتی……………………………………………………………………………49

بند اول: رفتار مجرمانه ……………………………………………………………………………………………………………………..49

بنددوم: موضوع جرم ……………………………………………………………………………………………………………………….52

بند سوم: نتیجه مجرمانه ……………………………………………………………………………………………………………………52

گفتار سوم: بررسی عنصر معنوی بزه جعل اسناد هویتی…………………………………………………………………………52

مبحث چهارم: پیشگیری از جرائم اسناد هویتی…………………………………………………………………………………….53

گفتار اول: نحوه پیشگیری از جرائم مرتبط با اسناد هویتی……………………………………………………………………………………………. 53

گفتار دوم: بررسی انواع پیشگیری……………………………………………………………………………………………………….54

گفتار سوم: جایگاه پیشگیری از وقوع جرم در قوانین جزائی  ایران…………………………………………………………56

گفتار چهارم: پیشگیری از جرائم اسناد سجلی در پرتو مقررات فرو تقنینی……………………………………………….57

بند اول: آیین نامه تعزیرات حکومتی در رابطه با سوء استفاده از شناسنامه…………………………………………..57

بند دوم: آیین نامه اجرای تبصره (2) اصلاحی ماده  5  قانون ثبت احوال……………………………………………59

بند سوم: مکانیزه نمودن صدور اسناد هویتی…………………………………………………………………………59

 

فصل چهارم: یافته های پژوهش

مبحث اول: مطالعه جرمشناختی جعل اسناد هویتی ………………………………………………………………………………62

گفتار اول:هدف و ضرورت جرم انگاری …………………………………………………………………………………………….63

گفتار دوم: آسیب ها و زیان های جعل اسناد هویتی ……………………………………………………………………………..65

گفتار سوم: بررسی میزان جعل اسناد هویتی(شناسنامه و کارت ملی و استفاده از آنها) در کلان  شهر اهواز در طی سال های 1388 الی1393ه.ش …………………………………………………………………………………………………….66

گفتار چهارم: بررسی میزان جعل اسناد هویتی(شناسنامه و کارت ملی و استفاده از آنها) در استان خوزستان      در طی سال های 1388 الی1393ه.ش ………………………………………………………………………………………………..72

مبحث دوم :بررسی موضوعی عامل انگیزهدر جعل اسناد هویتی در کلان شهرستان اهواز …………………………78

گفتار اول:انگیزه شناسی جاعلین در جعل اسناد هویتی…………………………………………………………………………..79

بند اول. انگیزه های مالی……………………………………………………………………………………………………………………81

بند دوم. انگیزه های معنوی………………………………………………………………………………………………………………..82

بند سوم. انگیزه های فرهنگی……………………………………………………………………………………………………………..82

بند چهارم.انگیزه های سیاسی…………………………………………………………………………………………………………….82

گفتاردوم: بررسی نمونه احکام قضایی  جاعلین و مزورین  اسناد هویتی دادگستری استان خوزستان…………..83

 

فصل پنجم:تجزیه و تحلیل اطلاعات و نتیجه گیری

تجزیه و تحلیل داده ها.……………………………………………………………………………………………………………………..91

نتیجه گیری.…………………………………………………………………………………………………………………………………..103

 پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………….107

منابع و ماخذ………………………………………………………………………………………………………………………………….109

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………………………………….112

قانون اصلاحی ثبت احوال کل کشور،مصوب سال:6/4/1366.ش…………………………………………………….103
قانون تخلفات ، جرایم و مجازاتهای مربوط به اسناد سجلی وشناسنامه، مصوب:10/5/1375ه.ش………….131
چکیده به زبان انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………..135

 

فصل اول

کلیات و مفاهیم

. مقدمه

یكی از عوامل مهم تنظیم روابط مختلف افراد جامعه با یكدیگر اسنادی كه مردم به آن ها اعتماد دارند و اگر این اعتماد و اطمینان افراد جامعه نسبت به اسناد تنظیمی‌سلب شود ، امنیت و نظم اجتماعی و روابط اجتماعی آن جامعه با اخلال روبرو خواهد شد ،بنابراین حفظ و رعایت صحت مفاد و محتوای آن ها جهت جلب اعتماد عمومی‌لازم و ضرورت دارد. جعل یك سند با بهره گرفتن از آن ارتباط تنگاتنگی داشته و در حقیقت عمل جعل سند مقدمة بزه استفاده از سند مجعول است  و مكمل هم محسوب می‌شود و جعل اسناد برای استفاده از آن بوده و جاعل در جعل سند هدف نهایی خود را كه بهره برداری از این سند مجعول است دنبال می‌كند. نكته مهم دیگر اینكه جعل و استفاده از سند مجعول علاوه بر مواردی كه ذكر شد تاثیر دوجانبه ای در ایجاد آثار و تبلیغات سوء آنها در جامعه دارند تاثیر غیرمستقیم آن ها هم در استفاده مجرمین حرفه ای از این اسناد در جهت نیل به اهداف مجرمانه حاصل می‌شود.از جمله اسناد مهمی‌كه در هر جامعه ای كاربرد روزمره داشته و در كلیه نهادها و ارگانها و سازمانهای دولتی و خصوصی مورد استفاده قرار می‌گیرد اسناد هویتی هستند و این اسناد پایه و اساس صدور سایر اسناد در سازمان های دولتی و غیره از قبیل ادارات و مراجع رسمی، ثبتی و غیره قرار می‌گیرند . بنابراین عدم دقت در جعل این گونه اسناد ممكن است سبب صدور اسناد صحیح دیگر می‌شود كه مورد سوء استفاده قرار گرفته و در تحقق جرائم مختلف موثر بوده و كشف و تعقیب كیفری مجرمین را هم با مشكل مواجه كند. با بررسی سوابق موجود در مراجع قضایی و انتظامی‌مشخص می‌شود كه مجرمین حرفه ای و تبهكاران به عادت با شگردهای مختلفی از آسیب پذیری های اسناد هویتی كه دارای كاربردهای فراوانی هستند بهره گرفته و با جعل آنها جرائم مختلفی را كه عمدتاً جرائم مالی هستند مرتكب می‌شوند . بنابراین متولیان امر برای اینكه بتوانند با این پدیده مبارزه اساسی و ریشه ای و موفق به شكل سازماندهی شده داشته باشند آگاهی آنان از چگونگی نقش اسناد هویتی مجعول در وقوع جرائم علیه اموال ضرورت دارد و این تحقیق جهت پاسخگویی به این سوال است كه: اهمیت این امر در خصوص اسناد هویتی بیشتر به چشم می‌خورد . چرا كه اسناد

تعریف مفاهیم و اصطلاحات پژوهش : 8

فصل دوم مبانی نظری و پیشینه پژوهش…. 11

الف ) مبانی نظری : 12

ب ) پیشینه پژوهش : 44

ج ) جمع بندی و ارائه چارچوب نظری پژوهش : 48

فصل سوم روش شناسی پژوهش . 52

روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………53

جامعه متنی :. 54

نمونه پژوهش: 54

ابزارهای پژوهش: 54

شیوه انجام پژوهش: 54

فصل چهارم یافته‌های پژوهش…. 56

مقدمه: 57

سوال اول: مفهوم اعتدال با توجه به واژه‌های مشابه، از منظر قرآن چیست؟. 57

سوال دوم : نقش و مصادیق اصل اعتدال در ساحت تربیت اخلاقی از منظر قرآن و روایات چیست؟.. 68

سوال سوم: نقش و مصادیق اصل اعتدال در ساحت تربیت اجتماعی از منظر قرآن و روایات چیست؟………………….72

سوال چهارم:نقش و مصادیق اصل اعتدال در ساحت تربیت سیاسی از منظر قرآن و روایات چیست؟. 83

سوال پنجم:نقش و مصادیق اصل اعتدال در ساحت تربیت اقتصادی از منظر قرآن و روایات چه می‌باشد؟. 92

فصل پنجم.. 103

5-1) خلاصه سوال اول: 104

5-2) خلاصه سوال دوم: 104

5-3) خلاصه سوال سوم: 105

5-4) خلاصه سوال چهارم: 105

5-5) خلاصه سوال پنجم: 106

5-6) بحث و نتیجه‌گیری: 107

5-7) پیشنهادات: 112

5-8) محدودیت‌های پژوهش: 114

فهرست   منابع………………………………………………………………………………………………………………..115

چکیده :

هدف اصلی این پژوهش تحلیل جایگاه و نقش اصل اعتدال در تربیت اسلامی از منظر آیات و روایات می­باشد. در راستای هدف پژوهش و به علت گستردگی مقوله تربیت با انتخاب چهار ساحت از مجموع ساحت­های تربیت، پنج سوال طراحی گردیده است. این سوالات شامل دو محور کلی، تبیین مفهوم اعتدال با توجه به واژه­های مشابه چیست؟ و نقش و مصادیق اصل اعتدال در تربیت اخلاقی، اجتماعی، سیاسی، و اقتصادی کدام است؟، می­باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیلی –اسنادی است که با تحلیل و بررسی اسناد، یافته­ هایی را از متون مرتبط با موضوع استخراج و مورد استفاده قرار گرفته است. از مهم‌ترین یافته­ های پژوهش در سوال اول می­توان به اعتدال تکوینی و

 اخلاق و تربیت اخلاقی از مهم ترین مسائل انسانی مکتب ها و به ویژه تعلیم و تربیت انسان به شمار می رود. چرا که تربیت اخلاقی موجبات سعادت و رستگاری را فراهم می سازد . مقوله ی اخلاق دارای ابعاد گوناگونی چون عقل و عاطفه است . عقل و عاطفه دو ارزش والای انسانی است که مانند سایر ارزشهای انسانی در روز الست ، از سوی خداوند درخمیرمایه ی انسان عجین شده اند . بشر زمانی به کمال لایق انسانی نائل می شود که از این دو قدرت به طرز شایسته و با اندازه گیری صحیح استفاده نماید .

 هدف تحقیق حاضر ، بررسی جایگاه عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی از دیدگاه استاد مطهری است . این تحقیق، با توجّه به موضوع و هدف خود از نوع تحقیقات کاربردی به شمار می رود و روش تحقیق آن، توصیفی -تحلیلی ( تحلیل محتوا ) و روش گرد آوری اطلاعاتش ،کتابخانه ای بوده است.

سؤال اول تحقیق عبارت است از : جایگاه عقل در تربیت اخلاقی از دیدگاه استاد مطهری چیست ؟ از مجموع آراء استاد مطهری اینگونه استنباط می گردد که اخلاق کامل ، اخلاقی است که بر اساس نیرومندی عقل و اراده باشد و همه عواطف و میلهای انسان تحت کنترل عقل باشد . کار اخلاقی کاری است که به حکم عقل صورت گرفته باشد و انسان اخلاقی کسی است که عقل بر وجودش حاکم است . عقل نیرویی است که اگر درست به کار گرفته شود اخلاق خوب را می شناسد و التزام به آنها را به صلاح جامعه و از کمالات نفسانی خود می داند . اخلاق زشت را نیز می شناسد و ارتکاب آنها را به زیان زندگی دنیوی و نفسانی خود و جامعه می داند . نفس اگر بهره ای از خرد داشته باشد ، به تمام واقعیتهای زندگی خردمندانه نظر می کند . هر کار پسندیده ای که خردمندان آن را ستایش می کنند و انسان ها آن را اخلاق می خوانند پایه و اساسش خردورزی است . سؤال دوم تحقیق : جایگاه عاطفه در تربیت اخلاقی از دیدگاه استاد مطهری چیست ؟ با بررسی های انجام شده در آراء استاد مطهری اینگونه برداشت می شود که  ایشان عواطفِ به دور از خرد را احساسی کاذب و ناپذیرفتنی دانسته اند . به تدریج که قوای عقلانی پرورش می یابند ، فضایل اخلاقی در ما ایجاد شده و به دنبال آن پاسخ های عاطفی ما با آنچه عقل تشخیص داده سازگار می گردند . از این رو به واسطه سازگاری بین  عقل و عاطفه و در واقع تبعیت عواطف از عقل است که تمایلات طبیعی در حالت تعادل بوده و به کمک عقل می شتابند وگرنه عواطف به تنهایی هیچ نقش انگیزشی و معرفتی در اخلاق ایجاد نمی کند .

واژگان کلیدی : عقل ، عاطفه ، تربیت اخلاقی .

فهرست مطالب

عنوان                                                                                     صفحه

فصل اول :  کلیات تحقیق ………………………………………………………………………….   1

   1- 1- مقدمه    ………………………………………………………………………………………………… 2

   1 -2- بیان مسأله ………………………………………………………………………………………………… 3

   1-3-اهمّیّت و ضرورت تحقیق   ………………………………………………………………………… 6

   1-4- اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………. 7

   1-5- سؤالات تحقیق ……………………………………………………………………………………….. 7

   1-6- تعریف اصطلاحات …………………………………………………………………………. 8

 فصل دوم : کلیات تحقیق ………………………………………………………………………. 11

        2-1- مقدمه   ………………………………………………………………………… 12

        الف) بخش اول : مبانی نظری……………………………………………………….. 12

        2 -2- مفهوم عقل …………………………………………………………………………. 12

       2-2-1- اهمّیّت عقل  ……………………………………………………………………… 14

       2-2-2- واژه های مترادف عقل ……………………………………………………. 17

      2-2-3- واژگان مقابل عقل ………………………………………………………………… 18

      2-2-4- عقل در قرآن  ……………………………………………………………. 20

      2-2-5- ادراکات عقلی  ………………………………………………………………… 22

      2-2-6- اقسام عقل  …………………………………………………………………………… 23

     2-3- مفهوم عاطفه  ……………………………………………………………………………. 25

     2-3-1- معنای اصطلاحی عاطفه    …………………………………………………………. 25

     2-3-2- عاطفه در قرآن  ………………………………………………………………………… 28

     2-3-3- تقسیم بندی عواطف  ……………………………………………………………. 30

     2-3-4- حالات عاطفی  ……………………………………………………………………………………. 31

     2-3-5- نقش عواطف در زندگی انسان  …………………………………………………… 33

      2-3-6- تقابل بین عقل و احساس  …………………………………………………………. 34

      2-3-7- عاطفه از دیدگاه اسلام  …………………………………………………….. 40

      2-3-8- دیدگاه متفکّران اسلامی ………………………………………………………………… 42

       الف : عقل گرایان……………………………………………………………………….. 42

       ب : عاطفه گرایان……………………………………………………………………………. 45

      2-3-9- دیدگاه فلاسفه …………………………………………………………………… 46

      الف : عقل گرایان ……………………………………………………………………………………. 46

      ب : عاطفه گرایان  ……………………………………………………………………….. 47

     2-4- مفهوم تربیت   ……………………………………………………………………………. 48

     2-5- مفهوم اخلاق ………………………………………………………………………….. 49

     2-5-1- تربیت اخلاقی  ……………………………………………………………………… 50

     2-5-2- رابطه تربیت و اخلاق  ……………………………………………………………….. 54

     2-5-3- اهمّیّت تربیت اخلاقی  ………………………………………………………………………….. 54

     2-5-4- جایگاه عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی   …………………………………………. 55

     2-6- شرح مختصر زندگانی استاد شهید مطهری  ………………………………………………. 59

      ب ) پیشینه تحقیق   ………………………………………………………………………….. 62

     2-7- پایان نامه ها ………………………………………………………………………………. 63

 

     2-8- مقاله ها  ………………………………………………………………………………………. 64

     2-9- کتاب ها  …………………………………………………………………………………………….. 68

     2-10- جمع بندی مبانی نظری و پیشینه تحقیق …………………………………………… 70

 فصل سوم : روش شناسی تحقیق ……………………………………………………………….. 71

        3 -1- مقدمه  ………………………………………………………………………………………72

        3-2- نوع تحقیق  ………………………………………………………………………………73

        3-3- روش تحقیق   ………………………………………………………………………….73

        3 -4- روش و ابزار گرد آوری اطلاعات  ………………………………………………. 75

 فصل چهارم : یافته های تحقیق  ………………………………………………………………….77

        4-1- مقدمه   …………………………………………………………………………………. 78

       4-2- بررسی سؤال اول تحقیق : جایگاه عقل در تربیت اخلاقی از دیدگاه استاد مطهری چیست ؟………… 79

       الف) پرورش استعداد عقلانی …………………………………………………….. 79

        ب) تعقل در قرآن…………………………………………………………………. 80

        ج)  عقل در روایات  ………………………………………………………… 82

        د ) عقل باید غربال کننده باشد  ……………………………………… 83

        ه) دور اندیشی ………………………………………………………………… 84

        و ) آزاد کردن عقل از عادات اجتماعی  ………………………………….. 84

        ز ) حمایت از عقل در مقابل اکثریت  ………………………………………….. 84

        ح ) لزوم توأم بودن عقل و علم  …………………………………………………… 85

        ط ) تأثیر ناپذیری از قضاوت دیگران ……………………………………….. 85

        ی ) عقل نظری و عقل عملی  …………………………………………………………..86

        ک ) عادت به تفکر و تعقل…………………………………………………………….87

        ل ) تقوا و روشن بینی    ………………………………………………………….. 88

       م ) تقوا و حکمت عملی ……………………………………………………….. 91

      ن ) راز تأثیر تقوا در روشن بینی  ……………………………………………… 92

      س ) تربیت از نظر استاد مطهری ……………………………………………… 94

     ع ) اخلاق از نظر استاد مطهری ……………………………………………….. 94

     ف ) چرا بشر به روش اخلاقی و تربیتی نیاز دارد ؟  ……………………… 97

     ص ) فرق اخلاق و تربیت  …………………………………………………….. 98

     ق) پشتوانه اخلاق  …………………………………………………………. 99

     ر ) انسان موجود دو کانونی  …………………………………………………….. 101

     ش ) نقش عقل در تربیت اخلاقی از دیدگاه استاد مطهری ………………..102

4-2- بررسی سؤال دوم : جایگاه عاطفه در تربیت اخلاقی از دیدگاه استاد مطهری چیست ؟ …………………. 105

    الف ) عاطفه از دیدگاه استاد مطهری…………………………….. 105

    ب ) تقوا و تلطیف احساسات ………………………………………………. 106

    ج)تأثیر دل در قضاوت عقل ………………………………………………… 106

   د )روح انسان ، منشأاحساسهای اخلاقی و دروازه ای به سوی معنویت  ………… 107

   ه ) هر محبتی اخلاق نیست ………………………………………….. 109

   و ) اخلاق محدود به غیر دوستی نیست  ……………………………… 110

      ز ) تفسیر انسان دوستی ………………………………………………….. 110

      ح ) نقش عواطف در رفتار اخلاقی …………………………………… 111

      ط ) نقش عواطف در تربیت اخلاقی از دیدگاه استاد مطهری ……………. 112

      4-4- جمع بندی ………………………………………………. 115

 فصل پنجم : خلاصه و نتیجه گیری  ………………………………………. 116

        5-1- مقدمه  ……………………………………………………………… 117

        5-2- مروری اجمالی بر مسأله ، پرسش ها و روش تحقیق ………………. 117

        5-3- نتایج ………………………………………………………… 118

        5-3-1- خلاصه نتایج مربوط به سؤال اول  ………………………………. 118

        5-3-2- خلاصه نتایج مربوط به سؤال دوم  ………………….. 119

       5-3-3- تحلیل جایگاه عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی …………………….. 120

       5-4- محدودیت ها  …………………………………………… 124

       5- 5- پیشنهادها  ……………………………………. 125

       الف) پیشنهادهای پژوهشی  ………………………………… 125

      ب ) پیشنهادهای کاربردی  …………………………………….. 125

 فهرست منابع  ……………………………………………………. 126

چکیده انگلیسی …………………………………………………137

 1- 1- مقدمه

    جهان کنونی با پیشرفت های سرسام آور فنی و صنعتی خود انسان امروزی را در برابر مشکلات بغرنجی قرار داده است و موفقیت های پی در پی علمی و فنی این احساس را در انسان امروزی بوجود آورده که بی نیاز از بعد اخلاقی است. ( وارنوک ، ترجمه فنایی ، 1380، ص140)

رشد تحقیقات گسترده تجربی و زیست شناسی ، باعث شد که انسان به عنوان یک حیوان تکامل یافته فرض شود و جنبه های اخلاقی انسان صرفاً در حد فعل و انفعالات جسمانی و تغییرات سلولی در نظر گرفته شود . ( برزینکا ، ترجمه بایبوردی ، 1371، ص 30) و از طرف دیگر تعمیم دادن منطق عصر ماشین و بهره وری خط مونتاژ به انسان باعث شد که همانند ماشین با او رفتار شود . ( گوتک ، ترجمه پاک سرشت ، 1380، ص 163)

اگر تربیت را رو کردن آزادانه به ارزش هایی که زمینه ی تکامل انسان را فراهم می کند بدانیم ، درمی یابیم که با همه پیشرفت هایی که در زمینه علم و تکنولوژی صورت گرفته ، هیچ تغییری در تکامل انسان ها رخ نداده است و حتی این پیشرفت موجب تنزل آنها شده است و از آنها افرادی رو گردان از ارزش ها ساخته که مصداق حرف نیچه که انسان مدرن را کوچک می شمارد ، شده است . ( نقیب زاده ، 1376، ص 194)

مهم ترین هدف از نزول وحی الهی تربیت انسان است و عقل که جوهره ی روح الهی است به عنوان عنصر برجسته ی انسان به این موجود عطا شده تا تحقق این هدف راتأمین نماید . درکنار نیروی بزرگ عقل در انسان ، نیروی عظیم و خیره کننده دیگری به نام عاطفه وجود دارد که از انعکاسات روح انسانی در زمینه خداشناسی و نوع دوستی است و این تجلّی روحی یکی از صفات بارز ممدوحه است و ضامن سعادت ، شخصیت ،کمال ، امنیت و مقام آدمی است.

تربیت اخلاقی از مهمترین ابعاد تربیت می باشد که خود متشکل از ابعادجدایی ناپذیر عقل و عاطفه است. این نوع تربیت زمینه را برای انسان سازی و سعادت انسان فراهم می کند . در طول ادوار گذشته بسیاری از فیلسوفان و اندیشمندان بشری و پیشوایان دینی هر یک به نحوی به این مسأله توجّه کرده اند .

در این فصل ما قصد داریم به ، بیان مسأله ، اهمّیّت و ضرورت تحقیق، اهداف تحقیق اعم از اهداف کلی و جزئی و سؤالات تحقیق ( سؤالات اصلی و فرعی  ) و تعریف اصطلاحات عقل ، عاطفه ،  تربیت ، اخلاق و تربیت اخلاقی بپردازیم تا خواننده با کلیات تحقیق حاضر بیشتر آشنا شود .

1-2- بیان مسأله

       اخلاق و تربیت اخلاقی از مهم ترین مسائل انسانی مکتب ها و به ویژه تعلیم وتربیت انسان به شمار می رود . چرا که تربیت اخلاقی موجبات سعادت و رستگاری انسان را فراهم می سازد . پیامبر اکرم (ص) به نقل مطهری (1383) می فرماید : (( بُعِثتُ لِاُتَمِمُ مَکارم الاخلاق )) من مبعوث و بر انگیخته شده ام برای اینکه اخلاق کریمانه را تکمیل کنم . مقوله ی اخلاق دارای ابعاد گوناگون همچون بعد عقل و عاطفه است وباید در مبحث تربیت اخلاقی به آنها توجه داشت .

عقل و عاطفه دو ارزش والای انسانی است که مانند سایر ارزشهای انسانی در روز الست، از سوی خداوند در خمیرمایه ی انسان عجین شده اند . بدون تردید هریک از دو نیروی عظیم عقل و عاطفه در تأمین خوشبختی و سعادت بشر سهم مستقل مؤثری دارند . بشر زمانی به کمال لایق انسانی نایل می شود که از این دو قدرت عظیم به طرز شایسته و با اندازه گیری صحیح استفاده کند . تأمین سعادت و سلامت و تحرّک جامعه مستلزم هماهنگی ، همدلی ، همکاری و همیاری عقل با عواطف و احساسات است . ضعف و فقدان هر یک پویایی ، بلکه اصل حرکت فرد و جامعه را در مسیر تربیت و رشد و تعالی به مخاطره انداخته ، موجب خسارات عظیم و جبران ناپذیری خواهد شد . عقل هادی و راهنمای انسان به سوی کمال است . حکم عقل بر استدلال و برهان مبتنی ، و بر محاسبه و منطق استوار است . عواطف ؛ محرّکی توانمند ، قوّه و بازویی پر تحرّک ، ترمزی قوی و عاملی

مقدمه 2
1-بیان موضوع 2
2-اهمیت موضوع 2
3-هدف تحقیق 2
4-سوالات اصلی تحقیق 2
5-فرضیه های تحقیق 3
6-پیشینه تحقیق 3
7-روش تحقیق 4
8-ساختار تحقیق 4
فصل اول: تعاریف و کلیات 5
الف) تعریف سیستم رایانه‌ای 6
ب) تعریف سیستم مخابراتی 6
ج) تعریف داده رایانه‌ای 6
د) تعریف فیشینگ 6
ه) تعریف جرم رایانه‌ای 6
مبحث اول: جرایم و مجازاتها 6
گفتار اول: دسترسی غیر مجاز به داده ها و سیستم های رایانه‌ای و مخابراتی و 6
تحصیل غیر قانونی داده ها
گفتار دوم: شنود و دریافت غیر مجاز 9
گفتار سوم: جاسوسی رایانه‌ای و جرایم وابسته به آن 13
گفتار چهارم: جعل رایانه‌ای 19
گفتار پنجم: تخریب و ایجاد اختلال در داده ها 24
گفتار ششم: اختلال در عملکرد سیستم رایانه‌ای 27
گفتار هفتم: ممانعت از دست یابی 29
گفتار هشتم: کلاهبرداری 30
گفتار نهم: جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی 38
بند اول : انتشار یا دسترسی قرار دادن اسرار خصوصی 55
بند دوم: نشر اکاذیب 58
مبحث دوم: سایر جرائم 59
مبحث سوم: مسئولیت کیفری 62
گفتار اول: شرایط تحقق کیفری اشخاص حقوقی 68
گفتار دوم: مجازات اشخاص حقوقی در قانون جرایم رایانه‌ای 74
گفتار سوم: تکرار جرم در قانون جرایم رایانه ای 75
فصل دوم : تجارت   الکترونیک 77
مبحث اول: تاریخچه تجارت الکترونیک 78
گفتار اول: تعریف تجارت الکترونیک 78
گفتار دوم: مزایا و معایب تجارت الکترونیک 79
گفتار سوم: بستر های لازم برای تجارت الکترونیک 80
گفتار چهارم: محدودیتهای تجارت الکترونیک 81
گفتار پنجم: تجارت الکترونیک در ایران 82
گفتار ششم: امنیت در تجارت الکترونیک 83
گفتار هفتم: تهدیدات و خطرات عمومی شبکه اینترنت 83
گفتار هشتم: فناوری های تجارت الکترونیک 84
گفتار نهم: روش های تامین امنیت 85
مبحث دوم: آیین دادرسی 86
گفتار اول: صلاحیت ها 86
مبحث سوم: نگهداری، تفتیش و استناد پذیر داده ها 90
ضمائم 106
ضمیمه 1: جرایم سایبر 106
ضمیمه 2: كلاهبرداری رایانه ای 154

فهرست منابع:

فصل اول : کلیات تحقیق

 مقدمه……………………………………………………………………………………..1

1-1 بیان مسأله…………………………………………………………………………3

1-2ضرورت و اهمیت …………………………………………………………………..6

1-3 اهداف تحقیق……………………………………………………………………8

1-4 فرضیات تحقیق……………………………………………………………..9

1-5 روش تحقیق…………………………………………………………………9

1-6 کاربرد نتایج تحقیق…………………………………………………………10

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………….11

2-1 تعاریف و مفاهیم……………………………………………………..11

2-1-1 شهر……………………………………………………………………..11

2-1-2 عدالت اجتماعی…………………………………………………..12

2-1-3 فضا……………………………………………………………………14

2-1-4 توزیع فضایی………………………………………………………15

2-1-5 توزیع خدمات شهری……………………………………………..16

2-1-6 خدمات اجتماعی…………………………………………………16

2-1-7 نابرابری……………………………………………………………..16

2-1-8 ارزش زمین…………………………………………………………17

2-1-9 کاربری زمین…………………………………………………18

2-1-10 توسعه پایدار…………………………………………………….18

2-1-11 شهر پایدار………………………………………………………….20

2-1-12 توسعه پایدار و عدالت اجتماعی………………………………21

2-1-13 فقر و عدالت اجتماعی………………………………………..23

2-1-14 مسکن و عدالت اجتماعی……………………………………27

2-1-15 حاشیه نشینی و عدالت اجتماعی…………………………..29

2-1-16 پایداری و عدالت اجتماعی………………………………………..30

2-1-17 عدالت اجتماعی و زمین شهری…………………………….32

2-1-17-1 زمین شهری و برخورداری گروه های مختلف از آن………….32

2-1-17-2 قیمت زمین و ارزش افزوده(رانت)……………………………..32

2-1-18 اقتصاد سیاسی و عدالت اجتماعی……………………………….35

2-1-19 طرح های جامع و عدالت اجتماعی……………………………….37

2-2 دیدگاه ها، نظریه ها و مکتب ها………………………………………39

2-2-1 عدالت اجتماعی در مکاتب مختلف…………………………………….39

2-2-1-1 سوسیالیسم و عدالت اجتماعی…………………………………..40

2-2-1-2 لیبرالیسم و عدالت اجتماعی………………………………………44

2-2-1-2-1 بررسی نظریات تئوری پردازان لیبرالیسم کلاسیک……………..47

2-2-1-2-2 بررسی نظریات اندیشمندان لیبرالیسم نو……………………49

2-2-1-3 نظریات مربوط به اندیشمندان میانه……………………………….50

2-2-2 عدالت اجتماعی در اسلام…………………………………………..54

2-2-2-1 عدالت اجتماعی در قرآن کریم……………………………………54

2-2-2-2 عدالت اجتماعی در اندیشه متفکران اسلامی……………….57

2-2-3 دیدگاه بوم شناسی یا دیدگاه مسأله گرایان…………………………60

2-2-4 نظریه عدالت اجتماعی در جغرافیای شهری…………………………..60

2-2-5 نگرش های موجود به جغرافیای شهری در دهه های اخیر………….62

2-2-6 دیدگاه دسترسی به امکانات شهری و عدالت اجتماعی……………….64

2-2-7 نظریه توسعه پایدار شهری………………………………………………..69

2-3 پیشینه عدالت اجتماعی…………………………………………………….70

2-3-1 در جهان…………………………………………………………………..70

2-3-2در ایران……………………………………………………………………..72

2-4 جمع بندی فصل دوم……………………………………………………….74

فصل سوم : معرفی محدوده مورد مطالعه و روش شناسی

مقدمه………………………………………………………………………………76

3-1 کلیات شهرستان یزد…………………………………………………….76

3-2 ویژگی های شهر یزد……………………………………………………..77

3-2-1 موقعیت جغرافیایی شهر یزد…………………………………………77

3-2-2 وضعیت توپوگرافی، زمین شناسی و ژئومورفولوژی………………78

3-2-3 منابع آب………………………………………………………………81

3-2-3-1 آب های زیرزمینی………………………………………………….81

3-2-3-2 آب های سطحی و مسیل ها………………………………………..81

3-2-4 ویژگی های جمعیتی…………………………………………………….82

3-2-4-1 تعداد جمعیت و روند تغییرات آن………………………………………82

3-2-4-2 تعداد و بعد خانوار……………………………………………………83

3-2-4-3 ترکیب و ساختار سنی و جنسی جمعیت……………………….84

3-2-4-3-1 ترکیب و ساختار سنی…………………………………………….84

3-2-4-3-2 نسبت جنسی……………………………………………………..87

3-2-4-4 تراکم جمعیت در سطح شهر یزد…………………………………..87

3-2-4-5 خصوصیات اجتماعی شهر و محلات مختلف آن…………………..89

3-2-4-6 پیش بینی و آینده نگری جمعیت شهر یزد تا افق 14700…………….90

3-2-5 ویژگی های اقتصادی………………………………………………90

 

3-2-5-1 جمعیت در سن کار…………………………………………………..90

3-2-5-2 جمعیت فعال و غیر فعال………………………………………………91

3-5-3 نرخ بیکاری و اشتغال……………………………………………….91

3-2-6 تحلیل فضایی از سیر تحولات فیزیکی شهر یزد…………………….93

3-2-6-1 وجه تسمیه………………………………………………………..93

3-2-6-2 بافت تاریخی شهر یزد………………………………………………..94

3-2-6-3 توسعه شهر یزد در دوره های تاریخی……………………………..96

3-2-6-3-1پیش از اسلام……………………………………………………….96

3-2-6-3-2 سده های نخستین اسلامی…………………………………….97

3-2-6-3-3 زمان آل کالویه…………………………………………………….98

3-2-6-3-4 دوران اتابکان…………………………………………………99

3-2-6-3-5 دوران آل مظفر……………………………………………………..100

3-2-6-3-6 دوران تیموریان…………………………………………….101

3-2-6-3-7 عصر صفویه…………………………………………………..103

3-2-6-3-8 دوره زندیه و قاجار……………………………………………104

3-2-6-3-9 دوره پهلوی……………………………………………….105

3-2-6-4 سازمان فضایی شهر یزد از دوره فئودالی تا حال حاضر………108

3-2-6-5 سازمان فضایی شهر طی چند دهه اخیر………………………111

3-3 روش شناسی………………………………………………………….114

3-3-1 مدل تحلیل عاملی………………………………………………….114

3-3-1-1 تحلیل عاملی………………………………………………………..114

3-3-1-2 شاخص ها……………………………………………………….115

3-3-1-3 عامل سازی شاخص ها……………………………………..120

3-3-1-4 نامگذاری عامل ها……………………………………………..122

3-3-2 مدل تاکسوندمی عددی………………………………………………126

3-3-3 مدل ضریب ویژگی………………………………………………………130

3-3-4 مدل تاپسیس……………………………………………………….131

3-3-5 ضریب آنتروپی…………………………………………………………132

3-3-6 مدل استاندارد سازی داده های مختلف الجنس………………………133

3-4 جمع بندی فصل سوم………………………………………………………133

فصل چهارم : بحث و تجزیه و تحلیل

مقدمه………………………………………………………………………………136

4-1 منطقه بندی……………………………………………………………………136

4-1-1 اهداف منطقه بندی……………………………………………………..137

4-1-2 امتیازات منطقه بندی……………………………………………………..137

4-1-3 منطقه بندی و عدالت اجتماعی……………………………………138

4-2 منطقه بندی شهر یزد……………………………………………………139

4-3 بررسی امکانات و خدمات شهری مورد مطالعه…………………………….142

4-3-1 خدمات تاریخی و مذهبی…………………………………………………..143

4-3-2 خدمات تولیدی- صنعتی………………………………………………..144

4-3-3 خدمات نیروی انتظامی…………………………………………………144

4-3-4 فضای سبز……………………………………………………………144

4-3-5 خدمات بهداشتی- درمانی……………………………………………145

4-3-6 فضاهای ورزشی- تفریحی………………………………………….146

4-3-7 تأسیسات و تجهیزات شهری……………………………………….146

4-4 برخورداری مناطق شهر یزد از امکانات و خدمات شهری………………146

4-4-1 دسترسی به خدمات تاریخی و مذهبی……………………………..146

4-4-2 دسترسی به خدمات تولیدی- صنعتی……………………………….147

4-4-3 دسترسی به خدمات نیروی انتظامی………………………………..147

4-4-4 دسترسی به فضای سبز…………………………………………………147

4-4-5 دسترسی به خدمات بهداشتی- درمانی…………………………..147

4-4-6 دسترسی به فضاهای ورزشی- تفریحی…………………………….148

4-4-7 دسترسی به تأسیسات و تجهیزات شهری………………………..148

4-5 رتبه بندی مناطق شهر یزد در مدل تحلیل عاملی……………………….149

4-5-1 رتبه بندی مناطق شهر یزد در عامل نهادی- فرهنگی………………..149

4-5-2 رتبه بندی مناطق شهر یزد در عامل کالبدی- اجتماعی………………….151

4-5-3 رتبه بندی مناطق شهر یزد در عامل زیست- اجتماعی……………..152

4-5-4 رتبه بندی مناطق شهر یزد در عامل کالبدی- اقتصادی……………….153

4-5-5 رتبه بندی مناطق شهر یزد در عامل درمانی………………………….154

4-5-6 رتبه بندی مناطق شهر یزد در عامل نهادی- اجتماعی…………………155

4-5-7 رتبه بندی مناطق شهر یزد در عامل نهادی- کالبدی……………………..156

4-5-8 رتبه بندی مناطق شهر یزد در عامل اشتغال…………………………157

4-5-9 رتبه بندی مناطق شهر یزد در شاخص های تلفیقی…………………..158

4-6 رتبه بندی شهر یزد با بهره گرفتن از مدل سطح بندی سکونتگاه ها……………160

4-6-1 جمع واحدهای خدماتی…………………………………………………..160

4-6-2 مدل استاندارد سازی داده های مختلف الجنس………………………..161

4-6-3 مدل تاکسونومی عددی…………………………………………………….162

4-6-4 مدل ضریب ویژگی……………………………………………………………..162

4-6-5 مدل تاپسیس…………………………………………………………….163

4-7 قیمت اراضی……………………………………………………………………167

4-7-1 قیمت اراضی در شهر یزد……………………………………………………169

4-7-2 رابطه بین قیمت زمین با امکانات و خدمات شهری و جمع ارزشهای عددی……171

4-8 پراکنش جمعیت در شهر یزد…………………………………………………….173

فصل پنجم : آزمون فرضیات، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات

مقدمه……………………………………………………………………………..175

5-1 آزمون فرضیات………………………………………………………………175

5-1-1 آزمون فرضیه اول…………………………………………………………175

5-1-2 آزمون فرضیه دوم…………………………………………………………..177

5-1-3 آزمون فرضیه سوم…………………………………………………….178

5-2 جمع بندی و نتیجه گیری………………………………………………179

5-3 راهبردهای عدالت اجتماعی در شهر یزد………………………………..181

5-4 سیاست های عدالت اجتماعی…………………………………………….185

5-5 پیشنهادات…………………………………………………………………………187

منابع و مآخذ………………………………………………………………….189

چکیده:

عدالت اجتماعی به معنای احترام به حقوق دیگران و رعایت مصالح عمومی می باشد. در واقع عدالت اجتماعی نتیجه تکامل اجتماعی است. تحقق عدالت اجتماعی در گرو توزیع مناسب کاربری ها و خدمات عمومی شهری است. هدف این تحقیق بررسی تحقق عدالت اجتماعی در مناطق سه گانه شهر یزد با بهره گرفتن از شاخص های امکانات و خدمات شهری و رابطه آن با پراکنش جمعیت و قیمت اراضی از طریق روش های تحلیل عاملی، جمع خدمات، استاندارد سازی ، ضریب ویژگی، تاکسونومی عددی ، آنتروپی شانون و تاپسیس می باشد.

طبق یافته های تحقیق بین مناطق سه گانه شهر یزد نابرابری های اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی وجود دارد. وجود نابرابری ناشی از عدم برخورداری عادلانه مناطق از امکانات و خدمات شهری باعث عدم تحقق عدالت اجتماعی در شهر یزد شده است. این امر منجر به تمرکز جمعیت در برخی از نقاط شهر می شود و بازتاب فضایی توزیع ناعادلانه خدمات شهری، تفاوت در قیمت اراضی مناطق سه گانه شهر یزد می باشد. شرایط تحقق عدالت اجتماعی را می توان به توزیع متوازن کاربری اراضی شهری، ایجاد بانک زمین ، تجدید نظر در نحوه تهیه طرح های جامع و توجه ویژه به نواحی بحرانی و آسیب پذیر اشاره نمود.

پیشگفتار:

یکی از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهر نشینی و توسعه فیزیکی شهرهای کشور در دهه های اخیر از هم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری بوده است که زمینه ساز نابرابری اجتماعی شهروندان در برخورداری از این خدمات می باشد. میزان و چگونگی توزیع خدمات شهری نقش مؤثری در جابه جایی فضایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در مناطق شهری دارد. همچنین الگوی توزیع مراکز خدمات شهری باعث ارزش متفاوت زمین شهری شده و به جدایی گزینی گروه های انسانی می افزاید. بنابراین نقش برنامه ریزان شهری در ایجاد و تقویت جدایی گزینی های اجتماعی و اقتصادی امری بدیهی است.

تحقیق حاضر به بررسی توزیع خدمات عمومی شهر یزد و بازتاب فضایی آن از دیدگاه عدالت اجتماعی می پردازد. تحقیق حاضر سعی دارد با شناسایی چگونگی توزیع فضایی خدمات و امکانات شهر یزد، ارتباط آن را با تحقیق عدالت اجتماعی بررسی نماید و در نهایت بازتاب فضایی آن را با پراکنش جمعیت و قیمت اراضی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد.

این تحقیق از پنج فصل تشکیل شده است. در فصل اول کلیات تحقیق آمده است. فصل دوم شامل مبانی نظری تحقیق می باشد که در آن تعریف مفاهیم و نظریه های مربوط به عدالت اجتماعی آمده است. در فصل سوم به معرفی محدوده مورد مطالعه پرداخته شده است. در این فصل ویژگی های شهر یزد از لحاظ جغرافیایی، جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی و تحلیل فضایی سیر تحولات فیزیکی شهر یزد آمده است. فصل چهارم شامل بحث و تجزیه و تحلیل می باشد که شامل تعریف منطقه بندی و بررسی امکانات و خدمات عمومی شهر یزد و در نهایت با بهره گرفتن از مدل هایی چون تحلیل عاملی ، تاکسونومی عددی، ضریب ویژگی و تاپسیس به رتبه بندی مناطق شهر یزد پرداخته شده است. همچنین قیمت اراضی و رابطه آن با امکانات و خدمات عمومی شهری و چگونگی توزیع پراکنش جمعیت در شهر یزد مورد بررسی قرار گرفت. در فصل پنجم به آزمون فرضیات ، نتیجه گیری و در نهایت به ارائه پیشنهادات پرداخته شد.

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه:

وجود نابرابری و عدم تعادل فضایی در ساکنان نواحی مختلف یک شهر، پدیده ای جدید در هیچ یک از شهرهای جهان نیست. در کشورهای در حال توسعه به جهت فاحش بودن تفاوت های اجتماعی، اقتصادی و نابرابری و عدم تعادل در خدمات شهری، تفاوت فضایی شهرها تشدید شده است(عبدی دانشپور،1378: 37). ساختار فضایی یک شهر از اجزا و عناصری تشکیل شده که با یکدیگر کنش متقابل دارد و ناپایداری هر کدام از اجزا بر کل ساختار تأثیر خواهد گذاشت( ساوج و وارد،1380: 90). در حقیقت سازمان فضایی متعادل در شهرها، نوعی از پایداری شهری است و این پایداری زمانی ایجاد می شود که هماهنگی و سازگاری منطقی بین پراکنش جمعیت و توزیع خدمات در شهرها به وجود آید. مهم ترین عاملی که بر توزیع فضایی جمعیت در مناطق شهری مؤثر است، توزیع خدمات در شهرها می باشد. سکونت اقشار کم درآمد در مکان هایی که جاذب سایر گروه های اجتماعی نیست ، به تمرکز فقر می انجامد و این فرایند به جدایی گزینی طبقه کم درآمد از سایر گروه های اجتماعی منجر می شود(شاه حسینی،1384: 158). الگوی توزیع مراکز خدمات شهری از عوامل مؤثری است که سبب ارزش متفاوت زمین شهری شده و به جدایی گزینی گروه های انسانی دامن می زند.

امروزه بحث عدالت اجتماعی مورد توجه مطالعات شهری در تمامی رشته های مرتبط قرار دارد. تحقق عدالت اجتماعی در شهرها در نهایت به رضایت شهروندان از شیوه زندگی خود منجر شده است. همچنین به اقتدار ملی و ثبات سیاسی کمک فراوانی می کند. از نظر جغرافیایی عدالت اجتماعی شهر مترادف با توزیع فضایی عادلانه امکانات و منابع بین مناطق مختلف شهری و دستیابی برابر شهروندان به آن ها می باشد زیرا عدم توزیع عادلانه آن ها به بحران های اجتماعی و مشکلات پیچیده فضایی خواهد انجامید (شریفی،1385: 6). در حقیقت وجود نابرابری در کیفیت زندگی ، گروه های محروم را متوجه گروه های مرجع نموده و مشکلات دیگری را ایجاد می کند(جاجرومی و کلته،1385: 7). بنابراین مهمترین وظیفه برنامه ریزان و مدیران شهری در این زمینه تلاش برای دسترسی به فرصت برابر برای گروه های مختلف شهری به خدمات شهری و از بین بردن نابرابری در تأمین فرصت های آموزشی، بهداشتی، خدماتی و غیره می باشد. برای رسیدن به این هدف باید اصل برابری و دستیابی برابر به فرصت های زیست شهری رعایت شود.

امروزه شهر یزد با عدم تعادل های فضایی- اجتماعی مواجه است. توسعه فیزیکی شهر یزد با شکل گیری شهرک های حاشیه ای و ادغام روستاهای پیرامون به شدت گسترش یافت.رشد پرشتاب شهر یزد در سال های اخیر سازمان فضایی همگون و متعادل شهر را در هم شکسته است. توسعه فیزیکی و کالبدی ناموزون شهر، سبب جدایی گزینی اکولوژیک گردیده است. به عبارتی برخی از مناطق و محلات به خدمات دسترسی خوبی دارند در حالی که برخی از مناطق و محلات شهر با وجود جمعیت بالایی که دارند به خدمات دسترسی ندارند. در همین راستا، تحقیق حاضر می کوشد نابرابری های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بین مناطق سه گانه شهر یزد را شناسایی کند. ارتباط پراکنش جمعیت و توزیع خدمات و  همچنین ارتباط خدمات عمومی شهری و قیمت اراضی را مشخص نماید.

1-1- بیان مسأله

اولین گام درهر پژوهشی انتخاب وشناخت دقیق مسأله است. مسائل معمولاً از احساس نیاز به دانش بشر و یا احساس مسئولیت سرچشمه می گیرند. رشد شهر نشینی و شهرگرایی در جهان رو به افزایش است و این روند تا مرحله تثبیت خود، به مرزحداکثر ادامه می یابد. در این بین زندگی شهری توسعه می یابد و رفتار شهر نشینان با این توسعه هماهنگ می شود.

عدالت اجتماعی در شهر به معنای تداوم حفظ منافع[1] گروه های اجتماعی متفاوت بر اساس توزیع بهینه[2] منابع شهری، درآمدها[3] و هزینه ها[4]می باشد (gray, 2002: 27). بنابراین امروزه مباحث عدالت اجتماعی به عنوان بستری برای مطالعات محیطی به شمار می رود. مسئله مهم در توزیع عادلانه امکانات به عنوان راهبرد عدالت اجتماعی، چگونگی توزیع خدمات و امکانات بین محلات شهری است (هاروی،1379: 97). وقتی ما راجع به عدالت اجتماعی صحبت می کنیم، در مورد چگونگی توزیع چیزهای خوب و بد بین اعضای جامعه انسانی بحث می کنیم (miller,1999:1).پایین بودن درآمد، زمانیکه با فقر درآمد ناشی از دسترسی کمتر به کالا و خدمات ارائه شده از سوی بخش دولتی ترکیب شود به عقب ماندگی نواحی می انجامد (حسین زاده،1380: 42).مفهوم و کارکرد عدالت اجتماعی مفهومی است که از اواخر دهه 1960 وارد ادبیات جغرافیایی می شود و جغرافیای رادیکال و لیبرال را بیش از سایر مکتب ها تحت تأثیر قرار می دهد. هاروی به کارگیری عدالت اجتماعی را در تحلیل های جغرافیایی ، انقلاب در تفکرات جغرافیایی می داند (شکویی،141:1373). تحقق عدالت اجتماعی به معنی فراگیر آن مستلزم کارایی اقتصادی نیز می باشد (Bastanifar&renani,2008:258 ).

امروزه جامعه شناسانی چون آنری لوفابور آشکارا خواهان عدالت اجتماعی در شهر برای محرومان است. به گفته او باید شهر را عوض کرد و زندگی را تغییر داد و در جستجوی راه حل برای تحقق عدالت اجتماعی بود (جمالی، 1376: 43).

در چند سال اخیر محور اصلی تحلیل های مباحث شهری را نظریه های اجتماعی تشکیل می دهد. نظر معروف ترین جغرافیدانان معاصر ، ساخت های اجتماعی را نمی توان از ساخت های فضایی جدا به کرد.در مباحث جغرافیایی بر تولید فضا و نحوه توزیع آن تأکید می شود زیرا  نظریه  جدید مربوط به فضا و جامعه افق های تازه ای را در مباحث گشوده که تا سال 1980 در تاریخ علم جغرافیا سابقه نداشته است و اعتبار علمی جغرافیای جدید نیز مربوط به این نظریه های جدید است (خوش روی، 1385: 4). متأسفانه اصولی از عدالت اجتماعی که مورد قبول عام باشد وجود ندارد. با این وجود مفهوم عدالت اجتماعی همواره در فلسفه اجتماعی از اخلاق ارسطو به این طرف مطرح بوده است (هاروی،97:1379). بدون شک مفهوم رفاه اجتماعی، وابستگی مستقیم با عدالت اجتماعی دارد این مفهوم اگرچه همواره در عرصه اخلاق وجنبش های سیاسی مطرح بوده ولی در عرصه برنامه ریزی کمتر مجال ظهور داشته است. یکی از اهداف برنامه ریزی شهری تأمین مناسب خدمات عمومی است (پور محمدی،54:1385). امکانات جدید در حیات شهری نه تنها از طریق سازماندهی مطلوب فنی بلکه از طریق درک دقیق جامعه شناختی در دسترس ما قرار می گیرند (مامفورد، 635:1385). میزان تقاضا جهت سکونت در مناطقی که از خدمات عمومی مناسب تری برخوردارند نسبت به مناطقی که از این مزیت محرومند بیشتر است (رضویان،70:1381). تراکم های زیاد، محیط های ناسالم را از جهات بهداشتی و امنیتی به وجود می آورد (مجتهدزاده، 1383 :184) . از لحاظ سیمای شهر نیز بافتهای خالی، ناهنجاری بصری را در پی دارند (مؤیدفر، 1386: 11) . به عبارتی میزان و چگونگی خدمات شهری نقشی مؤثر در جابجایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در مناطق شهری داشته است، لذا توزیع خدمات شهری باید به گونه ای باشد که عدالت فضایی را برقرار نماید (وارثی و قائد رحمتی،91:1386) .

از سوی دیگر، با رشد مناسبات سرمایه داری در شهر ها ، اقتصاد زمین و اضافه ارزش ناشی از آن (رانت) به دلیل محرومیت عرضه زمین و تقاضای روز افزون آن به یکی از عرصه های مهم ثروت اندوزی و تشدید نابرابری اجتماعی در شهرها بدل شده که به نوبه خود به مشکلات برنامه ریزی و طراحی شهری افزوده است (زیاری،40:1381).

مقدمه. 2

1-1تاریخچه. 3

1-1-1تاریخچه و دلایل به کارگیری سیستم های(LSF) 3

2-1-1تاریخچه و دلایل به کارگیری بتن های سبک… 6

بخش اول فولاد سبک… 8

1-2 مزایای فولاد سرد ساخت… 8

1-2- 1انعطاف پذیری.. 8

1-2-2 قابلیت بازیافت و حفظ محیط زیست… 8

1-2-4 وزن سبک وحمل ونقل آسان. 8

1-2-5 مقاومت وسختی بالا. 9

1-2-6 مقاوم در برابر آتش سوزی.. 9

1-2-7 ثبات در ابعاد. 9

1-2-8 قابلیت تغییر شکل پذیری.. 9

1-2-9 سرعت در ساختمان. 9

1-2-10 مقاومت در برابر زلزله. 9

1-2-11 عایق بودن. 10

1- 3 مزایای سیستم LSF در ساخت و ساز. 10

1-3-1 برای طراحان و مهندسان. 10

1-3-1-1 انعطاف در طرح: 10

1-3-1-2 استرکچر مناسب جهت عرشه ها وسایر اعضا 11

1-3-2 برای سازندگان وسرمایه گذاران. 11

1-3-2-1 سرعت در اجرای سیستم: 11

1-3-2-2 عدم وجود تاخیر های آب وهوایی: 11

1-3-2-3 سهولت در نصب سیستم های تاسیساتی: 11

1-3-3 برای ساکنین و بهره برداران. 11

1-3-3-1هزینه نگهداری کم: 12

1-3-3برای زلزله ونیروی جانبی: 12

1-4 تعریف فولاد سرد ساخت… 12

1-4-1 دهانه های باربر به چهار روش ایجاد می شود که عبارتند از : 14

1- 5 انواع مقاطع سرد نورده شده و کاربرد های آنها: 16

1-5-1 اعضای قابی سازه ای منفرد. 16

1-5-2پانل ها وعرشه ها 16

1-5-2-1 پانل ها سازه های LSF به صورت پانل تولید شده و اجزای هر پانل عبارتند از: 17

1-5-3 طراحی: 17

1-5-4 نقشه ها به گروه های مختلف به شرح ذیل تقسیم می شوند: 17

1-5-4-1 سازه های سبک فلزی: 18

1-5-4-2 سازه های قائم (STUD) 18

1-5-4-3 سازه های تقلیل دهنده صدا(resillentchanne) 18

1-5-4-4 سازه های کلاهک (hat channel) 18

1-5-4-5 ناودانیهای باربر. 19

1-5-4-6سازه های تقویتی کنجها(corner beand) 19

1-5-4-7 سازه های تقویتی حاشیه (j Bead) 19

1-5-4-8- سازه های تقویتی در انبساط (control joint) 19

1- 6 روش اجرا سیستم LSF.. 19

1- 6-1پی یا شالوده 20

1-6-1-1- طراحی پی: 20

1-6-1-2-کف کاذب: 21

1-6-1-3-سازه کف: 21

1- 6-2 دیوار. 21

1- 6-3 سقف… 23

1-6-3-1 سقف کامپوزیتی: 23

1-6-3-2: سقف کامپوزیت عرشه فولادی.. 24

1-6-3-3سقفهایخرپاییشیبدار. 27

1- 6-4 اتصالات… 28

1-6-4-1مشخصات پانل ها 28

1-6-4-2پیچها 29

1- 6-5 شیوه نما سازی خارجی.. 29

1- 7خصوصیات فولاد سرد ساخت… 30

1- 7-1استانداردهای فولاد سرد ساخت… 30

1- 7-2 ظرفیت باربری و سختی.. 31

1- 7-3 طراحی پلاستیک… 31

1- 7-4منحنی های نوعی تنش-کرنش… 31

1- 7-5افزایش تنش تسلیم متاثر از شکل دهی سرد. 32

1- 7-6 روش محاسبه خطی خواص مقاطع. 32

1- 7-7 فرم منحنی خستگی.. 32

1- 7-9 خستگی.. 33

1- 7-10 خواص مکانیکال و اثر فرم دادن سرد به فلز. 33

1-8 معایب فولاد سرد ساخت… 33

بخش دوم بتن.. 34

1-2 معرفی بتن های سبک سازه ای: 34

1-2-1شرح توضیح مزایا ومعایب بتن سبک… 34

 

1-2-1-1 :سبک بودن. 35

1-2-1-2:عایق گرما 35

1-2-1-3- :عایق صوتی.. 36

1-2-1-4- : قابلیت برش… 36

1-2- 2انواع بتن سبک… 36

1-2-2-1بتن سبک سبکدانه. 36

1-2-2-2بتن سبک لیكا 37

1-2-2-3بتن سبک پرلیتی.. 39

1-2-2-4بتن های سبک متخلخل یا سلولی.. 39

1-2-2-5بتن سبک گازی.. 39

1-2-3کاربردهای سازه ای.. 42

1-2-4 بتن های وروند استفاده در قاب های LSF سازه ای در این پروژه 43

1-3- متغیر های مساله : 43

1-4 فرضیه ها (هر فرضیه به صورت یک جمله خبری نوشته شود.) 44

1- 5 اهداف تحقیق (شامل اهداف علمی، کاربردی وضرورت‌ های خاص انجام تحقیق) 44

1-5-1هدف اصلی: طراحی سازه هایی بااسکلت فولادی سرد نورد شده مقاوم در برابر بار های.. 44

1-5-2- اهداف فرعی: 45

فصل دوم : آئین نامه ها ومطالعات قبلی

2-1 مروری بر تحقیقات گذشته. 46

2-2مروری بر آئین نامه ها 50

2-2-1 (FEMA 450) NEHRP.. 50

2-2-2 TI 809-07. 51

2-2-3  AISI و ASCE7. 52

2-2-4 UBC 97 و IBC 2000. 53

2-2-5 Australian /New Zealand Standard , AS/NZS 4600. 53

فصل سوم: مواد وروش ها وبیان مسئله

مقدمه: 55

3-1 ضریب رفتار : 57

3-2  روش طیف ظرفیت فریمن : 60

3-3 ضریب شکل پذیری یانگ : 61

3-4  روش نیو مارک و هال : 62

3-5 ضریب کاهش شکل پذیری، … 64

3-2-2 ضریب مقاومت افزون ، … 64

3-6 بیان مسئله : 66

      3-6-1 جزییات مقاطع……….67

3-7- مشخصات بتن وفولاد. 68

3-8تئوری حل مسأله: 69

3-9 مدل اجزا محدود مسأله : 70

3-9 نمونه های آزمایش شده در تحقیق: 70

3-10- آماده سازی جهت انجام آزمایش… 71

3-10-1مراحل انجام کار در آزمایشگاه 71

3-11 رژیم بارگذاری : 77

3-12 جدولی از استانداردهای مختلف در روش ASTM… 80

فصل چهارم: درباره نرم افزار ansys و روند مدل سازی در نرم افزار

مقدمه : 83

4-1- آشنایی با روش اجزا محدود: 85

4-1-1-روش تحلیل دقیق (Exact Solution) 85

4-1-2-روش عددی (Numerical Solution) 85

4-1-3-روش تجربی (Experimental Method) 85

4-2-روش اجزا محدود: 86

4-3-انواع المان ها در Ansys و قابلیت های آنها: 86

4-3-1-المان – combin 7 : 86

4-3-2-المان – combin 14 : 86

4-3-3-المان – Link 1 : 87

4-3-4-المان – BEAM3 : 87

4-3-5-المان – PLANE 42 : 87

4-3-6-المان- BEAM 54 : 87

4-3-7-المان – pipe 16 : 87

4-3-8-المان – solid 45: 87

4-3-9-المان –combin 40 : 87

4-4-10- المان- SHELL 93 : 88

4-4-11-المان –SHELL22 : 88

4-4-12-المان- PLANE 2 : 88

4-4-13-المان – SHELL91 : 88

4-4-14- المان- contact 12: 88

4-5-15-المان- PLANE55 : 88

4-4-16-المان – BEAM 189 : 89

4-4-17-المان- BEAM188 : 89

4-4-18-المان – SOLID92 : 89

4-4-19-المان- SOLID95: 89

4-4-20-المان –PLANE 82 : 89

4-4-21-المان- PLANE145: 89

4-4-22-المان – Link10: 90

4-4-24-المان – SOLID 82: 90

4-4- المان مورد استفاده در این تحقیق: 90

4-5-انواع آنالیزها در نرم افزار Ansys: 90

4-5-1آنالیز استاتیکی خطی (Static Analysis) 90

4-6-2-آنالیز مودال (Modal Analysis) 90

4-6-3-آنالیز هارمونیک (Harmonic Analysis) 90

4-6-4-آنالیز دینامیکی گذرا (Transient Dynamic Analysis) 90

4-6-5-آنالیزغیرخطی مادی     ( Material nonlinearity ) 90

4-5-1-آنالیز استاتیکی خطی: 91

4-6-1-1- مدول الاستیسیته. 91

4-6-1-2- بارگذاری اینرسی.. 91

4-6-1-3- بارگذاری حرارتی.. 91

4-5-2- آنالیز مودال: 91

4-5-3-آنالیز هارمونیک: 91

4-5-4-آنالیز دینامیکی گذرا: 92

4-5-5-آنالیز غیر خطی مادی : 92

4-6- انتخاب نوع تحلیل در این تحقیق: 92

4-7- تحلیل پلاستیک دارای 3 رکن اساسی می باشد: 93

4-8-1- مدل های تنش- کرنش و معیار تسلیم: 93

4-8-2-قانون جریان: 94

4-8-3-قانون سخت شوندگی: 95

4-8-3-1-سخت شوندگی ایزوتروپیک: (isotropic hardening) 95

4-8-3-2-سخت شوندگی کینماتیک: (kinematic hardening) 95

4-9-مدل سازی مقاطع در نرم افزار: 97

4-10-اتصالات… 100

4-11-مش بندی : 101

4-12- اعمال شرایط تکیه گاهی : 104

4-12 آماده سازی مدل برای تحلیل : 106

4-13 بارگذاری : 107

فصل پنجم: نتایج مطالعات و پیشنهادات

مقدمه : 109

5-1 انجام آنالیز و مشاهده خرابی ها : 109

5-1 مقایسه قاب پرشده با بتن باقاب تقویت شده باورق در محیط نرم افزار  ansys: 110

5-2- بررسی قابها و مشاهده خرابی ها 116

5-3 منحنی پوش قاب ها : 120

5-3-1 منحنی پوش قاب های نمونه های تست نرم افزاری با ورق تقویتی.. 120

5-3-2 منحنی های پوش آزمایشگاهی قاب های پر شده با بتن : 122

5-3-3 منحنی پوش قاب های نمونه های تست نرم افزاری با بتن: 122

5-4 محاسبه ضریب رفتار : 125

5-5 منحنی های دو خطی نمونه ها 129

5-5-1 منحنی های دو خطی نمونه نرم افزاری با ورق.. 129

5-5-2 منحنی های دو خطی با بتن.. 130

5-6 نتیجه گیری وپشنهاد  : 133

      فهرست منابع………………………….136

Abstract……………………………………….143

چکیده :

 مقابله با نیروهای جانبی ازجمله زلزله یکی از مهمترین رسالت های مهندسین عمران می باشد. که برای رسیدن به این مهم می توان سیستم قاب سبک فلزی که دارای مزایایی مانند امکان تولید صنعتی،پیش ساختگی وسبکی،فرم پذیری درساخت است را میتواند جایگزینی مناسب برای سیستم های سنتی دانست. پانلهای دیوار برشی متشکل از قاب فولادی سرد نورد شده و پوشش پیچ شده به آن از متداول ترین سیستم های باربر جانبی در این سازه هاست. عملکرد لرزه ای سازه ها نیاز مند روشی تحلیلی ست که یک روش المان محدود همراه با آنالیز غیر خطی می باشد البته در راستای این می بایست از دیواره های برشی مناسب برای مهار نیرو های جانی استفاده نمود. در این پایان نامه پانل های دیوار برشی قاب های ما به کمک بتن های سبک (لیکا وفوم بتن) به جای ورق های فولادی و یا بادندهای ورقه ای جا نمایی و به وسیله نرم افزار المان محدود Ansys تحلیل شدکه برروی نمونه های با مقیاس 120×240 سانتیمتر ارزیابی شد. ضخامت های مختلفی از دیواره­های برشی تحلیل شده وعملکرد جانبی آن­­­­­­ها به وسیله اعمال بارگذاری چرخه­ای روی شش دیوار مورد بررسی قرار گرفت. تمرکز اصلی این پایان نامه روی ظرفیت باربری جانبی حداکثر جانی و حداکثر مقاوت نهایی مورد تحمل دیوار ها و برآورد منطقی از ضریب رفتار ® قاب ها با دیوار برشی (shear wall Bracing) و همچنین نحوه خرابی آنها می باشد. برای این منظور شش قاب CFS باضخامت ورق یک میلیمتربه صورت تک استاد کناری وتک استاد میانی وتک تراک بالاوپایین قاب ها ودر یک سری از نمونه ها با یک ناگین تک تسمه ای همراه با بتن سبک برای کلیه نمونه ها در نرم افزار مدل وقاب های مدل شده با بتن پر شده و تا لبه قاب ها به ضخامت یک سانتیمتر تسطیح شدند. نمونه ها تحت رژیم بار گذاری چرخه ای جانبی خاص که براساس روش B استاندارد (38)ASTM E2126-07  مورد بررسی قرار گرفت برای هر دیوار منحنی پوش اعمال شده رسم گردید. سپس پرامترهای  محاسبه شدند. ودر نهایت فاکتور R ارزیابی وهم چنین در پی آن نتایج آزمایشگاهی با نتایج نر م افزاری در حالت نمونه شده با بتن وهمچنین نتایج نرم افزاری دیوار ها با بتن با نتایج نرم افزاری دیواره ها با ورق مورد مقایسه قرار گرفت.

کلمات کلیدی: پانل های دیوار برشی، آنالیز غیرخطی، فولاد سرد ساخت، بتن سبک لیکاوفوم بتن

مقدمه

نیاز مبرم بشر به طراحی وساخت بناهای1- باقابلیت اجرای سریع 2- مقاوم در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله 3- سبک در سازه و جنس و متریال اجرایی 4- توان تحمل کشش بالا وضریب رفتار ایمن 5- کاربری سازه مسکونی با طبقات متعدد ما رابه تحقیق درباره این موضوع انداخت. در ساختمانهای رایج سازه علی رغم طراحی پیشرفته معمولا ازاجرای ضعیفی در ایران برخوردار است به این معنی که رفتار واقعی سازه در مواقع سرویس دهی با آنچه طراحی شده کاملا متفاوت است. لذا نظارت دقیق بر کیفیت اجرا و تطبیق با جزییات محاسبه شده امری کاملا ضروری  می باشد. از این رو ساختمان­های پیش ساخته شده در کارخانه به دلیل طی نمودن مراحل کنترل کیفیت و تولید مطابق با نقشه های محاسباتی رفتار مناسب در موقع سرویس دهی خواهد داشت. در این بین قاب­های سبک فولادی ال اس اف با کیفیت ساخت کارخانه ای واتصالات ساده، مطمئن مستحکم و سریع از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشندهمچنین نیاز روز افزون کشور به سطح زیربنای بیشتر در امر مسکن، آموزش، تسهیلات بهداشتی، درمانی، رفاهی، تاسیسات صنعتی و تجاری که عمدتا از افزایش جمعیت و توسعه ناشی میشود، ایجاب می­نماید که از روش­های جدیدی در ساختمان سازی استفاده گردد. دراین روشها علاوه بر کاهش زمان ساخت، با صرفه جویی در مصرف مصالح ساختمانی سنتی، هزینه ساخت نیز با حفظ کیفیت مطلوب کاهش می یابد به منظور دستیابی به اهداف فوق سیستم ساختمانی ساخت سریع با بررسی های فنی و اقتصادی جامعی که در آن امکانات و شرایط موجود در نقاط مختلف کشور  منظور گردیده است طراحی شده و به عنوان سیستم ساختمانی سریع معرفی می گردد. (حاتمی و رحمانی، 1389؛ فلاح و وطنی اسکوئی، 1382).

دیوار های برشی یکی از اعضای اصلی ومقاوم در برابر بارهای جانبی مخصوصاً زلزله اند که به طور وسیع در ساختمان های کوتاه مرتبه و میان مرتبه فلزی مورد استفاده قرار می گبرد هر پانل دیوار برشی می تواند از یک قاب فولادی با مقطع فولادی سرد باشد که تیرکها و ستونکهای قاب به وسیله پیچ خودکار یا پرچ متصل است. استفاده از قاب های ترکیبی با بتن سبک و فولادی سبک سرد نورد شده جهت بالا بردن میزان مقاومت جانبی در برابر برش اهمیت بسزایی در پایایی سازه و افزایش تعداد طبقات می تواند داشته باشد که در این پایان نامه به آن می پردازیم (AISI.)[1].

1-1تاریخچه

1-1-1تاریخچه و دلایل به کارگیری سیستم های(LSF)

فولاد فرم داده شده در حالت سرد یاCFS از سال 1850در کشور انگلستان و آمریکا با به کارگیری در ساخت لوازم اتومبیل آغاز شد ولی تا قبل از جنگ جهانی اول در ساختمان سازی بکار گرفته نمی شد از سال 1930 به بعد با بکارگیری قطعات فولادیLSF درساختمان های تجاری و صنعتی شروع شد اما به دلیل ارزانی چوب نتوانست باآن به عنوان سیستم رایج مسکن سازی رقابت اقتصادی کند. از سال 1990گران شدن چوب ومطرح شدن مشکلات زیست محیطی در صنعت ساختمان سازی سبب گردید که سیستم ساختمانی LSF که بااستفاده از قطعات فولاد CFS از نوع گالوانیزه برپا می گردد،برای ساخت واحد های مسکونی بکار گرفته شود.این سیستم ساختمانی تا به حال توانسته در کشور های مختلفی گواهنامه ساخت در چند طبقه دریافت نماید و من جمله در ایران فعالیت های گسترده ای در این حوزه مخصوصاً درشهر پرند و تیران انجام پذیرفته است (وثوقی فر و عدل پرور، 1386؛ حاتمی و همکاران ،1388).

بکار گیری سیتم ساختمانی LSF برای ساخت وساز مسکن بعد از جنگ جهانی دوم در استرالیا هم آغاز شد. در صورتی که پیش از آن ساخت وسازمسکن عمدتاً با بهره گرفتن از قاب چوبی انجام می شد. در ادامه تحولات ساختمانی در آمریکا در این کشور نیز تحولاتی صورت گرفت که عمده ان به کارگیری این سیستم در کشور استرالیا بود. این سیستم به دلیل سرعت بالا و مقاوم توانست رشد قابل توجهی در صنعت سازه کشور استرالیا داشته باشد. و هم اکنون بهترین ماشین الات رول فرم دنیا در انحصار آن کشور قرار دارد. در کشور سوئد چوب رایجترین مصالح ساختمانی بود اما به دلیل کاهش متوسط عمر درختان از دهه 90سازندگان ساختمان اقدام به جایگزین کردن سیستم LSF درآن کشور کردند. در حال حاضر در کشور هلند نیز سیتم LSF در ساخت سازه های مسکونی ومدارس نقش عمده ای دارد. در سال 1989بنیاد تحقیقات ساختمان هلندSBR، پتانسیل استفاده از سیستم LSF را برای خانه سازی مورد بررسی قرار داد ونتیجه بررسی ها مشخص نمود که به کارگیری این سیستم ساختمانی، تسهیل در طراحی وفوائد زیست محیطی را به دنبال دارد ولی کمی گرانتر از سازه های چوبی است. در کشور فرانسه هم در سال های اخیر سبک این سیستم به شکلی محدود به جای سیستم های فولادی و بتونی قرار گرفته است.در کشور کره، آجر وبتن تا سال 1996 به عنوان مصالح اصلی در ساخت و ساز بودند و در ساختمان های بلند مرتبه از سیستم های بتن درجا استفاده می شد تا در فوریه سال 1996شرکت  POSCOبرای اولین بار از سیستم LSF را در شهر فوانگ با احداث700 ویلای دو تا پنج طبقه شروع نمود.

در سال1995داویس و همکاران استفاده از فولاد جدار نازک را در ساختمان­های مدولار کوتاه و متوسط بررسی کرده اند در سال 1996 سرته و همکاران عملکرد دینامیکی دیوارهای برشی را در قابهای سبک فولادی مورد بررسی قرار داده است. درهمان سال داویس و همکاران رفتار برشی اتصالات فشرده را در سازه های با قاب سبک فولادی بررسی کرده اند. در سال 1997درایور و همکاران رفتار لرزه ای را در دیوارهای برشی فولادی مورد بررسی قرار داده اند. در سال1998پی وکینی مقاومت برشی را در

مقدّمه………………………………………………………………………………………………………………. 2

سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………………………. 3

فرضیات………………………………………………………………………………………………………………………. 3

اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….. 4

فصل اول: کلیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………….. 5

1-1- حمل‌ونقل مرکّب…………………………………………………………………………………………………… 9

1-1-1- تعریف حمل‌ونقل مرکّب…………………………………………………………………………………… 9

1-1-2- قوانین قابل اعمال بر حمل‌ونقل مرکّب……………………………………………………………….. 10

1-1-3- نیل به یکنواختی در قوانین بین‌الملل…………………………………………………………………… 11

1-2- تعارض قوانین…………………………………………………………………………………………………….. 12

1-2-1- تعریف تعارض قوانین و انواع آن………………………………………………………………………. 12

1-2-1-1- تعریف تعارض قوانین………………………………………………………………………………. 12

1-2-1-2- شرایط پیدایش تعارض قوانین…………………………………………………………………….. 13

1-2-2- انواع تعارض قوانین در حمل‌ونقل مرکّب…………………………………………………………….. 14

1-2-2-1- تعارض رژیم‌های حقوقی ملی با یکدیگر……………………………………………………….. 14

1-2-2-1-تعارض مثبت ………………………………………………………………………………………. 14

1-2-2-2-تعارض منفی………………………………………………………………………………………… 14

1-2-2-2- تعارض‌های موجود کنوانسیون‌های بین‌المللی با یکدیگر…………………………………….. 16

فصل دوم: سلسله‌مراتب قوانین………………………………………………………………………………………….. 18

2-1- توالی معاهدات در کنوانسیون وین……………………………………………………………………………. 20

2-1-1- کنوانسیون وین راجع به حقوق معاهدات……………………………………………………………… 20

2-1-2- کنوانسیون وین در خصوص توالی معاهدات راجع به یک موضوع……………………………… 25

2-2- حل تعارض مقررات کنوانسیون‌ها…………………………………………………………………………….. 34

2-1-1- حل تعارض کنوانسیون مونترآل و قواعد روتردام……………………………………………………. 34

2-2-2- پروتکل ویزبی………………………………………………………………………………………………. 36 

2-2-2-1- حل تعارض کنوانسیون ملل متحد برای حمل‌ونقل مرکّب و قواعد هامبورگ……………. 37

2-2-2-2- حل تعارض کنوانسیون ملل متحد برای حمل‌ونقل مرکّب و قواعد رتردام………………. 39

2-2-3- امکان حکومت مقررات رتردام………………………………………………………………………….. 44

2-2-4- نظریۀ منتخب………………………………………………………………………………………………… 48

فصل سوم: تعیین قانون قابل اعمال بر حمل مرکّب براساس رژیم‌های داخلی…………………………………. 54

3-1- قانون حاکم بر حمل مرکّب در صورت عدم وجود قانون واحد قابل اعمال…………………………. 57

3-1-1- قانون حاکم در خصوص خسارات غیرمتمرکز……………………………………………………….. 59

3-1-2- قانون حاکم برای تکمیل خلأهای قراردادی و استثناسازی‌ها………………………………………. 62

3-2-2-1- انگلیس…………………………………………………………………………………………………. 62

3-2-2-2- آلمان……………………………………………………………………………………………………. 63

3-1-3- انحصار……………………………………………………………………………………………………….. 66

3-2- قانون ملی قابل اعمال بر حمل مرکّب و تأثیر رویۀ قضایی در آن……………………………………… 70

فصل چهارم: قانون قابل اعمال در کنوانسیون رم و قواعد   رم……………………………………………………… 75

4-1- آزادی انتخاب قانون حاکم بر حمل مرکّب تحت شمول کنوانسیون رم و قواعد رم………………… 75

4-1-1- آزادی انتخاب قانون حاکم تحت شمول کنوانسیون رم…………………………………………….. 75

4-1-1-1- تعیین حمل‌کننده و ارسال‌کننده…………………………………………………………………….. 76

4-1-1-2- تعیین محل اصلی اقامت……………………………………………………………………………. 78

4-1-1-3- تعیین محل بارگیری و محل تخلیۀ بار…………………………………………………………… 82

4-1-1-4-موارد پاسخگو نبودن کنوانسیون…………………………………………………………………….. 83

4-1-2- آزادی انتخاب تحت قواعد رم…………………………………………………………………………… 84

4-1-2-1- انتخاب شبکه‌ای و برتر (انتخاب قانون حاکم ازطریق شروط قراردادی) ………………… 85

4-1-2-2- قابلیت تفکیک………………………………………………………………………………………… 90

4-2- قانون حاکم در صورت عدم انتخاب آن از سوی طرفین…………………………………………………. 96

4-2-1- امکان اعمال قوانین ملی…………………………………………………………………………………… 96 

4-2-2- امکان اعمال قواعد بین‌المللی……………………………………………………………………………. 98

نتیجه‌گیری:………………………………………………………………………………………………………………….. 102

منابع و ماخذ:………………………………………………………………………………………………………………. 104

 

چکیده:

با وجودی که قواعد رتردام در خصوص حمل‌ونقل مرکّب به مرحلۀ اجرا درآمده است، اما همچنان مسائل بسیاری در خصوص تعارض قوانین در حیطۀ حمل‌ونقل مرکّب وجود دارد. براین‌اساس، در قراردادهای حمل بین‌المللی، وضعیت‌هایی وجود دارد که در آن بیش از یک رژیم حمل‌ونقل به کار می‌رود. طبیعت محدود مسئولیت متصدی حمل‌ونقل، طبق رژیم‌های واحد حمل‌ونقل[1] و تفاوت‌ها در اسناد راجع به حقوق حمل‌ونقل واحد، تعارضاتی را در پی دارد. به بیان دیگر، وضعیت‌های متعددی وجود دارد که در آن بیش از یکی از این کنوانسیون‌ها بر قرارداد حمل، قابل اعمال هستند و نفس محدودیت‌های موجود برای مسئولیت متصدی حمل، تضمین‌کنندۀ تعارض می‌باشد. درعین‌حال، وضعیت‌هایی نیز وجود دارند که در آن قواعد روبه‌رو هستیم که هیچ‌یک از کنوانسیون‌های موجود، قابل اعمال نبوده و نوبت به اجرای قوانین ملی می‌رسد. باتوجه‌به اختلافاتی که رژیم‌های حمل‌ونقل در این مورد و مواردی ازاین‌دست دارند، در صورت اعمال بیش از یکی از آن‌ها در یک قرارداد، تعارض محتمل خواهد بود و درعین‌حال، لزوم بررسی وضعیت‌هایی که در آن، قوانین ملی اعمال می‌شوند، در این تحقیق این اختلافات و اختلافات بین رژیم‌های حمل‌ونقل واحد با قواعد روتردام در خصوص حمل‌ونقل مرکّب[2] از یک سو و از سوی یک وضعیت رژیم‌های حقوقی ملی دراین‌خصوص مورد بررسی قرار گرفته و راهکار ارائه می‌گردد.

کلمات کلیدی: حمل‌ونقل واحد، حمل‌ونقل مرکّب، تعارض، کنوانسیون حمل مرکّب کالا، کنوانسیون حمل ریلی، کنوانسیون حمل جاده‌ای، کنوانسیون حمل هوایی، کنوانسیون حمل آب‌های داخلی.

مقدّمه:

حمایت از ارزش‌های اساسی در هر جامعه به بخش‌ها و نهادهای گوناگون رسمی و غیررسمیِ سیاسی، حقوقی، اجتماعی و فرهنگی سپرده می‌شود. درمورد پاره‌ای از ارزش‌ها بین جوامع و فرهنگ‌ها و ایدئولوژی‌های انسانی وحدتِ‌نظر و عقیده وجود دارد و تعارض چندانی میان آن‌ها در قبول یا ردّ یک مسئله پیدا نمی‌شود؛ البته چالش اصلی تنها ارزش‌های مشترک و عام و غیرمتعارض نیست، مسئله جایی نمود می‌یابد که در درجۀ نخست ارزش‌ها متفاوت‌اند و پس از آن درمورد ابزارهای حمایت از ارزش‌ها هماهنگی و وفاق وجود ندارد. بسیاری از ارزش‌های جامعه برای حمایت، با علم حقوق ارتباط مستقیم دارند. در‌واقع حمایت از ارزش‌های مرتبط با مسائل مالی و اقتصادی و معاملاتی، در حقوق و بخش‌هایی خاص از آن یعنی حقوق قراردادها به حقوق خصوصی سپرده می‌شود.

حمل و نقل به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای تجارت، امروز نقشی به مراتب افزون تر به خصوص در صحنه تجارت بین الملل نسبت به گذشته پیدا کرده است. امروزه به عملیات حمل به عنوان یک امر و فعالیت خدماتی نگریسته نمی‌شود، بلکه به صورت صنتعی درآمده است که مستلزم تجربه و دانش تخصصی است. حمل و نقل سنتی که از آن به حمل یک نوعی تعبیر می شود، عبارتست از حمل محموله به وسیله یک شیوه حمل و نقل از مبدا تا مقصد با یک قرارداد و یک سند حمل که تابع مقررات خاص خود نیز می باشد. اما استفاده از این روش در همه موارد ممکن نیست، مضافا اینکه تامین کننده مشتری به خصوص در مسافرتهای طولانی نیز نمی باشد، عواملی نظیر، ممکن نبودن حمل محموله، به صورت مستقیم به وسیله یک روش از مبدا تا مقصد، متناسب کردن هزینه ها با روش مورد استفاده و صرفه جویی در هزینه های حمل، باعث گردید تا جابجایی محموله از طریق ترکیب کردن چندین محموله شیوه متداول شود.

در این پایان نامه جدای از این مسائل که در واقع به حقوق ماهوی بر می گردد به این مسئله اشاره خواهد شد که قانون حاکم بر قراردادهای حمل و نقل و حل تعارض میان معاهدات موجود در این زمینه به چه شکل ممکن است.  در این حوزه اسنادی نظیر پروتکل ویزبی، شیوه حل تعارض کنوانسیون ملل متحد برای حمل‌ونقل مرکّب و قواعد هامبورگ، حل تعارض کنوانسیون ملل متحد برای حمل‌ونقل مرکّب و همچنین در آخر قواعد رتردام امکان حکومت مقررات رتردام و در آخر نظریه منتخب مورد بررسی قرار می‌گیرند. بررسی قوانین کشورهایی نظیر انگلیس و آلمان به صورت تطبیقی نیز مد نظر خواهد بود و در آخر امکان توسل به قوانین ملی و بین المللی از نظر خواهد گذشت. به نظر می‌رسد هر کدام از این روش‌ها در سطح حقوق داخلی به جهت اصالت دادن به حقوق داخلی کشورها و نظم عمومی داخلی مورد توجه بوده و از سوی دیگر با نظم بین الملل در حقوق فراملی روبروست. در این پایان نامه نگارنده درصدد است نیم نگاهی نیز به انتقادات راجع به این موضوعات داشته باشد.

سؤالات تحقیق:

قانون حاکم بر قراردادهای حمل‌ونقل مرکّب کدام است؟
حل تعارض میان معاهدات موجود به چه صورت است؟
فرضیات:

درزمینۀ حمل‌ونقل مرکّب، با چند کنوانسیون و معاهدۀ بین‌المللی روبه‌رو هستیم که هرکدام در قلمرو خود قابل اعمال هستند.
کنوانسیون سازمان ملل متحد درمورد حمل‌ونقل مرکّب بین‌المللی کالا به‌صورت اجباری بر قراردادهای منعقدشده در کشورهای امضاکننده اجرا می‌شود و قواعد کمیتۀ بین‌المللی تجارت (قواعد اینکوترمز)[3] و آنکتاد درصورتی‌که طرفین در قرارداد به آن استناد نموده باشند.
اهداف تحقیق

1- بررسی تطبیقی معاهدات و کنوانسیون‌های موجود.

پرداختند. همچنین می توان گفت: هیچ کلمه ای همانند واژه آزادی مورد بد فهمی و کژفهمی ها نبوده است. به نام آزادی و در دفاع از آن در طول تاریخ خون ها ریخته شده، جنگ ها بوجود آمده، شکنجه ها صورت گرفته و توسط ادبا، شاعران، سیاستمداران، فیلسوفان و حتی مردم عادی در مدح و ستایش یا نکوهش آن سخن ها گفته شده و کتاب ها به نگارش درآمده است.

مفهوم آزادی از بدو پیدایش فلسفه سیاسی تاکنون یکی از مهمترین مفاهیمی بود که اندیشمندان و فلاسفه درعلوم انسانی به آن پرداخته اند و هر یک با توجه به نگاه خود نسبت به ایجاد یک جامعه مطلوب معنای خاص خود را درباره این مفاهیم بیان داشته اند، در این میان دو تن از اندیشمندانی که درعصر حاضر می توان به آراء آنها در مورد ایجاد جامعه مطلوب که در آن آزادی و عدالت حاکم باشد به هایک و رالزاشاره نمود. در این پژوهش سعی شده است که معنا و مفهوم واژه آزادی از نقطه نظر این دو اندیشمند مورد توجه قرار گرفته و تلاش گردد که وجوه اشتراک و افتراق آراء این دو اندیشمند در ارتباط با مفهوم آزادی فهمیده شود. برای رسیدن به این هدف این پژوهش به چند فصل تقسیم شده است که در فصل اول سعی بر آن است تحت عنوان کلیات تحقیق به بیان مساله، اهمیت و ضرورت، اهداف، سئوالها پرداخته شود و در فصل دوم تحت عنوان  چارچوب نظری تحقیق و بیان مباحث نظری پیرامون آزادی به  معنی مفاهیم و تفسیرهایی از مفهوم آزادی و تحقیقات انجام شده توجه شده است. درفصل سوم  مفهوم آزادی در آراء هایك وراهکارهای دست یابی به آن و در فصل چهارم مفهوم آزادی درآراء رالز و راهکارهای دست یابی به آن مطرح است. درفصل پنجم  به وجوه اشتراک و افتراق آراء هایک و رالز درباره مفهوم آزادی توجه شده است و در فصل ششم خلاصه، نتایج و پیشنهادات در مورد این پژوهش ارائه گردیده است.

دراین پژوهش سعی بر آن بود تا با رویکردی علمی و با بهره گرفتن از شیوه ای توصیفی و تحلیلی آراء هایک و رالز در مورد مفهوم آزادی به صورت تطبیقی بررسی شود. در این راستا از منابع و ماخذ گسترده ای شامل کتب، مقالات، فصل نامه ها و… از دیدگاه ها و نظرات بسیاری بهره برداری شده است، بدین سبب این پژوهش می توان یکی از منابع مفید در حوزه اندیشه سیاسی و شناخت آراء هایک و رالز باشد اما این پژوهش نیز مانند هر پژوهش دیگری عاری از ایراد و انتقاد نیست.

بیان مسئله تحقیق
هایک و رالز دو تن از فیلسوفان سیاسی غرب در قرن بیستم هستند و شناخت و درک صحیح مبانی فکری آنان دارای اهمیت می باشد. آزادی از جمله مفاهیم بنیادینی است که آن دو اندیشمند پیرامون آن نظراتی ارائه نمود ه اند، لذا شناخت این مفهوم به صورت تطبیقی در آراء هایک و رالز حائز اهمیت است.

آزادی طبق نظر برخی ازواژه اوستایی آزاته و یا واژه پهلوی آزاتیه  گرفته شده است. قدیمی ترین تعابیر در مورد آزادی در آثار اندیشمندان یونان باستان آمده است. ماده 4 اعلامیه حقوق بشرو شهروند که در سال 1789 به دنبال انقلاب کبیربه وسیله مجلس موسسان فرانسه به تصویب رسید آزادی را چنین تعریف کرده است: آزادی عبارت است ازاختیارانجام هرآنچه به شخص دیگر آسیب نرساند. از این رو بهره گیری هر فرد از حقوق طبیعی خویش هیچ محدودیتی ندارد مگر حدودی که بهره مندی دیگر اعضای جامعه از همان حقوق را تضمین می کند، تعیین این حدود تنها برعهده قانون   است(سن، 25:1389). آزادی برای حفظ سلامت جامعه و جلوگیری از سوء‌استفاده از قدرت و موقعیت ضروری می باشد.

دو موضوع مهم و اساسی زندگی هایک نخست آزادی و دوم نظم است و به عقیده وی آزادی مهمترین دستاورد تمدن مدرن و در عین حال شرط لازم برای دوام و بقای آن است. منظور وی از آزادی عمدتا آزادی سیاسی و مدنی فردی (محدود کردن قدرت دولت توسط قانون) است و معتقد است حکومت قانون اندیشه مرکزی آزادی سیاسی را تشکیل می دهد ودرمقابل رالز برای نهادینه‌شدن دموکراسی و آزادی، تحقق برابری « عدالت اجتماعی» را یک اصل می‌داند و می گوید حکومت قانون پیوند نزدیکی با آزادی دارد، بنابر آنچه گفته شد تطبیق مفهوم آزادی در اندیشه هایک و رالز مسئله این پژوهش است.

محوراصلی اندیشه هایک برمحورارزشهای لیبرالیسم راستین و آزادی های فردی تضمین شده و موکد در آن شکل گرفته است. آزادی فردی در مفهومی که هایک ازآن دارد

1-2-4 ارتباطات و هماهنگی در عامل­ها………………………………………………………………………………….. 11

1-3 مقایسه عامل و شیء…………………………………………………………………………………………………….. 12

1-4 رابطه برنامه نویسی سرویس­گرا و عاملگرا…………………………………………………………………………… 15

 

فصل 2: مهندسی نرم­افزار مبتنی بر عامل ………………………………………………………….. 17

2-1 مهندسی نرم­افزار مبتنی بر عامل……………………………………………………………………………………….. 17

2-1-1 فرایند توسعه……………………………………………………………………………………………………….. 19

2-1-2 فرایند توسعه نرم­افزار……………………………………………………………………………………………… 20

2-1-3 مدل فرایند نرم افزاری…………………………………………………………………………………………….. 20

2-1-4 زبان مدل­سازی…………………………………………………………………………………………………….. 21

2-1-5 متد………………………………………………………………………………………………………………….. 22

2-1-6 متدولوژی…………………………………………………………………………………………………………… 22

2-2  متدولوژی COMOMAS……………………………………………………………………………………………… 25

2-3  متدولوژی MASCommonKADS…………………………………………………………………………………… 25

2-4  متدولوژی DESIRE……………………………………………………………………………………………………. 26

2-5  متدولوژی MASE……………………………………………………………………………………………………… 26

2-6  متدولوژی MASSIVE…………………………………………………………………………………………………. 28

2-7  متدولوژی GAIA ………………………………………………………………………………………………………. 29

2-8  متدولوژی MESSAGE ……………………………………………………………………………………………….. 30

2-9  متدولوژی TROPOS …………………………………………………………………………………………………. 31

2-10 متدولوژی ADELFE ………………………………………………………………………………………………….. 33

 

 

2-11 متدولوژی  INGENIAS ……………………………………………………………………………………………… 35

2-12 متدولوژی PASSI……………………………………………………………………………………………………… 36

2-13 متدولوژی PROMETHEUS ………………………………………………………………………………………… 37

2-14 متدولوژی ROADMAP……………………………………………………………………………………………… 39

2-15 متدولوژی OPM/MAS ……………………………………………………………………………………………… 39

2-16 متدولوژی AOR ………………………………………………………………………………………………………. 39

2-17 متدولوژی ASPECS ………………………………………………………………………………………………….. 40

2-18 تکامل متدولوژی­ها…………………………………………………………………………………………………….. 43

 

فصل 3 : مقایسه متدولوژی­های مبتنی بر عامل ……………………………………………………. 45

3-1 روش­های ارزیابی………………………………………………………………………………………………………. 45

3-2 چهارچوب ارزیابی……………………………………………………………………………………………………… 47

3-3 مقایسه متدولوژی­ها……………………………………………………………………………………………………… 54

3-3-1 مقایسه مدل فرایند و چرخه حیات………………………………………………………………………………….. 56

3-3-2 مقایسه پوشش مفهوم……………………………………………………………………………………………….. 57

3-3-3 مقایسه زبان مدل­  سازی…………………………………………………………………………………………….. 58

3-3-4 مقایسه عمل­گرایی………………………………………………………………………………………………….. 59

3-3-5 مقایسه ابزار مدل­سازی…………………………………………………………………………………………….. 60

3-3-6 مقایسه ابزار پیاده­سازی…………………………………………………………………………………………….. 61

3-3-7 مقایسه عرضه در بازار……………………………………………………………………………………………. 62

3-3-8 مقایسه جنبه­ های حمایتی……………………………………………………………………………………………. 63

3-4 نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………. 64

 

 

مقدمه
 

با گسترش تكنولوژی اطلاعات و  تغییر سریع سیستم­های اطلاعاتی و همچنین افزایش استفاده از سیستم­های غیر متمرکز همانند تلفن­های همراه و سیستم­های بر پایه وب ، استفاده از روشی موثر برای توسعه این سیستم­ها لازم به نظر می­رسد. دلایل زیادی برای علاقه به عاملها وجود دارد كه مهمترینشان این مفهوم است كه انها میتوانند با یكدیگر برای براورده نمودن اهدافشان همكاری نمایند و راه معمولی انتقال سیستمهای قدیمی به سیستمهای توزیعی امروزی مجهز كردن انها به عاملهاست، یعنی اینكه در طرف هركدام عاملهایی گذاشته شود كه توانایی ارتباط با یكدیگر را داشته باشند. به دلیل خصوصیات عامل­ها و تفاوت­های آنها با اشیاء ، روش­های شیءگرایی مورد استفاده جوابگو نیستند. به همین جهت استفاده از روش­های مهندسی مبتنی بر عامل ضروری به نظر می­رسد. برای استفاده از مهندسی نرم­افزار مبتنی برعامل بایستی متدولوژی را که بیانگر راهنمایی­هایی در این راستا باشد معرفی نمود.

در این سمینار هدف بررسی روش­های توسعه موثر مبتنی برعامل است، تا در نهایت بتوان متدولوژی مناسب برای حوزه کاربردی مد نظر انتخاب نمود. بر همین اساس چهارچوب سمینار در سه فصل ارائه می­گردد. در فصل اول به بررسی مفاهیم برنامه­نویسی شی­ءگرا و عامل می­پردازیم. سپس عامل­ها به طور کامل تشریح می­گردند. در فصل دوم مهندسی نرم­افزار مبتنی بر عامل  و متدولوژی­های موجود معرفی می­گردند. در فصل آخر متدولوژی­ها در یک چهارچوب خاص ارزیابی می­گردند.

 

 

فصل 1
 
مقدمه­ای بر عامل
در ابتدا بایستی به ماهیت و چرایی ارائه مفاهیم جدیدی همچون عامل  که در این سمینار مورد توجه است بپردازم. بر این اساس در ادامه مطالب این بخش به تاریخچه­ای از پیدایش و تکمیل روش های برنامه­نویسی جدید و تعاریف آنها، و مقایسه عامل[1] و شیء به عنوان دو مفهوم مطرح در این زمینه می­پردازم.  در ادامه مباحث تکمیلی در معرفی عامل و  مفاهیم مرتبط با آن ارائه خواهد شد.

 

 

برنامه نویسی شیءگرا
 

زبان­های برنامه­نویسی از دهه 50 میلادی با کامپیوترهای اولیه پا به عرصه وجود نهادند و در دهه 70 میلادی با معرفی سیمولا ،الگوهای برنامه نویسی شیءگرا موجب پیشرفت در مهندسی نرم­افزار گردیدند .برنامه نویسی شیء‌گرا به این گونه‌ است که نرم افزار باید با توجه به مدلهای موضوع‌های حقیقی و فرضی که ارائه می‌کنند نوشته شود. برای یک شیء تعاریف متفاوتی ذکر شده است که بعضی از آنها را در زیر مشاهده مینمایید:

 

تابستان 1392
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………صفحه

چکیده 1

مقدمه 2

– بیان مساله 2

– اهمیت وضرورت انجام تحقیق 2

– مرور ادبیات وسوابق تحقیق 3

– جنبه جدید ونوآوری تحقیق 3

_ اهداف تحقیق 3

– سوالات تحقیق 3

– فرضیه های تحقیق 3

-روش تحقیق 4

فصل اول – کلیات 5

1-1- تعریف وا‍‌ژه ها 5

1-1-1-مجازات 5

1-1-2-فرزند 6

1-1-3- قتل 6

1-1-4- حقوق ایران 6

1-1-5- فقه امامیه 7

1-1-6- فقه عامه 7

1-2- تاریخچه فرزند كشی ومجازات آن 7

1-2-1- دوران جاهلیت قبل از اسلام 7

1-2-2- دوران بعد از اسلام 8

1-2-3- دوران قبل از انقلاب 9

1-2-4 – دوران بعد از انقلاب 9

1-3- مبانی جرم فرزند كشی 9

1-3-1- حرمت خون انسان 10

1-3-2-کرامت انسان 14

1-3-3- اعتقادات دینی واسلامی 18

فصل دوم – مجازات فرزند کشی در حقوق ایران 20

2-1- بررسی جرم فرزند کشی در حقوق ایران 20

2-1-1- تعریف قتل ومجازات آن در حقوق ایران 23

2-1-2- اقسام فرزند کشی 24

2-1-2-1- فرزند کشی عمدی 24

2-1-2-2-فرزند کشی غیر عمدی 25

2-1-3-تفاوت بچه کشی با فرزند کشی 25

2-1-4-عناصر تشکیل دهنده جرم فرزندکشی 25

2-1-4-1-عنصرقانونی……………………………………………………………………………………………………..25

2-1-4-2-عنصرمادی ……………………………………………………………………………………………………..26

2-1-4-3-عنصرروانی…………………………………………………………………………………………………….26

2-1-5-عنصر مادی جرم فرزند کشی………………………………………………………………………………….26

2-1-5-1- وجود فرزند زنده 26

‌2-1-5- 2-فعل پدر 27

2-1-6-عنصر روانی جرم فرزند کشی 29

2-1-6-1-آگاهی جانی بر کشنده بودن فعل(علم قاتل ) 29

2-1-6-2 – قصد فعل 33

2-1-6- 3 – قصد شخص معین 34

2-1-6-4 – قصد نتیجه 35

2-1-7- عنصر قانونی جرم فرزند كشی در حقوق ایران 36

2-2- بررسی مجازات فرزندکشی در حقوق ایران 37

2-2-1-دیه 37

2-2-2-تعزیر 38

2-2-3- مستندات قانونگذار در وضع ماده 220 قانون مجازات اسلامی 38

فصل سوم- بررسی فرزند کشی در فقه عامه 41

3-1- فقه شافعی 41

3-2- فقه حنبلی 42

3-3- فقه حنفی 43

3-4- فقه مالكی 43

3-5- نتیجه گیری در جرم فرزندکشی از منظر فقه عامه 44

فصل چهارم –مجازات فرزند کشی در فقه امامیه 46

4-1-روایات 46

 

4-1-1- صحیحه حمران 46

4-1-2- صحیحه حلبی 47

4-1-3- صحیحه دوم حلبی 47

4-1-4- روایت فضیل بن یسار 48

4-1-5- روایت علاء بن الفضیل 48

4-1-6- روایت ابوبصیر 49

4-1-7- روایت اسحاق بن عمار 49

4-1-8- روایت جابر 49

4-1-9- صحیفه ظریف 50

4-1-10- روایت أنس بن محمد 50

4-2- بررسی روایات 50

4-2-1- دسته بندی روایات 51

4-2-2-بررسی الفاظ قاعده 51

4-2-3- مجازات تعزیر در قتل فرزند 51

4-2-4- مواردی که والد در صورت قتل فرزندش کشته می شود. 51

4-2-4-1-در صورتی که والد، معتاد به قتل فرزندش باشد 51

4-2-4-2-در صورتی که والد، محارب بوده ودر حین محاربه فرزندش را بکشد 52

4-2-4-3-در صورتی که والد با فرزندش زنا کند 52

4-2-4-4-در صورتی که والد فرزند رضاعی خود را به قتل رساند. 52

4-2-5- استدلال امامیه برعدم قتل پدر به دلیل كشتن فرزند 53

4-2-5 -1-روایات و نصوص 53

4-2- 5-2-اجماع 53

4-2-5-3- شهرت 53

فصل پنجم –نقدی بر معافیت پدر از قصاص در قتل فرزند 56

5-1-موافقین معافیت پدراز قصاص در قتل فرزند 56

5-1-1-دیدگاه موافقین شرط ابوت در عدم قصاص پدر 56

5-1-1-1- المقنع فی الفقه 58

5-1-1-2- المقنعه فی الاصول و الفروع 58

5-1-1-3- الكافی فی الفقه 59

5-1-1-4- النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی 59

5-1-1-5- فقه القرآن 59

5-1-1-6- اللمعه الدمشقیه 59

5-1-1- 7-الخلاف والمبسوط 59

5-1-1-8- جواهر الكلام فی شرح شرایع الاسلام 60

5-1-1- 9-جامع المدارك فی شرح المختصر النافع 60

5-1-1- 10-تحریر الوسیله 60

5-1-1-11- استفتا از مراجع درباره فرزندکشی 61

5-1-2- توجیه وضع قا نون معا فیت پدراز قصاص 62

5-1-3- نقد استدلالات موافقین شرط انتفای ابوت 63

5-1-4- شروط لازم برای قصاص قاتل 64

5-1-4-1- شروط ثبوت قصاص 64

5-1-4-2- شروط اجرای قصاص 65

5-1-4-3- مفهوم شرط معافیت پدر از قصاص وتاثیر آن درحقوق ایران 66

5-1-4-4- نظریه ای جدا از روایات ونقدی بر ماده 220 قانون مجازات اسلامی 68

5-2- مخالفین عدم قصاص پدر در قتل فرزند 70

5-2-1- دیدگاه مخالفین شرط انتفاء ابوت در قصاص (دیدگاه برخی از فقهای عامه ) 70

5-2-2-نظر آیت الله صانعی به عنوان مخالف عدم قصاص پدر 70

5-2-3- بررسی فلسفه معافیت قصاص پدر از قتل فرزند در فقه امامیه وعامه وکاربرد آن درحقوق ایران 72

5-2- 4-بررسی ارتكاب فرزند كشی با فعل غیر مادی در فقه امامیه با فقه عامه 74

5-2-5- راه فرار قانونی برای قاتل از قصاص باتوجه به قانون انتفاء ابوت 75

5-2-6-پیشنهاد اصلاح ماده 220قانون مجازات اسلامی 76

نتیجه گیری 78

منابع 81

چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………………………….82

 

چکیده
پایان نامه مذکور به بررسی فقهی و حقوقی پدیده فرزند کشی در فقه امامیه و بررسی تطبیقی آن با فقه عامه و حقوق ایران می ­پردازد، در فقه امامیه و عامه و نیز قانون مجازات ایران پدر و جد پدری در قتل فرزند قصاص  نمی­شوند بلکه به تعزیر و پرداخت دیه محکوم می شوند. در قرآن آیه ای دال بر این حکم وجود ندارد بلکه روایات صحیحه­ای وجود دارد که عدم قصاص پدر در قتل فرزند را تایید می­ کند. حکم قتل عمد قصاص است ولی یکی از استثنائاتی که وجود دارد قتل فرزند توسط پدر است، در قانون مجازات ایران ماده 220 به صراحت پدر و جد پدری را معاف از قصاص دانسته است، ولی این حکم معافیت از قصاص شامل مادرنمی­شودكه محل اشکال و اختلاف است وهمچنین اینكه معافیت از قصاص پدربخاطر رابطه ابوت وی بر فرزند است نه ولایت ایشان .

رهبر حكومت اسلامی میتواند با توجه به مصلحت نظام وقوانین ثانویه حبس ابد برای قاتل در خواست نماید ولی حكم قصاص نمی ­تواند بدهد كه این نیز باتوجه به حقوق بشر امروزی جای سوال دارد.  فقه امامیه و عامه براساس کتاب و روایات و کلمات فقها استناد شده است، اکثر فقها الحاق جد پدری به حکم معافیت را پذیرفته­اند به اینصورت که هر کس عالماً و عامداً مرتکب قتل دیگری شود قصاص می­شود مگر والد که در صورت قتل ولد خویش قصاص نمی­ شود که در اینجا منظور از والد پدر و پدر پدر و هرچه بالاتر رود که جد محسوب می­شود.

واژگان کلیدی:  مجازات –فرزند- قتل – حقوق ایران- فقه امامیه –فقه عامه.

 

 

 

فهرست مطالب

Contents

چکیده 1

فصل اول: 2

کلیات تحقیق.. 2

1-مقدمه. 3

2-بیان مساله. 4

3-ضرورت و اهمیت تحقیق: 5

4-اهداف تحقیق.. 5

5- سوالات تحقیق.. 5

6-فرضیات تحقیق.. 6

7- سوابق تحقیق.. 6

8-روش تحقیق.. 8

9- موانع و مشکلات تحقیق.. 8

فصل دوم: 9

مفهوم شناسی و ادبیات تحقیق.. 9

مبحث اول-مفهوم جرم. 10

گفتار اول-تعریف جرم در لغت… 10

گفتاردوم-تعریف جرم در اصطلاح.. 10

بند اول-در اصطلاح حقوقی.. 10

بند دوم-در اصطلاح فقهی.. 12

مبحث دوم-تعریف مجازات… 12

گفتار اول-تعریف مجازات در لغت… 12

گفتار دوم-تعریف مجازات در اصطلاح.. 12

بند اول-در اصطلاح حقوقی.. 12

بند دوم-در اصطلاح فقهی.. 14

مبحث سوم: مفهوم شناسی و سابقه تاریخی شروع به جرم. 15

گفتار اول : مفهوم شناسی شروع به جرم. 15

بند اول : مفهوم لغوی.. 15

بند دوم : مفهوم اصطلاحی.. 15

گفتار دوم : سابقه تاریخی شروع به جرم در حقوق ایران. 15

بند اول : قبل از انقلاب اسلامی.. 15

بند دوم :بعد از انقلاب اسلامی.. 19

مبحث چهارم : مراحل ارتکاب جرم. 20

گفتار اول : مراحل عدم دخالت حقوق جزا 21

بند اول : مرحله تفکر و اتخاذ تصمیم ( قصد ارتکاب جرم ) 21

بند دوم: برنامه عملیات مقدماتی جرم. 22

گفتار دوم: مراحل دخالت حقوق جزا 24

بند اول : مرحله شروع به جرم عملیات اجرایی شروع به جرم. 24

گفتار اول:بررسی ارکان جرم. 24

بند اول:رکن مادی.. 24

بند دوم: مرحله جرم تام. 35

فصل سوم: 38

بررسی قوانین قدیم و جدید مجازات اسلامی راجع به شروع به جرم. 38

مبحث اول :شروع به جرم در قوانین سابق.. 39

گفتار اول : شروع به جرم در قانون مجازات عمومی سال 1352. 39

گفتار دوم : شروع به جرم در قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۶۱. 40

گفتار سوم :قانون مصوب ۱۳۷۰ و شروع به جرم. 43

گفتار چهارم:قانون مصوب سال 1392 و شروع به جرم. 48

بند اول:روند تصویب قانون. 48

گفتار پنجم :معایب مواد قانونی قانون سال 1392. 49

بند اول :اشکالات حقوقی.. 49

بند دوم :اشکالات فقهی.. 50

بند سوم :نکات مثبت مواد شروع به جرم از نظر محقق.. 53

مبحث دوم : شروع به جرم کلاهبرداری.. 53

گفتار اول : شروع به جرم کلاهبرداری و ارکان آن. 53

بند اول : تعریف شروع به جرم كلاهبرداری.. 56

بند دوم : عناصر متشکله شروع به جرم کلاهبرداری.. 56

بند دوم : شروع به جرایم در حكم كلاهبرداری ( شروع به كلاهبرداری به عنوان جرم مستقل ) 79

بند سوم : جرایم در حكم شروع به كلاهبرداری ( شروع به كلاهبرداری حكمی ) 82

مبحث سوم-شروع به جرم سرقت… 85

گفتار اول : تعریف شروع به جرم سرقت… 87

بند اول: عنصر قانونی.. 87

بند دوم: عنصر مادی.. 89

فصل چهارم: 105

نتیجه گیری و پیشنهادات… 105

نتیجه گیری.. 105

پیشنهادات… 111

ضمائم. 112

فهرست منابع. 136

 

Abstract 140

 

چکیده
شروع به جرم در قانون فعلی نسبت به قانون مجازات اسلامی سال 1370 تفاوت های چشم گیر و در عین حال مثبتی را داشته است و در مواد مربوط به شروع به جرم تا حدود زیادی خلأهای تقنینی موجود در قانون قبلی رفع شده است. در قانون مجازات اسلامی فعلی برخلاف قانون قبلی شروع به جرم در قالب جرایم، جرم محسوب می گردد مگر جرایم کم اهمیت و اندکی که مجازات آنان در بندهای سه گانه ماده 122(ماده قانونی شروع به جرم) مقرر نشده است. لذا در این قانون برخلاف قانون مجازات سال 70 اصل بر جرم انگاری شروع به جرم است و مجازات شروع به جرم دارای نظم خاصی است و در سه بند جداگانه درجه بندی شده است. قانونگذار در قانون مجازات فعلی علاوه بر شروع به جرم، سایر جرایم ناقص را نیز مورد شناسایی قرار داده است و این نه بدعت بلکه رجعت مقنن است به قانون مجازات عمومی سال 1352 که طی آن، جرم محال را تحت عنوان در حکم شروع به جرم و جرم عقیم را با تلویح بیشتری ضمن شروع به جرم، ذکر کرده است. مضاف بر آن قانونگذار در قانون فعلی با پذیرش صریح عدم انصراف ارادی به عنوان شرط تحقق شروع به جرم، ابهام قانون قبلی را مرتفع نموده است. با این حال، عدم پذیرش صریح عنوان کلی جرایم ناتمام، بیان جرم عقیم ضمن شروع به جرم و عدم تخفیف مجازات در هنگامی که فرد، انصراف ارادی نموده ولی اقدامات او مشتمل بر جرم خاصی است، از جمله ایرادات وارده بر قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 است. در این تحقیق، به جهت اهمیت موضوع شروع به جرم، سایر مفاهیم مشابه حقوقی و فقهی که به ترتیب شامل جرایم عقیم و محال و تجری و مقدمه ی حرام می باشند نیز بررسی شده است.

 

کلمات کلیدی:جرم،مجارات،شروع به جرم.

 

فصل اول:
کلیات تحقیق
 

1-مقدمه
مهم ترین فایده حقوقی ای که به تفکیک میان دو مرحله شروع به جرم و تهیه مقدمات جرم مرتبط است این است که علی الاصول مرحله تهیه مقدمات ، جرم نیست مگر اینکه آن عمل انجام گرفته فی نفسه جرم باشد مثل تهیه اسلحه غیر مجاز برای ثتل و تنظیم یک سند جعلی برای کلاهبرداری ولی مرحله شروع به جرم معمولاً مستوجب مجازات است . به همین منظور بیان دکترین حقوقی و حتی رویه قضایی در جهت تمیز دقیق میان این دو مرحله نظریات مختلفی به ترتیب : 1-نظریه عینی   2-نظریه ذهنی   3- نظریه مختلط در این تحقیق سعی در بررسی موضوع قانون گذاری ایران در قوانین مجازات اسلامی (1370 و 1392 ) پیرامون شروع به جرم و تهیه مقدمات جرم و نظریه منبع در این باره از قانون گذار و مهمتر از همه جرم داشتن و مستوجب مجازات بودن شروع به جرم است . چرا که قوانین و مقررات کیفری حقوق موضوعه ( ماده 41 و تبصره های آن ) در باب شروع به جرم و تهیه مقدمات جرم ابهامات و اشکالات حقوقی گسترده ای وجود دارد . همین ابهام ها و اشکالات در قلمرو شروع به جرم جرایم مانند سرقت و کلاهبرداری هم مطرح است . که با ابهامات و اشکالات در تبصره ماده 654 ق.م.ا سال 1375 و تبصره 2 ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین کلاهبرداری ، ارتشاء و اختلال مصوب سال 1367 روبروست که در مواد 122 و 123 و 124 قانون مجازات اسلامی سال 92 در موضوع شروع به جرم تصریح شده است . لحاظ اینکه در مطالعات کتابخانه ای ایران هیچ تحقیقی در این زمینه بویژه در قالب پایان نامه صورت نگرفته است و مضافاتی به اینکه به لحاظ تصویب و لازم الاجرا شدن قانون جدید مجازات اسلامی و ایجاد تغییرات لازم در مقررات شروع به جرم ، تحقیق حاضر جدید و تازه است و مسبوق به سایقه نمی باشد .

2-بیان مساله
شروع به جرم وضعیت ارتکاب جرمی است که عملیات اجرایی آن آغاز شده ولی هنوز به پایان نرسیده و نتیجه حاصل نشده، این یک تعریف نسبتاً عمومی است یعنی اینکه ما از تعریفی که قوانین اعلام کرده است، فراتر رفتیم و تا حدودی بازتر شروع به جرم را بیان کردیم. زیرا تعریف مر قانون نیست و قانون به نحو دیگری آن را مطرح می‌کند. بنده از این تعریف استفاده کردم زیرا در هر مرتبه‌ای که قانون مجازات اسلامی اصلاح شده، تعریف شروع به جرم نیز تغییر کرده است بنابراین تعریفی که اکنون در قانون مجازات اسلامی می‌بینیم، با تعریفی که بنده ارائه دادم، به طور کامل منطبق نیست و تفاوت‌هایی دارد ولی در حقیقت این تعریف می‌تواند یک پایه برای توضیح‌های بیشتر درباره شروع به جرم باشد. ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی جدید می‌گوید که هركس قصد ارتكاب جرمی كند و شروع به اجرای آن کند ولی به ‌واسطه عامل خارج از اراده او قصدش معلق بماند، مجازات می‌شود.

همانطور که مشاهده می‌کنید در این ماده از شروع به جرم تعریفی ارائه نکرده و تنها برای این موضوع مجازاتی تعیین کرده است و به نوعی می‌توان گفت که شروع به جرم را جرم‌انگاری کرده است و بدون اینکه از آن تعریفی ارائه کند برای آن مجازات تعیین کرده است. تفاوت بارز قانون فعلی با قانون سال ۱۳۷۰ این است که قانون سابق درباره شروع به جرم، اصل را بر این گذاشته بود که شروع به جرم، جرم تلقی نمی‌شود مگر اینکه ما صراحت قانونی در این زمینه داشته باشیم اما نحوه نگارش فعلی قانون به این صورت است که می‌گوید هر کسی قصد ارتکاب جرمی را داشته باشد و شروع به اجرای آن کند ولی به دلیل وجود یک عامل خارج از اراده، قصد او معلق بماند، به شرح زیر مجازات می‌شود که در ادامه مجازات آن را بیان کرده است، بنابراین باید گفت که مجازات برای آن وجود دارد. در حالی که ماده ۴۱ قانون مجازات سال ۱۳۷۰ که معادل ماده ۱۲۲ قانون مجازات فعلی است، می‌گفت که چنانچه اقدامات انجام گرفته جرم باشد محکوم به مجازات همان جرم می‌شود.

با توجه به ماده ۲ قانون مجازات اسلامی که می‌گوید هر فعل یا ترك فعلی كه در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد جرم محسوب می‌شود، اینکه شروع به جرم، جرم باشد، مستلزم وجود رکن قانونی یعنی نص صریح قانون در باب وجود یک متن یا مستند قانونی است.

در قانون جدید مجازات اسلامی درباره شروع به جرم اصل بر جرم بودن آن است اما از سال ۱۳۷۰ تاکنون یعنی در طول ۲۰ سال گذشته اصل بر این بود که شروع به جرم مستند قانونی می‌خواهد.

ما در این پایان نامه در صدد این خواهیم بود تا بررسی همه جانبه ای از تفاوت های نهاد شروع به جرم در قانون جدید و قدیم در حقوق کیفری ایران داشته باشیم.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

کتاب‌های داستانی‌تصویری رایج‌ترین گونه‌ی ویژه‌ی کودکان شمرده‌می‌شوند. هم‌چنین نظریه‌های بینامتنیت، تمرکززدایی و توانمندسازی هر یک به دلیل ویژگی‌های بنیان‌فکنانه‌ی خود، چونان امکانِ حضورِ صدا‌های مستقل در متنی یگانه، درک زاویه‌دیدهای گوناگون در پیِ نوسانِ تمرکزِ ذهنی و جابه‌جاییِ حاشیه و مرکز در ساختار قدرتِ کودک/بزرگ‌سال، اهمیتی ویژه در ادبیات کودک می‌یابند که در ساختار کتاب‌های داستانی‌تصویری نسبت‌به دیگر ساختارها خوش‌تر می‌نشینند. بنابراین، پژوهشِ پیشِ رو، در تلاشی برای شناختِ ویژگی‌های هر سه نظریه، با توجه به رابطه‌ی برهم‌کنشانه‌ی آن‌ها، راهِ خود را به سوی ارائه‌ی الگویی تازه بازگذاشت. در این میان، پژوهش‌گر نگاهِ خود را در پیوند با نظریه‌ی معصویت و تجربه‌ی پیشنهادی خسرونژاد در زمینه‌ی فلسفه‌ی ادبیات کودک، بحث لذت و نیز روش‌های بازی در ادبیات کودک، قرارداد تا در کنارِ به‌آزمون‌بریِ آن‌ها، الگوی احتمالیِ خود را بارورتر سازد.

این پژوهش، ترکیبی از دو رویکرد تفسیری‌تجریدی و توصیفی‌تفسیری را برگزیده، نخست با روش تحلیل محتوای استقرایی از مقایسه‌ی تفسیریِ سه نظریه‌ی بینامتنیت، تمرکززدایی و توانمندسازی، ترکیبِ آن با مفهوم لذت و روش بازی و هم‌چنین نظریه‌ی معصومیت و تجربه، به ارائه‌ی الگوی برهم‌کنش‌های بازی‌گوشانه‌ی دگرگون‌ساز دست‌یافته، سپس بر مبنای این الگو، با روش تحلیل محتوای قیاسی (رویکرد توصیفی) به تحلیل و مقایسه‌ی کتاب‌های داستانی‌تصویریِ هدفمندانه انتخاب‌شده‌ی احمدرضا احمدی، محمدرضا شمس، موریس سنداک و آنتونی براون پرداخته‌است.

در برایندِ خوانشِ کتاب‌ها بر اساس الگوی به‌دست‌آمده، محورهای برهم‌کنش، پرداخته‌تر و نظریه‌ی معصومیت و تجربه در بُعد معصومیتِ نظام‌دار بارورتر شد. ‌به‌نظرمی‌رسد در برهم‌کنشِ کلیدیِ تخیل و واقعیت، کتاب‌های خارجی نسبت‌به کتاب‌های ایرانی، ‌در ارائه‌ی افق‌های دگرگون‌ساز، نقشی کاراتر ایفاکرده‌، در خوانشی بازی‌گوشانه، لذت‌بخش‌ترند.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

فصل اول:‌کلیات                                                                                             ۱

۱-۱- مقدمه                                                                                                 ۲

1-2- بیان مسئله                                                                                           ۴

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش                                                                         ۵

1-4- هدف‌های پژوهش                                                                                  ۶

1-5- اصطلاح‌ها و عبارت‌های مفهومی                                                                 ۶

1-5-1- داستانی‌تصویری                                                                             6

1-5-2- بینامتنیت                                                                                     7

1-5-3- تمرکزگرایی و تمرکززدایی                                                                 7

1-5-4- توانمندسازی                                                                                 ۷

1-6- پرسش‌های پژوهش                                                                                ۸

فصل دوم: پیشینه‌ی انتقادی و مبانیِ نظری پژوهش                                ۹

2-1- پیشینه و مبانی نظری                

2-1-1- بینامتنیت                                                                                  10

2-1-1-1- خاستگاه‌های بینامتنیت                                                          10

2-1-1-1-1- نقد منابع و نقد سنتی                                                    11

2-1-1-1-2- زبان‌شناسی و نشانه‌شناسی سوسور                                     12

2-1-1-1-3- فرمالیسم روسی                                                            13

2-1-1-1-4- مضمون‌شناسی                                                             14

2-1-1-1-5- هنر                                                                           14

2-1-1-1-6- دانش‌های تطبیقی                                                         15

2-1-1-2- پیشابینامتنیت باختینی                                                          15

2-1-1-3- بینامتنیت آغازین و نظریه‌گرا

2-1-1-3-1- بینامتینت از دیدگاه یولیا کریستوا                                      19

2-1-1-3-2- بینامتنیت از دیدگاه رولان بارت                                         23

2-1-1-4- بینامتنیت بازپسین و کارکردگرا

2-1-1-4-1- بینامتنیت از دیدگاه لوران ژنی                                           25

2-1-1-4-2- بینامتنیت از دیدگاه میکائیل ریفاتر                                     27

2-1-1-5- ترامتنیت ژنتی                                                                    31

2-1-1-5-1- بینامتنیت                                                                  32

2-1-1-5-2- پیرامتنیت                                                                  33

2-1-1-5-3- فرامتنیت                                                                   33

2-1-1-5-4- سرمتنیت                                                                   33

2-1-1-5-5- بیش‌متنیت                                                                 34

2-1-1-6- بینامتنیت در فرهنگ و هنر                                                     34

2-1-1-7- بینامتنیت از دیدگاه نظریه‌پردازان ادبیات کودک                            35

2-1-1-8- بینامتنیت در کتاب‌های داستانی‌تصویری                                     38

2-1-2- تمرکززدایی                                                        

2-1-2-1- تمرکززدایی و روان‌شناسی                                                         39

2-1-2-2- تمرکززدایی و ساختارشکنی                                                       42

2-1-2-3- تمرکززدایی و فرمالیسم                                                            42

2-1-2-4- تمرکززدایی در ادبیات کودک                                                    43

2-1-2-5- شگردهای تمرکززدایی در افسانه‌ها                       

2-1-2-5-1- پایان خوش                                                                  45

2-1-2-5-2- اغراق                                                                         45

2-1-2-5-3- مداخله‌ی راوی                                                             45

 

2-1-2-5-4- خودنمایی یا خودفاش‌سازیِ افسانه                                     46

2-1-2-5-5- وارونه‌سازی                                                                 46

2-1-2-5-6- رفت و برگشت                                                             47

2-1-2-5-7- نمای دور، نمای نزدیک                                                   47

2-1-2-5-8- سپیدنویسی                                                               ۴۸

2-1-3- توانمندسازی                                                                              48

2-1-3-1- پیشینه‌ی توانمندسازی در ایران                                               49

2-1-3-2- پیشینه‌ی توانمندسازی در خارج از ایران                                    50

2-1-3-3- مدلِ نظری توانمندسازیِ پیشنهادیِ فرنیا برگرفته از نظریه‌ی

توانمندسازی الیشوا سادان برای استفاده در ادبیات کودک و نوجوان                    55

2-1-3-3-1- توانمندسازی فردی                                                        55

2-1-3-3-2- توانمندسازی جمعی                                                       56

2-1-3-3-3- توانمندسازی تمرین حرفه‌ای (رهبر/نویسنده)                         56

2-1-4- جمع‌بندی شگردهای سه نظریه                                                        60

2-2- پیشینه‌ی پژوهش بر آثار آفرینش‌گرانِ کتاب‌های کودکان و نوجوانان        

2-2-1- پیشینه‌ی نقد اثرهای احمدرضا احمدی                                               61

2-2-2- پیشینه‌ی نقد اثرهای محمدرضا شمس                                                64

2-2-3- پیشینه‌ی نقد اثرهای آنتونی براون                                                    

2-2-3-1- پیشینه‌ی نقد اثرهای آنتونی براون در ایران                                   68

2-2-3-2- پیشینه‌ی نقد اثرهای آنتونی براون در خارج از ایران                         69

2-2-4- پیشینه‌ی نقد اثرهای موریس سنداک

2-2-4-1- پیشینه‌ی نقد اثرهای موریس سنداک در ایران                               71

2-2-4-2- پیشینه‌ی نقد اثرهای موریس سنداک در خارج از ایران                     71

فصل سوم: روش پژوهش                                                                                73

3-1- طرح پژوهش                                                                                      74

3-2- نمونه‌ی پژوهش                                                                                  75

3-3- روش داده‌یابی                                                                                    76

3-4- روش داده‌کاوی                                                                                   77

3-5- اعتبارسنجیِ پژوهش                                                                             77

3-6- حساسیت پژوهش‌گر                                                                             78

فصل چهارم: تبیین، تحلیل و بررسی                                                                80

4-1- پاسخ به دو پرسشِ نخست؛ تبیینِ ارتباطِ سه نظریه‌ی

 بینامتنیت، تمرکززدایی و توانمندسازی و الگوی نظریِ استخراج‌شده؛

«برهم‌کنش‌های بازی‌گوشانه‌ی دگرگون‌ساز»                                                       81

4-2- پاسخ به پرسشِ واپسین؛ تحلیل کتاب‌های داستانی‌تصویری

4-2-1- تحلیل کتاب‌های داستانی‌تصویری ایرانی                                              

4-2-1-1- تحلیل کتاب‌های داستانی‌تصویری احمدرضا احمدی                         

4-2-1-1-1- در بهار خرگوش سفیدم را یافتم                                       90

4-2-1-1-2- سفر در شب                                                               9۳

4-2-1-1-3- پسرک دریا را نگاه‌کرد و گفت:                                         9۸

4-2-1-1-4- پروانه روی بالش من به خواب رفته‌بود                               10۲

4-2-1-2- تحلیل کتاب‌های داستانی‌تصویری محمدرضا شمس                   

4-2-1-2-1- من، زن‌بابا و دماغِ بابام                                                10۶

4-2-1-2-2- بابا شُله‌زرد                                                              11۷       

4-2-1-2-3- من منِ کله‌گنده                                                    12۲

4-2-2- تحلیل کتاب‌های داستانی‌تصویری خارجی (انگلیسی و امریکایی)           

4-2-2-1- تحلیل کتاب‌های داستانی‌تصویری آنتونی براون

4-2-2-1-1- از میانِ آینه‌ی جادویی                                              1۳۰

4-2-2-1-2- تونل                                                                    13۸

4-2-2-1-3- صداها در پارک                                                      14۵   

4-2-2-2- تحلیل کتاب‌های داستانی‌تصویری موریس سنداک

4-2-2-2-1- سفر به سرزمین وحشی‌ها                                          15۶

4-2-2-2-2- بیرون، در آن‌جا                                                      16۲

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری                                                                  17۲

5-1- مقایسه‌ی کتاب‌های داستانی‌تصویری ایرانی و خارجی                      17۳ 

5-2- تکمیل الگوی نظری برهم‌کنش‌های بازی‌گوشانه‌ی دگرگون‌ساز              17۴   

5-3- پیشنهادهای پژوهش                                                                     1۸۰

5-4- محدودیت‌های پژوهش                                                                   1۸۰

– مقدمه

ادبیات کودک و نوجوان با وجود همه‌ی تردیدها و بحث‌های پیرامونی، که ماهیت آن را به‌پرسش‌می‌کشند، بی‌هیچ تزلزلی در جریان است. بحث‌هایی نظیر آن‌چه ژاکلین رز (۱۳۸۷) با تکیه بر پیش‌انگاشت‌های روان‌کاوانه، درباره‌ی ناممکنی ادبیات داستانی کودک و نوجوان می‌پردازد و آن را بستری برای بروز امیال سرکوب‌شده‌ی بزرگ‌سالان، تلاشی برای توجیهِ پرسش‌های از کودکی تا کنون پاسخ‌نیافته، و در نتیجه ادبیاتی جعلی و تصنعی می‌داند. یا زمانی‌که روزنه‌ی دیدِ کارین لسنیک-ابرشتاین (۱۳۸۷) ادبیات کودکان را به این دلیل که آن‌ها خود پدیدآورنده‌ی کتاب‌هایشان نیستند، تحمیلی انگاشته، ناممکن می‌پندارد. یا آن‌چنان‌که جان استیونز (۱۳۸۷)، جک زایپس (۱۳۸۷) و رادریک مگیلیس (۱۳۸۷) از ایدئولوژیک بودن ادبیات کودک، حتی با گرایش‌هایی نظیر مارکسیستی، پسااستعمارگرایی و فمینیستی‌مانند سخن‌می‌گویند. این چنین اظهارِ نظرهایی البته با تقابل‌هایی نیز از جانب دیگر نظریه‌پردازان روبه‌رو است. آرایی مانند برجسته‌سازیِ استقلالِ ادبیاتِ کودک و جداییِ آن از دیگر گونه‌های ادبی به دلیلِ ویژگیِ ذاتیِ دوسویگیِ کودک/بزرگ‌سال و تمایز و فاصله‌ی این دو از سوی خسرونژاد (۱۳۸۲)، فراخوانِ توجه به لذت‌های نهفته در کتاب‌های داستانی‌تصویری کودکان از جانب پری نودلمن (۱۳۸۷)، گوشزدهای گرت بی. متیوز (۱۳۸۷) درباره‌ی گنجایش ادبیات داستانی کودک و نوجوان به طرحِ اندیشیدنِ فلسفی، طرح قابلیت‌های رواییِ ویژه‌ی داستان‌های کودکان برای گذار به دوره‌ی نوجوانی در آرای ماریا نیکولایوا (۱۳۸۷) و حتا روشن‌سازیِ اجازه و اختیارِ کودکان برای بدخوانیِ کتاب‌هایشان و امکان معرفی آن‌ها در جایگاه منتقدانِ این زمینه از جانب پیتر هانت (۱۳۸۷ب) و ایدن چمبرز (۱۳۸۷ب).

به هر حال، تا کودک و نوجوان در این هستی هست می‌یابد و تا دوران کودکی و نوجوانی در ذهن‌ها نقش‌بسته تجلیِ ویژه می‌یابد، این گونه‌ی ادبی نیز آفریده و خوانده خواهدشد؛ چه مخاطبِ هدف‌مندش بزرگ‌سالِ دغدغه‌ورز باشد و چه کودکِ در پیِ خوانشِ بازی‌گوشانه و یا هر دو. شاید بتوان با یقین گفت این گونه‌ی ادبی حساس‌تر از سایر گونه‌هاست. چراکه اگر بابِ میلِ بزرگ‌سالی نباشد که وظیفه‌ی خود می‌داند کتاب‌ها را «انتخاب‌شده» در دسترسِ کودکان و نوجوانان قرار دهد، شگفتی‌های درونی‌اش هرگز با جهان‌بینیِ مخاطبِ اصلی‌اش کشف و بازخوانده نمی‌شود و اگر برای خوشایندِ بزرگ‌سال تزیین یافته‌باشد کودک و نوجوانِ چشم‌انتظار را در جایگاهی به‌وام‌گرفته‌شده قرار داده‌است. پس تقابلی ذاتی درونِ ادبیات کودک و نوجوان در جوشش است که برخی منتقدان را بر آن داشته تا موفقیتِ آن را در گروی احترام به همین لذت‌های دوگانه‌ی کودک/بزرگ‌سال بپندارند. همین پنداشت نیز حساسیت کار را دوچندان کرده‌، چشم‌ها را در جست‌وجوی ویژگی‌هایی واداشته است که در حینِ حفظِ ارتباطِ ضروری‌تلقی‌شده‌ی کودک و بزرگ‌سال، پاسخ‌گوی دغدغه‌های هر دو طرف نیز باشد. به بیانی روشن‌تر، هم فضای بازی‌گوشانه و طغیان‌کننده‌ی کودکی/نوجوانی را در خود بنمایاند، هم آنان را به خوانندگانی آگاه، خلاق، منعطف، توانا و در نهایت حرفه‌ای نزدیک‌تر کند. فشرده‌ی چنین انگاره‌ای را در ادبیات کودک می‌توان در آرای خسرونژاد و در عبارت «معصومیت نظام‌یافته» دید.

حضور بزرگ‌سال -به هر شکل- شرط شکفتن کودک است. هم‌چنان‌که حضور کودک نیز شرط معنایافتن بزرگ‌سال است. تضاد، شرط تکاپوی هستی است. بی این تضاد -معصومیت و تجربه- تکاپوی هستی سترون می‌ماند…. لازمه‌ی به‌خود‌آمدنِ هستی وجود «دیگری» است. لازمه‌ی فرابالیدنِ معصومیت عبور آن از تجربه است. اگر معصومیت از تجربه بگذرد –اگر بتواند بگذرد و تجربه آن‌قدر بازدارنده نباشد که معصومیت را در خود فرو بلعد و یا آن را به ورای هستی پرتاب کند- آن‌گاه معصومیتی تازه زاده می‌شود که سرشارتر، تواناتر و به‌خود‌آمده‌تر از پیش، آماده است که با تجربه‌ای دیگر –قدرتمندتر- درآویزد. درآمیزد و در نهایت -و باز هم اگر بتواند از آن بگذرد و جذب و یا حذف نگردد- به معصومیتی باز هم سرشارتر فرابالد (خسرونژاد، ۱۳۸۲: ۱۰۸).

پژوهشِ پیشِ رو، این رویکرد را در میان رویکردهای فلسفه‌ی ادبیات کودک برگزیده است تا درونش به کنکاشی ژرف‌بینانه بپردازد، چگونگی‌اش را به آزمون کشد و با کنارِهم‌چینیِ نظریه‌های بن‌مایه‌ایِ ادبیات کودک هم‌چون بینامتنیت، تمرکززدایی و توانمندسازی، در جهتِ استخراج الگویی که بیان‌کننده‌ی لذت دوگانه‌ی کتاب‌های داستانی‌تصویریِ کودکان و نوجوانان باشد، تلاش ورزد.

۱-۲- بیان مسأله

همان‌طور که اشاره‌شد، پری نودلمن (۲۰۰۳) کتاب‌های داستانی‌تصویری را رایج‌ترین گونه‌ی ویژه‌ی کودکان می‌داند. خسرونژاد (۱۳۸۲) نیز بنا بر پژوهش‌های خود دو گونه‌ی افسانه‌ها و کتاب‌های داستانی‌تصویری کلاسیک را به دلیل حفظ رابطه‌شان با مخاطب کودک در گذرِ سالیان، بازگوکننده‌ی ویژگی‌های خاصِ لذت‌بخش برای کودکان می‌پندارد. این دو گونه از جهاتی می‌توانند کانونِ توجه پژوهش پیشِ‌رو نیز باشند. زمانی‌که سخن از بینامتنیت در ادبیات کودک و نوجوان به‌میان‌می‌آید،‌ پیش‌انگاشت‌ها به سویِ اشاره‌هایی به افسانه‌ها و کتاب‌های کلاسیک در متن‌های جدید، در بازنویسی‌ها و بازآفرینی‌ها، راه می‌جویند. هم‌چنین با وجود تصویر در کنار متن، رویارویی با تکنیک‌های ترکیبی‌تلفیقیِ ادبیات و هنر، هم‌چون کلاژ، دور از انتظار نخواهد بود. بنابراین به‌نظرمی‌رسد کتاب‌هایی دربرگیرنده‌ی ویژگی‌های همین دو گونه، پاسخ‌گو به پرسش‌های این پژوهش باشند. ادبیات کودک و نوجوان در این ساختار ظرفیت‌هایی برای مخاطبان خود -که می‌توانند در دامنه‌ی گسترده‌ای جای گیرند- فراهم می‌کند. از آن جمله می‌توان به بازی‌های توأمان زبانی‌تصویری اشاره کرد؛ جایی که ناگفته‌های هم را می‌پوشانند یا مجالی برای سپیدخوانی‌های برانگیزاننده فراهم‌می‌کنند. از این هم بیش‌تر و پیچیده‌تر،‌ زمانی است که هر یک به شکلی و روشی داستان‌ها، تصویرها، خوانده‌ها، شنیده‌ها، دیده‌ها و گفته‌هایی را برایمان یادآوری می‌کنند. درواقع کارکرد بینامتنی‌بینانشانه‌ای‌بیناهنری خود را به‌رخ‌می‌کشند و از این راه مرکزِ تمرکزِ ذهنی را مدام تغییر داده، با یاری تخیل و تأویل،‌ قدرتی هدیه می‌کنند که می‌توان با آن ساختار و پیرنگِ پیش‌خوانده‌ها را دگرگون‌کرد. گاهی نیز کمک به تغییر جایگاه‌ها و تسلط‌ها می‌کنند. از همین رو است که مخاطبِ کتاب‌های داستانی‌تصویریِ دارای چنین قابلیتی، می‌تواند در هر سنی که باشد توشه‌ای پربار از لذت و پرسش و اندیشه را راهیِ ادامه‌ی مسیر خوانشش کند. پس در تأثیرگذاری چنین کتاب‌هایی شک و شبهه‌ای نیست. حال اگر امکان وجود بینامتنیت، تمرکززدایی و توانمندسازی را جداگانه در برخی از این کتاب‌ها مسلم‌فرض‌کنیم، آیا امکان ارتباط و تأثیری میان گونه‌ها و شیوه‌های به‌کارگیری بینامتنیت و شگردهای الگومدار تمرکززدایی و توانمندسازی، چنان‌چه هر یک در فراشُدی چندباره هدف و روش دیگری شود نیز، تصورپذیر است؟ هم‌چنین آیا چنین ارتباط‌ها و الگوهایی در روند بررسی نظریه‌های ادبیات کودک نیز دیده می‌شوند که بتوان درستی و اطمینان‌پذیری نظریه‌ی به‌دست‌آورده را از دو سوی نظریه و کتاب‌ها تأیید کرد؟ این پژوهش هدف‌های مطالعاتی خود را بر مبنای چنین پرسش‌هایی پیش‌خواهدبرد. در نهایت هم‌خوانیِ الگوی استخراج‌شده با مبناهای فلسفه‌ی ادبیات کودک سنجیده خواهدشد.

۱-۳- اهمیت و ضرورت پژوهش                                        

آنان که در زمینه‌ی ادبیات و تصویرگری برای کودک و نوجوان قلم می‌زنند، دو آرمان را پیشِ چشم ترسیم‌می‌کنند: خلق جهانی زیباتر و بخردانه‌تر برای کودکان و نوجوانان با یاریِ خودِ آن‌ها؛ و هدیه‌ی لذتی هرچه بدیع‌تر به آن‌ها و خودِ آفرینش‌گران. حال منتقد و نظریه‌پرداز وظیفه‌ای سخت بردوش‌دارد که بخردانه‌تر و سنجیده‌تر، مسیرِ آفرینش‌گران و مخاطبان را روشن‌تر سازد، به خود لذتی ناشی از همراهی برای پرداختن‌به چنین پدیداری ببخشد.

نظریه‌ی بینامتنیت داعیه‌ی ارتباط با متن‌های ادبی، غیرادبی و حتا اجتماعی را دارد. از این منظر با توجه به این‌که، طبق گفته‌ی صاحب‌نظرانی هم‌چون پری نودلمن (۲۰۰۳)، کتاب‌های داستانی‌تصویری اثرگذارترین کتاب‌های کودک و نوجوان‌اند و نیز با در نظر گرفتن لزوم و اهمیت آشنایی کودک و نوجوان با متن‌ها و اثرهای هنری گوناگون از گذشته تا امروز در تمام جهان، به‌نظر‌می‌رسد بینامتنیت شگردی مناسب برای نیل به این مهم باشد. جدای از این مسأله،‌ بینامتنیت از جمله هنری‌ترین اشکالی است که می‌تواند به تمرکززدایی که خود بنا به گفته‌ی خسرونژاد (۱۳۹۰) عاملی برای ارتقای توانایی اندیشیدن فلسفی است یاری رساند و از این راه به توانمندساختن مخاطب نیز چه در ادراک و چه در جایگاه و موقیعتِ سلطه‌مدار کمک‌کند. از آن‌جا که تا کنون تحقیقی در این زمینه به‌گونه‌ای مستقیم و باریک‌ریسانه در ایران و خارج صورت‌نپذیرفته‌است، انجام چنین مطالعه‌ای تطبیقی ضروری جلوه می‌کند. زیرا ما را در تشخیص الگوهای کارآمد برای به‌نویسی‌ها تواناساخته، این اجازه را می‌دهد که اگر نمونه‌هایی موفق در هرجا دیده شد، به دیگر جاها معرفی شود.

۱-۴- هدف‌های پژوهش

نخستین هدف این پژوهش در راستای هدف ادبیات کودک و نوجوان، یعنی –چنان‌که خسرونژاد (۱۳۸۲) در برایندِ یکی انگاشتنِ مفهوم «کودکی» و «ادبیات کودک» به باور می‌رسد- «شکوفایی» است و گام آغازین را بر مبنای رویکرد «معصومیتِ نظام‌دارِ» نظریه‌ی معصومیت و تجربه‌ی فلسفه‌ی ادبیات کودک برمی‌دارد تا با کنکاشِ درون و پیرامونش، آن را بازبیازماید. در گامِ پسین هدف آن است تا ویژگی‌های مشترک و مرتبطِ سه نظریه‌ی بنیادیِ ادبیات کودک و نوجوان، یعنی بینامتنیت، تمرکززدایی و توانمندسازی را دریافته، به الگوی نظریِ ویژه‌ای برای نیلِ به هدفِ نخست دست‌یازد. سپس در صورت تأیید ارتباط میان به‌کارگیری شگردهای بینامتنیت در تقویت نوسان

 

چکیده

از اهداف دین اسلام ایجاد مودت، پیوند و انسجام افراد انسانی و تشکیل کانون­های خانوادگی است. ایجاد علقه زوجیت مورد تاکید قرار گرفته است تا هم زمان با بقاء نسل ا­نسان باب بسیاری از مفاسد اخلاقی مسدود گردد. این در صورتی است که اسلام طلاق را مورد نکوهش قرار داده و آن را امری مبغوض خداوند معرفی کرده است، طلاق ایقاعی

 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

فهرست مطالب

چکیده.. 1

فصل اول: کلیات پژوهش و مفاهیم.. 2

1-1-کلیات پژوهش.. 3

1-1-1-مقدمه.. 3

1-1-2-بیان مسئله.. 4

1-1-3-پیشینه.. 10

1-1-4-سوالات.. 12

1-1-4-1-سوال اصلی.. 12

1-1-4-2-سوالات فرعی.. 13

1-1-5-فرضیات.. 13

1-1-5-1-فرضیه اصلی.. 13

1-1-5-2-فرضیات فرعی.. 13

1-1-6-اهداف.. 13

1-1-7- ضرورت و اهمیت تحقیق.. 14

1-1-8-روش تحقیق.. 14

1-1-9- ساختار پژوهش.. 15

1-2-مفاهیم.. 16

1-2-1-مفهوم حبس ابد.. 16

1-2-2-زندان.. 17

1-2-3-مجازات.. 18

1-2-4-مفهوم مجازات های جایگزین حبس.. 19

1-2-5-عدالت کیفری.. 21

فصل دوم: انواع مجازات در حقوق ایران و انگلستان.. 22

2-1-ویژگی مجازات ها.. 23

2-1-1-تحقیر آمیز بودن.. 23

2-1-2-عذاب آور بودن.. 24

2-1-3-مشخص بودن.. 25

2-1-4-قطعی بودن.. 26

2-2-اهداف مجازات ها.. 26

2-2-1-تشفّی و انتقام.. 28

2-2-2- اجرای عدالت.. 30

2-2-3-به سازی، درمان و بازپروری مجرم.. 33

2-2-4-پیشگیری.. 37

2-3-اصول حاکم بر مجازات ها.. 46

2-3-1-اصل قانونی بودن مجازات ها.. 47

2-3-2-اصل تساوی.. 47

2-3-3-اصل قضامندی.. 48

2-3-4-اصل شخصی بودن.. 49

2-3-5-اصل فردی بودن مجازات ها.. 50

2-3-6-اصل تناسب بین جرم و مجازات.. 50

2-3-7- اصل رعایت کرامت انسانی و تضمینات حقوق دفاعی متهم در اعمال مجازات ها.. 51

2-4-سابقه تاریخی انواع مجازات ها در حقوق ایران.. 55

2-4-1- انواع مجازات در قانون مجازات عمومی سابق.. 57

2-4-2-انواع مجازات در قانون مجازات اسلامی 1370. 58

2-4-2-1-حدود.. 58

2-4-2-2- قصاص.. 59

2-4-2-3-دیات.. 59

2-4-2-4-تعزیرات.. 61

2-4-2-5- مجازات‌های بازدارنده.. 62

2-4-3- انواع مجازات در قانون مجازات اسلامی92. 62

2-5-انواع مجازات در حقوق انگلستان.. 65

2-5-1-صدور احکام آزادی.. 67

2-5-1-1- صدور دستور آزادی مطلق.. 67

2-5-1-2- صدور دستور آزادی مشروط.. 68

2-5-2-مجازات های اجتماعی یا جایگزین حبس.. 68

2-5-3-احکام توقیفی.. 70

2-5-3-1- مجازات حبس بزهکاران بزرگسال.. 71

2-5-3-2-مجازات حبس مجرمان جوان.. 73

2-5-4-جریمه نقدی.. 74

فصل سوم: جایگاه حبس ابد در حقوق ایران و انگلستان.. 77

3-1-اصول حاکم بر کیفر حبس ابد.. 78

3-1-1-قانونی بودن‌ 78

3-1-2-تناسب.. 79

3-1-2-1-تناسب كیفر و نتایج مجازات.. 79

3-1-2-2-تناسب كیفر و جرم ارتكابی.. 79

3-1-3-بشری بودن.. 80

3-2-جایگاه حبس ابد.. 81

3-2-1-در حقوق ایران.. 81

 

3-2-2-در حقوق انگلیس.. 84

3-3-کارکردهای کیفر حبس ابد.. 85

3-3-1-ﮐﺎرﮐﺮد ﺳﺰا دﻫﻨﺪﮔﯽ ﮐﯿﻔﺮ ﺣﺒﺲ ابد.. 87

3-3-2-کارکرد اصلاح کنندگی کیفر حبس ابد.. 88

3-4-علل ناکارآمدی کیفر حبس ابد.. 89

3-5-تعدیل کیفر حبس ابد.. 91

3-5-1-جایگزین های حبس ابد در حقوق ایران.. 91

3-5-1-1-جایگزین‌های سنتی.. 91

3-5-1-1-1- آزادی مشروط.. 91

3-5-1-1-2-تعلیق اجرای مجازات.. 93

3-5-1-1-3-جزای نقدی.. 96

3-5-1-2-گونه‌های نوین جایگزین‌های حبس.. 97

3-5-1-2-1- محرومیت از حقوق اجتماعی.. 97

3-5-1-2-1-1- محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان کیفر اصلی.. 98

3-5-1-2-1-1- 1-محرومیت های اجتماعی محدود کنندۀ آزادی.. 98

3-5-1-2-1-1-1-1-تبعید.. 98

3-5-1-2-1-1-1-2-منع اقامت یا اجبار به اقامت در منطقه یا نقاط معین.. 99

3-5-1-2-1-1-1-3-منع خروج از کشور.. 101

3-5-1-2-1-1- 2-محرومیت سالب حقوق اجتماعی.. 101

3-5-1-2-1-1- 3-محرومیت های سالب حقوق شغلی.. 103

3-5-1-2-1-2- محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان کیفر فرعی.. 104

3-5-1-2-2- دوره مراقبتی.. 105

3-5-1-2-3-جریمه روزانه.. 107

3-5-1-2-4-حبس در منزل.. 108

3-5-1-2-5- نظارت الکترونیکی.. 109

3-5-2-تعدیل کیفر حبس ابد در حقوق انگلیس.. 109

3-5-2-1-مقررة کار مجانی.. 112

3-5-2-2-مقرره فعالیت.. 112

3-5-2-3-مقرره برنامه.. 113

3-5-2-4- مقررة محدودیت رفت و آمد در ساعت معین.. 113

3-5-2-5-مقررة ممنوعیت ورود به برخی اماکن.. 114

3-5-2-6- مقررة جواز اقامت.. 114

3-5-2-7- مقررة درمانی سلامت روانی.. 114

3-5-2-8- مقررة بازسازی بزهکار از مواد افیونی.. 115

3-5-2-9- مقررة درمان معتادان به مصرف مشروبات الکلی.. 116

3-5-2-10- مقررة سرپرستی.. 117

فصل چهارم: نتیجه گیری و پیشنهادها.. 118

4-1-نتیجه گیری.. 119

4-2-پیشنهادات.. 122

کتابنامه.. 123

چکیده
مجازاتها یکی از متداول ترین ابزارها و نمودهای واکنش اجتماعی در قبال ارتکاب فعل مجرمانه بزهکار هستند. در حقوق جزای کلاسیک مجازاتها توسط قانونگذاران جهت تأمین اهداف نظام عدالت کیفری انتخاب می شوند. همچنین قضات نیز با تعیین مجازاتها به دنبال محقق کردن اهداف آنها هستند. باید به این نکته توجه کرد که اهداف مجازاتها در راستای اهداف نظام عدالت کیفری است. در این میان کیفر حبس ابد یکی از شدیدترین مجازات‌ها می‌باشد که ضمانت اجرای بسیاری از جرایم در حقوق انگلستان و ایران است. افزایش توجه به موازین حقوق بشری پس از جنگ جهانی دوم بر روند اعمال مجازاتها در سیستم قضایی هر کشور تأثیری مستقیم و ملموس نهاد. نقطة عطف این تأثیر را در حذف مجازات اعدام در دادگاه های كیفری بین‌المللی یوگسلاوی‌ِ سابق و روآندا می‌توان دید. با حذف مجازات اعدام نگاه ها به مجازات حبس ابد و تأثیرات خاص آن معطوف گردید. در حقوق انگلستان ضوابطی برای به‌کارگیری کیفر حبس ابد وجود دارد، اما جای این ضوابط در قوانین داخلی ایران خالی است. قانونگذار ایرانی، هیچ سازوکار مشخص و مدونی برای تعیین این نوع کیفر پیش‌بینی نکرده است. این پژوهش از روش تحلیلی توصیفی با مطالعه کتابخانه و استفاده از منابع موجود، با نگاه تطبیقی در صدد بررسی جایگاه کیفر حبس ابد در دو کشور ایران و انگلستان می باشد.

 

واژگان کلیدی: حقوق ایران، حقوق انگلستان، مجازات، زندان، حبس ابد، نظام عدالت کیفری، جایگزین‌های حبس.

 

فصل اول: کلیات پژوهش و مفاهیم
 

1-1-کلیات پژوهش
1-1-1-مقدمه
مجازات حبس ابد به‌ منزله‌ یک مجازات اصلی، از نیمه دوم قرن هجدهم به عنوان یک واقعیت گریزناپذیر در نظام‌های کیفری بسیاری از کشورها وجود دارد. مجازات و كیفر از قدیمی‌ترین نهادهای بشری است كه نه تنها هـدف آن سرزنش و نكوهش رفتاری ناشایست است، بلكه تأكیدی است بر نظم و ارزشهای جامعه كه باید رعایت شوند. ویژگی‌ بارز این نهاد، ناخوشایند بودن آن برای كسی است كه مجازات می‌شود. این ویژگی فلاسفه را برانگیخت تا توجیهاتی برای آن ارائه كنند. دربارة فلسفة مجازات دو رویكرد آینده‌ نگر یا غایت‌گرا‌ (و به‌ عبارتی پیامدگرا) و گذشته‌ نگر یا واپس‌گرا مطرح می‌شود. در رویكرد نخست، مجازات به دلیل تأمین هدفی آتی و نتایج سودمند آن توجیه می‌شود، در حالی كه رویكرد دوم به خطایی كه مجرم‌ مرتكب‌ شده است، توجه دارد(كانتینگهام 1384، 147-148).

هر یك از این دو رویكرد مظاهری متفاوت دارند. معروف‌ترین مظهر رویكرد گذشته‌نگر نظریة تلافی‌جویانه است كه ایدة اصلی آن‌ تاوان‌ جرم می‌باشد. از جمله مظاهر رویكرد آینده‌نگر نیز نظریة تقلیل جرایم، بازپروری، اصلاح و درمان مجرم است. البته در مقابل این نظریات كه به مجرم توجه دارند، نظریاتی نیز هست‌ كه‌ مجازات‌ را با توجه به قربانی‌ جرم‌ توجیه‌ می‌كند؛ مانند نظریات «ارضای خاطر» و «جبران خسارت». در حالی كه عده‌ای معتقدند مجرمان باید‌ از‌ جامعه دور نگه‌داشته شوند و كیفر حبس ابد كیفری مناسب می کند‌، بسیاری بر این باورند كه حبس ابـد نوعی مرگ تدریجی و مغایر با موازین حقوق بشری است.  در ایران، با وجود کوشش‌ها و هزینه‌ها در‌ جهت‌ روش‌های اجرائی بهتر و صحیح‌تر مـجازات حبس، در دست‌یابی به اهداف پیش‌بینی شده در قوانین و مقررات، ناموفق بوده است‌(حاجی تبار: 1387، 68).

به همین دلیل، در سال‌های اخیر تحت‌ تأثیر‌ توصیه‌های سازمان ملل متحد و تجربه موفق‌ کشورهای‌ دیگر‌ و نیز به دلیل ناکارآمدی برنامه‌های اصلاح‌ و درمان در ایران‌ و به ویژه نگرش رئیس قوه قضائیه به مسأله زندان در‌ فقه، تلاش‌هایی‌ به منظور تحدید موارد استفاده‌ از‌ مجازات حبس‌ و متنوع‌ کردن مجازات‌ها در چهارچوب سیاست حبس‌زدایی‌ صورت‌ گـرفته است. بدین‌ ترتیب‌ جهت حرکت چه در ایران‌ و چه در کشورهای دیگر، به سمت  محدود کردن حبس است نه حذف کامل آن از‌ نظام‌ عدالت کیفری، زیرا در برخی موارد،اعمال مجازات حبس امری گریزناپذیر به نظر می‌رسد.

1-1-2-بیان مسئله
هر جامعه دارای هنجارهایی است و هر انحرافی كه هنجارهای جامعه را در معرض خطر تغییر و تبدیل قرار دهد، با واكنش اعضای آن جامعه مواجه خواهد شد. هنگامی كه انحراف، عنوان جرم پیدا می‌كند، حاكمیت عمومی مكلف است با توسل به شیوه‌های مناسب، ضمن پیشگیری از تكرار جرم در آینده، قبح فعل مرتكب و لزوم احترام به مقررات و نظامات اجتماعی را به وی و سایر افراد جامعه متذكر شود. هشدار مقامات به حفظ نظم عمومی و واكنش در مقابل جرم، به شیوه‌های مختلفی انجام می‌پذیرد. حبس به عنوان یكی از واكنش‌ها، از قدیم‌الایام مورد توجه زمامداران بوده است(زمانی، 1391، 20).

مجازاتها یکی از متداول ترین ابزارها و نموده ای واکنش اجتماعی در قبال ارتکاب فعل مجرمانه بزهکار هستند. در حقوق جزای کلاسیک مجازاتها توسط قانونگذاران جهت تأمین اهداف نظام عدالت کیفری انتخاب می شوند. همچنین قضات نیز با تعیین مجازاتها به دنبال محقق کردن اهداف آنها هستند. باید به این نکته توجه کرد که اهداف مجازاتها در راستای اهداف نظام عدالت کیفری است. وجود تنوع در مجازاتها یکی از پیش نیازهای تحقق این اهداف است. قاضی اگر در تعیین نوع و میزان کیفر از محدودة انتخاب متنوع و قابل قبولی برخوردار باشد، قطعاً می تواند تحقق اهداف گوناگون مجازاتها را با دقت بیشتری مد نظر قرار دهد. در سالهای اخیر در نظام حقوقی انگلستان و ولز به دلیل تغییرات اساسی که در قوانین مهم کیفری ایجاد شده، مجازاتهای متنوعی جهت بهبود در کارکرد مجازاتها ایجاد شده است(همتیار، 1390، 44).

حبس ابد یا حبس دائم نوعی از مجازات حبس است که در آن محکوم باید تا پایان عمر خود در زندان به‌ سر برد. این کیفر معمولاً برای بزرگترین بزه‌ها مانند قتل عمد، موارد شدید قاچاق انسان یا قاچاق مواد مخدر و دزدیهای بزرگی که با آدم‌کشی یا آسیب‌های جسمانی شدید همراه است، در نظر گرفته می‌شود. در بیشتر کشورهایی که مجازات اعدام لغو شده است، حبس ابد شدیدترین مجازات است. سیر تاریخی قوانین جزایی نشان می دهد که، مجازات ها در قوانین کیفری ایران طبقه بندی واحدی وجود ندارد(حاجی تبار: 1387، 69).

طبق ماده 14 قانون مجازات اسلامی مجازات‌ها عبارتند از:

حدود
قصاص
دیات
تعزیرات
در بررسی به عمل آمده از مجازاتهای قانون تعزیرات چند نتیجة آماری قابل توجه است. برای حدود200جرمی كه در این قانون پیش بینی شده است. 90 مورد مجازات مختلف به كار رفته است كه از این تعداد نیز بیش از نیمی از موارد (54مورد) تنها در یك ماده مورد استفاده قرار گرفته است؛ یعنی در هیچ ماده دیگری مجازات مشابه با آن وجود ندارد. 15 مورد دیگر از این مجازاتها تنها در دو ماده به كار رفته و 7 مورد نیز در سه ماده استفاده شده است؛ بنابراین تعداد كمی از این طیف وسیع مجازاتها برای بیش از سه ماده به كار رفته است(رحمدل:1389، 15-16).

اولین حدسی كه از این آمار حاصل می شود این است كه چنین قانونگذاری در تعیین شدت جرایم، ابزار و محكی دقیق در اختیار داشته كه توانسته مجازاتهایی با این همه تنوع (نه در نوع بلکه در میزان کیفر) ایجاد كند؛ اما با كمی دقت روشن می شود كه چنین تصوری صحیح نیست. این تنوع مجازاتی معلول عوامل دیگری است كه مهمترین آن استفاده از مقادیر بسیار متفاوت یک نوع مجازات و همچنین عدم استفاده از معادل های مشابه است که عمده موارد نیز مربوط به مجازات شلاق است. برای مورد اول به مقادیر مجازات حبس در این قانون (36 گونه) بنگریم که به شرح زیر است:

یک تا 5 ،3و 10سال

دو تا 5و 10سال

سه تا 10 ،7 ،6 ،5و 15سال

پنج تا 15و 20سال

یکماه تا 5 ،3و 6ماه

یکماه تا یک سال

دو ماه تا 2 ،1و 3سال

سه ماه تا شش ماه

سه ماه تا 5 ،3 ،2 ،1و 10سال

سه ماه و یک روز تا 5و 6ماه

سه ماه و یک روز تا 1و 2سال

و….. و اما مورد دوم یعنی عدم استفاده از معادلهای مشابه؛ به نظر می رسد قانونگذار نتوانسته تعیین كند كه معادل مجازات شلاق تا 74ضربه چه مقدار حبس یا چه مقدار جزای نقدی است، به طور مثال در ماده 540 معادل این مقدار شلاق، دویست هزار تا دو میلیون ریال جزای نقدی آمده، اما در ماده 508معادل همین مقدار شلاق، پنجاه هزار تا یك میلیون ریال جزای نقدی پیش بینی شده است. در مورد حبس نیز وضع برهمین منوال است؛ در قانون تعزیرات معادل شلاق تا 74ضربه، 5 نوع حبس مختلف وجود دارد. به نظر می رسد از دیگر ایراداتی که می تواند مدعای ما را تأیید کند، فاصله و اختلاف فاحشی است که بین حداقل و حداکثرهای مجازات حبس دیده شده است که در بیشترین حد به 40برابر می رسد؛ برای نمونه در موارد 652و 688مجازات 3ماه تا 10سال حبس آمده است؛ درجه شدت یك جرم اگر نه به طور دقیق، لااقل به طور نسبی قابل تعیین است و نمی توان مصادیق مختلف یك جرم را با این همه اختلاف در شدت تصور كرد. اینها همه حكایت از آن دارد كه تنوع مجازاتهای قانون تعزیرات، منبعث از خلاقیت مقنن در تعیین مجازاتهایی دقیق و براساس شدت تك تك جرایم نبوده است. مورد دیگری که می توان ذکر کرد بررسی تناسب مقایسه ای شدت جرایم با شدت مجازاتهای قانون تعزیرات است. اصولاً مجازاتهای شدیدتر باید برای جرایم شدیدتر و مجازاتهای برابر باید برای جرایم با شدت برابر تعیین شده باشد. با این وصف در بررسی انجام شده مشخص شده كه قانونگذار این تناسب را رعایت نکرده است(رحمدل: 1389، 16).

ظاهراً در قانون تعزیرات شدیدترین میزان مجازات حبس( 5تا 20سال) در دو ماده ( 651و526) استفاده شده است. یکی از نوآوری های قانون جدید مجازات اسلامی، تبدیل کیفر حبس ابد به حبس تعزیری درجه یک همه حبس‌هایی که حداکثر مدت آنها بیش از 25 سال است به حبس تعزیری موقت درجه یک (زیر 30 سال) تبدیل می‌شود. بنابراین در قوانین فعلی هر کجا که حبس ابد داریم، به حبس درجه یک که مدت آن زیر 30 سال است تبدیل می‌شود(همتیار:1390، 56).

اما مجازاتها در انگلستان مانند دیگر نظامهای حقوقی از جنبه های گوناگون تقسیم بندی می شوند. به طور كلّی در انگلستان مجازاتها از حیث ماهّیت در سه دسته طبقه بندی می شوند:

محرومیت از بعضی حقوق؛
محدودیت در انجام بعضی امور؛
الزام به انجام برخی اعمال.
تمامی جرایم در نظام حقوقی انگلستان دارای یک حد بالایی از مجازات هستند که در قانون معین می‌شود و معدودی از جرایم نیز که از حساسّیت خاصی در نظر قانونگذار برخوردار هستند، یک حداقل قانونی کیفر برایشان تعیین شده است که به شرح زیر است:

1.برای قتل عمد حتماً حبس ابد تعیین می‌شود؛

جرایم جنسی یا خشونت آمیز درجه؛
حبس ابد اتوماتیک(مهرداد، 1386، 45).
مجازات حبس ابد که شدیدترین مجازات در نظام کیفری انگلستان محسوب می‌شود در خصوص جرایمی مثل قتل عمد، قتل غیر عمد، تجاوز به عنف، ایراد عمدی صدمات شدید جسمی، سرقت مقرون به آزار و اذیت اعمال می شود. این مجازات بر دو گونه است: حبس ابد اجباری، و حبس ابد اختیاری. حبس ابد اجباری مواردی را شامل می‌شود که قانون به طور معین مجازات را حبس ابد قرار داده است؛ مثل قتل عمد و حبس ابد اختیاری به اراده و اختیار قاضی رسیدگی کننده گذاشته شد(همتیار:1390، 57).

مجازات ها یکی از متداول ترین ابزارها و نمودهایِ واکنش اجتماعی در قبال ارتکاب فعل مجرمانه بزهکار هستند. در حقوق جزای کلاسیک مجازات ها توسط قانونگذاران جهت تأمین اهداف نظام عدالت کیفری انتخاب می شوند. همچنین قضات نیز با تعیین  مجازاتها به دنبال محقق کردن اهداف آنها هستند. باید به این نکته توجه کرد که اهداف مجازاتها در راستای اهداف نظام عدالت کیفری است. وجود تنوع در مجازاتها یکی از پیش نیازهای تحقق این اهداف است. قاضی اگر در تعیین نوع و میزان کیفر از محدودة انتخاب متنوع و قابل قبولی برخوردار باشد، قطعاً می‌تواند تحقق اهداف گوناگون مجازاتها را با دقت بیشتری مدنظر قرار دهد. در سالهای اخیر در نظام حقوقی انگلستان و ولز به دلیل تغییرات اساسی ای که در قوانین مهم کیفری شان ایجاد شده، مجازاتهای متنوّعی جهت بهبود در کارکرد مجازات ها ایجاد شده است(اردبیلی:1393، ج3، 36).

ضرورت و اهمیت این موضوع صرفاً به دلیل تغییرات عمده ای که در نظام حقوقی ایران رخ داده می باشد و مضافاً اینکه در موضوعات تطبیقی شاید ابهام و مسئله چندانی در موضوع رخ نداده و صرفاً جهت مقایسه دو یا چند نظام حقوقی دنیا صورت می گیرد که به طور کلی می توان گفت با انجام این کار به طور دقیق این دو نظام حقوق را می توان شناخت و تنها مزیتی که این پژوهش داشته اشرفیت به نظام حقوقی کشور های مورد نظر می باشد. لذا محقق در این پژوهش در نظر داشته تا با بررسی جایگاه حبس ابد در تقسیم بندی مجازات‌ها در حقوق کیفری ایران و تطبیق آن با حقوق انگلستان موضوع را مورد واکاوی و ارزیابی قرار دهد.

1-1-3-پیشینه
در خصوص موضوع فوق با این عنوان در سایت های حقوقی معتبر مانند سایت Iran doc، سیکا سایت(SID)، سایت نورمگز، سایت جاد دانشگاهی و کتابخانه ملی جستجویی گسترده‌ای انجام شده که در خصوص موضوع فوق با این عنوان هیچ گونه تحقیقی تاکنون ثبت نگردیده است ولی در خصوص موضوعات مشابه با این عنوان چندین تحقیقات صورت گرفته که به مختصر برخی از این موارد را بیان خواهیم کرد:

در سال 1390 مقاله با عنوان بررسی تطبیقی مجازاتها در نظام حقوقی ایران و انگلستان توسط عبدالحمید همتیار نگارش یافته است. وی در این مقاله به طبقه بندی مجازات ها در دو نظام حقوقی ایران و انگلستان و تطبیق آنها پرداخته است.
مقاله در سال 1391 با عنوان چالشهای حکم کیفر حبس ابد از منظر حقوق بین الملل کیفری توسط قاسم زمانی اراده گردید. وی در این مقاله به بررسی اصول حقوق کیفری و تاثیر انها در حبس ابد پرداخت.
مقاله ای با عنوان جایگاه جایگزین های حبس در نظام عدالت كیفری ایران توسط حسن حاجی تبار نگارش یافت. وی در این مقاله ابتدا به بررسی مجازات حبس پرداخت سپس به جایگزین های این مجازات پرداخت.
مقاله با عنوان حقوق جزائی: حبس توسط ملک اسماعیلی در پایگاه تخصصی نور اراده گردید. در این مقاله ابتدا به تعریف مجازات حبس پرداخته شد و بعد از آن انواع حبس در حقوق ایران را مطرح نمود.
پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان بررسی ملاک حبس در فقه امامیه و حقوق ایران در سال 1390 توسط ناهید مطبوع نگارش یافته که به شرح ذیل است: جرم و جنایت از ابتدای خلقت و در تمامی اعصار وجود داشته است، از همین‌رو بشر در صدد مجازات به فرد مجرم و گرفتن انتقام از جانی برآمد. با توجه به سیر تکاملی بشر و گسترش جوامع، اشکال مقابله با جرم و شیوه‌های سزادهی نیز بتدریج تکامل یافت. حبس یا زندان نیز یکی از شیوه‌های برخورد با مجرم و استیفای حقوق فرد و جامعه است که می‌توان گفت در میان تمام ادیان و تمام فرهنگ‌ها، جایگاه خود را داشته است. این نوع مجازات در دین مبین اسلام و فقه آن، مشروعیت داشته و در موارد محدودی به‌کار برده می‌شود. مجازات حبس نیز از ابتدا تا کنون تغییراتی را به خود دیده است و با توجه به روند تغییرات جوامع، جای خود را در میان سایر مجازات‌ها تا جائی باز کرد که امروزه به یکی از شیوه‌های مجازاتی شایع تبدیل شده است و قوانین کشور ما نیز که بر اساس دستورات اسلام و بر پایه فقه اسلامی پی ریزی شده از این قاعده مستثنی نیست. فراوانی کاربرد این مجازات و آثار زیانبار آن، چنان نمودی در جوامع پیدا کرده که حقوقدانان معاصر بر خلاف دو سده‌ی پیش، در صدد راهی برای حذف این مجازات از چرخه‌ی مجازات‌ها شده‌اند. در این تحقیق سعی شده است با توجه به مبانی فقهی امامیه و بررسی موارد حبس در فقه و حقوق ایران، و نظریه‌های جرم شناسی در قلمرو کیفر سالب آزادی، ملاک حبس و نظریه‌های راهبردی در زمینه حبس زدایی، با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی اسلامی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در جهت اصلاح قوانین، پیشنهاداتی مطرح شده است.
پایان نامه ای با عنوان مطالعه تطبیقی سیاست جنایی ایران، انگلستان و ولز در قبال قاچاق مواد مخدر در سال 1382 توسط منصور رحمدل نگارش یافته است. سیاست جنایی ایران برخلاف سیاست جنایی انگلستان در قبال قاچاق مواد مخدر سیاستی خیلی شدید و عمدتا سرکوبگرانه است. آثار و نشانه های این سیاست جنایی سرکوبگرانه را می توان در تعیین مجازات اعدام برای بسیاری از جرایم مواد مخدر ، تعیین حبس ابد و حبسهای طویل المدت ، مجازات بدنی شلاق و جزای نقدی در مقیاس وسیع تر مشاهده نمود.از جهت آئین دادرسی کیفری نیز حقوق ایران در قبال جرائم قاچاق مواد مخدر یک سیاست جنایی افتراقی (متفاوت از سیاست جنایی اتخاذ شده در مورد سایر جرائم) است. آثار و نشانه های این نوع سیاست را می توان در لزوم رسیدگی به این جرائم در دادگاه انقلاب ، عدم پذیرش حق تجدیدنظر خواهی برای متهم و الزامی بودن صدور قرار بازداشت موقت در مورد بسیاری از جرائم مواد مخدر مشاهده نمود.در حالی که در حقوق انگلستان تنها در موارد استثنائی مجازات حبس ابد اعمال می شود و مجازات بدنی نیز در حقوق مواد مخدر این کشور وجود ندارد. در زمینه آئین دادرسی کیفری نیز سیاست جنایی افتراقی اعمال نمی شود.با توجه به اینکه مشکل مواد مخدر دو جنبه (عرضه و تقاضا) دارد، به نظر می رسد در حقوق ایران تاکید بر جنبه مقابله با عرضه کارساز نبوده و لازم است به جنبه مبارزه با تقاضا نیز بهای بیشتری داده شود. همچنین لازم است به علل گرایش افراد به جرائم قاچاق مواد مخدر توجه شود والا صرف مبارزه با معلول فائده ای نخواهد داشت.
1-1-4-سوالات
1-1-4-1-سوال اصلی
مجازات حبس ابد در تقسیم بندی‌های موجود در حقوق کیفری ایران و انگلستان چگونه تبیین می شود؟ و از چه جایگاهی برخوردار است؟

1-1-4-2-سوالات فرعی
شباهت ها و تفاوت های جایگاه حبس ابد در حقوق کیفری ایران و انگلستان کدامند؟
شباهت ها و تفاوت های موجود در این باره در حقوق کیفری ایران و انگلستان چه پیامد‌هایی را در نظام عدالت کیفری هر کشور داشته است؟

علائم یونانی.. بیست

پانویس ها بیست­و­یک

چکیده 1

فصل اول : مقدمه

1-1-مقدمه‌ای بر لوله ورتکس    2

1-2-برخی از کاربردهای لوله ورتکس    3

1-2-1-کاربردهای خنک ساز موضعی.. 4

1-2-2-کاربردهای گرما ساز موضعی.. 5

1-2-3-تجهیزات آزمایشگاهی لوله ورتکس… 6

1-2-4-تهویه مطبوع شخصی.. 6

1-3-نظریه‌های رایج در مورد لوله ورتکس    7

1-4-تحلیل نظری لوله ورتکس    7

1-4-1-تحلیل ترمودینامیکی سیستم لوله ورتکس… 7

1-4-1-1-قانون بقای جرم. 8

1-4-1-2-قانون اول ترمودینامیک… 8

1-4-1-3-قانون دوم ترمودینامیک… 9

1-4-2-راندمان‌های سیستم لوله ورتکس[2] 12

1-4-2-1-راندمان‌های گرمایی برای سیستم لوله ورتکس… 12

1-4-2-2-راندمان برای یک انبساط ایزنتروپیک کامل. 13

1-4-2-3-راندمان کارنو. 13

هشت
1-4-2-4-معیاری بر مبنای سیکل کارنو. 14

1-5-پژوهش پیش روی   14

فصل دوم : ادبیات تحقیق

2-1-مقدمه. 15

2-2-مطالعات تجربی   16

2-2-1-سیال عامل. 16

2-2-2-هندسه. 16

2-2-3-میدان جریان داخلی.. 20

2-2-3-1-آشکارسازی جریان. 20

2-2-3-2-توزیع‌های سرعت در داخل لوله ورتکس… 21

2-2-3-3-اثبات تجربی جریان گردشی ثانویه. 22

2-3-توسعه تئوری   25

2-3-1-انتقال حرارت اصطکاکی.. 25

2-4-مدل جریان صوتی در لوله ورتکس    27

2-5-مطالعات دینامیک سیالات محاسباتی.. 29

فصل سوم : معادلات حاکم

3-1-مقدمه. 33

3-2-تاریخچه CFD.. 34

3-3-کاربردهای CFD.. 34

3-4-معادلات ناویر استوکس    34

3-5-معادلات حاکم در بخش دینامیک سیالات محاسباتی.. 35

3-5-1-مدل ….. 36

3-5-2-مدل …… 40

3-5-3-مدل …………… 41

3-6-شرایط مرزی   43

فصل چهارم : نتایج

4-1-مقدمه. 44

4-2-بررسی تجربی   44

4-2-1-نتایج بررسی تجربی.. 47

4-2-2-اندازه‌گیری خطا 48

نه
4-2-3-منابع خطا 48

4-2-3-1-خطای شخص    48

4-2-3-2-خطای دستگاه 48

4-2-3-3-خطای منظم (سیستماتیک) 48

4-2-3-4-خطای کاتوره ای(نامنظم) 48

4-2-4-خطای مطلق. 48

4-2-4-1-عدم قطعیت و آنالیز خطا 48

4-3-شبیه‌سازی دینامیک سیالات محاسباتی.. 53

4-3-1-روش بکار گرفته‌شده 53

4-3-2-استفاده از نتایج تجربی.. 54

4-3-3-مدل دینامیک سیالات محاسباتی لوله ورتکس… 54

4-3-4-شرایط مرزی.. 59

4-3-4-1-ورودی نازل‌ها 59

4-3-4-2-خروجی سرد. 59

4-3-4-3-خروجی گرم. 59

4-3-5-مطالعه استقلال از شبکه. 60

4-3-6-انطباق شبکه. 62

4-3-7-نتایج عملکرد مدل های توربولانسی.. 63

4-3-7-1-کانتورهای دما 66

4-3-7-2-توزیع های سرعت مماسی  ،و محوری …. 72

4-3-7-3-کانتور چگالی.. 73

 

4-3-7-4-کانتورهای عدد ماخ. 74

4-3-7-5-نمایش خطوط جریان. 76

4-3-8-خطای شبیه سازی.. 79

4-3-9-نمودار باقیمانده 80

4-3-10-عملکرد شبکه با ساختار نامنظم. 82

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1-نتیجه‌گیری   85

5-2-پیشنهادها 86

پیوست… 88

ده
گسسته سازی معادلات CFD حاکم. 88

رویکرد حل در نرم‌افزار Ansys CFX 14.5. 91

فرایند انطباق شبکه[52] 92

روش‌شناسی CFD.. 94

ایجاد هندسه و شبکه. 94

تعریف فیزیک مدل. 94

حل مسئله. 94

باقیمانده‌ها 95

نمایش نتایج در پس پردازنده 95

مراجع.. 96

 
چکیده

لوله ورتکس یک وسیله ساده مکانیکی است که فاقد قسمت‌های متحرک بوده و یکی از تجهیزات مورد استفاده در سیستم تبرید می‌باشد، که در آن یک سیال پرفشار از طریق نازل‌های ورودی وارد لوله ورتکس شده و به دو جریان با دمای کمتر، و بیشتر از دمای ورودی منشعب می‌شود بدین صورت می‌توان دماهای تا 40- درجه سانتی‌گراد را ایجاد کرد. لوله ورتکس به عنوان خنک­ساز موضعی و گرماساز موضعی، دارای کاربرد وسیعی در صنعت می­باشد که از آن جمله می­توان به مواردی چون: خنک کردن قالب‌های تزریق پلاستیک، عملیات رطوبت­زدایی گاز، عملیات آب­بندی حرارتی، خنک کردن کابین کنترل محفظه­های الکتریکی خنک­سازی لنزهای دوربین عکاسی، تنظیمات چسب­ها و لحیم­ها و خشک کردن جوهر روی برچسب­ها و بطری­ها اشاره کرد. اگرچه با وجود اینکه تاکنون مطالعات تجربی زیادی بر روی عملکرد لوله ورتکس صورت گرفته است اما همچنان فهم فیزیکی جریان و مکانیزم پدیده جدایش دمای گاز یا بخار عبوری از آن به دلیل پیچیدگی جریان و ناسازگاری نتایج تجربی به طور کامل استنباط نشده است. در این پایان نامه با هدف ثبت دماهای سرد و گرم ناشی از پدیده جدایش دما بر حسب کسر سرد ابتدا به بررسی تجربی عملکرد یک نمونه از تجهیزات آزمایشگاهی لوله ورتکس با مدل 433R ساخت شرکت P.A.Hilton واقع در بریتانیا پرداخته شده است. نتایج بررسی تجربی شامل نمودارهای دمای استاتیک خروجی سرد و گرم برحسب کسر سرد و همچنین نمودار فشار خروجی سرد برحسب کسر سرد می­باشد. با بهره گرفتن از دمای استاتیک خروجی سرد و گرم نمودارهای ضرسب عملکرد گرماساز و سرماساز لوله ورتکس و همچنین راندمان آیزنتروپیک نیز با توجه به روابط موجود ارائه شده است. عدم قطعیت نتایج بررسی تجربی نیز با بهره گرفتن از رابطه تجربی هولمن محاسبه شده و به صورت میله خطا بر روی نمودارها رسم شده است. در ادامه با بهره گرفتن از روش های دینامیک سیالات محاسباتی موجود در نرم افزار ANSYS CFX14.5، شبیه سازی عددی جریان حالت دائم،تراکم پذیر و سه بعدی با ایجاد شبکه محاسباتی دارای ساختار منظم و شش­وجهی، برروی هندسه لوله ورتکس فوق الذکر و با بهره گرفتن از مدل های مغشوشی چون  استاندارد  و  انجام شده است. ضمن اینکه شرط مرزی ورودی و خروجی سرد اعمال شده، منطبق بر شرایط آزمایشگاهی می باشد در حالی­که در خروجی گرم از شرط مرزی مصنوعی استفاده شده است. مطالعه استقلال از شبکه نیز با تمرکز بر روی اختلاف دمای استاتیک خروجی گرم و سرد لوله ورتکس به انجام رسیده است. شرح و چگونگی انجام پدیده جدایش دما و الگوی جریان به عنوان هدف شبیه سازی انجام شده در این پایان نامه مطرح نمی باشد. در پایان نمودارهای دمای استاتیک خروجی سرد و گرم، ضریب عملکرد و راندمان آیزنتروپیک ناشی از نتایج شبیه سازی عددی با نتایج بررسی تجربی مقایسه شده است. ضمن اینکه نتایج شبیه­سازی عددی به صورت کانتورهای دمای استاتیک، دمای سکون، چگالی عدد ماخ توزیع­های سرعت و همچنین نمایش خطوط جریان با تمرکز بر روی موقعیت نقطه سکون و ناحیه شکل­ گیری جریان ثانویه نیز ارائه شده است.

  فصل اول
: مقدمه

1-1-     مقدمه‌ای بر لوله ورتکس

لوله ورتکس[1] که بعضاً با نام‌هایی چون لوله ورتکس رنک–هیلش یا لوله رنک-هیلش شناخته می‌شود اختراع مبتکرانه ایست که ایده آن توسط دو دانشمند فرانسوی و آلمانی به نام‌های جورجس جوزف رنک[2] و ردلف هیلش[3] به طور مستقل در خلال سال‌های جنگ جهانی دوم در اروپا مطرح شد[1].

لوله ورتکس یک وسیله ساده مکانیکی است که فاقد قسمت‌های متحرک بوده و یکی از تجهیزات مورد استفاده در سیستم تبرید می‌باشد، که در آن یک سیال پرفشار از طریق نازل‌های ورودی وارد لوله ورتکس شده و به دو جریان با دمای کمتر، و بیشتر از دمای ورودی منشعب می‌شود، (بدون هیچ‌گونه واکنش شیمیایی یا دخالت منبع خارجی انرژی ) بدین صورت می‌توان دماهای تا 40- درجه سانتی‌گراد را ایجاد کرد. لوله ورتکس شامل بخش‌هایی از قبیل یک یا چند نازل ورودی یک محفظه ورتکس[4] یک اوریفیس در انتهای سرد[5] شیر کنترل در انتهای گرم[6] و یک لوله می‌باشد (شکل1-1). وقتی سیال پرفشار بصورت مماس توسط نازل‌های ورودی به محفظه ورتکس تزریق می‌شود، یک جریان چرخشی در محفظه ورتکس ایجاد می‌شود. وقتی چرخش جریان سیال به سمت مرکز محفظه ورتکس ادامه پیدا می‌کند، سیال منبسط و سرد می‌شود. در محفظه ورتکس بخشی از سیال به سمت خروجی گرم می‌چرخد و بخش دیگر سیال مستقیماً در خروجی سرد موجود است. بخشی از گاز موجود در لوله ورتکس به خاطر مؤلفه محوری سرعت بر می‌گردد و از انتهای گرم به انتهای سرد حرکت می‌کند. در خروجی گرم سیال با دمای بیشتری خارج می‌شود درحالی‌که در خروجی سرد، سیال دمای کمتری در مقایسه با دمای ورودی دارد[2]. لوله ورتکس در مقایسه با دیگر وسایل موجود در سیکل تبرید مزایایی دارد از قبیل: سادگی، فقدان اجزای متحرک، عدم حضور جریان الکتریسیته، عدم انجام هیچ‌گونه واکنش شیمیایی، نگهداری آسان، تأمین فوری هوای سرد، پایداری عملکرد (به خاطر استفاده از فولاد ضد زنگ و محیط کار تمیز) و تنظیم دما. همچنین وابستگی به گاز فشرده و بازده گرمایی پایین ممکن است برخی از کاربردهای آن را محدود کند.

–     برخی از کاربردهای لوله ورتکس
اگرچه با وجود اینکه تا کنون اثبات قاطعانه‌ای در مورد حالت انتقال حرارت در داخل لوله ورتکس صورت نگرفته و علیرغم درک ناقص این پدیده،اخیراً لوله ورتکس، با کاربرد خنک سازهای موضعی در مقیاس‌های کوچک و بصورت تجاری توسعه زیادی یافته‌اند. امروزه تعداد قابل‌توجهی از شرکت‌های تولیدکننده وجود دارند که از تئوری لوله ورتکس بصورت کاربردی و موثر به عنوان یک راه حل در کاربردهای صنعتی بهره می‌گیرند. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به Exair و ITW Vortec اشاره کرد که هر دو در ایالات‌متحده مشغول به فعالیت می‌باشند. این شرکت‌ها محصولات خود را بر اساس محدوده مختلفی از کاربردها و بر اساس کیفیت‌های زیر از فن آوری لوله ورتکس عرضه می‌کنند:

سرمایش پاک
نگهداری آسان –فقدان اجزای متحرک
دمای پایدار خروجی
سرمایش، بدون نیاز به الکتریسیته و مبرد
قابل‌اطمینان، فشرده و سبک‌وزن
قیمت ارزان
با وجود اینکه موارد زیادی برای کاربردهای لوله ورتکس، به عنوان خنک ساز و گرماساز موضعی وجود دارند (که در ادامه تشریح خواهد شد) اما همچنان نیز می‌توان ایده‌های مبتکرانه‌ای در مورد کاربردهای لوله ورتکس ارائه داد. در شکل (1-2) یک نمونه از مدل تجاری لوله ورتکس ساخت شرکت Exair نشان داده شده است.

1-2-1-    کاربردهای خنک ساز موضعی

لوله‌های ورتکس دارای محدوده وسیعی از کاربردهای خنک ساز موضعی در خطوط تولید ماشین‌آلات و فرآیندها می‌باشند. یک نمونه از آن تفنگ هوای سرد با اساس مغناطیسی می‌باشد که به عنوان جایگزین ماده خنک‌کننده در فرایندهای ماشین‌کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و در شکل (1-3) نشان داده شده است.

شکل ‏1‑3تفنگ هوای سرد ساخت ITW Vortec [3]

برخی دیگر از کاربردهای خنک ساز موضعی شامل موارد زیر می‌شود:

خنک کردن قالب‌های تزریق پلاستیک
عملیات رطوبت زدایی گاز
عملیات آب بندی حرارتی
خنک کردن کابین کنترل محفظه‌های الکتریکی، که در شکل‌های (1-4) و (1-5) توضیح داده شده است
خنک‌سازی لنزهای دوربین‌های عکاسی که در شکل (1-6) نشان داده شده است.
1-2-2-    کاربردهای گرما ساز موضعی

با بهره گرفتن از هوای گرم خروجی، برخی از کاربردهای گرمایش موضعی شامل موارد زیر می‌شود:

تنظیمات چسب‌ها و لحیم‌ها
خشک کردن جوهر روی برچسب‌ها و بطری‌ها
1-2-3-    تجهیزات آزمایشگاهی لوله ورتکس

تجهیزات آزمایشگاهی برای استفاده در آزمایشگاه ترمودینامیک و مکانیک سیالات به صورت آزمایشگاهی موجود است که توسط شرکت P.A.Hilton Ltd واقع در بریتانیا تولید می‌شود، که یک نمونه از آن در شکل (1-7) مشاهده می‌شود.

 
1-2-4-    تهویه مطبوع شخصی

لوله‌های ورتکس می‌توانند به صورت جلیقه هوا، همان طور که توسط شرکت ITW Vortec به فروش می‌رسند، به منظور توزیع هوای سرد یا گرم در قسمت بالاتنه بدن، مورد استفاده گیرند، که در شکل (1-8) نشان داده شده است.

شکل ‏1‑8:تهویه مطبوع شخصی ساخت ITW Vortec [5]

1-3-     نظریه‌های رایج در مورد لوله ورتکس

قدیمی‌ترین نظریه بکار رفته در مورد لوله ورتکس نخستین بار توسط هیلش پیشنهاد شد. وی پیشنهاد کرد که گرادیان‌های سرعت زاویه‌ای در راستای شعاعی منجر به ایجاد گشتاور اصطکاکی بین لایه‌های مختلف جریان در حال چرخش می‌شوند، که در نتیجه شاهد انتقال انرژی توسط کار برشی، از لایه‌های داخلی به سمت لایه‌های خارجی خواهیم بود. اگر چه این نظریه به صورت کامل حالت انتقال حرارت در داخل لوله را توصیف نمی‌کند.

به منظور تکمیل این نظریه، یک فرضیه از سوی آلبرن و همکاران [6-8] مطرح شد که حاکی از وجود یک میدان جریان ثانویه می‌باشد که در انتقال انرژی در داخل لوله ورتکس نقش دارد که در ادامه به تفصیل در مورد آن بحث خواهد شد.این فرضیه بیان می‌کند که یک میدان جریان سیال اولیه، شامل گردابه های داخلی و خارجی وجود دارد که طول لوله را پوشش می‌دهد، از سوی دیگر یک حلقه جریان ثانویه نیز وجود دارد که گرما را بین این دو جریان گردابی انتقال می‌دهد که به صورت مبرد در یک سیکل ترمودینامیکی باز عمل می‌کند. که در ادامه به ذکر جزئیات آن پرداخته خواهد شد.این نظریه همچنین توسط گائو و همکاران [9] نیز حمایت شد که بر اساس مشاهدات تجربی مطالعاتی در این زمینه به انجام رسانده بودند.

1-4-     تحلیل نظری لوله ورتکس

از سال 1930 تا کنون که مکانیزم جدایش انرژی در لوله ورتکس موجب سردرگمی محققان شده بود همچنان، نظریه روشنی که بتواند به طور کامل به تشریح این پدیده بپردازد، وجود نداشته است، در این بخش قوانین ترمودینامیکی در مورد سیستم لوله ورتکس بکار گرفته می‌شوند و روابط بین خواص گاز ورودی و خروجی از سیستم ارائه می‌شوند. همچنین راندمان‌های مربوط به سیستم لوله ورتکس نیز تعریف و تحلیل خواهند شد.

1-4-1-    تحلیل ترمودینامیکی سیستم لوله ورتکس

در ابتدا زمانی که تکنولوژی لوله ورتکس معرفی شد به نظر می‌رسید تخطی از قوانین ترمودینامیک صورت گرفته است. از آنجایی که در هر فرایند تبرید کار ورودی امری ضروری به حساب می‌آید، به نظر می‌رسید یک شار گرمایی داخلی،بدون انجام هیچ‌گونه کار ورودی در لوله ورتکس وجود دارد که برای رد این ادعا نزدیک به حدود یک قرن تلاش برای درک کامل عملیات درون لوله ورتکس صورت گرفته است.

با توجه به حجم کنترل نشان داده‌شده در شکل (1-9) به منظور تحلیل ترمودینامیکی سیستم لوله ورتکس، خواص گاز در دیواره‌ها ، ورودی و خروجی مدنظر می‌باشند و همچنین جزئیات مربوط به فرایندهای داخلی لحاظ نمی‌شوند. در این سیستم سه مرز باز با نام‌های in،c و h وجود دارند که به ترتیب نشان‌دهنده ورودی خروجی سرد و خروجی گرم می‌باشند و خواص گاز در این مرزها مشخص شده است.

 شکل ‏1‑9: حجم کنترل بصورت خطوط پر رنگ نشان داده‌شده در شکل می‌باشد

1-4-1-1- قانون بقای جرم

با اعمال فرضیاتی از قبیل جریان حالت پایا،تغییرات ناچیز انرژی پتانسیل در ورودی و خروجی و عدم تبادل هرگونه کار و حرارت خارجی به سیستم معادلات بقای جرم، قوانین اول و دوم ترمودینامیک برای حجم کنترل نشان داده‌شده در شکل بالا بصورت زیر نوشته می‌شود:

(1-1)
 
با معرفی نسبتی با عنوان “کسر سرد[7]” که معیاری برای اندازه دبی جریان‌های سرد و گرم خروجی در قیاس با جریان گاز ورودی می‌باشد، بصورت زیر:

(1-2)
 
رابطه (1-1) بصورت زیر خلاصه می‌شود:

(1-3)
 
1-4-1-2- قانون اول ترمودینامیک

با اعمال قانون اول برای مرزهای سیستم لوله ورتکس بصورت نشان داده‌شده در شکل (1-7) رابطه قانون اول را به فرم زیر خواهیم داشت:

(1-5)
 
 با توجه به فرضیات ذکرشده در قسمت 1-4-1-1 و با توجه به رابطه(1-2) و همچنین در نظر گرفتن ، داریم:

علائم یونانی…………………………. بیست

پانویس ها……………………….. بیست ­و­یک

چکیده……………………….. 1

فصل اول : مقدمه

1-1-مقدمه‌ای بر لوله ورتکس………………………..2

1-2-برخی از کاربردهای لوله ورتکس……………………….. 3

1-2-1-کاربردهای خنک ساز موضعی…………………………. 4

1-2-2-کاربردهای گرما ساز موضعی…………………………. 5

1-2-3-تجهیزات آزمایشگاهی لوله ورتکس………………………….. 6

1-2-4-تهویه مطبوع شخصی…………………………. 6

1-3-نظریه‌های رایج در مورد لوله ورتکس………………………….. 7

1-4-تحلیل نظری لوله ورتکس………………………….. 7

1-4-1-تحلیل ترمودینامیکی سیستم لوله ورتکس………………………….. 7

1-4-1-1-قانون بقای جرم………………………… 8

1-4-1-2-قانون اول ترمودینامیک………………………….. 8

1-4-1-3-قانون دوم ترمودینامیک………………………….. 9

1-4-2-راندمان‌های سیستم لوله ورتکس[2]……………………….. 12

1-4-2-1-راندمان‌های گرمایی برای سیستم لوله ورتکس………………. 12

1-4-2-2-راندمان برای یک انبساط ایزنتروپیک کامل…………………… 13

1-4-2-3-راندمان کارنو………………………… 13

1-4-2-4-معیاری بر مبنای سیکل کارنو………………………… 14

1-5-پژوهش پیش روی………………………..14

فصل دوم : ادبیات تحقیق

2-1-مقدمه………………………… 15

2-2-مطالعات تجربی ………………………..16

2-2-1-سیال عامل………………………… 16

2-2-2-هندسه………………………… 16

2-2-3-میدان جریان داخلی…………………………. 20

2-2-3-1-آشکارسازی جریان………………………… 20

2-2-3-2-توزیع‌های سرعت در داخل لوله ورتکس……………….. 21

2-2-3-3-اثبات تجربی جریان گردشی ثانویه……………………. 22

2-3-توسعه تئوری……………………….. 25

2-3-1-انتقال حرارت اصطکاکی…………………………. 25

2-4-مدل جریان صوتی در لوله ورتکس………………………….. 27

2-5-مطالعات دینامیک سیالات محاسباتی………………………. 29

فصل سوم : معادلات حاکم

3-1-مقدمه………………………… 33

3-2-تاریخچه CFD………………………….

3-3-کاربردهای CFD………………………….

3-4-معادلات ناویر استوکس………………………….. 34

3-5-معادلات حاکم در بخش دینامیک سیالات محاسباتی…………… 35

3-5-1-مدل ……………………………. 36

3-5-2-مدل …………………………….. 40

3-5-3-مدل …………………………………….. 41

3-6-شرایط مرزی…………………………. 43

فصل چهارم : نتایج

4-1-مقدمه………………………… 44

4-2-بررسی تجربی………………………..44

4-2-1-نتایج بررسی تجربی…………………………. 47

4-2-2-اندازه‌گیری خطا……………………….. 48

4-2-3-منابع خطا ………………………..48

4-2-3-1-خطای شخص………………………..48

4-2-3-2-خطای دستگاه ………………………..48

4-2-3-3-خطای منظم (سیستماتیک)……………………….. 48

4-2-3-4-خطای کاتوره ای(نامنظم)……………………….. 48

4-2-4-خطای مطلق………………………… 48

4-2-4-1-عدم قطعیت و آنالیز خطا……………………….. 48

4-3-شبیه‌سازی دینامیک سیالات محاسباتی……………………… 53

4-3-1-روش بکار گرفته‌شده……………………….. 53

4-3-2-استفاده از نتایج تجربی…………………………. 54

4-3-3-مدل دینامیک سیالات محاسباتی لوله ورتکس…………………. 54

4-3-4-شرایط مرزی…………………………. 59

4-3-4-1-ورودی نازل‌ها……………………….. 59

4-3-4-2-خروجی سرد………………………… 59

4-3-4-3-خروجی گرم……………………….. 59

4-3-5-مطالعه استقلال از شبکه………………………..60

4-3-6-انطباق شبکه………………………… 62

4-3-7-نتایج عملکرد مدل های توربولانسی…………………………. 63

4-3-7-1-کانتورهای دما……………………….. 66

4-3-7-2-توزیع های سرعت مماسی  ،و محوری …………………. 72

4-3-7-3-کانتور چگالی…………………………. 73

 

4-3-7-4-کانتورهای عدد ماخ………………………… 74

4-3-7-5-نمایش خطوط جریان………………………… 76

4-3-8-خطای شبیه سازی…………………………. 79

4-3-9-نمودار باقیمانده……………………….. 80

4-3-10-عملکرد شبکه با ساختار نامنظم………………….. 82

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1-نتیجه‌گیری…………………………. 85

5-2-پیشنهادها……………………….. 86

پیوست………………………….. 88

گسسته سازی معادلات CFD حاکم…………………….. 88

رویکرد حل در نرم‌افزار Ansys CFX 14.5…………………

فرایند انطباق شبکه[52]……………………….. 92

روش‌شناسی CFD………………………….

ایجاد هندسه و شبکه……………………….. 94

تعریف فیزیک مدل………………………… 94

حل مسئله………………………… 94

باقیمانده‌ها……………………….. 95

نمایش نتایج در پس پردازنده……………………….. 95

مراجع…………………………. 96

چکیده:

لوله ورتکس یک وسیله ساده مکانیکی است که فاقد قسمت‌های متحرک بوده و یکی از تجهیزات مورد استفاده در سیستم تبرید می‌باشد، که در آن یک سیال پرفشار از طریق نازل‌های ورودی وارد لوله ورتکس شده و به دو جریان با دمای کمتر، و بیشتر از دمای ورودی منشعب می‌شود بدین صورت می‌توان دماهای تا 40- درجه سانتی‌گراد را ایجاد کرد. لوله ورتکس به عنوان خنک­ساز موضعی و گرماساز موضعی، دارای کاربرد وسیعی در صنعت می­باشد که از آن جمله می­توان به مواردی چون: خنک کردن قالب‌های تزریق پلاستیک، عملیات رطوبت­زدایی گاز، عملیات آب­بندی حرارتی، خنک کردن کابین کنترل محفظه­ های الکتریکی خنک­سازی لنزهای دوربین عکاسی، تنظیمات چسب­ها و لحیم­ها و خشک کردن جوهر روی برچسب­ها و بطری­ها اشاره کرد. اگرچه با وجود اینکه تاکنون مطالعات تجربی زیادی بر روی عملکرد لوله ورتکس صورت گرفته است اما همچنان فهم فیزیکی جریان و مکانیزم پدیده جدایش دمای گاز یا بخار عبوری از آن به دلیل پیچیدگی جریان و ناسازگاری نتایج تجربی به طور کامل استنباط نشده است. در این پایان نامه با هدف ثبت دماهای سرد و گرم ناشی از پدیده جدایش دما بر حسب کسر سرد ابتدا به بررسی تجربی عملکرد یک نمونه از تجهیزات آزمایشگاهی لوله ورتکس با مدل 433R ساخت شرکت P.A.Hilton واقع در بریتانیا پرداخته شده است. نتایج بررسی تجربی شامل نمودارهای دمای استاتیک خروجی سرد و گرم برحسب کسر سرد و همچنین نمودار فشار خروجی سرد برحسب کسر سرد می­باشد. با بهره گرفتن از دمای استاتیک خروجی سرد و گرم نمودارهای ضرسب عملکرد گرماساز و سرماساز لوله ورتکس و همچنین راندمان آیزنتروپیک نیز با توجه به روابط موجود ارائه شده است. عدم قطعیت نتایج بررسی تجربی نیز با بهره گرفتن از رابطه تجربی هولمن محاسبه شده و به صورت میله خطا بر روی نمودارها رسم شده است. در ادامه با بهره گرفتن از روش های دینامیک سیالات محاسباتی موجود در نرم افزار ANSYS CFX14.5، شبیه سازی عددی جریان حالت دائم،تراکم پذیر و سه بعدی با ایجاد شبکه محاسباتی دارای ساختار منظم و شش­وجهی، برروی هندسه لوله ورتکس فوق الذکر و با بهره گرفتن از مدل های مغشوشی چون  استاندارد  و  انجام شده است. ضمن اینکه شرط مرزی ورودی و خروجی سرد اعمال شده، منطبق بر شرایط آزمایشگاهی می باشد در حالی­که در خروجی گرم از شرط مرزی مصنوعی استفاده شده است. مطالعه استقلال از شبکه نیز با تمرکز بر روی اختلاف دمای استاتیک خروجی گرم و سرد لوله ورتکس به انجام رسیده است. شرح و چگونگی انجام پدیده جدایش دما و الگوی جریان به عنوان هدف شبیه سازی انجام شده در این پایان نامه مطرح نمی باشد. در پایان نمودارهای دمای استاتیک خروجی سرد و گرم، ضریب عملکرد و راندمان آیزنتروپیک ناشی از نتایج شبیه سازی عددی با نتایج بررسی تجربی مقایسه شده است. ضمن اینکه نتایج شبیه­سازی عددی به صورت کانتورهای دمای استاتیک، دمای سکون، چگالی عدد ماخ توزیع­های سرعت و همچنین نمایش خطوط جریان با تمرکز بر روی موقعیت نقطه سکون و ناحیه شکل­ گیری جریان ثانویه نیز ارائه شده است.

فصل اول: مقدمه

1-1- مقدمه‌ای بر لوله ورتکس

لوله ورتکس[1] که بعضاً با نام‌هایی چون لوله ورتکس رنک–هیلش یا لوله رنک-هیلش شناخته می‌شود اختراع مبتکرانه ایست که ایده آن توسط دو دانشمند فرانسوی و آلمانی به نام‌های جورجس جوزف رنک[2] و ردلف هیلش[3] به طور مستقل در خلال سال‌های جنگ جهانی دوم در اروپا مطرح شد[1].

لوله ورتکس یک وسیله ساده مکانیکی است که فاقد قسمت‌های متحرک بوده و یکی از تجهیزات مورد استفاده در سیستم تبرید می‌باشد، که در آن یک سیال پرفشار از طریق نازل‌های ورودی وارد لوله ورتکس شده و به دو جریان با دمای کمتر، و بیشتر از دمای ورودی منشعب می‌شود، (بدون هیچ‌گونه واکنش شیمیایی یا دخالت منبع خارجی انرژی ) بدین صورت می‌توان دماهای تا 40- درجه سانتی‌گراد را ایجاد کرد. لوله ورتکس شامل بخش‌هایی از قبیل یک یا چند نازل ورودی یک محفظه ورتکس[4] یک اوریفیس در انتهای سرد[5] شیر کنترل در انتهای گرم[6] و یک لوله می‌باشد (شکل1-1). وقتی سیال پرفشار بصورت مماس توسط نازل‌های ورودی به محفظه ورتکس تزریق می‌شود، یک جریان چرخشی در محفظه ورتکس ایجاد می‌شود. وقتی چرخش جریان سیال به سمت مرکز محفظه ورتکس ادامه پیدا می‌کند، سیال منبسط و سرد می‌شود. در محفظه ورتکس بخشی از سیال به سمت خروجی گرم می‌چرخد و بخش دیگر سیال مستقیماً در خروجی سرد موجود است. بخشی از گاز موجود در لوله ورتکس به خاطر مؤلفه محوری سرعت بر می‌گردد و از انتهای گرم به انتهای سرد حرکت می‌کند. در خروجی گرم سیال با دمای بیشتری خارج می‌شود درحالی‌که در خروجی سرد، سیال دمای کمتری در مقایسه با دمای ورودی دارد[2]. لوله ورتکس در مقایسه با دیگر وسایل موجود در سیکل تبرید مزایایی دارد از قبیل: سادگی، فقدان اجزای متحرک، عدم حضور جریان الکتریسیته، عدم انجام هیچ‌گونه واکنش شیمیایی، نگهداری آسان، تأمین فوری هوای سرد، پایداری عملکرد (به خاطر استفاده از فولاد ضد زنگ و محیط کار تمیز) و تنظیم دما. همچنین وابستگی به گاز فشرده و بازده گرمایی پایین ممکن است برخی از کاربردهای آن را محدود کند.

2-1- برخی از کاربردهای لوله ورتکس

اگرچه با وجود اینکه تا کنون اثبات قاطعانه‌ای در مورد حالت انتقال حرارت در داخل لوله ورتکس صورت نگرفته و علیرغم درک ناقص این پدیده،اخیراً لوله ورتکس، با کاربرد خنک سازهای موضعی در مقیاس‌های کوچک و بصورت تجاری توسعه زیادی یافته‌اند. امروزه تعداد قابل‌توجهی از شرکت‌های تولیدکننده وجود دارند که از تئوری لوله ورتکس بصورت کاربردی و موثر به عنوان یک راه حل در کاربردهای صنعتی بهره می‌گیرند. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به Exair و ITW Vortec اشاره کرد که هر دو در ایالات‌متحده مشغول به فعالیت می‌باشند. این شرکت‌ها محصولات خود را بر اساس محدوده مختلفی از کاربردها و بر اساس کیفیت‌های زیر از فن آوری لوله ورتکس عرضه می‌کنند:

– سرمایش پاک

– نگهداری آسان –فقدان اجزای متحرک

– دمای پایدار خروجی

– سرمایش، بدون نیاز به الکتریسیته و مبرد

– قابل‌اطمینان، فشرده و سبک‌وزن

– قیمت ارزان

با وجود اینکه موارد زیادی برای کاربردهای لوله ورتکس، به عنوان خنک ساز و گرماساز موضعی وجود دارند (که در ادامه تشریح خواهد شد) اما همچنان نیز می‌توان ایده‌های مبتکرانه‌ای در مورد کاربردهای لوله ورتکس ارائه داد. در شکل (1-2) یک نمونه از مدل تجاری لوله ورتکس ساخت شرکت Exair نشان داده شده است.

1-2-1- کاربردهای خنک ساز موضعی

لوله‌های ورتکس دارای محدوده وسیعی از کاربردهای خنک ساز موضعی در خطوط تولید ماشین‌آلات و فرآیندها می‌باشند. یک نمونه از آن تفنگ هوای سرد با اساس مغناطیسی می‌باشد که به عنوان جایگزین ماده خنک‌کننده در فرایندهای ماشین‌کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و در شکل (1-3) نشان داده شده است.

برخی دیگر از کاربردهای خنک ساز موضعی شامل موارد زیر می‌شود:

– خنک کردن قالب‌های تزریق پلاستیک

– عملیات رطوبت زدایی گاز

– عملیات آب بندی حرارتی

– خنک کردن کابین کنترل محفظه‌های الکتریکی، که در شکل‌های (1-4) و (1-5) توضیح داده شده است.

– خنک‌سازی لنزهای دوربین‌های عکاسی که در شکل (1-6) نشان داده شده است.

2-2-1- کاربردهای گرما ساز موضعی

با بهره گرفتن از هوای گرم خروجی، برخی از کاربردهای گرمایش موضعی شامل موارد زیر می‌شود:

– تنظیمات چسب ها و لحیم ها

– خشک کردن جوهر روی برچسب‌ها و بطری‌ها

3-2-1- تجهیزات آزمایشگاهی لوله ورتکس

تجهیزات آزمایشگاهی برای استفاده در آزمایشگاه ترمودینامیک و مکانیک سیالات به صورت آزمایشگاهی موجود است که توسط شرکت P.A.Hilton Ltd واقع در بریتانیا تولید می‌شود، که یک نمونه از آن در شکل (1-7) مشاهده می‌شود.

4-2-1- تهویه مطبوع شخصی

لوله‌های ورتکس می‌توانند به صورت جلیقه هوا، همان طور که توسط شرکت ITW Vortec به فروش می‌رسند، به منظور توزیع هوای سرد یا گرم در قسمت بالاتنه بدن، مورد استفاده گیرند، که در شکل (1-8) نشان داده شده است.

نظر تغذیه و جنس و سن کنترل­های لازم انجام شد. آزمودنی­های گروه­های تمرینی با شدت بالا مطابق با برنامه تمرینی، فعالیت دویدن روی نوارگردان را به مدت 8 هفته و 5 جلسه در هفته اجرا کردند. این تمرین به صورت فزاینده و با رعایت اصل اضافه بار انجام شد. داده­های حاصل از پژوهش با بهره گرفتن از نرم افزار spss.16 و آزمون t مستقل و جهت تعیین رابطه بین متغیر­­های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ های پژوهش حاکی از آن است که تمرین و فعالیت بدنی باعث کاهش سطوح پروتئین واسپین و افزایش سطح سرمی کمرین می‌شود. در نهایت مشخص گردید جهت ایجاد تغییرات قابل توجه در سطوح هورمون واسپین و کمرین، انجام هشت هفته فعالیت ورزشی کافی است و تغییر در عامل شدت و مدت زمان فعالیت ورزشی، می ­تواند بر پاسخ این هورمون­ها تاثیر داشته باشد.

واژه­های کلیدی : واسپین، کمرین، تمرین هوازی شدید

فهرست مطالب

نظر تغذیه و جنس و سن کنترل­های لازم انجام شد. آزمودنی­های گروه­های تمرینی با شدت بالا مطابق با برنامه تمرینی، فعالیت دویدن روی نوارگردان را به مدت 8 هفته و 5 جلسه در هفته اجرا کردند. این تمرین به صورت فزاینده و با رعایت اصل اضافه بار انجام شد. داده­های حاصل از پژوهش با بهره گرفتن از نرم افزار spss.16 و آزمون t مستقل و جهت تعیین رابطه بین متغیر­­های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ های پژوهش حاکی از آن است که تمرین و فعالیت بدنی باعث کاهش سطوح پروتئین واسپین و افزایش سطح سرمی کمرین می‌شود. در نهایت مشخص گردید جهت ایجاد تغییرات قابل توجه در سطوح هورمون واسپین و کمرین، انجام هشت هفته فعالیت ورزشی کافی است و تغییر در عامل شدت و مدت زمان فعالیت ورزشی، می ­تواند بر پاسخ این هورمون­ها تاثیر داشته باشد.

واژه­های کلیدی : واسپین، کمرین، تمرین هوازی شدید

فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                              صفحه

 فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 2

1-2- بیان مسأله………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق………………………………………………………………………………….. 8

1-4- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 11

1-4-1- هدف کلی………………………………………………………………………………………………. 11

1-4-2- اهداف اختصاصی…………………………………………………………………………………… 11

1-5- سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………… 11

1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش…………………………………………….. 12

1-6-1- تعریف مفهومی………………………………………………………………………………………. 12

1-6-1-1- واسپین………………………………………………………………………………………………. 12

1-6-1-2- کمرین……………………………………………………………………………………………….. 12

1-6-1-3- بافت چربی………………………………………………………………………………………… 12

1-6-1-4- فعالیت هوازی……………………………………………………………………………………. 13

1-6-2- تعریف عملیاتی………………………………………………………………………………………. 13

1-6-2-1- فعالیت هوازی……………………………………………………………………………………. 13

1-6-2-2- موش نژاد اسپراگوداولی……………………………………………………………………. 13

فصل دوم: مفاهیم نظری و پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 15

2-2- مفاهیم بنیادی پژوهش…………………………………………………………………………………… 16

2-2-1- بافت چربی……………………………………………………………………………………………… 16

2-2-2- بافت چربی سفید…………………………………………………………………………………… 16

2-2-3- بافت چربی قهوه ای………………………………………………………………………………. 17

2-2-4- تاریخچه کوتاهی درباره آدیپوکین ها…………………………………………………… 17

2-2-5- پروتئازهای سرین…………………………………………………………………………………… 20

2-2-6- سرپین ها……………………………………………………………………………………………….. 20

2-2-7- واسپین…………………………………………………………………………………………………… 23

2-2- 8- مراحل تولید واسپین…………………………………………………………………………… 25

2- 2- 9- تاثیرات القای واسپین بر مصرف غذا و سوخت و ساز گلوکز………….. 26

2-2-10- مطالعه مداخله واسپین در از دست دادن وزن………………………………… 27

2-2-11- غلظت سرم واسپین در چاقی و بیماری های متابولیک………………….. 28

2-2-12-انتشار واسپین حاصل از فشار ورزش اکسیداتیو……………………………….. 29

2-2-13- شناسایی و پردازش کمرین……………………………………………………………….. 30

2-2-14- ویژگی های کمرین…………………………………………………………………………….. 32

2-3- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………… 35

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 40

3-2-روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………   40

3-3- جامعه آماری، نمونه و روش نتیجه گیری…………………………………………………….. 41

3-4- متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………….. 41

3-4-1- متغیر مستقل…………………………………………………………………………………………. 41

3-4-2- متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………………… 41

3-5- ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………………… 41

3-6- ابزار جمع آوری اطلاعات پژوهش…………………………………………………………………. 42

3-6-1- هورمون واسپین…………………………………………………………………………………….. 42

3-6-2- هورمون کمرین……………………………………………………………………………………… 42

3-6-3- وزن…………………………………………………………………………………………………………. 42

3-7- روش اجرا………………………………………………………………………………………………………… 42

3-7-1-پروتکل تمرینی……………………………………………………………………………………….. 44

3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………. 45

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 47

4-2- یافتههای توصیفی……………………………………………………………………………………………. 48

4-3- یافته های مرتبط با سوالات پژوهش…………………………………………………………….. 49

4-3-1-سوال پژوهشی اول…………………………………………………………………………………. 49

4-3-2- سوال پژوهشی دوم……………………………………………………………………………….. 50

4-3-3- سوال پژوهشی سوم………………………………………………………………………………. 51

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 54

5-2- خلاصه پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 54

5-3- بحث و بررسی…………………………………………………………………………………………………. 56

5-3-1- تاثیر فعالیت ورزشی بر واسپین……………………………………………………………. 56

5-3-2- تاثیر فعالیت ورزشی بر کمرین…………………………………………………………….. 60

5-3-3- تاثیر فعالیت ورزشی بر رابطه بین سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین 64

5-4- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….. 64

5-5- محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………….. 64

5-5- 1- متغیرهای غیر قابل کنترل………………………………………………………………….. 64

5-5- 2- متغیرهای قابل کنترل…………………………………………………………………………. 65

5-6- پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………. 66

5-6-1- پیشنهادهای پژوهشی…………………………………………………………………………….. 66

5-6-2- پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………….. 66

منابع و مآخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………….. 67

منابع خارجی……………………………………………………………………………………………………………… 68

مقدمه

 عدم فعالیت بدنی و سبک زندگی غیرفعال از عوامل موثر در شیوع چاقی و اضافه وزن است که اغلب اختلالاتی نظیر مقاومت انسولینی، دیابت نوع 2، دیس­لیپیدمی و فشار خون بالا را موجب می­شود. چنین شرایطی منجر به بر هم خوردن تعامل بین فرآیندهای متابولیکی و ایمنی می­شود. به نظر می­رسد التهاب در پاتوژنز (بیماری زایی) این اختلالات موثر باشد. به خوبی مشخص شده است که پیشرفت وضعیت التهاب خفیف مزمن[1] پیش ­بینی قوی برای بسیاری از این بیماری­ها است. این وضعیت التهابی با سطوح بالای شاخص­های التهابی نظیر اینترلوکین-6 (IL-6)، عامل نکروز توموری- آلفا (TNF-α) و پروتئین واکنشگر C (CRP) مشخص می­شود. بافت چربی، نوع تخصص یافته­ای از بافت همبند است که عمدتاً از سلول­های چربی یا ادیپوسیت­ها[2] تشکیل شده است. این سلول­ها به صورت مجزا یا در گروه­های کوچک درون بافت همبند سست یا نامنظم و غالباً به صورت گروه­های مجتمع بزرگ یافت می­شوند و در آنجا جزء اصلی بافت چربی را تشکیل می­دهند، که بافت چربی در بسیاری از مناطق سرتاسر بدن قرار گرفته است.

بافت چربی بزرگترین ذخیره انرژی (به شکل تری­گلیسرید، چربی­های خنثی) در بدن است. سایر اعضای ذخیره کننده انرژی، عمدتاً کبد و عضلات اسکلتی، این عمل [ذخیره سازی] را در شکل گلیکوژن انجام می‌دهند. با این حال، موجودی گلیکوژن محدود است و باید ذخیره بزرگی از کالری در بین وعده­های غذایی به حرکت درآید. چون چگالی تری­گلیسریدها کمتر از گلیکوژن بوده و آنها ارزش کالریک بالاتری (3/9 kcal/g برای تری­گلیسریدها در مقابل 1/4 kcal/g برای کربوهیدرات­ها) دارند، بافت چربی به صورت بافت ذخیره­ای بسیار کارآمدی درآمده است. این بافت دائماً در حال تخریب و جایگزینی می­باشد و به تحریکات عصبی و هورمونی هر دو حساس است. افزون بر این، ادیپوسیت­ها خود، هورمون­ها و تعدادی از فاکتورهای مهم را آزاد می­ کنند و بافت چربی هم اکنون یک اندام مهم درون­ریز و سیگنال دهنده محسوب می­شود. بافت چربی یا آدیپوز، با ویژگی­های فیزیکی منحصر به فردش، یک هادی حرارتی چربی همچنین فضاهای میان سایر بافت­ها را پر و به نگه داری برخی از اندام­ها در محل خود کمک می­ کند. لایه­های زیرجلدی بافت چربی به شکل­ گیری سطح بدن کمک می­ کند، در حالی که ذخایر بالشتک مانند آن که عمدتاً در کف دست‌ها و پاها هستند، به عنوان ضربه­گیر عمل می­ کنند. دو نوع بافت چربی وجود دارد؛ محل، ساختمان، رنگ و ویژگی‌های آسیب شناختی آنها متفاوت است. بافت چربی سفید، که نوع شایع­تر است، از سلول­هایی تشکیل شده است که پس از تکوین کامل حاوی یک قطره مرکزی بزرگ چربی به رنگ زرد مایل به سفید در سیتوپلاسم خود هستند. بافت چربی قهوه­ای از سلول­هایی تشکیل شده است که حاوی قطره­های چربی متعددی هستند که میان تعداد زیادی میتوکندری پراکنده شده­اند، که موجب می­شود این سلول­ها تیره­تر به نظر برسند. هر دو نوع بافت چربی از خونرسانی غنی برخوردارند. مدتی پیش دانشمندان و پزشکان بافت چربی را به عنوان فقط یک بافت هدف غدد درون­ریز بررسی کردند اما اکنون به عنوان یک عضو از غدد درون­ریز که فقط درون خود ترشح می­ کند، بررسی می­ کنند. سلول­های چربی بالغ دسته­ای از پروتئین­ها را ترشح می­ کنند که به عنوان ادیپوکین­ها (سایتوکین­های بافت چربی) شناخته می­شوند. بعد از کشف لپتین به عنوان یک هورمون مشتق شده از بافت چربی، تعداد زیاد دیگری از ادیپوکین­ها کشف شدند. از جمله: ادیپوکین مهار کننده فعال دپلاستوزین-1 (PAI-1) و رسیتین بودند. ادیپوکین­ها نقش مهمی در رابطه متقابل بین بافت چربی و بافت­ها و ارگان­های دیگر دارند. این بافت­ها انگیزه محققان را برای تجزیه و تحلیل کامل­تر و جامع­تر پروتئین­های ترشح شده­ای که از بافت چربی مشتق می­شوند و رابطه آنها با ورزش، بیشتر می­ کند.

واسپین اولین بار در سال 2000 در سلول­های سفید چربی شناسایی شد که در بافت چربی قابل مشاهده بود. در موش­هایی که مورد آزمایش قرار گرفته­اند مشخص شد که مقاومت به انسولین و تحمل گلوکز با واسپین ارتباط مستقمی دارند (هیدا[3] و همکاران، 2005). کمرین نیز نوعی ماده پروتئینی می­باشد که از سوخت و ساز چربی به دست می­آید (بوزوگلو[4] و همکاران، 2007). این هورمون، در سطح خونی پلاسما در فرآیند سوخت و ساز مواد شیمیایی همراه با بسیاری از عملکردهای اصلی بدن مشاهده شده است. طبق مطالعات مختلف كمرین با شاخص توده بدنی (BMI)، مقاومت به انسولین، سندرم متابولیك، دیابت و بیماری­های قلبی-عروقی ارتباط دارد. لازم به ذكر است كه تولید كمرین به عنوان یك پروتئین كموتاكتیك در مناطق التهابی نیز گزارش شده است. این مولكول، نقش مهم و بالقوه­ای را در كنترل پاسخ ایمنی در نواحی ملتهب و بافت­های آسیب دیده ایفا می­كند و به عنوان یك عامل ضد التهابی نیز شناخته می­شود (روُی[5] و همکاران، 2007). باتوجه به تأثیرات زیاد واسپین و کمرین تقریباً بر تمام اعضاء بدن، نیاز به پژوهش­های بیشتر در زمینه ارتباط این دو ادیپوکین و فعالیت­های ورزشی بخصوص فعالیت استقامتی (هوازی) می­باشد.

 

1-2- بیان مسأله

 کشف آدیپوکین­ها­، به طور قابل توجهی به درک درستی از بیماری­های متابولیک کمک کرده است. بافت چربی در حال حاضر، به جای اینکه تنها به عنوان یک منبع انرژی غیرفعال محسوب شوند، به عنوان یک اندام بیولوژیکی فعال، قادر به تولید مواد مختلفی مانند بسیاری از هورمون­­ها­ و سایتوکین­ها می­باشد. آدیپوکین­ها، سایتوکین­هایی هستند که از بافت آدیپوسیت ترشح می­شوند. هر چند برخی آدیپوکین­ها ممکن است اثر محافظتی (مانند آدیپونکتین، آپلین) داشته باشند اما بیشتر آن­ها می­توانند در افزایش خطر ابتلا به بیماری­های قلبی – عروقی از روی تاثیرات پیش التهابی بر سیستم عروقی­­ یا با افزایش مقاومت انسولین موثر باشند. از آنجا که ممکن است برخی آدیپوکین­ها منعکس کننده وضعیت پیش التها­بی ناشی از افزایش چاقی و افزایش نفوذ ماکروفاژها بدون شرکت مستقیم در مسیرهای آترواسکلروستیک باشند، پس دیگر نمی­توانیم نقش فعالی که بافت چربی در بیماری­های فیزیوپاتولوژی و متابولیک و CVD دارد، را نادیده بگیریم (سو لیم و همکاران، 2012). نتایج مطالعات مختلف نشان می­دهد آدیپوکین­ها در افزایش چاقی مرتبط با اختلالات و سندرم متابولیک به­ویژه در پاتوژنز (افراد مبتلا به دیابت نوع 2) موثر هستند (اُلفت جی و همکارانش، 2012). آدیپوکین­ها در افزایش تصلب شرایین (آترواسکلروز) نیز نقش دارند (سو لیم و همکاران، 2012). ­از جمله آدیپوکین­ها می­توان به اینترلوکین 6، رزیستین[6]، فاکتور نکروز آلفا، RBP4[7]، آپلین، ادیپونکتین، واسپین[8] و کمرین اشاره کرد (هیدا و همکاران[9]، 2005).

در سال 2000 یک آدیپوکین جدید به نام واسپین که به خانواده برتر سرپین­ها[10] تعلق داشت از بافت چربی احشایی جدا شد. واسپین (مشتق از بافت چربی احشایی سرین بازدارنده پروتئاز) آدیپوسایتوکین جدیدی است که از بافت‌های چربی سفید احشایی موش صحرایی یک مدل حیوانی مبتلا به دیابت نوع 2 مشتق شده است (هیدا و همکاران، 2005). واسپین دارای خواص متعدد فیزیولوژیکی مانند بهبود تحمل گلوگز، افزایش حساسیت به انسولین، کاهش قند خون، کاهش مصرف غذا و همچنین به عنوان یک ضد التهاب در مطالعاتی که در محیط آزمایشگاه انجام شده است، می­باشد (وادا، 2008؛ برونتی و همکاران، 2011). نتایج مطالعات بالینی نشان می­دهد افزایش سطح واسپین در خون با چاقی و مقاومت به انسولین ارتباط دارد (تل و همکاران، 2008؛ گولکلیک و همکاران، 2009). واسپین نقش محوری در پاتوژنز بیماری کبد چرب غیرالکلی (NALFD) دارد. نه فقط به عنوان تنظیم کننده حساسیت به انسولین بلکه به عنوان واسطه­های فرایندهای التهابی عمل می­ کند. شواهد نشان می­دهد شیوع بیماری کبد چرب غیرالکلی به طور مداوم در حال افزایش است که به دلیل افزایش روزافزون چاقی است. (دیواناگام و همکاران، 2009)، مقاومت به انسولین کبدی و عضلانی را در نوجوانان مبتلا به کبد چرب غیرالکلی (NALFD) و نوجوانان سالم که وزن و سن یکسانی داشتند، اندازه‌گیری کردند. در نتیجه پی­بردند که مقاومت به انسولین در نوجوانان با NAFLD به طور مستقل از شاخص توده بدن (BMI) آنها افزایش یافته بود. همچنین پژوهش­ها نشان می­ دهند آمادگی جسمانی در سطح بالا، باعث کاهش فعالیت واسپین می­شود در حالی که فعالیت ورزشی در افراد غیرورزشکار باعث افزایش غلظت سرم واسپین می­شود (ودا[11]، 2008). در مقابل در پژوهشی که بر روی 36 سر موش به دنبال 4 هفته تمرینات مقاومتی در موش­های صحرایی غیردیابتی انجام شد، مشخص گردید سطح واسپین سرمی به طور معنی­داری کاهش می­یابد اما در گروه دیابتی که تمرین داشتند سطح واسپین کاهش پیدا نمی­کرد. از این رو می­توان چنین استنباط کرد که تمرینات مقاومتی، تاثیر متفاوتی بر سطوح واسپین سرمی گروه­های دیابتی و غیردیابتی موش­های صحرایی می‌گذارد (صفرزاده و همکاران، 1391). از طرفی دیگر در پژوهشی که بر روی 10 زن انجام گرفت مشخص گردید به دنبال اجرای یک تمرین مقاومتی یک روزه، در سطوح واسپین و گلوکز هیچ تغییر عمده­ای به وجود نمی‌آید اما در مقابل سطوح انسولین به طور معنی­داری افزایش می­یابد و همچنین باید گفت سطوح واسپین با گلوکز و انسولین همبستگی معناداری نداشت و این بدان معنی است که یک دوره تمرین قدرتی یک روزه تاثیری بر روی غلظت واسپین ندارد و این احتمال وجود دارد که واسپین تنظیم کننده مهمی برای گلوکز نباشد (قهرمانی و همکاران، 2012). بنابراین هورمون واسپین ممکن است با حساسیت به انسولین رابطه داشته باشد و بتواند با ایجاد تغییر در سطح آن، میزان مصرف گلوکز را از طریق تغییر در مقاومت به انسولین و یا حساسیت به انسولین تغییر دهد.

از طرف دیگر کمرین، ادیپوکینی می­باشد که در سال 2007 کشف شده است و مشخص گردید از 131 تا 137 اسید آمینه تشکیل شده است. به طور عمده، جایگاه اصلی این ادیپوکین در بافت چربی است. بررسی‌ها نشان می­دهد کمرین در بافت چربی موش­های چاق افزایش می­یابد. علاوه بر این در افراد چاق و دیابتی نیز کمرین افزایش پیدا می­ کند. در مجموع کمرین در نفوذ ماکروفاژها به درون بافت چربی که ممکن است باعث توسعه التهاب و مقاومت به انسولین شود، نقش مهمی را می ­تواند ایفا کند. همچنین مشاهده شده است این هورمون می‌تواند در بیماری­­های خود ایمنی، آرتریت روماتوئید، بیماری­های التهابی روده، سرطان تخمدان و بیماری کبد چرب غیرالکلی تاثیرگذار باشد. نتایج مطالعات نشان می­دهد بین کمرین و شاخص سندروم متابولیکی ارتباط وجود دارد. در این تحقیقات بین شاخص توده بدنی، دور کمر، فشار خون، تری‌گلیسرید، کلسترول، لیپوپروتئین با چگالی پایین و سطوح کمرین همبستگی مثبت ولی بین سطوح لیپوپروتئین با چگالی بالا و ادیپونکتین و کمرین همبستگی منفی­ای وجود دارد. صارمی و همکارانش اثر ۱۲ هفته تمرین قدرتی بر سطح سرمی كمرین، پروتئین واكنشگر C و فاكتور نكروز تومور آلفا در افراد مبتلا به سندروم متابولیك را مورد بررسی قرار دادند. آنها به این نتیجه رسیدند که 12 هفته تمرین قدرتی موجب بهبود شاخص­های قلبی و متابولیکی در افراد مبتلا به سندروم متابولیک می­شود و این بهبود با کاهش سطح کمرین و CRP همراه است. ریما[12] و همکارانش نیز اثر ورزش و کاهش وزن بر سطوح کمرین و بیان بافت چربی در 740 نفر از افراد چاق را در 12 هفته فعالیت ورزشی با رژیم غذایی مشخص مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه دست یافتند که کاهش سطوح کمرین ممکن است به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش قابل توجه وزن کمک می­ کند. در مقابل در پژوهشی که (حقیقی و همکاران، 1390) بر روی بیماران سندرم تخمدان پلی­كیستیك PCOS)) انجام دادند، مشاهده کردند که سطح هورمون كمرین در سرم بیماران PCOS نسبت به گروه شاهد که دارای BMI مشابه بودند، افزایش قابل توجهی پیدا می­ کند. براساس یافته­ های این پژوهش، تغییرات كمرین می ­تواند در تشخیص مكانیسم اختلال مذكور و یافتن راهكارهای درمانی جدید موثر واقع شود.

با توجه به اهمیت این دو هورمون به­عنوان عوامل احتمالی در پیشگیری و یا هشدار دهنده بیماری­ها، فرایندهای متابولیکی و عملکردهای دستگاه­های مختلف بدن که در بالا بیان شد و نتایج متناقض تحقیقات انجام شده در این زمینه، به­نظر می­رسد انجام پژوهش حاضر ضروری می­باشد. در پژوهش حاضر، محققان به­دنبال پاسخ به این سوالات هستند که آیا تمرینات ­هوازی شدید تاثیری بر سطوح پلاسمایی واسپین دارد؟ آیا تمرینات ­هوازی شدید تاثیری بر سطوح پلاسمایی کمرین دارد و آیا به­دنبال هشت هفته تمرینات ­هوازی شدید، رابطه معناداری بین تغییرات واسپین و کمرین وجود دارد؟ بنابراین هدف کلی از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر هشت هفته فعالیت هوازی با شدت زیاد بر سطوح پلاسمایی واسپین (Vaspin) و کمرین (Chemerin) در موش­های ماده نژاد اسپراگوداولی است.

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق

 در طول دهه­ی گذشته، چاقی به طور فزاینده­ای شیوع یافته و در حال حاضر یكی از جدی­ترین مسائل مربوط به سلامت عمومی است. سندروم متابولیك یا سندروم مقاومت به انسولین، یك اختلال متابولیكی است كه توسط حضور چندین عامل خطرزای بیماری­های قلبی – عروقی از جمله چاقی شكمی، افزایش چربی خون، فشار خون بالا و مقاومت به انسولین مشخص می­شود. سندروم متابولیك و دیابت نوع ۲، مهم­ترین عوامل خطرزای مرتبط با بیماری‎‌های قلبی – عروقی در افراد چاق هستند. البته سازوكارهایی كه توسط آن­ها سندروم متابولیك در افراد چاق گسترش می­یابد به خوبی روشن نیست. بنابراین بررسی برخی از هورمون‌هایی که به عنوان عوامل تاثیرگذار یا پیش­آگهی (پرگنوزی) در پیشگیری و یا هشدار دهنده بیماری‌ها، فرایندهای متابولیکی و عملکردهای دستگاه­های مختلف بدن محسوب می­شوند، ضروری است.

در گذشته باور بر این بود كه بافت چربی یك بافت بی­اثر است و تنها به صورت ذخیره كننده­ی تری‌گلیسریدها عمل می­كند اما در حال حاضر به خوبی نشان داده شده است بافت چربی برخی از پروتئین‌های فعال زیستی – كه به طور كلی آدیپوكین­ها نامیده می­شوند – ترشح می‌‌‌كند و از این راه در هموستاز انرژی (مانند :آدیپوكین لپتین) و التهاب سیستمیك (مانند: TNF-α) نقش ایفا می­كند كه به نظر می­رسد در بیماری­زایی سندروم متابولیك، نقش كلیدی دارند (صارمی و همکاران، 1389). بنابراین باید گفت بافت چربی به عنوان یك سیستم هورمونی فعال علاوه بر ایفای نقش در ذخیره انرژی، دركنترل متابولیسم بدن نیز شركت می­كند .آدیپوكین­ها، پروتئین‌های ترشح شده از بافت چربی هستند كه این نقش را به عهده دارند (حقیقی و همکارانش، 1391). شواهد اخیر پیشنهاد می­­كند كه چاقی، به ویژه چاقی احشایی، با وضعیت التهاب مزمن، توسط سطح نشانگرهای التهابی اینترلوکین6، فاکتور نکروز تومور آلفا و پروتئین واکنشگرC  همراه است. در واقع التهاب مزمن، در افراد چاق مهم­ترین عامل مرتبط كننده­ی افزایش توده‌ی بافت چربی و مقاومت به انسولین عنوان شده است، زیرا TNF-α، IL-6، واسپین و کمرین كه واسطه‌های شیمیایی ترشح شده از بافت چربی هستند، واسطه­های مهم ایجاد مقاومت به انسولین در افراد چاق نیز می­باشند (صارمی و همکاران، 1389).

با توجه به اینکه دو هورمون واسپین و کمرین در سال­های اخیر کشف شده است، پژوهش­های ورزشی محدودی در این زمینه انجام شده است. علاوه بر این، هنوز یک نتیجه قطعی در ارتباط با پاسخ این دو هورمون به فعالیت ورزشی نیز مشخص نشده است چرا که نتایج این پژوهش­های، متناقض می­باشد. (یونگ و همکاران، 2011) نشان دادند واسپین در سلول­های اندوتلیال عروقی نقش حفاظتی دارد. ممکن است واسپین در کاهش گرفتگی شریان­های ناشی از سندرم متابولیک نیز نقشی اساسی داشته باشد. در مقابل پایین­تر بودن سطح سرمی واسپین در بیماران دیابتی نوع ۲ مبتلا به عوارض ریزعروقی (نوروپاتی، رتینوپاتی و نفروپاتی) در مقایسه با بیماران بدون این عوارض حاکی از تاثیر این ادیپوکین در اختلالات متابولیکی می‌باشد (گالسیک[13] و همکاران، 2009). در همین زمینه در پژوهشی که بر روی 16 سر موش با یك برنامه تمرین 4 هفته­ای انجام شد، مشخص گردید سطوح سرمی واسپین در گروه تجربی در مقایسه با گروه شاهد به طور معناداری پایین­تر بوده است و این نتایج نشان می­دهد تمرینات مقاومتی می ­تواند باعث كاهش سطوح سرمی واسپین همراه با كاهش سطوح شاخص­های التهابی دیگر شود. باید توجه داشت كاهش سطوح سرمی واسپین ممكن است، پاسخی تعدیلی به بهبود حساسیت انسولینی و كاهش سطوح شاخص‌های التهابی در موش­های صحرایی تمرین كرده گردد (صفرزاده و همکاران، 1391). در مقابل در بافت چربی موش­های چاق نیز گزارش شده است بر اثر درمان با واسپین نوترکیب، حساسیت انسولینی افزایش می­یابد که در همین ارتباط براساس یافته­ های (یان و همکاران، 2008) می­توان چنین فرض نمود افزایش غلظت سرمی واسپین موش­های صحرایی دیابتی که به­دنبال تمرینات مقاومتی رخ می­دهد، در افزایش حساسیت به انسولین موثر است. در پژوهشی که با هدف انجام 12 هفته تمرین ایروبیک[14] بر روی مقاومت به انسولین، آنزیم­های کبدی و نشانگرهای التهابی در مردان چاق صورت گرفت مشاهده گردید که هیچ رابطه معنا‌داری بین سطوح واسپین و پارامترهای متابولیکی که شامل مقاومت به انسولین باشد وجود ندارد. این نتایج نشان می­دهد 12 هفته تمرین ایروبیک به طور معناداری مقاومت به انسولین و پارامترهای متابولیکی را افزایش می­دهد در حالی که بر سطوح واسپین پلاسمایی بی­تاثیر می­باشد (جی یانگ، 2011).

از طرف دیگر، در یک پژوهش مشخص گردید تغییرات ناشی از فعالیت ورزشی در غلظت‌های کمرین، با چاقی و مقاومت به انسولین ارتباط ندارد (صارمی و همکاران، 2010). در پژوهشی دیگر که برای اندازه ­گیری سطوح کمرین بر روی 740 نفر برای اندازه ­گیری mRNA[15] و نیز سه گروه آزمایشی دیگر که 12 هفته تمرین، 6 ماه مطالعه رژیم با کالری محدود، و 12 ماه بعد از عمل جراحی، انجام شد، نشان داده شد که mRNA کمرین به ویژه در بافت چربی بیماران با دیابت نوع 2 بالاتر بوده است و با شاخص توده بدن (BMI)، درصد چربی بدن، پروتئین واکنشگر C[16] و ارزیابی مدل هموستاز مقاومت به انسولین و آهنگ تزریق گلوکز همبستگی دارد. کاهش وزن ناشی از عمل جراحی چاقی باعث کاهش عمده­ای در ظهور کمرین شد. مقاومت به انسولین و التهاب، پیشگویی­های مستقل از BMI برای افزایش غلظت سرم کمرین می­باشند. کاهش ظهور کمرین و کاهش غلظت سرم ممکن است با بهبود حساسیت انسولین و التهاب غیر قابل تشخیص در بیماری­های بالینی بالاتر از کاهش وزن عمده مرتبط باشد (چکرون[17] وهمکاران، 2012). بنابراین می­توان گفت تغییرات این هورمون­ها می ­تواند به عنوان یک عامل پیشگیری کننده و یک زنگ خطر برای افرادی باشد که احتمال دارد درگیر سندرم­های متابولیکی شوند. به همین دلیل در پژوهش حاضر آزمودنی­های سالم انتخاب شدند تا بتوان پاسخ واسپین و کمرین به فعالیت ورزشی را مورد بررسی قرار داد. بنابراین در پژوهش حاضر تاثیر 8 هفته برنامه تمرینی شدید هوازی بر این هورمون­ها در موش­های سالم بررسی شد.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف کلی

 عنوان                                                                                                              صفحه

 فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 2

1-2- بیان مسأله………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق………………………………………………………………………………….. 8

1-4- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 11

1-4-1- هدف کلی………………………………………………………………………………………………. 11

1-4-2- اهداف اختصاصی…………………………………………………………………………………… 11

1-5- سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………… 11

1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش…………………………………………….. 12

1-6-1- تعریف مفهومی………………………………………………………………………………………. 12

1-6-1-1- واسپین………………………………………………………………………………………………. 12

1-6-1-2- کمرین……………………………………………………………………………………………….. 12

1-6-1-3- بافت چربی………………………………………………………………………………………… 12

1-6-1-4- فعالیت هوازی……………………………………………………………………………………. 13

1-6-2- تعریف عملیاتی………………………………………………………………………………………. 13

1-6-2-1- فعالیت هوازی……………………………………………………………………………………. 13

1-6-2-2- موش نژاد اسپراگوداولی……………………………………………………………………. 13

فصل دوم: مفاهیم نظری و پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 15

2-2- مفاهیم بنیادی پژوهش…………………………………………………………………………………… 16

2-2-1- بافت چربی……………………………………………………………………………………………… 16

2-2-2- بافت چربی سفید…………………………………………………………………………………… 16

2-2-3- بافت چربی قهوه ای………………………………………………………………………………. 17

2-2-4- تاریخچه کوتاهی درباره آدیپوکین ها…………………………………………………… 17

2-2-5- پروتئازهای سرین…………………………………………………………………………………… 20

2-2-6- سرپین ها……………………………………………………………………………………………….. 20

2-2-7- واسپین…………………………………………………………………………………………………… 23

2-2- 8- مراحل تولید واسپین…………………………………………………………………………… 25

2- 2- 9- تاثیرات القای واسپین بر مصرف غذا و سوخت و ساز گلوکز………….. 26

2-2-10- مطالعه مداخله واسپین در از دست دادن وزن………………………………… 27

2-2-11- غلظت سرم واسپین در چاقی و بیماری های متابولیک………………….. 28

2-2-12-انتشار واسپین حاصل از فشار ورزش اکسیداتیو……………………………….. 29

2-2-13- شناسایی و پردازش کمرین……………………………………………………………….. 30

2-2-14- ویژگی های کمرین…………………………………………………………………………….. 32

2-3- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………… 35

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 40

3-2-روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 40

3-3- جامعه آماری، نمونه و روش نتیجه گیری…………………………………………………….. 41

3-4- متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………….. 41

3-4-1- متغیر مستقل…………………………………………………………………………………………. 41

3-4-2- متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………………… 41

3-5- ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………………… 41

3-6- ابزار جمع آوری اطلاعات پژوهش…………………………………………………………………. 42

3-6-1- هورمون واسپین…………………………………………………………………………………….. 42

3-6-2- هورمون کمرین……………………………………………………………………………………… 42

3-6-3- وزن…………………………………………………………………………………………………………. 42

3-7- روش اجرا………………………………………………………………………………………………………… 42

3-7-1-پروتکل تمرینی……………………………………………………………………………………….. 44

3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………. 45

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 47

4-2- یافتههای توصیفی……………………………………………………………………………………………. 48

4-3- یافته های مرتبط با سوالات پژوهش…………………………………………………………….. 49

4-3-1-سوال پژوهشی اول…………………………………………………………………………………. 49

4-3-2- سوال پژوهشی دوم……………………………………………………………………………….. 50

4-3-3- سوال پژوهشی سوم………………………………………………………………………………. 51

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 54

5-2- خلاصه پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 54

5-3- بحث و بررسی…………………………………………………………………………………………………. 56

5-3-1- تاثیر فعالیت ورزشی بر واسپین……………………………………………………………. 56

5-3-2- تاثیر فعالیت ورزشی بر کمرین…………………………………………………………….. 60

5-3-3- تاثیر فعالیت ورزشی بر رابطه بین سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین 64

5-4- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….. 64

5-5- محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………….. 64

5-5- 1- متغیرهای غیر قابل کنترل………………………………………………………………….. 64

5-5- 2- متغیرهای قابل کنترل…………………………………………………………………………. 65

5-6- پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………. 66

5-6-1- پیشنهادهای پژوهشی…………………………………………………………………………….. 66

5-6-2- پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………….. 66

منابع و مآخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………….. 67

منابع خارجی……………………………………………………………………………………………………………… 68

مقدمه

 عدم فعالیت بدنی و سبک زندگی غیرفعال از عوامل موثر در شیوع چاقی و اضافه وزن است که اغلب اختلالاتی نظیر مقاومت انسولینی، دیابت نوع 2، دیس­لیپیدمی و فشار خون بالا را موجب می­شود. چنین شرایطی منجر به بر هم خوردن تعامل بین فرآیندهای متابولیکی و ایمنی می­شود. به نظر می­رسد التهاب در پاتوژنز (بیماری زایی) این اختلالات موثر باشد. به خوبی مشخص شده است که پیشرفت وضعیت التهاب خفیف مزمن[1] پیش ­بینی قوی برای بسیاری از این بیماری­ها است. این وضعیت التهابی با سطوح بالای شاخص­های التهابی نظیر اینترلوکین-6 (IL-6)، عامل نکروز توموری- آلفا (TNF-α) و پروتئین واکنشگر C (CRP) مشخص می­شود. بافت چربی، نوع تخصص یافته­ای از بافت همبند است که عمدتاً از سلول­های چربی یا ادیپوسیت­ها[2] تشکیل شده است. این سلول­ها به صورت مجزا یا در گروه­های کوچک درون بافت همبند سست یا نامنظم و غالباً به صورت گروه­های مجتمع بزرگ یافت می­شوند و در آنجا جزء اصلی بافت چربی را تشکیل می­دهند، که بافت چربی در بسیاری از مناطق سرتاسر بدن قرار گرفته است.

بافت چربی بزرگترین ذخیره انرژی (به شکل تری­گلیسرید، چربی­های خنثی) در بدن است. سایر اعضای ذخیره کننده انرژی، عمدتاً کبد و عضلات اسکلتی، این عمل [ذخیره سازی] را در شکل گلیکوژن انجام می‌دهند. با این حال، موجودی گلیکوژن محدود است و باید ذخیره بزرگی از کالری در بین وعده­های غذایی به حرکت درآید. چون چگالی تری­گلیسریدها کمتر از گلیکوژن بوده و آنها ارزش کالریک بالاتری (3/9 kcal/g برای تری­گلیسریدها در مقابل 1/4 kcal/g برای کربوهیدرات­ها) دارند، بافت چربی به صورت بافت ذخیره­ای بسیار کارآمدی درآمده است. این بافت دائماً در حال تخریب و جایگزینی می­باشد و به تحریکات عصبی و هورمونی هر دو حساس است. افزون بر این، ادیپوسیت­ها خود، هورمون­ها و تعدادی از فاکتورهای مهم را آزاد می­ کنند و بافت چربی هم اکنون یک اندام مهم درون­ریز و سیگنال دهنده محسوب می­شود. بافت چربی یا آدیپوز، با ویژگی­های فیزیکی منحصر به فردش، یک هادی حرارتی چربی همچنین فضاهای میان سایر بافت­ها را پر و به نگه داری برخی از اندام­ها در محل خود کمک می­ کند. لایه­های زیرجلدی بافت چربی به شکل­ گیری سطح بدن کمک می­ کند، در حالی که ذخایر بالشتک مانند آن که عمدتاً در کف دست‌ها و پاها هستند، به عنوان ضربه­گیر عمل می­ کنند. دو نوع بافت چربی وجود دارد؛ محل، ساختمان، رنگ و ویژگی‌های آسیب شناختی آنها متفاوت است. بافت چربی سفید، که نوع شایع­تر است، از سلول­هایی تشکیل شده است که پس از تکوین کامل حاوی یک قطره مرکزی بزرگ چربی به رنگ زرد مایل به سفید در سیتوپلاسم خود هستند. بافت چربی قهوه­ای از سلول­هایی تشکیل شده است که حاوی قطره­های چربی متعددی هستند که میان تعداد زیادی میتوکندری پراکنده شده­اند، که موجب می­شود این سلول­ها تیره­تر به نظر برسند. هر دو نوع بافت چربی از خونرسانی غنی برخوردارند. مدتی پیش دانشمندان و پزشکان بافت چربی را به عنوان فقط یک بافت هدف غدد درون­ریز بررسی کردند اما اکنون به عنوان یک عضو از غدد درون­ریز که فقط درون خود ترشح می­ کند، بررسی می­ کنند. سلول­های چربی بالغ دسته­ای از پروتئین­ها را ترشح می­ کنند که به عنوان ادیپوکین­ها (سایتوکین­های بافت چربی) شناخته می­شوند. بعد از کشف لپتین به عنوان یک هورمون مشتق شده از بافت چربی، تعداد زیاد دیگری از ادیپوکین­ها کشف شدند. از جمله: ادیپوکین مهار کننده فعال دپلاستوزین-1 (PAI-1) و رسیتین بودند. ادیپوکین­ها نقش مهمی در رابطه متقابل بین بافت چربی و بافت­ها و ارگان­های دیگر دارند. این بافت­ها انگیزه محققان را برای تجزیه و تحلیل کامل­تر و جامع­تر پروتئین­های ترشح شده­ای که از بافت چربی مشتق می­شوند و رابطه آنها با ورزش، بیشتر می­ کند.

واسپین اولین بار در سال 2000 در سلول­های سفید چربی شناسایی شد که در بافت چربی قابل مشاهده بود. در موش­هایی که مورد آزمایش قرار گرفته­اند مشخص شد که مقاومت به انسولین و تحمل گلوکز با واسپین ارتباط مستقمی دارند (هیدا[3] و همکاران، 2005). کمرین نیز نوعی ماده پروتئینی می­باشد که از سوخت و ساز چربی به دست می­آید (بوزوگلو[4] و همکاران، 2007). این هورمون، در سطح خونی پلاسما در فرآیند سوخت و ساز مواد شیمیایی همراه با بسیاری از عملکردهای اصلی بدن مشاهده شده است. طبق مطالعات مختلف كمرین با شاخص توده بدنی (BMI)، مقاومت به انسولین، سندرم متابولیك، دیابت و بیماری­های قلبی-عروقی ارتباط دارد. لازم به ذكر است كه تولید كمرین به عنوان یك پروتئین كموتاكتیك در مناطق التهابی نیز گزارش شده است. این مولكول، نقش مهم و بالقوه­ای را در كنترل پاسخ ایمنی در نواحی ملتهب و بافت­های آسیب دیده ایفا می­كند و به عنوان یك عامل ضد التهابی نیز شناخته می­شود (روُی[5] و همکاران، 2007). باتوجه به تأثیرات زیاد واسپین و کمرین تقریباً بر تمام اعضاء بدن، نیاز به پژوهش­های بیشتر در زمینه ارتباط این دو ادیپوکین و فعالیت­های ورزشی بخصوص فعالیت استقامتی (هوازی) می­باشد.

 

1-2- بیان مسأله

 کشف آدیپوکین­ها­، به طور قابل توجهی به درک درستی از بیماری­های متابولیک کمک کرده است. بافت چربی در حال حاضر، به جای اینکه تنها به عنوان یک منبع انرژی غیرفعال محسوب شوند، به عنوان یک اندام بیولوژیکی فعال، قادر به تولید مواد مختلفی مانند بسیاری از هورمون­­ها­ و سایتوکین­ها می­باشد. آدیپوکین­ها، سایتوکین­هایی هستند که از بافت آدیپوسیت ترشح می­شوند. هر چند برخی آدیپوکین­ها ممکن است اثر محافظتی (مانند آدیپونکتین، آپلین) داشته باشند اما بیشتر آن­ها می­توانند در افزایش خطر ابتلا به بیماری­های قلبی – عروقی از روی تاثیرات پیش التهابی بر سیستم عروقی­­ یا با افزایش مقاومت انسولین موثر باشند. از آنجا که ممکن است برخی آدیپوکین­ها منعکس کننده وضعیت پیش التها­بی ناشی از افزایش چاقی و افزایش نفوذ ماکروفاژها بدون شرکت مستقیم در مسیرهای آترواسکلروستیک باشند، پس دیگر نمی­توانیم نقش فعالی که بافت چربی در بیماری­های فیزیوپاتولوژی و متابولیک و CVD دارد، را نادیده بگیریم (سو لیم و همکاران، 2012). نتایج مطالعات مختلف نشان می­دهد آدیپوکین­ها در افزایش چاقی مرتبط با اختلالات و سندرم متابولیک به­ویژه در پاتوژنز (افراد مبتلا به دیابت نوع 2) موثر هستند (اُلفت جی و همکارانش، 2012). آدیپوکین­ها در افزایش تصلب شرایین (آترواسکلروز) نیز نقش دارند (سو لیم و همکاران، 2012). ­از جمله آدیپوکین­ها می­توان به اینترلوکین 6، رزیستین[6]، فاکتور نکروز آلفا، RBP4[7]، آپلین، ادیپونکتین، واسپین[8] و کمرین اشاره کرد (هیدا و همکاران[9]، 2005).

در سال 2000 یک آدیپوکین جدید به نام واسپین که به خانواده برتر سرپین­ها[10] تعلق داشت از بافت چربی احشایی جدا شد. واسپین (مشتق از بافت چربی احشایی سرین بازدارنده پروتئاز) آدیپوسایتوکین جدیدی است که از بافت‌های چربی سفید احشایی موش صحرایی یک مدل حیوانی مبتلا به دیابت نوع 2 مشتق شده است (هیدا و همکاران، 2005). واسپین دارای خواص متعدد فیزیولوژیکی مانند بهبود تحمل گلوگز، افزایش حساسیت به انسولین، کاهش قند خون، کاهش مصرف غذا و همچنین به عنوان یک ضد التهاب در مطالعاتی که در محیط آزمایشگاه انجام شده است، می­باشد (وادا، 2008؛ برونتی و همکاران، 2011). نتایج مطالعات بالینی نشان می­دهد افزایش سطح واسپین در خون با چاقی و مقاومت به انسولین ارتباط دارد (تل و همکاران، 2008؛ گولکلیک و همکاران، 2009). واسپین نقش محوری در پاتوژنز بیماری کبد چرب غیرالکلی (NALFD) دارد. نه فقط به عنوان تنظیم کننده حساسیت به انسولین بلکه به عنوان واسطه­های فرایندهای التهابی عمل می­ کند. شواهد نشان می­دهد شیوع بیماری کبد چرب غیرالکلی به طور مداوم در حال افزایش است که به دلیل افزایش روزافزون چاقی است. (دیواناگام و همکاران، 2009)، مقاومت به انسولین کبدی و عضلانی را در نوجوانان مبتلا به کبد چرب غیرالکلی (NALFD) و نوجوانان سالم که وزن و سن یکسانی داشتند، اندازه‌گیری کردند. در نتیجه پی­بردند که مقاومت به انسولین در نوجوانان با NAFLD به طور مستقل از شاخص توده بدن (BMI) آنها افزایش یافته بود. همچنین پژوهش­ها نشان می­ دهند آمادگی جسمانی در سطح بالا، باعث کاهش فعالیت واسپین می­شود در حالی که فعالیت ورزشی در افراد غیرورزشکار باعث افزایش غلظت سرم واسپین می­شود (ودا[11]، 2008). در مقابل در پژوهشی که بر روی 36 سر موش به دنبال 4 هفته تمرینات مقاومتی در موش­های صحرایی غیردیابتی انجام شد، مشخص گردید سطح واسپین سرمی به طور معنی­داری کاهش می­یابد اما در گروه دیابتی که تمرین داشتند سطح واسپین کاهش پیدا نمی­کرد. از این رو می­توان چنین استنباط کرد که تمرینات مقاومتی، تاثیر متفاوتی بر سطوح واسپین سرمی گروه­های دیابتی و غیردیابتی موش­های صحرایی می‌گذارد (صفرزاده و همکاران، 1391). از طرفی دیگر در پژوهشی که بر روی 10 زن انجام گرفت مشخص گردید به دنبال اجرای یک تمرین مقاومتی یک روزه، در سطوح واسپین و گلوکز هیچ تغییر عمده­ای به وجود نمی‌آید اما در مقابل سطوح انسولین به طور معنی­داری افزایش می­یابد و همچنین باید گفت سطوح واسپین با گلوکز و انسولین همبستگی معناداری نداشت و این بدان معنی است که یک دوره تمرین قدرتی یک روزه تاثیری بر روی غلظت واسپین ندارد و این احتمال وجود دارد که واسپین تنظیم کننده مهمی برای گلوکز نباشد (قهرمانی و همکاران، 2012). بنابراین هورمون واسپین ممکن است با حساسیت به انسولین رابطه داشته باشد و بتواند با ایجاد تغییر در سطح آن، میزان مصرف گلوکز را از طریق تغییر در مقاومت به انسولین و یا حساسیت به انسولین تغییر دهد.

از طرف دیگر کمرین، ادیپوکینی می­باشد که در سال 2007 کشف شده است و مشخص گردید از 131 تا 137 اسید آمینه تشکیل شده است. به طور عمده، جایگاه اصلی این ادیپوکین در بافت چربی است. بررسی‌ها نشان می­دهد کمرین در بافت چربی موش­های چاق افزایش می­یابد. علاوه بر این در افراد چاق و دیابتی نیز کمرین افزایش پیدا می­ کند. در مجموع کمرین در نفوذ ماکروفاژها به درون بافت چربی که ممکن است باعث توسعه التهاب و مقاومت به انسولین شود، نقش مهمی را می ­تواند ایفا کند. همچنین مشاهده شده است این هورمون می‌تواند در بیماری­­های خود ایمنی، آرتریت روماتوئید، بیماری­های التهابی روده، سرطان تخمدان و بیماری کبد چرب غیرالکلی تاثیرگذار باشد. نتایج مطالعات نشان می­دهد بین کمرین و شاخص سندروم متابولیکی ارتباط وجود دارد. در این تحقیقات بین شاخص توده بدنی، دور کمر، فشار خون، تری‌گلیسرید، کلسترول، لیپوپروتئین با چگالی پایین و سطوح کمرین همبستگی مثبت ولی بین سطوح لیپوپروتئین با چگالی بالا و ادیپونکتین و کمرین همبستگی منفی­ای وجود دارد. صارمی و همکارانش اثر ۱۲ هفته تمرین قدرتی بر سطح سرمی كمرین، پروتئین واكنشگر C و فاكتور نكروز تومور آلفا در افراد مبتلا به سندروم متابولیك را مورد بررسی قرار دادند. آنها به این نتیجه رسیدند که 12 هفته تمرین قدرتی موجب بهبود شاخص­های قلبی و متابولیکی در افراد مبتلا به سندروم متابولیک می­شود و این بهبود با کاهش سطح کمرین و CRP همراه است. ریما[12] و همکارانش نیز اثر ورزش و کاهش وزن بر سطوح کمرین و بیان بافت چربی در 740 نفر از افراد چاق را در 12 هفته فعالیت ورزشی با رژیم غذایی مشخص مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه دست یافتند که کاهش سطوح کمرین ممکن است به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش قابل توجه وزن کمک می­ کند. در مقابل در پژوهشی که (حقیقی و همکاران، 1390) بر روی بیماران سندرم تخمدان پلی­كیستیك PCOS)) انجام دادند، مشاهده کردند که سطح هورمون كمرین در سرم بیماران PCOS نسبت به گروه شاهد که دارای BMI مشابه بودند، افزایش قابل توجهی پیدا می­ کند. براساس یافته­ های این پژوهش، تغییرات كمرین می ­تواند در تشخیص مكانیسم اختلال مذكور و یافتن راهكارهای درمانی جدید موثر واقع شود.

با توجه به اهمیت این دو هورمون به­عنوان عوامل احتمالی در پیشگیری و یا هشدار دهنده بیماری­ها، فرایندهای متابولیکی و عملکردهای دستگاه­های مختلف بدن که در بالا بیان شد و نتایج متناقض تحقیقات انجام شده در این زمینه، به­نظر می­رسد انجام پژوهش حاضر ضروری می­باشد. در پژوهش حاضر، محققان به­دنبال پاسخ به این سوالات هستند که آیا تمرینات ­هوازی شدید تاثیری بر سطوح پلاسمایی واسپین دارد؟ آیا تمرینات ­هوازی شدید تاثیری بر سطوح پلاسمایی کمرین دارد و آیا به­دنبال هشت هفته تمرینات ­هوازی شدید، رابطه معناداری بین تغییرات واسپین و کمرین وجود دارد؟ بنابراین هدف کلی از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر هشت هفته فعالیت هوازی با شدت زیاد بر سطوح پلاسمایی واسپین (Vaspin) و کمرین (Chemerin) در موش­های ماده نژاد اسپراگوداولی است.

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق

 در طول دهه­ی گذشته، چاقی به طور فزاینده­ای شیوع یافته و در حال حاضر یكی از جدی­ترین مسائل مربوط به سلامت عمومی است. سندروم متابولیك یا سندروم مقاومت به انسولین، یك اختلال متابولیكی است كه توسط حضور چندین عامل خطرزای بیماری­های قلبی – عروقی از جمله چاقی شكمی، افزایش چربی خون، فشار خون بالا و مقاومت به انسولین مشخص می­شود. سندروم متابولیك و دیابت نوع ۲، مهم­ترین عوامل خطرزای مرتبط با بیماری‎‌های قلبی – عروقی در افراد چاق هستند. البته سازوكارهایی كه توسط آن­ها سندروم متابولیك در افراد چاق گسترش می­یابد به خوبی روشن نیست. بنابراین بررسی برخی از هورمون‌هایی که به عنوان عوامل تاثیرگذار یا پیش­آگهی (پرگنوزی) در پیشگیری و یا هشدار دهنده بیماری‌ها، فرایندهای متابولیکی و عملکردهای دستگاه­های مختلف بدن محسوب می­شوند، ضروری است.

در گذشته باور بر این بود كه بافت چربی یك بافت بی­اثر است و تنها به صورت ذخیره كننده­ی تری‌گلیسریدها عمل می­كند اما در حال حاضر به خوبی نشان داده شده است بافت چربی برخی از پروتئین‌های فعال زیستی – كه به طور كلی آدیپوكین­ها نامیده می­شوند – ترشح می‌‌‌كند و از این راه در هموستاز انرژی (مانند :آدیپوكین لپتین) و التهاب سیستمیك (مانند: TNF-α) نقش ایفا می­كند كه به نظر می­رسد در بیماری­زایی سندروم متابولیك، نقش كلیدی دارند (صارمی و همکاران، 1389). بنابراین باید گفت بافت چربی به عنوان یك سیستم هورمونی فعال علاوه بر ایفای نقش در ذخیره انرژی، دركنترل متابولیسم بدن نیز شركت می­كند .آدیپوكین­ها، پروتئین‌های ترشح شده از بافت چربی هستند كه این نقش را به عهده دارند (حقیقی و همکارانش، 1391). شواهد اخیر پیشنهاد می­­كند كه چاقی، به ویژه چاقی احشایی، با وضعیت التهاب مزمن، توسط سطح نشانگرهای التهابی اینترلوکین6، فاکتور نکروز تومور آلفا و پروتئین واکنشگرC  همراه است. در واقع التهاب مزمن، در افراد چاق مهم­ترین عامل مرتبط كننده­ی افزایش توده‌ی بافت چربی و مقاومت به انسولین عنوان شده است، زیرا TNF-α، IL-6، واسپین و کمرین كه واسطه‌های شیمیایی ترشح شده از بافت چربی هستند، واسطه­های مهم ایجاد مقاومت به انسولین در افراد چاق نیز می­باشند (صارمی و همکاران، 1389).

با توجه به اینکه دو هورمون واسپین و کمرین در سال­های اخیر کشف شده است، پژوهش­های ورزشی محدودی در این زمینه انجام شده است. علاوه بر این، هنوز یک نتیجه قطعی در ارتباط با پاسخ این دو هورمون به فعالیت ورزشی نیز مشخص نشده است چرا که نتایج این پژوهش­های، متناقض می­باشد. (یونگ و همکاران، 2011) نشان دادند واسپین در سلول­های اندوتلیال عروقی نقش حفاظتی دارد. ممکن است واسپین در کاهش گرفتگی شریان­های ناشی از سندرم متابولیک نیز نقشی اساسی داشته باشد. در مقابل پایین­تر بودن سطح سرمی واسپین در بیماران دیابتی نوع ۲ مبتلا به عوارض ریزعروقی (نوروپاتی، رتینوپاتی و نفروپاتی) در مقایسه با بیماران بدون این عوارض حاکی از تاثیر این ادیپوکین در اختلالات متابولیکی می‌باشد (گالسیک[13] و همکاران، 2009). در همین زمینه در پژوهشی که بر روی 16 سر موش با یك برنامه تمرین 4 هفته­ای انجام شد، مشخص گردید سطوح سرمی واسپین در گروه تجربی در مقایسه با گروه شاهد به طور معناداری پایین­تر بوده است و این نتایج نشان می­دهد تمرینات مقاومتی می ­تواند باعث كاهش سطوح سرمی واسپین همراه با كاهش سطوح شاخص­های التهابی دیگر شود. باید توجه داشت كاهش سطوح سرمی واسپین ممكن است، پاسخی تعدیلی به بهبود حساسیت انسولینی و كاهش سطوح شاخص‌های التهابی در موش­های صحرایی تمرین كرده گردد (صفرزاده و همکاران، 1391). در مقابل در بافت چربی موش­های چاق نیز گزارش شده است بر اثر درمان با واسپین نوترکیب، حساسیت انسولینی افزایش می­یابد که در همین ارتباط براساس یافته­ های (یان و همکاران، 2008) می­توان چنین فرض نمود افزایش غلظت سرمی واسپین موش­های صحرایی دیابتی که به­دنبال تمرینات مقاومتی رخ می­دهد، در افزایش حساسیت به انسولین موثر است. در پژوهشی که با هدف انجام 12 هفته تمرین ایروبیک[14] بر روی مقاومت به انسولین، آنزیم­های کبدی و نشانگرهای التهابی در مردان چاق صورت گرفت مشاهده گردید که هیچ رابطه معنا‌داری بین سطوح واسپین و پارامترهای متابولیکی که شامل مقاومت به انسولین باشد وجود ندارد. این نتایج نشان می­دهد 12 هفته تمرین ایروبیک به طور معناداری مقاومت به انسولین و پارامترهای متابولیکی را افزایش می­دهد در حالی که بر سطوح واسپین پلاسمایی بی­تاثیر می­باشد (جی یانگ، 2011).

نظر تغذیه و جنس و سن کنترل­های لازم انجام شد. آزمودنی­های گروه­های تمرینی با شدت بالا مطابق با برنامه تمرینی، فعالیت دویدن روی نوارگردان را به مدت 8 هفته و 5 جلسه در هفته اجرا کردند. این تمرین به صورت فزاینده و با رعایت اصل اضافه بار انجام شد. داده­های حاصل از پژوهش با بهره گرفتن از نرم افزار spss.16 و آزمون t مستقل و جهت تعیین رابطه بین متغیر­­های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ های پژوهش حاکی از آن است که تمرین و فعالیت بدنی باعث کاهش سطوح پروتئین واسپین و افزایش سطح سرمی کمرین می‌شود. در نهایت مشخص گردید جهت ایجاد تغییرات قابل توجه در سطوح هورمون واسپین و کمرین، انجام هشت هفته فعالیت ورزشی کافی است و تغییر در عامل شدت و مدت زمان فعالیت ورزشی، می ­تواند بر پاسخ این هورمون­ها تاثیر داشته باشد.

واژه­های کلیدی : واسپین، کمرین، تمرین هوازی شدید

فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                              صفحه

 فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 2

1-2- بیان مسأله………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق………………………………………………………………………………….. 8

1-4- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 11

1-4-1- هدف کلی………………………………………………………………………………………………. 11

1-4-2- اهداف اختصاصی…………………………………………………………………………………… 11

1-5- سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………… 11

1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش…………………………………………….. 12

1-6-1- تعریف مفهومی………………………………………………………………………………………. 12

1-6-1-1- واسپین………………………………………………………………………………………………. 12

1-6-1-2- کمرین……………………………………………………………………………………………….. 12

1-6-1-3- بافت چربی………………………………………………………………………………………… 12

1-6-1-4- فعالیت هوازی……………………………………………………………………………………. 13

1-6-2- تعریف عملیاتی………………………………………………………………………………………. 13

1-6-2-1- فعالیت هوازی……………………………………………………………………………………. 13

1-6-2-2- موش نژاد اسپراگوداولی……………………………………………………………………. 13

فصل دوم: مفاهیم نظری و پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 15

2-2- مفاهیم بنیادی پژوهش…………………………………………………………………………………… 16

2-2-1- بافت چربی……………………………………………………………………………………………… 16

2-2-2- بافت چربی سفید…………………………………………………………………………………… 16

2-2-3- بافت چربی قهوه ای………………………………………………………………………………. 17

2-2-4- تاریخچه کوتاهی درباره آدیپوکین ها…………………………………………………… 17

2-2-5- پروتئازهای سرین…………………………………………………………………………………… 20

2-2-6- سرپین ها……………………………………………………………………………………………….. 20

2-2-7- واسپین…………………………………………………………………………………………………… 23

2-2- 8- مراحل تولید واسپین…………………………………………………………………………… 25

2- 2- 9- تاثیرات القای واسپین بر مصرف غذا و سوخت و ساز گلوکز………….. 26

2-2-10- مطالعه مداخله واسپین در از دست دادن وزن………………………………… 27

2-2-11- غلظت سرم واسپین در چاقی و بیماری های متابولیک………………….. 28

2-2-12-انتشار واسپین حاصل از فشار ورزش اکسیداتیو……………………………….. 29

2-2-13- شناسایی و پردازش کمرین……………………………………………………………….. 30

2-2-14- ویژگی های کمرین…………………………………………………………………………….. 32

2-3- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………… 35

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 40

3-2-روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 40

3-3- جامعه آماری، نمونه و روش نتیجه گیری…………………………………………………….. 41

3-4- متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………….. 41

3-4-1- متغیر مستقل…………………………………………………………………………………………. 41

3-4-2- متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………………… 41

3-5- ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………………… 41

3-6- ابزار جمع آوری اطلاعات پژوهش…………………………………………………………………. 42

3-6-1- هورمون واسپین…………………………………………………………………………………….. 42

3-6-2- هورمون کمرین……………………………………………………………………………………… 42

3-6-3- وزن…………………………………………………………………………………………………………. 42

3-7- روش اجرا………………………………………………………………………………………………………… 42

3-7-1-پروتکل تمرینی……………………………………………………………………………………….. 44

3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………. 45

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 47

4-2- یافتههای توصیفی……………………………………………………………………………………………. 48

4-3- یافته های مرتبط با سوالات پژوهش…………………………………………………………….. 49

4-3-1-سوال پژوهشی اول…………………………………………………………………………………. 49

4-3-2- سوال پژوهشی دوم……………………………………………………………………………….. 50

4-3-3- سوال پژوهشی سوم………………………………………………………………………………. 51

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 54

5-2- خلاصه پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 54

5-3- بحث و بررسی…………………………………………………………………………………………………. 56

5-3-1- تاثیر فعالیت ورزشی بر واسپین……………………………………………………………. 56

5-3-2- تاثیر فعالیت ورزشی بر کمرین…………………………………………………………….. 60

5-3-3- تاثیر فعالیت ورزشی بر رابطه بین سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین 64

5-4- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….. 64

5-5- محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………….. 64

5-5- 1- متغیرهای غیر قابل کنترل………………………………………………………………….. 64

5-5- 2- متغیرهای قابل کنترل…………………………………………………………………………. 65

5-6- پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………. 66

5-6-1- پیشنهادهای پژوهشی…………………………………………………………………………….. 66

5-6-2- پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………….. 66

منابع و مآخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………….. 67

منابع خارجی……………………………………………………………………………………………………………… 68

مقدمه

 عدم فعالیت بدنی و سبک زندگی غیرفعال از عوامل موثر در شیوع چاقی و اضافه وزن است که اغلب اختلالاتی نظیر مقاومت انسولینی، دیابت نوع 2، دیس­لیپیدمی و فشار خون بالا را موجب می­شود. چنین شرایطی منجر به بر هم خوردن تعامل بین فرآیندهای متابولیکی و ایمنی می­شود. به نظر می­رسد التهاب در پاتوژنز (بیماری زایی) این اختلالات موثر باشد. به خوبی مشخص شده است که پیشرفت وضعیت التهاب خفیف مزمن[1] پیش ­بینی قوی برای بسیاری از این بیماری­ها است. این وضعیت التهابی با سطوح بالای شاخص­های التهابی نظیر اینترلوکین-6 (IL-6)، عامل نکروز توموری- آلفا (TNF-α) و پروتئین واکنشگر C (CRP) مشخص می­شود. بافت چربی، نوع تخصص یافته­ای از بافت همبند است که عمدتاً از سلول­های چربی یا ادیپوسیت­ها[2] تشکیل شده است. این سلول­ها به صورت مجزا یا در گروه­های کوچک درون بافت همبند سست یا نامنظم و غالباً به صورت گروه­های مجتمع بزرگ یافت می­شوند و در آنجا جزء اصلی بافت چربی را تشکیل می­دهند، که بافت چربی در بسیاری از مناطق سرتاسر بدن قرار گرفته است.

بافت چربی بزرگترین ذخیره انرژی (به شکل تری­گلیسرید، چربی­های خنثی) در بدن است. سایر اعضای ذخیره کننده انرژی، عمدتاً کبد و عضلات اسکلتی، این عمل [ذخیره سازی] را در شکل گلیکوژن انجام می‌دهند. با این حال، موجودی گلیکوژن محدود است و باید ذخیره بزرگی از کالری در بین وعده­های غذایی به حرکت درآید. چون چگالی تری­گلیسریدها کمتر از گلیکوژن بوده و آنها ارزش کالریک بالاتری (3/9 kcal/g برای تری­گلیسریدها در مقابل 1/4 kcal/g برای کربوهیدرات­ها) دارند، بافت چربی به صورت بافت ذخیره­ای بسیار کارآمدی درآمده است. این بافت دائماً در حال تخریب و جایگزینی می­باشد و به تحریکات عصبی و هورمونی هر دو حساس است. افزون بر این، ادیپوسیت­ها خود، هورمون­ها و تعدادی از فاکتورهای مهم را آزاد می­ کنند و بافت چربی هم اکنون یک اندام مهم درون­ریز و سیگنال دهنده محسوب می­شود. بافت چربی یا آدیپوز، با ویژگی­های فیزیکی منحصر به فردش، یک هادی حرارتی چربی همچنین فضاهای میان سایر بافت­ها را پر و به نگه داری برخی از اندام­ها در محل خود کمک می­ کند. لایه­های زیرجلدی بافت چربی به شکل­ گیری سطح بدن کمک می­ کند، در حالی که ذخایر بالشتک مانند آن که عمدتاً در کف دست‌ها و پاها هستند، به عنوان ضربه­گیر عمل می­ کنند. دو نوع بافت چربی وجود دارد؛ محل، ساختمان، رنگ و ویژگی‌های آسیب شناختی آنها متفاوت است. بافت چربی سفید، که نوع شایع­تر است، از سلول­هایی تشکیل شده است که پس از تکوین کامل حاوی یک قطره مرکزی بزرگ چربی به رنگ زرد مایل به سفید در سیتوپلاسم خود هستند. بافت چربی قهوه­ای از سلول­هایی تشکیل شده است که حاوی قطره­های چربی متعددی هستند که میان تعداد زیادی میتوکندری پراکنده شده­اند، که موجب می­شود این سلول­ها تیره­تر به نظر برسند. هر دو نوع بافت چربی از خونرسانی غنی برخوردارند. مدتی پیش دانشمندان و پزشکان بافت چربی را به عنوان فقط یک بافت هدف غدد درون­ریز بررسی کردند اما اکنون به عنوان یک عضو از غدد درون­ریز که فقط درون خود ترشح می­ کند، بررسی می­ کنند. سلول­های چربی بالغ دسته­ای از پروتئین­ها را ترشح می­ کنند که به عنوان ادیپوکین­ها (سایتوکین­های بافت چربی) شناخته می­شوند. بعد از کشف لپتین به عنوان یک هورمون مشتق شده از بافت چربی، تعداد زیاد دیگری از ادیپوکین­ها کشف شدند. از جمله: ادیپوکین مهار کننده فعال دپلاستوزین-1 (PAI-1) و رسیتین بودند. ادیپوکین­ها نقش مهمی در رابطه متقابل بین بافت چربی و بافت­ها و ارگان­های دیگر دارند. این بافت­ها انگیزه محققان را برای تجزیه و تحلیل کامل­تر و جامع­تر پروتئین­های ترشح شده­ای که از بافت چربی مشتق می­شوند و رابطه آنها با ورزش، بیشتر می­ کند.

واسپین اولین بار در سال 2000 در سلول­های سفید چربی شناسایی شد که در بافت چربی قابل مشاهده بود. در موش­هایی که مورد آزمایش قرار گرفته­اند مشخص شد که مقاومت به انسولین و تحمل گلوکز با واسپین ارتباط مستقمی دارند (هیدا[3] و همکاران، 2005). کمرین نیز نوعی ماده پروتئینی می­باشد که از سوخت و ساز چربی به دست می­آید (بوزوگلو[4] و همکاران، 2007). این هورمون، در سطح خونی پلاسما در فرآیند سوخت و ساز مواد شیمیایی همراه با بسیاری از عملکردهای اصلی بدن مشاهده شده است. طبق مطالعات مختلف كمرین با شاخص توده بدنی (BMI)، مقاومت به انسولین، سندرم متابولیك، دیابت و بیماری­های قلبی-عروقی ارتباط دارد. لازم به ذكر است كه تولید كمرین به عنوان یك پروتئین كموتاكتیك در مناطق التهابی نیز گزارش شده است. این مولكول، نقش مهم و بالقوه­ای را در كنترل پاسخ ایمنی در نواحی ملتهب و بافت­های آسیب دیده ایفا می­كند و به عنوان یك عامل ضد التهابی نیز شناخته می­شود (روُی[5] و همکاران، 2007). باتوجه به تأثیرات زیاد واسپین و کمرین تقریباً بر تمام اعضاء بدن، نیاز به پژوهش­های بیشتر در زمینه ارتباط این دو ادیپوکین و فعالیت­های ورزشی بخصوص فعالیت استقامتی (هوازی) می­باشد.

 

1-2- بیان مسأله

 کشف آدیپوکین­ها­، به طور قابل توجهی به درک درستی از بیماری­های متابولیک کمک کرده است. بافت چربی در حال حاضر، به جای اینکه تنها به عنوان یک منبع انرژی غیرفعال محسوب شوند، به عنوان یک اندام بیولوژیکی فعال، قادر به تولید مواد مختلفی مانند بسیاری از هورمون­­ها­ و سایتوکین­ها می­باشد. آدیپوکین­ها، سایتوکین­هایی هستند که از بافت آدیپوسیت ترشح می­شوند. هر چند برخی آدیپوکین­ها ممکن است اثر محافظتی (مانند آدیپونکتین، آپلین) داشته باشند اما بیشتر آن­ها می­توانند در افزایش خطر ابتلا به بیماری­های قلبی – عروقی از روی تاثیرات پیش التهابی بر سیستم عروقی­­ یا با افزایش مقاومت انسولین موثر باشند. از آنجا که ممکن است برخی آدیپوکین­ها منعکس کننده وضعیت پیش التها­بی ناشی از افزایش چاقی و افزایش نفوذ ماکروفاژها بدون شرکت مستقیم در مسیرهای آترواسکلروستیک باشند، پس دیگر نمی­توانیم نقش فعالی که بافت چربی در بیماری­های فیزیوپاتولوژی و متابولیک و CVD دارد، را نادیده بگیریم (سو لیم و همکاران، 2012). نتایج مطالعات مختلف نشان می­دهد آدیپوکین­ها در افزایش چاقی مرتبط با اختلالات و سندرم متابولیک به­ویژه در پاتوژنز (افراد مبتلا به دیابت نوع 2) موثر هستند (اُلفت جی و همکارانش، 2012). آدیپوکین­ها در افزایش تصلب شرایین (آترواسکلروز) نیز نقش دارند (سو لیم و همکاران، 2012). ­از جمله آدیپوکین­ها می­توان به اینترلوکین 6، رزیستین[6]، فاکتور نکروز آلفا، RBP4[7]، آپلین، ادیپونکتین، واسپین[8] و کمرین اشاره کرد (هیدا و همکاران[9]، 2005).

در سال 2000 یک آدیپوکین جدید به نام واسپین که به خانواده برتر سرپین­ها[10] تعلق داشت از بافت چربی احشایی جدا شد. واسپین (مشتق از بافت چربی احشایی سرین بازدارنده پروتئاز) آدیپوسایتوکین جدیدی است که از بافت‌های چربی سفید احشایی موش صحرایی یک مدل حیوانی مبتلا به دیابت نوع 2 مشتق شده است (هیدا و همکاران، 2005). واسپین دارای خواص متعدد فیزیولوژیکی مانند بهبود تحمل گلوگز، افزایش حساسیت به انسولین، کاهش قند خون، کاهش مصرف غذا و همچنین به عنوان یک ضد التهاب در مطالعاتی که در محیط آزمایشگاه انجام شده است، می­باشد (وادا، 2008؛ برونتی و همکاران، 2011). نتایج مطالعات بالینی نشان می­دهد افزایش سطح واسپین در خون با چاقی و مقاومت به انسولین ارتباط دارد (تل و همکاران، 2008؛ گولکلیک و همکاران، 2009). واسپین نقش محوری در پاتوژنز بیماری کبد چرب غیرالکلی (NALFD) دارد. نه فقط به عنوان تنظیم کننده حساسیت به انسولین بلکه به عنوان واسطه­های فرایندهای التهابی عمل می­ کند. شواهد نشان می­دهد شیوع بیماری کبد چرب غیرالکلی به طور مداوم در حال افزایش است که به دلیل افزایش روزافزون چاقی است. (دیواناگام و همکاران، 2009)، مقاومت به انسولین کبدی و عضلانی را در نوجوانان مبتلا به کبد چرب غیرالکلی (NALFD) و نوجوانان سالم که وزن و سن یکسانی داشتند، اندازه‌گیری کردند. در نتیجه پی­بردند که مقاومت به انسولین در نوجوانان با NAFLD به طور مستقل از شاخص توده بدن (BMI) آنها افزایش یافته بود. همچنین پژوهش­ها نشان می­ دهند آمادگی جسمانی در سطح بالا، باعث کاهش فعالیت واسپین می­شود در حالی که فعالیت ورزشی در افراد غیرورزشکار باعث افزایش غلظت سرم واسپین می­شود (ودا[11]، 2008). در مقابل در پژوهشی که بر روی 36 سر موش به دنبال 4 هفته تمرینات مقاومتی در موش­های صحرایی غیردیابتی انجام شد، مشخص گردید سطح واسپین سرمی به طور معنی­داری کاهش می­یابد اما در گروه دیابتی که تمرین داشتند سطح واسپین کاهش پیدا نمی­کرد. از این رو می­توان چنین استنباط کرد که تمرینات مقاومتی، تاثیر متفاوتی بر سطوح واسپین سرمی گروه­های دیابتی و غیردیابتی موش­های صحرایی می‌گذارد (صفرزاده و همکاران، 1391). از طرفی دیگر در پژوهشی که بر روی 10 زن انجام گرفت مشخص گردید به دنبال اجرای یک تمرین مقاومتی یک روزه، در سطوح واسپین و گلوکز هیچ تغییر عمده­ای به وجود نمی‌آید اما در مقابل سطوح انسولین به طور معنی­داری افزایش می­یابد و همچنین باید گفت سطوح واسپین با گلوکز و انسولین همبستگی معناداری نداشت و این بدان معنی است که یک دوره تمرین قدرتی یک روزه تاثیری بر روی غلظت واسپین ندارد و این احتمال وجود دارد که واسپین تنظیم کننده مهمی برای گلوکز نباشد (قهرمانی و همکاران، 2012). بنابراین هورمون واسپین ممکن است با حساسیت به انسولین رابطه داشته باشد و بتواند با ایجاد تغییر در سطح آن، میزان مصرف گلوکز را از طریق تغییر در مقاومت به انسولین و یا حساسیت به انسولین تغییر دهد.

از طرف دیگر کمرین، ادیپوکینی می­باشد که در سال 2007 کشف شده است و مشخص گردید از 131 تا 137 اسید آمینه تشکیل شده است. به طور عمده، جایگاه اصلی این ادیپوکین در بافت چربی است. بررسی‌ها نشان می­دهد کمرین در بافت چربی موش­های چاق افزایش می­یابد. علاوه بر این در افراد چاق و دیابتی نیز کمرین افزایش پیدا می­ کند. در مجموع کمرین در نفوذ ماکروفاژها به درون بافت چربی که ممکن است باعث توسعه التهاب و مقاومت به انسولین شود، نقش مهمی را می ­تواند ایفا کند. همچنین مشاهده شده است این هورمون می‌تواند در بیماری­­های خود ایمنی، آرتریت روماتوئید، بیماری­های التهابی روده، سرطان تخمدان و بیماری کبد چرب غیرالکلی تاثیرگذار باشد. نتایج مطالعات نشان می­دهد بین کمرین و شاخص سندروم متابولیکی ارتباط وجود دارد. در این تحقیقات بین شاخص توده بدنی، دور کمر، فشار خون، تری‌گلیسرید، کلسترول، لیپوپروتئین با چگالی پایین و سطوح کمرین همبستگی مثبت ولی بین سطوح لیپوپروتئین با چگالی بالا و ادیپونکتین و کمرین همبستگی منفی­ای وجود دارد. صارمی و همکارانش اثر ۱۲ هفته تمرین قدرتی بر سطح سرمی كمرین، پروتئین واكنشگر C و فاكتور نكروز تومور آلفا در افراد مبتلا به سندروم متابولیك را مورد بررسی قرار دادند. آنها به این نتیجه رسیدند که 12 هفته تمرین قدرتی موجب بهبود شاخص­های قلبی و متابولیکی در افراد مبتلا به سندروم متابولیک می­شود و این بهبود با کاهش سطح کمرین و CRP همراه است. ریما[12] و همکارانش نیز اثر ورزش و کاهش وزن بر سطوح کمرین و بیان بافت چربی در 740 نفر از افراد چاق را در 12 هفته فعالیت ورزشی با رژیم غذایی مشخص مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه دست یافتند که کاهش سطوح کمرین ممکن است به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش قابل توجه وزن کمک می­ کند. در مقابل در پژوهشی که (حقیقی و همکاران، 1390) بر روی بیماران سندرم تخمدان پلی­كیستیك PCOS)) انجام دادند، مشاهده کردند که سطح هورمون كمرین در سرم بیماران PCOS نسبت به گروه شاهد که دارای BMI مشابه بودند، افزایش قابل توجهی پیدا می­ کند. براساس یافته­ های این پژوهش، تغییرات كمرین می ­تواند در تشخیص مكانیسم اختلال مذكور و یافتن راهكارهای درمانی جدید موثر واقع شود.

با توجه به اهمیت این دو هورمون به­عنوان عوامل احتمالی در پیشگیری و یا هشدار دهنده بیماری­ها، فرایندهای متابولیکی و عملکردهای دستگاه­های مختلف بدن که در بالا بیان شد و نتایج متناقض تحقیقات انجام شده در این زمینه، به­نظر می­رسد انجام پژوهش حاضر ضروری می­باشد. در پژوهش حاضر، محققان به­دنبال پاسخ به این سوالات هستند که آیا تمرینات ­هوازی شدید تاثیری بر سطوح پلاسمایی واسپین دارد؟ آیا تمرینات ­هوازی شدید تاثیری بر سطوح پلاسمایی کمرین دارد و آیا به­دنبال هشت هفته تمرینات ­هوازی شدید، رابطه معناداری بین تغییرات واسپین و کمرین وجود دارد؟ بنابراین هدف کلی از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر هشت هفته فعالیت هوازی با شدت زیاد بر سطوح پلاسمایی واسپین (Vaspin) و کمرین (Chemerin) در موش­های ماده نژاد اسپراگوداولی است.

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق

 در طول دهه­ی گذشته، چاقی به طور فزاینده­ای شیوع یافته و در حال حاضر یكی از جدی­ترین مسائل مربوط به سلامت عمومی است. سندروم متابولیك یا سندروم مقاومت به انسولین، یك اختلال متابولیكی است كه توسط حضور چندین عامل خطرزای بیماری­های قلبی – عروقی از جمله چاقی شكمی، افزایش چربی خون، فشار خون بالا و مقاومت به انسولین مشخص می­شود. سندروم متابولیك و دیابت نوع ۲، مهم­ترین عوامل خطرزای مرتبط با بیماری‎‌های قلبی – عروقی در افراد چاق هستند. البته سازوكارهایی كه توسط آن­ها سندروم متابولیك در افراد چاق گسترش می­یابد به خوبی روشن نیست. بنابراین بررسی برخی از هورمون‌هایی که به عنوان عوامل تاثیرگذار یا پیش­آگهی (پرگنوزی) در پیشگیری و یا هشدار دهنده بیماری‌ها، فرایندهای متابولیکی و عملکردهای دستگاه­های مختلف بدن محسوب می­شوند، ضروری است.

در گذشته باور بر این بود كه بافت چربی یك بافت بی­اثر است و تنها به صورت ذخیره كننده­ی تری‌گلیسریدها عمل می­كند اما در حال حاضر به خوبی نشان داده شده است بافت چربی برخی از پروتئین‌های فعال زیستی – كه به طور كلی آدیپوكین­ها نامیده می­شوند – ترشح می‌‌‌كند و از این راه در هموستاز انرژی (مانند :آدیپوكین لپتین) و التهاب سیستمیك (مانند: TNF-α) نقش ایفا می­كند كه به نظر می­رسد در بیماری­زایی سندروم متابولیك، نقش كلیدی دارند (صارمی و همکاران، 1389). بنابراین باید گفت بافت چربی به عنوان یك سیستم هورمونی فعال علاوه بر ایفای نقش در ذخیره انرژی، دركنترل متابولیسم بدن نیز شركت می­كند .آدیپوكین­ها، پروتئین‌های ترشح شده از بافت چربی هستند كه این نقش را به عهده دارند (حقیقی و همکارانش، 1391). شواهد اخیر پیشنهاد می­­كند كه چاقی، به ویژه چاقی احشایی، با وضعیت التهاب مزمن، توسط سطح نشانگرهای التهابی اینترلوکین6، فاکتور نکروز تومور آلفا و پروتئین واکنشگرC  همراه است. در واقع التهاب مزمن، در افراد چاق مهم­ترین عامل مرتبط كننده­ی افزایش توده‌ی بافت چربی و مقاومت به انسولین عنوان شده است، زیرا TNF-α، IL-6، واسپین و کمرین كه واسطه‌های شیمیایی ترشح شده از بافت چربی هستند، واسطه­های مهم ایجاد مقاومت به انسولین در افراد چاق نیز می­باشند (صارمی و همکاران، 1389).

با توجه به اینکه دو هورمون واسپین و کمرین در سال­های اخیر کشف شده است، پژوهش­های ورزشی محدودی در این زمینه انجام شده است. علاوه بر این، هنوز یک نتیجه قطعی در ارتباط با پاسخ این دو هورمون به فعالیت ورزشی نیز مشخص نشده است چرا که نتایج این پژوهش­های، متناقض می­باشد. (یونگ و همکاران، 2011) نشان دادند واسپین در سلول­های اندوتلیال عروقی نقش حفاظتی دارد. ممکن است واسپین در کاهش گرفتگی شریان­های ناشی از سندرم متابولیک نیز نقشی اساسی داشته باشد. در مقابل پایین­تر بودن سطح سرمی واسپین در بیماران دیابتی نوع ۲ مبتلا به عوارض ریزعروقی (نوروپاتی، رتینوپاتی و نفروپاتی) در مقایسه با بیماران بدون این عوارض حاکی از تاثیر این ادیپوکین در اختلالات متابولیکی می‌باشد (گالسیک[13] و همکاران، 2009). در همین زمینه در پژوهشی که بر روی 16 سر موش با یك برنامه تمرین 4 هفته­ای انجام شد، مشخص گردید سطوح سرمی واسپین در گروه تجربی در مقایسه با گروه شاهد به طور معناداری پایین­تر بوده است و این نتایج نشان می­دهد تمرینات مقاومتی می ­تواند باعث كاهش سطوح سرمی واسپین همراه با كاهش سطوح شاخص­های التهابی دیگر شود. باید توجه داشت كاهش سطوح سرمی واسپین ممكن است، پاسخی تعدیلی به بهبود حساسیت انسولینی و كاهش سطوح شاخص‌های التهابی در موش­های صحرایی تمرین كرده گردد (صفرزاده و همکاران، 1391). در مقابل در بافت چربی موش­های چاق نیز گزارش شده است بر اثر درمان با واسپین نوترکیب، حساسیت انسولینی افزایش می­یابد که در همین ارتباط براساس یافته­ های (یان و همکاران، 2008) می­توان چنین فرض نمود افزایش غلظت سرمی واسپین موش­های صحرایی دیابتی که به­دنبال تمرینات مقاومتی رخ می­دهد، در افزایش حساسیت به انسولین موثر است. در پژوهشی که با هدف انجام 12 هفته تمرین ایروبیک[14] بر روی مقاومت به انسولین، آنزیم­های کبدی و نشانگرهای التهابی در مردان چاق صورت گرفت مشاهده گردید که هیچ رابطه معنا‌داری بین سطوح واسپین و پارامترهای متابولیکی که شامل مقاومت به انسولین باشد وجود ندارد. این نتایج نشان می­دهد 12 هفته تمرین ایروبیک به طور معناداری مقاومت به انسولین و پارامترهای متابولیکی را افزایش می­دهد در حالی که بر سطوح واسپین پلاسمایی بی­تاثیر می­باشد (جی یانگ، 2011).

از طرف دیگر، در یک پژوهش مشخص گردید تغییرات ناشی از فعالیت ورزشی در غلظت‌های کمرین، با چاقی و مقاومت به انسولین ارتباط ندارد (صارمی و همکاران، 2010). در پژوهشی دیگر که برای اندازه ­گیری سطوح کمرین بر روی 740 نفر برای اندازه ­گیری mRNA[15] و نیز سه گروه آزمایشی دیگر که 12 هفته تمرین، 6 ماه مطالعه رژیم با کالری محدود، و 12 ماه بعد از عمل جراحی، انجام شد، نشان داده شد که mRNA کمرین به ویژه در بافت چربی بیماران با دیابت نوع 2 بالاتر بوده است و با شاخص توده بدن (BMI)، درصد چربی بدن، پروتئین واکنشگر C[16] و ارزیابی مدل هموستاز مقاومت به انسولین و آهنگ تزریق گلوکز همبستگی دارد. کاهش وزن ناشی از عمل جراحی چاقی باعث کاهش عمده­ای در ظهور کمرین شد. مقاومت به انسولین و التهاب، پیشگویی­های مستقل از BMI برای افزایش غلظت سرم کمرین می­باشند. کاهش ظهور کمرین و کاهش غلظت سرم ممکن است با بهبود حساسیت انسولین و التهاب غیر قابل تشخیص در بیماری­های بالینی بالاتر از کاهش وزن عمده مرتبط باشد (چکرون[17] وهمکاران، 2012). بنابراین می­توان گفت تغییرات این هورمون­ها می ­تواند به عنوان یک عامل پیشگیری کننده و یک زنگ خطر برای افرادی باشد که احتمال دارد درگیر سندرم­های متابولیکی شوند. به همین دلیل در پژوهش حاضر آزمودنی­های سالم انتخاب شدند تا بتوان پاسخ واسپین و کمرین به فعالیت ورزشی را مورد بررسی قرار داد. بنابراین در پژوهش حاضر تاثیر 8 هفته برنامه تمرینی شدید هوازی بر این هورمون­ها در موش­های سالم بررسی شد.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف کلی

از طرف دیگر، در یک پژوهش مشخص گردید

 

<a href="http://40y.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%aa%d8%a7%d8%ab%db%8c%d8%b1spp-streptomyces/"><img class="alignnone wp-image-170858″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/08/8_001-300x173-300x173.png” alt="برای دانلود متن کامل پایان نامه ها اینجا کلیک کنید” width="283″ height="163″ /></a>

&nbsp;

<a href="http://40y.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%aa%d8%a7%d8%ab%db%8c%d8%b1-%d9%87%d8%b4%d8%aa/"><img class="alignnone wp-image-170858″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/08/8_001-300x173-300x173.png” alt="برای دانلود متن کامل پایان نامه ها اینجا کلیک کنید” width="283″ height="163″ /></a>

تغییرات ناشی از فعالیت ورزشی در غلظت‌های کمرین، با چاقی و مقاومت به انسولین ارتباط ندارد (صارمی و همکاران، 2010). در پژوهشی دیگر که برای اندازه ­گیری سطوح کمرین بر روی 740 نفر برای اندازه ­گیری mRNA[15] و نیز سه گروه آزمایشی دیگر که 12 هفته تمرین، 6 ماه مطالعه رژیم با کالری محدود، و 12 ماه بعد از عمل جراحی، انجام شد، نشان داده شد که mRNA کمرین به ویژه در بافت چربی بیماران با دیابت نوع 2 بالاتر بوده است و با شاخص توده بدن (BMI)، درصد چربی بدن، پروتئین واکنشگر C[16] و ارزیابی مدل هموستاز مقاومت به انسولین و آهنگ تزریق گلوکز همبستگی دارد. کاهش وزن ناشی از عمل جراحی چاقی باعث کاهش عمده­ای در ظهور کمرین شد. مقاومت به انسولین و التهاب، پیشگویی­های مستقل از BMI برای افزایش غلظت سرم کمرین می­باشند. کاهش ظهور کمرین و کاهش غلظت سرم ممکن است با بهبود حساسیت انسولین و التهاب غیر قابل تشخیص در بیماری­های بالینی بالاتر از کاهش وزن عمده مرتبط باشد (چکرون[17] وهمکاران، 2012). بنابراین می­توان گفت تغییرات این هورمون­ها می ­تواند به عنوان یک عامل پیشگیری کننده و یک زنگ خطر برای افرادی باشد که احتمال دارد درگیر سندرم­های متابولیکی شوند. به همین دلیل در پژوهش حاضر آزمودنی­های سالم انتخاب شدند تا بتوان پاسخ واسپین و کمرین به فعالیت ورزشی را مورد بررسی قرار داد. بنابراین در پژوهش حاضر تاثیر 8 هفته برنامه تمرینی شدید هوازی بر این هورمون­ها در موش­های سالم بررسی شد.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف کلی